Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt I C 221/13

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 26 czerwca 2014 roku

Sąd Okręgowy w Częstochowie I Wydział Cywilny w składzie:

Przewodniczący: SSO Andrzej Nowak

Protokolant: sekr. sąd. Agnieszka Nicińska

po rozpoznaniu w dniu 26 czerwca 2014 roku w Częstochowie na rozprawie

sprawy z powództwa E. C.

przeciwko (...) Spółce Akcyjnej V. (...) w W.

o zapłatę

1.  zasądza od pozwanej (...) Spółki Akcyjnej V. (...) w W. na rzecz powódki E. C. kwotę 85.000 zł (osiemdziesiąt pięć tysięcy złotych) tytułem zadośćuczynienia wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 12 lutego 2012 roku;

2.  ustala odpowiedzialność na przyszłość pozwanej (...) Spółki Akcyjnej V. (...) w W. wobec powódki E. C., za skutki wypadku, któremu uległa w dniu 11 września 2011 roku;

3.  oddala powództwo w pozostałym zakresie;

4.  zasądza od pozwanej (...) Spółki Akcyjnej V. (...) w W. na rzecz powódki E. C. kwotę 6.213,16 złotych (sześć tysięcy dwieście trzynaście złotych szesnaście groszy) tytułem zwrotu kosztów procesu;

5.  nakazuje pobrać od pozwanej (...) Spółki Akcyjnej V. (...) w W. na rzecz Skarbu Państwa Sądu Okręgowego w Częstochowie kwotę 145,09 zł (sto czterdzieści pięć złotych dziewięć groszy) tytułem nieuiszczonych kosztów sądowych;

6.  nakazuje pobrać ze świadczenia zasądzonego na rzecz powódki E. C. na rzecz Skarbu Państwa Sądu Okręgowego w Częstochowie kwotę 50,98 zł (pięćdziesiąt złotych dziewięćdziesiąt osiem groszy) tytułem nieuiszczonych kosztów sądowych.

Sygn. akt I C 221/13

UZASADNIENIE

W pozwie wniesionym w dniu 4 czerwca 2013 roku, skierowanym przeciwko pozwanemu - (...) S.A. V. (...) w W., powódka - E. C. domagała się zasądzenia kwoty 115 000 zł tytułem zadośćuczynienia wraz z ustawowymi odsetkami liczonymi od dnia 12 lutego 2012 roku do dnia zapłaty oraz kosztów procesu według norm przepisanych.

Powódka uzasadniając pozew podnosiła, że w dniu 11 września 2011 roku uległa wypadkowi komunikacyjnemu, w wyniku którego doznała licznych obrażeń ciała, zaś pozostający z nią w nieformalnym związku (...) zmarł. Powódka była pasażerką motocykla prowadzonego przez jej partnera Z. O.. Wskutek wypadku powódka doznała złamania miednicy typu A. (...), złamania kości krzyżowej po stronie lewej typu II wg D., nasady dalszej podudzia lewego ze zwichnięciem stawu skokowego. W związku z powyższym natychmiast przystąpiono do zabiegu operacyjnego repozycji złamania miednicy z założeniem stabilizatora oraz repozycji złamania nasady dalszej podudzia lewego z zespoleniem. Po operacji w okresie od 12 września 2011 roku do 20 września 2011 roku powódka przebywała na Oddziale Anestezjologii i Intensywnej Terapii Wojewódzkiego Szpitala (...).M.P w C., gdzie po wykonaniu diagnostyki obrazowej stwierdzono u niej: złamanie kręgosłupa w odcinku piersiowym i lędźwiowym (złamanie trzonu kręgowego TH9, złamanie trzonu kręgowego L1, złamanie wyrostka poprzecznego L5), złamanie gałęzi prawej kości kulszowej, złamanie gałęzi obu kości łonowych oraz rozerwanie spojenia łonowego. W toku leczenia przetoczono jej dużą ilość komponentów krwi i zastosowano antybiotykoterapię i leczenie przeciwzakrzepowe. Powódka wskazała, iż po ustabilizowaniu stanu ogólnego jej leczenie kontynuowano od 20 września 2011 roku do 30 grudnia 2011 roku na Oddziale Ortopedii i (...) Urazowej Wojewódzkiego Szpitala (...).M.P. w C.. W tym okresie operowano ją dwukrotnie. Powódka zaznaczyła, że w trakcie pobytu na Oddziale (...) Wojewódzkiego Szpitala (...).M.P. w C., w wyniku przeprowadzonych badań stwierdzono obrzęk podudzia i stopy lewej, osłabienie siły zgięcia grzbietowego stopy lewej, bolesny ruch w stawie biodrowym lewym, dodatni objaw L. po stronie prawej z bólem odczuwanym w okolicy stawu krzyżowo - biodrowego. W związku z zastosowaną rehabilitacją uzyskała jedynie poprawę funkcji kończyny dolnej lewej, ruch czynny zgięcia grzbietowego stopy lewej oraz zmniejszenie dolegliwości bólowych, a ponadto podjęła próby poruszania się za pomocą kul łokciowych, gdyż dotychczas było to możliwe wyłącznie przy użyciu wózka inwalidzkiego. Zaznaczyła, że kontynuacja leczenia w zakresie rehabilitacji na Oddziale (...) Narządów (...) Miejskiego Szpitala (...) w C., gdzie przebywała od 22 lutego 2012 roku do 7 marca 2012 roku, w którym to w dniu jej przyjęcia stwierdzono ograniczenie ruchomości stawu biodrowego, ograniczenie zgięcia grzbietowego, zniekształcenie obrysów stawu skokowego, obniżenie siły mięśniowej stopy, osłabienie czucia powierzchownego na stopie i podudziu oraz skrót kończyny dolnej lewej o 1 cm, co m.in. skutkowało poruszaniem się przez nią drobnymi krokami o kulach łokciowych z utykaniem. Dzięki zastosowanej rehabilitacji nastąpiła poprawa ogólnej wydolności chodu i zmniejszenie zaburzeń naczyniowych skóry podudzia i stopy lewej. Powódka wskazała, że w okresie od 26 czerwca 2012 roku do 5 lipca 2012 roku przebywała na Oddziale Uszkodzeń i Patologii Miednicy Kliniki (...). A. G. w O.. Pobyt w wyżej wymienionym szpitalu był skutkiem znacznych dolegliwości bólowych i problemów z poruszaniem się. Nadto rozpoznano u niej nabycie zniekształceń miednicy oraz pourazową deformację obręczy miednicy. Wypisując ją ze szpitala zalecono kontynuowanie rehabilitacji i kontroli ortopedycznej. Powódka twierdziła również, iż w toku poszczególnych hospitalizacji była kilkukrotnie konsultowana psychologicznie, co uwidoczniło u niej spowolnienie psychoruchowe, przygnębienie i smutek. Nadto zaobserwowano znaczne zmęczenie powódki po małym wysiłku i jej zmniejszoną zdolność koncentracji oraz myślenia. Zaś okres wypadku powódka pokryła niepamięcią. Twierdziła też, że od wypadku systematycznie korzystała z pomocy psychologicznej S. Diagnostycznego Ośrodka (...) w C..

Powódka podnosiła również, iż z uwagi na ogromny ból oraz ograniczenie ruchomości pozostaje całkowicie wyłączona z życia społecznego, rodzinnego oraz zawodowego. Wymaga stałej opieki, pomocy i wsparcia. Do dnia dzisiejszego ma trudności z poruszaniem się, stany lękowe. Zaznaczyła, że cierpienie, którego doznała spowodowało u niej ogromną traumę. Została skierowana na komisję lekarską celem ustalenia trwałego uszczerbku na zdrowiu, gdzie ustalono trwały uszczerbek na zdrowiu w rozmiarze 75%. Wskazała, iż decyzją z dnia 8.12.2011r. (...) ds. Orzekania o Niepełnosprawności Urzędu Miasta C. uznano ją za osobę niepełnosprawną w znacznym stopniu, a w konsekwencji niezdolną do pracy i wymagającą stałej i długotrwałej opieki innej osoby.

Powódka wskazała, że w dacie zdarzenia, pozwany udzielał sprawcy szkody ochrony ubezpieczeniowej w zakresie OC posiadaczy pojazdów mechanicznych (nr polisy (...)- (...)). W związku z powyższym zwróciła się bezpośrednio do pozwanego z roszczeniami odszkodowawczymi wynikłymi z przedmiotowego zdarzenia, tj. o zapłatę zadośćuczynienia oraz zwrot kosztów leczenia. Zaznaczyła, że pozwany uznał co do zasady jej roszczenia wypłacając na jej rzecz kwotę 50 000 zł tytułem zadośćuczynienia za doznana krzywdę oraz kwotę 525,29 zł tytułem kosztów leczenia. Według niej wypłacona przez pozwanego kwota z tytułu zadośćuczynienia nie kompensuje doznanej przez nią krzywdy.

W odpowiedzi na pozew, pozwany (...) S.A. V. (...) w W., wniósł o oddalenie powództwa oraz o zasądzenie od powódki na jego rzecz zwrotu kosztów procesu wg norm przepisanych.

Na uzasadnienie swojego stanowiska pozwany podniósł, że wcześniej już wypłacił na rzecz powódki kwotę 85 000 zł tytułem zadośćuczynienia oraz kwotę 1 878,64 zł tytułem odszkodowania. Wskazał również, iż na wysokość przyznanego zadośćuczynienia wpływ miały okres hospitalizacji i leczenia w trybie ambulatoryjnym, przebyte badania i rehabilitacja, rozmiar doznanej krzywdy, stopień natężenia cierpień z tym związanych, wiek powódki. Zdaniem pozwanego roszczenie powódki nie zasługuje na uwzględnienie, gdyż jest zawyżone. Ponadto pozwany zakwestionował zakres spowodowanego zdarzeniem z dnia 11 września 2011 roku rozstroju zdrowia oraz rozmiaru krzywdy związanej z uszkodzeniem ciała powódki. Według pozwanego prowadzona rehabilitacja powódki przynosiła efekty, w związku z czym niezrozumiałym dla niego jest przerwanie przez nią leczenia. Pozwany podniósł, że roszczenie powódki dochodzone przed sądem opiera się na tych samych okolicznościach jakie powołała w toku postępowania likwidacyjnego. Wobec powyższego, dalsze roszczenia niepoparte nowymi okolicznościami, nie zasługują na uwzględnienie. Ponadto pozwany wskazał też, że nie zasługuje na uwzględnienie żądanie powódki dotyczące ustalenia odpowiedzialności pozwanego za dalsze, mogące się pojawić w przyszłości skutki wypadku. Pozwany stwierdził, że roszczenie o ustalenie jego odpowiedzialności na przyszłość nie zostało w żaden sposób uzasadnione. Wskazał również, że powódka nie posiada interesu prawnego w żądaniu ustalenia pozwanego za skutki szkody, które miałyby się ujawnić w przyszłości. Pozwany podniósł ponadto, iż żądanie powódki zasądzenia odsetek ustawowych od dnia 12 lutego 2012 roku do dnia zapłaty jest bezzasadne. Stwierdził, że nie ma żadnego wpływu na ocenę Sądu i z tego tytułu nie może ponosić negatywnych konsekwencji prawnych. Wskazał, że Sąd jest obowiązany do przyjęcia za podstawę wyroku stan rzeczy istniejący w chwili zamknięcia rozprawy. Według pozwanego, w przypadku ustalenia odszkodowania przez Sąd, odsetki należą się od dnia wyrokowania.

Sąd ustalił co następuje:

Dnia 11 września 2011 roku w C. na skrzyżowaniu ulic (...) kierujący samochodem marki M. (...) nr rej. S.C. (...) M. N. nie ustąpił pierwszeństwa przejazdu i doprowadził do zderzenia z motocyklem marki H. o nr rej. S.C. (...), kierowanym przez Z. O., którego pasażerem była powódka E. C.. W wyniku zdarzenia kierujący motocyklem Z. O. na skutek doznanych obrażeń ciała zmarł po przewiezieniu do szpitala.

/dowód: akta szkodowe/

Pasażerka motocykla E. C. doznała licznych obrażeń ciała w postaci: złamania miednicy typu A. (...), złamania kości krzyżowej po stronie lewej typu II wg D., złamania nasady dalszej podudzia lewego ze zwichnięciem stawu skokowego, w związku z czym dokonano operacyjnej repozycji złamania miednicy z założeniem stabilizatora oraz repozycji złamania nasady dalszej podudzia lewego z zespoleniem. Ponadto powódka doznała złamania kręgosłupa w odcinku piersiowym i lędźwiowym (złamanie trzonu kręgowego TH9, złamanie trzonu kręgowego L1, złamanie wyrostka poprzecznego L5), złamania gałęzi prawej kości kulszowej, złamania gałęzi obu kości łonowych oraz rozerwanie spojenia łonowego. Powódce przetoczono jej dużą ilość komponentów krwi i zastosowano antybiotykoterapię oraz leczenie przeciwzakrzepowe. Po ustabilizowaniu stanu ogólnego jej leczenie kontynuowano od 20 września 2011 roku do 30 grudnia 2011 roku na Oddziale Ortopedii i (...) Urazowej Wojewódzkiego Szpitala (...).M.P. w C.. W tym okresie operowano ją dwukrotnie t j. 30 września 2011 roku oraz 16 grudnia 2011 roku. W okresie od 30 grudnia 2011 roku do 3 lutego 2012 roku powódka przebywała na Oddziale (...) Wojewódzkiego Szpitala (...).M.P. w C., gdzie w wyniku przeprowadzonych badań stwierdzono obrzęk podudzia i stopy lewej, osłabienie siły zgięcia grzbietowego stopy lewej, bolesny ruch w stawie biodrowym lewym, dodatni objaw L. po stronie prawej z bólem odczuwanym w okolicy stawu krzyżowo-biodrowego.

Powódka po zakończonym leczeniu poddana została rehabilitacji, w wyniku której uzyskała jedynie poprawę funkcji kończyny dolnej lewej, ruch czynny zgięcia grzbietowego stopy lewej oraz zmniejszenie dolegliwości bólowych, a ponadto podjęła próby poruszania się za pomocą kul łokciowych, gdyż wcześniej było to możliwe wyłącznie przy użyciu wózka inwalidzkiego. Rehabilitacja prowadzona była na Oddziale (...) Narządów (...) Miejskiego Szpitala (...) w C., gdzie przebywała od 22 lutego 2012 roku do 7 marca 2012 roku. Przy przyjęciu na Oddział u powódki stwierdzono ograniczenie ruchomości stawu biodrowego, ograniczenie zgięcia grzbietowego, zniekształcenie obrysów stawu skokowego, obniżenie siły mięśniowej stopy, osłabienie czucia powierzchownego na stopie i podudziu oraz skrót kończyny dolnej lewej o 1 cm co m.in. skutkowało poruszaniem się przez nią drobnymi krokami o kulach łokciowych. Dzięki zastosowanej rehabilitacji nastąpiła poprawa ogólnej wydolności chodu i zmniejszenie zaburzeń naczyniowych skóry podudzia i stopy lewej. W okresie od 26 czerwca 2012 roku do 5 lipca 2012 roku powódka przebywała na Oddziale Uszkodzeń i Patologii Miednicy Kliniki (...). A. G. w O.. W toku leczenia rozpoznano u powódki nabycie zniekształceń miednicy oraz pourazową deformację obręczy miednicy. Wypisując ją ze szpitala zalecono kontynuowanie rehabilitacji i kontroli ortopedycznej. Po wypadku powódka korzystała z pomocy psychologicznej S.-Diagnostycznego Ośrodka (...) w C..

/dowód: dokumentacja medyczna k. 14-32, 92-141, 148-187, 220-188/

W wyniku wypadku komunikacyjnego w dniu 11 września 2011 r. powódka doznała: złamania trzonu kręgu (...), złamania trzonu kręgu L1, złamania wyrostka poprzecznego L5 po stronie lewej, złamania miednicy typu A. (...) ze złamaniem kości krzyżowej po stronie lewej, złamania nasady dalszej podudzia lewego ze zwichnięciem stawu skokowego, niedowładu nerwu strzałkowego lewego oraz uszkodzenia cewki moczowej. Powódka doznała trwałego uszczerbku na zdrowiu ocenianego go na 80%. Trwały uszczerbek na zdrowiu, objawia się u powódki deformacją miednicy, osłabieniem siły mięśniowej lewej kończyny dolnej, ograniczeniem jej sprawności w zakresie ruchu w stawie biodrowym i skokowym. Chód powódki z tego powodu jest chodem utykanym na lewą stronę. U powódki występują zaburzenia czucia powierzchniowego na bocznej stronie podudzia i stopy lewej. Powódka ma również problem z nietrzymaniem moczu. Dolegliwości bólowe miednicy mogą występować przy dłuższym siedzeniu staniu i chodzeniu. Z kolei dolegliwości bólowe stawu skokowego lewego mogą występować po przeciążeniu przy dłuższym staniu i chodzeniu. Doznane urazy ograniczają u powódki długie stanie, bieganie czy pracę fizyczną. Powódka pomimo prawidłowego leczenia nie ma szansy na całkowity powrót do zdrowia. Wymaga pomocy innych osób. Anatomia dotkniętych urazami narządów została trwale naruszona i nie ulegnie już pełnej regeneracji. W związku z tym w przyszłości mogą występować ujemne skutki związane z obrażeniami doznanymi podczas wypadku w postaci zmian zwyrodnieniowych stawu biodrowego oraz stawu skokowego lewego.

/dowód: opinia biegłego specjalisty z zakresu chirurgii urazowej i ortopedii – k. 217-217, opinia uzupełniająca k. 241/

Odnośnie bólu fizycznego związanego z wypadkiem, to w przypadku powódki liczne złamania spowodowały, że dolegliwości bólowe mogły być o dużym natężeniu i trwać przez okres ok. 7 – 10 dni oraz po zabiegu operacyjnym stabilizacji miednicy i usunięciu łączników metalowych przez okres 2 - 3 dni. Potem mogły się utrzymywać dolegliwości o średnim nasileniu trwające około 6 – 8 tygodni. Po tym okresie mogły następować dolegliwości bólowe o lekkim natężeniu, które mogły trwać przez kolejne 3 – 4 miesiące. Dolegliwości bólowe u powódki mogą występować cały czas okresowo, a ich natężenie może być zmienne.

(dowód: opinia biegłego z zakresu chirurgii urazowej i ortopedii k -136-139, 215)

Skutki wypadku miały swoje odzwierciedlenie również w sferze ujemnych przeżyć powódki oraz zmiany jej sytuacji życiowej. Powódka początkowo odczuwała ból o bardzo dużym natężeniu. Była cały czas podłączona do pompy przeciwbólowej, nie mogła poruszać się samodzielnie przez bardzo długi okres czasu. W chwili obecnej jej sprawność jest bardzo ograniczona. Musi korzystać z pomocy matki i syna przy zwykłych czynnościach życiowych, takich jak zakupy czy kąpiel. Powróciła do pracy, ale wykonuje ją w ograniczonym zakresie, gdyż nie może niczego dźwigać ani długo chodzić. Cały czas zażywa środki przeciwbólowe. Zniekształcenia ciała maskuje luźnymi strojami.

(dowód: zeznania powódki k. 243-245)

Orzeczeniem z dnia 8 grudnia 2011 roku (...) ds. Orzekania o Niepełnosprawności Urzędu Miasta C. uznano powódkę za osobę niepełnosprawną w znacznym stopniu, a w konsekwencji niezdolną do pracy i wymagającą stałej i długotrwałej opieki innej osoby.

/dowód: orzeczenie o stopniu niepełnosprawności z dnia 8 grudnia 2011 roku k. 34/

Pozwany w dacie zdarzenia udzielał sprawcy szkody ochrony ubezpieczeniowej w zakresie OC posiadaczy pojazdów mechanicznych (nr polisy (...)- (...)).

W toku postępowania likwidacyjnego pozwany (...) S.A. V. (...) w W. wypłacił powódce kwotę w łącznej wysokości 85 000 zł tytułem zadośćuczynienia i kwotę 1 878,64 zł tytułem odszkodowania.

/dowód: akta szkodowe, decyzja pozwanego k. 33, 50-52/

Powyższe ustalenia faktyczne Sąd poczynił w oparciu o całość zebranego w sprawie materiału dowodowego.

Sąd podzielił wnioski opinii biegłego lekarza specjalisty z zakresu chirurgii urazowej i ortopedii. W ocenie Sądu zostały one sporządzone przy wykorzystaniu doświadczenia i wiedzy osoby je sporządzającej, natomiast samych kwalifikacji biegłego nie sposób kwestionować. Opinie te są jasne, spójne i rzetelne. Biegły w sposób wyczerpujący odpowiedział na zadane mu pytania. Zostały wydane na podstawie zgromadzonej dokumentacji. Brak było przy tym podstaw do podważenia zasadności przyjętej przez niego metodologii badań oraz przedstawionych w opinii wniosków.

Ustalając stan faktyczny w sprawie Sąd uwzględnił zeznania powódki E. C.. Treść jej zeznań znajduje bowiem potwierdzenie w pozostałym materiale dowodowym w sprawie.

Ponadto Sąd ustalając stan faktyczny oparł się na dokumentach załączonych przez strony w toku niniejszego postępowania. Wiarygodności, prawdziwości oraz rzetelności dokumentów nie kwestionowała żadna ze stron. Dokumentacja medyczna sporządzona została przez kompetentne osoby, w zakresie przewidzianych prawem kompetencji, a zaistnienie stwierdzonych w niej faktów potwierdzone zostało m.in. zeznaniami świadków oraz opiniami biegłych.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje.

Odpowiedzialność pozwanego (...) S.A. V. (...) w W. wobec powódki E. C. za skutki wypadku komunikacyjnego z dnia 11 września 2011 roku była co do zasady pomiędzy stronami bezsporna. Spór dotyczył zakresu i rozmiarów tej odpowiedzialności, w tym wysokości zadośćuczynienia należnego powódce.

Stosownie do treści art. 445 § 1 k.c. w związku z art. 444 § 1 k.c. w razie uszkodzenia ciała lub rozstroju zdrowia, Sąd może również przyznać poszkodowanemu odpowiednią sumę tytułem zadośćuczynienia za doznaną krzywdę.

Ustalenie wysokości zadośćuczynienia przewidzianego w art. 445 § 1 k.c. wymaga uwzględnienia wszystkich okoliczności istotnych dla określenia rozmiaru doznanej krzywdy, takich jak: wiek poszkodowanego, stopień cierpień fizycznych i psychicznych, ich intensywność i czas trwania, nieodwracalność następstw uszkodzenia ciała lub wywołania rozstroju zdrowia (kalectwo, oszpecenie), rodzaj wykonywanej pracy, szanse na przyszłość, poczucie nieprzydatności społecznej, bezradność życiowa oraz inne czynniki podobnej natury (por.: wyrok Sądu Najwyższego z dnia 9 listopada 2007r., V CSK 245/07, Biul. SN 2008/4/11, LEX nr 369691; wyrok Sądu Najwyższego z dnia 28 czerwca 2005r. z uzasadnieniem, I CK 7/05, LEX nr 153254).

Przy czym, ocena kryteriów decydujących o wysokości zadośćuczynienia zależy od okoliczności konkretnej sprawy. Zadośćuczynienie pieniężne za doznaną krzywdę ma na celu naprawienie – przez rekompensatę pieniężną – szkody niemajątkowej wyrażającej się krzywdą w postaci cierpień fizycznych i psychicznych. O rozmiarze należnego zadośćuczynienia powinien zatem w zasadzie decydować rozmiar doznanej krzywdy, tj. stopień cierpień fizycznych i psychicznych, ich intensywność, czas trwania, nieodwracalność następstw. Z użytego w art. 445 § 1 k.c. zwrotu mówiącego o odpowiedniej sumie, przyjmowane jest zapatrywanie, że wysokość zadośćuczynienia powinna być utrzymana w „rozsądnych granicach” (…) (por.: wyrok Sądu Najwyższego z dnia 29 maja 2008r. z uzasadnieniem, II CSK 78/08, LEX 420389).

Oceniając zasadność roszczenia powoda o zadośćuczynienie Sąd miał na uwadze, że suma pieniężna przyznana tytułem zadośćuczynienia ma być „odpowiednia”. Wysokość sumy pieniężnej stanowiącej zadośćuczynienie powinna być ustalana po uwzględnieniu wszystkich okoliczności mających wpływ na rozmiar doznanej krzywdy. Tymi okolicznościami są np.: rodzaj doznanych przez poszkodowanego obrażeń i rozmiar związanych z nimi cierpień fizycznych i psychicznych, ich nasilenie i czas trwania, długotrwałość choroby, nieodwracalność następstw wypadku, kalectwo i jego stopień, oszpecenie, rodzaj wykonywanej pracy, szanse na przyszłość, poczucie nieprzydatności społecznej, bezradność życiowa, konieczność korzystania ze wsparcia bliskich oraz inne czynniki podobnej natury. Poza tym, dla ustalenia wysokości zadośćuczynienia będzie mieć znaczenie wiek poszkodowanego, jego zawód itp. Wszystkie te okoliczności powinny być analizowane indywidualnie w związku z osobą poszkodowanego. (por.: wyrok Sądu Apelacyjnego w Katowicach z dnia 30 stycznia 2013r., I ACa 917/12, LEX nr 1271838; wyrok Sądu Najwyższego z dnia 12 lipca 2012r. z uzasadnieniem, I CSK 74/12, LEX nr 1226824; wyrok Sądu Najwyższego z dnia 17 września 2010r. z uzasadnieniem, II CSK 94/10, LEX nr 672673 oraz przytoczone tam liczne orzecznictwo).

Sąd uznał opinie biegłego lek. D. K. za przekonywujące, jasne i rzeczowe. Opinie te nie budzą zastrzeżeń z punktu widzenia zgodności z zasadami logiki, wiedzy powszechnej, poziomu wiedzy biegłego, podstaw teoretycznych opinii, sposobu motywowania oraz stopnia stanowczości wyrażonych w nich wniosków.

Należy dodać, iż charakter obrażeń powódki jako poważnych i dotkliwych, przebieg leczenia z zastosowaniem licznych zabiegów leczniczych, wynika już z samej dokumentacji lekarskiej załączonej do akt sprawy. Z dokumentacji tej wynika m.in., iż doznała cierpień fizycznych i psychicznych o dużej intensywności. Ból fizyczny związany był bezpośrednio z rozmiarem doznanego uszczerbku na zdrowiu i specyfiki organów oraz części ciała, które zostały uszkodzone. Liczne złamania, w tym złamanie kości miednicy, uniemożliwiały jej poruszanie w ogóle, wymagały spania w jednej pozycji i wciąż utrudniają prawidłowe funkcjonowanie. Powódka kilkukrotnie poddana był zabiegom operacyjnym i hospitalizacji. Okoliczności te spowodowały, iż życie E. C. doznało szeregu ograniczeń. Z uwagi na niepełną sprawność nie może ona wykonywać dotychczasowej satysfakcjonującej ją pracy w pełnym wymiarze.

Ustalając wysokość należnego powódce zadośćuczynienia Sąd miał zatem na uwadze: rozległość doznanych przez E. C. urazów i ich charakter, wiek powódki, która w momencie wypadku była osobą młodą (49 lata), w pełni sprawną; przebieg długotrwałego leczenia, niemożliwość wykonywania przez powódkę przez pewien okres czasu wszystkich czynności życia codziennego; czasokres i intensywność dolegliwości bólowych; dyskomfort odczuwany przez powódkę w związku złamaniami, zmiany w funkcjonowaniu powódki w społeczeństwie, konieczność pomocy osoby drugiej z przyczyn ograniczonej sprawności przez pewien okres czasu; a wysokość procentowego trwałego uszczerbku na zdrowiu.

W wyniku wypadku powódka doznała bowiem trwałego uszczerbku na zdrowiu w łącznej wysokości 80 % z przyczyn chirurgicznych. Mając powyższe na uwadze, Sąd uznał za zasadne określenie wysokości należnego powódce zadośćuczynienia na kwotę 170.000 zł.

Pozwany wypłacił powódce kwotę 85.000 zł, w związku z czym do zapłaty pozostaje kwota 85.000 zł i taką sumę Sąd zasądził na rzecz powódki tytułem pozostałej części zadośćuczynienia. W ocenie Sądu zasądzona tytułem zadośćuczynienia kwota pieniężna stanowi realizację kompensacyjnego celu zadośćuczynienia, oraz uwzględnia wszelkie formułowane zarówno w doktrynie jak i orzecznictwie kryteria, będąc zarazem adekwatną do okoliczności rozpatrywanej sprawy. Zadośćuczynienie ma mieć przede wszystkim charakter kompensacyjny, wobec czego jego wysokość nie może stanowić kwoty symbolicznej a musi przedstawiać wymierną wartość ekonomiczną, z drugiej zaś strony wysokość ta nie może być nadmierna do doznanej krzywdy, lecz odpowiednia, tj. utrzymana w rozsądnych granicach, odpowiadających aktualnym warunkom i przeciętnej stopie życiowej społeczeństwa (por. wyrok Sądu Apelacyjnego w Gdańsku z dnia 28 marca 2012 roku w sprawie I Aca 57/12).

Ocena rozmiaru szkody, a w konsekwencji wysokości żądanego zadośćuczynienia, podlega weryfikacji sądowej. Jednakże byłoby niedopuszczalne przyjęcie, że poszkodowany ma czekać z otrzymaniem świadczenia z tytułu odsetek do chwili ustalenia wysokości szkody w konkretnym przypadku. Orzeczenie sądu przyznające zadośćuczynienie ma charakter rozstrzygnięcia deklaratoryjnego, a nie konstytutywnego, skoro sąd na podstawie zaoferowanych w sprawie dowodów rozstrzyga, czy doznane cierpienia i krzywda oraz potencjalna możliwość ich wystąpienia w przyszłości miały swoje uzasadnienie w momencie zgłoszenia roszczenia. Orzeczenie to nie jest więc źródłem zobowiązania sprawcy szkody względem poszkodowanego do zapłaty zadośćuczynienia. Rzeczywistym źródłem takiego zobowiązania jest czyn niedozwolony.

Zasadą jest więc, że zarówno odszkodowanie jak i zadośćuczynienie za krzywdę stają się wymagalne po wezwaniu zobowiązanego przez poszkodowanego do spełnienia świadczenia (art. 455 § 1 k.c.). Od tej chwili biegnie termin do odsetek za opóźnienie (art. 481 § 1 k.c.). Zasada ta doznaje wyjątków, które wynikają jedynie z art. 14 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 22 maja 2003r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 29 sierpnia 2013r., I CSK 667/13, LEX nr 1391106 ).

Powódka zgłosiła pozwanemu swoje roszczenia o zapłatę zadośćuczynienia w dniu 12 stycznia 2012r. (akta szkodowe k. 4). Mając powyższe na uwadze, Sąd zasądził ustawowe odsetki od kwoty zadośćuczynienia przyznanego powódce od dnia 12 lutego 2012r.

Rokowania na przyszłość co do stanu zdrowia powódki w zakresie następstw wypadku są niepomyślne. Mając na uwadze treść opinii biegłego, a także rozległość i bardzo poważny charakter następstw wypadku oraz negatywne rokowania na przyszłość, nie można wykluczyć wystąpienia jakiś dodatkowych szkód u powódki w przyszłości, pozostających w związku przyczynowym z wypadkiem. Powódka m.in. stale wymaga leczenia, rehabilitacji i będzie ich wymagała nadal.

Z tego względu, powódka posiada interes prawny w rozumieniu art. 189 k.p.c. w żądaniu ustalenia odpowiedzialności pozwanego na przyszłość. Doniosłe znaczenie tego ustalenia dla stron takiego stosunku prawnego, który nie jest jednym wyrokiem wyczerpany, polega na usunięciu niepewności prawnej na przyszłość – trwałego ustalenia odpowiedzialności niewzruszalnego w przyszłych procesach o dalsze szkody. Trudności dowodowe z biegiem lat narastają, a przesądzenie w sentencji wyroku zasądzającego świadczenie odszkodowawcze o odpowiedzialności pozwanego za szkody mogące powstać w przyszłości zwalnia poszkodowanego z obowiązku udowodnienia istnienia wszystkich przesłanek odpowiedzialności podmiotu, na którym taka odpowiedzialność już ciąży. (por.: uchwała Sądu Najwyższego (7s) z dnia 17 kwietnia 1970r., III PZP 34/69, OSNC 1970/12/217; uchwała Sądu Najwyższego z dnia 24 lutego 2009r. z uzasadnieniem, III CZP 2/09, OSNC 2009/12/168; wyrok Sądu Najwyższego z dnia 11 marca 2010r. z uzasadnieniem, IV CSK 410/09, LEX nr 678021).

Mając na uwadze powyższe, Sąd ustalił, iż pozwany będzie ponosił odpowiedzialność za skutki wypadku komunikacyjnego z dnia 11 września 2011 r., które mogą się ujawnić w przyszłości.

O kosztach procesu orzeczono na podstawie art. 100 k.p.c.

Koszty poniesione w toku procesu przez powódkę obejmowały opłatę sądową w kwocie 5 750 zł, koszty zastępstwa procesowego w kwocie 3 600 zł, zaliczkę na wydatki biegłego w kwocie 300 zł oraz opłatę od pełnomocnictwa w kwocie 17 zł, razem: 9 667 zł.

Pozwany poniósł także koszty zastępstwa procesowego w kwocie 3 600 zł, na obronę przed roszczeniem powódki i opłatę od pełnomocnictwa w kwocie 17 zł, razem 3 617 zł.

Powódka E. C. wygrała proces w 74 %, wobec czego po stosunkowym rozdzieleniu kosztów pozwany powinien uiścić na rzecz powódki kwotę 6 213 zł 16 gr tytułem zwrotu kosztów, według następującego wyliczenia:

13 284 zł × 26/100 – 9 667 zł = -6 213 zł 16 gr (koszty do zwrotu przez pozwanego).

Koszty sądowe poniesione w toku procesu przez Skarb Państwa obejmowały wydatki za sporządzenie kserokopii dokumentacji medycznej – 144,40 zł oraz wynagrodzenie biegłego w kwocie 51,67 zł. Razem – 196,07 zł.

Stosownie do art. 113 ust. 1 ustawy z dnia 28 lipca 2005r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (Dz.U. z 2010r., nr 90, poz. 594 ze zm.) Sąd nakazał pobrać od pozwanego na rzecz Skarbu Państwa kwotę 145 zł 09 gr tytułem zwrotu nieuiszczonych kosztów sądowych. Kwota ta stanowi należne koszty sądowe, w części co do której powództwo zostało uwzględnione (74 % x 196,07 zł = 145 zł 09 gr).

Stosownie do art. 113 ust. 2 ustawy z dnia 28 lipca 2005r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (Dz.U. z 2010r., nr 90, poz. 594 ze zm.) Sąd nakazał pobrać z zasądzonego na rzecz powódki świadczenia na rzecz Skarbu Państwa kwotę 50 zł 98 gr tytułem zwrotu nieuiszczonych kosztów sądowych. Kwota ta stanowi należne koszty sądowe, w części co do której powództwo zostało oddalone (26 % x 196,07 zł = 50 zł 98 gr).