Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 29 czerwca 2016r.

Sąd Okręgowy we Włocławku IV Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie :

Przewodniczący: SSO Małgorzata Paździerska ( spr)

Sędziowie: SO Katarzyna Augustyniak

SO Hanna Wujkowska

Protokolant: Karolina Płaczkiewicz

po rozpoznaniu w dniu 22 czerwca 2016 r. we Włocławku

na rozprawie

sprawy K. K. (1)

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w T.

z udziałem zainteresowanego (...) Spółki Akcyjnej we W.

o zasiłek chorobowy i świadczenie rehabilitacyjne

na skutek apelacji K. K. (1)

od wyroku Sądu Rejonowego we Włocławku - IV Wydziału Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

z dnia 8 kwietnia 2016r. sygn. akt IV U (...)

Oddala apelację.

Sygn. akt IV Ua 29/16

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 09.01.2015 r. znak: (...) Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w T. orzekł o utracie przez K. K. (1) prawa do zasiłku chorobowego za okres od 17.01.2013r. do 03.07.2013r. i świadczenia rehabilitacyjnego za okres od 04.07.2013r. do 28.06.2014r. i zobowiązał wnioskodawcę do zwrotu nienależnie pobranego zasiłku chorobowego w kwocie 13.404,40 zł i świadczenia rehabilitacyjnego w kwocie 30.115,80 zł.

Uzasadniając powyższe rozstrzygnięcie organ rentowy wskazał, że w trakcie orzeczonej niezdolności do pracy za okres od 08.01.2013r. do 03.07.2013r. oraz w okresie niezdolności do pracy przypadającej w czasie ustalonego prawa do świadczenia rehabilitacyjnego wnioskodawca otrzymywał wynagrodzenie ryczałtowe z tytułu pełnienia funkcji członka rady nadzorczej spółki (...) oraz jako radny Gminy A. uczestniczył w posiedzeniach komisji i sesjach Rady Gminy.

Wskazując na powyższe organ rentowy argumentował, że wnioskodawca wypełnił przesłanki negatywne określone w art. 17 ust. 1 ustawy z dnia 25.06.1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa, a ich spełnienie uzasadniało pozbawienie wnioskodawcy zarówno prawa do zasiłku chorobowego jak i świadczenia rehabilitacyjnego.

Powyższe rozstrzygniecie zakwestionował odwołaniem wnioskodawca wnosząc do Sądu Rejonowego we Włocławku o zmianę zaskarżonej decyzji w ten sposób, że nie utracił prawa do zasiłku chorobowego i świadczenia rehabilitacyjnego za okres niezdolności do pracy oraz że nie będzie zobowiązany do zwrotu pobranych świadczeń.

Wnioskodawca przyznał, że w okresie orzeczonej niezdolności do pracy uczestniczył w posiedzeniach rady nadzorczej P. (...) (...), za które wypłacono mu wynagrodzenie ryczałtowe w kwocie 4.650 zł. Wskazał jednocześnie, że istotą powyższego wynagrodzenia ryczałtowego jest jego wypłata bez względu na wykonywanie jakichkolwiek czynności a nawet bez względu na obecność na posiedzeniach rady. Podał również, że w okresie niezdolności do pracy uczestniczył jako radny Rady Gminy A. w sesjach Rady Gminy i posiedzeniach komisji za co otrzymał z tytułu diet łączną należność w kwocie 13.640 zł. W ocenie wnioskodawcy jego udział w posiedzeniach rady i komisjach łącznie 22 razy na 549 dni przedmiotowego okresu zasiłkowego był udziałem sporadycznym i incydentalnym a żądana do zwrotu kwota 43.552,20 zł znacznie przekracza dochód jaki osiągnął w tym czasie w wartościach wskazanych wyżej. Podniósł również, że zaskarżoną decyzją organ rentowy błędnie zobowiązał go do zwrotu całości pobranego zasiłku chorobowego i świadczenia rehabilitacyjnego, gdyż zgodnie ze stanowiskiem Sądu Najwyższego utrata prawa do zasiłku chorobowego dotyczy tylko okresu objętego zwolnieniem lekarskim, w którym nastąpiło podjęcie pracy zarobkowej a nie całego okresu zasiłkowego.

Organ rentowy w odpowiedzi na odwołanie wniósł o jego oddalenie podtrzymując w całości argumentację faktyczną i prawną stanowiącą podstawę zaskarżonej decyzji.

Wyrokiem z dnia 8 kwietnia 2016 r., w sprawie o sygn. akt IV U (...), Sąd Rejonowy we Włocławku IV Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych przyznał wnioskodawcy K. K. (1) prawo do zasiłku chorobowego za okresy od 17.01.2013r. do 09.04.2013r., od 24.04.2013r. do 04.06.2013r. i od 19.06.2013r. do 03.07.2013r. (pkt 1 sentencji); ustalił, że wnioskodawca K. K. (1)nie jest zobowiązany do zwrotu pobranego zasiłku chorobowego z funduszu chorobowego za okresy od 17.01.2013r. do 09.04.2013r., od 24.04.2013r. do 04.06.2013r. i od 19.06.2013r. do 03.07.2013r. (pkt 2 sentencji); oddalił odwołanie w pozostałej części (pkt 3 sentencji).

Podstawą takiego rozstrzygnięcia było ustalenie przez Sąd I instancji następującego stanu faktycznego sprawy:

Wnioskodawca K. K. (1) był zatrudniony w (...) SA we W. (początkowo u jego poprzednika prawnego (...) we W.) w okresie od 01.04.1990 r. do 28.06.2014 r. W ostatnim okresie zatrudnienia wykonywał obowiązki kierownika dworca autobusowego w A..

W związku z orzeczoną niezdolnością do pracy w okresie od 03.01.2013r. do 03.07.2013r. potwierdzoną zaświadczeniami lekarskimi pracodawca wnioskodawcy wypłacił mu wynagrodzenie za czas choroby za okres od 08.01.2013r. do 16.01.2013r. oraz zasiłek chorobowy za okres od 17.01.2013r. do 03.07.2013r. w łącznej kwocie 13.406,40 zł.

Po wyczerpaniu okresu zasiłkowego przyznano wnioskodawcy prawo do świadczenia rehabilitacyjnego najpierw na okres 6 miesięcy od dnia 04.07.2013r. do 30.12.2013r. i następnie na dalsze 6 miesięcy od dnia 31.12.2013r. do 28.06.2014r.

Wnioskodawca od pięciu kadencji jest radnym Rady Gminy Wiejskiej A. i z tego tytułu bierze udział w sesjach Rady Gminy oraz w posiedzeniach komisji. Z tego tytułu otrzymywał w 2013 r. diety w wysokości 750 zł miesięcznie a w roku 2014 w wysokości 790 zł miesięcznie niezależnie od udziału w sesjach czy posiedzeniach komisji. Obecnie taką dietę otrzymuje w wysokości 935 zł miesięcznie. Od kilku lat pełni też funkcję wiceprzewodniczącego rady nadzorczej P. (...) sp. z o.o. w S..

Z tego tytułu do listopada 2013 r. otrzymywał wynagrodzenie ryczałtowe w kwocie 181 zł miesięcznie a od grudnia 2013 r. w kwocie 302,50 zł miesięcznie.

W związku z pełnionymi wyżej funkcjami w okresach objętych zaskarżoną decyzją wnioskodawca uczestniczył w posiedzeniach rady nadzorczej spółki (...) w dniach: 19.04.2013 r, 18.06.2013r, 11.07.2013r, 25.07.2013 r, 12.09.2013r, 28.10.2013r, 19.12.2013r, 23,01.2014r, 28.02.2014r, 13.03.2014r, 16.04.2014r. i 10.06.2014 r.

W tym samym okresie pełniąc funkcje radnego uczestniczył w posiedzeniach komisji i sesjach Rady Gminy A.. I tak:

- w posiedzeniach Komisji(...) uczestniczył w dniach: 14.08.2013r, 20.08.2013r, 17.10.2013r, 29.10.2013r, 26.11.2013r, 18.12.2013r, 23.01.2014r, 12.02.2014r, 04.03.2014r, 31.03.2014r, 09.04.2014 r. i 03.06.2014r;

- w posiedzeniach Komisji (...) uczestniczył w dniach: 14.08.2013r, 16.09.2013r, 14.02.2014r. i 19.05.2014r;

- w posiedzeniach Komisji (...) uczestniczył w dniach: 14.08.2013r, 03.09.2013r, 16.09.2013r, 17.10.2013r, 26.11.2013r, 18.12.2013r, 12.02.2014r, 19.05.2014r, 03.06.2014 r. i 20.06.2014 r;

- w posiedzeniach sesji Rady Gminy uczestniczył w dniach: 14.08.2013r. 16.09.2013r, 18.10.2013r, 28.11.2013r, 20.12.2013r, 14.02.2014r, 31.03.2014r, 19.05.2014r, 05.06.2014r. i 20.06.2014r.

Postanowieniem z dnia 17.08.2015 r. Sąd Rejonowy we Włocławku odpuścił dowód z opinii biegłego specjalisty neurologa na okoliczność ustalenia, jaka była przyczyna niezdolności do pracy wnioskodawcy, z powodu której wnioskodawca nabył prawo do zasiłku chorobowego i świadczenia rehabilitacyjnego, jakie są zalecenia lekarskie dotyczące leczenia usuwanego schorzenia i zachowania ubezpieczonego w czasie orzeczonej niezdolności do pracy, czy udział wnioskodawcy w posiedzeniach rady nadzorczej oraz gminnych komisji o przedmiocie i czasookresie przedstawionym przez wnioskodawcę jak również wynikających z załączonych do akt protokołów posiedzeń stanowiło realizację tych zaleceń czy tez zachowanie obiektywnie niezgodne z nimi mogące ewentualnie przyczynić się do przedłużenia niezdolności do pracy.

W opinii z dnia 07.03.2016 r. biegły neurolog podał, że przyczyną niezdolności wnioskodawcy do pracy, z powodu której nabył prawo do zasiłku chorobowego i świadczenia rehabilitacyjnego był zespół bólowo-korzeniowy kręgosłupa w przebiegu zmian zwyrodnieniowo-dyskopatycznych w odcinku szyjnym i lędźwiowym. Do zaleceń lekarskich w związku z w/w schorzeniami należą farmakoterapia, regularna gimnastyka kręgosłupa, zabiegi fizykoterapeutyczne, prowadzenie oszczędzającego trybu życia, dbanie o prawidłową wagę ciała, nie dźwiganie ciężarów i nie pozostawanie dłużej w pozycji siedzącej czy stojącej bowiem prowadzi to do przeciążeń kręgosłupa i mikrourazów a w konsekwencji do pogłębienia się zmian zwyrodnieniowych kręgosłupa i narastania objawów klinicznych choroby. Biegły orzekł, że udział wnioskodawcy w posiedzeniach rady nadzorczej oraz gminnych komisjach nie stanowiło realizacji zaleceń lekarskich dotyczących leczenia zdiagnozowanych u wnioskodawcy schorzeń kręgosłupa i było zachowaniem niezgodnym z tymi zaleceniami. Zdaniem biegłego nie przyczyniło się to do przedłużenia niezdolności do pracy wnioskodawcy.

Dalej w pisemnych motywach orzeczenia Sąd Rejonowy we Włocławku podniósł, iż podstawę ustalonego w sprawie stanu faktycznego stanowiła w pierwszej kolejności dokumentacja organu rentowego zgromadzona w prowadzonym przez organ postępowaniu administracyjnym. Swoje końcowe ustalenia Sąd oparł na wnioskach zawartych w opinii biegłego neurologa dokonanych w oparciu o ustalenia odnośnie realizacji przez wnioskodawcę zaleceń lekarskich dotyczących leczenia schorzeń kręgosłupa. W ocenie Sądu opinia złożona do akt sprawy jest pełna, rzetelna i kompletna. Opinia ta w sposób wyczerpujący odpowiada na postawione przez sąd tezy dowodowe, jest też należycie uzasadniona. Dokonując powyższej oceny wskazano, iż nie można zgodzić się z zastrzeżeniem organu rentowego zawartym w piśmie z dnia 23.03.2016 r. (k. 289) odnośnie wzajemnego wykluczenia stwierdzeń opinii, iż udział wnioskodawcy w posiedzeniach rady nadzorczej i komisjach gminnych nie stanowił realizacji zaleceń lekarskich i było to niezgodne z nimi z jednoczesnym stwierdzeniem biegłej, że wnioskodawca nie przyczynił się do przedłużenia swej niezdolności do pracy. Zdaniem Sądu jedno stwierdzenie nie przeczy drugiemu, podkreślić natomiast należy, że dyspozycja przepisu art. 17 ust. 1 ustawy z dnia 25.06.1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa nie wymaga, aby wykorzystywanie zwolnienia od pracy w sposób niezgodny z celem tego zwolnienia skutkowało przedłużeniem niezdolności do pracy.

W pisemnych motywach orzeczenia Sąd Rejonowy we Włocławku, w oparciu o ustalony w postępowaniu stan faktyczny, wskazał na następujące rozważania:

Zaskarżoną decyzją organ rentowy odmówił ubezpieczonemu K. K. (1) prawa do zasiłku chorobowego i świadczenia rehabilitacyjnego. Decyzja o utracie prawa do przedmiotowych świadczeń wydana została na podstawie art. 17 ust. 1 ustawy z dnia 25 czerwca 1999 roku o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa, zgodnie z treścią którego ubezpieczony wykonujący w okresie orzeczonej niezdolności do pracy pracę zarobkową lub wykorzystujący zwolnienie od pracy w sposób niezgodny z celem tego zwolnienia traci prawo do zasiłku chorobowego za cały okres tego zwolnienia.

Zgodnie natomiast z art. 22 cyt. ustawy, przepisy art. 17 cytowanej ustawy stosuje się odpowiednio do świadczenia rehabilitacyjnego. Równocześnie w zaskarżonej decyzji organ rentowy zobowiązał ubezpieczonego do zwrotu kwot wypłaconych ubezpieczonemu świadczeń.

Na wstępie rozważań podniesiono, że zasiłek chorobowy jest świadczeniem z ubezpieczenia społecznego rekompensującym utratę zarobków na skutek choroby. Ryzyko ubezpieczeniowe objęte ubezpieczeniem z tytułu choroby odnosi się do niemożliwości uzyskiwania dochodów w razie jego spełnienia. Zasiłek chorobowy przysługuje zatem tylko wówczas, gdy choroba uniemożliwia uzyskiwanie dochodu z pracy. Stąd też zasiłek nie przysługuje - najogólniej mówiąc - za okresy wykonywania pracy, za nie bowiem przysługuje nie zasiłek lecz wynagrodzenie. Taka reguła wynika z cytowanego art. 17 ustawy o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa.

Nie budzi wątpliwości, że prawo do tego świadczenia podlega utracie w przypadku wystąpienia jednej z dwóch niezależnych przesłanek określonych w powyższym przepisie.

Pracą zarobkową której wykonywanie w okresie orzeczonej niezdolności do pracy powoduje utratę prawa do zasiłku chorobowego jest każda aktywność ludzka zmierzająca do osiągnięcia zarobku (…), choćby nawet polegająca na czynnościach nieobciążających w istotny sposób organizmu ubezpieczonego i zarazem pracownika pozostającego na zwolnieniu lekarskim - wyrok Sądu Najwyższego z dnia 05.04.2005 r, I UK 370/04.

Podkreśla się dodatkowo, że takie definiowanie pracy zarobkowej wypływa z konieczności ścisłego stosowania przepisów prawa ubezpieczeń społecznych, w którym przeważa – z uwagi na bezwzględnie obowiązujący charakter norm prawnych – formalistyczne ujęcie uprawnień ubezpieczonych. Przy określeniu „zarobkowego” charakteru pracy wskazuje się także, że przepisy nie wymagają, aby praca była podjęta w celu zarobkowym. Jeżeli zatem wykonywanie określonych czynności przynosi rzeczywisty dochód wówczas problem, czy praca została podjęta w celu uzyskania tego dochodu traci na znaczeniu jako dotyczący motywów zachowania. Nie ma też znaczenia fakt, że określone czynności mogą być wykonywane odpłatnie lub nieodpłatnie (z uzasadnienia do wyroku Sądu Najwyższego z dnia 20.01.2005 r. I UK 154/04).

Przeprowadzone w sprawie postępowanie dowodowe nie potwierdziło zapatrywania wnioskodawcy, jakoby przejawiana przez niego aktywność w okresie objętym zaskarżoną decyzją nie była pracą zarobkową. Zgodnie z tezą 2 cytowanego wyżej wyroku Sądu Najwyższego z dnia 20.01.2005 r. członek rady nadzorczej spółki akcyjnej, który pobiera wynagrodzenie z tego tytułu (…) świadczy pracę zarobkową w rozumieniu art. 17 ust. 1 ustawy z dnia 25.06.1999r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa. W uzasadnieniu cytowanego wyroku Sąd Najwyższy wskazał, że członkowie rad nadzorczych spółek wykonują swoje czynności osobiście na podstawie stosunku prawnego o charakterze cywilnoprawnym (organizacyjnym). Są to czynności nadzorcze – jak wskazuje sama nazwa organu. Z istoty, wykonywanie tych czynności może być aktywne lub bierne. Bierny udział w posiedzeniach rady nadzorczej jest też wykonywaniem czynności członka rady nadzorczej. Przyznane członkom rad nadzorczych wynagrodzenie jest wynagrodzeniem za wykonywanie czynności a nie zwrotem kosztów związanych z udziałem w pracach rady, gdyż taki zwrot przysługuje odrębnie. Sąd ten wskazał również, że czynności członków rady nadzorczej są więc wykonywane za wynagrodzeniem, które jeżeli zostanie przyznane jest ich „zarobkiem”.

Okolicznością bezsporną w przedmiotowej sprawie jest przyznanie wnioskodawcy wynagrodzenia ryczałtowego za udział w 12 posiedzeniach rady nadzorczej spółki (...) w S. w okresie objętym zaskarżoną decyzją. W okresie od 17.01.2013 r. do 03.07.2013 r, za który organ rentowy wypłacił wnioskodawcy zasiłek chorobowy wnioskodawca dwukrotnie uczestniczył w posiedzeniach rady nadzorczej w dniach 19.04.2013 r. i 18.06.2013 r. zatem utracił prawo do zasiłku chorobowego za okresy objęte zwolnieniami lekarskimi: BG (...) wystawionym na okres 10.04.2013 r. do 23.04.2013 r. i BG (...) wystawionym na okres 05.06.2013 r. do 18.06.2013 r.

Potwierdza to teza wyroku Sądu Najwyższego z dnia 25.02.2008 r. I UK 249/07, zgodnie z którą utrata prawa do zasiłku chorobowego dotyczy tylko okresu objętego zaświadczeniem (zwolnieniem) lekarskim, w którym nastąpiło podjęcie pracy zarobkowej a nie całego okresu zasiłkowego (art. 17 ust. 1 ustawy z dnia 25.06.1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa).

Zasada ta nie dotyczy utraty prawa do świadczenia rehabilitacyjnego. Ponieważ wnioskodawca brał udział w posiedzeniach rady nadzorczej w całym okresie objętym przyznanym prawem do tego świadczenia, jego odwołanie w tym zakresie podlegało oddaleniu w całości.

W niniejszych rozważaniach Sąd nie odniósł się do udziału wnioskodawcy w sesjach Rady Gminy A. i posiedzeniach komisji z racji sprawowanej funkcji radnego, ponieważ jego udział w tych posiedzeniach rozpoczął się w dacie 14.08.2013 r. a więc po upływie okresu pobierania zasiłku chorobowego, a utrata prawa do świadczenia rehabilitacyjnego wynikała z samego faktu uczestnictwa wnioskodawcy w 10 posiedzeniach rady nadzorczej spółki (...) w S.. Dodatkowo Sąd miał na uwadze okoliczność, że diety jakie otrzymywał wnioskodawca z tytułu uczestnictwa w posiedzeniach komisji i sesjach nie są wynagrodzeniem za pracę, gdyż podstawą ich wypłaty jest ustawa z dnia 08.03.1990 r. o samorządzie terytorialnym. W tezie wyroku Sądu Apelacyjnego w Katowicach z dnia 17.03.1994 r. III Aur 724/93 zawarto konkluzję, że takie uczestnictwo nie jest objęte zakazem pojęcia pracy zarobkowej.

Reasumując wskazano, że wnioskodawca wypełnił obydwie przesłanki negatywne skutkujące utratą prawa i do zasiłku chorobowego i świadczenia rehabilitacyjnego określone dyspozycją art. 17 ust. 1 ustawy zasiłkowej. O tym, że wykorzystywał zwolnienie od pracy w sposób niezgodny z celem tego zwolnienia świadczy sam fakt jego uczestnictwa w okresie objętym zaskarżoną decyzją w 12 posiedzeniach rady nadzorczej spółki (...) w S. i aż w 36 posiedzeniach komisji i sesjach Rady Gminy A., ocena czego zawarta jest w opinii biegłego neurologa z dnia 07.03.2016 r.

Nawet gdyby nie wiązało się z tym otrzymywanie określonego wynagrodzenia za udział w posiedzeniach rady nadzorczej, żaden argument nie może przekonać Sądu, że osoba chora, przebywająca na zwolnieniu lekarskim czy korzystająca ze świadczenia rehabilitacyjnego wykorzystuje zwolnienia od pracy zgodnie z ich celem.

Apelację od powyższego wyroku - w zakresie pkt l i 2 sentencji wyroku w części nie przyznania wnioskodawcy prawa do zasiłku chorobowego za okres od 10.04.2013 od 23.04.2013 i 05.06.2013 do 18.06.2013 r. oraz w pkt 3 sentencji wyroku w całości, tj. w części nie przyznania wnioskodawcy prawa do świadczenia rehabilitacyjnego za okres od 04 lipca 2013 roku do 28 czerwca 2014 roku w kwocie 30 115, 80 zł. - wywiódł wnioskodawca, który wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku Sądu I instancji w zakresie wskazanym wyżej i przyznanie wnioskodawcy prawa do zasiłku chorobowego za okres od 10.04.2013 od 23.04.2013 i 05.06.2013 do 18.06.2013 r. oraz świadczenia rehabilitacyjnego za okres od 04 lipca 2013 roku do 28 czerwca 2014 roku, ewentualnie o uchylenie wyroku Sądu I Instancji i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania, a nadto wniósł o przyznanie swojemu pełnomocnikowi kosztów zastępstwa procesowego wg. norm przepisanych za I i II instancję. Wnioskodawca wyrokowi w w/w zakresie zarzucił:

1/ naruszenie przepisów prawa materialnego poprzez uznanie, że wnioskodawcy nie przysługuje prawo do zasiłku chorobowego za okres od 10.04.2013 od 23.04.2013 i 05.06.2013 do 18.06.2013 r. na skutek przyjęcia, że uczestnictwo wnioskodawcy w posiedzeniach Rady Nadzorczej P. (...) sp. z o.o. w S. stanowiło wykonywanie pracy zarobkowej, tym samym nieprawidłowe zastosowanie art. 17 ustawy z dnia 25.09.1999 roku o świadczeniach pieniężnych ubezpieczenia społecznego w razie choroby u macierzyństwa;

2/ naruszenie przepisów prawa materialnego poprzez uznanie, że wnioskodawcy nie przysługuje prawo do świadczenia rehabilitacyjnego za okres od 04 lipca 2013 roku do 28 czerwca 2014 roku na skutek przyjęcia, że uczestnictwo wnioskodawcy w posiedzeniach Rady Nadzorczej P. (...) sp. z o.o. w S. stanowiło wykonywanie pracy zarobkowej, tym samym nieprawidłowe zastosowanie art. 17 ustawy z dnia 25.09.1999 roku o świadczeniach pieniężnych ubezpieczenia społecznego w razie choroby u macierzyństwa.

Apelujący w uzasadnieniu swego stanowiska podniósł, iż jego udział w posiedzeniach Rady Nadzorczej P. (...) spółki (...) w S. nie stanowił pracy zarobkowej analogicznie jak w przypadku udziału wnioskodawcy w sesjach Rady Gminy A.. Dodał, że Sąd I instancji nie uwzględnił istotnej dla rozstrzygnięcia niniejszej sprawy okoliczności, że spółka (...) w S. jest przedsiębiorstwem użyteczności publicznej - przedsiębiorstwem komunalnym, które zajmuje się bieżącym zaspokajaniem potrzeb ludności. Jedynym wspólnikiem tego przedsiębiorstwa jest Związek (...). Nie jest to zatem spółka prywatna, a zatem udział w jej posiedzeniach nie ma charakteru zarobkowego, o czy może również świadczyć niska wysokość wynagrodzenia ryczałtowego tj. ok. 200 do 300 zł miesięcznie. Nie można zatem traktować tego podmiotu jak każdej innej spółki powstałej na podstawie przepisów kodeksu spółek handlowych. Udział wnioskodawcy w posiedzeniach rady nadzorczej z uwagi na społeczny charakter tego przedsiębiorstwa, realizację celów i zadań gminnych należy potraktować analogicznie, jak w przypadku udziału wnioskodawcy w sesjach Rady Gminy A.. Wnioskodawca będący członkiem Rady Nadzorczej nie wykonuje tych czynności na podstawie umowy o pracę ani też jakiejkolwiek umowy cywilnoprawnej, nie prowadzi też działalności gospodarczej, a uzasadnieniem jego uczestnictwa w Radzie Nadzorczej spółki komunalnej było to, że jako jedyny wśród radnych Rady Gminy posiada uprawnienia Ministra Skarbu Państwa do pełnienia funkcji nadzorczych w spółkach prawa handlowego, a zatem dla zachowania normalnego funkcjonowania spółki (gminnej) udział wnioskodawcy był konieczny i niezbędny. Nie chodziło przy tym o zarobek bowiem przysługiwałby on wnioskodawcy nawet w przypadku jego nieobecności na posiedzeniach. W tej sytuacji przytoczona przez Sąd I instancji teza orzeczenia Sądu Najwyższego z dnia 20 stycznia 2005 roku II UK 154/04, OSP 2006 nie może mieć zastosowania w odniesieniu do wnioskodawcy. Działalność wnioskodawcy w Radzie Nadzorczej przedmiotowej spółki komunalnej była i jest kontynuacją jego działalności społecznej w organach Gminy A.. Wynagrodzenie ryczałtowe, jakie otrzymywał wnioskodawca za udział w pracach rady, nie jest więc wynagrodzeniem za pracę. W odniesieniu do uczestnictwa wnioskodawcy w posiedzeniach Rady Nadzorczej spółki komunalnej należy na zasadzie analogii zastosować wyrok Sądu Apelacyjnego w Katowicach w wyroku z 17 marca 1994 r., sygn. akt III AUr 724/93, publ. OSA 1994/6/47, źródło LEX nr 13792, który rozpatrywał kwestię odmowy prawa do zasiłku chorobowego osobie, która w okresie zwolnienia chorobowego uczestniczyła w posiedzeniach zarządu gminy i otrzymywała za nie diety. Również w wyroku z dnia 6.02.2014 (II UK 274/13) Sąd Najwyższy stwierdził, że wykonywanie przez przedstawiciela Skarbu Państwa czynności członka rady nadzorczej „realizującej misję publiczną" (...)SA - nie stanowi pracy zarobkowej w rozumieniu art 17 ust l ustawy zasiłkowej. Misję publiczną realizował wnioskodawca wykonując czynności członka Rady Nadzorczej w P. (...) Wnioskodawca nadto nie zgodził się z opinią biegłego sądowego lekarza z zakresu neurologii lek. med. K. D. w zakresie stwierdzenia biegłej, że ,,udział wnioskodawcy w posiedzeniach RN oraz gminnych komisjach o przedmiocie i czasookresie przedstawionym przez wnioskodawcę, jak również wynikających z załączonych do akt protokołów posiedzeń - nie stanowiło realizacji tych zaleceń, było zachowaniem niezgodnym z nimi". Apelujący zaznaczył, że do wszystkich zaleceń lekarskich się stosował, wykonywał zalecone ćwiczenia rehabilitacyjne korzystał z pomocy specjalistów. W ocenie wnioskodawcy biegła nie wyjaśniła dostatecznie swojego stanowiska , nie przedstawiła żadnych argumentów na jego poparcie.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Sąd Okręgowy po gruntownej analizie zebranych dowodów, jak również czynności podjętych przez Sąd pierwszej instancji oraz zarzutów sformułowanych w apelacji ubezpieczonego doszedł do wniosku, że orzeczenie Sądu Rejonowego w zaskarżonym zakresie jest prawidłowe. W konsekwencji uznał, iż przedmiotowa apelacja nie zasługuje na uwzględnienie i jako taka podlega oddaleniu.

Antycypując dalsze rozważania co do meritum należy w tym miejscu wskazać, iż zgodnie z treścią art. 386 § 4 k.p.c, sąd drugiej instancji może uchylić zaskarżone orzeczenie i przekazać sprawę do ponownego rozpoznania tylko w razie nierozpoznania przez sąd pierwszej instancji istoty sprawy albo gdy wydanie orzeczenia wymaga przeprowadzenia postępowania dowodowego w całości. Gramatyczna wykładania przywołanego przepisu wskazuje, że w tym wypadku uchylenie orzeczenia ma charakter fakultatywny i wydawać by się mogło, iż sąd drugiej instancji może w takiej sytuacji samodzielnie rozpoznać istotę sprawy bądź przeprowadzić całe postępowanie dowodowe i wydać orzeczenie reformatoryjne. Jednak w doktrynie i orzecznictwie słusznie zwraca się uwagę na związane z taką sytuacją ryzyko pozbawienia stron jednej instancji merytorycznej (vide wyrok Sądu Najwyższego z dnia 13 listopada 2002 r., I CKN 1149/00, Lex, nr 75293). Dlatego też w przypadku stwierdzenia omawianych przesłanek, tj. braku rozpoznania istoty sprawy albo wymogu przeprowadzenia postępowania dowodowego w całości, należy raczej w myśl wykładni celowościowej uznać, iż sąd odwoławczy winien obligatoryjnie uchylić orzeczenie pierwszoinstancyjne i przekazać sprawę do ponownego rozpoznania – w takim przypadku mamy bowiem do czynienia nie z oceną prawną, skontrolowaniem prawidłowości stosowania prawa przez sąd niższej instancji, do czego powołany jest Sąd odwoławczy, ale z de facto prowadzeniem w całości w sprawie postępowania co do meritum (czy to rozpoznanie istoty sprawy czy przeprowadzenie postępowania dowodowego w całości zakłada dokonywanie pierwotnej rekonstrukcji stanu faktycznego i w konsekwencji jego subsumcji).

Przechodząc na grunt niniejszej sprawy należy zaznaczyć, w kontekście poczynionych wyżej rozważań natury teoretycznej, iż Sąd Okręgowy rozpoznając apelację ubezpieczonego powziął konstatację, iż Sąd Rejonowy rozpoznał istotę sprawy albowiem orzekł w całości w przedmiocie roszczeń K. K. (1) oraz nie dopuścił się nieprawidłowości w prowadzeniu postępowania dowodowego (nie zarzuca tego nawet ubezpieczony w swojej apelacji). Dlatego też nie tylko byłoby zbędnym, ale wręcz sprzecznym z cytowanym wyżej art. 386 § 4 k.p.c, ewentualne wydanie przez Sad Okręgowy orzeczenia kasatoryjnego w niniejszej sprawie, tj. uchylającego zaskarżony wyrok i przekazujący sprawę Sądowi Rejonowemu do ponownego rozpoznania.

Na wstępie należy podnieść, że ustalenia stanu faktycznego dokonane przez Sąd I instancji są ustaleniami prawidłowymi. W ocenie Sądu Okręgowego w trakcie postępowania pierwszoinstancyjnego zgromadzono bowiem materiał dowodowy, który pozwolił na merytoryczne rozstrzygnięcie przedmiotowej sprawy. Należy dodać, że Sąd Rejonowy w sposób wszechstronny rozważył wszystkie dowody przeprowadzone i ujawnione w toku rozprawy i to na ich podstawie poczynił, jak już wspomniano, nie budzące pod kątem rzetelności żadnych wątpliwości ustalenia faktyczne. Nadto ocena materiału dowodowego została dokonana przez Sąd pierwszej instancji w sposób bezstronny, zgodnie z zasadami wiedzy i logicznego rozumowania oraz doświadczeniem życiowym. Powyższa konstatacja jest wynikiem wnikliwej analizy pisemnych motywów zaskarżonego apelacją orzeczenia (w tym miejscu, niejako na marginesie, trzeba zauważyć, iż pisemne uzasadnienie kwestionowanego środkiem odwoławczym przez ubezpieczonego wyroku Sądu pierwszej instancji czyni zadość wymaganiom przewidzianym dla tego rodzaju dokumentu procesowego określonym w art. 328 § 2 kpc, albowiem stanowi ono pełną syntezę wszystkich okoliczności – tak faktycznych jak i o charakterze jurydycznym – mających moc przesłanek zaskarżonego orzeczenia i tym samym umożliwia kontrolę instancyjną zaskarżonego orzeczenia przez Sąd drugiej instancji pod względem merytorycznym). Należy zatem stwierdzić, iż dokonana przez Sąd Rejonowy ocena zebranego w sprawie materiału dowodowego nie narusza zasady swobodnej oceny dowodów. Nadto warto wskazać, iż dokonana przez Sąd pierwszej instancji w wyniku swobodnej oceny dowodów selekcja zebranego materiału pod kątem istotności poszczególnych jego elementów nie jest uchybieniem procesowym, a wręcz obowiązkiem Sądu.

W ocenie Sądu Okręgowego Sąd I instancji prawidłowo prowadził postępowanie dowodowe, w tym zasadnie dopuścił w sprawie dowód z opinii biegłego specjalisty neurologa na okoliczność ustalenia, jaka była przyczyna niezdolności do pracy wnioskodawcy, z powodu której wnioskodawca nabył prawo do zasiłku chorobowego i świadczenia rehabilitacyjnego, jakie są zalecenia lekarskie dotyczące leczenia usuwanego schorzenia i zachowania ubezpieczonego w czasie orzeczonej niezdolności do pracy, czy udział wnioskodawcy w posiedzeniach rady nadzorczej oraz gminnych komisji o przedmiocie i czasookresie przedstawionym przez wnioskodawcę jak również wynikających z załączonych do akt protokołów posiedzeń stanowiło realizację tych zaleceń czy tez zachowanie obiektywnie niezgodne z nimi mogące ewentualnie przyczynić się do przedłużenia niezdolności do pracy. W kontekście przytoczonej czynności Sądu Rejonowego należy skonstatować, iż z przyjmowanej powszechnie zasady, iż sąd jest najwyższym biegłym, nie można wyprowadzać wniosku, że może biegłego zastępować, a to oznacza, że jeżeli do poczynienia ustaleń istotnych dla rozstrzygnięcia sprawy potrzebne są wiadomości specjalne, jak w niniejszej sprawie, sąd nie może dokonywać ich sam, nawet gdyby miał w tej dziedzinie odpowiednie kwalifikacje merytoryczne; posiadanie takich kompetencji ułatwia jedynie ocenę opinii biegłego (vide wyrok Sądu Najwyższego z 26.10.2006 r., I CSK 166/06, Legalis).

Oceniając opinię biegłego neurologa sporządzoną na etapie postępowania pierwszoinstancyjnego pod względem dowodowym należy podkreślić, iż Sąd Okręgowy analogicznie jak Sąd Rejonowy, w pełni podzielił zgodne i koherentne wnioski w niej zawarte (w istocie stwierdzenie opinii, że udział ubezpieczonego w posiedzeniach rady nadzorczej i komisjach gminnych nie stanowił realizacji zaleceń lekarskich i było to niezgodne z nimi nie przeczy stwierdzeniu biegłej, że ubezpieczony nie przyczynił się do przedłużenia swej niezdolności do pracy, co trafnie nie tylko dostrzegł ale i uzasadnił Sąd Rejonowy – vide akapit 2 pisemnego uzasadnienie zaskarżonego wyroku na k.-5 przedmiotowego uzasadnienia na k.-313 akt sprawy – albowiem w istocie dyspozycja przepisu art. 17 ust. 1 ustawy z dnia 25.06.1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa [tj. z dnia 7 marca 2016 r., Dz.U. z 2016 r. poz. 372 ze zm.] nie wymaga, aby wykorzystywanie zwolnienia od pracy w sposób niezgodny z celem tego zwolnienia skutkowało przedłużeniem niezdolności do pracy). Wymieniona opinię słusznie uznano za wiarygodną i rzetelną, albowiem nie można doszukać się w niej jakichkolwiek cech subiektywizmu czy też prób dokonywani ocen które przynależą do wyłącznych kompetencji Sądu. Przedmiotowa opinia sporządzona została w sposób wnikliwy i rzetelny, zgodny z wiedzą i doświadczeniem jej autorki – biegłego lekarz specjalisty w zakresie schorzeń na jakie cierpi ubezpieczony. Należy wskazać, iż charakteryzuje się ona jasnością, stanowiska w niej zawarte są pełne i wyczerpujące. Uwzględnia ona ponadto wszystkie istotne dla rozstrzygnięcia okoliczności. Opinia jest logiczne i wewnętrznie spójne, a nadto rzetelnie uzasadniona.

Reasumując tę część rozważań należy wskazać, iż Sąd Rejonowy prawidłowo dokonał kontroli opinii biegłego neurologa sporządzonej na etapie postępowania pierwszoinstancyjnego z punktu widzenia zasad logicznego rozumowania, źródeł poznania i stopnia zaufania do wiedzy biegłego i ocenił ją pod względem fachowości, rzetelności i logiczności.

Na podstawie zebranego materiału dowodowego Sąd pierwszej instancji nie tylko dokonał zatem prawidłowych i obejmujących całokształt istotnych dla rozstrzygnięcia okoliczności ustaleń faktycznych, o czym wspomniano wyżej, ale także wysnuł logiczne i przekonywująco przedstawione w pisemnych motywach zaskarżonego wyroku wnioski sprowadzające się do konstatacji, iż uczestnictwo ubezpieczonego w posiedzeniach Rady Nadzorczej P. (...)sp. z o.o. w S. stanowiło wykonywanie pracy zarobkowej, co implikuje ustalenie, że ubezpieczony wypełnił obydwie przesłanki negatywne skutkujące utratą prawa i do zasiłku chorobowego i świadczenia rehabilitacyjnego określone dyspozycją art. 17 ust. 1 ustawy z dnia 25.06.1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (w zw. z art. 22 przedmiotowej ustawy w odniesieniu do świadczenia rehabilitacyjnego), tj. wykonywał w okresach orzeczonej niezdolności do pracy pracę zarobkową oraz wykorzystywał zwolnienie od pracy w sposób niezgodny z celem tego zwolnienia - w okresie od 17.01.2013 r. do 03.07.2013 r, za który organ rentowy wypłacił ubezpieczonemu zasiłek chorobowy K. K. (1) dwukrotnie uczestniczył w posiedzeniach rady nadzorczej w dniach 19.04.2013 r. i 18.06.2013 r. zatem utracił prawo do zasiłku chorobowego za okresy objęte zwolnieniami lekarskimi: BG (...)wystawionym na okres 10.04.2013 r. do 23.04.2013 r. i BG (...)wystawionym na okres 05.06.2013 r. do 18.06.2013 r., a także brał udział w posiedzeniach rady nadzorczej w całym okresie objętym przyznanym prawem do świadczenia rehabilitacyjnego.

Sąd Rejonowy w uzasadnieniu swego orzeczenia w sposób szczegółowy i prawidłowy wskazał, jakie okoliczności brał pod uwagę przy rozstrzyganiu sprawy przez pryzmat przytoczonych przepisów. Tym samym zbędnym staje się w tym miejscu powtarzanie tej samej argumentacji. Wystarczającym jest stwierdzenie, iż Sąd Okręgowy w pełni ją podzielając na nią się powołuje. W konsekwencji przytoczone w uzasadnieniu zaskarżonego orzeczenia twierdzenia i oceny przyjmuje za własne (vide wyrok Sądu Najwyższego z dnia 9 czerwca 2005 roku sygn. akt III CK 622/04 LEX 180853, wyrok Sądu Najwyższego z dnia 16 lutego 2005 roku sygn. akt IV CK 523/04 LEX 177281).

Odnosząc się bezpośrednio do zarzutów apelacyjnych sformułowanych przez ubezpieczonego w petitum apelacji, które de facto stanowią jeden zarzut w postaci naruszenia przepisu prawa materialnego, tj. art. 17 ustawy z dnia 25.09.1999 roku o świadczeniach pieniężnych ubezpieczenia społecznego w razie choroby u macierzyństwa, poprzez uznanie, że ubezpieczonemu nie przysługuje prawo do świadczeń określonych w przedmiotowej ustawie na skutek przyjęcia, że uczestnictwo K. K. (1) w posiedzeniach Rady Nadzorczej P. (...) (...) sp. z o.o. w S. stanowiło wykonywanie pracy zarobkowej, należy stwierdzić, iż także i w tym zakresie stanowisko Sądu Rejonowego jest w pełni prawidłowe.

Przede wszystkim trzeba podnieść, że ustawodawca wprawdzie nie zdefiniował formalnie pojęcia działalności czy też pracy zarobkowej, ale należy przyjąć, że jest nią każda działalność mająca na celu uzyskiwanie dochodów niezależnie od podstawy prawnej jej świadczenia. Może to zatem być praca świadczona na podstawie stosunku pracy (wynikającego z umowy o pracę, powołania, mianowania), czy stosunku cywilnoprawnego, czy też działalności gospodarczej. Jak wynika ze wskazanego przez apelującego w uzasadnieniu przedmiotowego środka odwoławczego wyroku Sądu Najwyższego - Izba Pracy, Ubezpieczeń Społecznych i Spraw Publicznych z dnia 6 lutego 2014 r., II UK 274/13, choć innej tezy niż przytoczona w apelacji, praca zarobkowa w rozumieniu art. 17 ust. 1 ustawy z dnia 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa to „praca” w potocznym tego słowa znaczeniu, w tym także wykonywanie różnych czynności na podstawie różnych stosunków prawnych o charakterze cywilnoprawnym. Wykonywanie czynności członka rady nadzorczej spółki prawa handlowego (obojętnie czy w formie spółki z ograniczoną odpowiedzialności czy też spółki akcyjnej – uzasadnia to powołanie się w tym miejscu na tezę orzeczenia Sądu Najwyższego z dnia 20 stycznia 2005 roku, sygn. akt II UK 154/04) na podstawie łączącego go z tą spółką stosunku organizacyjnego stanowi pracę zarobkową, jeśli członkowi temu zostanie przyznane z tego tytułu wynagrodzenie. A z taką sytuacja mamy do czynienia w niniejszej sprawie. Bezspornym bowiem jest, że w okresach objętych zaskarżoną decyzją ubezpieczony pełnił funkcję wiceprzewodniczącego rady nadzorczejP. (...) (...)sp. z o.o. w S. i z tego tytułu otrzymywał wynagrodzenie ryczałtowe (do listopada 2013 r. w kwocie 181 zł miesięcznie, a od grudnia 2013 r. w kwocie 302,50 zł miesięcznie), a nadto uczestniczył w jej posiedzeniach w dniach: 19.04.2013 r, 18.06.2013r, 11.07.2013r, 25.07.2013 r, 12.09.2013r, 28.10.2013r, 19.12.2013r, 23,01.2014r, 28.02.2014r, 13.03.2014r, 16.04.2014r. i 10.06.2014 r. Wskazane terminy uczestnictwa ubezpieczonego w posiedzeniach rady nadzorczej P. (...) (...) sp. z o.o. w S., ich częstotliwość i regularność, dowodzą, że nie była to zatem sporadyczna, incydentalna lub wymuszona okolicznościami sprawy aktywność zawodowa mogąca usprawiedliwiać zachowanie prawa do zasiłku chorobowego (por. wyrok z dnia 25 kwietnia 2013 r., I UK 506/12, i przywołane w nim orzecznictwo). Dlatego też niezasadnym jest powoływanie się przez ubezpieczonego na analogię jego sytuacji z sytuacją podsądnego w sprawie w której orzekał Sąd Najwyższy - Izba Pracy, Ubezpieczeń Społecznych i Spraw Publicznych wyrokiem z dnia 6 lutego 2014 r., sygn. akt II UK 274/13.

Na marginesie należy wskazać, iż zupełnie do sytuacji ubezpieczonego w kontekście jego uczestnictwa w posiedzeniach rady nadzorczej P. (...) (...) sp. z o.o. w S. nie przystaje stan faktyczny będący podstawą wyroku Sądu Apelacyjnego w Katowicach w wyroku z 17 marca 1994 r., sygn. akt III AUr 724/93, albowiem jest oczywistym, że od przedmiotowego uczestnictwa i związanego z nim otrzymywania wynagrodzenia (obojętnie jak określonego) odmiennym także pod względem prawnym jest udział w posiedzeniach rady gminy i związanego z nim otrzymywania diety. Przedmiotowe rozróżnienie uchwycił także Sąd Rejonowy i dał temu wyraz w pisemnym uzasadnieniu swego wyroku (4 akapit na k.-7 uzasadnienia na k.-314 akt sprawy). Diety jakie otrzymywał ubezpieczony z tytułu uczestnictwa w posiedzeniach komisji i sesjach nie są wynagrodzeniem za pracę, gdyż podstawą ich wypłaty jest ustawa z dnia 08.03.1990 r. o samorządzie gminnym (tj. z dnia 17 marca 2016 r. , Dz.U. z 2016 r. poz. 446 ze zm.), a ściślej stosowna uchwała rady gminy (vide art. 25 ust. 4 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym i wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego siedziba w Rzeszowie z dnia 21 października 2015 r., sygn. akt II SA/Rz 1170/15). Z kolei do wynagrodzenia członków rady nadzorczej Kodeks spółek handlowych z dnia 15 września 2000 r. (tj. z dnia 19 kwietnia 2013 r., Dz.U. z 2013 r. poz. 1030 ze zm.) zawiera w tym względzie regulacje dotyczące jedynie spółki akcyjnej. W myśl art. 392 K.s.h., członkom rady nadzorczej może zostać przyznane wynagrodzenie. Wynagrodzenie określa statut lub uchwała walnego zgromadzenia. Mamy w tym przypadku do czynienia z tzw. wynagrodzeniem na podstawie powołania. Jest to szczególne wynagrodzenie ze stosunku prawnego łączącego członka rady ze spółką akcyjną. Sąd Apelacyjny we Wrocławiu w wyroku z 14 lutego 2012 r., sygn. akt I ACa 1391/11 uznał, że walne zgromadzenie może określić wysokość wynagrodzenia członków rady nadzorczej w sposób dowolny, także poprzez wskazanie elementów fakultatywnych wynagrodzenia, których przyznanie zależeć będzie od tego, czy członkowie rady nadzorczej będą wykonywać dodatkowe obowiązki zlecone im przez radę. Swoboda decyzji walnego zgromadzenia jest ograniczona jedynie poprzez możliwość zaskarżenia podjętej uchwały, w trybie powództwa o jej uchylenie. Wynagrodzenie członków rady może też przybrać formę prawa udziału w zysku spółki za dany rok obrotowy. Przy tym może je uchwalić tylko walne zgromadzenie. Ponadto, członkom rady nadzorczej przysługuje zwrot kosztów związanych z udziałem w pracach rady. K.s.h. dodatkowo przewiduje, że członkowie rady nadzorczej, delegowani do stałego indywidualnego wykonywania nadzoru, otrzymują osobne wynagrodzenie, którego wysokość ustala walne zgromadzenie. Walne zgromadzenie może powierzyć to uprawnienie radzie nadzorczej (art. 390 § 3 K.s.h.). Kodeks spółek handlowych milczy natomiast w kwestii wynagradzania osób wchodzących w skład organu nadzoru spółki z o.o. Nie stoi to jednak na przeszkodzie temu, aby takie wynagrodzenie zostało przyznane. O jego wysokości decydować będzie spółka, a konkretnie może być ono określone w umowie spółki bądź wskazywać je będą wspólnicy, inne osoby lub organy, którym w spółce powierzono prawo ustalenia wynagrodzenia. Może ono przybrać formę stałej wysokości miesięcznej, diet czy ryczałtu od posiedzenia, w którym członek organu wziął udział. Wynagrodzenie nie musi być powiązane z ilością zaplanowanych posiedzeń rady. Zatem może ono przybrać postać wynagrodzenia wypłacanego raz w miesiącu. Dlatego też należy uznać, że przejawiana przez K. K. (1) aktywność w okresie objętym zaskarżoną decyzją była pracą zarobkową, albowiem ubezpieczony otrzymywał za swój udział w radzie nadzorczej wynagrodzenie, będące odmiennym prawnie świadczeniem od diety otrzymywanej za udział w sesjach rady gminy i posiedzeniach jej komisji, którego wysokość nie ma znaczenia prawnego.

Poza tym trzeba podkreślić, iż nie tylko wysokość wynagrodzenia za udział w radzie nadzorczej, sposób jego określenia, status organizacyjny, ale także status właścicielski spółki kapitałowej prawa handlowego jako pracodawcy ma charakter indyferentny prawnie w kontekście regulacji art. 17 ust. 1 ustawy z dnia 25.06.1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa. Jest bowiem całkowicie obojętne, czy podmiotem właścicielskim spółki będącej pracodawcą ubezpieczonego jest instytucja o charakterze publicznym (w tym komunalnym) czy prywatnym. Nadto obojętnym prawnie jest rodzaj prowadzonej przez nią działalności.

Odnosząc się do różnicy między wartością otrzymanych przez ubezpieczonego kwot tytułem wynagrodzenia za uczestnictwo w radzie nadzorczej P. (...) (...)sp. z o.o. w S. a wartością kwoty do zwrotu nienależnie pobranych świadczeń należy wskazać, że zgodnie z utrwalonym orzecznictwem Sądu Najwyższego, w sprawach z zakresu ubezpieczeń społecznych art. 5 k.c. czy też art. 8 k.p. nie mają zastosowania (por. orzeczenia Sądu Najwyższego: wyrok z 29 października 1997 r., II UKN 311/97, OSNP 1998, Nr 15, poz. 465; wyrok z 26 maja 1999 r., II UKN 669/98, OSNP 2000, Nr 15, poz. 597 - notka; wyrok z 12 stycznia 2000 r., II UKN 293/99, OSNP 2001, Nr 9, poz. 321 - notka), a zatem nie stosuje się ich do złagodzenia rygorów prawa ubezpieczeń społecznych. Przepisy z zakresu prawa ubezpieczeń społecznych mają bowiem charakter bezwzględnie obowiązujących przepisów prawa publicznego i nie mogą być modyfikowane lub zastępowane przez zasady współżycia społecznego - oznacza to, iż w sytuacjach w nich określonych muszą być one stosowane przez organ rentowy w sposób ścisły (vide wyrok Sądu Najwyższego z dnia 8 listopada 2006 roku, I UK 138/06).

Reasumując winno się stwierdzić, że za pracę zarobkową w rozumieniu art. 17 ust. 1 ustawy z dnia 25.06.1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa należy uznać wszelką zarobkową działalność ludzką, nawet gdyby miała ona polegać na czynnościach nieobciążających organizmu ubezpieczonego w istotny sposób. Takie definiowanie pracy zarobkowej wypływa z konieczności ścisłego stosowania przepisów prawa ubezpieczeń społecznych, w którym przeważa - ze względu na bezwzględnie obowiązujący charakter norm prawnych - formalistyczne ujęcie uprawnień ubezpieczonych. Przepis art. 17 ustawy z dnia 25.06.1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa nie wymaga, aby praca była podjęta w „celu zarobkowym”, a jedynie aby miała „zarobkowy charakter”, czyli aby wykonywanie określonych czynności przynosiło rzeczywisty dochód - zarobek. Nie ma przy tym znaczenia, że określone czynności mogą być wykonywane odpłatnie lub nieodpłatnie. Decydującym o zakwalifikowaniu do „pracy zarobkowej” jest otrzymywanie wynagrodzenia (zarobku), a nie np. diety, czyli świadczenia o charakterze publicznoprawnym, rekompensującego ewentualnie utracone korzyści.

W konkluzji należy zatem stwierdzić, iż zarzuty sformułowane w apelacji przez ubezpieczonego okazał się pozbawione jakichkolwiek podstaw i nie zasługiwały na uwzględnienie. Zdaniem Sądu Okręgowego apelacja, gdy zanalizować jej rzeczywistą treść, stanowi jedynie wyraz stanowiska ubezpieczonego, podtrzymującej dotychczasowe twierdzenia. Apelacja nie zawiera bowiem de facto żadnych nowych elementów, które nie byłyby dotąd podnoszone w toku postępowania sądowego. Ocena wszystkich tych kwestii dokonana przez Sąd Rejonowy nie budzi zastrzeżeń, albowiem nie jest ani dowolna, ani przekraczająca granice zastosowanych przepisów.

Reasumując powyższe rozważania należy stwierdzić, że Sąd Rejonowy uniknął naruszenia przepisów prawa materialnego przez błędną jego wykładnię lub niewłaściwe zastosowanie oraz nie dopuścił się uchybień, które w świetle art. 379 kpc in fine mogłyby skutkować nieważnością postępowania. Nadto logicznie i rzetelnie uzasadnił swe stanowisko, powzięte na podstawie dostatecznego wyjaśnienia okoliczności sprawy. Dlatego też zarzuty apelacji należy uznać za li tylko nie mającą merytorycznych podstaw polemikę z zaskarżonym orzeczeniem i jego pisemnym uzasadnieniem.

Mając powyższe na uwadze i w konsekwencji uznając apelację za bezzasadną, Sąd Okręgowy we Włocławku, nie podzielając stanowiska ubezpieczonego zawartego w wywiedzionym środku odwoławczym, na podstawie art. 385 kpc orzekł jak w sentencji uzasadnianego wyroku.