Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

Postanowieniem z dnia 17 grudnia 2015 roku Sąd Rejonowy w Płocku oddalił wniosek Skarbu Państwa – Naczelnika Urzędu Skarbowego w P. o orzeczenie wobec uczestnika postępowania J. R. zakazu prowadzenia działalności gospodarczej
na własny rachunek oraz pełnienia funkcji członka rady nadzorczej, reprezentanta
lub pełnomocnika w spółce handlowej, przedsiębiorstwie państwowym, spółdzielni, fundacji lub stowarzyszeniu na okres pięciu lat.

W ocenie Sądu I instancji analiza zebranych w sprawie dokumentów
nie dostarczyła podstaw do ustalenia precyzyjnej daty powstania w przypadku uczestnika przesłanek do wystąpienia z wnioskiem o ogłoszenie upadłości reprezentowanych przez niego Spółek: (...) – (...) spółka jawna i (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością. Sąd ten przywołał
przy tym treść art. 373 p.u.n. i uwzględnił, że wnioskodawca dodatkowo uzasadniał zgłoszone żądanie orzeczenia wobec uczestnika zakazu prowadzenia działalności gospodarczej rażącym niedbalstwem w prowadzeniu działalności przez zarządzane przez niego podmioty gospodarcze (art. 374 ust. 1 p.u.n.).

Sąd Rejonowy uznał, że z art. 373 ust. 1 p.u.n. wynika obowiązek wykazania przez wnioskodawcę, że uczestnik nie złożył wniosku o ogłoszenie upadłości w terminie dwóch tygodni od dnia wystąpienia podstawy do ogłoszenia upadłości. Zatem, w ocenie Sądu
I instancji, wnioskodawca powinien wykazać nie tylko sam fakt zaistnienia stanu niewypłacalności, ale również datę powstania tego stanu. Zdaniem Sądu Rejonowego wnioskodawca w niniejszej sprawie miał obowiązek udowodnienia każdej z przesłanek orzeczenia zakazu, a uczestnik mógł zgłaszać dowody go ekskulpujące.

Sąd upadłościowy uznał, iż wnioskodawca nie sprostał ciążącemu na nim obowiązkowi udowodnienia wszystkich przesłanek orzeczenia zakazu prowadzenia działalności gospodarczej, co uniemożliwiło ustalenie precyzyjnej daty powstania podstawy do ogłoszenia upadłości (...) i (...). Przedstawione przez wnioskodawcę dokumenty
w ocenie Sądu pozwalały jedynie przyjąć, iż obie w/w Spółki są w chwili obecnej niewypłacalne, nie wykonują bowiem swoich wymagalnych zobowiązań pieniężnych. Jednakże w oparciu o wymienione dowody nie było możliwe ustalenie dokładnej daty,
w której zaistniał stan niewypłacalności, co jednocześnie uniemożliwiało ocenę kwestii dochowania przez uczestnika dwutygodniowego terminu z art. 21 ust. 1 p.u.n. na zgłoszenie wniosku o ogłoszenie upadłości.

Wnioskodawca wskazał wprawdzie jako taką datę 26 sierpnia 2010 roku wobec spółki (...) Sp. z o.o. i datę 22 czerwca 2010 roku wobec spółki (...) s.j., podnosząc, że nie odprowadziły one wtedy po raz pierwszy odpowiednio podatku VAT
i podatku PIT – 4, a alternatywnie wskazał jako datę powstania niewypłacalności Spółki (...) dzień 31 grudnia 2010 r., kiedy to suma niewykonanych zobowiązań przekroczyła 10% wartości bilansowej przedsiębiorstwa dłużnika. Nie wskazał jednak dokładnej daty powstania zaległości wobec innych wierzycieli. Tymczasem, biorąc pod uwagę, iż ocena biegu omawianego terminu powinna być dokonana na podstawie przepisów kodeksu cywilnego, zgodnie z art. 112 k.c., zdaniem Sądu Rejonowego wymagane jest wskazanie dnia, w którym oznaczony w tygodniach termin rozpoczął swój bieg. Zdaniem tego Sądu dla ustalenia początkowej daty biegu terminu z art. 21 ust. 1 p.un. konieczne jest
z reguły przeprowadzenie dowodu z opinii biegłego z zakresu księgowości, albowiem określenie daty powstania stanu niewypłacalności wymaga analizy dostępnej dokumentacji księgowej dłużnika, a w szczególności zbadania struktury wymagalnych zobowiązań
oraz ustalenia faktu ich ewentualnego niewykonywania przez dłużnika. Tymczasem
jak wskazał Sąd upadłościowy w niniejszej sprawie wnioskodawca nie złożył takiego wniosku. Nie sprostał obowiązkowi wskazania daty niewypłacalności Spółek zarządzanych przez uczestnika postępowania, nie złożył żadnego wniosku dowodowego na tę okoliczność.

W ocenie Sądu I instancji, nie dysponował on materiałem dowodowym,
który pozwalałby na ocenę wywiązania się przez uczestnika z obowiązku złożenia wniosku
o ogłoszenie upadłości w ustawowo określonym terminie, co uzasadniało oddalenie wniosku.

Sąd Rejonowy nadmienił, że rozpoznawany wniosek został złożony w dniu 03 września 2015 roku, czyli w terminie określonym w art. 377 p.u.n., tj. przed upływem roku od dnia oddalenia wniosku o ogłoszenie upadłości na podstawie art. 13 p.n.u., co miało miejsce
w dniu 03 września 2015 roku wobec Spółki (...) i w dniu 02 września 2015 roku wobec Spółki (...).

Apelację od powyższego postanowienia złożył wnioskodawca, zaskarżył orzeczenie
w całości, zarzucając:

1.  naruszenie przepisu art. 328 § 2 w zw. z art. 361 i 13 § 2 k.p.c. polegające na braku wskazania w uzasadnieniu skarżonego orzeczenia przyczyn, dla których Sąd faktycznie odmówił wiarygodności i mocy dowodowej przedstawionym
przez wierzyciela dowodom w zakresie winy i stopnia winy uczestnika (w niezłożeniu w ustawowym terminie wniosku o ogłoszenie upadłości, doprowadzeniu
do niewypłacalności lub pogorszeniu sytuacji finansowej przedsiębiorcy),
oraz skutków podejmowanych przez uczestnika działań (w szczególności obniżenia wartości ekonomicznej przedsiębiorstwa upadłego i rozmiaru pokrzywdzenia wierzycieli) i ograniczenie się w zakresie tych przesłanek do ogólnikowych stwierdzeń, że okoliczności tych wierzyciel nie wykazał mimo, iż faktycznie
we wniosku będącym przedmiotem sprawy została przedstawiona przez wierzyciela zarówno argumentacja jak i dowody w tym zakresie; ponadto Sąd ograniczył się
w uzasadnieniu faktycznie wyłącznie do wyjaśnienia przyczyn oddalenia wniosku wnioskodawcy w zakresie art. 373 ust. 1 p.u.n. mimo żądania wnioskodawcy wnoszonego także na podstawie art. 374 ust. 2 p.u.n.;

2.  naruszenie art. 233 § 1 k.p.c. przez dowolną a nie swobodną ocenę dowodów
w zakresie przedstawionego przez wierzyciela w rozpoznawanym wniosku materiału dowodowego dotyczącego winy i stopnia winy uczestnika, oraz skutków podejmowanych przez niego działań, co mimo wskazania dowodów w tym zakresie doprowadziło do uznania przez sąd tych okoliczności za nieudowodnione;

3.  naruszenie przepisu art. 244 k.p.c. w związku z art. 13 k.p.c. poprzez faktyczne (mimo zastrzeżenia o uznaniu przedstawionych przez wierzyciela dokumentów
za wiarygodny materiał dowodowy i nie kwestionowania ich) odmówienie dokumentom urzędowym przedstawionym przez wierzyciela jako dowody w sprawie, wynikającej z tego przepisu wiarygodności i mocy dowodowej w zakresie ustalenia daty powstania podstaw do ogłoszenia upadłości, momentu powstania opóźnienia
w wykonaniu przez uczestnika obowiązku złożenia wniosku o ogłoszenie upadłości, istnienia i stopnia winy uczestnika, oraz skutków podejmowanych przez uczestnika działań i w efekcie uznanie, że wierzyciel nie udowodnił powyższych okoliczności,
a mógł je jedynie wykazać dowodem z opinii biegłego;

4.  naruszenie przepisu art. 252 k.p.c. w związku z art. 13 k.p.c. i art. 6 k.c. poprzez faktyczne kwestionowanie przez Sąd dokumentów urzędowych wskazanych jako dowody we wniosku wierzyciela w zakresie ustalenia daty powstania podstaw
do ogłoszenia upadłości, momentu powstania opóźnienia w wykonaniu przez uczestnika obowiązku złożenia wniosku o ogłoszenie upadłości, istnienia i stopnia winy uczestnika, oraz skutków podejmowanych przez uczestnika działań, mimo że ten nie zaprzeczał okolicznościom wynikającym z tych dokumentów i nie przedstawiał dowodów w tym zakresie oraz przyjęcie przez Sąd, że w sprawie powyższe okoliczności mogą być wykazane jedynie dowodem z opinii biegłego;

5.  naruszenie przepisu art. 373 ust. 1 pkt 1 p.u.n. poprzez jego błędną wykładnię polegającą na przyjęciu, że ustalenie opóźnienia w wykonaniu wynikającego z tego przepisu obowiązku złożenia wniosku o ogłoszenie upadłości wymaga ustalenia jednej, „początkowej” dat powstania podstaw do ogłoszenia upadłości;

6.  naruszenie przepisu art. 373 ust. 1 pkt 1 p.u.n. poprzez jego błędną wykładnię polegającą na przyjęciu, że w stosunku do członka zarządu, który rozpoczął pełnienie tej funkcji po powstaniu stanu niewypłacalności data opóźnienia w wykonaniu wynikającego z tego przepisu obowiązku złożenia wniosku o ogłoszenie upadłości biegnie od daty powstania podstaw do ogłoszenia upadłości jako jedna „początkowa” data niewypłacalności;

7.  naruszenie przepisu art. 373 ust. 1 pkt 1 p.u.n. w związku z art. 12 ust. 1 i art. 11
ust. 1 p.u.n. poprzez jego błędną wykładnię polegającą na przyjęciu, że w sytuacji,
gdy zobowiązania dłużnika przekraczały 10% jego majątku nie zaszły podstawy
do ogłoszenia upadłości;

8.  naruszenie przepisu art. 373 ust. 1 pkt 1 p.u.n. poprzez jego niezastosowanie
w sytuacji wykazania przez wnioskodawcę przesłanek wynikających z tego przepisu;

9.  naruszenie przepisu art. 374 ust. 1 p.u.n. poprzez jego błędną wykładnię polegającą
na przyjęciu, że wymaga on wykazania jednej, „początkowej” daty powstania niewypłacalności;

10.  naruszenie przepisu art. 374 ust. 2 p.u.n. poprzez jego niezastosowanie w sytuacji,
gdy Sąd wskazywał na podnoszenie przez wierzyciela przesłanek wynikających z tego przepisu i uznał, że wierzyciel wykazał istnienie stanu niewypłacalności dłużnika;

11.  naruszenie przepisu art. 11 ust. 2 p.u.n. poprzez jego niezastosowanie dla określenia momentu niewypłacalności dłużnika (...) – (...) spółka jawna, w sytuacji gdy wierzyciel wykazał przesłanki wynikające z tego przepisu;

12.  naruszenie przepisu art. 21 ust. 1 p.u.n. w związku z art. 12 ust 1 i 11 ust 1 p.u.n. poprzez jego błędną wykładnię polegająca na przyjęciu, że w sytuacji,
gdy zobowiązania dłużnika przekraczały 10% jego majątku nie zaszły podstawy
do ogłoszenia upadłości.

W oparciu o postawione zarzuty wnioskodawca wniósł o uchylenie zaskarżonego postanowienia w całości i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi Rejonowemu w Płocku na podstawie art. 386 § 4 k.p.c. w związku z art. 13 k.p.c., ewentualnie o zmianę zaskarżonego postanowienia w całości i orzeczenie pozbawienia J. R. prawa prowadzenia działalności gospodarczej na własny rachunek oraz pełnienia funkcji członka rady nadzorczej, reprezentanta lub pełnomocnika w spółce handlowej, przedsiębiorstwie państwowym, spółdzielni, fundacji lub stowarzyszeniu na okres pięciu lat na podstawie art. 386 § 1 k.p.c. w związku z art. 13 k.p.c., a ponadto o zasądzenie na rzecz wnoszącego apelację kosztów postępowania według norm przepisanych.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja jest zasadna i skutkuje uchyleniem zaskarżonego postanowienia
i przekazaniem sprawy do ponownego rozpoznania i rozstrzygnięcia Sądowi Rejonowemu.

Sąd Okręgowy w wyniku przeprowadzonej kontroli instancyjnej uznał, że zaskarżone rozstrzygnięcie zostało wydane bez rozpoznania istoty sprawy.

O nierozpoznaniu istoty sprawy można mówić wówczas, gdy sąd nie odniósł się
do tego, co było przedmiotem sprawy, gdy zaniechał zbadania materialnej podstawy żądania, albo merytorycznych zarzutów strony, uznając bezzasadnie, że nie jest to konieczne z uwagi na istnienie przesłanek materialnoprawnych lub procesowych unicestwiających roszczenie (postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 8 września 2016 r. II CZ 96/16, postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 20 stycznia 2015 r., V CZ 91/14, nie publ.; z dnia 5 marca 2015 r.,
V CZ 126/14, nie publ.; z dnia 21 maja 2015 r., IV CZ 10/15, nie publ.; z dnia 26 czerwca 2015 r., I CZ 60/15, nie publ. oraz powołane w nich orzeczenia).

Przepis art. 386 § 4 k.p.c. stanowi natomiast, że w razie nierozpoznania przez sąd pierwszej instancji istoty sprawy, sąd odwoławczy może uchylić zaskarżony wyrok
i przekazać sprawę do ponownego rozpoznania. Na zasadzie art. 397 § 2 k.p.c. art. 386
§ 4 k.p.c. znajduje zastosowanie także do postanowień.

W przedmiotowej sprawie Sąd I instancji, mimo przedstawienia przez wnioskodawcę obszernego materiału dowodowego poczynił jedynie szczątkowe ustalenia faktyczne, ograniczające się do: okresów, w którym uczestnik postępowania reprezentował Spółki (...) i (...), ustalenia daty powstania pierwszej zaległości w/w Spółek wobec wnioskodawcy oraz innych wierzycieli bez wskazania daty ich powstania, faktu nieposiadania przez te Spółki majątku ruchomego i nieruchomego, wysokości ich zadłużenia na dzień
26 sierpnia 2015 r., bezskuteczności prowadzonej przeciwko nim egzekucji administracyjnej, oraz prawomocnego oddalenia przez Sąd Rejonowy w Płocku wniosków wierzyciela
o ogłoszenie upadłości przedmiotowych Spółek na podstawie art. 13 ust. 1 p.u.n.

Sąd Rejonowy nie czynił dalszych ustaleń faktycznych, a także zaniechał zbadania przesłanek orzeczenia zakazu prowadzenia działalności gospodarczej wobec J. R. z tej jedynie przyczyny, że uznał, iż niezbędne jest ustalenie dokładnej
daty powstania niewypłacalności dłużnika, co może nastąpić przez przeprowadzenie dowodu z opinii biegłego z zakresu księgowości, o którego powołanie wnioskodawca nie wnosił.

Stanowisko takie jest w ocenie Sądu Okręgowego nieprawidłowe. Nie można bowiem zgodzić się z twierdzeniem, iż w każdym przypadku rozpoznawania wniosku o orzeczenie zakazu prowadzenia działalności gospodarczej musi zostać ustalona w sposób precyzyjny data powstania stanu niewypłacalności dłużnika, rozumiana jako dzień bezskutecznego upływu terminu wymagalności drugiego z kolei zobowiązania dłużnego podmiotu. Oczywiście mogą wystąpić sytuacje, w których zaistnieje konieczność wyznaczenia dokładnego dnia powstania stanu niewypłacalności, np. gdy wniosek o ogłoszenie upadłości został przez dłużnika złożony, a ewentualna zwłoka w złożeniu wniosku o upadłość może mieć znaczenie dla ustalenia stopnia winy czy skutków podejmowanych działań.
Innym przykładem może być sytuacja, gdy od precyzyjnego ustalenia daty zaprzestania wykonywania wymagalnych zobowiązań zależy ocena czy doszło do upływu prekluzyjnego terminu z art. 377 p.u.n., jak to miało miejsce w sprawie poddanej pod osąd Sądu Najwyższego, w okolicznościach której zapadło postanowienie z dnia 13 kwietnia 2011 roku,
V CSK 320/10, powoływane w uzasadnieniu zaskarżonego orzeczenia.

W niniejszej sprawie nie jest jednak niezbędne ustalenie dokładnej daty, w której uczestnik postępowania jako osoba reprezentująca spółki prawa handlowego winien złożyć wniosek o ogłoszenie upadłości każdej z nich. Nie budzi bowiem wątpliwości, w świetle dowodów przedstawionych przez wnioskodawcę, iż zaprzestanie regulowania wymagalnych zobowiązań obu Spółek (wobec więcej niż jednego wierzyciela) nastąpiło już kilka lat temu,
i że przez ten czas uczestnik postępowania nie wywiązał się z obowiązku wystąpienia
z wnioskiem o ogłoszenie ich upadłości. W odniesieniu do spółki jawnej, którą J. R. reprezentował od chwili jej powstania i nadal reprezentuje, przy tak długotrwałym i uporczywym ignorowaniu powinności wynikającej z art. 21 ust.1 p.u.n. nie ma istotnego znaczenia dokładna data, w której winno nastąpić złożenie wniosku o ogłoszenie upadłości dłużnika. Skoro bowiem termin na złożenie wniosku o ogłoszenie upadłości przez uczestnika postępowania był dwutygodniowy, a wniosek nie został przez niego złożony mimo upływu kilku lat od zaistnienia ku temu podstaw, to nie może budzić wątpliwości, że nastąpiło uchybienie terminowi, stanowiące jedną z przesłanek orzeczenia przedmiotowego zakazu.

Dodać trzeba, że w niniejszej sprawie ocena zachowania przez wnioskodawcę terminu na złożenie wniosku o orzeczenie zakazu prowadzenia działalności gospodarczej,
w kontekście brzmienia art. 377 p.u.n., nastąpiła poprzez odwołanie się do terminu liczonego od dnia oddalenia, na podstawie art. 13 ust. 1 p.u.n., wniosku (złożonego przez wierzyciela)
o ogłoszenie upadłości dłużnych Spółek, zatem również i w tym kontekście nie jest niezbędne poszukiwanie precyzyjnej daty, w której J. R. obowiązany był złożyć wniosek
o upadłość (...) i (...).

Jeżeli nawet zgromadzony materiał dowodowy nie dawałby podstaw do określenia dokładnej daty zaistnienia stanu niewypłacalności (...) i (...), to z pewnością
na podstawie tego materiału możliwe jest ustalenie daty, co najmniej od której miało miejsce zaprzestanie regulowania przez nie wymagalnych zobowiązań wobec więcej niż jednego wierzyciela, a co za tym idzie – określenie kiedy zaistniały przesłanki do złożenia wniosku
o ogłoszenie upadłości przez uczestnika postępowania. Dokumentami pozwalającymi
na poczynienie ustaleń w tym zakresie są zestawienia składane przez wnioskodawcę, gdzie wymieniono stany zaległości przedmiotowych Spółek wobec wierzycieli, na rzecz których egzekucję administracyjną prowadził Naczelnik Urzędu Skarbowego w P.,
wraz z okresami powstawania zadłużenia (stan zaległości (...) – M. S. s.j. na 31.12.2011 r. k. 220, stan zaległości (...) sp. z o.o. na dzień 27.12.2012 r.
k. 363). Z drugiej strony podstawą dla ustaleń mogą być również listy zaległości sporządzone
na potrzeby wniosków V GU 36/14 i V GU 40/14, na które powołał się Sąd Rejonowy
w Płocku ustalając, że obie Spółki zaprzestały spłacania swoich zobowiązań od 2011 r.
(k. 208-211 tom II, k. 469 – 473 tom III). Zatem niewątpliwe jest, że już w tym roku stan niewypłacalności reprezentowanych przez uczestnika postępowania podmiotów miał miejsce.

Ponadto jeżeli chodzi o ustalenie początkowej daty biegu terminu z art. 21 p.u.n.
nie sposób zgodzić się z Sądem Rejonowym, że jedynym sposobem ustalenia tej okoliczności jest przeprowadzenie dowodu z opinii biegłego z zakresu księgowości. W ocenie Sądu Okręgowego nie zachodziła w tym zakresie potrzeba zasięgnięcia wiadomości specjalnych, którymi by Sąd rozpoznający sprawę nie dysponował. Z racji przedmiotu spraw,
jakich rozpoznawaniem sąd upadłościowy zajmuje się na co dzień - w jego kompetencjach leży możliwość samodzielnego ustalenia, kiedy doszło do trwałego zaprzestania regulowania długów przez (...) i (...). Pozwalają na to inne zgromadzone w sprawie dowody. Trafnie bowiem podnosi skarżący, iż przy ustaleniu zaistnienia stanu niewypłacalności oraz chwili zaistnienia tego stanu mają zastosowanie wszystkie zasady
i przepisy prawa procesowego dotyczące postępowania dowodowego (tak Sąd Najwyższy
w postanowieniu z dnia 13 maja 2011 r., V CSK 352/10).

Należy podzielić zarzuty apelacji także i w tym zakresie, w jakim skarżący podważał prawidłowość zakwestionowania przez Sąd Rejonowy dat niewypłacalności wskazywanych przez wierzyciela we wniosku. Wbrew stanowisku Sądu Rejonowego podane
przez wierzyciela daty nie wiązały się jedynie z powstaniem zaległości dłużnych Spółek wobec wnioskodawcy. Nieprawidłowe było stwierdzenie Sądu, iż wnioskodawca nie wskazał daty powstania zaległości przedmiotowych Spółek wobec innych niż wnioskodawca wierzycieli, takich jak ZUS O/P., Urząd Gminy S., Państwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych w W., Państwowa Inspekcja Pracy. Naczelnik Urzędu Skarbowego w P. prowadził jako organ egzekucyjny egzekucję administracyjną również na rzecz w/w wierzycieli. Złożone przez niego dokumenty w postaci „stanów zaległości zobowiązanego” pozwalają na wskazanie okresów zalegania przez przedmiotowe Spółki z płatnościami na rzecz innych niż wnioskodawca podmiotów. Wobec powyższego niezrozumiałym i nie znajdującym oparcia w zgromadzonym materiale dowodowym
jest niedokonanie przez Sąd I instancji ustaleń w zakresie upływu terminu do złożenia wniosku o ogłoszenie upadłości przez uczestnika, reprezentowanych przez niego Spółek, obliczonego co najmniej od daty nieregulowania tych wymagalnych płatności.

Powyższe rozważania prowadzą do wniosku, że wszystkie podniesione w apelacji zarzuty naruszenia prawa procesowego, wymienione w pkt 1 – 4 są zasadne.

Trafne są również zarzuty skarżącego podważające prawidłowość konkluzji Sądu Rejonowego, iż wnioskodawca nie wykazał okoliczności związanych z zastosowaniem
w sprawie art. 374 ust. 2 p.u.n. Treść uzasadnienia Sądu I instancji w tym zakresie, ograniczająca się właściwie do jednego zdania, jest dalece niewystarczająca dla zrozumienia sfery motywacyjnej Sądu. Sąd Rejonowy nie poczynił żadnych ustaleń faktycznych odnośnie do tego jakie były przyczyny gospodarcze powstania i narastania stanu niewypłacalności zarządzanych przez uczestnika postępowania Spółek, czy niewypłacalność ta wyniknęła
na skutek działań bądź zaniechań uczestnika postępowania, nie została też dokonana kwalifikacja prawna zachowań uczestnika postępowania w okresie, gdy reprezentował przedmiotowe Spółki, pod kątem istnienia i stopnia winy uczestnika.

Reasumując należy stwierdzić, że zarzutów naruszenia prawa materialnego,
Sąd Okręgowy nie może podzielić. Polegają one bowiem na przypisaniu Sądowi I instancji określonej argumentacji prawnej, której w istocie zabrakło w uzasadnieniu zaskarżonego orzeczenia. Przyjęte bowiem przez Sąd I instancji aprioryczne założenie, że niezbędne jest – za pomocą dowodu z opinii biegłego – precyzyjne ustalenie daty powstania stanu niewypłacalności podmiotów reprezentowanych przez J. R. doprowadziło do zaniechania poczynienia szczegółowych ustaleń faktycznych, dających podstawy
do zastosowania norm prawa materialnego, a w konsekwencji również do zaniechania dokonania kwalifikacji prawnej. Należy dodać, że w ocenie Sądu Okręgowego rozległy materiał dowodowy przedstawiony przez wnioskodawcę w sprawie stwarza wystarczającą podstawę poczynienia takich ustaleń i kwalifikacji. Przesądza to o konieczności uwzględnienia apelacji wnioskodawcy.

Przy ponownym rozpoznaniu sprawy sąd orzekający, uwzględniając powyższe wskazania, winien poczynić ustalenia faktyczne w przedmiocie: zaistnienia i pogłębiania się stanu niewypłacalności obu reprezentowanych przez J. R. Spółek w czasie, gdy nimi zarządzał, działań uczestnika podejmowanych w kontekście zaprzestania regulowania wymagalnych zobowiązań tych Spółek i ewentualnych skutków tych działań,
a w szczególności obniżenia wartości ekonomicznej ich przedsiębiorstw, rozmiaru pokrzywdzenia wierzycieli. Winien nadto rozważyć czy w przedmiotowym stanie faktycznym uczestnikowi postępowania można przypisać winę za niezłożenie wniosku
o ogłoszenie upadłości w terminie określonym w art. 21 p.u.n., a jeżeli tak – ocenić stopień tej winy, a następnie, stosownie do dokonanej oceny podjąć decyzję o ewentualnym zastosowaniu względem uczestnika sankcji z art. 373 ust. 1 p.u.n.

Dodatkowo Sąd I instancji powinien rozważyć, po dokonaniu szczegółowych ustaleń faktycznych na podstawie dostępnego materiału dowodowego, czy J. R. można przypisać winę kwalifikowaną w postaci działania umyślnego lub rażącego niedbalstwa w doprowadzeniu do niewypłacalności lub w pogorszeniu sytuacji finansowej
w okresie zarządzania przez niego Spółkami (...) s.j. i (...) sp. z o.o.
i czy uzasadnione jest żądanie wniosku w oparciu o art. 374 ust. 1 p.u.n.

Merytoryczne wyrokowanie w tej sprawie przez Sąd II instancji było w tym stanie rzeczy wykluczone, gdyż zakres koniecznego uzupełnienia sprawy, i to zarówno w zakresie jej stanu faktycznego, jak i niezbędnej kwalifikacji prawnej, jest znaczny. Ponadto gdyby Sąd Okręgowy po samodzielnym dokonaniu ustaleń faktycznych i przeprowadzeniu oceny prawnej doszedł do wniosku o zasadności żądania pozbawienia uczestnika prawa prowadzenia działalności gospodarczej oraz zastosował sankcję z art. 373 p.u.n. – uczestnik zostałby pozbawiony możliwości domagania się skontrolowania w trybie instancji wymiaru (długości trwania) orzeczonego zakazu.

Biorąc pod uwagę powyższe argumenty Sąd Okręgowy, na podstawie art. 386 § 4 k.p.c. w zw. z art. 397 § 2 k.p.c. i art. 376 zd. drugie p.u. i n. w zw. z art. 13 § 2 k.p.c. uchylił zaskarżone postanowienie i przekazał sprawę Sądowi Rejonowemu w Płocku do ponownego rozpoznania, pozostawiając temu Sądowi rozstrzygnięcie o kosztach postępowania apelacyjnego (art. 108 § 2 k.p.c.).