Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 20 października 2016r.

Sąd Okręgowy Warszawa - Praga w Warszawie VII Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący: SSO Agnieszka Stachurska

Protokolant: Urszula Kalinowska

po rozpoznaniu w dniu 10 października 2016r. w Warszawie

sprawy G. W.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych II Oddział w W.

o emeryturę

na skutek odwołania G. W.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych II Oddział w W.

z dnia 3 grudnia 2015r., znak: (...)

oddala odwołanie.

UZASADNIENIE

G. W. w dniu 17 grudnia 2015r. złożył odwołanie od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych II Oddział w W. z dnia 3 grudnia 2015r., znak: (...), odmawiającej przyznania wcześniejszej emerytury.

W odwołaniu ubezpieczony wskazał, że nie zgadza się z uzasadnieniem zaskarżonej decyzji. Podniósł, że posiada ponad 15 lat pracy w szczególnych warunkach, co udokumentował świadectwem pracy oraz zeznaniami świadków (odwołanie z dnia 16 grudnia 2015r., k. 2 a.s.).

Zakład Ubezpieczeń Społecznych II Oddział w W. wniósł o oddalenie odwołania na podstawie art. 477 ¹⁴ § 1 k.p.c.

W uzasadnieniu odpowiedzi na odwołanie organ rentowy podniósł, że na dzień 1 stycznia 1999r. ubezpieczony nie spełnił wymogu 15 lat pracy wykonywanej w szczególnych warunkach. Zakład Ubezpieczeń Społecznych nie uwzględnił jako wykonywanej w warunkach szczególnych pracy w okresie od 11 listopada 1974r. do 28 lutego 1991r. z uwagi na fakt, że ustalenie okresów pracy w warunkach szczególnych na podstawie dowodów nie wskazanych w rozporządzeniu Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz. U. Nr 8, poz. 43 ze zm.), jest dopuszczalne jedynie w postępowaniu odwoławczym. Dodatkowo organ rentowy nie uznał okresu od 2 kwietnia 1992r. do 30 września 1998r., ponieważ wpis w świadectwie pracy nie spełnia wymogów formalnych – brak jest pełnego powołania się na zarządzenie właściwego ministra oraz oznaczenia charakteru wykonywanej pracy (odpowiedź na odwołanie z dnia 15 stycznia 2016r., k. 3 a.s.).

W piśmie procesowym z dnia 5 lutego 2016r. G. W. wniósł o zmianę decyzji z dnia 3 grudnia 2015r. poprzez przyznanie prawa do emerytury ewentualnie o uchylenie zaskarżonej decyzji i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania.

W uzasadnieniu swego stanowiska ubezpieczony wskazał, że świadkowie J. A. i Z. W., którzy razem z nim pracowali, potwierdzą warunki, w jakich ta praca była realizowana. Ponadto podkreślił, że pracował na wózkach widłowych i zabezpieczał surowe drzwi, okna i futryny środkami chemicznymi, m.in. ksylamitem – środkiem do odrobaczania, a potem drzwi były moczone w pokoście. Ponadto dowoził towar na magazyn. W związku z powyższym stale był narażony na opary i w takich warunkach świadczył pracę. Dodatkowo podkreślił, że towary, które szły do Libii były pryskane również innym trującym środkiem, którego nazwy nie pamięta. Na potwierdzenie, że używane w zakładzie środki były silnie trujące, wskazał przykład ze szkieletem żaby, który pracownicy po przyjściu do pracy zastali w jednym z basenów. Ubezpieczony wskazał także, że ze względu na szkodliwe opary musiał pracować w okularach i rękawicach, jednak drogi oddechowe nie były zabezpieczone. Niejednokrotnie po natrysku z węża miał zaczerwienia i piekącą skórę. W takiej sytuacji twierdzenie organu rentowego, że nie były to warunki szkodliwe, jest krzywdzące (pismo procesowe G. W. z dnia 5 lutego 2016r., k. 11 – 12 a.s.).

Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny:

G. W., urodzony w dniu (...), z zawodu kierowca, w okresie od 9 marca 1971r. do 3 lipca 1972r. wykonywał na rzecz Przedsiębiorstwa (...) Oddział Rejonowy w W. pracę na stanowisku sprzedawcy rejonowego, w pełnym wymiarze czasu pracy, na podstawie umowy agencyjnej zawartej na czas nieokreślony (zaświadczenie z dnia 29 października 2003r., k. 2 akt kapitałowych, zaświadczenie o zatrudnieniu i wynagrodzeniu z dnia 30 października 2003r., k. 3 akt kapitałowych).

W okresie od 25 października 1972r. do 31 października 1974r. ubezpieczony odbywał zasadniczą służbę wojskową (kopia książeczki wojskowej, k. 4 akt kapitałowych).

Następnie odwołujący G. W. w okresie od 11 listopada 1974r. do 28 lutego 1991r. zatrudniony był w pełnym wymiarze czasu pracy w Zakładach (...) W.. Na początku zatrudnienia ubezpieczonemu zostało powierzono stanowisko robotnika transportowego w dziale transportu wewnętrznego. Ubezpieczony został w tym czasie skierowany na kurs umożliwiający zdobycie uprawnień do pracy na wózkach widłowych, który ukończył po około 3 miesiącach od zatrudnienia. Wówczas rozpoczął pracę na stanowisku operatora wózków widłowych i platformowych. Do jego obowiązków należało transportowanie drzwi, okien, stojaków, ćwierćwałków, opasek, ażurów. Wszystkie te surowe elementy ubezpieczony przewoził z hal do wiaty, gdzie były baseny i tam wykonywał ich impregnację pokostem i ksylamitem, za pomocą szlauchu. Ubezpieczony impregnował również środkiem do odrobaczania deski oraz kantówki, które były eksportowane do Libii. Ponadto z trzech lakierni przewoził polakierowane okna, drzwi i inne produkty do magazynu wyrobów gotowych. Czynności związane z impregnacją były więc przeplatane z obowiązkami operatora wózków widłowych (zeznania G. W., protokół rozprawy z dnia 31 maja 2016r., k. 61 – 63 a.s., e-protokół, k. 64 a.s., zeznania świadków: J. A. i C. W., protokół rozprawy z dnia 6 kwietnia 2016r., k. 41 – 42 a.s., e-protokół, k. 43 a.s., karta obiegowa przyjęcia do pracy, k. 73 a/o, umowa o pracę, k. 63 a/o, dokumenty kadrowe, k. 57 – 62 a/o).

W dniu 8 października 1979r. G. W. został przeniesiony na stanowisko stolarza maszynowego do przyrzynalni, w której pracował aż do zakończenia stosunku pracy. Do jego obowiązków należało cięcie między innymi drzewa, desek, bali. Ubezpieczony wykonywał te czynności za pomocą różnych pił, np. wahadłowych, wielopił, itp. Zdarzało się, że w zależności od potrzeb pracodawcy, był kierowany do wykonywania również innych prac, m.in. na plac tarcicy. Nie pracował natomiast w tym czasie w charakterze operatora wózków widłowych (pismo z dnia 8 października 1979r., k. 56 a/o, zeznania G. W., protokół rozprawy z dnia 31 maja 2016r., k. 61 – 63 a.s., e-protokół, k. 64 a.s., dokumenty przeszeregowania, k. 4 – 9 a/o, świadectwo pracy z dnia 28 lutego 1991r., k. 5 akt kapitałowych).

W okresach: od 12 kwietnia 1991r. do 17 czerwca 1991r. oraz od 17 lipca 1991r. do 1 kwietnia 1992r. G. W. zarejestrowany był Powiatowym Urzędzie Pracy w W. jako bezrobotny i pobierał zasiłek (zaświadczenie z dnia 7 października 2015r., k. 7 akt emerytalnych). Następnie w dniu 2 kwietnia 1992r. zawarł umowę o pracę z Fabryką (...) (później (...) Sp. z o.o.), na stanowisku lakiernika, w wymiarze pełnego etatu (umowa o pracę z dnia 2 kwietnia 1992r., akta osobowe, świadectwo pracy z dnia 31 maja 2001r., k 8 akt kapitałowych). W okresie zatrudnienia, do dnia 30 września 1998r. wykonywał obowiązki na stanowisku lakiernika w dziale lakiernia. W dziale tym pracowały osoby zatrudnione na takim stanowisku jak ubezpieczony z tym, że wykonywały różne prace. Zmieniały stanowiska z uwagi na to, że w (...) występowały braki kadrowe. Praca G. W. polegała na uszczelnianiu pistoletem wtryskowym karoserii wewnątrz samochodów. Ponadto ubezpieczony usuwał usterki lakiernicze, wykonywał zaprawki lakiernicze (wniosek o przeszeregowanie, k. 7 część B a/o, świadectwo wykonywania prac w szczególnych warunkach, k. 21 część B a/o). Dodatkowo na polecenie majstra zajmował się matowaniem, szlifowaniem, a także przecieraniem. Matowanie było to przygotowanie samochodu do lakierowania. Dokonywane było mechanicznie przy użyciu maszynki oraz ręcznie za pomocą papieru ściernego. Szlifowanie z kolei polegało na usuwaniu zacieków po katoforezie. Przecieranie natomiast było wykonywane szmatką, przy użyciu benzyny, przed lakierowaniem, żeby nie było pyłków. Zdarzało się, że G. W. pracował również przy lakierowaniu pojazdów. Czynności te wykonywał pistoletem w tunelu, w którym pojazdy przesuwały się po taśmie. W przeważającym zakresie jego praca obejmowała jednak uszczelnianie karoserii. Czas pracy wynosił 8 – 12 godzin, a nawet 16 godzin (zeznania świadków: H. R. i M. B., protokół rozprawy z dnia 31 maja 2016r., k. 61 – 63 a.s., e-protokół, k. 64 a.s., zeznania G. W., protokół rozprawy z dnia 31 maja 2016r., k. 61 – 63 a.s., e-protokół, k. 64 a.s.).

W dniu 8 października 2015r. G. W. złożył w Zakładzie Ubezpieczeń Społecznych II Oddział w W. wniosek o emeryturę wraz z informacją dotyczącą okresów składkowych i nieskładkowych oraz dodatkowymi dokumentami (wniosek o emeryturę wraz z załącznikami, k. 1 – 12 akt emerytalnych). Następnie, w dniu 15 października 2015r. dodatkowo przedstawił oświadczenie w sprawie braku dokumentów oraz zeznania świadków J. A. i Z. W. (oświadczenia i zeznania świadków, k. 14 – 19 akt emerytalnych).

Zakład Ubezpieczeń Społecznych II Oddział w W. wydał w dniu 3 grudnia 2015r. decyzję znak: (...), odmawiającą przyznania emerytury z uwagi na brak udokumentowania na dzień 1 stycznia 1999r. 15 lat pracy w warunkach szczególnych. Jako okresów wykonywania pracy w warunkach szczególnych organ rentowy nie uznał:

- okresu od 11 listopada 1974r. do 28 lutego 1991r., gdyż nie może być on zaliczony na podstawie zeznań świadków;

- okresu od 2 kwietnia 1992r. do 30 września 1998r., ponieważ wpis w świadectwie pracy nie spełnia wymogów formalnych (brak powołania się na odpowiednie rozporządzenie, brak podanego stanowiska oraz charakteru wykonywanej pracy) (decyzja ZUS z dnia 3 grudnia 2015r., k. 21 akt emerytalnych).

G. W. odwołał się od wskazanej decyzji (odwołanie z dnia 16 grudnia 2015r., k. 2 a.s.).

Powyższy stan faktyczny Sąd Okręgowy ustalił w oparciu o dokumenty zgromadzone w aktach sprawy, w tym na podstawnie dokumentów znajdujących się
w aktach rentowych i w aktach osobowych ubezpieczonego, jak również na podstawie zeznań świadków J. A., C. W., H. R. i M. B. oraz zeznań ubezpieczonego.

Autentyczność dokumentów, jak również ich zgodność z rzeczywistym stanem rzeczy, nie była kwestionowana przez żadną ze stron procesu, dlatego Sąd uznał je za pełnowartościowy materiał dowodowy mogący stanowić podstawę ustaleń faktycznych w sprawie.

Zeznaniom świadków Sąd dał wiarę biorąc pod uwagę okoliczność, że były one spójne i zgodne z dokumentami, a także korespondowały z zeznaniami G. W.. Świadkowie pracujący z G. W. w latach 70-tych potwierdzili prace jakie ubezpieczony realizował jako pracownik w dziale transportu wewnętrznego. Opisywali je w jednakowy sposób, także zgodnie z tym, co później zeznał G. W.. Podobnie świadkowie H. R. i M. B., zatrudnieni w (...) Sp. z o.o. (wcześniej (...)), w sposób korespondujący ze sobą oraz z dokumentami i zeznaniami ubezpieczonego, przedstawili zakres prac, jakie ubezpieczony realizował u tego pracodawcy na stanowisku lakiernika. Sąd zatem ocenił zeznania świadków jako wiarygodne.

Podstawę ustaleń faktycznych stanowiły również zeznania G. W., który realizowane czynności w spornych okresach opisywał tak samo jak świadkowie. Jedyną okolicznością co do której Sąd nie dał wiary zeznaniom ubezpieczonego była długość okresu pracy w transporcie w Zakładach (...) W.. Ubezpieczony wskazał, że przy pracach transportowych i impregnowaniu pracował 12 lat, do około 1986 roku. Z dokumentów tymczasem wynika, że przeniesienie z działu transportu wewnętrznego do przyrzynalni na stanowisko stolarza maszynowego miało miejsce 8 października 1979r. W tym zakresie Sąd oparł swoje ustalenia na dokumentach jako na pewnych materiałach dotyczących wydarzeń sprzed kilkudziesięciu lat, a nie na zeznaniach ubezpieczonego, które z uwagi na znaczny upływ czasu, nie było wystarczająco wiarygodnym i nie budzącym wątpliwości środkiem dowodowym.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Odwołanie G. W. od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych
II Oddział w W. z dnia 3 grudnia 2015r., znak: (...), jako niezasadne podlegało oddaleniu.

Art. 184 ust. 1 ustawy z dnia 17 grudnia 1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (tekst jedn. Dz. U. z 2013r., poz. 1440 ze zm.) wskazuje, że ubezpieczonym urodzonym po dniu 31 grudnia 1948r. przysługuje emerytura po osiągnięciu wieku przewidzianego w art. 32, 33, 39 i 40, jeżeli w dniu wejścia w życie ustawy osiągnęli:

1.  okres zatrudnienia w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze wymagany w przepisach dotychczasowych do nabycia prawa do emerytury
w wieku niższym niż 60 lat - dla kobiet i 65 lat - dla mężczyzn oraz

2.  okres składkowy i nieskładkowy, o którym mowa w art. 27.

Emerytura, o której mowa w ust. 1, przysługuje pod warunkiem nieprzystąpienia do Otwartego Funduszu Emerytalnego albo złożenia wniosku o przekazanie środków zgromadzonych na rachunku w Otwartym Funduszu Emerytalnym, za pośrednictwem Zakładu, na dochody budżetu państwa.

Przy określaniu prac w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze,
o których mowa w powołanym art. 184 ustawy z 17 grudnia 1998r., nie ma żadnej swobody. Prace te ściśle i jasno zostały określone w rozporządzeniu Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz. U. z 1983r., Nr 8, poz. 43) – zwanym dalej rozporządzeniem w sprawie wieku emerytalnego. Na wykazach prac zawartych we wskazanym rozporządzeniu, nie kończą się jednak ograniczenia dotyczące uprawnień z tytułu wykonywania prac w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze. Aby daną pracę uznać za wykonywaną w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze, pracownik musi ją wykonywać stale i w pełnym wymiarze czasu pracy, obowiązującym na danym stanowisku pracy. Dodatkowo, zgodnie z powołanym rozporządzeniem, aby mężczyzna mógł nabyć prawo do emerytury powinien:

1.  posiadać 25-letni okres zatrudnienia, liczony łącznie z okresami równorzędnymi
i zaliczanymi do okresów zatrudnienia (§ 3 rozporządzenia);

2.  wykonywać pracę wymienioną w wykazie A ( Prace w szczególnych warunkach, których wykonywanie uprawnia do niższego wieku emerytalnego), będącym załącznikiem do rozporządzenia;

3.  osiągnąć wiek emerytalny wynoszący 60 lat (§ 4 ust. 1 pkt 1 rozporządzenia) oraz

4.  być zatrudnionym przez co najmniej 15 lat w szczególnych warunkach (§ 4 ust. 1 pkt
3 rozporządzenia).

Wykonywanie pracy w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze powinno być stwierdzone przez pracodawcę w świadectwie wykonywania pracy w szczególnych warunkach lub szczególnym charakterze lub w świadectwie pracy ( wyrok SN z dnia 15 grudnia 1997 roku, II UKN 417/97 oraz wyrok Sądu Najwyższego z dnia 21 listopada 2001 roku, II UKN 598/00). Świadectwo pracy w warunkach szczególnych jest jednak dokumentem prywatnym w rozumieniu art. 245 k.p.c. i nie stanowi dowodu tego co zostało w nim odnotowane. Taki walor mają wyłącznie dokumenty urzędowe, do których w myśl stosowanego a contrario art. 244 § 1 k.p.c. nie zalicza się świadectwa pracy, skoro nie zostało sporządzone przez organy władzy publicznej ani inne organy państwowe (wyrok Sądu Apelacyjnego w Katowicach z dnia 17 grudnia 2013r., III AUa 783/13, Lex nr 1409118). Dodatkowo należy podkreślić, że w razie wszczęcia postępowania sądowego, toczącego się wskutek odwołania ubezpieczonego od odmownej decyzji organu rentowego w sprawie przyznania uprawnień do emerytury w wieku obniżonym dopuszczalne jest przeprowadzanie wszelkich dowodów dla wykazania okoliczności, mających wpływ na prawo do świadczenia. W postępowaniu przed sądami pracy i ubezpieczeń społecznych okoliczności mające wpływ na prawo do świadczeń lub ich wysokość mogą być więc udowadniane wszelkimi środkami dowodowymi, przewidzianymi w kodeksie postępowania cywilnego.

W rozpatrywanej sprawie kwestią sporną było to, czy G. W. posiada wymagany 15-letni okres zatrudnienia w szczególnych warunkach. Spełnienie innych przesłanek nie było zaś przedmiotem sporu, a jednocześnie nie budziło żadnych wątpliwości, gdyż wnioskodawca ma wymagany okres zatrudnienia w wymiarze 25 lat, w dniu 25 stycznia 2013r. ukończył 60 lat i nie jest członkiem otwartego funduszu emerytalnego.

Ubezpieczony kwestionując zaskarżoną decyzję powoływał się na okoliczność, że do pracy w warunkach szczególnych powinny być uwzględnione okres zatrudnienia od 11 listopada 1974r. do 28 lutego 1991r. w Zakładach (...) W. oraz od 2 kwietnia 1992r. do 30 września 1998r. w (...) Sp. z o.o. w W..

Sąd ustalając, czy w w/w okresach G. W. faktycznie pracował w warunkach szczególnych, przesłuchał świadków i ubezpieczonego, zgromadził dokumenty przechowywane w aktach osobowych i dopuścił dowód z opinii biegłego z zakresu bhp. Biegły sądowy A. P. w opinii pisemnej i ustnej uzupełniającej (opinia pisemna, k. 67 – 72 a.s.; opinia uzupełniająca ustna, protokół rozprawy z dnia 20 października 2016r., k. 104 – 106 a.s., e-protokół, k. 107 a.s.) w sposób wyczerpujący i pogłębiony dokonał analizy obu spornych okresów. Przy tym szczegółowo przeanalizował zeznania świadków i ubezpieczonego, a także dokumenty, czemu dał wyraz w opinii. Sąd nie miał również zastrzeżeń do interpretacji przepisów rozporządzenia w sprawie wieku emerytalnego, jakiej biegły dokonał.

Strona odwołująca kwestionowała opinię pisemną A. P. i wnioskowała o uzupełniające przesłuchanie ubezpieczonego. Sąd ten wniosek uwzględnił. Ubezpieczony na rozprawie złożył zeznania w obecności biegłego, przy czym nie zawierały one nic nowego, jeśli chodzi o rodzaj prac, jakie ubezpieczony realizował i w związku z tym biegły sądowy podtrzymał to, co wskazał w opinii pisemnej. Przy tym odpowiadając na pytania pełnomocnika ubezpieczonego wyjaśnił te kwestie, co do których strona miała zastrzeżenia.

Odnosząc się szczegółowo do ustaleń i oceny biegłego sądowego, Sąd miał na względzie, że okres pracy w (...) sp. z o.o. na stanowisku lakiernika został potwierdzony jako okres pracy w warunkach szczególnych w świadectwie pracy z dnia 31 maja 2001r. oraz w świadectwie wykonywania prac w warunkach szczególnych, które znajduje się w aktach osobowych. To jednak nie oznacza automatycznie, że ubezpieczony u w/w pracodawcy w okresie od 2 kwietnia 1992r. do 30 września 1998r. faktycznie wykonywał pracę w warunkach szczególnych. Dokument wystawiony przez pracodawcę na taki fakt wskazujący, nie jest – jak już wskazano – dokumentem urzędowym i nie wiąże ani Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, ani Sądu. W rozpatrywanej sprawie, Sąd podzielając stanowisko biegłego sądowego, ocenił, że prace wymienione w wykazie A stanowiącym załącznik do rozporządzenia z dnia 7 lutego 1983 roku, w Dziale XIV „Prace różne”, pod poz. 17 „lakierowanie ręczne lub natryskowe – nie zhermetyzowane” nie były przez G. W. realizowane stale i w pełnym wymiarze czasu pracy. Świadkowie i ubezpieczony zgodnie wskazali, że lakiernicy w dziale lakiernia wykonywali naprzemiennie różne pracy. Ubezpieczony tylko czasem zajmował się lakierowaniem pojazdów, a w przeważającym zakresie uszczelniał pistoletem wtryskowym karoserie wewnątrz samochodów. Ponadto ubezpieczony usuwał usterki lakiernicze, wykonywał zaprawki lakiernicze, a także zajmował się matowaniem, szlifowaniem oraz przecieraniem, czyli czynnościami przygotowującymi do lakierowania. Zdaniem Sądu, czynność uszczelniania karoserii, która zgodnie z zeznaniami świadków i ubezpieczonego, była jego głównym zadaniem, nie jest równoznaczna z pracami, jakie zostały wymienione w Dziale XIV, poz. 17. Nie była to czynność lakierowania, choć świadek oraz ubezpieczony w taki sposób starali się ją przedstawić. Ubezpieczony jednak wewnątrz pojazdów – choć używał do prac pistoletu wtryskowego – nie lakierował. Sama czynność, którą realizował, nie była lakierowaniem, a uszczelnianiem, nadto wykonywana była nie przy użyciu lakieru, ale masy służącej do uszczelniania.

Podsumowując, jedynymi pracami w warunkach szczególnych, jakie w (...) sp. z o.o. ubezpieczony wykonywał, były prace przy lakierowaniu pojazdów. Niemniej jednak zdarzały się one rzadko i nie wypełniały całego czasu pracy. Ubezpieczony tych prac nie realizował stale i w pełnym wymiarze czasu pracy, a § 2 ust. 1 rozporządzenia w sprawie wieku emerytalnego precyzuje, że okresami pracy uzasadniającymi prawo do świadczeń na zasadach określonych w rozporządzeniu są okresy, w których praca w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze jest wykonywana stale i w pełnym wymiarze czasu pracy obowiązującym na danym stanowisku pracy. Warto w tym miejscu zaznaczyć, że stałe wykonywanie pracy w warunkach szczególnych jest rozumiane jako wypełnianie pełnego wymiaru czasu pracy na zajmowanym stanowisku, gdyż nie jest dopuszczalne uwzględnianie do okresów pracy w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze innych równocześnie wykonywanych prac w ramach dobowej miary czasu pracy, które nie oddziaływały szkodliwie na organizm pracownika (wyrok z dnia 4 czerwca 2008 r., II UK 306/07, OSNP 2009 nr 21-22, poz. 290). Praca w szczególnych warunkach jest to zatem praca wykonywana stale (codziennie) i w pełnym wymiarze czasu pracy (przez 8 godzin dziennie, jeżeli pracownika obowiązuje taki wymiar czasu pracy) w warunkach pozwalających na uznanie jej za jeden z rodzajów pracy wymienionych w wykazie stanowiącym załącznik do rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983r. (wyroki Sądu Najwyższego: z dnia 14 września 2007r., III UK 27/07, OSNP 2008 nr 21-22, poz. 325; z dnia 22 stycznia 2008r., I UK 210/07, OSNP 2009 nr 5-6, poz. 75 i z dnia 24 marca 2009r., I PK 194/08, OSNP 2010 nr 23-24, poz. 281).

W rozpatrywanej sprawie nie miała miejsca sytuacja, by G. W. stale i w pełnym wymiarze czasu pracy realizował w (...) sp. z o.o. prace w warunkach szczególnych, wobec czego okres od 2 kwietnia 1992r. do 30 września 1998r. zasadnie nie został uwzględniony przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych.

Analizując drugi ze spornych okresów, kiedy ubezpieczony był zatrudniony w Zakładach (...) W., Sąd także podzielił wnioski i ustalenia biegłego, choć nie do końca zgodził się z oceną zeznań, jakiej dokonał biegły. W tym zakresie biegły wyszedł poza zadanie, jakie zostało mu zlecone i stąd tej części opinii Sąd nie uwzględnił, dokonując samodzielnie oceny zeznań świadków i ubezpieczonego, i przyjmując, że ubezpieczony przez okres pracy w dziale transportu wewnętrznego zajmował się nie tylko pracami typowo transportowymi, ale także impregnowaniem produktów. Sąd podzielił jednak ocenę biegłego, że zakres w/w prac, jak i tych, które od 8 października 1979r. do końca zatrudnienia u tego pracodawcy były realizowane w dziale przyrzynalni na stanowisku stolarza maszynowego, nie daje podstaw, by kwalifikować je jako prace realizowane w warunkach szczególnych.

Pełnomocnik ubezpieczonego na rozprawie w dniu 6 kwietnia 2016r. wskazał, jak wedle wykazu A stanowiącego załącznik do rozporządzenia w sprawie wieku emerytalnego, powinny być kwalifikowane prace realizowane przez G. W., przy czym, co należy zaakcentować, wybrał z różnych działów dotyczących różnych branż, te pozycje, które – wedle jego oceny – są adekwatne do tego, czym zajmował się ubezpieczony. Taki sposób kwalifikowania nie mógł być zastosowany już choćby z tego względu, że wyodrębnienie poszczególnych prac w wykazie A ma charakter stanowiskowo – branżowy. Takie stanowisko jest utrwalone w orzecznictwie. Wynika z niego, że pod pozycjami zamieszczonymi w kolejnych działach wykazu wymieniono konkretne stanowiska przypisane danym branżom, uznając je za prace w szczególnych warunkach uprawniające do niższego wieku emerytalnego. Taki sposób kwalifikacji prawnej tychże prac nie jest dziełem przypadku. Specyfika poszczególnych gałęzi przemysłu determinuje bowiem charakter świadczonych w nich prac i warunki, w jakich są one wykonywane, ich uciążliwość i szkodliwość dla zdrowia. Nie można zatem swobodnie czy wręcz dowolnie, z naruszeniem postanowień rozporządzenia, wiązać konkretnych stanowisk pracy z branżami, do których nie zostały one przypisane w tym akcie prawnym (m.in. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 1 czerwca 2010r., II UK 21/10, LEX nr 619638; wyrok Sądu Apelacyjnego w Gdańsku z dnia 21 grudnia 2012r., III AUa 1097/12, LEX nr 1282547). Jak wskazał Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 4 lutego 2014r., nie jest również możliwe uznanie za pracę w warunkach szczególnych pracy na jednym stanowisku, podczas której wykonywane są różne czynności odpowiadające pracom wymienionym w różnych działach (II UK 294/13, LEX nr 1439392).

Pełnomocnik ubezpieczonego tymczasem pominął w/w okoliczności i poszukiwał odpowiednich pozycji w wykazie A nie uwzględniając branży, w której działał Zakład (...) W.. To spowodowało – zdaniem Sądu – całkowicie nieuprawnione odwołanie się do branży chemicznej, a także transportu i łączności. W żadnej ze wskazanych branż nie działał Zakład (...) W., podlegał bowiem Ministrowi Budownictwa i Przemysłu Materiałów Budowlanych. Zdaniem Sądu, ewentualnie ze względu na zbieżność warunków pracy w w/w zakładzie z tymi, jakie panują w przemyśle drzewnym, można byłoby poszukiwać odpowiednika prac wykonywanych przez ubezpieczonego w dziale VI „W leśnictwie, przemyśle drzewnym i papierniczym”. Branża chemiczna oraz transport to jednak zupełnie inne branże niż ta branża, w której działał Zakład (...) W., zatem zasadnie biegły przyjął, że nie można się do nich odwoływać.

Jeśli chodzi o prace transportowe, jakie realizował ubezpieczony między poszczególnymi jednostkami organizacyjnymi w strukturze zakładu (wydziały, magazyn), realizowany przy użyciu wózków widłowych czy platformowych, to nie jest on równoznaczny z transportem, o jakim mowa w Dziale IV wykazu A. Tenże Dział wskazuje różne rodzaje pojazdów czy innych środków transportu, używanych na drogach publicznych czy też w żegludze morskiej i śródlądowej, zatem chodzi o taki rodzaj transportu oraz o związane z nim ciężkie prace załadunkowe, wyładunkowe czy przeładunkowe. G. W. w/w pojazdami nie kierował jednak, a zatem jego prace – w tym załadunek czy wyładunek – nie mogą być kwalifikowane według Działu IV.

Zdaniem Sądu również praca stolarza maszynowego, jaką ubezpieczony wykonywał od 8 października 1979r. nie jest pracą w warunkach szczególnych i nie podlega takiej kwalifikacji według Wykazu A (uzasadnienie wyroku Sądu Apelacyjnego w Łodzi z dnia 9 września 2015r., III AUa 1555/14). W żadnym z Działów odpowiadających branży, w której działał zakład pracy ubezpieczonego, nie wyszczególniono prac, jakie wykonywał G. W., a polegających na cięciu bali, drzewa itp. Używanie w tej pracy różnych maszyn także nie powoduje zasadności zakwalifikowania prac jako realizowanych w warunkach szczególnych, nie wymienia ich bowiem żadna z pozycji w wykazie A.

Jeśli chodzi z kolei o impregnację elementów drewnianych, jaką wykonywał ubezpieczony, to zdaniem Sądu można byłoby kwalifikować ją jako pracę w warunkach szczególnych, zgodnie z Działem VI, poz. 5, ale oprócz impregnacji G. W. realizował czynności transportowe, które pracami w warunkach szczególnych nie są. W związku z tym wymóg wykonywania pracy w warunkach szczególnych stale i w pełnym wymiarze czasu pracy nie został spełniony i okres zatrudnienia w Zakładzie (...) W. do dnia 8 października 1979r. (tj. do daty przeniesienia do przyrzynalni) nie mógł podlegać uwzględnieniu.

Wobec powyższego odwołanie jako bezzasadne podlegało oddaleniu.