Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 26 stycznia 2016 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych I Oddział w Ł. stwierdził w pkt. 1, że M. K. podlega ubezpieczeniom społecznym: emerytalnemu, rentowym, chorobowemu i wypadkowemu od dnia 1 czerwca 2011 r. jako pracownik w firmie (...) z siedzibą w Ł. z tytułu zatrudnienia na podstawie umowy o pracę, oraz w pkt 2, że miesięczna podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne z tytułu zatrudnienia od dnia 1 maja 2015 r. stanowi kwota 840 zł.

W uzasadnieniu decyzji organ rentowy wskazał, że przeprowadził w dniach od 14 grudnia 2015 r. do 16 grudnia 2015 r. postępowanie kontrolne w zakresie zgłoszenia M. K. do ubezpieczeń społecznych i ubezpieczenia zdrowotnego z tytułu zatrudnienia w firmie (...) z siedzibą w Ł.. W trakcie kontroli przedłożono umowę o pracę zawartą w dniu 1 czerwca 2011 r. między (...) M. Z., a M. K., na czas nieokreślony, w wymiarze czasu pracy ½ etatu, rodzaj umówionej pracy: kosmetolog z wynagrodzeniem 700 zł brutto. Ponadto został przedłożony aneks do umowy o pracę z dnia 1 października 2011 r. zmieniający od 1 stycznia 2013 r. wynagrodzenie na 800 zł brutto. Przedłożono również wypowiedzenie warunków umowy o pracę z dnia 23 kwietnia 2014 r. zmieniające od 1 maja 2014 r. warunki umowy o pracę: rodzaj umówionej pracy – kierownik gabinetu, wymiar czasu pracy pełny etat, wynagrodzenie zasadnicze brutto 3000 zł.

Od 1 maja 2014 r. miał się zmienić wymiar czasu ubezpieczonej na pełen etat, a wynagrodzenie wzrosnąć do kwoty 3000 zł. W krótkim okresie po zmianie warunków pracy tj. już od 1 lipca 2014 r. zostały wystawione na okres od 1 lipca 2014 r. do 12 stycznia 2015 r zwolnienia lekarskie. Następnie od 13 stycznia 2015 r. do 11 stycznia 2016 r. ubezpieczona wystąpiła z roszczeniem o wypłatę zasiłku macierzyńskiego.

Organ rentowy dodał, że tym samym ubezpieczona miałaby zostać zatrudniona ze znacznie wyższym wynagrodzeniem na krótko przed roszczeniem o zasiłek chorobowy przypadający w okresie ciąży.

Zdaniem ZUS świadczy to o tym, że zmiana wymiaru czasu pracy z ½ etatu na cały etat z jednoczesną zmianą wynagrodzenia z 840 zł na 3000 zł miało jedynie na celu skorzystanie ze świadczeń z ubezpieczenia społecznego od nowej wyższej podstawy ich wymiaru.

/decyzja – k. 152 – 154 akt ZUS/

Odwołanie od w/w decyzji złożyła w dniu 3 marca 2016 r. ubezpieczona M. K. reprezentowana przez adwokata i zaskarżyła w/w decyzję w całości. Zaskarżonej decyzji zarzuciła naruszenie prawa materialnego art. 6 ust. 1 pkt 1, art. 11 ust. 1, art. 12 ust. 1, art. 13 pkt 1 i art. 18 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych w zw. z art. 58 §2 kc poprzez ich wadliwą wykładnię prowadzącą do uznania, że zmiana warunków zatrudnienia od 1 maja 2014 r. i ustalenie wynagrodzenia skarżącej w wysokości 3.000 zł było dokonane jedynie w celu podwyższenia podstawy wymiaru zasiłku chorobowego przez co wypowiedzenie warunków umowy o pracę z dnia 23 kwietnia 2014 r. jest sprzeczne z zasadą współżycia społecznego i w efekcie jest czynnością nieważną w rozumieniu art. 58 §2 k.c. na potrzeby obliczenia miesięcznej podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne. Wniosła zasądzenie kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

/odwołanie – k. 2 – 4/

W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wniósł o jego oddalenie, przytaczając argumentację wskazaną w uzasadnieniu zaskarżonej decyzji.

/odpowiedź na odwołanie – k. 16 – 17/

Na rozprawie w dniu 20 września 2016 r M. Z. przyłączyła się do odwołania.

/protokół rozprawy z dnia 20 września 2016 r 00:02:00 płyta CD/

Na rozprawie w dniu 15 listopada 2016 r. pełnomocnik wnioskodawczyni poparł odwołanie i wniósł o zasądzenie kosztów zastępstwa procesowego, zainteresowana przyłączyła się do odwołania, pełnomocnik ZUS wniósł o zasądzenie kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych w kwocie 2400 zł

/protokół rozprawy z dnia 15 listopada 2016 r. – 00:46:43 – 00:59:44 – płyta CD/

Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny:

Wnioskodawczyni M. K. legitymuje się wykształceniem wyższym. W 2007 r. ukończyła (...) Medyczny w L., z zawodu jest kosmetologiem.

/kwestionariusz osobowy – k. 110 akt ZUS, dyplom – k. 107 akt ZUS/

Wnioskodawczyni przed podjęciem zatrudnienia u płatnika składek pracowała:

- w Banku Spółdzielczym Rzemiosła w Ł. w okresie od 3 marca 2008 r. do 2 czerwca 2008 r. na stanowisku kasjera,

- w B. W. & S. w P. w okresie od 9 czerwca 2008 r. do 30 listopada 2009 r. na stanowisku kosmetologa.

/świadectwa pracy – k. 108 – 109 akt ZUS/

Płatnik składek M. Z. prowadzi działalność gospodarczą od 1 grudnia 2007 r. pod nazwą M. Z. (...). Przedmiotem działalności jest pozostała działalność w zakresie opieki zdrowotnej, gdzie indziej niesklasyfikowana, która prowadzona jest w postaci gabinetu medycyny estetycznej pod nazwą: (...).

/bezsporne/

W dniu 1 czerwca 2011 r. zainteresowana M. Z. zawarła z M. K. umowę o pracę na czas nieokreślony od 1 czerwca 2011 r. Ubezpieczona została zatrudniona na stanowisku kosmetologa w wymiarze ½ etatu z wynagrodzeniem zasadniczym 700 zł brutto. Miejscem wykonywania pracy miało być (...) ul. (...). Do obowiązków wnioskodawczyni należało konsultowanie i wykonywanie zabiegów, odbieranie telefonów, zapisywanie pacjentów, koordynowanie pracy lekarzy, przegotowywanie gabinetów.

/umowa o pracę – k. 91 akt ZUS, zeznania wnioskodawczyni z dnia 20 września 2016 r. – 00:05:09 - 00:21:15 – płyta CD w zw. z zeznaniami wnioskodawczyni z dnia 15 listopada 2016 r. – 00:26:19 – 00:34:31 – płyta CD /

W dokumentacji pracowniczej M. K. znajduje się: umowa o pracę, zaświadczenie lekarskie, umowa o zakazie konkurencji, oświadczenie pracownika o zapoznaniu się z przepisami zakładowymi i przeszkoleniu, informacja o warunkach zatrudnienia i uprawnieniach pracowniczych, zakres czynności i obowiązków.

/dokumentacja pracownicza – k. 91 – 106 akt ZUS, akta osobowe wnioskodawczyni/

Ubezpieczona otrzymała pisemny zakres obowiązków na stanowisku recepcjonistki – asystentki – kosmetologa, do których należało w szczególności: przyjmowanie telefonicznych i osobistych zgłoszeń wizyt, telefoniczna i mailowa obsługa pacjentów, przygotowanie gabinetów przed pracą, znieczulanie pacjentów do zabiegów lekarskich, asystowanie przy zabiegach lekarskich, sporządzanie codziennych raportów kasowych, sporządzenie zamówień na brakujące kosmetyki, wykonywanie innych czynności i zadań zleconych przez przełożonego. W zakresie pracy kosmetologicznej obowiązki takie jak m.in. planowanie i wykonywanie zabiegów, udzielanie rad w kwestii pielęgnacji urody, rozpoznawania chorób skóry i w razie potrzeby skierowanie pacjenta do lekarza.

/zakres obowiązków – k. 92 – 94 akt ZUS, zeznania wnioskodawczyni z dnia 20 września 2016 r. – 00:05:09 - 00:21:15 – płyta CD w zw. z zeznaniami wnioskodawczyni z dnia 15 listopada 2016 r. – 00:26:19 – 00:34:31 – płyta CD – akta sądowe, zeznania zainteresowanej z dnia 20 września 2016 r. – 00:21:15 – 00:32:36 – płyta CD w zw. z zeznaniami zainteresowanej z dnia 15 listopada 2015 r. – 00:34:31 – 00:38:56 – płyta CD , zeznania świadka P. O. (1) z dnia 20 września 2016 r. – 00:34:38 – 00:41:09 – płyta CD , zeznania świadka M. T. z dnia 15 listopada 2016 r. – 00:03:56 – 00:17:09 – płyta CD/

Aneksem do umowy o pracę z dnia 31 grudnia 2012 r. wynagrodzenie zasadnicze wnioskodawczyni podwyższono do kwoty 800 zł brutto.

/aneks do umowy – k. 90 akt ZUS, akta osobowe wnioskodawczyni/

Wnioskodawczyni od 1 czerwca 2011 r. pracowała u płatnika w gabinecie 4 godziny dziennie, była to praca zmianowa od godziny 11.00 do 15.00, bądź od 15.00 do 19.00.

/zeznania wnioskodawczyni z dnia 20 września 2016 r. – 00:05:09 - 00:21:15 – płyta CD w zw. zeznaniami wnioskodawczyni z dnia 15 listopada 2016 r. – 00:26:19 – 00:34:31 – płyta CD, zeznania świadka P. O. (1) z dnia 20 września 2016 r. – 00:34:38 – 00:41:09 – płyta CD/

W dniu 23 kwietnia 2014 r. na mocy wypowiedzenia warunków umowy o pracę od 1 maja 2014 r. miał zmienić się rodzaj umówionej pracy ubezpieczonej M. K.: powierzono jej obowiązki kierownika gabinetu, zwiększył się wymiar czasu pracy z ½ na pełny etat, a wynagrodzenie ustalono na kwotę 3.000 zł brutto.

/wypowiedzenie zmieniające – k. 88 – 89 akt ZUS/

Zainteresowana w 2013 r. była w ciąży i przebywała na zwolnieniu lekarskim od 28 listopada 2013 r. do 4 kwietnia 2014 r., w kwietniu 2014 r. urodziła dziecko i po porodzie była nieobecna w pracy. Nadto planowany był od stycznia remont gabinetu płatnika składek w okresie wakacyjnym w 2014 r. dlatego też ubezpieczona miała dostać awans na kierownika i miało do niej należeć oprócz dotychczasowych obowiązków dodatkowo: przeprowadzenie remontu gabinetu, pilnowanie funkcjonowania gabinetu, ustalanie harmonogramu pracy, kontrolę pracowników, akcesoriów, preparatów, ustalanie promocji, przyjmowanie reklamacji. M. Z. miała ustalać warunki pracy dla lekarzy, a ubezpieczona miała nadzorować pozostałych pracowników.

/wykaz zasiłków chorobowych zainteresowanej – k. 120, zeznania wnioskodawczyni z dnia 20 września 2016 r. – 00:05:09 - 00:21:15 – płyta CD w zw. zeznaniami wnioskodawczyni z dnia 15 listopada 2016 r. – 00:26:19 – 00:34:31 – płyta CD, zeznania zainteresowanej z dnia 20 września 2016 r. – 00:21:15 – 00:32:36 – płyta CD w zw. z zeznaniami zainteresowanej z dnia 15 listopada 2015 r. – 00:34:31 – 00:38:56 – płyta CD, zeznania świadka P. O. (1) z dnia 20 września 2016 r. – 00:34:38 – 00:41:09 – płyta CD, zeznania świadka M. T. z dnia 15 listopada 2016 r. – 00:03:56 – 00:17:09 – płyta CD akta sądowe/

Wnioskodawczyni miała pracować w pełnym wymiarze czasu pracy tj. od 11.00 do 19.00.

/zeznania świadka P. O. (1) z dnia 20 września 2016 r. – 00:34:38 – 00:41:09 – płyta CD /

Remont gabinetu trwał od czerwca do października 2014 r. i na ten czas gabinet został przeniesiony do innego lokalu, firma świadczyła usługi w okrojonym zakresie. Było mało zabiegów. Działał jeden gabinet. W okresie wakacyjnym nie było prawie w ogóle zabiegów. Zakład był otwarty około 4 – 5 godzin dziennie.

/zeznania wnioskodawczyni z dnia 20 września 2016 r. – 00:05:09 - 00:21:15 – płyta CD w zw. z zeznaniami wnioskodawczyni z dnia 15 listopada 2016 r. – 00:26:19 – 00:34:31 – płyta CD, zeznania zainteresowanej z dnia 20 września 2016 r. – 00:21:15 – 00:32:36 – płyta CD, zeznania świadka M. T. z dnia 15 listopada 2016 r. – 00:03:56 – 00:17:09 – płyta CD akta sądowe/

Płatnik składek sporządził dla ubezpieczonej roczne karty ewidencji czasu pracy oraz listy płac. Wnioskodawczyni miała pracować w wymiarze 8 godzin przez 33 dni, w tym w maju – 15 dni.

/karty ewidencji czasu pracy – k. 84 – 87, listy obecności – k. 35 – 57 akt ZUS, k. 45 – 67, listy płac – k. 80 – 83, k. 58 – 68 akt ZUS, akta osobowe/

W kwietniu 2014 r. ubezpieczona miała ostatnią miesiączkę. W dacie objęcia funkcji kierownika gabinetu ubezpieczona była w ciąży. Była to jej druga ciąża. W dniu 29 maja 2014 r odbyła wizytę lekarską, gdzie ustalono, że wnioskodawczyni jest w 6 tygodniu ciąży. M. K. stała się niezdolna do pracy od 1 lipca 2014 r. i z powodu choroby przypadającej w okresie ciąży i przebywała na zwolnieniu lekarskim do dnia 12 stycznia 2015 r. W styczniu 2015 r. ubezpieczona urodziła dziecko.

/karta przebiegu ciąży – k. 27 – 30, bezsporne, dokumentacja medyczna – k. 78 – 82, k. 89/

W okresie niezdolności do pracy wnioskodawczyni płatnik składek nie zatrudnił pracownika na zastępstwo, jej obowiązki przejął drugi pracownik K. C.. Nie było potrzeby zatrudnienia pracownika na zastępstwo z uwagi remont. W październiku 2014 r. po ukończeniu remontu płatnik składek zatrudniła na umowę zlecenie E. G., która zajmowała się obsługą recepcji i klientów. Z końcem czerwca 2014 r zrezygnowała P. O. (1). Po zakończeniu remontu nie było także potrzeby zastępstwa wnioskodawczyni, część obowiązków przejęli lekarze.

/zeznania wnioskodawczyni z dnia 20 września 2016 r. – 00:05:09 - 00:21:15 – płyta CD w zw. z zeznaniami wnioskodawczyni z dnia 15 listopada 2016 r. – 00:26:19 – 00:34:31 – płyta CD, zeznania zainteresowanej z dnia 20 września 2016 r. – 00:21:15 – 00:32:36 – płyta CD w zw. z zeznaniami zainteresowanej z dnia 15 listopada 2015 r. – 00:34:31 – 00:38:56 – płyta CD, zeznania świadka M. T. z dnia 15 listopada 2016 r. – 00:03:56 – 00:17:09 – płyta CD/

Wnioskodawczyni po zakończeniu urlopu macierzyńskiego wróciła do pracy w gabinecie i pracuje w pełnym wymiarze czasu pracy. Aktualnie po remoncie podwoiła się liczba gabinetów, większa jest liczba pracowników, zwiększyła się także liczba sprzętu.

/zeznania wnioskodawczyni z dnia 20 września 2016 r. – 00:05:09 - 00:21:15 – płyta CD w zw. z zeznaniami wnioskodawczyni z dnia 15 listopada 2016 r. – 00:26:19 – 00:34:31 – płyta CD , zeznania świadka M. T. z dnia 15 listopada 2016 r. – 00:03:56 – 00:17:09 – płyta CD /

Płatnik składek w latach 2014 – 2015 zatrudniał 12 pracowników na podstawie umów o pracę i umów zlecenia:

- M. K. na podstawie umowy o pracę na czas nieokreślony w okresie od 1 czerwca 2011 r. do 1 maja 2014 r. w wymiarze ½ etatu na stanowisku kosmetologa z wynagrodzeniem 800 zł netto miesięcznie, w okresie od 1 maja 2014 r. do chwili obecnej w pełnym wymiarze czasu pracy na stanowisku kierownika gabinetu z wynagrodzeniem 3000 zł brutto miesięcznie,

- K. C. na podstawie umowy o pracę na czas nieokreślony na stanowisku kosmetologa w okresie od 1 października 2012 r. do 2 marca 2015 r. w wymiarze ½ etatu z wynagrodzeniem 800 zł netto miesięcznie, w okresie od 2 marca 2015 r. do 30 września 2016 r. w wymiarze ¾ etatu z wynagrodzeniem 1626,25 zł brutto miesięcznie,

- M. M. (1) na podstawie umowy o pracę na czas określony w okresie od 16 stycznia 2012 r. do 8 stycznia 2015 r. na stanowisku menagera w pełnym wymiarze czasu pracy z wynagrodzeniem 2000 zł brutto,

- M. M. (2) na podstawie umowy o pracę na czas nieokreślony w okresie od 1 czerwca 2015 r. do chwili obecnej na stanowisku content menagera, social media menagera w pełnym wymiarze czasu pracy z wynagrodzeniem 2057,97 zł brutto miesięcznie,

- P. O. (1) na podstawie umowy zlecenia od 4 listopada 2013 r. do 30 czerwca 2014 r. na stanowisku – obsługa klienta i recepcji z wynagrodzeniem 6000 zł netto za cały okres umowy,

- E. G. na podstawie umowy zlecenia od 1 października 2014 r. do 31 grudnia 2014 r. na stanowisku – obsługa klienta i recepcji z wynagrodzeniem 1000 zł brutto miesięcznie,

- M. S. na podstawie umowy zlecenia od 2 grudnia 2014 r. do 31 marca 2016 r. na stanowisku – obsługa klienta i recepcji z wynagrodzeniem 1000 zł brutto miesięcznie,

- M. D. na podstawie umowy zlecenia od 9 marca 2015 r. do 31 grudnia 2015 r. na stanowisku – obsługa klienta i recepcji z wynagrodzeniem 1800 zł netto miesięcznie oraz na podstawie umowy o pracę na czas nieokreślony w okresie od 4 stycznia 2016 r. do chwili obecnej z wynagrodzeniem 2488,42 zł brutto miesięcznie,

- K. Z. – lekarza prowadzącego własną działalność gospodarczą na podstawie umowy o współpracę od stycznia 2008 r. do chwili obecnej – wynagrodzenie % od wykonanych zabiegów,

- M. T. – lekarza prowadzącego własną działalność gospodarczą na podstawie umowy o współpracę od stycznia 2013 r. do chwili obecnej – wynagrodzenie % od wykonanych zabiegów,

- A. S. – lekarza prowadzącego własną działalność gospodarczą na podstawie umowy o współpracę od czerwca 2010 r. do września 2014 r. – wynagrodzenie % od wykonanych zabiegów,

- G. K. – lekarza prowadzącego własną działalność gospodarczą na podstawie umowy o współpracę od stycznia 2008 r. do chwili obecnej – wynagrodzenie % od wykonanych zabiegów.

/lista pracowników – k. 92 – 94/

Z przedstawionych przez płatnika składek podsumowań księgi przychodów i rozchodów oraz informacji z Urzędu Skarbowego wynika, że z tytułu prowadzonej działalności gospodarczej:

- w 2014 r. osiągnął przychód w łącznej kwocie 617662,92 zł, łączna suma kosztów uzyskania przychodu wyniosła 542318,23 zł, dochód wyniósł 75344,69 zł,

- w 2015 r. osiągnął przychód w łącznej kwocie 1618112,47 zł, łączna suma kosztów uzyskania przychodu wyniosła 1424755,75 zł, dochód wyniósł 193356,72 zł.

Zainteresowana osiągnęła dochód bieżący :

- w kwietniu 2014 r 16608,53 zł,

- w maju 2014 r – 3169,64 zł,

- w czerwcu 2014 r 11888,45 zł,

- w lipcu 2014 r – 32504,79 zł,

- w sierpniu 2014 r 1394,32 zł,

- we wrześniu 2014 r – 31767,57 zł.

/księga przychodów i rozchodów z 2014 r. i 2015 r. – k. 12 akt ZUS, k. 95 – 96, k. 97 – 98/

Sąd Okręgowy dokonał następującej oceny dowodów i zważył, co następuje:

Odwołanie wnioskodawczyni nie zasługuje na uwzględnienie i jako takie podlega oddaleniu.

Zgodnie z treścią art. 6 ust. 1 pkt 1, art. 8 ust. 1, art. 11 ust. 1, art.12 ust. 1 i art. 13 ustawy z dnia 13 października 1998 roku o systemie ubezpieczeń społecznych (tekst jednolity Dz. U. z 2015 r. poz. 121) pracownicy, to jest osoby fizyczne pozostające w stosunku pracy, podlegają obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym: emerytalnemu, rentowym, chorobowemu i ubezpieczeniu wypadkowemu w okresie od nawiązania stosunku pracy do dnia jego ustania.

Stosownie do treści art. 1 ust. 1 ustawy z dnia 25 czerwca 1999 roku o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (tekst jednolity Dz. U. z 2016 r. Nr 372) osobom tym, w razie choroby lub macierzyństwa, przysługują świadczenia pieniężne na warunkach i w wysokości określonych ustawą.

Na mocy art. 18 ust. 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych (podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe ubezpieczonych wymienionych w art. 6 ust. 1 pkt 1-3 i pkt 18a stanowi przychód, o którym mowa w art. 4 pkt 9 i 10, z zastrzeżeniem ust. 1a i 2, ust. 4 pkt 5 i ust. 12. Podstawę wymiaru składek na ubezpieczenie chorobowe oraz ubezpieczenie wypadkowe stanowi podstawa wymiaru składek na ubezpieczenie emerytalne i ubezpieczenia rentowe, z zastrzeżeniem ust. 2 i ust. 3. (art. 20 ust. 1 powołanej ustawy).

Zgodnie z definicją ustawową sformułowaną w art. 4 pkt 9 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych przychód oznacza przychód w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym od osób fizycznych z tytułu: zatrudnienia w ramach stosunku pracy, pracy nakładczej, służby, wykonywania mandatu posła lub senatora, wykonywania pracy w czasie odbywania kary pozbawienia wolności lub tymczasowego aresztowania, pobierania zasiłku dla bezrobotnych, świadczenia integracyjnego i stypendium wypłacanych bezrobotnym oraz stypendium sportowego, a także z tytułu prowadzenia pozarolniczej działalności oraz umowy agencyjnej lub umowy zlecenia, jak również z tytułu współpracy przy tej działalności lub współpracy przy wykonywaniu umowy.

Stosownie do treści art. 12 ust.1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 roku o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jednolity Dz.U. z 2012 r., poz. 361 z późn. zm.) za przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej oraz spółdzielczego stosunku pracy uważa się wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne oraz wartość pieniężną świadczeń w naturze bądź ich ekwiwalenty, bez względu na źródło finansowania tych wypłat i świadczeń, a w szczególności: wynagrodzenia zasadnicze, wynagrodzenia za godziny nadliczbowe, różnego rodzaju dodatki, nagrody, ekwiwalenty za niewykorzystany urlop i wszelkie inne kwoty niezależnie od tego, czy ich wysokość została z góry ustalona, a ponadto świadczenia pieniężne ponoszone za pracownika, jak również wartość innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych.

Natomiast według § 2 ust. 6 rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 18 kwietnia 2008 roku w sprawie szczegółowych zasad i trybu postępowania w sprawach rozliczania składek, do których poboru jest zobowiązany Zakład Ubezpieczeń Społecznych (Dz.U. z 2008 r. Nr 78, poz.465 z późn. zm.) dla każdego ubezpieczonego, którego podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe stanowi przychód, w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym od osób fizycznych, płatnik składek w raporcie lub imiennym raporcie miesięcznym korygującym, o którym mowa w ustawie, zwanym dalej "raportem korygującym", oraz w deklaracji i deklaracji rozliczeniowej korygującej, o której mowa w ustawie, zwanej dalej "deklaracją korygującą", uwzględnia należne składki na ubezpieczenia społeczne od wszystkich dokonanych lub postawionych do dyspozycji ubezpieczonego wypłat - od pierwszego do ostatniego dnia miesiąca kalendarzowego, którego deklaracja dotyczy - stanowiących podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne, z uwzględnieniem ograniczenia, o którym mowa w art. 19 ustawy.

W myśl art. 36. ust. 1 wspomnianej ustawy o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa podstawę wymiaru zasiłku chorobowego przysługującego ubezpieczonemu będącemu pracownikiem stanowi przeciętne miesięczne wynagrodzenie wypłacone za okres 12 miesięcy kalendarzowych poprzedzających miesiąc, w którym powstała niezdolność do pracy. Jeżeli zaś niezdolność do pracy powstała przed upływem okresu, o którym mowa w ust. 1, podstawę wymiaru zasiłku chorobowego stanowi przeciętne miesięczne wynagrodzenie za pełne miesiące kalendarzowe ubezpieczenia (ust. 2).

Natomiast zgodnie z art. 40 w/w ustawy razie zmiany umowy o pracę lub innego aktu, na podstawie którego powstał stosunek pracy, polegającej na zmianie wymiaru czasu pracy, podstawę wymiaru zasiłku chorobowego stanowi wynagrodzenie ustalone dla nowego wymiaru czasu pracy, jeżeli zmiana ta nastąpiła w miesiącu, w którym powstała niezdolność do pracy, lub w miesiącach, o których mowa w art. 36.

Bezspornym jest między stronami, iż ubezpieczona podlega ubezpieczeniom społecznym: emerytalnemu, rentowym, chorobowemu i wypadkowemu od dnia 1 czerwca 2011 r. jako pracownik u płatnika składek.

W przedmiotowej sprawie spór pomiędzy stronami dotyczył wysokości miesięcznej podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne z tytułu zatrudnienia od dnia 1 maja 2014 r.

Zdaniem Sądu zaskarżona w niniejszym postępowaniu decyzja Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, zmieniająca podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne odwołującego od dnia 1 maja 2014 r. jest prawidłowa.

W toku postępowania pełnomocnik skarżącego podnosił, iż miesięczna podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne wnioskodawczyni w okresie od dnia 1 maja 2014 r. stanowi kwota 3000 zł, albowiem w okresie tym odwołująca jest zatrudniona w pełnym wymiarze czasu pracy. W ocenie organu rentowego zmiana warunków zatrudnienia wskazana w wypowiedzeniu zmieniającym z dnia 23 kwietnia 2014 r. była czynnością pozorną, mającą na celu znaczące podwyższenie podstawy wymiaru zasiłku chorobowego wnioskodawczyni.

Należy podkreślić, iż Sąd Okręgowy podziela stanowisko organu rentowego, dotyczące oceny umowy o pracę zawartej pomiędzy wnioskodawczynią a zainteresowaną, że zmiana warunków zatrudnienia miała głównie na celu ominięcie przepisów prawa i uzyskanie wysokich świadczeń z ubezpieczenia społecznego. Zdaniem Sądu strony nie wykazały, że rzeczywiście zwiększono wymiar czasu pracy ubezpieczonej w ramach stosunku pracy.

W myśl art. 83 k.c. w związku z art. 300 k.p. nieważne jest oświadczenie woli złożone drugiej stronie za jej zgodą dla pozoru. Złożenie oświadczenia woli dla pozoru oznacza, że osoba oświadczająca wolę nie chce, aby powstały skutki prawne, jakie zwykle prawo łączy ze składanym przez nią oświadczeniem. Inaczej mówiąc strony niejako udają, że dokonują jakiejś czynności prawnej np. zawierają umowę o pracę o określonych warunkach.

Zgodnie z wyrokiem Sądu Najwyższego z 21 maja 2010 roku, w sprawie o sygn. akt I UK 43/10, umowa o pracę jest zawarta dla pozoru, a przez to nie stanowi tytułu do objęcia ubezpieczeniami społecznymi, jeżeli przy składaniu oświadczeń woli obie strony mają świadomość, że osoba określona w umowie jako pracownik nie będzie świadczyć pracy, a podmiot wskazany jako pracodawca nie będzie korzystać z jej pracy, czyli strony z góry zakładają, iż nie będą realizowały swoich praw i obowiązków wypełniających treść stosunku pracy. Nadto w ocenie Sądu Najwyższego, podleganie ubezpieczeniom społecznym wynika z prawdziwego zatrudnienia, a nie z samego faktu zawarcia stosownej umowy, dokument w postaci umowy nie jest niepodważalnym dowodem na to, że osoby podpisujące go, jako strony, faktycznie złożyły niewadliwe oświadczenie woli o treści zapisanej w tym dokumencie.

Pozorność wyraża się w braku zamiaru wywołania skutków prawnych
i jednoczesnym zamiarze stworzenia okoliczności mających na celu zmylenie osób trzecich. Istotne znaczenie ma niezgodność między aktem woli a jego uzewnętrznieniem. Założeniem unormowania jest zgoda drugiej osoby na złożenie oświadczenia woli dla pozoru.

Dlatego w niniejszej sprawie należało zbadać, czy wypowiedzenie zmieniające z dnia 23 kwietnia 2014 r. zmieniające dotychczasowe warunki zatrudnienia tj. podwyższające wymiar czasu pracy z ½ na pełen etat i wynagrodzenie z 800 zł na 3000 zł miała być przez strony rzeczywiście realizowana, czy też zostało zawarte tylko dla pozoru.

Zdaniem Sądu poczynione w sprawie ustalenia uzasadniają twierdzenie, iż zakwestionowana przez organ rentowy umowa o pracę w zakresie wymiaru czasu pracy, a w ślad za tym wynagrodzenia pomiędzy wnioskodawczynią a płatnikiem składek miała charakter fikcyjny.

Oceniając zebrany w sprawie materiał dowodowy Sąd nie dał wiary zeznaniom wnioskodawczyni oraz zainteresowanej, w których wskazywały na realność wypowiedzenia zmieniającego z dnia 23 kwietnia 2014 r. w części, w jakiej dotyczy ono zwiększenia wymiaru czasu pracy do całego etatu oraz wysokości wynagrodzenia.

Wnioskodawczyni podała, że nowe obowiązki podjęła od dnia 23 kwietnia 2014 r, tymczasem z samego wypowiedzenia zmieniającego wynikało, że miał on odnieść skutek od dnia 1 maja 2014 r, nadto z załączonej ewidencji czasu pracy wynika, że do dnia 9 maja 2014 r wnioskodawczyni była na urlopie wypoczynkowym, a pierwszym dniem roboczym dla wnioskodawczyni był 12 maja 2014 r.

W ocenie Sądu, w świetle zgromadzonego w postępowaniu materiału dowodowego, brak jest podstaw do przyjęcia, że faktycznie doszło do zwiększenia wymiaru pracy wnioskodawczyni, a co za tym idzie, że uzasadniało to zwiększenie jej wynagrodzenia. Przeciwko prawdziwości zeznaniom wnioskodawczyni u zainteresowanej przemawiają, zdaniem Sądu, ustalone okoliczności faktyczne.

Bezspornym w sprawie jest, że ubezpieczona pracowała w firmie płatnika składek od 1 czerwca 2011 r. na stanowisku kosmetologa w wymiarze ½ etatu. Bezspornym jest także, że w dniu 23 kwietnia 2014 r. ubezpieczona otrzymała wypowiedzenie zmieniające na mocy, którego z dniem 1 maja 2014 r. miała objąć stanowisko kierownika gabinetu i pracować w pełnym wymiarze czasu pracy za wynagrodzeniem 3000 zł miesięcznie. Zmiana ta miała być spowodowana nieobecnością płatnika składek i koniecznością zastępowania M. Z. oraz koniecznością przeprowadzenia remontu w gabinecie.

W ocenie Sądu brak było jednak uzasadnienia zmiany wymiaru czasu pracy ubezpieczonej oraz jej wynagrodzenia. Wskazać należy, że płatnik składek stała się niezdolna do pracy już w listopadzie 2013 r. Skoro powodem zmiany stanowiska i wymiaru czasu pracy ubezpieczonej miała być nieobecność M. Z. to ubezpieczona powinna otrzymać wypowiedzenie zmieniające już w grudniu 2013 r.

Należy także zauważyć, że zainteresowana zatrudniała M. M. jako menadżera i nie wykazała, czym innym miałaby dodatkowo zajmować się wnioskodawczyni.

Nadto brak podstaw do przyjęcia, że zmiana warunków pracy była związana z pójściem dziecka wnioskodawczyni do przedszkola, gdyż dziecko poszło do przedszkola od września 2013 r.

Remont gabinetu odbywał się w miesiącach czerwiec – październik 2014 r, ale był planowany był już od początku roku. Jak sama ubezpieczona przyznała jak tylko zaczął się remont (czerwiec) gabinet funkcjonował w ograniczonym zakresie około 4 – 5 godzin dziennie, a co za tym idzie było mniej klientów i dochody gabinetu były mniejsze / w maju 2014 r brak było w ogóle dochodu/. Brak było zatem uzasadnienia dla zwiększenia wymiaru czasu ubezpieczonej i podwyższenia wynagrodzenia do kwoty 3000 zł brutto. Remontem zaś jak zeznała zainteresowana zajmował się jej mąż.

Zeznania świadka O. nie są wiarygodne w zakresie twierdzeń co do zwiększonego zakresu obowiązków, z uwagi na planowany remont i znikomą ilość zabiegów, zatem zbędne były czynności w zakresie ustalania harmonogramów pracy lekarzy, ustalania akcji promocyjnych.

Świadek M. R. – T. wskazał na czynności, o których nie mówiła ani wnioskodawczyni ani zainteresowana – rozliczenia finansowe, wypełnianie papierów – przy czym nie precyzuje co to konkretnie miałoby to być. Strony nie przedstawiły na tą okoliczność żadnego dowodu w postaci dokumentu. Świadek nie był w stanie stwierdzić, czy zmieniły jej się godziny pracy.

Zainteresowana w trakcie informacyjnych wyjaśnień podała, że wnioskodawczyni pisała artykuły. Brak jest na to jakiegokolwiek wymiernego dowodu.

W żaden sposób wnioskodawczyni nie wykazała, by wykonywała w pełnym wymiarze czasu pracy obowiązki wymienione w pisemnym zakresie obowiązków /np. rekrutacja personelu, organizowanie akcji promocyjnych, projektowanie programu lojalnościowego/.

Wnioskodawczyni miała zajmować stanowisko kierownicze, przy czym nie zostało wykazane, by w istocie miała podległych pracowników i wydawała im polecenia. P. O. była zatrudniona na podstawie umowy zlecenia, która to umowa nie charakteryzuje się pracowniczym podporzadkowaniem.

Znamiennym jest również, że płatnik składek nie zatrudnił żadnego pracownika na zastępstwo, gdy ubezpieczona od lipca 2014 r. stała się niezdolna do pracy z powodu choroby przypadającej w okresie ciąży. Okoliczność ta świadczy zdaniem Sądu o tym, że po stronie pracodawcy nie było potrzeby zwiększenia wymiaru czasu pracy wnioskodawcy, skoro z powodzeniem zastępował wnioskodawczynię inny pracownik, któremu wówczas nie zwiększono wymiaru czasu pracy.

Sąd oddalił wniosek pełnomocnika ZUS o zwrócenie się do przedszkola ile dni dziecko ubezpieczonej w latach 2013 – 2014 przebywało w przedszkolu oraz o załączenie do akt, akt sprawy VIII U 566/16, gdyż zdaniem Sądu wnioski te zmierzają jedynie do przedłużenia postępowania.

Postępowanie dowodowe wykazało, że wnioskodawczyni zainteresowana objęciem ją ubezpieczeniem społecznym od wysokiej podstawy, nie wykonywała de facto czynności w pełnym wymiarze czasu pracy wynikającym z zakwestionowanej umowy o pracę, gdyż gabinet był remontowany i funkcjonowała w zmniejszonym zakresie – 4 – 5 godzin dziennie.

Przede wszystkim nie ma dowodów wskazujących na rzeczywistą potrzebę zwiększenia obowiązków ubezpieczonej od dnia 1 maja 2014 r., wskazujących w szczególności, że ubezpieczona miała zwiększony zakres obowiązków w związku z nieobecnością zainteresowanej oraz remontem gabinetu.

Płatnik składek nie zatrudnił pracownika na zastępstwo, co było by uzasadnione wobec twierdzeń ubezpieczonej odnośnie zwiększonego zakresu obowiązków.

Okoliczność, iż aktualnie wnioskodawczyni pracuje w pełnym wymiarze czasu pracy nie ma znaczenia dla rozstrzygnięcia z uwagi na to, iż istotny jest stan faktyczny z okresu spornego, nadto, aktualnie sytuacja w firmie zainteresowanej jest odmienna z uwagi na zwiększoną ilość gabinetów, lekarzy i sprzętu.

Reasumując brak przekonywujących i wiarygodnych dowodów pozwalających na ustalenie, które byłoby przy tym logiczne i zgodne z zasadami doświadczenia życiowego, że z dniem 1 maja 2014 r. zaistniały istotne okoliczności, które uzasadniałyby rzeczywiste zwiększenie wymiaru czasu pracy ubezpieczonej z ½ do pełnego etatu i w konsekwencji podwyższenie kwoty wynagrodzenia z 800 zł na 3000 zł.

W ocenie Sądu powyższe rozważania świadczą o tym, że przy zawieraniu zakwestionowanej umowy nie była wolą stron zmiana warunków pracy odwołującej się, a zatem nie było zamiarem stron świadczenie pracy w pełnym wymiarze czasu pracy, a możliwość skorzystania z świadczeń z ubezpieczenia społecznego w związku z chorobą od wysokiej podstawy wymiaru i z tego powodu nie może wywoływać skutków.

Tym samym należało przyjąć, że strony dokonały w dniu 23 kwietnia 2014 r. nieważnej czynności prawnej, składając oświadczenia woli dla pozoru, nie mając potrzeby (co oznacza też - zamiaru ) ich realizacji i dlatego słusznie czynności te zostały pominięte przez organ rentowy, jako czynności prawne nieważne, przy ustalaniu podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne w pkt 2 zaskarżonej decyzji.

Podkreślić przy tym trzeba, że zarówno przepisy prawa pracy, prawa ubezpieczeń społecznych, jak i przepisy ustrojowe pozwalają tak kształtować elementy stosunku pracy, jaka jest wola stron. Jednakże przestaje powyższa kwestia być tylko sprawą stron nawiązujących stosunek pracy, gdy po uregulowaniu składek przerzuca się ciężar wypłaty świadczeń na fundusz dysponujący publicznymi pieniędzmi, którymi zarządza Zakład Ubezpieczeń Społecznych.

W ocenie Sądu Okręgowego, w świetle poczynionych ustaleń faktycznych, wątpliwości organu rentowego, co do rzeczywistego celu i zamiaru stron, przy nawiązywaniu zakwestionowanej w zakresie zmiany warunków zatrudnienia umowy były uzasadnione, a zatem zaskarżona decyzja Zakładu Ubezpieczeń Społecznych odpowiada prawu.

Należy także zwrócić uwagę, że dotychczas wnioskodawczyni, będąc zatrudniona w połowie wymiaru czasu pracy, osiągała wynagrodzenie minimalne. Natomiast po zmianie tych warunków, wynagrodzenie to wzrosło blisko dwukrotnie. W ocenie Sądu także określenie wynagrodzenia na takim poziomie będzie sprzeczne z zasadami współżycia społecznego (art. 58 § 2 kc). Brak jest uzasadnionych podstaw, aby to wynagrodzenie wzrosło do tak określonej wysokości. Działania polegające na ustalaniu wynagrodzenia w takiej wysokości zmierzałoby do tego, by osiągnąć niewspółmiernie wysokie świadczenia z systemu ubezpieczeń społecznych kosztem innych osób ubezpieczonych. A nadmierne podwyższenie wynagrodzenia pracownika może być w zakresie prawa do ubezpieczeń społecznych ocenione jako dokonane z zamiarem nadużycia prawa do świadczeń. /tak SN w wyroku z dnia 4 sierpnia 2005 r, II UK 16/05/.

W tym stanie rzeczy Sąd Okręgowy, na podstawie art. 477 ¹⁴ § 1 k.p.c. oddalił odwołanie.

Stosownie do wyników postępowania, na podstawie art. 98 k.p.c., Sąd obciążył M. K. obowiązkiem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego poniesionych przez organ rentowy. Wysokość wynagrodzenia pełnomocnika Sąd ustalił na podstawie § 2 pkt 4 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych (Dz. U. z 2015 r., poz. 1804) Sąd przyjął taką stawkę uwzględniając wartość przedmiotu sporu określoną przez pozwanego, na ostatnim terminie rozprawy, a nie kwestionowaną przez wnioskodawczynię . /por. w tym zakresie uchwała składu 7 sędziów Sądu Najwyższego z dnia 20 lipca 2016 r., III UZP 2/16/. Wnioskodawczyni reprezentowana przez pełnomocnika nie wnosiła o nieobciążanie kosztami i nie zgłosiła na tę okoliczność wniosków dowodowych.

ZARZĄDZENIE

odpis wyroku wraz z uzasadnieniem doręczyć pełnomocnikowi wnioskodawczyni.

K.K.-W.