Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 28 maja 2015 r Zakład Ubezpieczeń Społecznych I Oddział w Ł. na podstawie art. 83 ust. 1 pkt. 1, art. 68 ust. 1 pkt. 1 lit. A , art. 6 ust. 1 pkt. 1, art. 11 ust. 1, art. 12 ust. 1 ustawy z dnia 13.10.1998 r o systemie ubezpieczeń społecznych, art. 83 § 1 kc w zw. z art. 300 kp, stwierdził, że D. K. (1) jako pracownik u płatnika składek Przedszkole Witaminka I. G. (1) nie podlega obowiązkowo ubezpieczeniom społecznym od 1 lutego 2015 r. W uzasadnieniu organ rentowy podniósł, że ubezpieczona nie wykonywała pracy w przedszkolu Witaminka, a została zgłoszona do ubezpieczeń społecznych jedynie w celu uzyskania prawa do wypłaty świadczeń – zasiłku chorobowego przypadającego w okresie ciąży.

/decyzja – k. 64 akt ZUS/

W dniu 8 lipca 2015 r D. K. (1) wniosła odwołanie od powyższej decyzji, wnosząc o jej zmianę i uznanie, że D. K. (1) jako pracownik w firmie Przedszkole (...) podlega ubezpieczeniom emerytalnemu, rentowemu, chorobowemu, wypadkowemu od 1 lutego 2015 r oraz o zasądzenie kosztów postępowania.

/odwołanie – k. 2 /

W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wniósł o jego oddalenie, argumentując, jak w zaskarżonej decyzji.

/odpowiedź na odwołanie – k. 9/

W dniu 29 czerwca 2015 r I. G. (1) wniosła odwołanie od powyższej decyzji, wnosząc o jej zmianę i uznanie, że D. K. (1) jako pracownik w firmie Przedszkole (...) podlega ubezpieczeniom emerytalnemu, rentowemu, chorobowemu, wypadkowemu od 1 lutego 2015 r.

/odwołanie – k. 2 akt VIII U 1881/15 /

Organ rentowy w odpowiedzi na odwołanie wniósł o jego oddalenie, argumentując jak w zaskarżonej decyzji.

/odpowiedź na odwołanie – k. 5 VIII U 1881/15

Zarządzeniem z dnia 18 września 2015 r sprawy zostały połączone do wspólnego rozstrzygnięcia.

/zarządzenie – k. 8 akt VIII U 1881/15

Decyzją z dnia 16 lipca 2015 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych I Oddział w Ł. na podstawie art. 83 ust. 6, art. 6 ust. 1 pkt. 1, art. 11 ust. 1, art. 12 ust. 1, art. 13 pkt. 1, art. 18 ust. 1 ,2, art. 20 ust. 1 ustawy z dnia 13.10.1998 r o systemie ubezpieczeń społecznych, zmienił decyzję z dnia 28 maja 2015 r i stwierdził w pkt. 1 , że D. K. (1) podlega ubezpieczeniom społecznym: emerytalnemu, rentowym, chorobowemu i wypadkowemu od dnia 1 lutego 2015 r. jako pracownik w firmie Przedszkole (...) z tytułu zatrudnienia na podstawie umowy o pracę, oraz w pkt 2, że miesięczna podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne z tytułu zatrudnienia od dnia 1lutego 2015 r. stanowi kwota 500 zł.

W uzasadnieniu decyzji organ rentowy wskazał, że przeprowadził postępowanie wyjaśniające i po uwzględnieniu wyjaśnień płatnika organ rentowy zmienił decyzję z dnia 28 maja 2015 r.

Podniósł, że z dokumentów zgromadzonych w sprawie wynika, że ubezpieczona została zatrudniona w Przedszkolu Witaminka – I. G. (1) na podstawie umowy o pracę na okres próbny od dnia 1 lutego 2015 r do dnia 31 marca 2015 r w wymiarze ¼ etatu, na stanowisku pracownika administracyjnego z wynagrodzeniem 500 zł, następnie w dniu 1 kwietnia 2015 r zawarta została umowa na czas nieokreślony na stanowisku pracownik administracyjny w pełnym wymiarze czasu pracy, z wynagrodzeniem miesięcznym 2000 zł. Od 16 marca 2015 r zostały wystawione zaświadczenia o niezdolności do pracy z powodu choroby przypadającej w okresie ciąży. Zaświadczenia zostały wystawione na okresy od 16 marca 2015 r do 13 kwietnia 2015 r, 21 kwietnia 2015 r do 28 maja 2015 r, 17 czerwca 2015 r do 13 lipca 2015 r.

Organ rentowy dodał, że tym samym ubezpieczona miałaby zostać zatrudniona ze znacznie wyższym wynagrodzeniem na krótko przed roszczeniem o zasiłek chorobowy przypadający w okresie ciąży.

Zdaniem ZUS świadczy to o tym, że zmiana wymiaru czasu pracy z 1/4 etatu na cały etat z jednoczesną zmianą wynagrodzenia z 500 zł na 2000 zł miało jedynie na celu skorzystanie ze świadczeń z ubezpieczenia społecznego od nowej wyższej podstawy ich wymiaru.

/decyzja – k. 66 akt ZUS/

Odwołanie od w/w decyzji złożyła w dniu 4 sierpnia 2015 r. ubezpieczona i zaskarżyła w/w decyzję w pkt. 2. Wniosła o zmianę decyzji i uznanie, że miesięczną podstawę wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne z tytułu zatrudnienia D. K. (1) jako pracownika w firmie Przedszkole (...) od 1 kwietnia 2015 r stanowi kwota 2000 zł, wniosła zasądzenie kosztów zastępstwa procesowego.

/odwołanie – k. 2 – 4 akt VIII U 2303/15/

W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wniósł o jego oddalenie, przytaczając argumentację wskazaną w uzasadnieniu zaskarżonej decyzji.

/odpowiedź na odwołanie – k. 7 akt VIII U 2303/15/

Zarządzeniem z dnia 7 grudnia 2015 r sprawa z powyższym odwołaniem została połączona do wspólnego rozstrzygnięcia ze sprawą VIII U 1880/15.

/zarządzenie – k. 62 akt VIII U 2303/15

Odwołanie od w/w decyzji złożyła w dniu 10 sierpnia 2015 r. I. G. (1) i zaskarżyła w/w decyzję w pkt. 2. Wniosła o zmianę decyzji i uznanie, że miesięczną podstawę wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne z tytułu zatrudnienia D. K. (1) jako pracownika w firmie Przedszkole (...) od 1 kwietnia 2015 r stanowi kwota 2000 zł, wniosła zasądzenie kosztów zastępstwa procesowego.

/odwołanie – k. 2 – 4 akt VIII U 2350/15/

W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wniósł o jego oddalenie, przytaczając argumentację wskazaną w uzasadnieniu zaskarżonej decyzji.

/odpowiedź na odwołanie – k. 7 akt VIII U 2350/15/

Zarządzeniem z dnia18 września 2015 r sprawa z powyższym odwołaniem została połączona do wspólnego rozstrzygnięcia ze sprawą VIII U 1880/15.

/zarządzenie – k. 9 akt VIII U 2350/15

Na rozprawie w dniu 16 grudnia 2016 r. pełnomocnik ZUS wniósł o zasądzenie kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych w kwocie po 1200 zł.

/ e –prot. z dnia 15.12. 2016 r. – 00:40:49/

Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny:

Przedmiotem działalności gospodarczej Przedszkola Witaminka jest m.in. prowadzenie działalności opiekuńczo- wychowawczej, realizacja programu edukacyjnego MEN, zapewnienie dzieciom wyżywienia, organizowanie na terenie placówki jak i poza nią wszelkiego rodzaju zajęć mających na celu właściwą edukację i rozwój dzieci, prowadzenie działań marketingowych.

/informacja – k. 47 akt ZUS/

Przedszkole jest czynne od 7.00 do 17.00.

/zeznania świadka S. S. e - prot. z dnia 10 maja 2016 00:15:57/

D. K. (1)/poprzednio G./ jest córką I. G. (1). Ma wykształcenie średnie. Jest w trakcie studiów na Wydziale Prawa. Od 2014 r zawierała z Przedszkolem Witaminka umowy zlecenia na okresy miesięczne, za wynagrodzeniem w kwocie 300 zł, w zakresie pomocy przy różnych czynnościach w przedszkolu w tym pomocy w organizowaniu zajęć dla dzieci. Ostatnia umowa obejmowała okres stycznia 2015 r.

/umowy zlecenia – k. 46 – 40 odw. akt ZUS, kwestionariusz – k. 28/

D. K. dysponuje pracowniczą książeczką zdrowia, w której z datą 6.11.2014 widnieje wpis „w badaniu przedmiotowym bez zmian patologicznych”, w rubryce o przydatności do pracy wpis „tak”, w rubryce o dacie następnego badania „zgodnie z ustawą”.

/kserokopia książeczki – k. 4 akt ZUS/

W dniu 1 lutego 2015 r D. K. (1) i I. G. (1) zawarły umowę o pracę na okres próbny do dnia 31 marca 2015 r, na stanowisku pracownika administracyjnego, w wymiarze ¼ etatu, za wynagrodzeniem w kwocie 500 zł.

/k. 39 akt ZUS/

Zgodnie z zakresem czynności do obowiązków D. K. (1) należało w szczególności:

- obsługa telefonicznych połączeń przychodzących i udzielanie informacji dzwoniącym

- prowadzenie terminarza spotkań oraz imprez organizowanych poza placówką

- pomoc w sporządzaniu list zaopatrzenia

- pomoc w przygotowaniu materiałów do prowadzenia zajęć z dziećmi

- pomoc w przygotowaniu i obsłudze sprzętu audiowizualnego do prowadzenia zajęć dydaktycznych z dziećmi

- pomoc w kuchni

- pomoc przy karmieniu dzieci młodszych

- wykonywanie innych zadań powierzonych przez przełożonego.

/zakres czynności – k. 36 akt ZUS/

Została sporządzona karta szkolenia wstępnego w dziedzinie bezpieczeństwa i higieny pracy.

/karta – k. 33 akt ZUS/

Celem zawarcia umowy była pomoc I. G. (1) w pracy w przedszkolu, poprzez powierzenie innej osobie m.in. bieżącej obsługi administracyjno – biurowej w przedszkolu, w tym korespondencji, poczty mailowej, odbieranie dużej ilości rozmów telefonicznych i zapewnienie sprawnej obsługi działań e - marketingowych. I. G. (1) zamierzała podjąć pracę w szkole we wrześniu 2015. D. K. skończyła 26 lat i było korzystniejsze zatrudnienie jej „na etacie”.

/zeznania świadka E. C. e - prot. z dnia 10.05. 2016 01:00:30, M. G. 01:11:07, zeznania I. G. – e – prot. z dnia 13.09.2016 00:03:27 w zw. z e – prot. z dnia 4. 11.2016 00:24:55, informacja – k. 45 akt ZUS/

W ramach tego wymiaru czasu pracy świadczyła pracę przez 3 godziny dziennie w miarę potrzeb. Przychodziła do południa albo po obiedzie.

/zeznania świadka M. G. e - prot. z dnia 10 maja 2016 01:11:07/

D. K. zajmowała się wychowywaniem i opieką nad dziećmi, przygotowywaniem imprez, organizowaniem zajęć, witała dzieci, przebierała je. Była jedna grupa w przedszkolu, licząca ok. 15 dzieci.

/zeznania świadka D. N. e - prot. z dnia 10.05. 2016 00:15:57, U. P. 00:31:23, Ł. S. – 00:42:28, A. S. 00:51:19, D. C. – e – prot. z dnia 13.09.16 00:57:55, zeznania I. G. – e – prot. z dnia 13.09.2016 00:03:27 w zw. z e – prot. z dnia 4. 11.2016 00:24:55, zeznania D. K. e – prot. z dnia 4. 11.2016 00:04:06, /

W dniu 5 marca 2015 r w trakcie hospitalizacji D. K. rozpoznano 10 tydzień ciąży i poronienie zagrażające. Odnotowano ostatnią miesiączkę w dniu 22 grudnia 2014 r. Zalecono oszczędzający tryb życia. Hospitalizacja była poprzedzona wizytą lekarską w dniu 2 marca 2015 r.

/kserokopia dok. med. – k. 34,35,43, 49,52/

W okresie od 16 marca 2015 r do 13 kwietnia 2015 r D. K. była niezdolna do pracy.

/lista obecności – k. 32/

W dniu 1 kwietnia 2015 r D. K. (1) i I. G. (1) zawarły umowę o prace na czas nieokreślony , na stanowisku pracownika administracyjnego, w wymiarze pełnego etatu, za wynagrodzeniem w kwocie 2000 zł.

/umowa - k. 38 akt ZUS/

Umowa o pracę została podpisana w domu.

/zeznania I. G. – e – prot. z dnia 13.09.2016 00:03:27 w zw. z e – prot. z dnia 4. 11.2016 00:24:55/

Zgodnie z zakresem czynności do obowiązków D. K. (1) należało w szczególności:

- współpraca w przygotowywaniu umów oraz pism

- obsługa telefonicznych połączeń przychodzących i udzielanie informacji dzwoniącym

- prowadzenie terminarza spotkań oraz imprez organizowanych poza placówką

- obsługa biurowa przedszkola w tym, m.in. odbieranie i sprawdzanie korespondencji, kompletowanie, segregowanie pism, obsługa bieżącej korespondencji, obsługa poczty internetowej

- prowadzenie działań e – marketingowych w tym prowadzenie i aktualizowanie strony internetowej oraz portalu społecznościowego

- pomoc w sporządzaniu list zaopatrzenia

- pomoc w przygotowaniu materiałów do prowadzenia zajęć z dziećmi

- pomoc w przygotowaniu i obsłudze sprzętu audiowizualnego do prowadzenia zajęć dydaktycznych z dziećmi

- pomoc w kuchni

- pomoc przy karmieniu dzieci młodszych

- pomoc w ubieraniu dzieci na spacery i przebieraniu dzieci do różnych zajęć

- pomoc w przewożeniu dzieci do teatru i na inne imprezy

- wykonywanie innych zadań powierzonych przez przełożonego.

/zakres czynności – k. 35 akt ZUS/

D. K. była niezdolna do pracy od 21 kwietnia 2015 r do 30 kwietnia 2015 r. Listę obecności podpisała w okresie 14 – 17 kwietnia 2015 r. W maju była niezdolna do pracy - do dnia 28 maja 2015 r. Podpisała listę obecności w dniu 29 maja 2015 r, a następnie w okresie od 1 do 16 czerwca 2015 r. Od 17 czerwca 2015 r do 13 lipca 2015 r była niezdolna do pracy. W dniu 14 lipca 2015 r podpisała listę obecności. W dniach 15 – 16 lipca 2015 r miała udzielony urlop wypoczynkowy. Od 21 lipca 2015 r była niezdolna do pracy. Od 16 października 2015 r zaczęła korzystać z urlopu macierzyńskiego. W dniu 30 kwietnia 2015 r podpisała odbiór wynagrodzenia za czas choroby.

/lista obecności – k. 32 akt ZUS, lista płac – k. 30 akt ZUS, lista obecności – k. 31,32,33 akt VIII U 2303/15/

W dniu 7 maja 2015 r odbyło się badanie profilaktyczne. W wyniku tego badania stwierdzono, że wydano zaświadczenie braku przeciwskazań do podjęcia zatrudnienia. Ubezpieczona nie uzyskała wówczas tego zaświadczenia.

/dok. med. –k 56 – 63/

Orzeczeniem lekarskim z dnia 11 czerwca 2015 r, wydanym na podstawie skierowania na badanie z dnia 1 czerwca 2015 r stwierdzono, że D. K. (1) zatrudniona w Przedszkolu Witaminka jest zdolna do wykonywania/podjęcia (nie zakreślono niepotrzebnego stwierdzenia) na stanowisku pracownika administracyjnego.

/kserokopia orzeczenia – k. 17 akt VIII U 2303/15

W czerwcu 2015 r D. K. brała udział w pikniku rodzinnym. Impreza trwała 2 – 3 godziny. Na początku czerwca D. K. prowadziła rekrutację A. N./następnie G./. Obserwowała jej próbne zajęcia, które trały ok. godziny.

/zeznania świadka U. P. e - prot. z dnia 10 maja 2016 00:31:23, A. S. 00:51:19, zeznania D. K. – e –prot. z dnia 4.11.2016 00:45:19, zeznania świadka A. G. e - prot. z dnia 16.12.2016 00:02:59/

W dniu 31 sierpnia 2015 r I. G. (1) została zatrudniona na podstawie umowy o pracę na czas określony w Szkole Podstawowej nr (...) w Ł. na stanowisku nauczyciela.

/umowa – k. 12 akt VIII U 2303/15/

W dniu 24 czerwca 2015 r została zatrudniona na okres próbny w Przedszkolu Witaminka A. N. (1)/ następnie G./ na stanowisku pomocy nauczyciela, w pełnym wymiarze czasu pracy, za wynagrodzeniem 1800 zł. W dniu 1 października 2015 r strony zawarły umowę na czas określony – do dnia 30 czerwca 2016, za wynagrodzeniem w kwocie 2000 zł. Do jej obowiązków należało:

- pomoc nauczycielce w organizowaniu i prowadzeniu pracy opiekuńczo – wychowawczej

- pomoc w kuchni, w tym w przygotowywaniu posiłków

- organizowanie żywienia

- spełnianie w stosunku do dzieci czynności obsługowych

- pomoc w przygotowaniu materiałów do prowadzenia zajęć z dziećmi

- pomoc w przygotowaniu i obsłudze sprzętu audiowizualnego do prowadzenia zajęć dydaktycznych z dziećmi

- utrzymywanie ładu i porządku w przedszkolu

- pomoc w przewożeniu dzieci do teatru i na inne imprezy

- uczestniczenie w wycieczkach i spacerach dzieci

- usuwanie wszelkich dostrzeżonych braków i błędów grożących wypadkiem lub mogących przynieść szkodę zdrowiu dzieci

- otaczanie dziecka opieką od chwili przyjęcia dziecka od osoby przyprowadzającej

- czuwanie nad bezpieczeństwem dzieci w szatni i innych pomieszczeniach do niej prowadzących

- czuwanie nad zgodnym przepisami prawa wydawaniem dzieci odchodzących do domu

- dbałość o zabezpieczenie placówki w godzinach pracy i po zakończeniu pracy

- współpraca z pracownikami szkoły w czasie imprez przedszkolnych, remontów,

- obsługa telefonicznych połączeń przychodzących i udzielanie informacji dzwoniącym

- prowadzenie terminarza spotkań oraz imprez organizowanych poza placówką

- pomoc w sporządzaniu list zaopatrzenia

- wykonywanie innych zadań powierzonych przez przełożonego.

/zakres obowiązków , umowa – k. 39 – 40, k. 37 akt VIII U 2303/15/

W 2014 r przedszkole Witaminka uzyskiwało comiesięczny dochód, w 2015 r we wrześniu i październiku 2015 r odnotowano stratę.

/wykaz – k. 67/

W 2014 r nie był zatrudniony żaden pracownik w pełnym wymiarze czasu pracy na podstawie umowy o pracę. Dwie osoby były zatrudnione w wymiarze ¼ etatu. W 2015 r oprócz D. K. a następnie A. N. nikt nie został zatrudniony w pełnym wymiarze czasu pracy.

/wykaz – k. 69, 70/

Filarem Przedszkola jest pracownik pełnoetatowy, natomiast osoby zatrudnione na umowy zlecenia są dostosowywane do harmonogramu pracy pracownika etatowego, są „suwakami”.

/zeznania I. G. – e – prot. z dnia 13.09.2016 00:03:27 w zw. z e – prot. z dnia 4. 11.2016 00:24:55/

Sąd Okręgowy dokonał następującej oceny dowodów i zważył, co następuje:

Zgodnie z treścią art. 477 ¹³ k.p.c. zmiana przez organ rentowy zaskarżonej decyzji przed rozstrzygnięciem sprawy przez sąd - przez wydanie decyzji uwzględniającej w całości lub w części żądanie strony - powoduje umorzenie postępowania w całości lub w części.

Organ rentowy zmienił zaskarżoną decyzję z dnia 28 maja 2015 r w całości i uwzględnił żądanie ubezpieczonej i płatnika, stwierdzając, że podlega ona ubezpieczeniom społecznym: emerytalnemu, rentowym, chorobowemu i wypadkowemu od dnia 1 lutego 2015 r. jako pracownik w firmie Przedszkole (...) z tytułu zatrudnienia na podstawie umowy o pracę. Zatem dalsze prowadzenie postępowania w tym zakresie jest zbędne, bowiem skarżące osiągnęły swój cel – otrzymały świadczenie za sporny okres.

Wobec powyższego Sąd postanowił umorzyć postępowanie w sprawie na podstawie art.477 ¹³ k.p.c w zakresie odwołań od decyzji z dnia 28 maja 2015 r.

Odwołania ubezpieczonej i płatnika od decyzji z dnia 16 lipca 2015 r w zakresie pkt. 2 nie zasługują na uwzględnienie i jako takie podlegały oddaleniu.

Zgodnie z treścią art. 6 ust. 1 pkt 1, art. 8 ust. 1, art. 11 ust. 1, art.12 ust. 1 i art. 13 ustawy z dnia 13 października 1998 roku o systemie ubezpieczeń społecznych (tekst jednolity Dz. U. z 2015 r. poz. 121) pracownicy, to jest osoby fizyczne pozostające w stosunku pracy, podlegają obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym: emerytalnemu, rentowym, chorobowemu i ubezpieczeniu wypadkowemu w okresie od nawiązania stosunku pracy do dnia jego ustania.

Stosownie do treści art. 1 ust. 1 ustawy z dnia 25 czerwca 1999 roku o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (tekst jednolity Dz. U. z 2016 r. Nr 372) osobom tym, w razie choroby lub macierzyństwa, przysługują świadczenia pieniężne na warunkach i w wysokości określonych ustawą.

Na mocy art. 18 ust. 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych (podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe ubezpieczonych wymienionych w art. 6 ust. 1 pkt 1-3 i pkt 18a stanowi przychód, o którym mowa w art. 4 pkt 9 i 10, z zastrzeżeniem ust. 1a i 2, ust. 4 pkt 5 i ust. 12. Podstawę wymiaru składek na ubezpieczenie chorobowe oraz ubezpieczenie wypadkowe stanowi podstawa wymiaru składek na ubezpieczenie emerytalne i ubezpieczenia rentowe, z zastrzeżeniem ust. 2 i ust. 3. (art. 20 ust. 1 powołanej ustawy).

Zgodnie z definicją ustawową sformułowaną w art. 4 pkt 9 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych przychód oznacza przychód w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym od osób fizycznych z tytułu: zatrudnienia w ramach stosunku pracy, pracy nakładczej, służby, wykonywania mandatu posła lub senatora, wykonywania pracy w czasie odbywania kary pozbawienia wolności lub tymczasowego aresztowania, pobierania zasiłku dla bezrobotnych, świadczenia integracyjnego i stypendium wypłacanych bezrobotnym oraz stypendium sportowego, a także z tytułu prowadzenia pozarolniczej działalności oraz umowy agencyjnej lub umowy zlecenia, jak również z tytułu współpracy przy tej działalności lub współpracy przy wykonywaniu umowy.

Stosownie do treści art. 12 ust.1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 roku o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jednolity Dz.U. z 2012 r., poz. 361 z późn. zm.) za przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej oraz spółdzielczego stosunku pracy uważa się wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne oraz wartość pieniężną świadczeń w naturze bądź ich ekwiwalenty, bez względu na źródło finansowania tych wypłat i świadczeń, a w szczególności: wynagrodzenia zasadnicze, wynagrodzenia za godziny nadliczbowe, różnego rodzaju dodatki, nagrody, ekwiwalenty za niewykorzystany urlop i wszelkie inne kwoty niezależnie od tego, czy ich wysokość została z góry ustalona, a ponadto świadczenia pieniężne ponoszone za pracownika, jak również wartość innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych.

Natomiast według § 2 ust. 6 rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 18 kwietnia 2008 roku w sprawie szczegółowych zasad i trybu postępowania w sprawach rozliczania składek, do których poboru jest zobowiązany Zakład Ubezpieczeń Społecznych (Dz.U. z 2008 r. Nr 78, poz.465 z późn. zm.) dla każdego ubezpieczonego, którego podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe stanowi przychód, w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym od osób fizycznych, płatnik składek w raporcie lub imiennym raporcie miesięcznym korygującym, o którym mowa w ustawie, zwanym dalej "raportem korygującym", oraz w deklaracji i deklaracji rozliczeniowej korygującej, o której mowa w ustawie, zwanej dalej "deklaracją korygującą", uwzględnia należne składki na ubezpieczenia społeczne od wszystkich dokonanych lub postawionych do dyspozycji ubezpieczonego wypłat - od pierwszego do ostatniego dnia miesiąca kalendarzowego, którego deklaracja dotyczy - stanowiących podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne, z uwzględnieniem ograniczenia, o którym mowa w art. 19 ustawy.

W myśl art. 36. ust. 1 wspomnianej ustawy o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa podstawę wymiaru zasiłku chorobowego przysługującego ubezpieczonemu będącemu pracownikiem stanowi przeciętne miesięczne wynagrodzenie wypłacone za okres 12 miesięcy kalendarzowych poprzedzających miesiąc, w którym powstała niezdolność do pracy. Jeżeli zaś niezdolność do pracy powstała przed upływem okresu, o którym mowa w ust. 1, podstawę wymiaru zasiłku chorobowego stanowi przeciętne miesięczne wynagrodzenie za pełne miesiące kalendarzowe ubezpieczenia (ust. 2).

Natomiast zgodnie z art. 40 w/w ustawy razie zmiany umowy o pracę lub innego aktu, na podstawie którego powstał stosunek pracy, polegającej na zmianie wymiaru czasu pracy, podstawę wymiaru zasiłku chorobowego stanowi wynagrodzenie ustalone dla nowego wymiaru czasu pracy, jeżeli zmiana ta nastąpiła w miesiącu, w którym powstała niezdolność do pracy, lub w miesiącach, o których mowa w art. 36.

Bezspornym jest między stronami, iż ubezpieczona podlega ubezpieczeniom społecznym: emerytalnemu, rentowym, chorobowemu i wypadkowemu od dnia 1 lutego 2015 r. jako pracownik u płatnika składek.

W przedmiotowej sprawie spór pomiędzy stronami dotyczył wysokości miesięcznej podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne z tytułu zatrudnienia od dnia 1 kwietnia 2015 r.

Zdaniem Sądu zaskarżona w niniejszym postępowaniu decyzja Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, zmieniająca podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne odwołującej, pozostawiając ją w wysokości przyjętej na postawie umowy o pracę z dnia 1 lutego 2015 r, mimo zawarcia kolejnej umowy o pracę, która zwiększała wymiar zatrudnienia i wynagrodzenie od dnia 1 kwietnia 2015 r., jest prawidłowa.

W toku postępowania skarżące podnosiły, iż miesięczna podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne wnioskodawczyni w okresie od dnia 1 kwietnia 2015 r. stanowi kwota 2000 zł, albowiem w okresie tym odwołująca jest zatrudniona w pełnym wymiarze czasu pracy. W ocenie organu rentowego zmiana warunków zatrudnienia wskazana w umowie o pracę z dnia 1 kwietnia 2015 r. była czynnością pozorną, mającą na celu znaczące podwyższenie podstawy wymiaru zasiłku chorobowego ubezpieczonej.

Należy podkreślić, iż Sąd Okręgowy podziela stanowisko organu rentowego, dotyczące oceny umowy o pracę zawartej pomiędzy wnioskodawczynią a płatnikiem, że zmiana warunków zatrudnienia miała głównie na celu ominięcie przepisów prawa i uzyskanie wysokich świadczeń z ubezpieczenia społecznego. Zdaniem Sądu strony skarżące nie wykazały, że rzeczywiście zwiększono wymiar czasu pracy ubezpieczonej w ramach stosunku pracy.

W myśl art. 83 k.c. w związku z art. 300 k.p. nieważne jest oświadczenie woli złożone drugiej stronie za jej zgodą dla pozoru. Złożenie oświadczenia woli dla pozoru oznacza, że osoba oświadczająca wolę nie chce, aby powstały skutki prawne, jakie zwykle prawo łączy ze składanym przez nią oświadczeniem. Inaczej mówiąc strony niejako udają, że dokonują jakiejś czynności prawnej np. zawierają umowę o pracę o określonych warunkach.

Zgodnie z wyrokiem Sądu Najwyższego z 21 maja 2010 roku, w sprawie o sygn. akt I UK 43/10, umowa o pracę jest zawarta dla pozoru, a przez to nie stanowi tytułu do objęcia ubezpieczeniami społecznymi, jeżeli przy składaniu oświadczeń woli obie strony mają świadomość, że osoba określona w umowie jako pracownik nie będzie świadczyć pracy, a podmiot wskazany jako pracodawca nie będzie korzystać z jej pracy, czyli strony z góry zakładają, iż nie będą realizowały swoich praw i obowiązków wypełniających treść stosunku pracy. Nadto w ocenie Sądu Najwyższego, podleganie ubezpieczeniom społecznym wynika z prawdziwego zatrudnienia, a nie z samego faktu zawarcia stosownej umowy, dokument w postaci umowy nie jest niepodważalnym dowodem na to, że osoby podpisujące go, jako strony, faktycznie złożyły niewadliwe oświadczenie woli o treści zapisanej w tym dokumencie.

Pozorność wyraża się w braku zamiaru wywołania skutków prawnych
i jednoczesnym zamiarze stworzenia okoliczności mających na celu zmylenie osób trzecich. Istotne znaczenie ma niezgodność między aktem woli a jego uzewnętrznieniem. Założeniem unormowania jest zgoda drugiej osoby na złożenie oświadczenia woli dla pozoru.

Dlatego w niniejszej sprawie należało zbadać, czy zawarta umowa o pracę z dnia 1 kwietnia 2015 r. zmieniające dotychczasowe warunki zatrudnienia tj. podwyższające wymiar czasu pracy z 1/4 na pełen etat i wynagrodzenie z 500 zł na 2000 zł miała być przez strony rzeczywiście realizowana, czy też została zawarta tylko dla pozoru.

Zdaniem Sądu poczynione w sprawie ustalenia uzasadniają twierdzenie, iż zakwestionowana przez organ rentowy umowa o pracę w zakresie wymiaru czasu pracy, a w ślad za tym wynagrodzenia pomiędzy wnioskodawczynią a płatnikiem składek miała charakter fikcyjny.

Oceniając zebrany w sprawie materiał dowodowy Sąd nie dał wiary zeznaniom wnioskodawczyni oraz płatnika oraz świadka M. G., w których wskazywali na realność warunków umowy o pracę z dnia1 kwietnia 2015 r. w części, w jakiej dotyczy ono zwiększenia wymiaru czasu pracy do całego etatu oraz wysokości wynagrodzenia.

Bezspornym w sprawie jest, że ubezpieczona pracowała w firmie płatnika składek w 2014 r , ale na podstawie umów zleceń, od 1 lutego 2015 r. na stanowisku pracownika administracyjnego w wymiarze ¼ etatu. Bezspornym jest także, że w dniu 1 kwietnia 2015 r. zawarła umowę o pracę na mocy, której z dniem 1 kwietnia 2015 r. miała pracować w pełnym wymiarze czasu pracy za wynagrodzeniem 2000 zł miesięcznie. Zmiana ta miała być spowodowana koniecznością pomocy płatnikowi, który od września 2015 r miał podjąć zatrudnienie. Przy czym z wyjaśnień, które zostały złożone do akt ZUS przez płatnika wynika, że chodziło głównie o czynności administracyjne. Na takim stanowisku też ubezpieczona została zatrudniona.

W ocenie Sądu nie zostało wykazane, że ubezpieczona faktycznie podjęła zatrudnienie w zwiększonym wymiarze czasu pracy.

Świadek D. N. zeznawała, że zauważyła największy udział D. K. w opiece nad dziećmi w kwietniu i maju 2015 r, a z ustaleń wynika, co było także bezsporne pomiędzy stronami, że w maju ubezpieczona, wg. list obecności świadczyła pracę przez 1 dzień, a w kwietniu przez 4 dni, co czyni zeznania tego świadka za niewiarygodne, co do zwiększonego wymiaru czasu pracy.

Okoliczność, że świadek U. P. ją widziała po południu w przedszkolu, nie jest równoznaczne z tym, że świadczyła pracę, np. od rana, bowiem z ustaleń wynika, że w ramach ¼ etatu miała pracować 3 godziny, i pracowała według potrzeb. Podobna sytuacja dotyczy udziału ubezpieczonej w festynie w czerwcu, który trwał 2 – 3 godziny i brak jest dowodu, by ubezpieczona była w tym konkretnym dniu 8 godzin. Brak wykazu godzin poszczególnych pracowników powoduje, że nie ma możliwości oceny, w jakich godzinach ubezpieczona faktycznie przebywała w pracy. I. G. wskazywała, że były harmonogramy pracy, nie zostały one do akt załączone. Zeznała ona bowiem, że filarem jest pracownik pełnoetatowy, natomiast osoby zatrudnione na umowy zlecenia są dostosowywane do harmonogramu pracy takiego pracownika, są „suwakami”. Na marginesie należy podnieść, że co innego podaje w piśmie – k. 122, że do harmonogramu pobytu w przedszkolu pracowników nieetatowych były dostosowywane godziny pracy pracownika pełnoetatowego lub dyrektora. Przy czym w jednym i drugim przypadku wskazuje na harmonogramy.

Należy zwrócić uwagę, że skoro filarem był pracownik etatowy, to należy podnieść, że takim pracownikiem do czerwca 2015 r miała być wyłącznie ubezpieczona, która nie miała wykształcenia kierunkowego, co zważywszy na rodzaj placówki, może budzić wątpliwości. Nadto ubezpieczona zajmowała stanowisko pracownika administracyjnego, a nie wychowawcy czy pomocy nauczyciela.

Świadek Ł. S. nie widział różnicy w obecności ubezpieczonej na początku i końcu roku szkolnego, zatem na podstawie jego zeznań brak jest możliwości ustalenia pracy w pełnym wymiarze czasu pracy.

Także świadek A. S. nie był wstanie skonkretyzować obowiązków ubezpieczonej, nie zwracał uwagi na jej absencję, a zatem i te zeznania nie dawały podstaw do ustalenia pełnego etatu.

Świadek C. zeznała, że – częściej ją widziała w maju i czerwcu 2015 r i nie zauważyła, żeby jej dłuży czas nie było, co także wobec długotrwałych nieobecności ubezpieczonej (półtora miesiąca w tym okresie), budzi wątpliwości co do wiarygodności tych zeznań.

Należy też podkreślić, że w zasadzie wszyscy świadkowie zeznawali na okoliczność obowiązków ubezpieczonej ograniczających się do sprawowania opieki nad dziećmi, a przecież ubezpieczona miała wspomóc dyrektora głównie w ramach czynności administracyjnych.

Sąd nie dał wiary świadkowi M. G. , że od 1 kwietnia 2015 r ubezpieczona pracowała 7- 8 godzin, wymienia on bowiem głównie opiekę nad dziećmi, nie wskazuje na konkretne czynności administracyjne, brak jest dowodu na to , że to akurat ubezpieczona zajmowała się stroną internetową (nie wynika to z załączonych wydruków), nadto nawet gdyby tak przyjąć, to również nie zostało wykazane, że czynności te zajmowały czas powyżej 3 godzin dziennie.

Ubezpieczona zeznała, że po zmianie wymiaru etatu zmienił się wyłącznie zakres godzinowy pracy, wymienia czynności głównie z zakresu opieki nad dziećmi. Pozostaje to w sprzeczności z załączonym pisemnym zakresem obowiązków i z zeznaniami I. G. i M. G., którzy także wskazywali, że doszły jej nowe obowiązki.

Należy też podkreślić, że sporna umowa została zawarta w okresie, gdy ubezpieczona była niezdolna do pracy, w domu i brak było zaświadczenia lekarskiego, że w ogóle ubezpieczona jest zdolna do pracy. Takie zaświadczenie zostało wystawione dopiero z dniem 11 czerwca 2015, bowiem wnioskodawczyni z niewielkimi przerwami była niezdolna do pracy z powodu ciąży.

Trudno przyjąć w takim przypadku racjonalne zachowanie pracodawcy, który zatrudnia pracownika w trakcie niezdolności do pracy, bez stosownego zaświadczenia lekarskiego, w zwiększonym wymiarze czasu pracy, który ma być dodatkowo podstawowym pracownikiem przedszkola. Poza tym pracownik ten miał pomóc dyrektorowi przedszkola i odciążyć go w czynnościach administracyjnych w związku z zamiarem podjęcia pracy w szkole, przy czym z góry wiadomym było, że niezależnie od możliwości świadczenia pracy w ciąży, praca będzie mogła być świadczona tylko do momentu rozpoczęcia urlopu macierzyńskiego, który w tym przypadku rozpoczął się w październiku 2015 r. Natomiast, jak zeznała I. G., nie brała ona pod uwagę dłuższych nieobecności pracownika ani o urlopu macierzyńskiego /później stwierdziła, że się pomyliła i że chodziło jej o urlop wychowawczy/.

Sąd nie dał wiary twierdzeniom skarżących, że A. N. została zatrudniona na stanowisko ubezpieczonej. Już sama nazwa stanowiska nie jest tożsama, zakres obowiązków tylko częściowo się pokrywał, koncentrował się na opiece wychowawczej nad dziećmi. Poza tym I. G. zeznała, że A. N. została zatrudniona, żeby poprowadzić przedszkole, jak ona będzie pracować w szkole. Natomiast A. N. zeznała, że nie widziała więcej ubezpieczonej, oprócz sytuacji związanej z przyjęciem do pracy, nie wie kim była w przedszkolu i nie znała jej zakresu obowiązków.

Okoliczność, że ubezpieczona uczestniczyła w zajęciach mających na celu zatrudnienie A. N., także nie przesądza, że ubezpieczona wykonywała pracę w pełnym wymiarze czasu pracy, bowiem zajęcia trwały ok. godziny.

Skarżące w żaden sposób nie wykazały więc, by ubezpieczona w zwiększonym wymiarze godzin wykonywała dodatkowe obowiązki w postaci:

-obsługa biurowa przedszkola w tym, m.in. odbieranie i sprawdzanie korespondencji, kompletowanie, segregowanie pism, obsługa bieżącej korespondencji, obsługa poczty internetowej

- prowadzenie działań e – marketingowych w tym prowadzenie i aktualizowanie strony internetowej oraz portalu społecznościowego

- pomoc w przygotowaniu i obsłudze sprzętu audiowizualnego do prowadzenia zajęć dydaktycznych z dziećmi

- pomoc w kuchni

- pomoc w ubieraniu dzieci na spacery i przebieraniu dzieci do różnych zajęć

- pomoc w przewożeniu dzieci do teatru i na inne imprezy.

Postępowanie dowodowe wykazało, że wnioskodawczyni zainteresowana objęciem ją ubezpieczeniem społecznym od wysokiej podstawy, nie wykonywała de facto czynności w pełnym wymiarze czasu pracy wynikającym z zakwestionowanej umowy o pracę.

Przede wszystkim nie ma dowodów wskazujących na rzeczywistą potrzebę zwiększenia obowiązków ubezpieczonej od dnia 1 kwietnia 2015 r., wskazujących w szczególności, że ubezpieczona miała zwiększony zakres obowiązków w związku z zamiarem podjęcia pracy przez I. G., mając na względzie okoliczność, że przez większą cześć okresu zatrudnienia D. K. była niezdolna do pracy, także w momencie zawierania umowy o pracę.

Płatnik składek nie innego zatrudnił pracownika na tożsame stanowisko, co było by uzasadnione wobec twierdzeń płatnika odnośnie zwiększonego zakresu obowiązków.

Reasumując brak przekonywujących i wiarygodnych dowodów pozwalających na ustalenie, które byłoby przy tym logiczne i zgodne z zasadami doświadczenia życiowego, że z dniem 1 kwietnia 2015 r. zaistniały istotne okoliczności, które uzasadniałyby rzeczywiste zwiększenie wymiaru czasu pracy ubezpieczonej z 1/4 do pełnego etatu i w konsekwencji podwyższenie kwoty wynagrodzenia z 500 zł na 2000 zł.

W ocenie Sądu powyższe rozważania świadczą o tym, że przy zawieraniu zakwestionowanej umowy nie była wolą stron zmiana warunków pracy ubezpieczonej, a zatem nie było zamiarem stron świadczenie pracy w pełnym wymiarze czasu pracy, a możliwość skorzystania z świadczeń z ubezpieczenia społecznego w związku z chorobą w czasie ciąży od zwiększonej podstawy wymiaru i z tego powodu nie może wywoływać skutków.

Tym samym należało przyjąć, że strony dokonały w dniu 1 kwietnia 2015 r. nieważnej czynności prawnej, składając oświadczenia woli dla pozoru, nie mając potrzeby (co oznacza też - zamiaru ) ich realizacji i dlatego słusznie czynności te zostały pominięte przez organ rentowy, jako czynności prawne nieważne, przy ustalaniu podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne w pkt 2 zaskarżonej decyzji.

Podkreślić przy tym trzeba, że zarówno przepisy prawa pracy, prawa ubezpieczeń społecznych, jak i przepisy ustrojowe pozwalają tak kształtować elementy stosunku pracy, jaka jest wola stron. Jednakże przestaje powyższa kwestia być tylko sprawą stron nawiązujących stosunek pracy, gdy po uregulowaniu składek przerzuca się ciężar wypłaty świadczeń na fundusz dysponujący publicznymi pieniędzmi, którymi zarządza Zakład Ubezpieczeń Społecznych.

W ocenie Sądu Okręgowego, w świetle poczynionych ustaleń faktycznych, wątpliwości organu rentowego, co do rzeczywistego celu i zamiaru stron, przy nawiązywaniu zakwestionowanej w zakresie zmiany warunków zatrudnienia umowy były uzasadnione, a zatem zaskarżona decyzja Zakładu Ubezpieczeń Społecznych odpowiada prawu.

W tym stanie rzeczy Sąd Okręgowy, na podstawie art. 477 ¹⁴ § 1 k.p.c. oddalił odwołania w zakresie decyzji z dnia 16 lipca 2015 r.

Sąd zniósł wzajemnie pomiędzy stronami koszty procesu na podstawie art. 100 kpc, mając na względzie to, że zostały wniesione odwołania od dwóch decyzji, przy czym jedna z nich uległa zmianie na korzyść odwołujących się, zatem w tej części należało przyjąć, iż proces wygrały. W związku z oddaleniem odwołań od drugiej decyzji, należało przyjąć, iż obie strony w tożsamym zakresie wygrały proces jak i go przegrały.

ZARZĄDZENIE

odpis wyroku wraz z uzasadnieniem doręczyć pełnomocnikowi wnioskodawczyni.