Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 5 marca 2015 roku Zakład Ubezpieczeń Społecznych I Oddział
w Ł. stwierdził, że T. P. nie podlega od dnia 26 lutego 2014 roku ubezpieczeniom: emerytalnemu, rentowym, chorobowemu i wypadkowemu, jako pracownik u płatnika składek „Myślę więc jem” P.H.U. (...) z siedzibą w Ł.. W uzasadnieniu decyzji organ rentowy wskazał, że umowa o pracę zawarta w dniu 26 lutego 2014 roku pomiędzy wskazanymi osobami i zgłoszenie do ubezpieczeń były czynnościami pozornymi dokonanymi jedynie celem uzyskania tytułu do ubezpieczeń i skorzystania ze świadczeń w związku z chorobą T. P., a także z zamiarem dotrzymania przez płatnika składek warunków umowy zawartej z Urzędem Pracy, a tym samym uniknięcia zwrotu przyznanych mu środków finansowanych przez Państwowy Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych. /decyzja - k. 5-10 akt ZUS/

W dniu 10 kwietnia 2015 roku odwołanie od powyższej decyzji złożyła reprezentowana przez pełnomocnika wnioskodawczyni, wnosząc o jej zmianę i ustalenie, że podlega ubezpieczeniom: emerytalnemu, rentowym, chorobowemu i wypadkowemu od dnia 26 lutego 2014 roku oraz o zasądzenie kosztów postępowania w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych. Podniosła, że na skutek skierowania wystawionego przez Powiatowy Urząd Pracy P. G. zatrudnił ją na stanowisku kucharza w miejsce zwolnionego uprzednio pracownika, za tym samym wynagrodzeniem. Wskazała, że w ramach umowy o pracę łączącej ją z płatnikiem składek świadczyła pracę w okresach zdolności do pracy. /odwołanie – k. 2-5/

Odpowiadając na odwołanie pismem z dnia 11 maja 2015 roku Zakład Ubezpieczeń Społecznych wniósł o jego oddalenie, podtrzymując argumentację zawartą w uzasadnieniu zaskarżonej decyzji. /odpowiedź na odwołanie - k. 9-12/

W toku dalszego procesu płatnik składek P. G. przyłączył się do stanowiska wnioskodawczyni. Pełnomocnik ZUS wniósł o oddalenie odwołania i zasądzenie kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych w kwocie 60 złotych. /stanowiska procesowe 00:02:07-00:02:55 – płyta CD k. 44, 00:01:24-00:03:46 - płyta CD k. 74, 00:02:00-00:03:08 – płyta CD k. 127, 00:01:22-00:01:56, 00:33:25-00:47:24 – płyta CD k. 138/

Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny:

P. G. prowadzi działalność gospodarczą pod firmą (...) więc jem” P. G. (uprzednio P. G. (...) PHU) od dnia 20 czerwca 1998 roku. Przeważającym przedmiotem działalności jest przygotowywanie i dostarczanie żywności dla odbiorców zewnętrznych (katering). /wpis do (...) k. 54 oraz k. 185/186 akt ZUS, dokonane zmiany – k. 55, zeznania wnioskodawczyni 00:23:38-00:28:32 – płyta CD k. 138 w zw. z 00:03:50-00:15:11 – płyta CD k. 44, zeznania zainteresowanego 00:32:49-00:33:12 – płyta CD k. 138 w zw. z 01:02:18-01:07:26 – płyta CD k. 44/

W dniu 16 października 2012 roku P. G. zawarł z Powiatowym Urzędem Pracy w Ł. umowę o zwrot kosztów wyposażenia stanowiska pracy osoby niepełnosprawnej.

Na podstawie § 1 tej umowy płatnik składek otrzymał w ramach Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych (PFRON) refundację poniesionych kosztów wyposażenia stanowiska "kucharz" dla 1 skierowanej osoby niepełnosprawnej do kwoty 52.452,30 zł. Warunkiem zwrotu kosztów było uzyskanie pozytywnej opinii PIP o przystosowaniu do potrzeb wynikających z niepełnosprawności osoby zatrudnionej na wyposażonym stanowisku pracy lub o spełnieniu warunków bezpieczeństwa i higieny pracy na tym stanowisku.

Zgodnie z § 3 ust. 1 i 2 umowy płatnik składek zobowiązał się do utworzenia i wyposażenia nowego stanowiska osoby niepełnosprawnej oraz zatrudnienia na podstawie umowy o pracę osoby niepełnosprawnej w terminie do 15 listopada 2012 r. przez okres co najmniej 36 miesięcy.

Na podstawie § 5 i 6 określono warunki zwrotu przyznanych środków w wymienionych przypadkach (m.in. płatnik nie zwraca środków gdy w określonym terminie od dnia rozwiązania stosunku pracy z osobą niepełnosprawną zatrudni inną osobą niepełnosprawną, zarejestrowaną w urzędzie pracy jako bezrobotna lub poszukująca pracy i niepozostającą w zatrudnieniu).

/umowa – k. 129-135 akt ZUS/

Na podstawie skierowania do pracy wystawionego przez Powiatowy Urząd Pracy z dnia 16 października 2012 roku na wolne miejsce pracy zgłoszone w zapotrzebowaniu do pracy u P. G. skierowano P. M.. /skierowanie do pracy – k. 137 akt ZUS, przesłuchanie wnioskodawczyni 00:23:38-00:28:32 – płyta CD k. 138 w zw. z 00:03:50-00:15:11 – płyta CD k. 44/

P. G. zatrudnił z dniem 16 października 2012 roku P. M. na podstawie umowy o pracę na czas nieokreślony w pełnym wymiarze czasu pracy na stanowisku kucharza z wynagrodzeniem w wysokości 3,493,21 zł brutto miesięcznie. /umowa o pracę – k. 139 akt ZUS,

Płatnik składek wyposażył stanowisko dla zatrudnionego na stanowisku kucharza P. M.. /przesłuchanie płatnika 00:32:49-00:33:12 – płyta CD k. 138 w zw. z 01:02:18-01:07:26 – płyta CD k. 44/

Do obowiązków P. M. w ramach zatrudnienia u płatnika składek należała organizacja pracy tj. układanie menu na cały tydzień, pilnowanie zaopatrzenia pod nieobecność płatnika składek, wydawania posiłków, diet, pracowników pod kątem czystości i by nic nie ginęło, a w razie potrzeby także gotowanie, głównie mięs. / zeznania świadka I. S. 00:11:58 -00:27:16, 00:27:16-00:32:24, 00:43:19-00:48:13 – płyta CD k. 127, przesłuchanie wnioskodawczyni 00:23:38-00:28:32 – płyta CD k. 138 w zw. z 00:03:50-00:15:11, 00:15:11 – 00:38:37 – płyta CD k. 44, przesłuchanie płatnika 00:32:49-00:33:12 – płyta CD k. 138 w zw. z 00:51:36-00:58:56 – płyta CD k. 44/

Umowa o pracę z P. M. została rozwiązana z dniem 11 lutego 2014 roku. /niesporne/

W okresie od lipca 2013 roku do grudnia 2015 roku P. G. zatrudniał kilku pracowników:

- I. S. na podstawie umowy o pracę od dnia 26 listopada 2012 roku do dnia 30 września 2014 roku w 1/4 wymiaru czasu pracy na stanowisku pomoc kuchni z wynagrodzeniem 400 zł brutto miesięcznie, a od 1 stycznia 2014 roku - 420,00 zł brutto miesięcznie;

- E. S. na podstawie umowy o pracę od dnia 13 czerwca 2013 roku do dnia 11 listopada 2015 roku w pełnym wymiarze czasu pracy na stanowisku pomoc kucharza z wynagrodzeniem 1.700,00 zł brutto miesięcznie, a od 1 stycznia 2015 roku 1.750,00 zł brutto miesięcznie (przy czym w okresie zatrudnienia przebywał na zasiłku chorobowym i świadczeniu rehabilitacyjnym);

- R. S. na podstawie umowy o pracę od dnia 21 maja 2014 roku w pełnym wymiarze czasu pracy na stanowisku kucharza z wynagrodzeniem 1.700,00 zł brutto miesięcznie, a od 1 stycznia 2015 roku 1.750,00 zł brutto miesięcznie;

- M. P. na podstawie umowy o pracę od dnia 9 czerwca 2014 roku w ½ wymiaru czasu pracy na stanowisku kucharza z wynagrodzeniem 840,00 zł brutto miesięcznie, a od 1 stycznia 2015 roku 875,00 zł brutto miesięcznie;

- A. G. na podstawie umowy o pracę od dnia 30 maja 2014 roku w pełnym wymiarze czasu pracy na stanowisku pomoc kucharza z wynagrodzeniem 1.680,00 zł brutto miesięcznie, a od 1 stycznia 2015 roku 1.750,00 zł brutto miesięcznie;

- A. D. na podstawie umowy o pracę od dnia 1 czerwca 2015 roku w pełnym wymiarze czasu pracy na stanowisku pomoc kucharza z wynagrodzeniem 1.750,00 zł brutto miesięcznie (przy czym w okresie od dnia 1 października 2014 roku do dnia 31 maja 2015 roku z tym pracownikiem była zawarta umowa zlecenia z wynagrodzeniem 400,00 zł brutto miesięcznie);

- W. G. na podstawie umowy o pracę od dnia 1 lipca 2015 roku w ¼ wymiaru czasu pracy na stanowisku pomoc kuchni z wynagrodzeniem 437,50 zł brutto miesięcznie (przy czym w okresie od dnia 20 października 2014 roku do dnia 30 czerwca 2015 roku z tym pracownikiem była zawarta umowa zlecenia z wynagrodzeniem 400,00 zł brutto miesięcznie).

/zeznania świadka I. S. 00:05:40-00:11:58 – płyta CD k. 127, zeznania świadka E. S. 00:03:42-00:14:09 – płyta CD k. 138, karty przychodów: I. S. za 2013 r. i 2014 r., E. S. za 2013 r., 2014 r. i 2015 r., W. G., M. P. i R. S. za 2014 r. i 2015 r., A. G. i A. D. za 2015 r. – koperta k. 61, rachunki za wykonanie umowy zlecenia W. G. i A. D. – koperta k. 61, dane o zgłoszeniach ubezpieczonego – k. 21/22 akt ZUS, dane ubezpieczonego o podstawach wymiaru składek – k. 23/24 akt ZUS, listy płac za 2014 r. – k. 81-123 akt ZUS /

Płatnik składek zatrudniał w okresie od lipca 2013 roku do grudnia 2015 roku także na podstawie umów zlecenia zleceniobiorców: K. B. od dnia 2 marca 2015 roku do dnia 31 marca 2015 roku z wynagrodzeniem 400,00 zł brutto miesięcznie (przedmiotem umowy było mycie naczyń i urządzeń w kuchni w Ł. przy ul. (...)), D. G. od dnia 1 października 2014 roku do dnia 30 czerwca 2015 roku z wynagrodzeniem 400,00 zł brutto miesięcznie (przedmiotem umowy było wydawanie posiłków w Szkole Związku (...) w Ł. przy ul. (...)),

/umowy zlecenia, rachunki za wykonanie umowy zlecenia – koperta k. 61/

Po rozwiązaniu umowy o pracę z P. M. P. G. poszukiwał, zamieszczając ogłoszenie w prasie, pracownika na stanowisko kucharza – osoby niepełnosprawnej. Wnioskodawczyni zgłosiła się do płatnika za pośrednictwem urzędu pracy. Płatnik składek zaproponował jej wynagrodzenie na poziomie tożsamym co poprzednio zatrudniony pracownik na tym samym stanowisku - P. M.. /zeznania świadka M. G. 00:08:36-00:17:55 – płyta CD k. 74, zeznania świadka I. S. 00:27:16-00:32:24 – płyta CD k. 127, przesłuchanie wnioskodawczyni 00:23:38-00:28:32 – płyta CD k. 138 w zw. z 00:03:50-00:15:11 – płyta CD k. 44, przesłuchanie płatnika 00:32:49-00:33:12 – płyta CD k. 138 w zw. z 00:51:36-00:58:56 – płyta CD k. 44/

T. P. posiada wykształcenie średnie, dotychczas była zatrudniona na stanowisku pomocnika w Wydziale Produkcji Wydziału Wykańczalni, na stanowisku robotnika magazynu, na stanowisku starszego referenta eksploatacji, w firmie (...) w Ł., a także prowadziła własną działalność gospodarczą z niewielkimi przerwami. W latach 2000-2004 i 2008-2010 była zarejestrowana jako osoba bezrobotna, a w latach 2007-2008 była zatrudniona na podstawie umowy cywilno-prawnej. /kwestionariusz osobowy dla pracownika – k. 1 cz. A akt osobowych w kopercie k. 37, kwestionariusz osobowy dla osoby ubiegającej się o zatrudnienie – k. 1a cz. A akt osobowych w kopercie k. 37, świadectwo ukończenia liceum – k. 8 cz. A akt osobowych w kopercie k. 37, świadectwa pracy – k. 2-5 odwrót cz. A akt osobowych w kopercie k. 37, zaświadczenia o przebiegu ubezpieczenia – k. 6, 7 cz. A akt osobowych w kopercie k. 37, dane o zgłoszeniach ubezpieczonego – k. 13/14 akt ZUS, zeznania świadka J. P. 01:25:42 – 01:34:25 – płyta CD k. 44, zeznania wnioskodawczyni 00:23:38-00:28:32 – płyta CD k. 138 w zw. z 00:38:37 – 00:51:36 – płyta CD k. 44/

W przerwach w przebiegu ubezpieczenia wnioskodawczyni pomagała kuzynce przy organizacji imprez okolicznościowych (wesel itp.), zajmowała się wnukami. Posiadała sanitarno-epidemiologiczną książeczkę zdrowia. /zeznania świadka J. P. 01:25:42 – 01:34:25 – płyta CD k. 44, zeznania wnioskodawczyni 00:23:38-00:28:32 – płyta CD k. 138 w zw. z 00:38:37 – 00:51:36 – płyta CD k. 44/

W 2011 roku wnioskodawczyni przebyła chorobę nowotworową, przeszła operację i chemioterapię. / zeznania świadka J. P. 01:25:42 – 01:34:25 – płyta CD k. 44, zeznania wnioskodawczyni 00:23:38-00:28:32 – płyta CD k. 138 w zw. z 00:03:50-00:15:11 – płyta CD k. 44/

Orzeczeniem z dnia 17 stycznia 2012 roku Miejski Zespół do Spraw Orzekania o Niepełnosprawności postanowił zaliczyć wnioskodawczynię do umiarkowanego stopnia niepełnosprawności do 31 stycznia 2015 roku. Stwierdzono, że niepełnosprawność istnieje od 2011 roku. Ustalony stopień niepełnosprawności datuje się od 28 listopada 2011 roku. Wskazane jest odpowiednie zatrudnienie w warunkach pracy chronionej. /orzeczenie o stopniu niepełnosprawności - k. 10 cz. A akt osobowych w kopercie k. 37/

W 2013 roku stan zdrowia wnioskodawczyni był bardzo dobry i umożliwiał podjęcie pracy. / zeznania świadka J. P. 01:25:42 – 01:34:25 – płyta CD k. 44, zeznania wnioskodawczyni 00:23:38-00:28:32 – płyta CD k. 138 w zw. z 00:15:11 – 00:38:37 – płyta CD k. 44/

Od dnia 13 lutego 2014 roku wnioskodawczyni była ponownie zarejestrowana w Powiatowym Urzędzie Pracy w Ł. jako osoba bezrobotna, poszukując pracy. /dane o zgłoszeniach ubezpieczonego – k. 13/14 akt ZUS, zeznania wnioskodawczyni 00:23:38-00:28:32 – płyta CD k. 138 w zw. z 00:03:50-00:15:11 – płyta CD k. 44/

W dniu 24 lutego 2014 roku Powiatowy Urząd Pracy z dnia w ramach oferty z PFRON dla niepełnosprawnych skierował wnioskodawczynię na wolne miejsce pracy zgłoszone w zapotrzebowaniu do pracy u płatnika składek P. G.. /skierowanie do pracy – k. 27, zeznania świadka J. P. 01:25:42 – 01:34:25 – płyta CD k. 44, przesłuchanie wnioskodawczyni 00:23:38-00:28:32 – płyta CD k. 138 w zw. z 00:03:50-00:15:11 – płyta CD k. 44, przesłuchanie płatnika 00:32:49-00:33:12 – płyta CD k. 138 w zw. z 00:51:36-00:58:56, 00:58:56 – 01:02:18 – płyta CD k. 44/

Tego dnia wnioskodawczyni zgłosiła się do wskazanego płatnika. Żona płatnika składek - M. G. (pomagająca płatnikowi w prowadzeniu działalności) pokazała wnioskodawczyni miejsce jej pracy i poleciła upieczenie ciasta (którego nie dowieźli dostawcy płatnika). M. G. zarekomendowała płatnikowi wnioskodawczynię jako dobrego pracownika. Następnego dnia wnioskodawczyni poznała płatnika składek. / zeznania świadka M. G. 00:08:36-00:17:55, 00:22:18-00:25:51– płyta CD k. 74, przesłuchanie wnioskodawczyni 00:23:38-00:28:32 – płyta CD k. 138 w zw. z 00:15:11 – 00:38:37 – płyta CD k. 44, przesłuchanie płatnika 00:32:49-00:33:12 – płyta CD k. 138 w zw. z 00:51:36-00:58:56, 00:58:56 – 01:02:18 – płyta CD k. 44/

W dniu 26 lutego 2014 roku P. G. zawarł z T. P. umowę o pracę, zatrudniając ją na czas określony do dnia 31 stycznia 2024 roku w pełnym wymiarze czasu pracy, na stanowisku kucharza z wynagrodzeniem 3.493,21 zł brutto miesięcznie. Jako miejsce wykonywania pracy wskazano: Ł., ul. (...). Umową zastrzeżono dwutygodniowy okres wypowiedzenia. /umowa o pracę – k. 1 cz. A akt osobowych w kopercie k. 37/

W dniu 26 lutego 2014 roku ubezpieczona wobec braku przeciwwskazań zdrowotnych została uznana za zdolną do pracy na stanowisku kucharza. /zaświadczenie lekarskie – k. 5 cz. B akt osobowych w kopercie k. 37/

W dniach 26-27 lutego 2014 roku T. P. odbyła szkolenie w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy przeprowadzone przez specjalistę ds. BHP M. W. (instruktaż ogólny) i P. G. (instruktaż stanowiskowy na stanowisku kucharza). /karta szkolenia wstępnego BHP – k. 3 cz. B akt osobowych w kopercie k. 37/

W chwili zatrudnienia u płatnika składek wnioskodawczyni posiadała sanitarno-epidemiologiczną książeczkę zdrowia, o czym poinformowała płatnika, nie przedłożyła jej jednak płatnikowi. /zeznania świadka M. G. 00:22:18-00:25:51– płyta CD k. 74, przesłuchanie wnioskodawczyni 00:23:38-00:28:32 – płyta CD k. 138 w zw. z 00:38:37 – 00:51:36 – płyta CD k. 44, przesłuchanie płatnika 00:32:49-00:33:12 – płyta CD k. 138 w zw. z 00:51:36-00:58:56 – płyta CD k. 44/

Głównymi klientami płatnika były instytucje zewnętrzne, przedszkola, szkoły, gimnazja. / zeznania świadka M. G. 00:08:36-00:17:55 – płyta CD k. 74, zeznania wnioskodawczyni 00:23:38-00:28:32 – płyta CD k. 138 w zw. z 00:38:37 – 00:51:36 – płyta CD k. 44/

W dniu 26 lutego 2014 roku wnioskodawczyni wydano czapkę kucharską, fartuch roboczy, rękawice ochronne przed oparzeniem i fartuch chroniący przed zamoczeniem. /karta ewidencyjna wyposażenia – cz. A akt osobowych w kopercie k. 37/

Wnioskodawczyni pracowała po 7 godzin dziennie we wszystkie dni robocze, w godzinach od 5:00 do 12:00, czasem do 14:00-15:00 (za te godziny odbierała godziny w innych dniach). / zeznania świadka J. P. 01:20:07-01:25:42 – płyta CD k. 44, zeznania świadka M. G. 00:08:36-00:17:55 – płyta CD k. 74, zeznania świadka I. S. 00:11:58 -00:27:16 – płyta CD k. 127, przesłuchanie wnioskodawczyni 00:23:38-00:28:32, 00:30:27-00:32:49 – płyta CD k. 138, 00:23:38-00:28:32 – płyta CD k. 138 w zw. z 00:03:50-00:15:11, 00:15:11 – 00:38:37 – płyta CD k. 44/

Do obowiązków wnioskodawczyni w ramach zatrudnienia u płatnika składek należała organizacja pracy tj. układanie menu na cały tydzień, listy zakupów, przyjmowanie dostaw towaru, pilnowanie zaopatrzenia pod nieobecność płatnika składek, wydawanie posiłków, diet, kontrola pracowników pod kątem czystości i by nic nie ginęło, a także przygotowywanie posiłków, głównie gotowanie zup i drugich dań (mięs), pieczenie ciast. / zeznania świadka J. P. 01:20:07-01:25:42 – płyta CD k. 44, zeznania świadka M. G. 00:08:36-00:17:55, 00:17:55 – 00:22:18 – płyta CD k. 74, zeznania świadka I. S. 00:05:40-00:11:58, 00:11:58 -00:27:16, 00:32:24-00:41:12, 00:41:12 - 00:43:19 – płyta CD k. 127, zeznania świadka E. S. 00:03:42-00:14:09, 00:14:09-00:15:12, 00:15:12-00:21:24 – płyta CD k. 138, przesłuchanie wnioskodawczyni 00:23:38-00:28:32 – płyta CD k. 138, 00:23:38-00:28:32 – płyta CD k. 138 w zw. z 00:03:50-00:15:11, 00:15:11 – 00:38:37 – płyta CD k. 44, przesłuchanie płatnika 00:32:49-00:33:12 – płyta CD k. 138 w zw. z 00:51:36-00:58:56 – płyta CD k. 44/

W kuchni wnioskodawczyni pojawiała się około godziny 7:00-8:00, do godziny 10:00 przygotowywała głównie mięsa, wcześniej wykonywała obowiązki w biurze. Po godz. 10:00 wykonywała obowiązki zarówno w biurze jak i w kuchni, magazynie. / zeznania świadka E. S. 00:03:42-00:14:09 – płyta CD k. 138, przesłuchanie wnioskodawczyni 00:23:38-00:28:32 – płyta CD k. 138/

W zależności od potrzeb wnioskodawczyni pomagała też w przygotowywaniu śniadań. / przesłuchanie wnioskodawczyni 00:28:32 – 00:30:27 – płyta CD k. 138,

Posiłki były pakowane w termosy. / przesłuchanie wnioskodawczyni 00:23:38-00:28:32 – płyta CD k. 138 w zw. z 00:03:50-00:15:11, 00:15:11 – 00:38:37 – płyta CD k. 44/

Wydawaniem śniadań (przygotowaniem zup mlecznych, krojeniem warzyw na kanapki, smarowaniem pieczywa masłem) w okresie swojego zatrudnienia zajmowała się I. S., która pracowała w godzinach 5:00-8:00. Gotowaniem obiadów, czasem wydawaniem śniadań zajmowali się kucharze, pomagali im pomocnicy m.in. E. S.. /zeznania świadka I. S. 00:05:40-00:11:58, 00:11:58 -00:27:16, 00:32:24-00:41:12, 00:43:19-00:48:13 – płyta CD k. 127, zeznania świadka E. S. 00:03:42-00:14:09 – płyta CD k. 138, przesłuchanie wnioskodawczyni 00:28:32- 00:30:27 – płyta CD k. 138, zeznania wnioskodawczyni 00:23:38-00:28:32 – płyta CD k. 138 w zw. z 00:03:50-00:15:11 – płyta CD k. 44/

E. S. pracował w godzinach 6:00-12:00, czasem do 15:00, zajmował się także przygotowaniem zup, składników na zupy, obieraniem warzyw, zmywaniem naczyń na bieżąco. /zeznania świadka I. S. 00:32:24-00:41:12 – płyta CD k. 127, zeznania świadka E. S. 00:03:42-00:14:09 – płyta CD k. 138, przesłuchanie wnioskodawczyni 00:23:38-00:28:32 – płyta CD k. 138 w zw. z 00:03:50-00:15:11 – płyta CD k. 44/

Zamawianiem produktów na cały tydzień zajmował się P. G.. Produkty były dowożone w godzinach rannych do firmy, w razie potrzeby jechał po nie płatnik, a pod jego nieobecność wnioskodawczyni. P. G. zajmował się też poszukiwaniem pracowników, firm do współpracy a przede wszystkim organizacją pracy poszczególnych pracowników. Pomocy w prowadzeniu firmy udzielała mu żona M. G., która pomagała pracownikom w kuchni, piekła ciasta, obierała warzywa, pakowała. / zeznania świadka M. G. 00:08:36-00:17:55 – płyta CD k. 74, zeznania świadka I. S. 00:11:58 -00:27:16, 00:27:16-00:32:24 – płyta CD k. 127, przesłuchanie wnioskodawczyni 00:23:38-00:28:32 – płyta CD k. 138 w zw. z 00:15:11 – 00:38:37, 00:38:37 – 00:51:36 – płyta CD k. 44/

W dniu 12 marca 2014 roku wnioskodawczyni w trakcie wykonywania obowiązków pracowniczych poczuła się źle. Wypadł jej z rąk garnek z gorącą wodą o pojemności 8 litrów. W dniu 13 marca 2014 roku stawiła się do pracy, jednakże po powrocie do domu przewróciła się na podłogę. W dniu 14 marca 2014 roku miała problemy ze wstaniem. Przed zatrudnieniem u płatnika czuła się dobrze, nie miała podobnych dolegliwości (bóle, opuchlizna nóg). / zeznania świadka J. P. 01:25:42 – 01:34:25, 01:34:25 -01:38:51 – płyta CD k. 44, przesłuchanie wnioskodawczyni 00:23:38-00:28:32 – płyta CD k. 138 w zw. z 00:15:11 – 00:38:37 – płyta CD k. 44/

Od 14 marca 2014 roku wnioskodawczyni stała się niezdolna do pracy z powodu choroby. Niezdolność ta trwała do 17 września 2014 roku, a po wyczerpaniu okresu zasiłkowego wnioskodawczyni wróciła do pracy. /zestawienie zaświadczeń wybranego ubezpieczonego – k. 25/26 akt ZUS, roczne karty ewidencji obecności w pracy – cz. A akt osobowych w kopercie k. 37, ewidencja czasu pracy za okres od lutego do grudnia 2014 r. – k. 125 -127akt ZUS, dokumentacja medyczna – koperta 30/

W okresie od dnia 18 września 2014 roku do dnia 8 października 2014 roku wnioskodawczyni korzystała z urlopu wypoczynkowego. /karta urlopowa –k. 6 cz. B akt osobowych w kopercie k. 37, roczne karty ewidencji obecności w pracy – cz. A akt osobowych w kopercie k. 37, zeznania świadka J. P. 01:20:07-01:25:42 – płyta CD k. 44, zeznania wnioskodawczyni 00:23:38-00:28:32 – płyta CD k. 138 w zw. z 00:15:11 – 00:38:37 – płyta CD k. 44/

W okresie od 9 października 2014 roku wnioskodawczyni ponownie stała się niezdolna do pracy z powodu choroby. Niezdolność ta trwała do dnia 20 lutego 2015 roku. /dokumentacja medyczna – koperta k. 24, zestawienie zaświadczeń wybranego ubezpieczonego – k. 25/26 akt ZUS, roczne karty ewidencji obecności w pracy – cz. A akt osobowych w kopercie k. 37, zeznania wnioskodawczyni 00:23:38-00:28:32 – płyta CD k. 138 w zw. z 00:15:11 – 00:38:37 – płyta CD k. 44/

Zgodnie z zaświadczeniem lekarskim z dnia 9 grudnia 2014 roku ubezpieczona wobec braku przeciwwskazań zdrowotnych została uznana za zdolną do pracy na stanowisku kucharza. /zaświadczenie lekarskie – k. 8 cz. B akt osobowych w kopercie k. 37/

Zgodnie z orzeczeniem lekarskim z dnia 9 grudnia 2014 roku wnioskodawczyni została uznana za zdolną do pracy, przy wykonywaniu której istnieje możliwość przeniesienia zakażenia na inne osoby. /orzeczenie lekarskie – k. 7 cz. B akt osobowych w kopercie k. 37/

Wnioskodawczyni wróciła do pracy w dniu 9 kwietnia 2015 roku, w okresie od dnia 11 maja 2015 roku do dnia 24 maja 2015 roku przebywała na zwolnieniu lekarskim (w dniu 11 maja 2015 roku przeszła operację na żylaki), a od dnia 25 maja 2015 roku do dnia 20 lipca 2015 roku oraz od dnia 28 września 2015 roku do dnia 31 października 2015 roku przebywała na zasiłku chorobowym (zachorowała na grypę jelitową i zapalenie oskrzeli). W okresie od dnia 3 do dnia 28 sierpnia 2015 roku, od dnia 21 do dnia 25 września 2015 roku oraz od dnia 5 do dnia 6 listopada 2015 roku wykorzystała zaległy urlop. Stosunek pracy wnioskodawczyni ustał w wyniku rozwiązania umowy o pracę z dniem 10 listopada 2015 roku na mocy porozumienia stron. /zaświadczenie lekarskie z 19.03.2015 r. – akta osobowe w kopercie k. 37, świadectwo pracy wraz z załącznikiem z 13.11.2015 r. – cz. C akt osobowych w kopercie k. 37, prośby o udzielenie urlopu z wyrażeniem zgody – k. 9, 10, 11 cz. B akt osobowych w kopercie k. 37, roczne karty ewidencji obecności w pracy – cz. A akt osobowych w kopercie k. 37, zeznania świadka J. P. 01:20:07-01:25:42 – płyta CD k. 44, przesłuchanie wnioskodawczyni 00:23:38-00:28:32 – płyta CD k. 138 w zw. z 00:15:11 – 00:38:37 – płyta CD k. 44/

W dniu 15 kwietnia 2015 roku wnioskodawczyni ponownie wydano czapkę kucharską, fartuch roboczy, rękawice ochronne przed oparzeniem i fartuch chroniący przed zamoczeniem. /karta ewidencyjna wyposażenia – cz. A akt osobowych w kopercie k. 37/

W związku z nieobecnością wnioskodawczyni płatnik składek nie zatrudnił nowego pracownika. Po wygaśnięciu umowy z Urzędem Pracy nie planował już zatrudnienia osoby niepełnosprawnej. Obowiązki wykonywane dotychczas przez wnioskodawczynię przejęli żona płatnika składek M. G., zatrudniona jako pomoc kuchni I. S. oraz płatnik składek. Zatrudniono również innych pracowników - R. S. i M. P.. /zeznania świadka M. G. 00:08:36-00:17:55 – płyta CD k. 74, zeznania świadka E. S. 00:03:42-00:14:09 – płyta CD k. 138, przesłuchanie płatnika 00:32:49-00:33:12 – płyta CD k. 138 w zw. z 00:51:36-00:58:56 – płyta CD k. 44/

Płatnik składek wypłacił wnioskodawczyni wynagrodzenie:

- za luty 2014 rok - 437,09 zł netto,

- za marzec 2014 rok (w tym wynagrodzenie za okres niezdolności do pracy) - 1.948,25 zł netto,

- za wrzesień 2014 rok - 1.062,14 zł netto,

- za październik 2014 rok - 637,10 zł netto,

- za kwiecień 2015 rok - 2.561,69 zł brutto,

- za maj 2015 rok - 2.172,99 zł brutto,

- za lipiec 2015 rok - 1.164,50 zł brutto,

- za sierpień 2015 rok - 2.185,80 zł brutto,

- za wrzesień 2015 rok - 1.575,00 zł brutto,

- za listopad 2015 rok - 612,50 zł brutto.

Pracownicy płatnika składek w tym wnioskodawczyni potwierdzali wypłatę wynagrodzeń własnoręcznym podpisem na listach płac.

/zaświadczenie o zatrudnieniu i wynagrodzeniu – cz. C akta osobowe w kopercie k. 37, karty przychodów wnioskodawczyni za 2014 r. i 2015 r. – koperta k. 61, listy płac za 2014 r. – k. 81-123 akt ZUS /

P. G. w 2013 roku w poszczególnych miesiącach osiągnął następujące przychody:

- w styczniu – w wysokości 3.811,00 zł;

- w lutym – w wysokości 3,867,01 zł;

- w marcu –w wysokości 3.749,60 zł;

- w kwietniu – w wysokości 21.319,00 zł;

- w maju – w wysokości 18.686,83 zł;

- w czerwcu – w wysokości 34.512,93 zł;

- w lipcu – w wysokości 21.734,18 zł;

- w sierpniu –w wysokości 20.031,89 zł;

- we wrześniu –w wysokości 26.586,49 zł;

- w październiku – w wysokości 33.091,82 zł;

- w listopadzie – w wysokości 33.848,30 zł;

- w grudniu – w wysokości 36.825,77 zł.

Łączny przychód wyniósł 258.064,82 zł, koszty uzyskania przychodu wyniosły 232.169,92 zł (z uwzględnieniem różnicy remanentu 240.170,73 zł), a dochód wyniósł 25.894,90 zł (dochód z uwzględnieniem różnicy remanentu 17.894,09 zł).

/podsumowanie księgi przychodów i rozchodów za okres od 1.01.2013 r. – 31.12.2013 r. - w kopercie k. 61/

Od grudnia 2013 roku płatnik składek posiada zadłużenie wobec ZUS z tytułu zaległości na składki na ubezpieczenia społeczne w wysokości ponad 70.000 złotych. W lipcu 2015 roku wszczęto wobec niego postępowanie egzekucyjne.

/pismo ZUS – k. 46-47, raport zestawienie deklaracji i wpłat – k. 48-52 odwrót, konto płatnika – k. 53/

W 2014 roku P. G. w poszczególnych miesiącach osiągnął następujące przychody:

- w styczniu – w wysokości 23.790,73 zł;

- w lutym – w wysokości 37.389,86 zł;

- w marcu – w wysokości 54.118,22 zł;

- w kwietniu – w wysokości 53.540,36 zł;

- w maju – w wysokości 56.335,11 zł;

- w czerwcu – w wysokości 55.497,80 zł;

- w lipcu – w wysokości 39.659,51 zł;

- w sierpniu –w wysokości 51.518,54 zł;

- we wrześniu –w wysokości 71.776,44 zł;

- w październiku – w wysokości 54.889,65 zł;

- w listopadzie – w wysokości 81.043,10 zł;

- w grudniu – w wysokości 58.041,16 zł.

Łączny przychód wyniósł 637.600,48 zł, koszty uzyskania przychodu wyniosły 606.377,29 zł (z uwzględnieniem różnicy remanentu 605.287,46 zł), a dochód wyniósł 32.223,19 zł (dochód z uwzględnieniem różnicy remanentu 32.313,02 zł).

/podsumowanie księgi przychodów i rozchodów za okres od 1.01.2014 r. – 31.12.2014 r. - w kopercie k. 61/

W 2015 roku w poszczególnych miesiącach P. G. osiągnął następujące przychody:

- w styczniu – w wysokości 67.307,45 zł;

- w lutym – w wysokości 66.741,74 zł;

- w marcu – w wysokości 50.588,88 zł;

- w kwietniu – w wysokości 65.615,24 zł;

- w maju – w wysokości 53.901,43 zł;

- w czerwcu – w wysokości 64.594,44 zł;

- w lipcu – w wysokości 52.989,96 zł;

- w sierpniu – w wysokości 37.393,11 zł;

- we wrześniu – w wysokości 58.513,43 zł;

- w październiku – w wysokości 68.493,29 zł;

- w listopadzie – w wysokości 72.317,96 zł;

- w grudniu – w wysokości 65.501,23 zł.

Łączny przychód wyniósł 723.958,16 zł, koszty uzyskania przychodu wyniosły 693.401,47 zł (z uwzględnieniem różnicy remanentu 694.045,04 zł), a dochód wyniósł 30.556,69 zł (dochód z uwzględnieniem różnicy remanentu 29.913,12 zł).

/podsumowanie księgi przychodów i rozchodów za okres od 1.01.2015 r. – 31.12.2015 r. - w kopercie k. 61/

Powyższych ustaleń Sąd dokonał na podstawie zgromadzonych w aktach dokumentów, w tym przede wszystkim na podstawie akt osobowych wnioskodawczyni i pozostałych pracowników oraz dokumentacji finansowej płatnika składek, a także w oparciu o osobowe źródła dowodowe w postaci zeznań świadków J. P., I. S. i E. S., M. G. oraz na podstawie przesłuchania wnioskodawczyni T. P. i płatnika składek P. G..

Osoby te wskazały na realność zawartej umowy o pracę oraz faktyczne świadczenie pracy przez T. P. w ramach powyższej umowy.

W ocenie Sądu zeznania wnioskodawczyni i zainteresowanego w niniejszej sprawie są jasne, logiczne i wzajemnie niesprzeczne. Wersję zdarzeń przedstawioną przez stronę odwołującą się potwierdzili świadkowie zeznający w tej sprawie, w tym J. P. – mąż wnioskodawczyni, M. G.– żony płatnika składek, ale i także I. S. i E. S., którzy są osobami obcymi dla stron postępowania, będąc pracownikami płatnika składek, a zatem nie są zainteresowani sposobem rozpoznania sporu, a przede wszystkim znajdują one potwierdzenie w przedłożonych dokumentach. Z przesłuchania odwołującej się, płatnika oraz z zeznań świadków jasno wynika, że wnioskodawczyni w spornym okresie pracowała u P. G. w stałych godzinach od 5:00 do 12:00, czasem do 14:00, a swoje obowiązki pracownicze wykonywała przede wszystkim w biurze (tj. układanie menu na cały tydzień, listy zakupów, przyjmowanie dostaw towaru), magazynie (pilnowanie zaopatrzenia pod nieobecność płatnika składek) i w kuchni (pilnowanie wydawania posiłków, diet, pracowników pod kątem czystości i by nic nie ginęło, przygotowywanie posiłków głównie gotowanie zup i drugich dań (mięs), pieczenie ciast) na terenie firmy płatnika składek.

Z zeznań świadka E. S. wynika, że w kuchni wnioskodawczyni pojawiała się około godziny 7:00-8:00, do godziny 10:00 przygotowywała głównie mięsa, wcześniej zaś wykonywała obowiązki w biurze; po godz. 10:00 wykonywała swoje obowiązki zarówno w biurze, w kuchni i magazynie. Jednocześnie z ustaleń wynika też, że zatrudniona na stanowisku pomocy w kuchni I. S. pracę swoją świadczyła w kuchni do godz. 8:00. Twierdzenia odwołującej się, płatnika i świadków w tym zakresie wzajemnie się uzupełniają i są wiarygodne.

Ponadto zeznania wymienionych osób znajdują potwierdzenie w dokumentacji przedstawionej przez skarżącą w toku postępowania wyjaśniającego toczącego się przed organem rentowym oraz w toku postępowania sądowego. Czynności jakie miała wykonywać w spornym okresie ubezpieczona mieszczą się w zakresie obowiązków kucharza. Przedłożono także kartę ewidencyjną wyposażenia, na podstawie której w dniu 26 lutego 2014 roku a następnie w dniu w dniu 15 kwietnia 2015 roku wnioskodawczyni wydano czapkę kucharską, fartuch roboczy, rękawice ochronne przed oparzeniem i fartuch chroniący przed zamoczeniem.

W ocenie Sądu wiarygodne są również twierdzenia wnioskodawczyni i płatnika, że w momencie zatrudnienia wnioskodawczyni ani też płatnik składek nie wiedzieli, iż stanie się ona niezdolna do pracy. Wnioskodawczyni przebyła co prawda w 2011 roku chorobę nowotworową, jednak wskutek zastosowanego leczenia operacyjnego i chemioterapii odzyskała zdolność do pracy, zaliczenie jej do umiarkowanego stopnia niepełnosprawności było okresowe, a stan zdrowia skarżącej w chwili podjęcia zatrudnienia nie wykluczał jej z rynku pracy.

Nadto zeznania świadków i przesłuchanie odwołującej oraz płatnika świadczą o tym, że pracodawca kierował pracą wnioskodawczyni, w szczególności wskazywał na konkretne bieżące zadania do realizacji, wydawał polecenia. Jest to istotne, jeżeli uwzględni się, że zatrudnienie pracownicze odwołuje się do staranności, a nie rezultatu. Ponadto z zeznań wyżej wymienionych osób, a także dokumentacji osobowej wynika, że skarżąca (jako osoba niepełnosprawna) pracowała w pełnym wymiarze czasu pracy i w stałych godzinach.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Odwołanie zasługuje na uwzględnienie i powoduje zmianę zaskarżonej decyzji.

Zgodnie z treścią art.6 ust.1 pkt 1, art.8 ust.1, art.11 ust.1, art.12 ust. 1 i art.13 ustawy z dnia 13 października 1998 roku o systemie ubezpieczeń społecznych (tekst jednolity Dz. U. z 2016 r. poz. 963) pracownicy, to jest osoby fizyczne pozostające w stosunku pracy, podlegają obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym tj. emerytalnemu, rentowym, chorobowemu i wypadkowemu w okresie od nawiązania stosunku pracy do dnia jego ustania.

O uznaniu stosunku łączącego dwie osoby za stosunek pracy rozstrzygają przepisy prawa pracy.

Według przepisu art.22§1 k.p. przez nawiązanie stosunku pracy pracownik zobowiązuje się do wykonywania pracy określonego rodzaju na rzecz pracodawcy i pod jego kierownictwem oraz w miejscu i czasie wyznaczonym przez pracodawcę, a pracodawca do zatrudniania pracownika za wynagrodzeniem.

Do cech pojęciowych pracy stanowiącej przedmiot zobowiązania pracownika w ramach stosunku pracy należą osobiste i odpłatne jej wykonywanie w warunkach podporządkowania. Zgodnie ze stanowiskiem judykatury stosunek ubezpieczeniowy jest następczy wobec stosunku pracy i powstaje tylko wówczas, gdy stosunek pracy jest realizowany. Jeżeli stosunek pracy nie powstał bądź też nie jest realizowany, wówczas nie powstaje stosunek ubezpieczeniowy, nawet jeśli jest odprowadzana składka na ubezpieczenie społeczne (por. wyrok Sądu Apelacyjnego w Lublinie z dnia 17 stycznia 2006 r. III AUa 433/2005, Wspólnota (...)). Podleganie pracowniczemu tytułowi ubezpieczenia społecznego jest uwarunkowane nie tyle opłacaniem składek ubezpieczeniowych, ile legitymowaniem się statusem pracownika rzeczywiście świadczącego pracę w ramach ważnego stosunku pracy (patrz wyrok Sądu Najwyższego z dnia 18 października 2005 r. o sygn. akt II UK 43/05, OSNAPiUS rok 2006/15 – 16/251).

Nawiązanie stosunku pracy powoduje konsekwencje prawne nie tylko w sferze prawa pracy, ale i w innych dziedzinach prawa. Jednym z takich skutków jest prawo do świadczeń z ubezpieczenia społecznego na wypadek ziszczenia się określonych w ustawie warunków. Skutek ten po ich spełnieniu powstaje z mocy prawa. Nie można zatem wiązać zawarcia umowy o pracę, choćby zmierzała wyłącznie do uzyskania świadczeń ubezpieczeniowych, z zamiarem obejścia prawa (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 4 sierpnia 2005 r. II UK 320/04, opubl: OSNAPiUS rok 2006, Nr. 7-8, poz. 122; zdanie odrębne do wyroku Sądu Najwyższego z dnia 14 lipca 2005 r. II UK 278/04, opubl: OSNAPiUS rok 2006, Nr. 7-8, poz. 116). Cel w postaci objęcia ubezpieczeniem społecznym i uzyskania z niego świadczeń nie jest bowiem sprzeczny z ustawą ani nie zmierza do jej obejścia, a przeciwnie - co zostało już wcześniej powiedziane - jest konsekwencją uzyskania statusu pracownika.

Jak wynika ze zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego P. G. zawarł z T. P. w dniu 26 lutego 2014 roku umowę o pracę, która stanowiła podstawę do zastosowania wskazanych regulacji i przyjęcia, że odwołująca podlega ubezpieczeniom.

Ważność tej umowy została przez organ rentowy niesłusznie zakwestionowana. Niewątpliwie bowiem sporna umowa o pracę nie została zawarta dla pozoru, jest ważna i nie ma do niej zastosowania przepis art. 83 k.c.

Zgodnie z art. 83 § 1 k.c. nieważne jest oświadczenie woli złożone drugiej stronie za jej zgodą dla pozoru.

Z czynnością prawną pozorną mamy do czynienia wówczas, gdy występują, łącznie następujące warunki: oświadczenie woli musi być złożone tylko dla pozoru, oświadczenie woli musi być złożone drugiej stronie, adresat oświadczenia woli musi zgadzać się na dokonanie czynności prawnej jedynie dla pozoru, czyli być aktywnym uczestnikiem stanu pozorności. Pierwsza i zasadnicza cecha czynności pozornej wyraża się brakiem zamiaru wywołania skutków prawnych, jakie prawo łączy z tego typu i treścią złożonego oświadczenia. Jest to zatem z góry świadoma sprzeczność między oświadczonymi a prawdziwymi zamiarami stron, czyli upozorowanie stron na zewnątrz i wytworzenie przeświadczenia dla określonego kręgu (otoczenia), nie wyłączając organów władzy publicznej, że czynność o określonej treści została skutecznie dokonana. Jednakże zgodnie ze stanowiskiem Sądu Najwyższego, wyrażonym w wyroku z dnia 14 marca 2001 roku (sygn. akt III UKN 258/00, opubl. OSNAP 2002/21/527), nie można przyjąć pozorności oświadczeń woli o zawarciu umowy o pracę, gdy pracownik podjął pracę i ją wykonywał, a pracodawca świadczenie to przyjmował. Nie wyklucza to rozważenia, czy w konkretnym przypadku zawarcie umowy zmierzało do obejścia prawa (art. 58 § 1 k.c. w związku z art. 300 k.p.).

Sąd Okręgowy w pełni podziela stanowisko, jakie Sąd Najwyższy zajął w wyroku z dnia 22 czerwca 2015 roku, I UK 367/14 (LEX nr 1771586), iż umowa o pracę jest zawarta dla pozoru i nie może w związku z tym stanowić tytułu do objęcia pracowniczym ubezpieczeniem społecznym, jeżeli przy składaniu oświadczeń woli obie strony mają świadomość, że osoba określona w umowie jako pracownik nie będzie świadczyć pracy, a osoba określona jako pracodawca nie będzie korzystać z jej pracy, czyli gdy strony z góry zakładają, że nie będą realizowały swoich praw i obowiązków wypełniających treść stosunku pracy. Nie można przyjąć pozorności oświadczeń woli o zawarciu umowy o pracę wtedy, gdy pracownik podjął pracę i rzeczywiście ją wykonywał, a pracodawca pracę tę przyjmował.

O czynności prawnej mającej na celu obejście ustawy można mówić wówczas, gdy czynność taka pozwala na uniknięcie zakazów, nakazów lub obciążeń wynikających z przepisu ustawy i tylko z takim zamiarem została dokonana. Nie jest natomiast obejściem prawa dokonanie czynności prawnej w celu osiągnięcia skutków, jakie ustawa wiąże z tą czynnością prawną. Skoro z zawarciem umowy o pracę ustawa o systemie ubezpieczeń społecznych wiąże obowiązek ubezpieczenia emerytalno-rentowego, chorobowego i wypadkowego, podjęcie zatrudnienia w celu objęcia ubezpieczeniem i ewentualnego korzystania ze świadczeń z tego ubezpieczenia nie może być kwalifikowane jako obejście prawa.

W myśl orzeczenia Sądu Najwyższego z dnia 24 lutego 2010 roku w sprawie o sygn. akt II UK 204/09 (Lex nr 590241) o tym czy strony istotnie nawiązały stosunek pracy stanowiący tytuł ubezpieczeń społecznych nie decyduje samo formalne zawarcie umowy o pracę, wypłata wynagrodzenia, przystąpienie do ubezpieczenia i opłacenie składki, wystawienie świadectwa pracy, ale faktyczne i rzeczywiste realizowanie elementów charakterystycznych dla stosunku pracy, a wynikających z art. 22 § 1 k.p. Istotne więc jest, aby stosunek pracy zrealizował się przez wykonywanie zatrudnienia o cechach pracowniczych (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 26 lutego 2013 roku, I UK 472/12, G. Prawna (...), LEX nr 1356412; wyroki Sądu Apelacyjnego w Łodzi z dnia 29 kwietnia 2014 roku, III AUa 1039/13, LEX nr 1477204, z dnia 16 stycznia 2014 roku, III AUa 522/13, LEX nr 1428152, 30 lipca 2014 roku, III AUa 1854/13, LEX nr 1506200).

W wyroku Sądu Najwyższego z dnia 24 sierpnia 2010 roku w sprawie o sygn. akt I UK 74/10 (Lex numer 653664) stwierdzono zaś, że podstawą ubezpieczenia społecznego jest rzeczywiste zatrudnienie, a nie sama umowa o pracę (art. 22 k.p., art. 6 ust. 1 pkt 1 i art. 13 pkt 1 w/w ustawy). Umowa o pracę nie jest czynnością wyłącznie kauzalną, gdyż w zatrudnieniu pracowniczym chodzi o wykonywanie pracy. Brak pracy podważa sens istnienia umowy o pracę. Innymi słowy jej formalna strona, nawet połączona ze zgłoszeniem do ubezpieczenia społecznego, nie stanowi podstawy takiego ubezpieczenia.

Z powyższego jednoznacznie wynika, że motywacja skłaniająca do zawarcia umowy o pracę nie ma znaczenia dla jej ważności przy tym wszak założeniu, że nastąpiło rzeczywiste jej świadczenia zgodnie z warunkami określonymi w art.22§1 k.p. Tym samym nie można byłoby czynić odwołującemu zarzutów, że zawarł kwestionowaną umowę o pracę jedynie w celu uzyskania świadczeń z ubezpieczeń społecznych, pod tym wszakże warunkiem, że na podstawie tej umowy realizowałaby zatrudnienie o cechach pracowniczych.

Zgodnie z poglądem wyrażonym przez Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 6 sierpnia 2013 roku, sygn. akt II UK 11/13 (LEX Nr 1375189) jeżeli strony umowy o pracę nie zamierzają wywołać skutku prawnego w postaci nawiązania stosunku pracy, a ich oświadczenia uzewnętrznione umową o pracę zmierzają wyłącznie do wywołania skutku w sferze ubezpieczenia społecznego, to taka umowa jako pozorna jest nieważna (art. 83 § 1 k.c.).

Głównym celem zawarcia umowy o pracę winno być nawiązanie stosunku pracy, a jedynie rezultatem i pośrednim celem zatrudnienia jest uzyskanie wskazanych korzyści. Podkreślić przy tym należy, że zarówno przepisy prawa pracy, prawa ubezpieczeń społecznych, jak i przepisy ustrojowe pozwalają kształtować elementy stosunku pracy zgodnie z wolą stron.

W świetle poczynionych w rozpoznawanej sprawie ustaleń faktycznych nie można mówić o pozorności oświadczeń woli w zawarciu umowy o pracę.

Postępowanie dowodowe wykazało bowiem, że T. P. pracę podjęła i ją świadczyła, a pracodawca świadczenie to przyjmował, płacąc umówione wynagrodzenie.

Wskazać przede wszystkim należy, że stanowisko, na jakim została zatrudniona odwołująca nie było stanowiskiem nowo utworzonym. Stosunek pracy z pracownikiem zatrudnionym na stanowisku kucharza (P. M.) ustał bezpośrednio przed zatrudnieniem wnioskodawczyni tj. w dniu 11 lutego 2014 roku. Płatnik składek był zaś zobowiązany do zatrudnienia nowego pracownika na stanowisku kucharza będącego osobą niepełnosprawną, z uwagi na zobowiązania wynikające z umowy o zwrot kosztów wyposażenia stanowiska pracy osoby niepełnosprawnej, zawartej z Powiatowym Urzędem Pracy.

Zdaniem Sądu wnioskodawczyni miała niezbędne kwalifikacje do podjęcia pracy na stanowisku kucharza. Jak wynika z ustaleń ma ona bowiem bogate doświadczenie zawodowe, w tym przez szereg lat bez formalnej umowy udzielała pomocy kuzynce organizującej imprezy okolicznościowe. Co więcej - jej przydatność do pracy została zweryfikowana już pierwszego dnia pracy przez żonę płatnika składek M. G., po upieczeniu przez skarżącą ciasta. Biorąc pod uwagę, iż od dłuższego czasu T. P. pozostawała poza zatrudnieniem, zrozumiałym było podjęcie pracy na powyższym stanowisku.

Przede wszystkim jednak niewątpliwie T. P. wykonywała
w spornym okresie pracę u płatnika składek. W stałych godzinach pracy swoje obowiązki pracownicze wykonywała przede wszystkim w biurze (tj. układanie menu na cały tydzień, listy zakupów, przyjmowanie dostaw towaru), magazynie (pilnowanie zaopatrzenia pod nieobecność płatnika składek) i w kuchni (pilnowanie wydawania posiłków, diet, pracowników pod kątem czystości i by nic nie ginęło, przygotowywanie posiłków głównie gotowanie zup i drugich dań (mięs), pieczenie ciast) na terenie firmy płatnika składek.

Zakres czynności wykonywanych przez wnioskodawczynię znajduje odzwierciedlenie w zakresie czynności przypisanym zwyczajowo stanowisku kucharza. Powyższe potwierdza także karta ewidencyjna wyposażenia, na podstawie której wnioskodawczyni wydano niezbędne do pracy w kuchni czapkę kucharską, fartuch roboczy, rękawice ochronne i fartuch chroniący.

A zatem wnioskodawczyni faktycznie świadczyła pracę, w pełnym wymiarze czasu pracy, na rzecz płatnika składek, co w ocenie Sądu jest jak najbardziej wiarygodne i zostało w toku postępowania udowodnione.

Materiał dowodowy zgromadzony w niniejszej sprawie wykazał także, że po odejściu ubezpieczonej na zwolnienie lekarskie jej obowiązki przejął pracodawca w osobie płatnika składek, jego żony M. G. i I. S.. Nadto zatrudniono także innych pracowników na stanowisku kucharza - R. S. od dnia 21 maja 2014 roku i M. P. od dnia 9 czerwca 2014 roku.

Na zatrudnienie tych osób pozwalała także dobra kondycja finansowa pracodawcy.

Raport zestawienia deklaracji i wpłat przedłożony przez ZUS w toku procesu wykazuje wprawdzie, że od grudnia 2013 roku P. G. posiada zadłużenie wobec ZUS z tytułu zaległości na składki na ubezpieczenia społeczne w wysokości ponad 70.000 złotych, a w lipcu 2015 roku wszczęto postępowanie egzekucyjne wobec płatnika składek, jednakże wskazać przede wszystkim należy, że miarodajnym dla ustalenia sytuacji finansowej płatnika składek w spornym okresie są przedłożone przez niego podsumowania księgi przychodów i rozchodów za lata 2013-2015, z których jednoznacznie wynika przychód firmy płatnika na bardzo wysokim poziomie wykazującym tendencję wzrostową.

Z dokumentacji finansowej płatnika wynika bowiem, że w żadnym miesiącu we wskazanych latach płatnik nie wykazał straty. Dla zobrazowania sytuacji płatnika wskazać należy, że płatnik osiągnął przychód w 2013 roku w wysokości 258.064,82 zł (dochód - 17.894,09 zł), w 2014 roku - 637.600,48 zł (dochód - 32.313,02 zł), a w 2015 roku - 723.958,16 zł (dochód - 29.913,12 zł).

Zdaniem Sądu płatnik składek mógł zatem sobie pozwolić na zatrudnienie odwołującej z wynagrodzeniem w kwocie 3,493,21 złotych brutto, albowiem powierzono jej szeroki zakres obowiązków, nadto wynagrodzenie to oscylowało na tożsamym poziomie co wynagrodzenie pracownika P. M., zatrudnionego przez płatnika na stanowisku kucharza bezpośrednio przed zatrudnieniem wnioskodawczyni.

Istotnie wynagrodzenie wnioskodawczyni było wyższe od wysokości wynagrodzeń pozostałych pracowników zatrudnionych w chwili jej zatrudnienia, jednakże pracownicy ci zajmowali inne stanowiska – pomocy kucharza lub pomocy w kuchni. Okoliczność ta nie ma jednak znaczenia bowiem została ona zatrudniona na innych zasadach polityki kadrowo-płacowej firmy, nadto jej wynagrodzenie odpowiadało - jak już wskazano - wysokości poprzedniego pracownika P. M. (również osoby niepełnosprawnej).

Wynagrodzenie na poziomie 3,493,21 zł brutto miesięcznie dla osoby ze średnim wykształceniem, wieloletnim doświadczeniem zawodowym nie może zostać ocenione jako wygórowane czy nierealne.

Podkreślić również należy, że płatnik składek po odejściu przez wnioskodawczynię na zwolnienie lekarskie delegował jej obowiązki na siebie, swoją żonę M. G., zatrudnioną jako pomoc kuchni I. S..

Wprawdzie nie zatrudniono na stanowisku kucharza osoby niepełnosprawnej, jednakże zatrudniono także innych pracowników na stanowisku kucharza - od dnia 21 maja 2014 roku R. S., a od dnia 9 czerwca 2014 roku - M. P., na stanowisku pomocy kucharza – od dnia 30 maja 2014 roku A. G. i od dnia 1 czerwca 2015 roku A. D., na stanowisku pomocy kuchni od dnia 1 lipca 2015 roku W. G..

Ostatecznie należy wskazać, że T. P. przez długi okres czasu była osobą aktywną zawodowo, posiada długoletni staż pracy oraz okres prowadzenia własnej działalności gospodarczej. W okresie bezpośrednio poprzedzającym zatrudnienie u płatnika składek nie posiadała co prawda pracowniczego tytułu do ubezpieczeń społecznych, ale była zarejestrowana jako osoba bezrobotna i aktywnie poszukiwała zatrudnienia (po wyleczeniu choroby nowotworowej).

Podkreślić także należy, że jednym z koniecznych elementów uznania umowy za pozorną jest porozumienie stron w tym zakresie – wiedza o jej fikcyjnym charakterze. Materiał dowodowy zgromadzony w sprawie wskazuje natomiast, iż obie strony, a z całą pewnością pracodawca nie wiedział w chwili zawarcia umowy, iż wnioskodawczyni stanie się niezdolna do pracy w związku z chorobą.

Jednocześnie ustalone okoliczności faktyczne sprawy uprawniają Sąd do oceny wynagrodzenia określonego w zawartej umowie o pracę.

Zdaniem Sądu organ rentowy w żaden sposób nie udowodnił, iż zakwestionowana przez niego umowa o pracę miała charakter pozorny, czy była sprzeczna z zasadami współżycia społecznego. Zakład Ubezpieczeń Społecznych nie zgłosił w toku procesu wniosków dowodowych pozwalających na podzielenie czynionych przez niego zarzutów.

Sąd ocenił zatem zasadność decyzji w oparciu o materiał dowodowy przedstawiony przez wnioskodawczynię i zainteresowanego, który nie tylko potwierdził fakt wykonywania przez ubezpieczoną pracy na rzecz płatnika, ale wykluczył pozorny charakter zatrudnienia.

Wobec powyższego Sąd na podstawie art. 477 ¹⁴ § 2 k.p.c. zmienił zaskarżoną decyzję i ustalił, że T. P. podlega od dnia 26 lutego 2014 roku obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym tj. emerytalnemu, rentowemu, chorobowemu i wypadkowemu z tytułu zatrudnienia u P. G..

Na podstawie art.98 § 1 k.p.c. w związku z § 2 ust. 1 i 2 w zw. z § 11 ust. 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 roku w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu (t.j. Dz.U. 2013 r., poz. 490), Sąd w pkt 2 wyroku zasądził od Zakładu Ubezpieczeń Społecznych I Oddział w Ł. na rzecz wnioskodawczyni T. P. 60 zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego.

K.P.

ZARZĄDZENIE

odpis wyroku wraz z uzasadnieniem doręczyć pełnomocnikowi ZUS, wypożyczając akta rentowe