Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt VI GC 232/16

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 3 marca 2017 r.

Sąd Okręgowy w Rzeszowie VI Wydział Gospodarczy

w składzie następującym:

Przewodniczący: SSO Marta Zalewska

Protokolant: sekr.sądowy Agnieszka Kozłowska

po rozpoznaniu w dniu 3 marca 2017 r. w Rzeszowie

na rozprawie

sprawy z powództwa: S. P. Ż., (...) Spółka Jawna z/s w W.

przeciwko: Elektrociepłownia (...) S.A. z/s w S.

o zapłatę

I. oddala powództwo

II. zasądza od powoda S. P. Ż., (...) Spółka Jawna z/s w W. na rzecz pozwanego Elektrociepłowni (...) S.A. z/s w S. kwotę 7.334,01zł (siedem tysięcy trzysta trzydzieści cztery złote, jeden grosz) tytułem kosztów procesu

III. zarządza zwrot powodowi od Skarbu Państwa- Sądu Okręgowego w Rzeszowie kwoty 3.165,61zł (trzy tysiące sto sześćdziesiąt pięć złotych, sześćdziesiąt jeden groszy) tytułem niewykorzystanej zaliczki na wydatki

IV. zarządza zwrot pozwanemu od Skarbu Państwa- Sądu Okręgowego w Rzeszowie kwoty 582,99zł (pięćset osiemdziesiąt dwa złote, dziewięćdziesiąt dziewięć groszy) tytułem niewykorzystanej zaliczki na wydatki.

Sygn. akt VI GC 232/16

UZASADNIENIE

wyroku z dnia 3 marca 2017 roku

Pozwem z dnia 3 czerwca 2016 r. powód (...) P. Ż., (...) spółka jawna z siedzibą w W. wniósł o zasądzenie od pozwanej Elektrociepłowni (...) SA w S. kwoty 165 939,24 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 29 marca 2016 r. do dnia zapłaty. W uzasadnieniu wskazał, że był podwykonawcą w ramach realizacji Kontraktu nr (...) dotyczącego budowy bloku gazowo – parowego w S., którego inwestorem był pozwany (...). Zawarł z generalnym wykonawcą inwestycji (...) SA dwie umowy stanowiące zamówienie z dnia 4 maja 2015 r. nr (...) oraz z dnia 8 października 2015 r. – zamówienie nr (...) o realizację szeregu prac, w tym wykonanie ognioochronnego zabezpieczenia przepustów instalacyjnych, zabezpieczenie przepustów szynoprzewodów, dostawę wraz z montażem kratek wentylacyjnych EI 120 jak i przygotowanie do odbioru przez Państwową Straż Pożarną. Oobie powyższe umowy zostały przedstawione inwestorowi, który w przewidzianym w art. 647 ( 1)§2 i 3 kpc terminie nie zgłosił na piśmie sprzeciwu ani zastrzeżeń co do jej zawarcia oraz jej treści. Pozwany zatem ponosi solidarną odpowiedzialność z generalnym wykonawcą (...) SA za zapłatę wynagrodzenia za roboty budowlane wykonane przez powoda. W ocenie powoda spełnione zostały przesłanki solidarnej odpowiedzialności z art. 647 §1 k.c., bowiem prace realizowane przez powoda miały miejsce na terenie E., gdzie pracownicy powoda mieli imienne identyfikatory. Ponadto była sporządzona lista pracowników, którzy na tej podstawie byli wpuszczani na teren zakładu. Inspektorzy nadzoru pozwanego wiedzieli, że pracownicy powoda wykonują prace oraz znali zakres tych prac, co wynika z przebiegu narad koordynacyjnych z udziałem A.. Wynika to również z protokołów powykonawczych sporządzonych przez powoda z udziałem Państwowej Straży Pożarnej, które to protokoły zostały przekazane Inwestorowi po zakończeniu inwestycji.

W sprzeciwie od nakazu zapłaty (k. 313, 318-345) pozwany Elektrociepłownia (...) SA z siedzibą w S. ( (...)) wniósł o oddalenie powództwa w całości i zasądzenie od powoda na jego rzecz kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych, przy czym w odniesieniu do kosztów zastępstwa procesowego – w wysokości trzykrotności stawki minimalnej , ze względu na niezbędny nakład pracy pełnomocnika, a także charakter sprawy oraz wkład pełnomocnika w przyczynienie się do jej wyjaśnienia i rozstrzygnięcia. W uzasadnieniu pozwany zaprzeczył, aby miał wiedzę o powodzie jako podwykonawcy w związku z realizacją Kontraktu nr (...). Zarzucił, że nie został powiadomiony o powierzeniu wykonania prac powodowi, nie był mu znany fakt zawarcia umów podwykonawczych pomiędzy A. a powodem, w szczególności treść tych umów, objęty nimi zakres prac, ustalone wynagrodzenie lub sposób jego zapłaty. Pozwany w żaden sposób nie wyraził zgody na zaangażowanie powoda w realizację kontraktu, w tym na zawarcie umów podwykonawczych.Pozwany przytoczył stosowne postanowienia Kontraktu dotyczące podwykonawców zawarte w art. 21 Kontraktu oraz załączniku nr 11 do Kontraktu, który zawierał listę zatwierdzonych podwykonawców. Powód nie został wymieniony na liście podwykonawców w Załączniku nr 11 do Kontraktu ani nie został w czasie realizacji Kontraktu do niej dopisany. A. ani powód nie występował do (...) o dopisanie powoda do listy podwykonawców w załączniku nr 11 do Kontraktu, ani nie przedstawiali (...) żadnej z zawartych przez powoda z A. umów podwykonawczych. Wobec braku zgłoszenia powoda jako podwykonawcy nie może on skutecznie domagać się od pozwanego zapłaty wynagrodzenia z tytułu zrealizowanych robót.

W odpowiedzi na sprzeciw od nakazu zapłaty (k. 433-448) powód uzasadnił, że pozwany legitymował się wiedzą o wykonywaniu przez niego robót budowlanych w rozumieniu art. 647§3 kc. Wskazał, że bez znaczenia dla rozstrzygnięcia sprawy pozostają postanowienia Kontraktu nr (...) w zakresie procedury zgłaszania podwykonawców. Mają one co najwyżej znaczenie porządkowe i obowiązują w stosunkach pomiędzy zamawiającym (pozwanym) a wykonawcą (A.) W odniesieniu do podwykonawców znajdują zastosowanie bezwzględnie obowiązujące przepisy kodeksu cywilnego, w tym art. 647 ( 1) kc. Powołując się na orzecznictwo sądów powszechnych i SN wskazał, że zgoda pozwanego (inwestora) na podwykonawstwo powoda została wyrażona w sposób dorozumiany. Podał, że pozwany wiedział o tym, że powód wykonuje roboty budowlane na inwestycji w E., znał ich zakres oraz należne powodowi z tego tytułu wynagrodzenie. Powyższe wynika z takich okoliczności jak zapraszanie powoda na spotkania koordynacyjne mające na celu nadzór nad procesem budowlanym, na których powód, A. oraz przedstawiciele pozwanego dokonywali ustaleń co do robót pozostających w zakresie powoda. Z każdego ze spotkań były sporządzane notatki i listy obecności. Wiedza pozwanego wynika także z innych okoliczności związanych z funkcjonowaniem powoda na budowie – przeprowadzaniem odbiorów i przekazywaniem w związku z odbiorami informacji o przedmiocie umowy zrealizowanym przez powoda. Roboty były prowadzone przez pracowników powoda w ubraniach roboczych (kamizelkach odblaskowych) opatrzonych dobrze widocznym logo powoda. Przedmiot umowy był wyraźnie oznaczony tabliczkami znamionowymi opatrzonymi naklejką wykonawcy – powoda. Tabliczki te były duże ok. 10x15 cm i umieszczone w miejscach dobrze widocznych. Fakt prowadzenia robót przez powoda pozwany akceptował – nie podejmował bowiem żadnych czynności mających na celu wykluczenie powoda z procesu budowlanego. Roboty budowlane były prowadzone na terenie E., na którym znajduje się siedziba pozwanego i na którym funkcjonuje przedsiębiorstwo pozwanego. Tego rodzaju okoliczność świadczy zdaniem powoda o kontrolowaniu robót budowlanych przez pozwanego oraz jego wiedzy o podwykonawcach wykonujących roboty budowlane. Niezależnie od powyższego powód wskazał, że pozwany miał zapewnioną etapową (stosownie do postępu robót) procedurę odbiorową uszczegółowioną w załączniku nr 7 do kontraktu, dzięki której sprawował bieżący nadzór na realizacją robót budowlanych – ich postępem i jakością. Pozwany wskazał również, że podwykonawcy działają w sferze interesu prawnego inwestora i wykonują roboty dotyczące jego przedmiotu majątkowego przez co odpowiedzialność inwestora wobec podwykonawcy uzależniona jest od samego faktu wykonania przez podwykonawcę robót na jego rzecz. Możliwość uzyskania wiedzy o treści umowy między wykonawcą A. a podwykonawcą (powodem) rozumieć należy jako stworzenie realnej możliwości zapoznania się przez inwestora z postanowieniami istotnymi z punktu widzenia odpowiedzialności. Pozwany (inwestor) nie skorzystał z żądania przedstawienia mu istotnych danych czy nawet złożenia samej umowy.

Jako alternatywną podstawę swoich roszczeń powód wskazał przepis art. 405 kc, bowiem wskutek odstąpienia przez pozwanego od umowy głównej , co ma skutek ex- tunc pozwany bez podstawy prawnej i kosztem majątku powoda uzyskał korzyść majątkową, do której zwrotu jest obowiązany na podstawie art. 405 kc.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Poza sporem było, że w dniu 26 kwietnia 2012 r. pomiędzy pozwanym Elektrociepłownią (...) SA z siedzibą w S. ( dalej jako: (...)), jako inwestorem a (...) S.A. jako generalnym wykonawcą, na skutek udzielenia zamówienia publicznego została zawarta umowa - Kontrakt nr (...) dotyczący budowy bloku gazowo – parowego o mocy około 400 MWe z członem ciepłowniczym w Elektrociepłowni (...) SA. Przedmiot kontraktu Generalny Wykonawca miał zrealizować częściowo przy pomocy podwykonawców, przy czym zakres przedmiotu kontraktu, który miał zostać powierzony podwykonawcom określony został w Załączniku nr 11 do Kontraktu. (§ 21.3 Kontraktu) Natomiast w odniesieniu do podwykonawców niewymienionych w Załączniku nr 11, którym generalny wykonawca zamierza powierzyć wykonanie części przedmiotu kontraktu, strony zastrzegły w art. 21.4, że w takim wypadku generalny Wykonawca zobowiązany jest wystąpić do Zamawiającego i uzyskać w tym zakresie jego zgodę. Wystąpienie Generalnego Wykonawcy do Zamawiającego powinno zawierać opis zakresu Przedmiotu Kontraktu, który Generalny Wykonawca zamierza powierzyć do wykonania Podwykonawcy oraz - w przypadku Usług lub Dostaw - dane tego Podwykonawcy (nazwa, adres), a w przypadku Robót Budowlanych - również dokumenty, o których mowa w pkt 21.6.

Zgodnie z art. 21.5 Zamawiający był zobowiązany odpowiedzieć na wystąpienie Generalnego Wykonawcy w ciągu 14 dni roboczych. Brak odpowiedzi w tym terminie oznaczał akceptację wystąpienia.

Artykuł 21.6. stanowił, że do robót budowlanych realizowanych przez Podwykonawców zatrudnionych przez Generalnego Wykonawcę będą miały zastosowanie przepisy art. 647 1 Kodeksu cywilnego.

Z kolei w myśl art. 21.7 wykonawca jest zobowiązany przedłożyć do akceptacji Zamawiającego projekt umowy z tym Podwykonawcą, a także projekt aneksów do już zawartej umowy, jeżeli aneks zmienia kwoty lub warunki płatności na rzecz Podwykonawcy Robót Budowlanych. Projekt każdej umowy (aneksu) powinien zawierać część dokumentacji dotyczącej wykonania Robót Budowlanych, których dotyczy umowa (aneks), w szczególności zakres Robót Budowlanych przewidzianych do wykonania przez danego Podwykonawcę oraz wysokość wynagrodzenia za te Roboty.

W artykule 16.2 Kontraktu strony zastrzegły prawo zamawiającego do odstąpienia od Kontraktu, stanowiąc, że w terminie do dnia 26 czerwca 2017 r. może on złożyć, na zasadach określonych w art. 16.2.2 – 16.2.3. Kontraktu oświadczenie o odstąpieniu od Kontraktu albo jego części, w przypadku pojawienia się okoliczności wskazanych w pkt a-h.

Odnośnie zasad odstąpienia od umowy strony m.in. ustaliły w art. 16.2.5.9 Kontraktu obowiązek rozliczenia się w razie skorzystania z prawa odstąpienia przez zamawiającego. Zgodnie z art. 16.2.5.9 Kontraktu zamawiający miał zapłacić generalnemu wykonawcy w oparciu o sporządzony wspólnie protokół inwentaryzacyjny, za:

a) Dostawy, Roboty Budowlane i Usługi wykonane do Dnia Odstąpienia oraz prace kontynuowane i zakończone po Dniu Odstąpienia zgodnie z punktem 16.2.5.1. Kontraktu.

b) uzasadnione i udokumentowane koszty poniesione przez Generalnego Wykonawcę w związku z koniecznością zabezpieczenia Terenu Budowy, stosownie do uzgodnień dokonanych na podstawie punktu 16.2.5.2. Kontraktu.

Dowód: kontrakt nr (...) z dnia 26.04.2012 r. k. 360-406 wraz z załącznikiem nr 11 k. 408-426, załącznik nr 5 – Harmonogram rzeczowo – finansowy k. 488-489, załącznik nr 7 – Procedury odbiorowe k. 491-506

W ramach realizacji powyższego zadania inwestycyjnego powód, jako podwykonawca zawarł z generalnym wykonawcą (...) SA następujące umowy podwykonawcze, stanowiące zamówienia:

- zamówienie nr (...) z dnia 4 maja 2015 r. którego przedmiotem było wykonanie zabezpieczenia ognioochronnego przepustów instalacyjnych, zabezpieczenia ognioochronnego szynoprzewodów w poszczególnych budynkach oraz przygotowanie poszczególnych budynków do odbioru przez Państwową Straż Pożarną.

- zamówienie nr (...) z dnia 8 października 2015 r. którego przedmiotem była dostawa i montaż kratek wentylacyjnych E1 120.

Zgodnie z umowami fakturowanie kamieni milowych miało następować w 100% na podstawie miesięcznych protokołów przerobowych. Wszelkie płatności miały następować w 90 dni od daty zatwierdzenia fv, niemniej A. zastrzegał płatność w ciągu 180 dni zgodnie z procedurą „ Płatność do dostawców przez bank” ustanowioną między A. a instytucją finansową. W celach gwarancyjnych A. miał prawo zatrzymać 10% netto wartości każdej wystawionej fv w celach gwarancyjnych, zapłaconej po zakończeniu wszystkich prac przy podpisaniu protokołu odbioru końcowego.

W dniu 28 października strony dokonały zmiany umowy z dnia 4 maja 2015 r. polegającej na rozszerzeniu zamówienia o dodatkowe prace oraz zwiększeniu wynagrodzenia o łączną kwotę 54 810 zł.

Dowód: zamówienie z dnia 4.05.2015r. wraz z załącznikami k. 22-28, oraz z dnia 8.10.2015r. wraz z załącznikami k. 271, wyciąg z zamówienia z dnia 4.05.2015 r. k. 508-510, k. 512-513

Na podstawie umów z generalnym wykonawcą Firma (...) wykonywała prace polegające na zabezpieczeniach przeciwpożarowych w obiekcie. Po wykonaniu określonego etapu prac, raz w miesiącu wystawiano tzw. protokoły przerobowe, które były weryfikowane przez generalnego wykonawcę: sprawdzano czy prace zostały wykonane, dokonywano obmiaru prac. ( świadkowie P. C., T. P. k. 608-610)

Powód swe prace objęte umową podwykonawczą z października 2015 r. wykonał w całości. Ta umowa dotyczyła dostawy i montażu ogniochronnych kratek pęczniejących. Natomiast prace wynikające z umowy podwykonawczej

z maja 2015 r. zostały wykonane przez powoda w części, a następnie zostały wstrzymane. Powodem wstrzymania prac było nieuregulowanie płatności przez generalnego wykonawcę.

Nie było odbiorów prac pomiędzy A. a podwykonawcami. W tej relacji wystawiane były protokoły przerobowe i na tym etapie nie uczestniczył inwestor.

Pracownicy powoda na terenie budowy mieli koszulki z logo firmy (kamizelki odblaskowe z logo firmy na plecach), posiadali przepustki imienne na których przy wskazanej osobie widniała nazwa firmy powoda. Firma (...) oznaczała każde przejście ppoż. swoją tabliczką znamionową, gdzie była nazwa firmy, zabezpieczała także materiałami izolacyjnymi otwory przez które przechodziły instalacje. Na teren budowy przyjeżdżały również samochody dostawcze z logo firmy powoda.

Raz w miesiącu na budowie odbywały się narady koordynacyjne na których omawiano bieżące sprawy związane z przebiegiem prac. Na tych naradach nie było mowy o podwykonawcach. (k. 609 św. P. C. (2))

W dniu 22 września 2015 r. miało miejsce spotkanie koordynacyjne z przedstawicielem Państwowej Straży Pożarnej, w którym uczestniczyli przedstawiciele pozwanego i generalnego wykonawcy. Zaproszenie na to spotkanie otrzymał także powód od przedstawiciela generalnego wykonawcy. Uczestniczyli w nim ze strony powoda Strażak: M. O., T. S. (1), a także przedstawiciele inwestora (...) np. S. Ż., oraz przedstawiciele generalnego wykonawcy A.: np. T. P., Ł. J.. ( dowód: notatka k. 451). Na spotkaniu tym obecni pracownicy firmy (...) nie zabierali głosu, zostali przedstawieni jako firma doradcza A. w zakresie odbiorów prac ppoż. W dn. 15.07.2016 r. powód otrzymał e-mail od przedstawiciela generalnego wykonawcy (kierownika budowy A. T. Pasieka) z notatką z przebiegu powyższego spotkania. Na spotkaniu tym nie był przedstawiany powód jako podwykonawca, nie było mowy o zakresie ich prac, osoby uczestniczące w tym spotkaniu nie miały tej świadomości.

Dowód: zeznania świadków: M. R., P. C. (2), T. P., P. K. (1) k. 603-612, M. D. k. 627, Z. Ż. k. 625, Ł. J. k. 760v-671, k. 669v J. K., e-mail z dn. 22.09.2015 r. wraz z załącznikiem (k. 453-454), e-mail z dn. 15.07.2016 r. od inż. budowy A. T. P. k. 450-452

Z tytułu realizacji zamówienia nr (...) z dnia 4 maja 2015 r. powód wraz z przedstawicielami generalnego wykonawcy (...) SA sporządził następujące protokoły przerobowe:

- w dniu 10 września 2015 r. protokół przerobowy wraz ze specyfikacją zamontowanych elementów. Na poczet powyższego w tym samym dniu 10.09.2015 r. powód wystawił dokument pro forma nr (...) , a następnie w dniu 14 września 2015 r. fakturę VAT nr (...) na kwotę 26 003,45 zł netto, 31 984,24 zł brutto. Termin płatności powyższej faktury upływał w dniu 14 października 2015 r.

- w dniu 8 października 2015 r. protokół przerobowy wraz ze specyfikacją zamontowanych elementów, na poczet którego w dniu 9.10.2015 r. został wystawiony dokument proforma nr (...), a następnie w dniu 20.10.2015 r. faktura VAT nr (...) na kwotę 26 037,87 zł brutto (21 169 zł netto) z terminem płatności upływającym w dniu 19 listopada 2015 r.

- W dniu 3 listopada 2015 r. protokół przerobowy wraz ze specyfikacją zamontowanych elementów , na poczet którego w dniu 16.11.2015 r. została wystawiona faktura VAT nr (...) na kwotę 51 599,61 zł brutto (41 950,90 zł netto) z terminem płatności upływającym w dniu 14 lutego 2016 r.

Dowód: protokół przerobowy z dnia 10.09.2015r. wraz ze specyfikacją, faktura pro forma z dnia 10.09.2015r. FV nr (...) k. 283-287,

protokół przerobowy z dnia 8.10.2015r. ze specyfikacją, dokument pro forma z dnia 9.10.2015r., FV nr (...) k. 288-291,

protokół przerobowy z dnia 3.11.2015r. wraz ze specyfikacją, FV nr (...) k. 292-294

Z tytułu realizacji zamówienia nr (...) w dniu 7 grudnia 2015 r. powód wraz z przedstawicielami generalnego wykonawcy sporządził protokół przerobowy wraz ze specyfikacją zamontowanych elementów , na poczet którego w dniu 11.12.2015 r. została wystawiona faktura VAT nr (...) na kwotę 10 824 zł brutto (8 800 zł netto) z terminem płatności upływającym w dniu 10 marca 2016 r.

Dowód: protokół przerobowy z dnia 7.12.2015r., dokumentacja techniczna i FV nr (...) k. 295-303

Pismem z dnia 4 marca 2016 r. generalny wykonawca A. poinformował powoda Strażak o odstąpieniu przez inwestora (...) od Kontraktu nr (...) z dnia 26 kwietnia 2012 r. dokonanym pismem z dnia 29 stycznia 2016 r. uznając je za nieskuteczne. Jednocześnie poinformowała powoda, jako podwykonawcę A. o możliwości kierowania roszczeń za zapłatę wynagrodzenia za zrealizowane w ramach kontraktu prace budowlane także względem inwestora (...) (pozwanego).

Dowód: pismo A. z dn. 4.03.2016 r. k. 282

Skuteczność odstąpienia przez inwestora od umowy z A. nie była sporna między stronami procesu. Niespornym było, iż toczy się postępowanie w W. przed sądem polubownym między inwestorem , pozwanym a A. z tytułu rozliczenia prac, gdzie doszło też do potrącenia z tytułu kar umownych (oświadczenia pełnomocników na rozprawie).

Pismem z dnia 21 marca 2016 r. powód skierował do pozwanego (...) oraz generalnego wykonawcy (...) SA wezwanie do zapłaty solidarnie kwoty 165 939,24 zł wraz z ustawowymi odsetkami, w terminie do dnia 28 marca 2016 r. Wraz z wezwaniem powód przedstawił w/w projekt ugody w celu polubownego zakończenia sporu.

W odpowiedzi na powyższe wezwanie pozwany (...) (inwestor) pismem z dnia 29 marca 2016 r. poinformował powoda o braku podstaw prawnych w zakresie regulowania zobowiązań generalnego wykonawcy.

Powołując się w treści pisma na postanowienia wiążącego go z A. Kontraktu nr (...), w szczególności brzmienie art. 21 Kontraktu i załącznik 11 pozwany wskazał, że generalny wykonawca nie przedstawił mu wymaganych postanowieniami Kontraktu informacji ani nie uzyskał zgody na udział powoda jako podwykonawcy. Wskazał, że powód nie został objęty akceptacją inwestora jako podwykonawca Kontraktu.

Kolejnym pismem z dnia 11 kwietnia 2016 r. (...) poinformowała powoda o dokonanym przez nią odstąpieniu od realizacji kontraktu na budowę bloku gazowo – parowego w Elektrociepłowni (...) SA. Poinformowała powoda o rozpoczętym w związku z tym procesie inwentaryzacji mające na celu ustalenie zakresu wykonanych robót, w tym też robót zrealizowanych przez podwykonawców i uregulowanie płatności.

Dowód: wezwanie do zapłaty z załącznikiem w postaci ugody i dowodami nadania k. 304-309, pisma pozwanego z dnia 29.03.2016 r. k. 356, oraz z dnia 11.04.2016 r. k. 358

Inwestycja realizowana w ramach kontraktu nr (...) dotycząca budowy bloku gazowo – parowego w Elektrociepłowni (...) SA. była podzielona na 16 etapów zwanych w kontrakcie kamieniami milowymi. Nadzór inwestorski na budowie sprawowała wyłoniona przez pozwanego spółka (...) sp. z o.o. z/s w W.. (Inżynier Kontraktu) Inspektorzy nadzoru z tej spółki byli stale obecni na budowie , nadzorując realizację prac, wpisując w dzienniku budowy zakończenie danego etapu prac i dokonując ich odbioru. Po zakończeniu danego etapu prac sporządzany był protokół odbioru a następnie protokół finansowy, który był podstawą wypłaty za dany etap. Na etapie sporządzania protokołu finansowego generalny wykonawca przekazywał oświadczenia podwykonawców tych objętych procedurą zgłoszeniową i wskazywał stopień zobowiązań finansowych względem danego podwykonawcy. W przypadku, gdy w trakcie inwestycji pojawiali się nowi podwykonawcy, którzy nie byli umieszczeni na liście – załączniku nr 11 do Kontraktu, generalny wykonawca zgłaszał go spółce (...) w ten sposób, że na piśmie zwracał się do (...) o wyrażenie zgody na takiego podwykonawcę wskazując firmę podwykonawcy i zakres prac danej firmy. W przypadku prac budowlano – montażowych przedkładał dodatkowo projekt umów i aneksy do nich. Inwestor przedstawiał zgłoszenie inżynierowi kontraktu (do spółki (...)) do zaopiniowania. Dotyczyło to np. Firm (...) , S.(k. 620,621-622, św. M. C., M. P.)

Mimo zastrzeżeń inwestora , A. zawierał z podwykonawcami umowy z wydłużonymi terminami płatności. (180, 270 dniowe terminy płatności), w sytuacji gdy kontrakt pozwanego z A. zakładał 30 dniowy termin płatności. Pozwany takich umów nie akceptował. Aby uniknąć ryzyka tzw. podwójnych płatności (w stosunku do generalnego wykonawcy i podwykonawców), wymagał od A. przy rozliczaniu danego etapu inwestycji przedłożenia wraz z fakturą oświadczeń podwykonawców, czy za dany etap generalny wykonawca zalega im z zapłatą. Ponieważ A. nie akceptował tego wymogu, w pewnym momencie , na przełomie 2014/2015 zaprzestał informowania pozwanego o podwykonawcach, zaprzestał zgłaszania podwykonawców pozwanej spółce. Zdarzały się sytuacje , że A. przedkładając fakturę obejmującą płatność za dany etap nie składał oświadczeń co do podwykonawców w ogóle. Wówczas był wzywany przez (...) do uzupełnienia i jeżeli A. oświadczał, że co do danego zakresu nie było podwykonawcy następowała wyplata wynagrodzenia. Na tej inwestycji było ok. 50 podwykonawców, generalny wykonawca nie był firmą budowlaną, budowę realizował od początku do końca podwykonawcami, o czym pozwany wiedział ( zezn. św. M. P. k. 622 )

Akcjonariuszami E. jest spółka (...). Nieruchomość stanowiąca własność E. jest otoczona terenami spółki (...), a zatem żeby dostać się na plac budowy należało przekroczyć najpierw teren spółki (...). Przepustki zezwalające na wejście na teren T. wydawał ten podmiot. Natomiast teren budowy stanowił własność E., która we własnym zakresie wydawała pracownikom podwykonawców przepustki na wejście na teren budowy. Były to przepustki imienne ze wskazaniem firmy, z jakiej dana osoba pochodzi. Wchodząc na teren budowy pracownicy firmy (...) musieli uzyskać przepustki, a także odbyć szkolenie bhp. Listy imienne zawierające wykaz osób przeszkolonych powód wysyłał do generalnego wykonawcy. Przed rozpoczęciem prac każda podwykonawcza firma była zgłoszona inwestorowi na szkolenie bhp, na liście imiennej osób przeszkolonych była nazwa każdego podwykonawcy. Szkolenia bhp należały do A.. Szkolenia bhp przeprowadzali pracownicy A. bez udziału inwestora. Natomiast przepustki na teren budowy wydawała E. natomiast nie było wiadome w sprawie, czy wydając przepustki imienne otrzymywała wraz z listą imienną nazwę wykonawcy. (św. Z. Ż. (2) k. 626, św. Ł. J. k. 670 ).

W przypadku powoda łączące go umowy z generalnym wykonawcą (...) SA nie zostały przedstawione pozwanemu. Generalny wykonawca nie dokonał zgłoszenia powoda jako podwykonawcy ani nie przedstawił inwestorowi umów z nim zawartych. Pozwany nie miał wiedzy ani co do zakresu prac wykonywanych przez powoda, ani co do wysokości należnego mu wynagrodzenia z tytułu ich realizacji. Powód nie zapoznał nikogo z pracowników pozwanego ani inspektorów nadzorów pozwanego ze spółki (...) z treścią łączących go z generalnym wykonawcą umów. W sytuacji gdy inspektorzy nadzoru stwierdzali na budowie nowych, nieznanych podwykonawców zgłaszali to do (...) P. K. (2). Inspektor nadzoru branży instalacji sanitarnej, w tym obejmującej branżę ppoż nie miał wiedzy, że prace zabezpieczające kanałów ppoż wykonywała firma (...), nie widział tej firmy na budowie, prace te w zakresie branży ppoż miał wykonać I. na zlecenie I. (fon.) jako podwykonawcy A.. (zezn. świadków: J. N. – insp. nadzoru robót architektoniczno – konstrukcyjnych, Z. Ż. (2) – insp. nadzoru branży instalacji sanitarnej k. 624-624)

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił w oparciu o powołane wyżej dowody z dokumentów oraz zeznania świadków. Sąd dał wiarę w/w dokumentom prywatnym w zakresie ustaleń wyżej poczynionych na ich podstawie, jako nie kwestionowanych przez strony procesu. Dał również wiarę zeznaniom świadków w w/w zakresie jako wzajemnie się uzupełniających i potwierdzających treść dowodów z dokumentów.

Odnośnie zeznań świadków zawnioskowanych przez powoda: M. R., P. C. (2), T. P., P. K. (1) k. 603-612, Ł. J. to nie dostarczyły one podstaw do ustalenia, że pozwany posiadał wiedzę zarówno o powodzie jako podwykonawcy jak i istotnych elementach treści umów łączących go z generalnym wykonawcą A.. Fakty, o których zeznawali w/w świadkowie takie jak: oznakowanie pracowników powoda, oznakowanie realizowanych przez niego robót, samochody dostawcze z logo firmy czy udział pracowników powoda w spotkaniu koordynacyjnym z udziałem pracowników (...), jakie odbyło się we wrześniu 2015 co najwyżej mogą wskazywać na istnienie wiedzy pozwanego o powodzie jako podwykonawcy, choć i to nie podlega jednoznacznemu ustaleniu, w sytuacji gdy, jak zeznawali świadkowie w realizacji Kontraktu w Elektrociepłowni (...) brało udział kilkudziesięciu podwykonawców, a na terenie budowy pracowało jednocześnie kilka ekip. Samo tolerowanie pracowników określonego podmiotu na placu budowy, nie świadczy o woli zaakceptowania przez inwestora umowy, na podstawie której podmiot ten wykonuje prace. Uzyskanie przez inwestora wiedzy o osobie podwykonawcy pozostaje bez znaczenia dla rozstrzygnięcia sprawy, bowiem podkreślić należy, że dopiero wiedza inwestora łącznie: zarówno o osobie podwykonawcy oraz o istotnych elementach umowy podwykonawczej łączącej podwykonawcę z generalnym wykonawcą jest warunkiem powstania solidarnej odpowiedzialności inwestora z 647 ( 1 )§ 5 cyt. przepisu.

Nie były wiarygodne zeznania świadka T. P. (k. 609) w części w jakiej zeznał, że na spotkaniu koordynacyjnym w dniu 22.09.2015 r. w którym uczestniczyli dwaj pracownicy powoda, generalny wykonawca przekazał pozwanemu informację o powodzie jako podwykonawcy ze wskazaniem zakresu prac objętych umowami z maja i października 2015 r. realizowanych przez powoda. Zeznania w/w świadka nie zostały potwierdzone przez pozostałych świadków: Z. Ż. i M. D. (2), którzy również uczestniczyli w powyższym spotkaniu. Zresztą świadek ten nie pamiętał, kto konkretnie ze strony A. miał przekazać tę informację inwestorowi. Brak takowej informacji w treści samej notatki zawierającej przebieg spotkania. Przeciwne zeznania pracowników pozwanego jak też inspektorów nadzoru inwestorskiego: J. N., Z. Ż. (2) i M. D. (2) były jednoznaczne co do tego.

Jako wiarygodne Sąd ocenił zeznania pozostałych świadków: M. C. k. 620-621, M. P. k. 621-624, J. N. k. 624, Z. Ż. (2) k. 624-626, M. D. (2) k. 626-627, J. K. k. 669-669vna okoliczność procedury wyrażania zgody na podwykonawców, zasad wydawania przepustek na teren pozwanego, procedury odbiorowej wykonanych prac przez A. w zakresie jej realizacji oraz zakresu wykonanych prac przez A., podwykonawców i powoda oraz na okoliczność braku wiedzy pozwanego co do zakresu prac wykonywanych przez powoda oraz wynagrodzenia. Z zeznań powyższych świadków wynikało, że inwestor (pozwany) nie złożył ustnego ani pisemnego oświadczenia o wyrażeniu zgody na nawiązanie umów przez A. z powodem jako podwykonawcą, nie zostały mu przedstawione dokumenty o których mowa w art. 647 1§2 zd. 2 kc, (...) nie miał też wiedzy o przedmiocie powierzonych podwykonawcy robót i jego wynagrodzeniu.

Na rozprawie w dniu 3 marca 2017 r. (k. 669) Sąd pominął dowód z przesłuchania stron wobec ich nieusprawiedliwionego niestawiennictwa. Ponadto na powyższej rozprawie Sąd oddalił następujące wnioski dowodowe powoda :

- zgłoszone w piśmie z daty 2.01.2017 r.(pierwotnie w piśmie stanowiącym odpowiedź na sprzeciw od nakazu zapłaty k. 4433-448) o dopuszczenie i przeprowadzenie dowodu z opinii biegłego z zakresu budownictwa m.in. na okoliczność zakresu wykonanych przez powoda robót, ich jakości, wartości ,

- wnioski dowodowe zgłoszone przez pełn. powoda na rozprawie w dn. 2.01.2017 r. w postaci raportów miesięcznych za okres maj – grudzień oraz części kosztorysu stanowiącego załącznik do umowy odnoszącego się do zakresu prac wykonanych przez powoda

Powyższe wnioski dowodowe Sąd oddalił jako prowadzące do zwłoki w prowadzeniu sprawy a odnośnie kosztorysu, opinii biegłego oraz raportów jako pozostające bez znaczenia dla rozstrzygnięcia sprawy.

Odnośnie dowodu z opinii biegłego wskazać należy, że dowód ten był zbędny dla rozstrzygnięcia sprawy w sytuacji, gdy odpowiedzialność inwestora względem powoda była rozpatrywana jedynie w kontekście art. 647[1] § 5 KC. Ustalanie zakresu i wartości wykonanych robót miałoby znaczenie w razie gdyby zachodziła odpowiedzialność pozwanego z art. 405 kc i następne, która zdaniem sądu nie miała miejsca. Analizując zapisy Kontraktu nr (...) łączącego pozwanego z A. należy stwierdzić, że strony określiły w nim skutki odstąpienia jako ex nunc, ustanawiając w art. 16.2.5.9 obowiązek rozliczenia się stron z dotychczas wykonanych prac na podstawie inwentaryzacji. Zatem po stronie inwestora istniał dług z tego tytułu wobec A., a wierzytelność z tego tytułu A.wobec inwestora, nie może być mowy o jakimkolwiek wzbogaceniu inwestora kosztem podwykonawcy, skoro pozwanego i A. łączyła umowa w zakresie rozliczeni robót w razie odstąpienia od umowy. Takim wzbogaceniem na pewno nie może być też różnica w wartości prac miedzy w/w podmiotami a wartością prac między powodem a A., gdyby ta ostatnia wartość była wyższa. Bez znaczenia pozostaje, czy pozwany na etapie wyrokowania w tej sprawie faktycznie zapłacił za prace stronie swojej umowy, a wykonane przez powoda, bowiem jeżeli istnieje z tego tytułu dług i odpowiadająca mu wierzytelność z tytułu umowy, to nie ma mowy o bezpodstawnym wzbogaceniu ( por. SN uzasadnienie II CSK 441/14 ). Sąd nie podziela poglądu SN w: II CSK 9/13, choć analiza uzasadnienia orzeczenia, którego skutkiem było zresztą orzeczenie II CSK 441/14, nie przesadza, wbrew tezie, iż jeżeli inwestor nie zapłaci wykonawcy, to jest wzbogacony kosztem podwykonawcy.

Sąd zważył, co następuje.

Rozpatrując w pierwszej kolejności roszczenie powoda w oparciu o przepis art. 647 1 kc, statuującego odpowiedzialność solidarną inwestora z wykonawcą za zapłatę wynagrodzenia Sąd uznał brak tej odpowiedzialności.

Zgodnie z art. 647 1 § 1 kc W umowie o roboty budowlane, o której mowa w art. 647, zawartej między inwestorem a wykonawcą (generalnym wykonawcą), strony ustalają zakres robót, które wykonawca będzie wykonywał osobiście lub za pomocą podwykonawców.

§ 2. Do zawarcia przez wykonawcę umowy o roboty budowlane z podwykonawcą jest wymagana zgoda inwestora. Jeżeli inwestor, w terminie 14 dni od przedstawienia mu przez wykonawcę umowy z podwykonawcą lub jej projektu, wraz z częścią dokumentacji dotyczącą wykonania robót określonych w umowie lub projekcie, nie zgłosi na piśmie sprzeciwu lub zastrzeżeń, uważa się, że wyraził zgodę na zawarcie umowy.

§ 3. Do zawarcia przez podwykonawcę umowy z dalszym podwykonawcą jest wymagana zgoda inwestora i wykonawcy. Przepis § 2 zdanie drugie stosuje się odpowiednio.

§ 4. Umowy, o których mowa w § 2 i 3, powinny być dokonane w formie pisemnej pod rygorem nieważności.

§ 5. Zawierający umowę z podwykonawcą oraz inwestor i wykonawca ponoszą solidarną odpowiedzialność za zapłatę wynagrodzenia za roboty budowlane wykonane przez podwykonawcę.

§ 6. Odmienne postanowienia umów, o których mowa w niniejszym artykule, są nieważne.

Obecnie w orzecznictwie Sądu Najwyższego i nauce prawa cywilnego w zasadzie jednolicie przyjmuje się, że do zgody inwestora na zawarcie przez wykonawcę umowy z podwykonawcą, wymaganej w art. 647(1) § 2 k.c., nie stosuje się art. 63 § 2 k.c.; zgoda ta może być wyrażona przez każde zachowanie, które ujawnia ją w sposób dostateczny (art. 60 k.c.). Zgoda inwestora nie jest przesłanką ważności umowy podwykonawczej, lecz konieczną przesłanką powstania po stronie inwestora i wykonawcy solidarnej odpowiedzialności za zapłatę wynagrodzenia należnego podwykonawcy.

Natomiast przedmiotem rozbieżnych wypowiedzi w orzecznictwie i literaturze prawa jest nadal kwestia tego jakie przesłanki muszą być spełnione by można było przyjąć, że inwestor wyraził zgodę na udział podwykonawcy w realizacji robót budowlanych i w ten sposób przyjął na siebie solidarną odpowiedzialność za zapłatę jego wynagrodzenia. W tym zakresie Sąd rozpoznający przedmiotową sprawę stoi na stanowisku i podziela ten pogląd, że dopiero wiedza inwestora łącznie: zarówno o osobie podwykonawcy oraz o w/w elementach umowy stanowi przesłankę do przyjęcia tzw. „zgody dorozumianej „ na zawarcie umowy w rozumieniu art. 647 ( 1 )§ 2 zd. 1 kc, która to zgoda z kolei przesądza o solidarnej odpowiedzialności inwestora z § 5 cyt. przepisu (por. SA w Szczecinie I ACa 30/14, w Rzeszowie I ACa 379/14, I ACa 275/14, SN:IICSK 210/10, III CSK 245/13, IV CSK 91/12). Taki też pogląd zajął SA w Rzeszowie m.in. w sprawie I ACa 84/16. Należy wskazać, że przewidziana w art. 647 ( 1 )kc solidarna (niesubsydiarna) odpowiedzialność inwestora względem podwykonawcy za cudzy dług jest wyjątkiem od ogólnych zasad prawa zobowiązań, zgodnie z którymi prawa i obowiązki wynikające z zobowiązań umownych powstają tylko między stronami czynności prawnej będącej ich źródłem. Ta nietypowa i surowa formuła odpowiedzialności gwarancyjnej inwestora za zobowiązania wynikające z umowy której nie jest stroną przemawia za tym aby przepis ten wykładać ściśle, nie rozszerzająco.

W procesie tym powód nie wykazał wbrew treści art. 6 kc, iż inwestor , czy też jego reprezentanci na budowie ( inspektorzy , oddelegowani pracownicy ) mieli wiedzę o powodzie jako podwykonawcy oraz wiedzę o istotnych postanowieniach łączącej go z generalnym wykonawcą umowy. Świadkowie słuchani na rozprawach, w tym inspektorzy nadzoru inwestorskiego zatrudnieni przez firmę (...) oraz pracownicy pozwanego nie mieli wiedzy o treści umów generalnego wykonawcy z powodem co do istotnych jej postanowień: zakresu prac i wysokości wynagrodzenia. Wystarczyło, zresztą zgodnie z treścią art. 647 1 § 2 kc, by w sposób wyraźny zakomunikować to inwestorowi, najlepiej w formie pisemnej. Powód dla zabezpieczenia własnego interesu winien był samodzielnie, nie licząc na inicjatywę generalnego wykonawcy zgłosić inwestorowi swą umowę, w każdym razie sprawdzić, czy takiego zgłoszenia wykonawca dokonał. Sąd w tym składzie nie podziela tego nurtu orzecznictwa SN i doktryny ( patrz: T. Sokołowski : komentarz do art. 647 1 kc, III CSK 371/14, III CSK 370/14 ), które zmierza w kierunku, iż wystarczy sam fakt wykonania prac przez podwykonawcę na rzecz inwestora , nawet bez wiedzy o umowie , bez zgody na nią, czy też za zgodą tzw. dorozumianą czynną, ale bez wiedzy o istotnych postanowieniach umowy z podwykonawcą, czy też za zgodą dorozumianą czynną, udzieloną już po wykonaniu prac. Taka wykładnia, zdaniem tego sadu, jest nie tylko rozszerzająca, lecz contra legem. Jeśli bowiem wystarczy sam fakt wykonania prac w rozumieniu § 5 cyt przepisu, zbędne stają się pozostałe zapisy tegoż przepisu art. 647 1 kc. Zważyć należy, iż wyrywkowe literalne czytanie jednie § 5 tegoż przepisu, z pominięciem pozostałych §-ów, jest niedopuszczalne, jako niezgodne z zasadami wykładni systemowej. Wykładnia zaprezentowana przez T. Sokołowskiego byłaby do zaakceptowania jedynie w sytuacji , gdyby § 5 stanowił samodzielny, odrębny przepis: w tym wypadku należałoby zastosować dla § 5 odmienną numerację: „art. 647 2 kc”. Tymczasem § 5 art. 647 1 kc jest skutkiem wcześniejszych zapisów tegoż przepisu, na co wskazuje jednoznacznie również wykładnia celowościowa uchwalenia tego przepisu ( por. uzasadnienie projektu wprowadzenia tego przepisu do kc : Sejm IV kadencji nr druku 888 , w którym mowa jest nie tylko o ochronie podwykonawców, lecz w równiej mierze cyt. „o zabezpieczeniu interesu inwestora poprzez akceptację umowy z podwykonawcą ze skutkiem odpowiedzialności solidarnej ).

Zatem „zgoda” bez umożliwienia inwestorowi zapoznania się z umową może wywołać skutek z § 5 cyt przepisu tylko i wyłącznie, gdy zostanie ona wyrażona jednoznacznie, werbalnie, wprost: „na zawarcie umowy z podwykonawcą”. Nie może natomiast być mowy o żadnej „dorozumianej zgodzie”, bez przedstawienia inwestorowi umowy z podwykonawcą, a już zupełnie niezrozumiałym jest pojęcie „zgody dorozumianej czynnej”, gdy inwestor nie znał istotnych postanowień umowy z podwykonawcą, bowiem nie umożliwiono mu nawet zapoznania się z nimi. Rację ma ten nurt orzeczniczy sadów powszechnych, który wskazuje, iż inwestor nie musi wykazywać inicjatywy w poszukiwaniu umowy, czy ustalaniu podwykonawców. Ciężar wykazania dopełnienia tych czynności spoczywa na wykonawcy, co wynika wprost z § 2 umowy, a nadto na podwykonawcy, bo to on dla siebie wywodzi skutki prawne z § 5 cyt. przepisu. W interesie podwykonawcy leży zatem poinformowanie inwestora o treści swojej umowy, chyba że nie leży to w interesie podwykonawcy i generalnego wykonawcy ( tj. wynagrodzenie podwykonawcy znacząco przekracza to umówione w umowie z inwestorem wynagrodzenia generalnego wykonawcy ), ale wówczas niewypełnienie obowiązku poinformowania inwestora o swej umowie nie może wywoływać skutku prawnego w postaci odpowiedzialności inwestora z § 5. Sąd nie podziela też teorii tzw. „zgody czynnej dorozumianej” utożsamianej ze świadomością inwestora o istnieniu podwykonawcy i wykonywaniu przez niego prac w postaci: tolerowania podwykonawców na budowie, wiedzy pozyskanej z wpisów do dziennika budowy, czy z innych okoliczności , typu „koszulki na budowie”. Takie tolerowanie nie stanowi żadnej „aktywności”, przeciwnie, jest to bierne zachowanie, tzw. „milczenie”. W świetle brzmienia art. 647 1 kc oraz jego wykładni systemowej, jak również celowościowej, przy zachowaniu minimum ochrony interesów inwestora, musi on mieć możliwość, zapewnioną mu nie jego własnym staraniem, lecz staraniem drugiej strony umowy (wykonawcy i jego podwykonawcy) zapoznania się z umową. Dopóki tego mu się nie umożliwi, nie powstaje po jego stronie obowiązek wyrażania jakiejkolwiek zgody, w jakiejkolwiek postaci, w tym dorozumianej w myśl art. 647 1 § 2 zd. 1 kc, bo dorozumiana zgoda przez sam fakt dorozumianego zachowania będzie zawsze zgodą bierną, a nie czynną ( brak protestu , czy brak zgody werbalnej ). O zgodzie biernej, a więc „braku sprzeciwu”, a więc tolerowaniu podwykonawcy na budowie, itp. natomiast może być mowa tylko i wyłącznie w przypadku spełnienia warunków zd. 2 tegoż przepisu. Owe „tolerowanie” to nic innego bowiem, jak „tzw. milczenie”, któremu przepisy kc nie nadają żadnego znaczenia prawnego w postaci wywołania skutków prawnych poza wyjątkami wprost wskazanymi ( np. art. 68 2 kc ). Podsumowując, wobec braku umożliwienia inwestorowi przez wykonawcę, czy podwykonawcę zapoznania się z warunkami umowy w postaci przynajmniej jego zakresu przedmiotowego i finansowego, „wiedza” inwestora o podwykonawcy nie stanowi „zgody”. „Wiedza” to oświadczenie wiedzy, bez skutków cywilno-prawnych, „zgoda” to oświadczenie woli, skutki takie wedle zasad ustawy wywołujące. W tym przypadku nie umożliwiono inwestorowi ( zasada teorii doręczenia z art. 61 § 1 kc obowiązuje również i w tej sytuacji ) i nie zapoznano inwestora z istotnymi dla niego warunkami umowy podwykonawczej, zatem nie powstał po jego stronie obowiązek wyrażania zgody w jakiejkolwiek postaci na zawarcie takiej umowy ( brak wymagalności obowiązku złożenia oświadczenia woli w postaci udzielenia zgody ). Dodać należy, iż to nie inwestor ma udowadniać okolicznościami faktycznymi brak zgody, lecz powód winien był udowodnić zgodę poprzez fakty pozytywne. Takim faktem pozytywnym nie może być „milczenie” inwestora , nawet przy założeniu, że jego inspektor nadzoru miał obowiązek informować inwestora o podwykonawcach. Nadto o zgodzie dorozumianej nie może być mowy, gdy inwestor nie został poinformowany o treści essentialia negotii umowy. W świetle zatem ustalonych w tym procesie faktów inwestor zgody na tą umowę nie udzielił, bo brak udowodnienia faktu pozytywnego w postaci wyrażenia tejże zgody jako oświadczenia woli.

O kosztach procesu Sąd orzekł na podst. art. 108 kpc w zw. z art. 98 § 1 i 3 kpc zgodnie z zasadą odpowiedzialności za wynik sporu. Na koszty procesu poniesione przez pozwanego które ma mu zwrócić strona powodowa , składają się koszty zastępstwa adwokackiego w kwocie 7 334 zł ustalone na podstawie §2 pkt 6 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie (DZ.U. 2015.1800) (pkt II wyroku)

Sąd nie uwzględnił wniosku pełnomocnika pozwanego o zasądzenie na jego rzecz kosztów zastępstwa procesowego według stawki stanowiącej trzykrotność stawki minimalnej 21 600 zł. (7200 x 3), przyznając stawkę minimalną. Przepis § 15 ust. 3 Rozporządzenia MS w sprawie opłat za czynności adwokackie wskazuje na przesłanki zasądzenia kosztów adwokackich w wysokości wyższej niż minimalna, w tym na: niezbędny nakład pracy adwokata, w szczególności poświęcony czas na przygotowanie się do prowadzenia sprawy, liczba stawiennictw w sądzie, w tym na rozprawach i posiedzeniach, czynności podjęte w sprawie, w tym czynności podjęte w celu polubownego rozwiązania sporu, również przed wniesieniem pozwu (pkt 1); wartość przedmiotu sprawy (pkt 2); wkład pracy adwokata w przyczynienie się do wyjaśnienia okoliczności faktycznych istotnych dla rozstrzygnięcia sprawy, jak również do wyjaśnienia i rozstrzygnięcia istotnych zagadnień prawnych budzących wątpliwości w orzecznictwie i doktrynie (pkt 3); rodzaj i zawiłość sprawy, w szczególności tryb i czas prowadzenia sprawy, obszerność zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego, w szczególności dopuszczenie i przeprowadzenie dowodu z opinii biegłego lub biegłych sądowych, dowodu z zeznań świadków, dowodu z dokumentów, o znacznym stopniu skomplikowania i obszerności (pkt 4).

W ocenie Sądu sprawa poddana sądowej kontroli nie była zawiła, sprawa nie trwała długo, nie wymagała dużej ilości rozpraw, czy pism procedsowych, tym samym aktywność i efektywna praca pełnomocnika pozwanej, nakład pracy pełnomocnika w związku z występowaniem w przedmiotowej sprawie uzasadniał zasądzenie kosztów zastępstwa procesowego według stawki minimalnej.

W punkcie III wyroku Sąd nakazał zwrócić na rzecz powoda kwotę 3 165,61 zł tytułem niewykorzystanej części zaliczki na wydatki, natomiast w punkcie IV zarządzono zwrot na rzecz pozwanego kwoty 582,99 zł z tego tytułu – na podst. art. 84 Ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych.

Kontakt: saos_malpka_saos_kropka_org_kropka_pl | Wersja SAOS: 0.9.13