Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 28 marca 2017 roku

Sąd Okręgowy w Piotrkowie Trybunalskim, Wydział V Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w składzie:

Przewodniczący SSO Ewa Tomczyk

Protokolant stażysta Iwona Jasińska

po rozpoznaniu w dniu 14marca 2017 roku w Piotrkowie Trybunalskim na rozprawie

sprawy z wniosku J. P.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w T.

o prawo do emerytury

na skutek odwołania J. P.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w T.

z dnia 10 sierpnia 2015 r. sygn. (...)

oddala odwołanie.

Sygn. akt V U 987/15

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 10 sierpnia 2015 roku Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w T. odmówił wnioskodawcy J. P. prawa do emerytury z uwagi na brak wymaganego okresu 15 lat pracy w warunkach szczególnych.

Od powyższej decyzji odwołał się w dniu 21 sierpnia 2015 roku pełnomocnik wnioskodawcy, domagając się jej zmiany przez zaliczenie do stażu pracy w warunkach szczególnych okresów zatrudnienia:

- od dnia 5 września 1970 roku do dnia 8 maja 1971 roku w Fabryce (...) S.A,

- od dnia 26 czerwca 1971 roku do dnia 23 października 1972 roku oraz od 15 listopada 1974 roku do dnia 30 czerwca 1975 roku w (...) S.A. w K.,

- od dnia 4 września 1975 roku do dnia 4 sierpnia 1991 roku w (...),

- od dnia 5 sierpnia 1991 roku do dnia 31 grudnia 1998 roku w Przedsiębiorstwie (...) S.A. w Ł. i przyznanie J. P. prawa do emerytury.

Organ rentowy w odpowiedzi na odwołanie wniósł o jego oddalenie.

Sąd Okręgowy – Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych ustalił, co następuje:

J. P. urodzony (...), dnia 6 czerwca 2013 roku wystąpił z pierwszym wnioskiem o przyznanie prawa do emerytury. Wnioskodawca nie jest członkiem otwartego funduszu emerytalnego.

(dowód: wniosek o emeryturę, k. 1-3 akt ZUS I)

Decyzją z dnia 24 czerwca 2013 roku Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w T. odmówił prawa do emerytury wskazując, że wnioskodawca nie posiada 15 letniego stażu pracy w warunkach szczególnych.

Organ rentowy nie uwzględnił jako pracy w warunkach szczególnych okresów zatrudnienia od 4 września 1975 roku do 4 sierpnia 1991 roku oraz od 5 sierpnia 1991 roku do 31 grudnia 1998 roku, ponieważ w oparciu o przedłożone dokumenty, brak było możliwości określenia charakteru wykonywanej pracy, a stanowiska ślusarz, spawacz, monter-konstrukcji, monter-spawacz nie znajdują potwierdzenia w Rozporządzeniu Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 roku.

(dowód: decyzja z dnia 24 czerwca 2013 roku, k. 49 akt ZUS I)

Odwołanie od powyższej decyzji w dniu 10 lipca 2013 roku złożył J. P..

(dowód: odwołanie, k. 2 akt sprawy V U 1045/13)

Wyrokiem z dnia 12 marca 2014 roku, sygn. akt V U 1045/13 Sąd Okręgowy w Piotrkowie Trybunalskim V Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych oddalił odwołanie, uznając, że wnioskodawca nie spełnił przesłanki wykonywania pracy w warunkach szczególnych w ilości co najmniej 15 lat, a co za tym idzie nie miał wymaganych prawem warunków do uzyskania prawa do emerytury zgodnie z art. 32 ust. 1 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych. W oparciu o angaże pracownicze Sąd Okręgowy uznał, że możliwe było zaliczenie do pracy w warunkach szczególnych jedynie okresu od 1 października 1978 roku do 28 lutego 1982 roku, albowiem w angażach za ten okres wskazano, że wnioskodawca był zatrudniony na stanowisku spawacza.

(dowód: wyrok w sprawie Sądu Okręgowego w Piotrkowie Trybunalskim V U 1045/13, k. 36 akt sprawy V U1045/13)

Apelacje od powyższego wyroku wniósł ubezpieczony, zaskarżając wyrok w całości oraz wnosząc o jego zmianę i przyznanie prawa do emerytury lub uchylenie wyroku i przekazanie sprawy Sądowi Okręgowemu w Piotrkowie Trybunalskim do ponownego rozpoznania.

(dowód: apelacja wnioskodawcy, k. 48 akt sprawy V U 1045/13)

Wyrokiem z dnia 12 lutego 2015 roku, sygn. akt III AUa 583/14 Sąd Apelacyjny w Łodzi III Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych oddalił apelację.

(dowód: wyrok Sądu Apelacyjnego w Łodzi, sygn. akt III Aua 583/14, k. 64 akt sprawy 1045/13)

Dnia 7 maja 2015 roku pełnomocnik J. P. złożył skargę kasacyjną do Sądu Najwyższego od powyższego wyroku Sądu Apelacyjnego w Łodzi.

(dowód: skarga kasacyjna, k. 78 akt sprawy 1045/13)

Postanowieniem z dnia 12 kwietnia 2016 roku, sygn. akt I UK 227/15 Sąd Najwyższy odmówił przyjęcia skargi kasacyjnej do rozpoznania.

(dowód: postanowienie z dnia 12 kwietnia 2016 roku, k. 89 akt sprawy V U 1045/13)

Dnia 4 maja 2015 roku J. P. złożył ponowny wniosek o przyznanie prawa do emerytury wnosząc o zaliczenie do pracy w warunkach szczególnych okresu zatrudnienia

- w Fabryce (...) S.A. w R. od 5 września 1970 roku do 8 maja 1971 roku na stanowisku ślusarz, monter kotłów i urządzeń kotłowych,

- w (...)S.A. w K. od 26 czerwca 1971 roku do 30 czerwca 1975 roku na stanowisku operatora strugarki,

- w (...) w B. od 4 września 1975 roku do 4 sierpnia 1991 roku na stanowisku spawacza,

- w Przedsiębiorstwie (...) S.A. od 4 sierpnia 1991 roku do 31 maja 2003 roku na stanowisku monter-spawacz.

(dowód: wniosek o emeryturę, k. 1 akt ZUS II)

W dniu 18 lutego 1983 r. J. P. ukończył podstawowy kurs spawania elektrycznego i otrzymał książeczkę spawacza wystawioną przez Kuratorium (...) w P. (...)w B. w książeczce spawacza potwierdził wnioskodawcy wykonywanie robót spawalniczych konstrukcji stalowych i montera konstrukcji stalowych i żelbetowych w okresie od 19.021983 r. do 28.04.1987 r., robót spawalniczych i montera konstrukcji stalowych spawanych w okresie od 4.05.1987 r. do 31.03.1989 r. na budowie eksportowej w Niemczech. (...) S.A. potwierdziło, że wnioskodawca w okresach od dnia 20.04.1989 r. do 30.03.1991 r., od 12.11.1991 r. do 24.02.1992 r., od 1.03.1992 r. do 2.04.1998 r wykonywał roboty spawalnicze i montaż konstrukcji stalowych.

(dowód: książeczka spawacza – koperta k. 10 akt rentowych)

W dniu 23 marca 2004 r. Fabryka (...) S.A. w R. wystawiła wnioskodawcy świadectwo wykonywania prac w szczególnych warunkach, w którym wskazała, że ubezpieczony w okresie od dnia 5.09.1970 r. do dnia 8.05.1971 r. wykonywał stale i w pełnym wymiarze czasu pracy pracę ślusarza montera kotłów i urządzeń kotłowych wymienioną w wykazie A Dział II poz. 1 pkt 29 wykazu stanowiącego załącznik nr 1 do zarządzenia Ministra Górnictwa i Energetyki z dnia 12.08.1983 r. w sprawie określenia stanowisk pracy w resorcie górnictwa i energetyki, na których są wykonywane prace w szczególnych warunkach.

(dowód: świadectwo wykonywania pracy górniczej k. 2 w aktach ZUS)

W dniu 20 kwietnia 2004 r. (...) S.A. w K. wystawiła wnioskodawcy świadectwo wykonywania pracy w szczególnych warunkach, w którym wskazała, że ubezpieczony w okresie od dnia 26.06.1971 r. do dnia 23.10.1972 r. wykonywał stale i w pełnym wymiarze czasu pracy pracę na stanowisku operatora strugarki wymienioną w wykazie stanowiącym załącznik nr 1 do zarządzenie nr 3 Ministra Hutnictwa i Przemysłu Maszynowego z dnia 30.03.1985 r. w sprawie prac wykonywanych w szczególnych warunkach w zakładach pracy resortu hutnictwa i przemysłu maszynowego.

(dowód: świadectwo wykonywania pracy górniczej k. 3 w aktach ZUS)

Organ rentowy w zaskarżonej decyzji mimo złożenia przez ubezpieczonego powyższych świadectw wykonywania pracy w warunkach szczególnych nie zaliczył wskazanych w nich okresów zatrudnienia uznając, że stanowiska te nie znajdują potwierdzenia w zarządzeniu Ministra Górnictwa i Energetyki z dnia 12.08.1983 r. i zarządzeniu Ministra Hutnictwa i Przemysłu Maszynowego z dnia 30.031985 r.

Organ rentowy przyjął, że na dzień 1 stycznia 1999 roku skarżący udowodnił staż pracy wynoszący 30 lat, 5 miesięcy i 24 dni. Zakład Ubezpieczeń Społecznych nie zaliczył wnioskodawcy do stażu pracy w warunkach szczególnych żadnego okresu zatrudnienia.

(dowód: decyzja z dnia 10 sierpnia 2015 roku, k. 19 akt ZUS II)

Sąd Okręgowy dokonał oceny dowodów i zważył, co następuje:

Odwołanie nie zasługuje na uwzględnienie.

Wniosek emerytalny ubezpieczonego J. P. inicjujący postępowanie przed Zakładem Ubezpieczeń Społecznych zakończone decyzją odmowną z dnia 10 sierpnia 2015 r., nie jest wnioskiem pierwszorazowym, lecz kolejnym, złożonym po wydaniu przez organ rentowy wcześniejszej decyzji z dnia 24 czerwca 2013 r., odmawiającej ubezpieczonemu prawa do emerytury z obniżonego wieku z tytułu pracy w szczególnych warunkach, utrzymanej w mocy wyrokami Sądu Okręgowego - Sądu Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w Piotrkowie Tryb. z dnia 12 marca 2014 r. oraz Sądu Apelacyjnego - Sądu Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w Łodzi z dnia 12 lutego 2015 r. W związku z tym należało rozważyć instytucję związania organu rentowego i sądu poprzednim prawomocnym wyrokiem sądowym.

Należy zatem zauważyć, że w myśl art. 365 § 1 k.p.c., orzeczenie prawomocne wiąże nie tylko strony i sąd, który je wydał, lecz również inne sądy oraz inne organy państwowe i organy administracji publicznej, a w wypadkach w ustawie przewidzianych także inne osoby. Z prawomocnością orzeczenia sądowego (zarówno w ujęciu materialnym, jak i formalnym) związana jest powaga rzeczy osądzonej ( art. 366 k.p.c.), przy czym jest to konstrukcja prawna odmienna - choć ściśle powiązana - z regulacją art. 365 § 1 k.p.c. Wyrok prawomocny ma powagę rzeczy osądzonej tylko co do tego, co w związku z podstawą sporu stanowiło przedmiot rozstrzygnięcia, a ponadto tylko między tymi samymi stronami. Moc wiążąca orzeczenia (art. 365 § 1 k.p.c.) może być rozważana tylko wtedy, gdy rozpoznawana jest inna sprawa niż ta, w której wydano poprzednie orzeczenie oraz gdy kwestia rozstrzygnięta innym wyrokiem stanowi zagadnienie wstępne.

Powyższe rozważania należy uzupełnić stwierdzeniem, że instytucja powagi rzeczy osądzonej na gruncie postępowania w sprawach z zakresu ubezpieczeń społecznych doznaje pewnej modyfikacji. Rozważając ten wątek wskazać należy powołując się na stanowisko Sądu Najwyższego wyrażone w uzasadnieniu wyroku z dnia 27 marca 2014 r., III UK 115/13, które Sąd Okręgowy w pełni aprobuje, że w sprawach z zakresu ubezpieczeń społecznych postępowanie sądowe nie jest inicjowane przez wniesienie pozwu, lecz odwołanie od decyzji organu rentowego. Powszechnie przyjmuje się jednak, iż odwołanie jest surogatem pozwu i jego wniesienie podlega tym samym regułom, co pozew wnoszony w zwykłym postępowaniu procesowym. Co do zasady, wydanie decyzji przez organ rentowy powoduje możliwość wszczęcia postępowania cywilnego, chociażby dotyczyła ona ponownie tego samego świadczenia, które było już przedmiotem sporu w poprzednio toczącym się procesie. Wynika to stąd, że przedmiotem postępowania w sprawach z zakresu ubezpieczeń społecznych jest kontrola określonej decyzji. Wydanie przez organ rentowy kolejnej decyzji otwiera drogę do wniesienia odwołania, a więc do wszczęcia nowego postępowania cywilnego. W judykaturze zauważa się, że nieważność postępowania, związana z nieodrzuceniem przez sąd ubezpieczeń społecznych odwołania od decyzji organu rentowego z powodu powagi rzeczy osądzonej, mogłaby być rozważana wówczas, gdyby odwołanie zostało wniesione od decyzji już wcześniej zaskarżonej odwołaniem, które zostało oddalone prawomocnym wyrokiem sądowym. Natomiast odwołanie od nowej decyzji organu rentowego podlega merytorycznemu rozpoznaniu, zgodnie z zasadą przewidzianą w art. 83 ust. 2 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych, jednolity tekst: Dz.U. z 2013 r., poz. 1442 ze zm. (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 29 marca 2012 r., I UK 299/11, OSNP 2013 nr 9 - 10, poz. 118).

W konsekwencji tego, należy podzielić stanowisko judykatury, zgodnie z którym wydanie przez organ rentowy nowej decyzji, także co do świadczenia będącego przedmiotem wcześniejszej decyzji i postępowania wcześniej zakończonego prawomocnym wyrokiem sądu, wszczętego w wyniku wniesienia od niej odwołania, uprawnia ubiegającego się o świadczenie do wniesienia kolejnego odwołania do sądu, a wszczęta w ten sposób sprawa cywilna nie jest sprawą o to samo świadczenie w rozumieniu art. 199 § 1 pkt 2 k.p.c. Prawomocny wyrok rozstrzygający o braku prawa do świadczenia emerytalnego lub rentowego nie jest zatem przeszkodą do wystąpienia z ponownym wnioskiem o to samo świadczenie. Taki wniosek jest dopuszczalny przede wszystkim wówczas, gdy po uprawomocnieniu się wyroku wystąpiły nowe okoliczności mające wpływ na prawo do świadczeń. W takiej sytuacji sprawa tocząca się w wyniku rozpoznania nowego wniosku - wydania nowej decyzji - nie jest sprawą o to samo roszczenie, które było przedmiotem rozstrzygnięcia w sprawie poprzednio zakończonej wydaniem wyroku.

Nowe zdarzenia zachodzące po uprawomocnieniu się orzeczenia sądowego mogą bowiem spowodować przekształcenie treści praw i obowiązków stron stosunku ubezpieczenia społecznego, gdyż nie jest wykluczone spełnienie się lub upadek przesłanek materialnoprawnych warunkujących nabycie prawa do konkretnych świadczeń. Podstawową regułą rządzącą tymi stosunkami prawnymi jest właśnie możliwość wzruszenia ustaleń stanowiących podstawę faktyczną prawomocnych orzeczeń sądu, także przez wydanie nowej decyzji organu rentowego. Tak więc zmiana okoliczności, jaka nastąpi po wydaniu prawomocnego orzeczenia sądu ubezpieczeń społecznych, otwiera stronie drogę do ponownego rozpoznania sprawy w postępowaniu cywilnym (por. uchwałę Sądu Najwyższego z 3 dnia października 1996 r., II UZP 18/96, OSNAPiUS 1997 nr 7, poz. 117, a także wyroki z dnia 8 października 1986 r., II URN 182/86, OSNCP 1987 nr 12, poz. 212, z dnia 5 sierpnia 1999 r., II UKN 231/99, OSNAPiUS 2000 nr 19, poz. 734; z dnia 8 lipca 2005 r., I UK 11/05, OSNP 2006 nr 5-6, poz. 98; z dnia 19 lutego 2007 r., I UK 266/06, OSNP 2008 nr 5-6, poz. 79; z dnia 4 grudnia 2007 r., I UK 159/07, LEX nr 863930; 21 maja 2008 r., I UK 370/07, LEX nr 491467; z dnia 13 listopada 2009 r., III UK 48/09, LEX nr 560876; z dnia 19 października 2010 r., II BU 4/10, LEX nr 707411; postanowienie z dnia 7 maja 2009 r., III UK 100/08, OSNP 2011 nr 1-2, poz. 24; OSP 2011 nr 5, poz. 53, z glosą R. Babińskiej-Góreckiej).

Wnioskodawca składając po raz drugi wniosek o przyznanie prawa do emerytury uczynił to w trybie art. 114 ust. 1 ustawy o emeryturach i rentach z FUS. Zgodnie z tym przepisem prawo do świadczeń lub ich wysokość ulega ponownemu ustaleniu na wniosek osoby zainteresowanej lub z urzędu, jeżeli po uprawomocnieniu się decyzji w sprawie świadczeń zostaną przedłożone nowe dowody lub ujawniono okoliczności istniejące przed wydaniem tej decyzji, które mają wpływ na prawo do świadczeń lub na ich wysokość.

Wnioskodawca powołał się w swym kolejnym wniosku o emeryturę na nową okoliczność, jaką było według jego twierdzeń świadczenie pracy w warunkach szczególnych w Fabryce (...) i w (...). Nadto ponownie wnosił, mimo prawomocnego ustalenia, że nie pracował w warunkach szczególnych w (...) i (...), o ustalenie pracy w warunkach szczególnych u tych pracodawców.

W przypadku wystąpienia zainteresowanego z wnioskiem w trybie art. 114 ust. 1 ustawy o emeryturach i rentach z FUS, należy w pierwszej kolejności zbadać przesłanki dopuszczalności złożenia takiego wniosku i w razie stwierdzenia ich braku organ rentowy powinien odmówić ponownego ustalenia prawa do świadczenia. Organ rentowy może jednak wydać decyzję o wznowieniu postępowania, gdy istnieją ku temu ustawowe przesłanki i ponownej odmowie przyznania dochodzonego przez wnioskodawcę świadczenia, jeśli nowe okoliczności lub dowody nie pozwalają na stwierdzenie powstania po stronie zainteresowanego prawa do tego świadczenia. W obydwu przepadkach mamy do czynienia z nowymi decyzjami organu rentowego, od których odwołania inicjują nowe sprawy cywilne i które nie podlegają odrzuceniu z mocy art. 199 § 1 pkt 2 k.p.c. z uwagi na powagę rzeczy osądzonej w jej znaczeniu negatywnym (formalnym). Pozostaje natomiast kwestia pozytywnego (materialnego) skutku rzeczy osądzonej wyrokiem zapadłym między tymi samymi stronami w sprawie o to samo świadczenie emerytalne lub rentowe, nakazujący przyjęcie, że dana kwestia prawna kształtuje się tak, jak stwierdzono to w tymże prawomocnym wcześniejszym wyroku. Jeśli zatem w oparciu o zgromadzony materiał dowody, oceniony zgodnie z regułami art. 233 k.p.c., sąd rozpoznający poprzednią sprawę ustalił konkretny stan faktyczny, w odniesieniu do którego dokonał subsumcji przepisów prawa materialnego stanowiących prawną podstawę rozstrzygnięcia o prawie do świadczenia emerytalnego lub rentowego, to w razie wystąpienia ubezpieczonego z kolejnym wnioskiem o przyznanie tego świadczenia, opartego na tej samej podstawie faktycznej i prawnej, zachodzi powaga rzeczy osądzonej w jej pozytywnym aspekcie, wykluczając ponownie badanie tej samej kwestii.

Prawomocny wyrok oddalający odwołanie od decyzji organu rentowego odmawiającej przyznania prawa do emerytury ma zatem powagę rzeczy osądzonej w sprawie z odwołania od decyzji wydanej wskutek złożenia wniosku na podstawie art. 114 ust. 1 ustawy o emeryturach i rentach z FUS, jeżeli jej podstawą są te same okoliczności faktyczne i prawne, co przyjęte w uprzednim prawomocnym wyroku sądu. Natomiast wyrok w sprawie z zakresu ubezpieczeń społecznych nie ma powagi rzeczy osądzonej, jeśli dotyczy odmowy przyznania świadczenia z ubezpieczenia społecznego, a po jego uprawomocnieniu się organ rentowy wydał w trybie art. 114 ust. 1 ustawy emeryturach i rentach z FUS nową decyzję, opartą na nowych dowodach mających wpływ na ujawnienie rzeczywistego stanu faktycznego i jego prawidłową ocenę, gdyż wydanie nowej decyzji uprawnia ubezpieczonego do złożenia od niej odwołania i zobowiązuje sąd do sprawdzenia jej prawidłowości (postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 19 stycznia 1984 r., III URN 131/83, OSNCP 1984 nr 10, poz. 177). Generalnie przyjmuje się, że powaga rzeczy osadzonej w rozumieniu art. 366 k.p.c. dotyczy tylko tych orzeczeń sądów ubezpieczeń społecznych, których podstawa faktyczna nie może ulec zmianie lub gdy odwołanie od decyzji organu rentowego zostało oddalone po stwierdzeniu niespełnienia prawnych warunków do świadczenia wymaganych przed wydanie decyzji (postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 13 grudnia 2005 r., II UK 61/05, OSNP 2006 nr 23 - 24, poz. 371). Właśnie art. 114 ust. 1 ustawy o emeryturach i rentach z FUS pozwala na zmianę podstawy faktycznej poprzednio zapadłego rozstrzygnięcia sądowego. Jeśli bowiem zostaną spełnione przesłanki określone w tym przepisie, tj. wnioskodawca powoła nowe okoliczności lub przedstawi nowe dowody mające znacznie dla oceny jego prawa do świadczenia bądź jego wysokości, organ rentowy, a w przypadku wniesienia odwołania od negatywnej decyzji tego organu - sąd ubezpieczeń społecznych, może dokonać odmiennych niż w poprzednim postępowaniu sądowym ustaleń w zakresie stanu faktycznego sprawy i tę nową podstawę faktyczną roszczeń ubezpieczonego poddać ocenie w świetle przepisów prawa materialnego normujących warunki nabywania uprawnień emerytalnych lub rentowych.

Przenosząc powyższe rozważania na grunt niniejszej sprawy należy stwierdzić, że w sytuacji gdy występując z kolejnym wnioskiem o przyznanie prawa do emerytury z obniżonego wieku z tytułu pracy w szczególnych warunkach ubezpieczony J. P. nie wskazywał na zmianę okoliczności zaistniałą po wydaniu poprzedniej decyzji odmownej organu rentowego, od której odwołanie zostało oddalone prawomocnym wyrokiem sądowy, lecz domagał się ponownej oceny jego prawa do dochodzonego świadczenia z uwzględnieniem okresu zatrudnienia uprzednio nieuznanego za pracę w szczególnych warunkach oraz ustalenia pracy w warunkach szczególnych u innych pracodawców -jego wniosek należało traktować jako złożony w trybie art. 114 ust. 1 ustawy o emeryturach i rentach z FUS. Skoro organ rentowy nie stwierdził zaistnienia określonych w tym przepisie przesłanek do wznowienia postępowania, powinien wydać decyzję odmawiającą ponownego ustalenia prawa wnioskodawcy do wcześniejszej emerytury. Skoro wydał decyzję odmawiającą prawa do świadczenia, należy przyjąć, iż doszło do wznowienia postępowania w sprawie i ponownego rozważenia przez organ rentowy zasadności roszczeń emerytalnych wnioskodawcy.

Należy zatem udzielić odpowiedzi na pytanie, czy w sprawie zostały przedstawione nowe dowody lub ujawniono okoliczności istniejące przed wydaniem zaskarżonej decyzji, które mają wpływ na prawo do świadczenia emerytalnego.

W poprzednio toczącej się sprawie o prawo do emerytury wnioskodawca twierdził, że z racji zatrudnienia w Przedsiębiorstwie (...) w B., a następnie w Przedsiębiorstwie (...) S.A. w Ł. (okres od 4.09.1975 r. do dnia 31.05.2003 r.) posiada wymagany ustawą 15- letni okres zatrudnienia w warunkach szczególnych uprawniający do emerytury z obniżonego wieku. Na tę okoliczność zgłosił dowód z zeznań świadków oraz dowód z przesłuchanie stron. Sąd Okręgowy w Piotrkowie Tryb. prawomocnym wyrokiem z dnia 12.03.2014 r. w sprawie V U 1045/13 oddalił odwołanie wnioskodawcy, przesądzając, że J. P. nie legitymuje się 15 – letnim okresem zatrudnienia w warunkach szczególnych.

W niniejszym postępowaniu wnioskodawca powoływał się na pracę w warunkach szczególnych u wskazanych wyżej pracodawców, zgłaszając na tę okoliczność również dowód z zeznań świadków oraz dowód z przesłuchania stron, jak również dowód z książeczki spawacza.

Na rozprawie w dniu 16.11.2016 r. wnioskodawca wskazał, że świadków, z zeznań których zgłosił dowód w tym postępowaniu nie zgłosił w poprzedniej sprawie, bowiem „sądził, że nie ma takiej potrzeby” (k. 43).

W ocenie Sądu zgłoszenie przez wnioskodawcę nowych świadków nie może być traktowane jako nowy dowód w rozumieniu art. 114 ust. 1 ustawy, który może mieć wpływ na prawo wnioskodawcy do emerytury.

W poprzedniej sprawie V U 1045/13 wnioskodawca także zgłosił dowód z zeznań świadków, a Sąd w sprawie V U 1045/13 ustalał charakter pracy J. P. w tym okresie. Z ustaleń tych wynikało, że wnioskodawca w czasie zatrudnienia w Przedsiębiorstwie (...) w B., a następnie w Przedsiębiorstwie (...) S.A. w Ł. nie pracował przez wymagany 15 – letni okres stale i w pełnym wymiarze czasu pracy w warunkach szczególnych, gdyż prace w szczególnych warunkach, to jest prace spawalnicze nie zajmowały mu całego dnia roboczego.

W odniesieniu do tego, że wnioskodawca w okresie zatrudnienia w Przedsiębiorstwie (...) w B., a następnie w Przedsiębiorstwie (...) S.A. w Ł. nie wykonywał pracy w warunkach szczególnych w przedmiotowej sprawie zachodzi powaga rzeczy osądzonej, bowiem tego dotyczył poprzedni wniosek emerytalny, w przedmiocie którego zapadł prawomocny wyrok oddalający odwołanie od odmownej decyzji ZUS z dnia 24.06.2013 r.

Ustalenia dokonane przez Sąd w sprawie V U 1045/13 co do charakteru pracy wnioskodawcy w spornych okresach wiążą Sąd przy rozpoznawaniu niniejszej sprawy na podstawie art. 365 k.p.c.

W wyroku z dnia 16 maja 2013r. w sprawie IV CSK 624/12 Sąd Najwyższy stwierdził, że w sytuacji gdy zachodzi związanie prawomocnym orzeczeniem sądu i ustaleniami faktycznymi, które legły u jego podstaw, niedopuszczalne jest w innej sprawie o innym przedmiocie dokonywanie ustaleń i ocen prawnych sprzecznych z prawomocnie osądzoną sprawą. Rozstrzygnięcie zawarte w prawomocnym orzeczeniu stwarza stan prawny taki, jaki z niego wynika. Sądy rozpoznające między tymi samymi stronami inny spór muszą przyjmować, że dana kwestia prawna kształtuje się tak, jak przyjęto w prawomocnym, wcześniejszym wyroku. A zatem w kolejnym postępowaniu, w którym pojawia się ta sama kwestia, nie może być ona już ponownie badana. Związanie orzeczeniem oznacza zakaz dokonywania ustaleń sprzecznych z uprzednio osądzoną kwestią, a nawet jak twierdzi Sąd Najwyższy niedopuszczalność prowadzenia w tym zakresie postępowania dowodowego. Związanie treścią prawomocnego orzeczenia oznacza zatem nakaz przyjmowania, że w objętej orzeczeniem sytuacji faktycznej, stan prawny przedstawia się tak, jak to wynika z sentencji wiążącego orzeczenia. Z tym zastrzeżeniem, iż w konkretnym przypadku związanie to rozciąga się także na motywy, w oparciu o które wydano rozstrzygnięcie, a pozwalające na zindywidualizowanie treści sentencji. Dzieje się tak np. w przypadku oddalenia powództwa, czy oddalenia odwołania. Wówczas z uwagi na ogólność rozstrzygnięcia, przy ustalaniu zakresu mocy wiążącej prawomocnego orzeczenia czyli granic prawomocności materialnej orzeczenia, doniosłość mają także zawarte w uzasadnieniu orzeczenia motywy rozstrzygnięcia.

Świadkowie, których wnioskodawca nie zgłosił w poprzednio toczącym się postępowaniu, bo jak wskazał w tej sprawie, nie widział takiej potrzeby, nie mogą zatem wobec związania prawomocnym wyrokiem w sprawie V U 1045/13 i motywami zawartymi w uzasadnieniu tego wyroku, doprowadzić do zmiany ustaleń co do charakteru pracy wnioskodawcy w spornych okresach poczynionych przez Sąd w sprawie V U 1045/13. Skutkowało do oddaleniem wniosku o dopuszczenie dowodu z ich zeznań.

Tylko na marginesie wskazać należy, że w toku poprzednio toczącego się postępowania w sprawie V U 1045/13 sam wnioskodawca zeznał, że zajmował się nie tylko spawaniem, ale i skręcaniem konstrukcji metalowych śrubami, które to prace wykonywał od poziomu zero. Tymczasem dla spełnienia przesłanki zatrudnienia w warunkach szczególnych praca musi być wykonywana stale i w pełnym wymiarze czasu pracy przy spawaniu, wycinaniu elektrycznym, gazowym i atomowodorowym (wykaz A dział XIV, poz. 12) lub musi to być praca przy konstrukcjach metalowych na wysokości (Wykaz A, Dział V, poz. 5 załącznika do rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7.02.1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub szczególnym charakterze – Dz.U Nr 8, poz. 43 z późn. zm).

Z uwagi na powyższą treść zeznań wnioskodawcy na ocenę jego uprawnień emerytalnych nie mają wpływu wpisy w książeczce spawacza. Wskazać bowiem należy, że z zapisów w tej książeczce wynika, że ubezpieczony pracował na stanowisku spawacza i montera konstrukcji stalowych i nie wynika z nich, że była to praca montera na wysokości, jak tego wymaga Wykaz A, Dział V, poz. 5.

Nadto wnioskodawca powołał się na zatrudnienie w warunkach szczególnych u innych pracodawców, to jest w Fabryce (...) w R. (okres od 5.09.1970 r. do 8.05.1971 r.) i w Hucie (...) S.A. w K. (okres od 4.09.1975 r. do 4.08.1991 r. do 4.08.1991 r), składając na tę okoliczność świadectwa wykonywania pracy w warunkach szczególnych, tymczasem stanowiska wymienione w tych świadectwach nie znajdują potwierdzenia w zarządzeniu Ministra Górnictwa i Energetyki z dnia 12.08.1983 r. i zarządzeniu Ministra Hutnictwa i Przemysłu Maszynowego z dnia 30.03.1985 r. Na marginesie wskazać należy, że gdyby w/w okresy zostały zaliczone do pracy w warunkach szczególnych, ubezpieczony i tak nie posiadałby wymaganego 15-letniego stażu pracy w warunkach szczególnych, ponieważ w sumie okresy te stanowią jedynie 4 lata 7 miesięcy i 10 dni.

Z tych względów Sąd Okręgowy – Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych na podstawie art. 477 ¹⁴ § 1 k.p.c. oddalił odwołanie.