Pełny tekst orzeczenia

POSTANOWIENIE

Dnia 22 listopada 2016 roku

Sąd Rejonowy w Rawie Mazowieckiej, I Wydział Cywilny, w składzie:

Przewodniczący:	SSR Jarosław Janeczek
Protokolant:	Monika Adamczyk

po rozpoznaniu w dniu 8 listopada 2016 roku w Rawie Mazowieckiej

na rozprawie

sprawy z wniosku

E. M.

z udziałem

K. M.

o podział majątku wspólnego

postanawia:

1)  oddalić wniosek o ustalenie nierównych udziałów w majątku wspólnym;

2)  ustalić, iż w skład majątku wspólnego E. M. i K. M. wchodzą następujące nieruchomości i ruchomości:

a)  nieruchomość położona w R., dla której prowadzona jest księga wieczysta numer (...), wartości 194000,00 zł (sto dziewięćdziesiąt cztery tysiące złotych);

b)  (...) o nr rej. (...), wartości 3000,00 zł (trzy tysiące złotych);

c)  komplet mebli kuchennych, wartości 1000,00 zł (jeden tysiąc złotych);

d)  kuchnia gazowa, wartości 100,00 zł (sto złotych);

e)  mikrofalówka, wartości 50,00 zł (pięćdziesiąt złotych);

f)  lodówka L., wartości 500,00 zł (pięćset złotych);

g)  zmywarka do naczyń B. w zabudowie, wartości 100,00 zł (sto złotych);

h)  telewizor P. (...) cale, wartości 500,00 zł (pięćset złotych);

i)  meble pokojowe (dwie komody, dwie witryny, ława), wartości 1000,00 zł (jeden tysiąc złotych);

j)  komplet wypoczynkowy skórzany (kanapa 3-osobowa, 2-osobowa, fotel), wartości 250,00 zł (dwieście pięćdziesiąt złotych);

k)  lampa, żyrandol, wartości 100,00 zł (sto złotych);

l)  pralka automatyczna W., wartości 70,00 zł (siedemdziesiąt złotych);

m)  odkurzacz P. z funkcją prania, wartości 100,00 zł (sto złotych);

n)  komputer stacjonarny (jednostka centralna, monitor, drukarka, głośniki) z 2004 roku, wartości 200,00 zł (dwieście złotych);

o)  łóżko 140 x 200 cm, bez wartości rynkowej;

p)  łóżko 90 x 200 cm, wartości 50,00 zł (pięćdziesiąt złotych);

q)  łóżko 90 x 200 cm, wartości 50,00 zł (pięćdziesiąt złotych);

r)  komoda pod telewizor, wartości 70,00 zł (siedemdziesiąt złotych);

s)  szafka nocna, wartości 30,00 zł (trzydzieści złotych);

t)  regał pokojowy skośny, wartości 200,00 zł (dwieście złotych);

u)  biurko drewniane krótkie, wartości 100,00 zł (sto złotych);

v)  biuro drewniane długie, wartości 140,00 zł (sto czterdzieści złotych);

w)  dywan wełniany 200x300 cm, wartości 150,00 zł (sto pięćdziesiąt złotych);

x)  krzesło tapicerowane komputerowe, wartości 20,00 zł (dwadzieścia złotych);

y)  fotel tapicerowany, wartości 30,00 zł (trzydzieści złotych);

z)  szafka pod telewizor, wartości 40,00 zł (czterdzieści złotych);

aa)  szafka na ubranie, wartości 70,00 zł (siedemdziesiąt złotych);

bb)  szafka łazienkowa z umywalką i baterią, wartości 100,00 zł (sto złotych);

cc)  stół tarasowy z krzesłami, wartości 100,00 zł (sto złotych);

dd)  huśtawka drewniana ogrodowa, wartości 400,00 zł (czterysta złotych);

ee)  żelazko parowe P., wartości 100,00 zł (sto złotych);

ff)  maszynka do mięsna elektryczna Zelmer, wartości 100,00 zł (sto złotych);

gg)  piła spalinowa S., wartości 600,00 zł (sześćset złotych);

hh)  wiertarka udarowa B. and D., bez wartości rynkowej;

ii)  zegar stojący rustykalny, wartości 50,00 zł (pięćdziesiąt złotych);

jj)  zegar ścienny drewniany, wartości 5,00 zł (pięć złotych);

kk)  3 kosze na bieliznę, wartości 5,00 zł (pięć złotych);

ll)  regał pokojowy jasny, wartości 20,00 zł (dwadzieścia złotych);

mm)  krzesło skórzane, wartości 35,00 zł (trzydzieści pięć złotych);

nn)  kosiarka spalinowa, wartości 100,00 zł (sto złotych);

oo)  kosiarka spalinowa, wartości 100,00 zł (sto złotych);

pp)  kosiarka elektryczna, wartości 50,00 zł (pięćdziesiąt złotych);

qq)  zamrażarka, wartości 150,00 zł (sto pięćdziesiąt złotych);

rr)  zamrażarka, wartości 150,00 zł (sto pięćdziesiąt złotych);

ss)  zamrażarka, wartości 150,00 zł (sto pięćdziesiąt złotych);

tt)  zamrażarka, wartości 150,00 zł (sto pięćdziesiąt złotych);

uu)  kanapa 2-osobowa z kufrem, wartości 20,00 zł (dwadzieścia złotych);

vv)  nawigacja T. T., wartości 100,00 zł (sto złotych);

ww)  drewniana obudowa studni, wartości 50,00 zł (pięćdziesiąt złotych)

xx)  betoniarka 50-litrowa, wartości 200,00 zł (dwieście złotych);

yy)  kosiarka traktorowa Alko, wartości 250,00 zł (dwieście pięćdziesiąt złotych);

zz)  pięć boksów na psy z budami, wartości 1950,00 zł (jeden tysiąc dziewięćset pięćdziesiąt złotych);

aaa)  wyposażenie sklepów w R., ul. (...) i ul. (...) (regały, lada, gablotka szklana, krzesło biurowe, zamrażarki, lodówka, akwaria, stojak na wędki, gablota, krzesła), wartości 4775,00 zł (cztery tysiące siedemset siedemdziesiąt pięć złotych);

3)  dokonać podziału majątku wspólnego E. M. i K. M. w ten sposób, że:

a)  nieruchomość o której mowa w pkt 2a niniejszego postanowienia przyznać na wyłączną własność E. M.;

b)  ruchomości opisane pkt 2c, 2d, 2e, 2f, 2g, 2h, 2i, 2j, 2k, 2l, 2m, 2n, 2o, 2p, 2r, 2s, 2t, 2u, 2v, 2w, 2x, 2y, 2z, 2aa, 2bb, 2cc, 2dd, 2ee, 2ff, 2jj, 2kk, 2ll, 2mm, 2nn, 2pp, 2qq, 2rr, 2ss, 2uu, 2aaa niniejszego postanowienia przyznać na wyłączną własność E. M.;

c)  ruchomości opisane pkt 2b, 2q, 2gg, 2hh, 2ii, 2oo, 2tt, 2vv, 2ww, 2xx, 2yy, 2zz niniejszego postanowienia przyznać na wyłączną własność K. M.;

d)  zasądzić tytułem dopłaty od E. M. na rzecz K. M. kwotę 101815,00 zł (sto jeden tysięcy osiemset piętnaście złotych), płatną w terminie 9 (dziewięciu) miesięcy od daty uprawomocnienia się orzeczenia, z ustawowymi odsetkami kapitałowymi od dnia uprawomocnienia się orzeczenia do dnia zapłaty, a przypadku opóźnienia z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia opóźnienia do dnia zapłaty;

e)  zobowiązać E. M. do wydania K. M. ruchomości o których mowa w pkt 2vv, 2ww, 2zz (w zakresie trzech boksów) niniejszego postanowienia w terminie 14 dni od dnia uprawomocnienia się orzeczenia;

4)  nakazać pobrać na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego w Rawie Mazowieckiej, tytułem zwrotu wydatków poniesionych w toku postępowania przez Skarb Państwa:

a)  od E. M. kwotę 1866,08 zł (jeden tysiąc osiemset sześćdziesiąt sześć złotych i osiem groszy);

b)  od K. M. – poprzez ściągnięcie z kwoty dopłaty zasądzonej od wnioskodawczyni - kwotę 1866,08 zł (jeden tysiąc osiemset sześćdziesiąt sześć złotych i osiem groszy);

5)  przyznać i nakazać wypłacić ze Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego w Rawie Mazowieckiej na rzecz adw. J. R. kwotę 4428 zł (cztery tysiące czterysta dwadzieścia osiem złotych), w tym 828 zł (osiemset dwadzieścia osiem złotych) podatku VAT

SSR Jarosław Janeczek

Sygn. akt I Ns 51/15

UZASADNIENIE

We wniosku wniesionym do Sądu 16 października 2013 roku E. M. domagała się podziału majątku wspólnego jej i K. M..

Na rozprawie w dniu 8 listopada 2016 roku E. M. wniosła o ustalenie nierównych udziałów stron w majątku wspólnym – wnioskodawczyni 4/5 a uczestnik postępowania 1/5.

K. M. co do zasady przyłączył się do wniosku o podział majątku wspólnego. Wnosił o oddalenie wniosku w zakresie ustalenia nierównych udziałów w majątku wspólnym.

Strony na rozprawie w dniu 14 stycznia 2016 roku ustaliły sposób podziału ruchomości wspólnych. Stanowisko to odwołały na ostatniej rozprawie, wskazując że żadna z nich nie chce żadnych ruchomości wspólnych.

Strony ustaliły również iż nieruchomość wspólna przypadanie wnioskodawczyni za spłatą uczestnika. Różniły się natomiast co do okresu spłaty.

Sąd Rejonowy ustalił następujący stan faktyczny:

E. M. i K. M. zawarli związek małżeński w dniu 20 września 1986 roku.

(dowód: odpis aktu stanu cywilnego – k. 15)

Między rokiem 1991 a 2002 roku K. M. prowadził w nieruchomości teściów zakład krawiecki. Zatrudniał wtedy między innymi matkę wnioskodawczyni oraz nią samą. Sama wnioskodawczyni zajmowała się również wtedy małoletnimi dziećmi stron oraz studiowała zaocznie. Zakład krawiecki został zamknięty w związku z trudnościami w zbycie produktów. Po jego zamknięciu w tym samym miejscu powstał sklep zoologiczny prowadzony przez wnioskodawczynię.

(dowód: zeznania świadka J. J. – k. 234-235, zeznania świadka A. J. – k. 252v-254, zeznania świadka M. M. (1) – k. 320, zeznania świadka M. M. (2) – k. 320v-321, przesłuchanie wnioskodawczyni w charakterze strony – k. 205-206 i przesłuchanie w dniu 8 listopada 2016, przesłuchanie K. M. w charakterze strony - przesłuchanie w dniu 8 listopada 2016)

W 1996 roku strony zbyły wspólne mieszkanie położone w R., przy ulicy (...). W tym samym okresie strony zakupiły nieruchomość położoną w R. przy ulicy (...) zabudowaną domem jednorodzinnym z garażem. Nieruchomość przy ulicy (...) strony nabyły za 100000 zł, z czego 43000 zł pochodziło ze sprzedaży wspólnego mieszkania, a reszta z kredytu hipotecznego, który strony spłaciły w ciągu 5 lat z zysków z prowadzonego zakładu krawieckiego.

(dowód: kopia aktu notarialnego – k. 18-19 i k. 21-24, przesłuchanie wnioskodawczyni w charakterze strony – k. 205-206 i przesłuchanie w dniu 8 listopada 2016, odpis księgi wieczystej – k. 210-212, zeznania świadka M. M. (1) – k. 320)

Między rokiem 2000 a 2010 stronom, na ich prośbę pomagała matka wnioskodawczyni. Brała drobne kredyty i kupowała dla stron różne rzeczy ruchome (komputer, rzeczy do sklepu, rowery, mikrofalówkę, meble). Matka wnioskodawczyni potem spłacała te kredyty wspólnie z mężem. Matka dawała również pieniądze na działalność gospodarczą prowadzoną przez córkę. Działalność gospodarcza była również finansowana pożyczkami bankowymi oraz pożyczką z Funduszu (...).

(dowód: dowody wpłat – k. 70-79, kopie umów bankowych – k. 121-162, zeznania świadka J. J. – k. 234-235, zeznania świadka A. J. – k. 252v-254)

W 2006 roku strony wspólnie zaciągnęły kredyt hipoteczny we frankach szwajcarskich na przebudowę nieruchomości w R. przy ulicy (...). Kredyt ten został zabezpieczony hipotecznie na tej nieruchomości. Kredyt został wzięty na 25 lat. Na początku kredyt stanowił równowartość 120000 zł.

(dowód: przesłuchanie wnioskodawczyni w charakterze strony – k. 205-206 i przesłuchanie w dniu 8 listopada 2016, odpis księgi wieczystej – k. 210-212, dokumenty bankowe – k. 291, k. 300-317)

70000 zł z kredytu został przeznaczone na remont domu a 50000 zł zainwestowane w handel samochodami jaki prowadził uczestnik postępowania. Działalność handlowa była początku prowadzona na nazwisko wnioskodawczyni.

(dowód: przesłuchanie wnioskodawczyni w charakterze strony – k. 205-206 i przesłuchanie w dniu 8 listopada 2016, zeznania świadka A. J. – k. 252v-254)

W okresie od stycznia 2006 roku do 29 maja 2008 roku K. M. znęcał się psychicznie i fizycznie na wnioskodawczynią będąc pod wpływem alkoholu.

(dowód: kopia wyroku – k. 51 i k. 53)

W okresie od 4 września 2008 roku do 3 czerwca 2009 roku K. M. znęcał się psychicznie i fizycznie na wnioskodawczynią będąc pod wpływem alkoholu.

(dowód: kopia wyroku – k. 52)

W ostatnim okresie przed rozwodem K. M. wykazywał skłonności do nadużywania alkoholu. Z powodu nadużywania alkoholu mimo orzeczonych przez Sąd obowiązków powstrzymywania się do jego nadużywania uczestnik postępowania miał dowieszoną karę pozbawienia wolności za popełnione przestępstwa znęcania się oraz w końcu przebywał w Zakładzie Karnym.

(dowód: zeznania świadka A. Z. – k. 232v-233, zeznania świadka B. P. – k. 233, zeznania świadka J. J. – k. 234-235)

W ostatnich 10 latach małżeństwa K. M. nie był nigdzie zatrudniony, co jednak nie oznacza, że nie zarobkował. W trakcie trwania małżeństwa stron K. M. handlował samochodami (tj. kupował je za granicą i sprzedawał drożej w Polsce). Co najmniej cześć dochodów uzyskiwanych z tej działalności przeznaczał na utrzymanie rodziny („na życie”). Nadto K. M. zajmował się hodowlą psów rasy owczarek oraz sprzedażą uzyskanych psów.

(dowód: przesłuchanie wnioskodawczyni w charakterze strony – k. 205-206 i przesłuchanie w dniu 8 listopada 2016, zeznania świadka B. P. – k. 233, zeznania świadka M. L. – k. 233-234, zeznania świadka J. J. – k. 234-235, przesłuchanie K. M. w charakterze strony - przesłuchanie w dniu 8 listopada 2016)

Natomiast E. M. przed rozwodem prowadziła dwa sklepy zoologiczne. W początkowym okresie pomagał jej K. M., który woził towary związane ze sklepami oraz rozwoził karmę dla schroniska dla zwierząt. W związku z tą działalnością w 2009 roku zaciągnęła kredyt konsumpcyjny na samochód oraz towar do sklepów.

(dowód: przesłuchanie wnioskodawczyni w charakterze strony – k. 205-206 i przesłuchanie w dniu 8 listopada 2016, zeznania świadka A. J. – k. 252v-254, zeznania świadka M. M. (1) – k. 320, zeznania świadka M. M. (2) – k. 320v-321, przesłuchanie K. M. w charakterze strony - przesłuchanie w dniu 8 listopada 2016)

W ostatnim okresie, mniej więcej od roku 2007, miedzy stronami dochodziło do sporów na tle finansowym. Zdarzało się, że podczas kłótni K. M. uszkadzał ruchomości. Uczestnik postępowania nie udostępniał również wnioskodawczyni samochodu na potrzeby działalności gospodarczej oraz zaniechał pomocy żonie w prowadzonej działalności. K. M. dopuszczał się również inny złośliwości wobec żony.

(dowód: zeznania świadka B. P. – k. 233, zeznania świadka M. L. – k. 233-234, zeznania świadka J. J. – k. 234-235, zeznania świadka A. J. – k. 252v-254, przesłuchanie wnioskodawczyni w charakterze strony – k. 205-206 i przesłuchanie w dniu 8 listopada 2016)

W trakcie małżeństwa strony dochowały się dwojga pełnoletnich dzieci.

(dowód: przesłuchanie wnioskodawczyni w charakterze strony – k. 205-206 i przesłuchanie w dniu 8 listopada 2016, zeznania świadka M. M. (1) – k. 320)

Do czasu rozwodu wspólny kredyt hipoteczny spłacała E. M. dochodów uzyskiwanych z działalności handlowej. Cześć środków na spłatę kredytu uzyskała od swoich rodziców.

(dowód: dowody spłat kredytów – k. 59-64, k. 80-106. k. 113-116, przesłuchanie wnioskodawczyni w charakterze strony – k. 205-206 i przesłuchanie w dniu 8 listopada 2016, zeznania świadka J. J. – k. 234-235, zeznania świadka A. J. – k. 252v-254)

Wyrokiem z dnia 16 stycznia 2012 roku Sąd Okręgowy w Łodzi rozwiązał przez rozwód małżeństwo stron, w wyłącznej winy uczestniczka postępowania. Wyrok uprawomocnił się w dniu 15 czerwca 2012 roku

(dowód: odpis aktu stanu cywilnego – k. 15, kopia wyroku – k. 34, przesłuchanie wnioskodawczyni w charakterze strony – k. 205-206 i przesłuchanie w dniu 8 listopada 2016)

Od stycznia 2013 roku K. M. nie zamieszkuje na nieruchomości wspólnej stron położonej w R. przy ulicy (...). Ma to związek z eksmisją orzeczoną wyrokiem rozwodowym.

(dowód: kopia wyroku – k. 34, kopia decyzji – k. 48)

W kwietniu 2013 roku E. M. rozdała psy hodowane przez uczestniczka postępowania.

(dowód: oświadczenia – k. 329-333)

6 czerwca 2013 roku E. M. sprzedała na złom za kwotę 538,65 zł dwie maszyny do produkcji karmy, które wchodziły w skład majątku wspólnego. Maszyny przed ze złomowaniem były sprawne. Rynkowa wartość sprawnych maszyn wynosiła 2500 zł za sztukę.

(dowód: pokwitowanie – k. 318, opinia biegłego z zakresu wyceny ruchomości – k. 374-383 i przesłuchanie w dniu 8 listopada 2016, przesłuchanie wnioskodawczyni w charakterze strony – k. 205-206 i przesłuchanie w dniu 8 listopada 2016)

Po rozwodzie E. M. spłacała wspólny kredyt hipoteczny stron. Opłacała również należności podatkowe związane z nieruchomością.

(dowód: dowody spłat kredytów – k. 59-64, k. 80-106. k. 113-116, pokwitowania – k. 65-69)

W chwili obecnej w skład majątku wspólnego stron wchodzi nieruchomość położona w R., przy ulicy (...), dla której jest prowadzona księga wieczysta numer (...). Wartość nieruchomości bez obciążenia hipotecznego to kwota 392000 zł. Nieruchomość obciąża hipoteka umowna kaucyjna zabezpieczająca wspólny kredyt stron zaciągnięty w (...) Bank Spółka Akcyjna. Wysokość hipotek to kwota 206887,28 zł. Aktualne zadłużenie z tytułu kredytu zabezpieczonego hipotecznie wynosi 146000 zł.

(dowód: odpis księgi wieczystej – k. 210-212, opinia biegłego z zakresu wyceny nieruchomości – k. 341-366 i przesłuchanie w dniu 8 listopada 2016, przesłuchanie wnioskodawczyni w charakterze strony – k. 205-206 i przesłuchanie w dniu 8 listopada 2016)

Nadto w chwili obecnej strony mają następujące ruchomości wchodzące w skład majątku wspólnego: (...) o nr rej. (...), wartości 3000,00 zł (trzy tysiące złotych); komplet mebli kuchennych, wartości 1000,00 zł (jeden tysiąc złotych); kuchnia gazowa, wartości 100,00 zł (sto złotych); mikrofalówka, wartości 50,00 zł (pięćdziesiąt złotych); lodówka L., wartości 500,00 zł (pięćset złotych); zmywarka do naczyń B. w zabudowie, wartości 100,00 zł (sto złotych); telewizor P. (...) cale, wartości 500,00 zł (pięćset złotych); meble pokojowe (dwie komody, dwie witryny, ława), wartości 1000,00 zł (jeden tysiąc złotych); komplet wypoczynkowy skórzany (kanapa 3-osobowa, 2-osobowa, fotel), wartości 250,00 zł (dwieście pięćdziesiąt złotych); lampa, żyrandol, wartości 100,00 zł (sto złotych); pralka automatyczna W., wartości 70,00 zł (siedemdziesiąt złotych); odkurzacz P. z funkcją prania, wartości 100,00 zł (sto złotych); komputer stacjonarny (jednostka centralna, monitor, drukarka, głośniki) z 2004 roku, wartości 200,00 zł (dwieście złotych); łóżko 140 x 200 cm, bez wartości rynkowej; łóżko 90 x 200 cm, wartości 50,00 zł (pięćdziesiąt złotych); łóżko 90 x 200 cm, wartości 50,00 zł (pięćdziesiąt złotych); komoda pod telewizor, wartości 70,00 zł (siedemdziesiąt złotych); szafka nocna, wartości 30,00 zł (trzydzieści złotych); regał pokojowy skośny, wartości 200,00 zł (dwieście złotych); biurko drewniane krótkie, wartości 100,00 zł (sto złotych); biuro drewniane długie, wartości 140,00 zł (sto czterdzieści złotych); dywan wełniany 200x300 cm, wartości 150,00 zł (sto pięćdziesiąt złotych); krzesło tapicerowane komputerowe, wartości 20,00 zł (dwadzieścia złotych); fotel tapicerowany, wartości 30,00 zł (trzydzieści złotych); szafka pod telewizor, wartości 40,00 zł (czterdzieści złotych); szafka na ubranie, wartości 70,00 zł (siedemdziesiąt złotych); szafka łazienkowa z umywalką i baterią, wartości 100,00 zł (sto złotych); stół tarasowy z krzesłami, wartości 100,00 zł (sto złotych); huśtawka drewniana ogrodowa, wartości 400,00 zł (czterysta złotych); żelazko parowe P., wartości 100,00 zł (sto złotych); maszynka do mięsna elektryczna Zelmer, wartości 100,00 zł (sto złotych); piła spalinowa S., wartości 600,00 zł (sześćset złotych); wiertarka udarowa B. and D., bez wartości rynkowej; zegar stojący rustykalny, wartości 50,00 zł (pięćdziesiąt złotych); zegar ścienny drewniany, wartości 5,00 zł (pięć złotych); 3 kosze na bieliznę, wartości 5,00 zł (pięć złotych); regał pokojowy jasny, wartości 20,00 zł (dwadzieścia złotych); krzesło skórzane, wartości 35,00 zł (trzydzieści pięć złotych); kosiarka spalinowa, wartości 100,00 zł (sto złotych); kosiarka spalinowa, wartości 100,00 zł (sto złotych); kosiarka elektryczna, wartości 50,00 zł (pięćdziesiąt złotych); zamrażarka, wartości 150,00 zł (sto pięćdziesiąt złotych); zamrażarka, wartości 150,00 zł (sto pięćdziesiąt złotych); zamrażarka, wartości 150,00 zł (sto pięćdziesiąt złotych); zamrażarka, wartości 150,00 zł (sto pięćdziesiąt złotych); kanapa 2-osobowa z kufrem, wartości 20,00 zł (dwadzieścia złotych); nawigacja T. T., wartości 100,00 zł (sto złotych); drewniana obudowa studni, wartości 50,00 zł (pięćdziesiąt złotych); betoniarka 50-litrowa, wartości 200,00 zł (dwieście złotych); kosiarka traktorowa Alko, wartości 250,00 zł (dwieście pięćdziesiąt złotych); pięć boksów na psy z budami, wartości 1950,00 zł (jeden tysiąc dziewięćset pięćdziesiąt złotych); wyposażenie sklepów w R., ul. (...) i ul. (...) (regały, lada, gablotka szklana, krzesło biurowe, zamrażarki, lodówka, akwaria, stojak na wędki, gablota, krzesła), wartości 4775,00 zł (cztery tysiące siedemset siedemdziesiąt pięć złotych).

(dowód: zeznania świadka M. M. (2) – k. 320v-321, zgodne ustalenia stron na rozprawie w dniu 14 stycznia 2016 – k. 321v-323, zaświadczenie z (...) k. 325, faktura – k. 326-327, opinia biegłego z zakresu wyceny ruchomości – k. 374-383 i przesłuchanie w dniu 8 listopada 2016, przesłuchanie wnioskodawczyni w charakterze strony – k. 205-206 i przesłuchanie w dniu 8 listopada 2016)

E. M. utrzymuje się obecnie z prowadzonej działalności gospodarczej. Zarabia około 4-5 tysięcy złotych miesięcznie. Nie posiada żadnych oszczędności. Nie posiada innych nieruchomości.

(dowód: przesłuchanie wnioskodawczyni w charakterze strony – k. 205-206 i przesłuchanie w dniu 8 listopada 2016)

Sąd Rejonowy dokonał następującej oceny materiału dowodowego:

Sąd uznał za niewiarygodne twierdzenia wnioskodawczyni, iż wkład K. M. w powstanie majątku wspólnego był żaden.

Twierdzeniom tym zaprzecza praktycznie cały materiał dowodowy, w tym nawet zeznania rodziców wnioskodawczyni.

Z okoliczności sprawy wynika, iż K. M. do 2002 roku prowadził zakład krawiecki, z którego utrzymywała się cała rodzina i który posłużył, jako źródło nabycia nieruchomości stron w 1996 roku oraz źródło spłaty do 2001 roku kredytu na nabycie.

Również po 2002 roku K. M. przyczyniał się do powstania majątku wspólnego współpracując z żoną (dowożąc towar) oraz prowadząc handel samochodami oraz handel psami. Z zeznań wnioskodawczyni wynika, iż dochody z tej działalności również służyły zaspokajaniu potrzeb rodziny.

Przeprowadzone postępowanie dowodowe wskazało, iż do zaniechania więzi gospodarczej między stronami, to jest odrębnego gospodarowania, przez każda ze stron doszło około 2007 roku (najwcześniej po wspólnym wzięciu kredytu hipotecznego na remont wspólnego domu i rozwinięcie działalności handlowej uczestniczka postępowania), kiedy to K. M. zaczął popełniać przestępstwa na szkodę żony (znęcanie).

Jednakże w 2007 roku istniała już większość majątku wspólnego, w szczególności najcenniejszy składnik – nieruchomość.

Za niewiarygodne Sąd uznał zeznania uczestniczka postępowania oraz świadka M. M. (2) dotyczące kosiarki traktorowej Alko („kosiarka traktorek samojezdny”). Nie przekonuje, w świetle zasad doświadczenia życiowego, twierdzenie że 10 letnie dziecko z własnych pieniędzy kupują sobie taką rzecz.

Co prawda zeznania uczestniczka postępowania korespondują w tym zakresie z zeznaniami syna, ale jest on całkowicie niewiarygodny. Po pierwsze M. M. (2) był karny za składanie fałszywych zeznań, co pozwala przyjąć iż jest on w stanie kłamać w sądzie gdy jest to dla niego korzystne. Po drugie świadek jest ewidentnie skłócony z matką, co sam przyznał w toku zeznań.

Mając to na uwadze za bardziej przekonujące, w świetle zasad doświadczenia życiowego Sąd uznał twierdzenie wnioskodawczyni, że omawiany przedmiot nie był jednak kupiony przez 10-letnie dziecko, za jego pieniądze (nawet z udziałem ojca) lecz przez małżonków i jak taki stał się elementem majątku wspólnego.

Za nie udowodnione Sąd uznał twierdzenia wnioskodawczyni, iż uczestnik postępowania sprzedał jej złotą biżuterię. Twierdzeń te nie są konkretne i nie znalazły potwierdzenia w przekonującym materiale dowodowym. Nie toczyło się również w tej sprawie żadne postępowanie karne, który niewątpliwie by było gdyby wnioskodawczyni zgłosiła kradzież organom ścigania. Trudno natomiast przypuszczać że w przypadku gdyby kradzież miała miejsce to wnioskodawczyni by tego nie zrobiła w sytuacji gdy w przypadku przywłaszczenia pojazdu wspólnego fakt ten zgłosiła na policję. Co prawda wnioskodawczyni twierdzi że zgłosiła tę sprawę na Prokuraturę, ale nie ma na potwierdzenie tych słów żadnych dokumentów.

Niezależnie od tego należy wskazać, że ewentualna kradzież należącej do wnioskodawczyni biżuterii (a więc jej majątku odrębnego) nie może mieć znaczenia w sprawie o podział majątku wspólnego, gdzie podziałowi ulegają tylko rzeczy wspólne.

W zakresie kojców dla psów Sąd oparł ustalenia faktyczne o zeznania stron co do ich ilości oraz opinię biegłego z zakresu wyceny ruchomości który dokonał wyceny kojców z budami (każdy kojec to: 1 buda * 150 zł + 400 kg złomu * 0,6 zł).

W zakresie maszyn do produkcji karmy Sąd przyjął, iż były one dwie (co najmniej ta ilość była niesporna). Co prawda K. M. podnosił iż były trzy maszyny ale okoliczność ta nie znalazła potwierdzenia w żadnym wiarygodnym materiale dowodowym.

Jednocześnie Sąd uznał iż każda maszyna była warta 2500 zł – cenę tę wskazał biegły z zakresu wyceny ruchomości jako wartość maszyny sprawnej. Obydwie strony natomiast potwierdziły iż maszyny były sprawne. W tej sytuacji nie może mieć znaczenia dla rozliczeń iż dwie maszyny do produkcji karmy wartości 2500 zł wnioskodawczyni sprzedała jako złom. Rozliczeniu winna ulec nie wartość złomu, lecz pełna wartość każdej z maszyn.

Sąd uznał iż zgromadzony w sprawie materiał dowodowy nie pozwala na przyjęcie iż w skład majątku wspólnego stron wchodziły: zielona piła łańcuchowa, dwie wkrętarki udarowe marki B., wkrętarka akumulatorowa marki B., agregat, komora chłodnicza i parownik.

Fakt iż wyżej wymienione rzeczy wchodziły w skład majątku wspólnego podnoszony był tylko przez jedną ze stron, która nie przedstawiła żadnych dowodów na swoje twierdzenia. Rzeczy te nie były również przedmiotem oględzin przez biegłego.

Co do wyposażenia sklepów zoologicznych Sąd ustalił jego wartość na kwotę 4 775,00 zł w oparciu o opinię biegłego z zakresu wyceny ruchomości. Co do ilości poszczególnych przedmiotów Sad oparł się na oględzinach dokonanych przez biegłego, które znalazły wyraz w złożonej opinii. Biegł podawał również w opinii wartość poszczególnych przedmiotów.

Opinia biegłego z zakresu wyceny nieruchomości jest w pełni wiarygodna. Została ona sporządzona przez kompetentną osobą, niezwiązaną z żadną ze stron, biegłego z wieloletnim doświadczeniem.

Opinia została precyzyjnie i przekonująco uzasadniona. Wybrana metoda wyceny jest adekwatna do okoliczności sprawy.

Co prawda obydwie strony zgłaszały wątpliwości co do treści opinii biegłego. Jednakże przeprowadzone na rozprawie przesłuchanie biegłego z udziałem stron w ocenie Sądu pozwoliło wyjaśnić wszelkie wątpliwości co do prawidłowości opinii.

Żadna ze stron nie wnosiła o przeprowadzenie dowodu z opinii innego biegłego.

Jedyną wadą wyceny nieruchomości okoliczność że uczestnik postępowania nie został dopuszczony przez wnioskodawczynię do oględzin nieruchomości. Jednakże okoliczność ta nie ma większego znaczenia albowiem nie sposób przyjąć że miała ona wpływ na treść opinii. K. M., na rozprawie, miał szansę zadawać biegłemu pytania i mógł wpłynąć na treść co najmniej ustnej opinii. Nadto uczestnik postępowania nie wnosił o ponawianie oględzin czy całej opinii.

Ustalając wartość zadłużenia zabezpieczonego hipotecznie na nieruchomości stron na kwotę 146000 zł Sąd miał na uwadze zeznania wnioskodawczyni złożone w charakterze strony. Sąd uznał te zeznania za wiarygodne wobec tego, iż K. M. im nie zaprzeczył.

Również opinia biegłego z zakresu wyceny ruchomości została uznana przez Sąd za w pełni wiarygodna. Ona również sporządzona przez kompetentną osobą, niezwiązaną z żadną ze stron, biegłego z wieloletnim doświadczeniem.

Ustalając wartość nieruchomości na kwotę 194000 zł Sąd uwzględnił wartość nieruchomości ustalona przez biegłego (340000 zł) pomniejszając ją o wartość aktualnego zadłużenia hipotecznego (146000 zł).

W sprawach działowych sąd powinien określić wartość tej nieruchomości z uwzględnieniem obciążenia hipotecznego (por. postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 20 kwietnia 2011 roku, I CSK 661/10, postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 26 września 2013 roku, II CSK 650/12).

Sąd Rejonowy zważył, co następuje:

Zgodnie z art. 567 §3 k.p.c. w związku z art. 684 k.p.c., Sąd w niniejszym postępowaniu ma za zadanie ustalić skład i wartość majątku wspólnego stron. Stosownie do bezspornego poglądu wyrażanego w doktrynie prawa i orzecznictwie sądowym, przedmiotem podziału pomiędzy stronami postępowania są te przedmioty majątkowe, które należały do majątku wspólnego w chwili ustania wspólności i istnieją nadal w chwili zamknięcia rozprawy (tak np. E. Skowrońska – Bocian, „Rozliczenia majątkowe małżonków w stosunkach wzajemnych i wobec osób trzecich”, Warszawa 2002, s. 192 lub w uzasadnieniu uchwały SN z dnia 19 maja 1989 r., III CZP 52/89, OSNC Nr 4 – 5 z 1990 r., poz. 60).

Zasadniczo nie uwzględnia się przy podziale objętych wspólnością przedmiotów, które były objęte wspólnością, ale zostały zbyte, zużyte lub utracone w inny sposób.

Jedynie w sytuacji, gdy przedmioty te zbyto, zużyto bezpodstawnie lub roztrwoniono albo utracono z winy jednego z małżonków, należy je przy dokonywaniu podziału zaliczyć na poczet udziału tego małżonka, który swoim zachowaniem przyczynił się do uszczuplenia majątku wspólnego.

Mając powyższe na uwadze oraz biorąc pod uwagę ustalenia faktyczne sprawy, Sąd ustalił wszystkie istniejące na dzień orzekania ruchomości i nieruchomości co znalazło wyraz w punkcie 2 postanowienia.

Zgodnie z art. 43 §1 i 2 k.r. i o. oboje małżonkowie mają równe udziały w majątku wspólnym, jednakże z ważnych powodów każdy z małżonków może żądać, ażeby ustalenie udziałów w majątku wspólnym nastąpiło z uwzględnieniem stopnia, w którym każdy z nich przyczynił się do powstania tego majątku.

Jak widać z przytoczonego przepisu, ustalenie nierównych udziałów w majątku wspólnym możliwe jest przy kumulatywnym spełnieniu dwóch przesłanek: zaistnienia ważnych powodów oraz różny stopień przyczynienia się do majątku wspólnego stron.

Ustawodawca nie zdefiniował pojęcia ważnych powodów, albowiem uregulowanie w tym zakresie musi mieć charakter klauzuli generalnej, nie jest możliwe ścisłe wyliczenie okoliczności mogących być podstawą ustalenia nierównych udziałów w majątku wspólnym.

Przez ważne powody należy rozumieć zaistnienie w sprawie okoliczności, które oceniane z punktu widzenia zasad współżycia społecznego przemawiają za nieprzyznawaniem jednemu z małżonków korzyści z tej części majątku wspólnego, do której powstania ten małżonek nie przyczynił się.

Należy mieć przy tym na uwadze całokształt postępowania małżonków w czasie trwania wspólności majątkowej w zakresie wykonywania ciążących na nich obowiązków względem rodziny, którą przez swój związek założyli.

Są to względy natury etycznej, które sprawiają, że w danych okolicznościach równość udziałów w majątku wspólnym wyraźnie kolidowałaby z zasadami słuszności.

Powszechnie podkreśla się, że art. 43 §2 k.r. i o. może mieć zastosowanie nie w każdym wypadku faktycznej nierówności przyczynienia się każdego z małżonków do powstania majątku wspólnego, lecz tylko w tych wypadkach, gdy małżonek, przeciwko któremu skierowane jest żądanie ustalenia nierównego udziału, w sposób rażący lub uporczywy nie przyczynia się do powstania dorobku stosownie do posiadanych sił i możliwości zarobkowych (tak np. w postanowieniu SN z dnia 26 listopada 1973 r., III CRN 227/73, OSNC Nr 11 z 1974 r., poz. 189) lub też trwoni istniejący już majątek czy też w inny sposób przyczynia się do jego utraty z przyczyn przez siebie zawinionych.

W świetle wskazanych wyżej przesłanek Sąd doszedł do wniosku iż wniosek E. M. o ustalenie nierównych udziałów w majątku wspólnym nie zasługuje na uwzględnienie co znalazło wyraz w punkcie pierwszym postanowienia.

Należy mieć na uwadze że małżeństwo stron trwało od 1986 roku i przez co najmniej 20 lat funkcjonowało poprawnie.

Problemy małżeńskie stron zaczęły się dopiero od około 2007 roku i przełożyły się na brak porozumienia w sprawach finansowych oraz separowanie finansowe stron.

Za okoliczności które uzasadniałby nierówne udziały w majątku wspólnym Sąd uznałby niszczenie mienia, ale okoliczności sprawy nie wskazują by miało to miejsce w jakimś większym zakresie i jakoś znacząco wpłynęło na majątek wspólny.

Ustalenie nierównych udziałów w majątku wspólnym nie może być „karą” dla uczestnika postępowania za rozpad małżeństwa czy karą za popełnienie przestępstwa znęcania się. Czyny karne K. M. zostały ukarane wyrokiem i odbył on za nie karę pozbawienia wolności.

Porównując okres poprawnego funkcjonowania stron (ponad 20 lat) i okres złych stosunków stron (około 6 lat) oraz biorąc pod uwagę że większość majątku stron, a zwłaszcza jego najcenniejszy składnik nieruchomość zostało nabyte w okresie zgodnym za środki wspólne Sąd doszedł do wniosku iż nie może być mowy o większej dysproporcji w przyczynieniu się stron do powstania majątku wspólnego.

Należy wskazać, że w pierwszych 20 latach strony wspólnie pracowały na wspólny majątek (najpierw zakład krawiecki a potem sklepy z., w których współpracownikiem był również uczestnik postępowania, a także handel s.). Strony wspólnie i zgodnie, co roku 2006, zaciągały zobowiązania finansowane na wspólną nieruchomość. To w tym okresie powstał zasadniczy zrąb majątku wspólnego. Postępowanie dowodowe nie wykazało by któreś z rzeczy wspólnych zostało nabyte po 2007 roku i w dodatku by rzecz ta miała wartość tak dużą by zachwiać poglądem że obydwie strony mniej więcej tak samo przyczyniły się do powstania majątku wspólnego.

Zgodnie z art. 43 §1 k.r. i o. oboje małżonkowie mają równe udziały w majątku wspólnym.

Łączna wartość składników majątkowych jakie zgromadziły strony wynosi 216 630,00 zł, przy czym wartość na uwzględnia również realną wartość 2 maszyn do produkcji karmy (5000 zł) a nie wartość złomu jaką uzyskała wnioskodawczyni.

Tym samym mając na uwadze wskazaną wyżej treść art. 43 §1 k.r. i o. każda ze stron winna otrzymać składniki majątkowe lub dopłatę, których wartość będzie wynosiła 108 315,00 zł.

Sad przyznał nieruchomość wspólną wnioskodawczyni zgodnie z ustaleniami stron.

Dokonując podziału ruchomości Sąd miał na uwadze przede wszystkim porozumienie stron w tym zakresie do jakiego doszło na rozprawie w dniu 14 stycznia 2016 roku, gdzie strony ustaliły która ruchomość wspólna ma przypaść której ze stron. Sąd dostosował się do woli stron. Sąd pominął deklaracje stron na ostatniej rozprawie, gdyż zmiana stanowiska stron, co do tego jakie ruchomości mają przypaść, której ze stron nie została w jakikolwiek sposób uzasadniona. Zachowanie stron na ostatniej rozprawie w tym zakresie wyglądało na nieuzasadnioną złośliwość wobec drugiej strony.

Na skutek podziału wnioskodawczyni otrzymała składniki majątku wspólnego łącznej wartości 210130,00 zł a uczestnik postępowania wartości 6 500,00 zł.

Wartość wskazana przy wnioskodawczyni obejmuje również kwotę 5000 zł należną za zbyte przez nią maszyny do produkcji karmy. Nie może mieć znaczenia dla rozliczeń w zakresie maszyn to że E. M. zbyła maszyny na złom taniej. Zbycie nastąpiło bez zgodny uczestnika postępowania, który nie może być pokrzywdzony działaniem wnioskodawczyni, które nie znajduje żadnego uzasadnienia. E. M. nie wykazała że nie mogła sprzedać maszyn w ich cenie rynkowej albo oddać ich uczestnikowi postępowania.

Skoro E. M. otrzymała przedmioty majątkowe wartości 210 130,00 zł a winna otrzymać tylko 108 315,00 zł, różnice, to jest kwotę 101 815,00 zł należało zasądzić jako dopłatę na rzecz uczestnika postępowania, co znalazło wyraz w punkcie 3d postanowienia.

Określając termin płatności dopłaty, w oparciu o art. 212 §3 k.c., który znajduje zastosowanie w sprawie o podział majątku wspólnego, Sąd miał na uwadze wysokość dopłaty oraz sytuację majątkową stron.

W ocenie Sądu termin 9 miesięczny wystarczy wnioskodawczyni na pozyskanie środków finansowych poprzez uzyskanie stosownego kredytu lub też zbycie posiadanego majątku.

Przesuniecie terminu spłaty nie może pozbawiać uprawnionego do dopłaty odsetek za czas, kiedy to zobowiązany do dopłaty faktycznie będzie korzystał z przynależnych drugiej stronie pieniędzy.

Dlatego też Sąd zasądzając dopłatę zasądził również odsetki – za okres odroczenia płatności odsetki kapitałowe, a za okres ewentualnego opóźnienia odsetki za opóźnienie.

Strona zobowiązana do dopłaty może zwolnić się od płacenia odsetek przez wcześniejszą zapłatę.

O obowiązku wydania ruchomości – punkt 3e postanowienia - znajdujących się w posiadaniu stron postępowania, które przypadły na wyłączną własność innej stronie Sąd orzekł w oparciu o art. 624 k.p.c., który znajduje zastosowanie w sprawie o podział majątku wspólnego.

Sąd orzekł tylko o tych ruchomościach, co do których dało się jednoznacznie ustalić iż znajdują się one w posiadaniu strony przeciwnej.

Inne ruchomości, w zakresie których postępowanie dowodowe, nie dało podstaw do ustalenia w czyim posiadaniu się znajdują mogą być podstawą roszczeń windykacyjnych.

Sąd nie zajmował się rozliczeniem spłaty długów z majątku odrębnego wnioskodawczyni po ustaniu wspólności majątkowej małżeńskiej, gdyż E. M., mimo że była reprezentowana przez zawodowego pełnomocnika nie zgłosiła żadnych konkretnych roszczeń z tym związanych. Zgłoszenie rozliczeń z tego tytułu w ocenie Sądu winno zawierać precyzyjne oznaczenie wysokości żądanej z tego tytułu kwoty (por. postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 19 lipca 2012 roku, II CSK 660/11).

Co do okoliczności wynikającej z materiału dowodowego iż ostatnim okresie małżeństwa stron wspólny kredyt hipoteczny spłacała faktycznie E. M. to Sąd uznał, że okoliczność ta nie może mieć bezpośredniego przełożenia na rozstrzygniecie w sprawie.

Należy wskazać, że faktycznie w czasie trwania wspólności majątkowej małżeńskiej dochody uzyskiwane przez każdą ze stron postępowania są majątkiem wspólnym (art. 31 §2 k.r. i o.). Tym samym również dochody uzyskiwane przez wnioskodawczynię z prowadzenia sklepów z., które w głównej mierze posłużyły za źródło finansowania spłaty kredytu, były również środkami majątku wspólnego a nie odrębnymi środkami E. M.. Idąc dalej, w okresie trwania wspólności majątkowej małżeńskiej, faktycznie kredyt spłacała wnioskodawczyni, ale pieniędzmi wspólnymi.

Tak samo środkami wspólnymi były środki uzyskiwane w ostatnim okresie przez uczestniczka postępowania z handlu s.oraz handlu p..

Środki te winny być również co od zasady rozliczone z wnioskodawczynią (por. postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 19 czerwca 2009 roku, V CSK 485/08).

Jednakże strony, mimo że były reprezentowane przez zawodowych pełnomocników, nie zaoferowały sądowi środków dowodowych pozwalających , na ustalenie konkretnych dochodów K. M. z ostatniego okresu, które nie uległy rozliczeniu z wnioskodawczynią.

O wydatkach Skarbu Państwa sąd orzekł w oparciu o art. 83 ust 2 i art. 113 ustawy z dnia 28 lipca 2005 roku o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (Dz.U. z 2016 r. poz. 623 późniejszymi zmianami).

Łączne wydatki na biegłych w sprawie wyniosły 3732,12 zł i zostały rozdzielone po równo między strony.

O wynagrodzeniu pełnomocnika z urzędu Sąd orzekł a oparciu o §19 w związku z §7 ust 1 pkt 10 i §2 ust 3 Rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu z dnia 28 września 2002 r. (Dz.U. z 2013 r. poz. 461 z późniejszymi zmianami).

SSR Jarosław Janeczek