Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 9 stycznia 2015 roku - znak (...)/RKS-1 - Zakład Ubezpieczeń Społecznych I Oddział w Ł. stwierdził na podstawie art. 83 ust. 1 oraz art. 32 ustawy z dnia 13 października 1998 roku o systemie ubezpieczeń społecznych
( tj. Dz. U. z 2016 roku, poz. 963 ze zm.), że I. D. (1) jest dłużnikiem Zakładu Ubezpieczeń Społecznych z tytułu nieopłaconych składek na ubezpieczenie społeczne, ubezpieczenie zdrowotne i Fundusz Pracy. Zadłużenie wraz z należnymi odsetkami za zwłokę naliczonymi na dzień wydania decyzji wynosi łącznie 14.596,49 zł, w tym:

1. z tytułu:

składek na ubezpieczenia społeczne w ramach zakresów numerów deklaracji 01-39 za okres od maja 2013 roku do listopada 2014 roku w kwocie - 12.060,04 zł

odsetek za zwłokę - 907,00 zl

kosztów upomnienia - 0,00 zł

kosztów egzekucyjnych - 0,00 zł;

2. z tytułu:

składek na ubezpieczenie zdrowotne w ramach zakresów numerów deklaracji 01-39 za okres od lipca 2013 roku do listopada 2014 roku w kwocie - 532,13 zl

odsetek za zwłokę - 36,00 zł

kosztów upomnienia - 0,00 zł;

kosztów egzekucyjnych - 0,00 zł

3. z tytułu:

składek na Fundusz Pracy w ramach zakresów numerów deklaracji 01-39 za okres od lipca 2011 roku do listopada 2014 roku w kwocie - 1.039,32 zł

odsetek za zwłokę - 22,00 zł

kosztów upomnienia: 0,00 zł

kosztów egzekucyjnych: 0,00 zł

Jednocześnie na podstawie art. 23 ust. 1 ww. ustawy ZUS wskazał, ze odsetki będą naliczane nadal do dnia zapłaty, włącznie z tym dniem, na zasadach i w wysokości określonych w ustawie z dnia 29 sierpnia 1997 roku - Ordynacja Podatkowa.

W uzasadnieniu decyzji organ rentowy podniósł, że I. D. (1) jako płatnik składek nie dopełniła obowiązku wynikającego z art. 46 ust. 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych. Organ rentowy działając na podstawie art. 83 ust. 1 powołanej ustawy określił zatem wysokość zadłużenia z tytułu składek na ubezpieczenie społeczne, zdrowotne i Fundusz Pracy. Zakład Ubezpieczeń Społecznych zastrzegł także, że brak uregulowania określonego decyzją zobowiązania wraz z należnymi odsetkami za zwłokę w terminie miesiąca od otrzymania decyzji spowoduje przymusowe ściągnięcie należności
w trybie przepisów ustawy z dnia 17 czerwca 1966 roku o postępowaniu egzekucyjnym
w administracji lub egzekucji sądowej w trybie przepisów kodeksu postępowania cywilnego. Do decyzji organ rentowy załączył szczegółowe zestawienie należności w rozbiciu na poszczególne lata i miesiące.

/ decyzja wraz z załącznikiem - k. 6 - 7 verte akt ZUS/

Odwołanie od ww. decyzji w dniu 18 lutego 2015 roku złożyła I. D. (1), wnosząc o zmianę zaskarżonej decyzji poprzez uznanie, że nie jest dłużnikiem organu rentowego. Płatnik podniosła, że w spornym okresie była niezdolna do pracy i pobierała zasiłek chorobowy i świadczenie rehabilitacyjne. Na wypadek nieuwzględnienia roszczenie
o zmianę zaskarżonej decyzji, wnioskodawczyni wniosła o rozłożenie należności na raty
i umorzenie odsetek. Z ostrożności procesowej podniosła również zarzut przedawnienia składek.

/odwołanie - k. 2 - 4/

W odpowiedzi na odwołanie, złożonej w dniu 18 marca 2015 roku, organ rentowy wniósł o jego oddalenie, argumentując jak w treści zaskarżonej decyzji. Dodatkowo organ rentowy wskazał, że decyzja ta została wydana na podstawie zarejestrowanych w (...) dokumentów zgłoszeniowych i rozliczeniowych, z których wynika, że od 4 maja 2009 roku do 31 grudnia 2014 roku prowadziła działalność gospodarczą, a wskazane w decyzji kwoty zostały określone z uwzględnieniem wypłaconych wnioskodawczyni zasiłków chorobowych w okresie od 13 lipca 2011 roku do 28 lipca 2011 roku i od 12 października 2011 roku do 10 kwietnia 2012 roku oraz świadczenia rehabilitacyjnego w okresie od 11 kwietnia 2012 roku do 5 kwietnia 2013 roku. ZUS podniósł przy tym, że fakt pobierania renty z tytułu niezdolności do pracy nie wyłącza konieczności opłacania składek na ubezpieczenia społeczne osób prowadzących działalność gospodarczą. Nie zgodził się też z podniesionym zarzutem przedawnienia.

/odpowiedź na odwołanie - k. 5 - 5 verte/

W toku postępowania strony podtrzymały swoje stanowiska w sprawie. Wnioskodawczyni poparła odwołanie. Pełnomocnik ZUS wniósł o jego oddalenie.

/stanowisko stron - e-protokół z dnia 22 czerwca 2017 roku - 00:01:05 - 00:01:16; 00:49:37 - 00:51:08 - płyta - k.81/

Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny:

I. D. (1) w dniu 4 maja 2009 roku zarejestrowała działalność gospodarczą pod nazwą PPHU (...) I. D. (1). Zgłosiła zaprzestanie wykonywania działalności gospodarczej w dniu 31 grudnia 2014 roku. Działalność została wyrejestrowana z dniem
1 stycznia 2015 roku. Przedmiotem działalności była sprzedaż detaliczna obuwia i wyrobów skórzanych prowadzona w wyspecjalizowanych sklepach.

/wydruki z (...) k. 10 - 14; zeznania wnioskodawczyni - e-protokół z dnia 22 czerwca 2017 roku - 00:27:08 - 00:34:41 - płyta - k. 81 w zw. z e-protokół z dnia 26 listopada 2015 roku - 00:04:49 - 00:16:35 - płyta - k. 18/

Wnioskodawczyni w lipcu 2011 roku zamknęła prowadzony sklep obuwniczy
z powodu problemów zdrowotnych. Umowa najmu lokalu użytkowego uległa rozwiązaniu
z dniem 30 kwietnia 2012 roku. W międzyczasie płaciła czynsz licząc, że uda jej się wrócić jeszcze do zdrowia.

/zeznania wnioskodawczyni - e-protokół z dnia 22 czerwca 2017 roku - 00:27:08 - 00:34:41 - płyta - k. 81 w zw. z e-protokół z dnia 26 listopada 2015 roku - 00:04:49 - 00:16:35 - płyta - k. 18; pisma i protokół zdawczo - odbiorczy - k. 40 - 43; zeznania świadka H. D. - e-protokół z dnia 22 czerwca 2017 roku - 00:05:30 - 00:15:15 - płyta - k. 81; zeznania świadka E. S. - e-protokół z dnia 22 czerwca 2017 roku - 00:17:12 - 00:25:42 - płyta - k. 81/

Wnioskodawczyni leczy się z powodu zaburzeń depresyjnych. Była z tego powodu hospitalizowana w styczniu 2014 roku. Miała również problemy z kręgosłupem.

/zeznania wnioskodawczyni - e-protokół z dnia 22 czerwca 2017 roku - 00:27:08 - 00:34:41 - płyta - k. 81 w zw. z e-protokół z dnia 26 listopada 2015 roku - 00:04:49 - 00:16:35 - płyta - k. 18; dokumentacja medyczna - k. 24; 27; zeznania świadka H. D. - e-protokół z dnia 22 czerwca 2017 roku - 00:05:30 - 00:15:15 - płyta - k. 81; zeznania świadka E. S. - e-protokół z dnia 22 czerwca 2017 roku - 00:17:12 - 00:23:03 - płyta - k. 81/

Wnioskodawczyni liczyła na powrót do pracy, ale nie stan jej zdrowia nie polepszał się. Otrzymywała kolejne zwolnienia lekarskie. W czasie choroby od lipca 2011 roku do wyrejestrowania działalności w grudniu 2014 roku nie prowadziła faktycznie działalności gospodarczej. Stan zdrowia i stwierdzona depresja nie pozwalały jej na to.

/zeznania świadka H. D. - e-protokół z dnia 22 czerwca 2017 roku - 00:05:30 - 00:15:15 - płyta - k. 81; zeznania świadka E. S. - e-protokół z dnia 22 czerwca 2017 roku - 00:17:12 - 00:25:42 - płyta - k. 81; zeznania wnioskodawczyni
- e-protokół z dnia 22 czerwca 2017 roku - 00:27:08 - 00:34:41 - płyta - k. 81/

W tym czasie utrzymywała się z oszczędności i ze świadczeń z ubezpieczenia społecznego. Jej dzieci otrzymywały alimenty od ojca oraz stypendium.

/zeznania świadka H. D. - e-protokół z dnia 22 czerwca 2017 roku - 00:05:30 - 00:15:15 - płyta - k. 81/

Zakłada (...) wypłacił wnioskodawczyni zasiłek chorobowy za okres 13 lipca 2011 roku do 28 lipca 2011 roku i od 12 października 2011 roku do 10 kwietnia 2012 roku oraz świadczenie rehabilitacyjne za okres od 11 kwietnia 2012 roku do 5 kwietnia 2013 roku.

/zestawienie - k. 74/

Sąd Okręgowy w Łodzi, VIII Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych po rozpoznaniu odwołania I. D. (2) od decyzji ZUS I Oddziału w Ł. z dnia 24 września wyrokiem z dnia 17 grudnia 2014 roku wydanym w sprawie o sygn. akt VIII U 6462/13 zmienił zaskarżoną decyzję w ten sposób, że przyznał I. D. (2) prawo do renty z tytułu częściowej niezdolności do pracy od dnia 20 czerwca 2013 roku do 31 grudnia 2014 roku. W uzasadnieniu wyroku Sąd wskazał, że swoje ustalenia na temat stanu zdrowia wnioskodawczyni oparł na opinii biegłej psychiatry. Wyrok jest prawomocny.

/wyrok wraz z uzasadnieniem i zarządzeniem - k. 56 - 56 verte oraz k. 60 - 62 verte załączonych akt VIII U 6462/13/

Obecnie wnioskodawczyni jest zarejestrowana jako osoba bezrobotna i nie prowadzi działalności gospodarczej.

/zeznania wnioskodawczyni - e-protokół z dnia 22 czerwca 2017 roku - 00:27:08 - 00:34:41 - płyta - k. 81 w zw. z e-protokół z dnia 26 listopada 2015 roku - 00:04:49 - 00:16:35 - płyta - k. 18/

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie powołanych dowodów w postaci dokumentów oraz zeznań wnioskodawczyni i świadków Sąd uznał za w pełni wiarygodne zarówno zeznania wnioskodawczyni jak i świadków. Nie dopatrzył się żadnych okoliczności pozwalających na ich zakwestionowanie i poddanie w wątpliwość. Zeznań tych nie kwestionowała również strona przeciwna co pozwala na ustalenie .że stan faktyczny nie był sporny pomiędzy stronami.

Sąd Okręgowy w Łodzi zważył, co następuje:

Odwołanie jest zasadne i jako takie skutkuje zmianą zaskarżonej decyzji.

Zgodnie z art. 6 ust. 1 pkt 5 oraz art. 12 ust 1 ustawy z dnia 13 października 1998 roku
o systemie ubezpieczeń społecznych ( Dz. U. z 2015 roku, poz. 121 ze zm.) obowiązkowym ubezpieczeniom: emerytalnemu, rentowym i wypadkowemu – podlegają m. in. osoby fizyczne, które na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej są osobami prowadzącymi pozarolniczą działalność oraz osobami z nimi współpracującymi.

Na podstawie art. 13 ust. 4 powołanej ustawy osoby fizyczne prowadzące działalność pozarolniczą podlegają obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu, rentowym
i wypadkowemu od dnia rozpoczęcia wykonywania działalności do dnia zaprzestania wykonywania tej działalności, z wyłączeniem okresu, na który wykonywanie działalności zostało zawieszone na podstawie przepisów o swobodzie działalności gospodarczej.

Ubezpieczeniom tym podlegają także osoby prowadzące pozarolniczą działalność gospodarczą i mające ustalone prawo do renty – art. 9 ust. 4c ustawy systemowej.

Artykuł 11 ust 2 ustawy stanowi zaś, że dobrowolnie ubezpieczeniu chorobowemu podlegają na swój wniosek osoby objęte obowiązkowo ubezpieczeniami emerytalnym
i rentowymi prowadzące pozarolniczą działalność (w zw. z art. 6 ust. 1 pkt 5).

Na podstawie art. 66 ust. 1 pkt. 1c ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych z dnia 27 sierpnia 2004 roku ( tj. Dz. U. z 2016 r., poz. 1793, ze zm.) osoby spełniające warunki do objęcia ubezpieczeniami społecznymi, które są osobami prowadzącymi działalność pozarolniczą podlegają obowiązkowi ubezpieczenia zdrowotnego.

Zgodnie z art. 36 a ust. 2 ustawy systemowej zawieszenie wykonywania działalności gospodarczej powoduje ustanie obowiązku ubezpieczeń społecznych od dnia, w którym rozpoczyna się zawieszenie wykonywania działalności gospodarczej, do dnia poprzedzającego dzień wznowienia wykonywania działalności gospodarczej.

Jak zaś stanowi art. 32 powołanej wcześniej ustawy systemowej do składek na Fundusz Pracy, Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych i Fundusz Emerytur Pomostowych oraz na ubezpieczenie zdrowotne w zakresie: ich poboru, egzekucji, wymierzania odsetek za zwłokę i dodatkowej opłaty, przepisów karnych, dokonywania zabezpieczeń na wszystkich nieruchomościach, ruchomościach i prawach zbywalnych dłużnika, odpowiedzialności osób trzecich i spadkobierców oraz stosowania ulg i umorzeń stosuje się odpowiednio przepisy dotyczące składek na ubezpieczenia społeczne.

Płatnik składek na podstawie art. 46 ust. 1 ustawy z dnia 13 października 1998 roku
o systemie ubezpieczeń społecznych jest obowiązany według zasad wynikających
z przepisów ustawy obliczać, potrącać z dochodów ubezpieczonych, rozliczać oraz opłacać należne składki za każdy miesiąc kalendarzowy.

Stosownie do art. 24 ust. 2 ustawy z dnia 13 października 1998 roku
o systemie ubezpieczeń społecznych należnościami z tytułu składek na ubezpieczenie społeczne są: składki, odsetki za zwłokę, koszty egzekucyjne, koszty upomnienia oraz dodatkowa opłata.

Zakład Ubezpieczeń Społecznych na mocy art. 83 ust. 1 pkt 3 ustawy systemowej wydaje decyzje w zakresie indywidualnych spraw dotyczących w szczególności ustalania wymiaru składek i ich poboru, a także umarzania należności z tytułu składek.

Zgodnie z art. 8 ust. 6 ustawy za osobę prowadzącą działalność uważa się między innymi osobę prowadzącą pozarolniczą działalność na postawie przepisów o działalności gospodarczej.

Stosownie do art. 2 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej (t.j. Dz.U. 2016 poz. 1829) działalnością gospodarczą jest zarobkowa działalność wytwórcza, budowlana, handlowa, usługowa oraz poszukiwanie, rozpoznawanie
i wydobywanie kopalin ze złóż, a także działalność zawodowa, wykonywana w sposób zorganizowany i ciągły.

Ustawa o swobodzie działalności gospodarczej przewiduje obowiązek zgłoszenia działalności do ewidencji działalności gospodarczej. Przepisy powołanej ustawy przewidują także obowiązek zgłaszania organowi ewidencyjnemu zmian stanu faktycznego i prawnego
– w tym zaprzestania prowadzenia działalności gospodarczej ( vide m in. art. 14, art. 25 i art. 30 – 33 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej (t.j. Dz.U. 2016 poz. 1829).

Z samego wpisu do Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej wynika domniemanie prowadzenia działalności gospodarczej. Wpis ten ma charakter deklaratoryjny, a nie konstytutywny. Nie kreuje on bytu prawnego przedsiębiorcy. Domniemanie faktyczne ma znaczenie dowodowe i może być obalone. O prowadzeniu działalności gospodarczej rodzącej obowiązek ubezpieczenia społecznego na podstawie
art. 6 ust. 1 pkt 5 i art. 13 pkt 4 ustawy z 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych nie decyduje, sam w sobie, wpis do ewidencji działalności gospodarczej. Kwestie związane
z formalnym zarejestrowaniem, wyrejestrowaniem, czy zgłaszaniem przerw w tej działalności mają ewentualnie znaczenie w sferze dowodowej, nie przesądzają jednak o podleganiu obowiązkowi ubezpieczenia społecznego ( por. m. in. wyrok Sądu Najwyższego z 11 stycznia 2005 r., I UK 105/04, OSNP 2005 nr 13, poz. 198; wyrok NSA z dnia 25 października 2006 roku, sygn. akt II GSK 179/06, LEX nr 276729, wyrok SN z dnia 14 września 2007 r., III UK 35/07, wyrok SN z dnia 27 czerwca 2006 r., I UK 340/05, LEX nr 376431).

W orzecznictwie utrwalony jest pogląd, że udokumentowana i usprawiedliwiona przerwa w prowadzeniu pozarolniczej działalności gospodarczej oznacza, że nie ma obowiązku opłacania składki na ubezpieczenie społeczne ( por. wyrok Sąd Apelacyjnego w Katowicach, III AUa 1573/06, LEX nr 399983). Sąd Apelacyjny w Łodzi w wyroku z dnia 11 października 2012 roku wydanym w sprawie III AUa 1376/12 ( publ. LEX nr 1237109) wskazał, że osoby nie prowadzące faktycznie działalności gospodarczej nie mają obowiązku opłacania składek pomimo, że nie zawiesiły działalności gospodarczej formalnie a ich działalność nie została wykreślona z ewidencji.

W rozpoznawanej sprawie bezspornym jest, że wnioskodawczyni od dnia 13 lipca 2011 roku pobierała świadczenia społeczne w związku z niezdolnością do pracy powodu choroby. Zakład Ubezpieczeń Społecznych wypłacił wnioskodawczyni zasiłek chorobowy za okres od 13 lipca 2011 roku do 28 lipca 2011 roku i od 12 października 2011 roku do 10 kwietnia 2012 roku oraz świadczenie rehabilitacyjne za okres od 11 kwietnia 2012 roku do 5 kwietnia 2013 roku. Prawomocnym wyrokiem z dnia 17 grudnia 2014 roku wydanym w sprawie o sygn. akt VIII U 6462/13 Sąd Okręgowy w Łodzi, VIII Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych po rozpoznaniu odwołania I. D. (2) od decyzji ZUS przyznał wnioskodawczyni prawo do renty z tytułu częściowej niezdolności do pracy od dnia 20 czerwca 2013 roku do 31 grudnia 2014 roku.

Wnioskodawczyni przedstawiła ponadto dokumenty, z których wynika, że z dniem 30 kwietnia 2012 roku rozwiązała umowę najmu lokalu użytkowego, w którym prowadziła sklep obuwniczy. Świadkowie potwierdzili zaś, że już od lipca 2011 roku zaprzestała prowadzenia jakiejkolwiek działalności, z powodu postępującej choroby. Znajduje to swój wyraz również w kolejnych decyzjach ZUS o przyznaniu wnioskodawczyni świadczeń z ubezpieczeń społecznych w związku z niezdolnością do pracy. W ocenie Sądu wnioskodawczyni w procesie udowodniła, że w spornym okresie czasu faktycznie nie prowadziła działalności gospodarczej. Skutkuje to przyjęciem ,iż nie obciążał jej w tym okresie obowiązek uiszczania składek.,

Mając zatem na względzie okoliczności faktyczne niniejszej sprawy, a także treść cytowanych przepisów, uznać należy, że wnioskodawczyni I. D. (1) nie jest dłużnikiem wobec Zakładu Ubezpieczeń Społecznych I Oddział w Ł. z tytułu niezapłaconych składek na ubezpieczenie społeczne, ubezpieczenie zdrowotne i Fundusz Pracy, w tym z tytułu składek na ubezpieczenie społeczne za okres od maja 2013 roku do listopada 2014 roku, na ubezpieczenie zdrowotne za okres od lipca 2013 roku do listopada 2014 roku, na Fundusz Pracy za okres od lipca 2011 roku do listopada 2014 roku.

W spornym okresie wnioskodawczyni nie prowadziła bowiem pozarolniczej działalności gospodarczej. Choć działalność ta została wyrejestrowana dopiero z dniem
1 stycznia 2015 roku, to jak wynika z ustaleń faktycznych już co najmniej od lipca 2011 roku wnioskodawczyni zaprzestała jej prowadzenia i nie była zdolna do jej podjęcia. Wnioskodawczyni w toku postępowania obaliła zatem domniemanie prowadzenia działalności gospodarczej, wynikające z faktu wpisania działalności do właściwej ewidencji.

W tym stanie rzeczy Sąd Okręgowy, na podstawie art. 477 ¹⁴ § 2 k.p.c., zmienił zaskarżoną decyzję ZUS z dnia 9 stycznia 2015 roku - znak (...)/RKS-1, orzekając jak w sentencji wyroku.

ZARZĄDZENIE

Odpis wyroku wraz z uzasadnieniem doręczyć pełnomocnikowi organu rentowego.

26 lipca 2017 roku

M.U.