Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

Decyzją numer (...), z dnia 16 września 2016r. , Zakład Ubezpieczeń Społecznych I Oddział w Ł. stwierdził, że W. G. (1) nie podlega, od dnia 3 czerwca 2016r. , ubezpieczeniom społecznym tj. ubezpieczeniu emerytalnemu, rentowemu, chorobowemu i wypadkowemu, jako pracownik u płatnika składek (...) H. K. (1) .

(decyzja k. 30-28 akt ZUS) .

Odwołanie od tej decyzji, w dniu 23 września 2016r. , złożyła H. K. (1) , podnosząc , że fakt pokrewieństwa stron [ W. G. (1) i H. K. (1) są siostrami] jest dodatkowym atutem przy zatrudnieniu W. G. (1), a fakt , że W. G. (1) często choruje, nie jest powodem do dyskryminacji .

(odwołanie k. 2 )

Organ rentowy wniósł o oddalenie odwołania.

(odpowiedź na odwołanie k. 4 )

Odwołanie od wskazanej decyzji ZUS w dniu 17 października 2016r. złożyła także W. G. (2), podnosząc , ze od 3.06.2016r. jest zatrudniona w firmie (...) jako pracownik biurowy , zachorowała od 6.07.2016r. , dostała zwolnienie lekarskie, a choroba trwa nadal.

(odwołanie k. 2 akt sprawy VIII U 2490/16)

Organ rentowy wniósł o oddalenie odwołania.

(odpowiedź na odwołanie k. 4 akt VIII U 2490/16)

Zarządzeniem z dnia 8 grudnia 2016r. sędzia referent połączył obie sprawy, celem wspólnego rozpoznania i rozstrzygnięcia .

(zarządzenie k.7 akt sprawy VIII U 2490/16)

Rozpoznając odwołanie, Sąd Okręgowy ustalił co następuje:

W. G. (1) urodziła się (...) Ma średnie wykształcenie ; ukończyła Technikum Łączności w 1975r. . Z zawodu jest technikiem ekonomistą. H. K. (1) jest jej siostrą . W. G. (1) jest objęta opieką psychiatryczną od 2002r. W okresie od 1.07.2014r. do 30.06.2015r. była aktywna w firmie (...) w wymiarze ½ etatu, jako pracownik biurowy i w tym okresie była zgłoszona do ubezpieczeń społecznych jako pracownik (...). W okresie od 9.03.2015r. do 17.03.2015r. przebywała w szpitalu im. B. w Ł. . W. G. (1) odbywała karę pozbawienia wolności w Zakładzie Karnym nr 1 w Ł. w okresie 18.06.2015r. do 24 .05.2016r.

(okoliczności bezsporne, kserokopia karty informacyjnej ze Szpitala im. (...) k. 38, dokumentacja medyczna z (...). k. 69, dokumentacja medyczna k. 93, kserokopia zaświadczenia z Zakładu Karnego nr 1 k. 37,

złożona przez H. K. (1) - na prośbę Sądu – wyrażoną w zarządzeniu z dnia 12.10.2016r. k. 6 - dokumentacja osobowa W. G. (1) – k. 9-14 , nie zawiera umowy o prace, obejmującą okres 1.07.2014r. – 30.06.2015r . )

W. G. (1) stała się niezdolną do pracy od dnia 6 lipca 2016r. do 9 września 2016r.

(okoliczność bezsporna)

Płatnik składek H. K. (1) prowadzi działalność gospodarcza pod nazwą (...) od 2000r. Przedmiotem jest produkcja dywaników samochodowych, podłokietników i ich dystrybucja, produkcja toreb.

(okoliczności bezsporne)

W 2016r. firma (...) zatrudniała 6 osób , w 2017r. – 7 osób. Wszystkie osoby z najniższym wynagrodzeniem , odpowiednio do wymiaru czasu pracy .

(wykaz osób zatrudnionych k. 15-16)

Firma płatniczki osiągnęła, w roku obrotowym 2014 : przychody - w wysokości 3027 536,51 złotych, dochody - 209 421 zł , w 2015 : przychody 3118 557,20 zł., dochody – 292 847,50 zł. w 2016 : przychody - 2137 865,18 zł., dochody – 13 709,01 zł.

informacja o przychodach, dochodach kosztach k. 17-19)

H. K. (1) przebywała na zwolnieniu lekarskim w okresach : od 18 marca do 30 kwietnia 2016r., od 2 maja do 12 lipca 2016r. , następnie od 21 lipca 2016r. do 13 sierpnia 2016r.

(zeznania H. K. (1) k. 146 odwr. , informacja ZUS k. 4 akt ZUS)

W. G. (1) podpisała, w dniu 1 czerwca 2016r. , umowę, nazwaną umową o pracę na czas nieokreślony z (...) H. K. (1) , na stanowisku pracownika biurowego . Ustalone warunki : wymiar pełen etat , miejsce wykonywania pracy – Ł. Al. (...) , wynagrodzenie 1850 zł. brutto. Termin rozpoczęcia – pracy – 3.06.2016r. W , złożonej do akt sprawy, dokumentacji osobowej znajduje się – zaświadczenie lekarskie z dnia 3 .06. 2016r . o zdolności W. G. (1) do podjęcia pracy na stanowisku pracownik biurowy .

Do akt sprawy została załączona kserokopia zakresu „obowiązków pracownika biurowego” podpisanego tylko przez H. K. (1) , nie – przez W. G. (1) .

/ kserokopie: umowy o prace k. 11 zakresu obowiązków k. 13, zaświadczenia lekarskiego k. 14/

W. G. (1) odbyła instruktaż stanowiskowy na stanowisku pracownik biurowy w dniach 3-6 .06.2016r. , który , jak wynika z karty szkolenia wstępnego w dziedzinie bezpieczeństwa i higieny pracy , przeprowadziła H. K. (1) . Obie panie podpisały w dniu 6.06.2016r. , kartę szkolenia .

/ karta szkolenia wstępnego w dziedzinie bezpieczeństwa i higieny pracy k. 12/

W. G. (1) odbierała telefony , przyjmowała korespondencję, przekazywała dokumenty do biura księgowego , zamawiała towar. Wykonywała czynności w godzinach funkcjonowania biura czyli od 8 do 16, ale , w sytuacjach, gdy, uprzednio, został zamówiony towar np. paleta i miała zostać dostarczona do firmy (...) oczekiwała na jej [ palety] dostarczenie po godzinie 16. Najczęściej W. G. przebywała w siedzibie firmy przy ul (...), ale też bywała w siedzibie firmy na ul. (...) , gdzie znajduje się biuro handlowe i magazyn. Zawoziła tam i odbierała - dokumentację handlową. Wykonywała przelewy . Podpisywała listy obecności. D. S. (1) telefonicznie kontaktowała się z W. G. – gdyż klient , który zamówił towar – odbierał ten towar u D. S. (1).

(zeznanie W. G. (1) k. 146 odwr. w związku z informacyjnymi wyjaśnieniami k. 115 odwr., zeznanie H. K. (1) k. 146 odwr. w związku z informacyjnymi wyjaśnieniami k. 115 odwr, zeznanie świadka D. S. (2) k. 116 )

W. G. (1) nie jest już aktywna w firmie (...).

(zeznanie W. G. (1) k. 146 odwr. w związku z informacyjnymi wyjaśnieniami k. 116)

W dniu 29 kwietnia 2016r. płatnik składek H. K. (1) i D. S. (1) podpisały umowę o pracę na czas określony od 30.04.2016.r do dnia 29.07.2016r. w wymiarze ½ etatu na stanowisku pracownik magazynu, z wynagrodzeniem 925 zł; zakres czynności: przyjmowanie i wydawanie towarów pakowanie , fakturowanie.

W dniu 30.07.2016r. H. K. (1) i D. S. (1) podpisały umowę o pracę na czas określony od 30.07.2016r. do 15.11.2016r. , w wymiarze ½ etatu na stanowisku pracownik magazynu, z wynagrodzeniem 925 zł; zakres czynności: przyjmowanie i wydawanie towarów pakowanie , fakturowanie.

Z dniem 15.07.2016r. H. K. (1) powierzyła D. S. (2) – prace na stanowisku pracownika biurowego w związku z chorobą W. G. (1) i własnym wyjazdem do sanatorium.

D. S. (1) wykonywała czynności w filmie (...) od lipca 2016r. w godzinach 10-14 , gdyż – jak zeznała na rozprawie 19.04.2017r. - studiuje zarzadzanie w Uniwersytecie (...) w systemie zaocznym.

( kserokopia dokumentacji osobowej D. S. (2) k. 136-140, zeznanie świadka D. S. (2) e-protokół rozprawy z dnia 19.04.2017r. płyta CD k. 117)

Zaskarżoną decyzją numer (...) z dnia 16 września 2016r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych I Oddział w Ł. stwierdził, że W. G. (1) nie podlega od dnia 3 czerwca 2016r. ubezpieczeniom społecznym tj. ubezpieczeniu emerytalnemu, rentowemu, chorobowemu i wypadkowemu jako pracownik u płatnika składek (...) H. K. (1) .

(decyzja k. 30-28 akt ZUS) .

Ustalając stan faktyczny Sąd oparł się na dokumentach załączonych do akt sprawy , aktach ubezpieczeniowych , zeznaniach : świadka D. S. (2) , zeznaniach W. G. (1) oraz płatnika H. K. (1).

Odnośnie do zeznań D. S. (2) , Sąd uwzględnił jej zeznania , że kontaktowała się tylko telefonicznie z W. G., gdyż – jeśli klient zamówił towar , to odbierał go w magazynie przy ul . (...) , obsługiwanym przez D. S. (1),. Zatem świadek nie mogła zaobserwować [ i nie widziała] czynności wykonywanych przez W. G. w TEXPOLu , widywała W. G. , wprawdzie sporadycznie , gdy przyjeżdżała do magazynu po odbiór dokumentów. W tej kwestii brak jakiegokolwiek dowodów wykonywania aktywności zawodowej, pracowniczej - przez W G. , która przecież jest siostrą płatniczki . Złożony przez H. K., rejestr faktur [ k. 26-28 ] – nie świadczy , że mają one związek z aktywnością pracowniczą W. G. – stanowią wykaz faktur za czerwiec 2016r. dostarczonym do Biura (...) , i przecież bezspornym jest fakt, że firma (...) funkcjonowała, w tym okresie , nie zawiesiła działalności .

Sąd Okręgowy , natomiast, analizując materiał dowodowy , zwrócił uwagę na następujące okoliczności :
1. umowa , nazwana umową o pracę, z dnia 1.06.2016r. została – podpisana przez – H. K. (1) , która , w tym okresie od 12 maja 2016r. – aż do dnia 12 lipca 2016r. przebywała na zwolnieniu lekarskim – czyli była niezdolną do aktywności w związku z zarejestrowaną działalnością gospodarczą , o czym zeznała sama na rozprawie i o czym świadczy wykaz na karcie 4 akt ZUS]

2. instruktaż stanowiskowy dla W. G. , na stanowisku pracownik biurowy , który , jak wynika z kserokopii – dokumentacji , złożonej przez H. K. jako dokumentacją osobową - W. G. (1) odbyła w dniach 3-6 .06.2016r. , i który , jak wynika z karty szkolenia wstępnego w dziedzinie bezpieczeństwa i higieny pracy , przeprowadziła H. K. (1). Obie panie podpisały w dniu 6.06.2016r. , kartę szkolenia . a przecież H. K. (1) – nadal była na zwolnieniu lekarskim ! [ od 2 maja 2016r. !!!] ;

3. odnośnie do złożonej, na prośbę Sądu, do akt sprawy, kserokopii zakresu „obowiązków pracownika biurowego”, Sąd stwierdza , że podpisana jest tylko przez H. K. (1) , nie – przez W. G. (1), której miałby dotyczyć .

4. w sprawie brak dowodów wykonywania faktycznych obowiązków pracowniczych przez W. G. (1) na rzecz firmy (...). Brak jakiegokolwiek dowodu - w tej kwestii , albowiem lista obecności, nie jest listą – aktywności , jest listą podpisaną przez W. G. , ale nie stanowi dowodu , że W. G. wykonywała obowiązki pracownicze w TEXPOOLu

5. z zeznań W. G. i H. K. – wynika obraz elastycznego czasu aktywności w firmie . Jak zeznała płatniczka i W. G. [ k. 145 odwrt. w związku z k. 115 odwr. ] , firma funkcjonowała w stałych godzinach tzn. 8-16 i ona w takich godzinach była aktywna , ale zdarzyło jej się pozostać w firmie dłużej, gdy zostały zamówione palety , maiły być dostarczona i W. G. oczekiwała na ich dostarczenie do TEXPOLu. , a przecież okres faktycznej aktywności trwał zaledwie ponad miesiąc [ w ujęciu – zaskarżonej decyzji - albowiem – bezspornego okresu 1.07.2014-30.04.2015 Sąd nie analizował , gdyż - ten okres - nie był objęty zaskarżoną decyzją] .

Podobnie także - bez szczegółowej analizy - Sąd pozostawił fakt podpisania przez H. K. (1) - umowy o pracę z D. S. (1) w dniu 30 lipca 2016r, [ kserokopia k. 137] , gdy H. K. była już na zwolnieniu lekarskim od 21 lipca 2016r. [ k. 4 akt ZUS] - gdyż relacje pracownicze między tymi podmiotami czyli : H. K. i D., S. , nie były objęte zaskarżoną decyzją. Ale ten fakt rzutował na ocenę wiarygodności podmiotu gospodarczego jakim jest płatniczka – w obrocie gospodarczym.

Sąd zważył co następuje:

Odwołanie nie jest zasadne.

Zgodnie z treścią art. 6 ust. 1 pkt.1 oraz art. 13 pkt 1 Ustawy z dnia 13.10.1998r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz. U. Nr 37 poz. 887 z późn. zm) obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowemu podlegają osoby fizyczne, które na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej są pracownikami . Obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu, rentowemu, chorobowemu i wypadkowemu podlegają pracownicy od dnia nawiązania stosunku pracy do dnia ustania tego stosunku.

Z dokonanych ustaleń wynika, że W. G. (1) podpisała, w dniu 1 czerwca 2016r. , umowę, nazwaną umową o pracę na czas nieokreślony z (...) H. K. (1) , na stanowisku pracownika biurowego . Ustalone warunki : wymiar pełen etat , miejsce wykonywania pracy – Ł. Al. (...) , wynagrodzenie 1850 zł. brutto. Termin rozpoczęcia – pracy – 3.06.2016r.

Ale Sąd zwraca uwagę na następujące okoliczności, które podważają skuteczność umowy i faktyczne jej wykonywanie w ramach – stosunku ku pracy : załączony do akt sprawy : zakres „obowiązków pracownika biurowego” został podpisany tylko przez H. K. (1) , nie – przez W. G. (1), której miałby dotyczyć .

Z dokonanych ustaleń wynika , że płatnik -H. K. (1) przebywała na zwolnieniu lekarskim w okresach : od 18 marca do 30 kwietnia 2016r., od 2 maja do 12 lipca 2016r. , następnie od 21 lipca 2016r. do 13 sierpnia 2016r.

Z dokonanych ustaleń wynika, że umowa , nazwana umową o pracę, z dnia 1.06.2016r. została – podpisana przez – H. K. (1) , która , w tym okresie od 12 maja 2016r. – aż do dnia 12 lipca 2016r. przebywała na zwolnieniu lekarskim – czyli była niezdolną do aktywności w związku z zarejestrowaną działalnością gospodarczą , o czym zeznała sama na rozprawie i o czym świadczy wykaz na karcie 4 akt ZUS.

I - instruktaż stanowiskowy dla W. G. , na stanowisku: pracownik biurowy , który , jak wynika z kserokopii – dokumentacji , złożonej przez H. K. jako dokumentacją osobową - W. G. (1) odbyła w dniach 3-6 .06.2016r. , i który , jak wynika z karty szkolenia wstępnego w dziedzinie bezpieczeństwa i higieny pracy , przeprowadziła H. K. (1). Obie panie podpisały w dniu 6.06.2016r. , kartę szkolenia . a przecież H. K. (1) – nadal była na zwolnieniu lekarskim ! [ od 2 maja 2016r. !!!] ;

Sąd zwraca uwagę, że w sprawie brak dowodów wykonywania faktycznych obowiązków pracowniczych przez W. G. (1) na rzecz firmy (...). Brak jakiegokolwiek dowodu - w tej kwestii , albowiem lista obecności, nie jest listą – aktywności , jest listą podpisaną przez W. G. , ale nie stanowi dowodu , że W. G. wykonywała obowiązki pracownicze w TEXPOOLu . Podobnie jak złożony przez płatnika , rejestr faktur [ k. 26-28 ] – nie świadczy , że mają one związek z aktywnością pracowniczą W. G. – stanowią tylko wykaz faktur za czerwiec 2016r. dostarczonym do Biura (...) , bo przecież bezspornym jest fakt, że firma (...) funkcjonowała, w tym okresie , nie zawiesiła działalności .

Sąd - analizując ustawowe przesłanki art. 22 kodeksu pracy , a zgodnie z brzemieniem tego przepisu przez nawiązanie stosunku pracy pracownik zobowiązuje się do wykonywania pracy określonego rodzaju na rzecz pracodawcy i pod jego kierownictwem oraz w miejscu i czasie wyznaczonym przez pracodawcę , a pracodawca do zatrudnienia pracownika za wynagrodzeniem, , miał na uwadze , że sama powtarzająca się obecność w zakładzie pracy nie jest wystarczającą przesłanką uznania istnienia stosunku pracy – wyrok Naczelnego Sadu Administracyjnego z dnia 22 czerwac1999r. w sprawie II SA 624/99 „Prawo Pracy nr (...) oraz wyrok Sądu Najwyższego z dnia 22 grudnia 1998r. w sprawie I PKN 517/98 OSNP nr 4 z 2000 r. poz. 138 , że „ wykonywanie zleconych czynności (…) nie przesądza o świadczeniu pracy w ramach podporządkowania pracowniczego” .

Zgromadzony w sprawie materiał dowodowy wskazuje , że, czynności wykonywane przez W. G. na rzecz płatnika nie były wykonywane w reżimie pracy, mogły mieć charakter pomocy , udzielanej siostrze – płatniczce .

Z dokonanych ustaleń wynika, że umowa z dnia 1.06. 2016r. nie spełnia przesłanek art. 22 kodeksu pracy.

Sąd miał na uwadze, ze w prawie polskim istnieje zasada swobody umów czyli możliwość zawierania umów i kształtowania stosunku prawnego zgodnie z wolą stron. Kontrahenci powinni jednak tak kształtować stosunek prawny , aby jego treść i cel nie sprzeciwiały sie właściwości tego stosunku ani ustawie ani zasadom współżycia społecznego (art. 353 ze Zn. 1 k.c)

Zgodnie z orzeczeniem Sądu Najwyższego z dnia 14.09.1998r. I PKN 334/98. OSNP z 1999r. nr 20 poz. 646 – wobec różnych cech charakterystycznych wykonywania zatrudnienia na podstawie umowy o pracę i umów cywilnoprawnych , dla oceny rodzaju stosunku prawnego decydujące jest ustalenie , które z tych cech mają charakter przeważający

Z dokonanych ustaleń wynika, że w stosunkach prawnych, łączących strony , występowały elementy obce stosunkowi pracy – wskazane wyżej . Wobec powyższego, nie jest możliwa ocena , że zawarta została umowa o prace ( por. wyrok Sądu Najwyższego z 14.02.2001r. I PKN 256/00 OSNP nr 5 poz. 175, oraz wyrok z 28.10.1998r. I PKN 416/98 OSNP z 1999r. nr 24, poz. 775)

Sąd nie rozważał jaki rodzaj stosunku prawnego zawarła wnioskodawczyni , gdyż przedmiotem zaskarżonej decyzji była umowa o pracę.

Sąd , wszechstronnie rozważając zgromadzony materiał dowodowy , miał także na względzie , że zawarta przez strony – umowa, nazwana umową o pracę , nie była faktycznie realizowana . I obu stronom tej umowy przyświecał cel zapewnienia W. G. objęciem jej tytułem ubezpieczeń społecznych . Uprawnione i zgodnie z doświadczeniem życiowym i logicznym rozumowanie jest teza , że strony musiały mieć świadomość tego , ze umowa nie będzie realizowana , a ich , ewentualne zobowiązania z tytułu składek na ubezpieczenia społeczne będą krótkotrwałe. . A zatem nawiązanie stosunku pracy , którego elementami są zobowiązanie pracownika do wykonywania pracy i zobowiązanie pracodawcy do wypłacania wynagrodzenia , nie było rzeczywistym celem stron. Uprawniona i zgodna z zasadami logiki - jest teza , że wnioskodawczyni chodziło o uzyskanie świadczeń z ubezpieczenia społecznego , a umowa o pracę miała stanowić przede wszystkim narzędzie do realizacji tego celu. Innymi słowy: działaniem W. G. nie było świadczenie pracy w ramach stosunku pracy i zyskiwanie z tego tytułu wynagrodzenia , a jedynie osiągniecie innych korzyści , które prawo łączy z istnieniem stosunku pracy tj. uzyskaniem ochrony ubezpieczeniowej , które W. G. , po zakończeniu odbywania kary pozbawienia wolności - nie posiadała. Zawarta umowa – miała stanowić narzędzie do realizacji takiego celu. A w takim przypadku zawarta przez strony czynność prawna miałaby na celu ominiecie przepisów prawa i uzyskanie świadczeń z ubezpieczenia społecznego i z tego powodu nie może wywoływać skutków prawnych (art. 58 & 1 k.c w związku z art. 300 k.p)

A najlepszym tego faktu potwierdzeniem , jest okoliczność , że W. G. (1) nie jest już aktywna w firmie (...).

Zgromadzony w sprawie materiał dowodowy wskazuje , że, czynności wykonywane przez W. G. na rzecz płatnika nie były wykonywane w reżimie pracy, ale miały one charakter pomocy , udzielanej siostrze – płatniczce .

Mając na uwadze, że decyzja ZUS była prawidłowa, sąd na podstawie art. 477 ze zn. 14 & 1 k.p.c orzekł jak w sentencji.

O kosztach zastępstwa procesowego w punkcie 2 wyroku – wobec H. K. (1) , Sąd orzekł na podstawie art. 98 k.p.c oraz & 9 ust. 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22.10.2015r. w sprawie opłat za czynności radców (Dz. U z 2015r. poz. 1804 )

Sąd , na podstawie art. 102 k.p.c. , w punkcie 3 wyroku Sąd, nie obciążył W. G. (1), kosztami zastępstwa procesowego, mając na uwadze , że W. G. (1) aktualnie nie pracuje , miała w doświadczeniu życiowym ( i zawodowym) – okres pozbawienia wolności , nie ma posiadając stałego źródła dochodu.

Sąd Okręgowy , sporządzając w dniu 3 lipca 2017r. , przedmiotowe uzasadnienie wyroku z dnia 14 czerwca 2017r., rozważył , złożone w dniu 20.06.2017r. przez W. G. (1), w sprawie, oświadczenie o stanie rodzinnym , majątku dochodach i źródłach utrzymania , złożone - do wniosku W. G. (1) o ustanowienie pełnomocnika z urzędu – oddalonym postanowieniem Sądu Okręgowego w Lodzi z dnia 14 czerwca 2017r. k.. 160-161. Ale Sąd Okręgowy rozważył , że W. G. (1), choć mieszka z synem R. J., urodzonym (...), w lokalu mieszkalnym – o dużej wartości rynkowej [ co stanowiło podstawę do nieuwzględnienia jej wniosku o ustanowienie pełnomocnika u urzędu ] , ale , w przedmiotowym – rozważaniu , dla Sądu, w chwili zamknięcia rozprawy, istniała podstawa do zwolnienia od kosztów zastępstwa procesowego, na podstawie przepisu art.102 k.p.c.

ZARZĄDZENIE

Odpis wyroku z uzasadnieniem doręczyć W. G. (1) I H. K. (1)