Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt VIII U 596/16

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 22 stycznia 2016 roku Zakład Ubezpieczeń Społecznych I Oddział w Ł. po rozpatrzeniu wniosku z dnia 30 grudnia 2015 roku G. J. (1) odmówił jej prawa do świadczenia przedemerytalnego. W uzasadnieniu decyzji organ rentowy wskazał, że zgodnie z art. 2 ust. 1 pkt.2 i ust. 3 ustawy z dnia 30.04.2004r. o świadczeniach przedemerytalnych /Dz. U. z 2013r. Nr 24 poz. 170 ze zm./ prawo do świadczenia przedemerytalnego przysługuje kobiecie, która do dnia rozwiązania stosunku pracy lub stosunku służbowego z przyczyn dotyczących zakładu pracy, w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 20 kwietnia 2004 roku o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy (Dz. U. z 2008r r. Nr 69, poz. 415 ze zm.), w którym była zatrudniona przez okres nie krótszy niż 6 miesięcy, ukończyła co najmniej 55 lat życia oraz posiada okres uprawniający do emerytury, wynoszący co najmniej 30 lat, licząc do dnia rozwiązania stosunku pracy z przyczyn dotyczących zakładu pracy, a ponadto po upływie co najmniej 180 dni pobierania zasiłku dla bezrobotnych, o którym mowa w ustawie o promocji zatrudnienia, spełnia następujące warunki:

1)  nadal jest zarejestrowana w Powiatowym Urzędzie Pracy jako osoba bezrobotna,

2)  w okresie pobierania zasiłku dla bezrobotnych nie odmówiła bez uzasadnionej przyczyny przyjęcia propozycji odpowiedniego zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej. W rozumieniu ustawy o promocji zatrudnienia, albo zatrudnienia w ramach prac interwencyjnych lub robót publicznych,

3)  złoży wniosek o przyznanie świadczenia przedemerytalnego w terminie nieprzekraczającym 30 dni od dnia wydania przez Powiatowy Urząd Pracy dokumentu poświadczającego 180 dniowy okres pobierania zasiłku dla bezrobotnych.

Zakład odmówił prawa do świadczenia przedemerytalnego, gdyż ubezpieczona nie spełniła łącznie wymienionych na wstępie warunków. Z dołączonego do wniosku dokumentu (...) O PRACĘ wynika, że rozwiązanie umowy o pracę nastąpiło z powodu nieprzyjęcia nowych warunków umowy o pracę. Pozostałe warunki zostały spełnione. Ponadto nie uznano okresu od 26-04-1988 do 26-04-1990 ponieważ brak aktu urodzenia dziecka, na które udzielony był urlop wychowawczy.

(decyzja – k. 27 – 27 verte akt ZUS)

Odwołanie od powyższej decyzji w dniu 26 lutego 2016 roku złożyła wnioskodawczyni G. J. (1) wnosząc o jej zmianę i przyznanie jej prawa do świadczenia przedemerytalnego od 31 grudnia 2015 roku.

(odwołanie – k. 2 – 3)

W odpowiedzi na odwołanie z dnia 21 marca 2016 roku Zakład Ubezpieczeń Społecznych I Oddział w Ł. wniósł o jego oddalenie. W uzasadnieniu odpowiedzi na odwołanie organ rentowy podtrzymując argumentację z zaskarżonej decyzji dodał, że w odwołaniu od zaskarżonej decyzji złożone zostały nie oryginał lecz kopia żądanego przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych aktu urodzenia dziecka, co pozostaje bez wpływu na sporną decyzję w kontekście tego, że niniejszy spór dotyczy prawa do świadczenia w ogóle/co do zasady.

(odpowiedź na odwołanie – k. 7 – 7 verte)

Na rozprawie z dnia 16 maja 2017 roku bezpośrednio poprzedzającej wydanie wyroku pełnomocnik wnioskodawczyni poparł odwołanie i wniósł o zasądzenie kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych. Pełnomocnik ZUS wniósł o oddalenie odwołania.

(stanowiska stron – protokół rozprawy z dnia 16 maja 2017 r. – k. 99 verte)

Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny:

G. J. (1) urodziła się w dniu (...).

(bezsporne)

W dniu 30 grudnia 2015 roku wnioskodawczyni złożyła wniosek o przyznanie prawa do świadczenia przedemerytalnego.

(wniosek o świadczenie przedemerytalne – k 1-3 akt ZUS)

Wnioskodawczyni G. J. (1) została zatrudniona w (...) K. na podstawie umowy o pracę od 24 sierpnia 1977 roku do 31 października 1982 roku w pełnym wymiarze czasu pracy i zajmowała stanowisko elektromontera instalacji i urządzeń elektroenergetycznych, pomocy technicznej. W okresie od 10 sierpnia 1980 roku do 30 września 1980 roku była zatrudniona na ½ etatu, a od 1 października 1980 roku do 31 października 1982 roku przebywała na bezpłatnym urlopie.

(świadectwo pracy- z dnia 22 kwietnia 1992 roku – k. 10 akt ZUS)

W okresie od 15 listopada 1982 roku do 30 września 1985 roku wnioskodawczyni była zatrudniona w Przedsiębiorstwie (...) w Ł. na podstawie umowy o pracę w pełnym wymiarze czasu pracy na stanowisku starszego referenta ds. technicznych.

(świadectwo pracy z 30 września 1985 roku – k. 11 akt ZUS)

W okresie od 13 stycznia 1986 roku do 31 grudnia 1991 roku G. J. (1) była zatrudniona w Przedsiębiorstwie (...) w Ł. na popdstawie umowy o pracę na stanowiskach: starszy inspektor ds. energetycznych, kierownik działu administracyjno – technicznego, inspektor ds. technicznych.

( świadectwo pracy z dnia 31 grudnia 1991 roku – k. 13 akt ZUS)

Od 4 listopada 1985 roku do 31 grudnia 1985 roku wnioskodawczyni była zatrudniona w P.Z. TOP – MART w Ł. na stanowisku szwaczki.

(świadectwo pracy z dnia 6 stycznia 1986 roku – k. 12 akt ZUS)

Wnioskodawczyni była zarejestrowana w Powiatowym Urzędzie Pracy w Ł. w okresie: od 2 stycznia 1992 roku do 28 grudnia 1993 roku, od 3 lutego 1994 roku do 11 lipca 1994 roku.

(zaświadczenie z dnia 29 grudnia 2015 r. – k. 14 akt ZUS)

Od 29 grudnia 1993 roku do 31 stycznia 1994 roku wnioskodawczyni była zatrudniona w Domu Pomocy Społecznej dla Dzieci w Ł. w pełnym wymiarze godzin jako opiekunka.

(świadectwo pracy z dnia 31 stycznia 1994 r. – k. 15 akt ZUS)

G. J. (1) była zatrudniona w (...) sp. z o. o. na stanowisku specjalista do spraw sprzedaży i fakturowania w okresie od 12 lipca 1994 roku do 31 grudnia 2013 roku.

(świadectwo pracy z dnia 31 grudnia 2013 roku – k. 16 akt ZUS; zeznania świadka H. T. – e-protokół z dnia28 marca 2017 roku – 00:04:06 – płyta CD k.45; )

W dniu 11 lipca 2009 roku uzyskawszy tytuł licencjata wnioskodawczyni ukończyła studia w Wyższej Szkole (...) w Ł. na kierunku: zarządzanie i marketing w specjalności: bezpieczeństwo i higiena pracy.

(kserokopia dyplomu ukończenia studiów z dnia 18 lipca 2009 r. znajdująca się w aktach osobowych wnioskodawczyni w kopercie – k. 13)

W dniu 12 lipca 2011 roku wnioskodawczyni uzyskawszy tytuł magistra ukończyła (...), na kierunku zarządzanie w specjalności zarządzanie zasobami ludzkimi.

( kserokopia dyplomu ukończenia studiów z dnia 14 lipca 2011 roku – akta osobowe wnioskodawczyni w kopercie – k. 13)

Z dniem 1 marca 2005 roku wysokość wynagrodzenia zasadniczego wnioskodawczyni – pracownika umysłowego w (...) Sp. z o.o. wynosiła – 3 000,00 zł brutto.

(pismo z dnia 39 marca 2005 r – k. 23 – akta osobowe G. J. (1) w kopercie – k. 13)

Z dniem 1 stycznia 2006 roku G. J. (1) objęła stanowisko kierownika D. Umów i Faktur w Spółce (...) i przyznane zostało jej wynagrodzenie zasadnicze w wysokości 3200,00 zł miesięcznie.

(pismo z dnia 21.12.2005r. – k .26 – akta osobowe G. J. (1) w kopercie – k. 13)

Do zakresu czynności G. J. (1) zatrudnionej na stanowisku kierownika działu w (...) sp. z o. o. należało: wystawianie faktur zgodnie z obowiązującymi przepisami i zasadami obowiązującymi w (...) dla Spółki w Ł. i biura w P., sporządzanie zestawień dot. rozliczenia sprzedanych usług, sporządzanie informacji o ilości zawartych umówi akwizycyjnych i przekazywanie danych po zarejestrowaniu, zawieranie i rejestrowanie umów nowych klientów, obsługa telefonów reklamacyjnych dot. wystawianych obciążeń i wykonywanych wywozów, bieżąca obsługa klienta w biurze Spółki, obsługa bieżącej korespondencji w zakresie zmian w kartotekach programu (...), współpraca z działek księgowości i windykacji, współpraca z działem usług i działem handlowym, sporządzanie zestawień dot. zmian w kartotekach i przekazywanie ich , automatyczne zmiany cen w systemie (...), zmiany w kartotekach systemu (...), sporządzanie i przygotowywanie danych dla klientów ryczałtowych (książeczki), kontrola zawieranych umów pod względem formalnym i merytorycznym oraz zgodnym z zasadami programu (...), stosowanie i utrzymanie systemu zarządzania jakością opartego na (...): (...), ISO 9001:2001, wykonywanie innych czynności zw. z charakterem pracy zleconych przez przełożonego.

(zakres czynności pracownika G. J. (1) z 5.12.2005r. – k. 27 w aktach osobowych wnioskodawczyni znajdujących się w kopercie –k. 13)

Z dniem 1 stycznia 2008 roku G. J. (1) otrzymywał wynagrodzenie zasadnicze w wysokości 3700,00 zł brutto.

(pismo z dnia 25 stycznia 2008 r .– k.31 – akta osobowe G. J. (1) w kopercie k. 13)

Wnioskodawczyni zostały wypowiedziane warunki umowy w zakresie dotyczącym zajmowanego stanowiska i zostało zaproponowane jej nowe stanowisko: specjalista ds. sprzedaży i fakturowania, które miała objąć od dnia 1 kwietnia 2009 roku.

(wypowiedzenie warunków umowy o pracę wnioskodawczyni z 18.12.2008r. – k. 33 znajdująca się w aktach osobowych wnioskodawczyni w kopercie – k.13)

Z dniem 1 stycznia 2009 roku wnioskodawczyni zatrudnionej na stanowisku specjalisty ds. sprzedaży i fakturowania zostało przyznane wynagrodzenie w wysokości 4500,00 zł miesięcznie.

(pismo z dnia,. 17.12.2008r. – k.32 znajdująca się w aktach osobowych wnioskodawczyni w kopercie – k.13)

Do zakresu obowiązków wnioskodawczyni na stanowisku specjalisty ds. sprzedaży i fakturowania należało: wystawianie faktur zgodnie z obowiązującymi przepisami i zasadami w (...), sporządzanie zestawień dot. rozliczenia sprzedanych usług, obsługa telefonów reklamacyjnych dot. wystawianych obciążeń i wykonywanych wywozów, obsługa bieżącej korespondencji w zakresie zmian w kartotekach programu (...), bieżąca obsługa klienta w biurze Spółki, sporządzenie i przygotowywanie danych dla klientów ryczałtowych, prowadzenie bieżącej aktualizacji klientów w programie (...), stosowanie i utrzymanie systemu zarządzania jakością opartego na PN ISO 9001:2001, PN ISO (...) wykonywanie innych czynności zw. z charakterem pracy zleconych przez przełożonego.

(zakres obowiązków wnioskodawczyni – k.34 znajdujący się w aktach osobowych G. J. (1) w kopercie k.13)

Z dniem 1 stycznia 2010 roku wnioskodawczyni zostało przyznane wynagrodzenie w wysokości 4700,00 zł miesięcznie, od 1 stycznia 2011 roku – 4900,00 zł brutto, a od 1 stycznia 2012 roku – 5300,00 zł miesięcznie brutto.

(pismo z dnia,. 15.12.2009r. – k. 40 znajdująca się w aktach osobowych wnioskodawczyni w kopercie – k.13; pismo z dnia 14.12.2010r. – k. 41 znajdująca się w aktach osobowych wnioskodawczyni w kopercie – k.13; pismo z dnia 15.12.2011r. – k. 43 znajdująca się w aktach osobowych wnioskodawczyni w kopercie – k.13)

Pracodawca wnioskodawczyni (...) sp. z o. o. w dniu 26 września 2013 roku wypowiedział jej umowę o pracę w części dotyczącej wynagrodzenia z zachowaniem trzymiesięcznego okresu wypowiedzenia, który miał upłynąć w dniu 31 grudnia 2013 roku z przyczyny trudnej sytuacji ekonomicznej oddziału i związanej z tym konieczności ograniczenia kosztów operacyjnych. Pracodawca zaproponował wnioskodawczyni od stycznia 2014 roku nowe warunki umowy o pracę i wynagrodzenie zasadnicze w wysokości 4200,00zł brutto.

(wypowiedzenie warunków umowy o pracę z dnia 26 września 2013 roku – k. 21 akt ZUS; zeznania świadka W. P. – e-ptorokół z rozprawy z dnia 19 stycznia 2017 r. – 00:06:40 – płyta CD k . 39)

Powodem wręczenia wnioskodawczyni wypowiedzenia zmieniającego była zmiana sytuacji ekonomicznej firmy, w związku z wprowadzeniem w połowie 2013 roku, nowych przepisów dotyczących gospodarki odpadami. Spółka (...) nie wygrała wszystkich przetargów i dlatego nastąpiła reorganizacja w firmie. Na skutek czego firma straciła dużą część rynku pracy. Wiązało się to z ustaleniem nowego regulaminu wynagradzania oraz zmniejszeniem kosztów operacyjnych.

Nowe przepisy spowodowały, że firma nie podpisywała bezpośrednio umów o wykonywanie usługi, a podpisywała tysiące umów na wydzierżawianie pojemników. Firma zatrudniła na czas określony około 10 handlowców, którym wynajęto samochody i oni podpisywali setki umów na świadczenie usług- podmiotom gospodarczym, które to usługi, też potem trzeba było fakturować.

(zeznania świadka W. P. – e-ptorokół z rozprawy z dnia 19 stycznia 2017 r. – 00:06:40, 00: 10:59 – płyta CD k . 39; zeznania świadka H. T. – e-protokół z dnia 28 marca 2017 roku – 00:04:06 – płyta CD k.45; zeznania wnioskodawczyni G. J. (1) – protokół z rozprawy z dnia 16 maja 2017 roku k. 99 – 99 verte w związku z jej wyjaśnieniami informacyjnymi – e-protokół z dnia 8 listopada 2016 r. – 00:07:27 – płyta CD k.21)

Definitywne zwolnienia dotyczyły jedynie pracowników administracji i wiązały się z koniecznością zmniejszenia kosztów. Chociaż było tylko 5 umów z miastem, co mogłoby wskazywać na zmniejszenie obowiązków to doszły umowy na dzierżawę pojemników i odbiór selektywnej zbiórki odpadów od podmiotów gospodarczych. Osoby, które wykonywały bezpośrednio usługi otrzymały wypowiedzenia zmieniające skutkujące znacznym zmniejszeniem premii.

(zeznania świadka W. P. – e-ptorokół z rozprawy z dnia 19 stycznia 2017 r. – 00:06:40, 00:16:07 – 00:22:18 – płyta CD k . 39)

Wnioskodawczyni podlegała służbowo kierowniczce działu (...).

(zeznania świadka W. P. – e-ptorokół z rozprawy z dnia 19 stycznia 2017 r. – 00:22:18 – płyta CD k .39; zeznania świadka H. T. – e-protokół z dnia28 marca 2017 roku – 00:04:06 – płyta CD k.45 )

Wypowiedzenie, które otrzymała wnioskodawczyni było standardowe, treść była przygotowana przez dział kadr w W.. Wnioskodawczynie poinformowano jedynie ustnie, iż zostanie jej zmieniony zakres obowiązków. Nie przygotowano go na piśmie bo wszystko odbywało się w bardzo krótkim czasie – kilku dni. Nowe zakresy obowiązków poszczególnych pracowników, były ustalane przez ich kierowników i zarząd.

(zeznania świadka W. P. – e-ptorokół z rozprawy z dnia 19 stycznia 2017 r. – 00:06:40, 00:16:07 – 00:22:18 – płyta CD k . 39)

Żaden z pracowników, którzy trzymali wypowiedzenie zmieniające nie miał podanego zakresu nowych obowiązków. Zobowiązano do tego kierowników poszczególnych pracowników.

(zeznania świadka H. T. – e-protokół z dnia 28 marca 2017 roku – 00:08:42 – płyta CD k.45)

Wnioskodawczyni miała przejąć część obowiązków innych osób, które zostały zwolnione. Miała oprócz wkonywanych czynności zająć się zagadnieniami BHP, z uwagi na swoje wykształcenie, a rozwiązano umowę z firmą, która świadczyła usługi w zakresie BHP. Dodatkowo chciano powierzyć jej część obowiązków związanych z windykacją.

(zeznania świadka W. P. – e-ptorokół z rozprawy z dnia 19 stycznia 2017 r. – 00:06:40 – 00: 10:59 – płyta CD k . 39)

Wynagrodzenie wnioskodawczyni było zmniejszone o około 10 procent. W związku z sytuacją ekonomiczną spółki została wstrzymana również premia.

W ocenie wnioskodawczyni nowy zakres obowiązków był nie do wykonania w ramach pełnego etatu. Pomimo zmniejszonej, po reorganizacji liczby faktur w jednym miesiącu, pozostał dział windykacji, który jest bardzo pracochłonny. Po przyjęciu zaproponowanych przez pracodawcę nowych warunków (windykacji i bhp) wnioskodawczyni musiałaby pracować po godzinach. Wiązało się to m.in. z tym, że w firmie zdarza się około 50 wypadków przy pracy rocznie.

(zeznania świadka W. P. – e-ptorokół z rozprawy z dnia 19 stycznia 2017 r. – 00:15:45– płyta CD k . 39; zeznania świadka H. T. – e-protokół z dnia 28 marca 2017 roku – 00:12:47 – płyta CD k.45; zeznania wnioskodawczyni G. J. (1) - protokół z rozprawy z dnia 16 maja 2017 roku k. 99 – 99 verte; zeznania wnioskodawczyni G. J. (1) – protokół z rozprawy z dnia 16 maja 2017 roku k. 99 – 99 verte w związku z jej wyjaśnieniami informacyjnymi – e-protokół z dnia 8 listopada 2016 r. – 00:07:27 – płyta CD k.21)

W rozmowie z dyrektorem P. i prezesem G. wnioskodawczyni zaproponowała, że przyjmie zmienione wynagrodzenie pod warunkiem, że zostanie z dotychczasowym zakresem obowiązków .

(zeznania wnioskodawczyni G. J. (1) - protokół z rozprawy z dnia 16 maja 2017 roku k. 99 verte)

Firma (...) zatrudniała w sumie około 200 pracowników.

(zeznania wnioskodawczyni G. J. (1) – protokół z rozprawy z dnia 16 maja 2017 roku k. 99 – 99 verte w związku z jej wyjaśnieniami informacyjnymi – e-protokół z dnia 8 listopada 2016 r. – 00:07:27 – płyta CD k.21)

Wśród pracowników administracji, których było około dwudziestu kilku, wypowiedzenie, otrzymało około 10 osób. Z tym, że wśród tych 10- ciu, 8 osób otrzymało wypowiedzenie definitywne.

Wypowiedzenia w dziale finansowo – księgowym otrzymało 8 osób, w tym 4 zmieniające, a 4 definitywne. H. T. również dostała wypowiedzenie stanowiska i wynagrodzenia. Obowiązki 8 pracowników miały przejąć pozostałe 4 osoby.

(zeznania świadka H. T. – e-protokół z dnia 28 marca 2017 roku – 00:04:06, 00:08:42 – płyta CD k.45)

Do czasu reorganizacji na stanowisku fakturowania i sprzedaży pracowały 2 osoby. Wielkość sprzedaży to 20 tysięcy faktur miesięcznie. Po reorganizacji miała zostać tylko wnioskodawczyni, bo druga osoba dostała wypowiedzenie definitywne. Wnioskodawczyni miała przejąć także windykację oraz dział bhp ponieważ ma stosowne wykształcenie. Osoba, która zajmowała się sprawami bhp, został zwolniona definitywnie.

(zeznania świadka H. T. – e-protokół z dnia 28 marca 2017 roku – 00:08:42 – płyta CD k.45)

Przed zmianami w Oddziale R.Ł. w D. Rozliczeń (...), którego kierownikiem była H. T. pracowały osoby:

- specjalista ds. płac – J. M.,

- specjalista ds. personalnych – J. O.,

- specjalista ds. rozliczeń – A. G.C.,

- specjalista ds. sprzedaży i fakturowania – G. J.,

specjalista ds. fakturowania – J. W.,

- kasjer – J. List,

- specjalista ds. księgowości – D. T.,

- specjalista ds. księgowości – A. M..

(schemat organizacyjny – k. 74; zeznania wnioskodawczyni G. J. (1) - protokół z rozprawy z dnia 16 maja 2017 roku k. 99 – 99 verte)

Ze schematu organizacyjnego NL Ł. wynika, że na dzień 1 października 2013 roku R. dział administracyjny podległy dyrektorowi Zakładu (...) składał się z:

- kierownika działu (H. T.),

- specjalisty ds. księgowości (D. T. (2)),

- specjalisty ds. sprawozdań ewidencji odpadów (A. M. (2)),

- specjalisty ds. sprzedaży i fakturowania (J. W. (2)),

- specjalisty ds. fakturowania/windykacji (J. M. (2)).

(kserokopia schematu organizacyjnego – k. 61, zakresy czynności k.62-73)

Po odmowie przyjęcia nowych warunków pracy i płacy obowiązki wnioskodawczyni przejęła J. W. (2), której cofnięto wypowiedzenie definitywne, ale powierzono jej tylko zakres fakturowania. Obowiązki z zakresu BHP przejęła osoba dojeżdżająca z W., która jest na etacie behapowca w firmie, a windykacją zajęła się J. M. (2). Stanowisko specjalisty do spraw personalnych i płac zajęła osoba z W.. Stanowiska tego nie włączono do nowego działu administracji. Przed reorganizacją robiła to J. M. (2).

(schemat organizacyjny oddziału R.Ł. – k. 74; zeznania wnioskodawczyni G. J. (1) - protokół z rozprawy z dnia 16 maja 2017 roku k. 99 – 99 verte)

Zakres obowiązków H. T. po zmianach w R. nie uległ zmianie.

(kserokopia zakresu obowiązków H. T. pracującej jako kierownik D. (...) – k. 62, 75)

G. J. (1) nie odwołała się od wypowiedzenia warunków pracy i płacy i nie przyjęła zaproponowanych warunków

(zeznania wnioskodawczyni G. J. (1) – protokół z rozprawy z dnia 16 maja 2017 roku k. 99 – 99 verte w związku z jej wyjaśnieniami informacyjnymi – e-protokół z dnia 8 listopada 2016 r. – 00:01:59 -00:07:27 – płyta CD k.21)

Od 8 kwietnia 2015 roku wnioskodawczyni była zarejestrowana w PUP w Ł. jako bezrobotna i w okresie od czerwca do grudnia 2015 roku było wypłacane jej świadczenie. W okresie pobierania zasiłku nie odmówiła bez uzasadnionej przyczyny przyjęcia propozycji odpowiedniego zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej, w rozumieniu ustawy o promocji zatrudnienia, albo zatrudnienia w ramach prac interwencyjnych lub robót publicznych

(zaświadczenie z dnia 30 grudnia 2015 r. – k. 17 akt ZUS; karta wypłat wynagrodzeń – k. 18 akt ZUS)

Wnioskodawczyni udowodniła 31 lat, 8 miesięcy, 17 dni okresów składkowych oraz 2 lata, 6 miesięcy i 3 dni okresów nieskładkowych.

(bezsporne)

Przy ustalaniu stanu faktycznego sprawy Sąd nie uwzględnił zeznań wnioskodawczyni w zakresie, w jakim twierdziła, że dwadzieścia osób dostało wypowiedzenie definitywne, a zmieniające dostała tylko ona. Wskazać należy, że są one sprzeczne z zeznaniami pozostałych świadków – H. T., która była kierownikiem w dziale finansowo – księgowym oraz W. P.. Z zeznań obu świadków wynika, że wnioskodawczyni nie była jedyną osobą, która otrzymała wypowiedzenie zmieniające.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Odwołanie wnioskodawczyni G. J. (1) jest zasadne.

Zgodnie z art. 2 ust. 1 pkt. 2 ustawy z dnia 30 kwietnia 2004 r. o świadczeniach przedemerytalnych (t.j. Dz. U. z 2013 r., poz. 170 ze zm.) prawo do świadczenia przedemerytalnego przysługuje osobie, która do dnia rozwiązania stosunku pracy lub stosunku służbowego z przyczyn dotyczących zakładu pracy, w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy, w którym była zatrudniona przez okres nie krótszy niż 6 miesięcy, ukończyła co najmniej 55 lat - kobieta oraz 60 lat - mężczyzna oraz posiada okres uprawniający do emerytury, wynoszący co najmniej 30 lat dla kobiet i 35 lat dla mężczyzn.

W myśl ust. 2 art. 2 za okres uprawniający do emerytury, o którym mowa w ust. 1, uważa się okres ustalony zgodnie z przepisami art. 5-9, art. 10 ust. 1 oraz art. 11 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych.

Z kolei w myśl ust. 3 art. 2 ustawy świadczenie przedemerytalne przysługuje osobie określonej w ust. 1 po upływie co najmniej 180 dni pobierania zasiłku dla bezrobotnych, o którym mowa w ustawie o promocji zatrudnienia, jeżeli osoba ta spełnia łącznie następujące warunki:

1)nadal jest zarejestrowana jako bezrobotna;

2)w okresie pobierania zasiłku dla bezrobotnych nie odmówiła bez uzasadnionej przyczyny

przyjęcia propozycji odpowiedniego zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej, w rozumieniu

ustawy o promocji zatrudnienia, albo zatrudnienia w ramach prac interwencyjnych lub robót

publicznych;

4)  złoży wniosek o przyznanie świadczenia przedemerytalnego w terminie

nieprzekraczającym 30 dni od dnia wydania przez powiatowy urząd pracy dokumentu poświadczającego 180-dniowy okres pobierania zasiłku dla bezrobotnych.

Osoba ubiegająca się o świadczenie przedemerytalne musi spełniać łącznie przesłanki wymienione w art. 2 ust. 1 i wymienione w ust. 3 art. 2.

Na podstawie art. 5 ust. 1 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych z dnia 17 grudnia 1998 r. (tekst jednolity Dz. U. z 2016 r. poz. 887 ze zm.) przy ustalaniu prawa do emerytury i renty i obliczaniu ich wysokości uwzględnia się, z zastrzeżeniem ust. 2-5, następujące okresy:

1)składkowe, o których mowa w art. 6;

2)nieskładkowe, o których mowa w art. 7.

Zgodnie z art. 2 ust. 1 pkt 29 ustawy z dnia 20 kwietnia 2004 r. o promocji

zatrudnienia i instytucjach rynku pracy (tekst jednolity Dz. U. z 2016 r., poz. 645 z późn.

zm.), ilekroć w ustawie jest mowa o przyczynach dotyczących zakładu pracy - oznacza to:

a). rozwiązanie stosunku pracy lub stosunku służbowego z przyczyn niedotyczących

pracowników, zgodnie z przepisami o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników lub zgodnie z przepisami ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. - Kodeks pracy (Dz. U. z 1998 r. Nr 21, poz. 94, z późn. zm.), w przypadku rozwiązania stosunku pracy lub stosunku służbowego z tych przyczyn u pracodawcy zatrudniającego mniej niż 20 pracowników,

b). rozwiązanie stosunku pracy lub stosunku służbowego z powodu ogłoszenia upadłości pracodawcy, jego likwidacji lub likwidacji stanowiska pracy z przyczyn ekonomicznych, organizacyjnych, produkcyjnych albo technologicznych,

c). wygaśnięcie stosunku pracy lub stosunku służbowego w przypadku śmierci pracodawcy lub gdy odrębne przepisy przewidują wygaśnięcie stosunku pracy lub stosunku służbowego w wyniku przejścia zakładu pracy lub jego części na innego pracodawcę i niezaproponowania przez tego pracodawcę nowych warunków pracy i płacy,

d). rozwiązanie stosunku pracy przez pracownika na podstawie art. 55 1 1 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. - Kodeks pracy z uwagi na ciężkie naruszenie podstawowych obowiązków wobec pracownika.

Powyższe rozróżnienie jest niezbędne, gdyż ustawa o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników z dnia 13 marca 2003 r., dotyczy jedynie pracodawców zatrudniających co najmniej 20 pracowników. A zatem ustawodawca chcąc odnieść przepisy ustawy o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy, również do osób zwalnianych z tych przyczyn w mniejszych zakładach, wymienił jako podstawę prawną kodeks pracy.

Przyczyny niedotyczące pracowników wynikają z ustawy z dnia 13 marca 2003 r. o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunku pracy z przyczyn niedotyczących pracowników (Dz.U. Nr 90, poz. 844 ze zm.). Uważa się za nie przyczyny ekonomiczne, organizacyjne, produkcyjne lub technologiczne powodujące konieczność dokonania tzw. zwolnień grupowych przez pracodawcę zatrudniającego co najmniej 20 pracowników (por. art. 1 ust. 1 tej ustawy). W wypadku pracodawcy zatrudniającego mniejszą liczbę osób (do którego nie mają zastosowania przepisy ustawy z 13 marca 2003 r.) za "przyczyny dotyczące zakładu pracy" należy uważać takie same powody, jak wskazane powyżej. Jednoznacznie wskazuje na to określenie "z tych przyczyn" użyte w art. 2 ust. 1 pkt 29 lit. a ustawy z 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy. Oznacza to, iż rozwiązanie stosunku pracy jedynie z takich przyczyn uzasadnia przyznanie prawa do świadczenia przedemerytalnego na podstawie art. 2 ust. 1 pkt 5 ustawy z 30 kwietnia 2004 r.

W myśl art. 1 ust 1 przepisy ustawy stosuje się w razie konieczności rozwiązania przez pracodawcę zatrudniającego co najmniej 20 pracowników stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników, w drodze wypowiedzenia dokonanego przez pracodawcę, a także na mocy porozumienia stron, jeżeli w okresie nieprzekraczającym 30 dni zwolnienie obejmuje co najmniej:

1)10 pracowników, gdy pracodawca zatrudnia mniej niż 100 pracowników,

2)10% pracowników, gdy pracodawca zatrudnia co najmniej 100, jednakże mniej niż 300 pracowników,

3)30 pracowników, gdy pracodawca zatrudnia co najmniej 300 lub więcej pracowników

- zwanego dalej "grupowym zwolnieniem".

2. Liczby odnoszące się do pracowników, o których mowa w ust. 1, obejmują pracowników, z którymi w ramach grupowego zwolnienia następuje rozwiązanie stosunków pracy z inicjatywy pracodawcy na mocy porozumienia stron, jeżeli dotyczy to co najmniej 5 pracowników.

W oparciu o treść art. 5 ust. 7 w razie wypowiadania pracownikom stosunków pracy w ramach grupowego zwolnienia umowy o pracę zawarte na czas określony lub na czas wykonania określonej pracy mogą być rozwiązane przez każdą ze stron za dwutygodniowym wypowiedzeniem.

Na mocy art. 10 ust. 1. przepisy art. 5 ust. 3-7 i art. 8 stosuje się odpowiednio w razie konieczności rozwiązania przez pracodawcę zatrudniającego co najmniej 20 pracowników stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników, jeżeli przyczyny te stanowią wyłączny powód uzasadniający wypowiedzenie stosunku pracy lub jego rozwiązanie na mocy porozumienia stron, a zwolnienia w okresie nieprzekraczającym 30 dni obejmują mniejszą liczbę pracowników niż określona w art. 1.

W rozpoznawanej sprawie wnioskodawczyni spełniła warunek ukończonych 55 lat życia (art. 2 ust. 1 pkt 2 ustawy o świadczeniach przedemerytalnych). Bezspornym jest także, że wnioskodawczyni spełniła pozostałe warunki wymienione w ust. 3 art. 2, warunek w postaci zatrudnienia w wymiarze co najmniej 6 miesięcy u ostatniego pracodawcy, jak i wymaganego do przyznania świadczenia przedemerytalnego stażu ubezpieczeniowego w wymiarze 30 lat. Posiada także wymagane okresy zarejestrowania w urzędzie pracy oraz zachowała wymagane terminy.

Spór dotyczył tego czy stosunek pracy z pracodawcą został rozwiązany z przyczyn niedotyczących ubezpieczonej lecz z przyczyn leżących po stronie zakładu pracy (art. 2 ust. 1 pkt 2 cyt. ustawy.

Zdaniem sądu, nie budzi wątpliwości, iż pracodawca wypowiedział wnioskodawczyni warunki pracy i płacy z przyczyn niedotyczących pracownika. Do rozwiązania stosunku pracy doszło jednak dopiero na skutek odmowy przyjęcia zaproponowanych warunków. Aby ustalić czy rozwiązanie umowy o pracę nastąpiło z przyczyn niedotyczących pracownika należy ustalić czy przyczyny te miały charakter wyłączny. Innymi słowy czy odmowa przyjęcia zproponowanych warunków nie stanowiła współprzyczyny ustania stosunku pracy.

Analiza materiału dowodowego zgromadzonego w sprawie prowadzi do wniosku, iż w chwili podejmowania decyzji o odmowie przyjęcia zaproponowanych warunków zatrudnienia były one określone w sposób uniemożliwiajacy ich akceptację przez wnioskodawczynię.

Odwołująca w (...) sp. z o.o. Oddział w Ł. ostatnio zajmowała stanowisko specjalisty ds. sprzedaży i fakturowania. Z ustaleń wynika, że poza wnioskodawczynią w firmie w dziale rozliczeń finansowych zatrudnionych było 8 pracowników z czego 4 otrzymało wypowiedzenia zmieniające warunki pracy oraz 4 wypowiedzenia definitywne. Z powyższego wynikało, że obowiązki uprzednio wykonywane przez 8 osób miały wykonywać 4 osoby. Przed reorganizacją firmy na stanowisku fakturowania i sprzedaży były zatrudnione dwie osoby. Wnioskodawczyni nie przyjęła wypowiedzenia zmieniającego, ponieważ zakres obowiązków, jaki został jej zaproponowany obejmował poza dotychczas wykonywanymi, również dział windykacji oraz bhp. Nowy zakres obowiązków, który został jej zaproponowany przez przełożonego znacznie odbiegał od jej dotychczasowych zadań,a przede wszystkim nie mógł zostać wykonany w ramach jednego tylko pełnego etatu. Późniejsze decyzje dotyczące innego określenia i rozłożenia obowiązków na zatrudnione osoby, potwierdziły ocenę wnioskodawczyni co do niemożności wykonania ich w ramach jednego etatu. Po reorganizacji okazało się, że osoba zajmująca stanowisko specjalisty ds. sprzedaży i fakturowania – J. W. (2) nie zajmowała się wykonywaniem obowiązków z działu windykacji ani BHP.

W wyroku z dnia 12 kwietnia 2012 roku, w sprawie I PK 144/11, Sąd Najwyższy stwierdził, iż ocena, czy odmowa przyjęcia nowych warunków pracy i płacy stanowi współprzyczynę rozwiązania stosunku pracy należy do sądu rozpoznającego sprawę i jest kwestią ustaleń faktycznych. Sąd dokonując takiej oceny powinien po pierwsze, wziąć pod uwagę interes pracownika i zakładu pracy. Po drugie, ocena ta powinna być zobiektywizowana, co oznacza, że sąd powinien rozważyć, czy w danych okolicznościach zaproponowane pracownikowi nowe warunki pracy są usprawiedliwione sytuacją pracodawcy i czy rozsądnie rzecz biorąc osoba znajdująca się w takiej sytuacji, jak zainteresowany pracownik, powinna tę ofertę przyjąć. Po trzecie - dokonując takiej oceny sąd powinien mieć na uwadze, że jeśli występują przyczyny uzasadniające wypowiedzenie stosunku pracy z przyczyn niedotyczących pracownika, pracodawca nie ma obowiązku proponować mu dalszej pracy na zmienionych warunkach.( LEX nr 1219488)

Istotna dla niniejszej sprawy jest także analiza orzeczenia Sądu Najwyższego z dnia 9 listopada 1990 r., o sygn. akt I PR 335/90, w którym stwierdził on, iż okoliczność, że rozwiązanie stosunku pracy następuje w trybie wypowiedzenia zmieniającego, a nie w drodze wypowiedzenia definitywnego, ma jedynie znaczenie dla oceny, czy przyczyny z art. 1 ust. 1 ustawy z 28 XII 1989 r. o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn dotyczących zakładu pracy oraz zmianie niektórych ustaw (Dz. U. z 1990 r. Nr 4, poz. 19 z późn. zm.) stanowią wyłączny powód uzasadniający rozwiązanie stosunku pracy. Jeżeli bowiem pracownikowi zaproponowano odpowiednią pracę, to odmowa jej przyjęcia może być w pewnym wypadku potraktowana jako współprzyczyna rozwiązania stosunku pracy. Będzie tak wtedy, gdy z uwagi na interes pracownika i zakładu pracy oraz rodzaj i charakter zaproponowanej pracy w zasadzie można oczekiwać, iż pracownik powinien przyjąć zaoferowane mu nowe warunki. Oznacza to, że odmowa przyjęcia nowych warunków pracy noszących znamiona szykany, jak i nieprzyjęcie warunków wyraźnie z jakiegoś powodu niedogodnych dla pracownika nie stoi na przeszkodzie uznaniu, że przyczyny rozwiązania stosunku pracy leżą wyłącznie po stronie zakładu pracy.

Podobne stanowisko zajął także Sąd Apelacyjny w Łodzi, w wyroku z dnia 17 marca 2015 r. w sprawie III AUa 831/14.

Przekładając powyższe rozważania na niniejszą sprawę, Sąd doszedł do wniosku, że wypowiedzenie warunków pracy i płacy dokonane przez pracodawcę spowodowane było przyczynami niedotyczącymi pracownika, a odmowa przyjęcia nowych warunków zatrudnienia nie stoi na przeszkodzie uznaniu, że przyczyny rozwiązania stosunku pracy leżą wyłącznie po stronie zakładu pracy.

Nawet sam zakład pracy uznał w świadectwie pracy, że stosunek pracy ustał w wyniku rozwiązania za wypowiedzeniem dokonanym przez pracodawcę.

Stosownie do treści art. 7 ust. 1 ustawy o świadczeniach przedemerytalnych prawo do świadczenia przedemerytalnego ustala się na wniosek osoby zainteresowanej, od następnego dnia po dniu złożenia wniosku wraz z dokumentami, o których mowa w ust. 3.

G. J. (1) wniosek o przyznanie świadczenia przedemerytalnego zgłosiła w ogranie rentowym w dniu 30 grudnia 2015 roku.

Zgodnie więc z treścią przepisu art. 7 ust. 1 ww. ustawy prawo do dochodzonego świadczenia po dokonaniu przez Sąd I instancji ustalenia, że odwołująca spełnia wszystkie warunki określone w art. 2 ust. 1 pkt 2 i ust. 3 ww. ustawy, winno zostać przyznane od dnia 31 grudnia 2015 roku - dnia następnego po dniu złożenia wniosku.

O kosztach postępowania Sąd Okręgowy orzekł w oparciu o art. 98 § 1 k.p.c. statuujący zasadę odpowiedzialności za wynik procesu. W rozpoznawanej sprawie wnioskodawczyni wygrała, wobec czego Sąd zasądził na jej rzecz od strony przeciwnej zwrot kosztów zastępstwa procesowego.

Wysokość wynagrodzenia pełnomocnika procesowego wnioskodawczyni – radcy prawnego M. C. – zostało ustalone na podstawie § 9 ust. 2 (w brzmieniu obowiązującym do spraw wszczętych przed dniem 27 października 2016 r. jak i po tym dniu) rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 roku w sprawie opłat za czynności radców prawnych ( Dz. U. z 2015 roku , poz.1804), mając na uwadze, że zgodnie z § 2 obowiązującego od dnia 27 października 2016 r. rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 3 października 2016 roku zmieniającego rozporządzenie w sprawie opłat za czynności radców prawnych (Dz. U. 2016. 1667) do spraw wszczętych i niezakończonych przed dniem wejścia w życie rozporządzenia stosuje się przepisy dotychczasowe do czasu zakończenia postępowania w danej instancji. Wnioskodawczyni wygrała sprawę z odwołania od decyzji z 22 stycznia 2016 roku w całości i z tej przyczyny sąd zasądził zwrot kosztów zastępstwa procesowego i przyznał wynagrodzenie w kwocie łącznie 360,00 zł.

ZARZĄDZENIE

odpis wyroku wraz z uzasadnieniem doręczyć pełnomocnikowi organu rentowego wraz z aktami rentowymi.

10 VII 2017 roku.

A.M. ( n.z .)