Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 28 lutego 2017 r.

Sąd Okręgowy w Kaliszu V Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie :

Przewodniczący SSO Stanisław Pilarczyk

Protokolant Anna Sobańska

po rozpoznaniu w dniu 14 lutego 2017 r. w Kaliszu

odwołania D. R. i (...) Sp. z. o.o. Spółka komandytowy

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w O.

z dnia 24 marca 2016 r. Nr 59/ (...)

w sprawie D. R. i (...) Sp. z. o.o. Spółka komandytowy

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w O.

o ustalenie podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne

Oddala odwołanie

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 24 marca 2016 roku Zakład Ubezpieczeń Społecznych, Oddział w O., zwany dalej organem rentowym, ustalił podstawę wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne dla odwołującej D. R., z tytułu zatrudnienia u płatnika składek (...) spółka z o.o. spółka komandytowa, który zawarł z odwołująca umowę o pracę na czas określony od dnia 12 sierpnia 2015 roku do dnia 31 lipca 2017 roku w pełnym wymiarze czasu pracy, w oparciu o przeciętne wynagrodzenie w III i IV kwartale 2015 roku, ogłoszone przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego, za miesiące:

a)  od dnia 12 do dnia 31 sierpnia 2015 roku w wysokości 2 467,09 zł;

b)  od dnia 1 do dnia 30 września 2015 roku w wysokości 3 895,33 zł;

c)  od dnia 1 do dnia 31 października 2015 roku w wysokości 4 066,95 zł.

W uzasadnieniu tej decyzji organ rentowy przyjął, iż zgłoszenie odwołującej do ubezpieczenia społecznego, przez płatnika składek spółkę (...) spółkę z o.o. spółkę komandytową, zwaną dalej płatnikiem składek z podstawą wymiaru składki na ubezpieczenie społeczne w wysokości 14 300 zł, mając na uwadze kwalifikacje odwołującej, jej zakres obowiązków, wysokość wynagrodzeń innych pracowników płatnika składek i fakt, iż od dnia 12 listopada 2015 roku do dnia porodu we wrześniu 2016 roku odwołująca była niezdolna do pracy z powodu choroby, zmierzało do tego aby uzyskała wysokie świadczenie z ubezpieczenia społecznego, w związku z chorobą oraz przyszłym macierzyństwem, a takie działanie jest sprzeczne z zasadami współżycia społecznego i miało na celu świadome osiąganie nieuzasadnionych korzyści z systemu ubezpieczeń społecznych kosztem innych uczestników tego systemu.

Odwołanie od powyższej decyzji wniosła odwołująca D. R. i płatnik składek, wnosząc o zmianę zaskarżonej decyzji organu rentowego i przyjęcie, iż podstawa wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne odwołującej D. R. powinna być ustalona w spornym okresie, od 12 sierpnia 2015 roku, w wysokości 14 300 zł, jak wynikało ze zgłoszenia do ubezpieczenia społecznego.

Organ rentowy, w odpowiedzi na odwołania, wniósł o ich oddalenie.

Sąd Okręgowy poczynił następujące ustalenia:

Odwołująca D. R., urodzona (...), w dniu 30 kwietnia 2010 roku ukończyła technikum handlowe.

(dowód – okoliczność niesporna – świadectwo ukończenia technikum – akta osobowe odwołującej)

D. R. od dnia 1 kwietnia do dnia 31 grudnia 2012 roku była zatrudniona w Gospodarstwie Rolnym (...) spółka z o.o., obecnie (...) spółka z o.o., w połowie pełnego wymiaru czasu pracy, gdzie prezesem zarządu spółki był F. R. – brat obecnego męża odwołującej M. R..

M. R. i F. R. są większościowymi udziałowcami w spółce (...) spółka z o.o.

Od dnia 1 stycznia 2013 roku do dnia 11 sierpnia 2015 roku D. R. była zatrudniona w pełnym wymiarze czasu pracy w Gospodarstwie Rolnym (...) spółka z o.o., jako pracownik administracji biurowej. Od października 2013 roku z tytułu zatrudnienia jako pracownik administracji biurowej odwołująca D. R. osiągała wynagrodzenie miesięczne w wysokości 3 500 zł.

Od dnia 10 czerwca 2014 roku do dnia 8 czerwca 2015 roku odwołująca D. R. pobierała zasiłek macierzyński.

(okoliczności niesporne)

(dowód – świadectwo pracy odwołującej z Gospodarstwa Rolnego (...) spółka z o.o. z dnia 12 sierpnia 2015 roku; pismo organu rentowego z dnia 16 grudnia 2016 roku – k. 32 akt sądowych)

W dniu 12 maja 2015 roku odwołująca D. R. podpisała ze spółką (...) spółka z o.o. spółka komandytowa, reprezentowaną przez prezesa zarządu tej spółki M. R., męża odwołującej, umowę o pracę na czas określony od dnia 12 sierpnia 2015 roku do dnia 31 lipca 2017 roku, na stanowisko kierownika działu handlowego, za wynagrodzeniem zasadniczym w wysokości 14 300 zł miesięcznie.

(dowód – umowa o pracę odwołującej – akta osobowe; pismo organu rentowego z dnia 16 grudnia 2016 roku – karta 32 akt sądowych)

(...) spółka z o.o. spółka komandytowa są M. R., mąż odwołującej, oraz jego brat F. R..

(dowód – informacja z Krajowego Rejestru Sądowego)

Do zadań pracowniczych D. R., zatrudnionej jako kierownika działu handlowego, należało dokonywanie analizy rynku, to jest szacowanie popytu na usługi i produkty oferowane przez pracodawcę, kwestia podaży produktów na rynku, analiza konkurencji rynkowej na poziomie regionalnym i lokalnym. Była ona również zobowiązana do opracowania strategii marketingowej, analizy trendów rynkowych, określenie zapotrzebowania na produkty i usługi oferowane przez pracodawcę, wskazywanie potencjalnych partnerów prywatnych, sporządzanie notatek ze spotkań i pomoc we wprowadzaniu w życie decyzji podjętych podczas zebrań.

(dowód – zakres czynności pracownika – k. 49 akt ZUS)

Spółka (...) spółka z o.o. spółka komandytowa zatrudnia 7 pracowników. L. S., która w powyższej spółce była zatrudniona jako księgowa na ¾ pełnego wymiaru czasu pracy od dnia 1 grudnia 2014 roku do dnia 14 listopada 2015 roku, osiągała wynagrodzenie miesięczne w wysokości 1 312,50 zł, natomiast kolejny pracownik tej spółki – (...), zatrudniona jako pracownik administracyjno-biurowy w połowie pełnego wymiaru czasu pracy od dnia 1 września 2015 roku, osiąga wynagrodzenie miesięczne w wysokości 1 750 zł.

W spółce (...), gdzie udziałowcami są M. R. i F. R., która zatrudnia 21 pracowników, M. R., jako członek zarządu – wiceprezes spółki, osiąga wynagrodzenie miesięczne w wysokości 2 000 zł, natomiast jego brat F. R., jako członek zarządu spółki – prezes zarządu spółki, od października 2015 roku osiąga wynagrodzenie miesięczne w wysokości 2 150 zł, a od miesiąca lutego 2016 roku – w wysokości 2 250 zł.

(dowód – wykaz wynagrodzeń – pismo organu rentowego z dnia 16 grudnia 2016 roku – k. 32 akt sądowych; karty wynagrodzeń pracowników – k. 25-28 akt sądowych)

Od dnia 12 listopada 2015 roku D. R. była niezdolna do pracy z powodu choroby, przedstawiając zaświadczenie lekarskie od lekarza internisty, a od dnia 23 stycznia 2016 roku była niezdolna do pracy w związku ze stwierdzoną ciążą, a we wrześniu 2016 roku urodziła dziecko.

D. R. mieszka razem z mężem M. R. i dziećmi, prowadząc wspólne gospodarstwo domowe.

Gdy D. R. od dnia 12 listopada 2015 roku była niezdolna do pracy, jej obowiązki jako kierownika działku handlowego przejął jej mąż M. R., a na jej miejsce nikt nie został zatrudniony.

Odwołująca nie ma żadnego formalnego potwierdzenia znajomości języka angielskiego.

Wynagrodzenie dla odwołującej, w wysokości 14 300 zł, ustalił prezes zarządu spółki R. i R. – M. R., mąż odwołującej, i F. R. – wiceprezes zarządu spółki.

(dowód – zeznania odwołującej z dnia 25 listopada 2016 roku [00:03:34][00:26:18]; zeznania M. R. z dnia 25 listopada 2016 roku [00:26:19][01:05:11])

Stan faktyczny w niniejszej sprawie nie jest sporny, a istotą sporu w niniejszej sprawie jest to, czy organ rentowy zasadnie określił podstawę wymiaru składki na ubezpieczenie społeczne i emerytalne, rentowe, wypadkowe i chorobowe oraz na ubezpieczenie zdrowotne w oparciu o przeciętne wynagrodzenie w III i IV kwartale 2015 roku, ogłoszone przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego w Monitorze Polskim.

Sąd Okręgowy zważył co następuje:

Zgodnie z art. 6 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 13 października 1998 roku o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz. U. z 2016 roku, poz. 963 j.t. ze zmianami), zwana dalej ustawą systemową, obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym podlegają, z zastrzeżeniem art. 8 i 9, osoby fizyczne, które na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej są pracownikami, z wyłączeniem prokuratorów.

Stosowanie do art. 18 ust. 1 wskazanej ustawy podstawę wymiaru składek na ubezpieczenie emerytalne i rentowe ubezpieczonych, wymienionych w art. 6 ust. 1 pkt 1-3 i pkt 18a, stanowi przychód, o którym mowa w art. 4 pkt 9 i 10, z zastrzeżeniem ust. 1a i 2, ust. 4 pkt 5 i ust. 12.

Art. 4 pkt 9 stanowi, że za przychód uważa się przychód w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym od osób fizycznych z tytułu: zatrudnienia w ramach stosunku pracy, pracy nakładczej, służby, wykonywania mandatu posła lub senatora, wykonywania pracy w czasie odbywania kary pozbawienia wolności lub tymczasowego aresztowania, pobierania zasiłku dla bezrobotnych, świadczenia integracyjnego i stypendium wypłacanych bezrobotnym oraz stypendium sportowego, a także z tytułu prowadzenia pozarolniczej działalności oraz umowy agencyjnej lub umowy zlecenia, jak również z tytułu współpracy przy tej działalności lub współpracy przy wykonywaniu umów.

Stosowanie do art. 20 ust. 1 ustawy systemowej podstawę wymiaru składek na ubezpieczenie chorobowe oraz ubezpieczenie wypadkowe stanowi podstawa wymiaru składek na ubezpieczenie emerytalne i ubezpieczenia rentowe, z zastrzeżeniem ust. 2 i ust. 3.

Zgodnie z art. 83 ust. 1 pkt 3 ustawy systemowej, Zakład Ubezpieczeń Społecznych wydaje decyzje w zakresie indywidualnych spraw, dotyczących w szczególności ustalenia wymiaru składek i ich poboru, natomiast w myśl art. 86 ust. 1 i 2 ustawy systemowej Zakład (...) może wykonywać kontrolę wykonywania zadań i obowiązków w zakresie ubezpieczeń społecznych, a kontrola ta może obejmować prawidłowość i rzetelność obliczania, potrącania i opłacania składek, innych składek i wpłat oraz dokonywania rozliczeń z tego tytułu.

W wyroku z dnia 19 maja 2009 roku (III UK 7/09, Lex nr 1324293) Sąd Najwyższy wskazał, że Zakład Ubezpieczeń Społecznych może kwestionować wysokość wynagrodzenia, stanowiącego podstawę wymiaru składek, jeżeli okoliczności sprawy wskazują, że zostało wypłacone na podstawie umowy sprzecznej z prawem, zasadami współżycia społecznego lub zmierzającej do obejścia prawa. Identyczny pogląd Sąd Najwyższy również zawarł w uchwale z dnia 27 kwietnia 2005 roku (II UZP 2/05, OSNP 2005/21/388).

Podobny pogląd zawarł również Sąd Apelacyjny w Łodzi w wyroku z dnia 14 lipca 2016 roku (III AUa 840/16, Lex nr 2087888), podnosząc, iż „w ramach art. 41 ust. 12 i 12 u.s.u.s. Zakład Ubezpieczeń Społecznych może zakwestionować wysokość wynagrodzenia stanowiącego podstawę wymiaru składek na ubezpieczenie chorobowe, jeżeli okoliczności sprawy wskazują, że zostało wypłacone na podstawie umowy sprzecznej z prawem, zasadami współżycia społecznego lub zmierzającej do obejścia prawa. Nadmierne podwyższenie wynagrodzenia pracownika w zakresie prawa ubezpieczeń społecznych może być bowiem ocenione jako dokonane z zamiarem nadużycia prawa do świadczeń.”.

Natomiast Sąd Apelacyjny w Białymstoku, w wyroku z dnia 5 października 2016 roku (III AUa 349/16, Lex nr 2166410), podniósł, iż „Zakład Ubezpieczeń Społecznych może kwestionować wysokość wynagrodzenia stanowiącego podstawę wymiaru składek, jeżeli okoliczności sprawy wskazują, że zostało wypłacone na podstawie umowy sprzecznej z prawem, zasadami współżycia społecznego lub zmierzającej do obejścia prawa. Zauważyć należy, że nawet przyjęcie, iż art. 83 ust. 1 pkt 3 u.s.u.s. uprawnia organ wykonujący zadania z zakresu ubezpieczeń społecznych jedynie do wydawania decyzji w zakresie prawidłowości obliczenia (wymierzenia) przez płatnika składki na ubezpieczenie społeczne, a nie w kwestii prawidłowego ustalenia wysokości wynagrodzenia będącego podstawą składki, to jednak art. 86 ust. 2 tej ustawy upoważnia Zakład Ubezpieczeń Społecznych do kontroli wykonywania zadań i obowiązków w zakresie ubezpieczeń przez płatników składek. Przy czym kontrola ta obejmuje między innymi zgłoszenie do ubezpieczenia oraz prawidłowość i rzetelność obliczenia, potrącenia i płacenia składki.”.

Analizując cytowane przepisy ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, można przyjąć, iż dla ustalenia wysokości składek na ubezpieczenie społeczne pracownika, znaczenie decydująca ma fakt dokonania wypłaty wynagrodzenia w określonej wysokości.

Tymczasem trzeba mieć na względzie fakt, że umowa o pracę wywołuje skutki nie tylko bezpośrednie, dotyczące wprost wzajemnych relacji między pracownikiem i pracodawcą, lecz także dalsze, pośrednie, odnoszące się także do dziedziny ubezpieczeń społecznych. Kształtuje tam stosunek ubezpieczenia społecznego, określa wysokość składki, a w konsekwencji prowadzi do uzyskania świadczeń ubezpieczeniowych. Skutki te mają bardzo doniosłe znaczenie zarówno z punktu widzenia interesu pracownika (ubezpieczonego), jak i interesu publicznego. Stąd też ocena postanowień umownych może i powinna być dokonywana także z punktu widzenia prawa ubezpieczeń społecznych. Co więcej, godziwość wynagrodzenia – jedna z zasad prawa pracy (art. 13 k.p.) – zyskuje dodatkowy walor aksjologiczny. W prawie ubezpieczeń społecznych istnieje bowiem znacznie mocniejsza, niż w prawie pracy, bariera działania w ramach prawa, oparta na wymagającym ochrony interesie publicznym i zasadzie solidarności ubezpieczonych. Względność zasady godziwości wynagrodzenia, wyrażająca się koniecznością odniesienia nie tylko do potrzeb pracownika ale także świadomości społecznej oraz ogólnej sytuacji ekonomicznej i społecznej, nie powinna zresztą budzić wątpliwości. W związku z tym, nadmiernemu uprzywilejowaniu płacowemu pracownika, które w prawie pracy mieściłoby się w ramach art. 353 k.c., w prawie ubezpieczeń społecznych, w którym pierwiastek publiczny zaznacza się bardzo wyraźnie, można przypisać – w okolicznościach każdego konkretnego wypadku – zamiar nadużycia świadczeń przysługujących z tego ubezpieczenia. Należy bowiem pamiętać, że alimentacyjny charakter tych świadczeń i zasada solidaryzmu wymagają, żeby płaca – stanowiąca jednocześnie podstawę wymiaru składki – nie była ustalana ponad granicę płacy słusznej, sprawiedliwej i zapewniającej godziwe utrzymanie oraz żeby rażąco nie przewyższała wkładu pracy, a w konsekwencji, żeby składka nie przekładała się na świadczenie w kwocie nienależnej. Jest tak również dlatego, iż choć przepisy prawa ubezpieczeń społecznych w swej warstwie literalnej odnoszą wysokość składek do wypłaconego wynagrodzenia, to w rzeczywistości odwołując się do takiego przełożenia pracy i uzyskanego za nią wynagrodzenia na składkę, które pozostaje w harmonii z poczuciem sprawiedliwości w korzystaniu ze świadczeń z ubezpieczenia, udzielanych z zasobów ogólnospołecznych.

(por. wyrok Sądu Apelacyjnego w Katowicach z dnia 1 grudnia 2015 roku, III AUa 2658/14)

Z tego względu, art. 18 ust. 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, w związku z art. 12 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym oraz z przepisami rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 18 grudnia 1998 roku w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe (Dz. U. z 2015 roku, poz. 2236 j.t.), musi być uzupełniony w ramach systemu prawnego stwierdzeniem, że podstawę wymiaru składki ubezpieczonego, będącego pracownikiem, stanowi wynagrodzenie godziwe, a więc należne, właściwe, odpowiednie, rzetelne, uczciwe i sprawiedliwe, zachowujące cechy ekwiwalentności do pracy. Ocena godziwości wynagrodzenia wymaga z kolei uwzględnienia okoliczności każdego konkretnego przypadki, a zwłaszcza rodzaju, ilości i jakości świadczonej pracy oraz wymaganych kwalifikacji.

(por. uzasadnienie wyroku Trybunału Konstytucyjnego z dnia 26 listopada 1997 roku, U 6/96, OTK-ZU 1997 nr 5-6, poz. 66; wyrok Sądu Najwyższego z dnia 16 grudnia 1999 roku, I PKN 465/99, OSNAPiUS 2001 Nr 10, poz. 345)

Po myśli art. 58 § 2 i 3 k.c., nieważna jest czynność prawna, sprzeczna z zasadami współżycia społecznego. Jeżeli nieważnością jest dotknięta tylko część czynności prawnej, czynność pozostaje w mocy co do pozostałych części, chyba że z okoliczności wynika, że bez postanowień dotkniętych nieważnością, czynność nie zostałaby dokonana.

Jak wynika z wyroku Sądu Najwyższego z dnia 19 maja 2009 roku (III UK 7/09) i z dnia 5 czerwca 2009 roku (I UK 19/09), organ rentowy może kwestionować wysokość wynagrodzenia, stanowiącego podstawę wymiaru składek, jeżeli okoliczności sprawy wskazują, że zostało wypłacone na podstawie umowy sprzecznej z prawem, zasadami współżycia społecznego lub zmierzającej do obejścia prawa. Podobne stanowisko wyraził Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 9 sierpnia 2005 roku (III UK 89/05), według którego ustalenie w umowie o pracę rażąco wysokiego wynagrodzenia za pracę może być, w konkretnych okolicznościach, uznane za nieważne, jako dokonane z naruszeniem zasad współżycia społecznego, polegającym na świadomym osiąganiu nieuzasadnionych korzyści z systemu ubezpieczeń społecznych, kosztem innych uczestników tego systemu (art. 58 § 3 k.c. w związku z art. 300 k.p.).

W uzasadnieniu powołanej wyżej uchwały z dnia 27 kwietnia 2005 roku, Sąd Najwyższy sformułował tezę, zgodnie z którą na gruncie art. 353 ¹ k.c. autonomia stron umowy, w kształtowaniu jej postanowień, podlega ochronie w ramach wartości uznawanych i realizowanych przez system prawa, a strony obowiązuje nie tylko respektowanie własnego interesu jednostkowego, lecz także wzgląd na interes publiczny. W prawie ubezpieczeń społecznych, w okolicznościach każdego konkretnego wypadku, stronom umowy można przypisać zamiar nadużycia świadczeń z ubezpieczenia społecznego. Cel zawarcia umowy, w postaci osiągnięcia świadczeń z ubezpieczenia społecznego, nie jest sprzeczny z ustawą, ale nie może to oznaczać akceptacji dla nagannych i nieobojętnych społecznie zachowań oraz korzystania ze świadczeń z ubezpieczeń społecznych, przy zawarciu umowy o pracę na krótki okres przed zajściem zdarzenia, rodzącego uprawnienie do świadczenia, i ustalenie wysokiego wynagrodzenia, w celu uzyskania świadczeń obliczonych od tej podstawy. Taka umowa jest nieważna w części ustalającej wygórowane, nieusprawiedliwione rzeczywistymi warunkami świadczenia pracy wynagrodzenie – jako sprzeczna z zasadami współżycia społecznego. Takie stanowisko wyraził także Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 12 lutego 2009 roku (III UK 70/08).

Natomiast w wyroku Sądu Apelacyjnego w Łodzi z dnia 16 października 2015 roku (III AUa 1474/15, Lex nr 1950548) podkreślono, iż „autonomia woli stron umowy o pracę w kształtowaniu jej postanowień, w tym dotyczących wynagrodzenia, nie jest absolutna, podlega ona ochronie tylko w ramach wartości obowiązujących w systemie prawa. Ma to znaczenie szczególnie istotne na gruncie prawa ubezpieczeń społecznych, gdyż wysokość wynagrodzenia kształtuje określony stosunek ubezpieczenia społecznego. W prawie ubezpieczeń społecznych pierwiastek publiczny zaznacza się bardzo wyraźnie, toteż w konkretnych okolicznościach może się okazać, że nadmiernemu uprzywilejowaniu płacowemu pracownika można przypisać zamiar nadużycia świadczeń przysługujących z tego ubezpieczenia. Choć w warstwie literalnej przepisy prawa ubezpieczeń społecznych łączą wysokość składek z wynagrodzeniem pracownika, to w rzeczywistości odnoszą się do takiego przełożenia wypłaconego wynagrodzenia na składkę, które pozostaje w harmonii z poczuciem sprawiedliwości w korzystaniu ze świadczeń udzielanych z zasobów ogólnospołecznych. W ten sposób ukształtował się kierunek wykładni art. 58 § 2 k.c. w aspekcie nieważności umów o pracę oraz postanowień umownych z uwagi na zasady współżycia społecznego. Świadomy zamiar osiągnięcia nieuzasadnionych korzyści z systemu ubezpieczeń społecznych kosztem innych uczestników tego systemu kreuje czynność prawną sprzeczną z zasadami współżycia społecznego.”.

Podobny pogląd wyraził Sąd Apelacyjny w Łodzi w wyroku z dnia 20 sierpnia 2015 roku (III AUa 1479/14, Lex nr 1842711), gdzie podkreślono, iż „autonomia stron umowy o pracę w kształtowaniu jej postanowień podlega ochronie jedynie w ramach wartości uznawanych i realizowanych przez system prawa, a strony obowiązuje nie tylko respektowanie własnego interesu jednostkowego, lecz także wzgląd na interes publiczny. Odpowiednie zastosowanie art. 58 k.c. prowadzi do wniosku, że postanowienia umowy o pracę sprzeczne z ustawą albo mające na celu obejście są nieważne, chyba że właściwy przepis przewiduje inny skutek, a sprzeczne z zasadami współżycia społecznego postanowienia umowy są nieważne bezwzględnie. Ocena wysokości wynagrodzenia uzgodnionego przez strony stosunku pracy na gruncie prawa ubezpieczeń społecznych ma istotne znaczenie z uwagi na okoliczność, że ustalanie podstawy wymiaru składki z tytułu zatrudnienia w ramach stosunku pracy następuje w oparciu o przychód, o którym mowa w u.p.d.o.f., a więc wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne, a w szczególności wynagrodzenie zasadnicze, wynagrodzenie za godziny nadliczbowe, różnego rodzaju dodatki, nagrody, ekwiwalenty itp. Umowa o pracę wywołuje zatem nie tylko skutki bezpośrednie, dotyczące wprost wzajemnych relacji między pracownikiem i pracodawcą, lecz także dalsze, pośrednie, w tym w dziedzinie ubezpieczeń społecznych, kształtując stosunek ubezpieczenia społecznego, w tym wysokość składki, co w konsekwencji prowadzi do uzyskania odpowiednich świadczeń. W związku z powyższym ocena postanowień umownych może i powinna być dokonywana także z punktu widzenia prawa ubezpieczeń społecznych, a więc nie tylko z punktu widzenia interesu pracownika (ubezpieczonego), ale także interesu publicznego. Godziwość wynagrodzenia za pracę w prawie ubezpieczeń społecznych musi być zatem interpretowana przy uwzględnieniu wymogu ochrony interesu publicznego oraz zasady solidarności ubezpieczonych. Podstawę wymiaru składki ubezpieczonego będącego pracownikiem stanowi wynagrodzenie godziwe, a więc należne, właściwe, odpowiednie, rzetelne, uczciwe i sprawiedliwe, zachowujące cechy ekwiwalentności do pracy, natomiast oceny godziwości tego wynagrodzenia wymaga uwzględnienia okoliczności każdego konkretnego przypadku, a zwłaszcza rodzaju, ilości i jakości świadczonej pracy oraz wymaganych kwalifikacji.”. Taki pogląd wyraził również Sąd Apelacyjny w Katowicach w wyroku z dnia 28 kwietnia 2016 roku (III AUa 972/15, Lex nr 2057755).

W ocenie Sądu Okręgowego, w świetle cytowanych wyżej przepisów, stanowiska judykatury, należy zgodzić się ze stanowiskiem organu rentowego, wyrażonego w decyzji z dnia 24 marca 2016 roku, iż ustalenia w umowie o pracę z dnia 12 sierpnia 2015 roku wysokość wynagrodzenia dla odwołującej D. R. w kwocie 14 300 zł miesięcznie, które to wynagrodzenie było podstawą wymiaru składki na ubezpieczenie społeczne odwołującej zostało ustalone ponad granicę wynagrodzenia słusznego i sprawiedliwego i na podstawie art. 58 § 3 k.c. organ rentowy mógł przyjąć, iż tym sprawiedliwym i godziwym wynagrodzeniem dla odwołującej jest przeciętne wynagrodzenie obowiązujące w III i IV kwartale 2015 roku, ogłoszone przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego w formie komunikatu w dzienniku urzędowym Rzeczypospolitej „Monitor Polski”, za okres od dnia 12 do dnia 31 sierpnia w wysokości 2 467,09 zł, za miesiąc wrzesień 2015 roku w wysokości 3 895,33 zł i za miesiąc październik 2015 roku w kwocie 4 066,95 zł.

Wynagrodzenie ustalone przez organ rentowy dla odwołującej należy uznać za adekwatne do rodzaju i ilości wykonywanej pracy, zakresu jej obowiązków. Odwołująca nie posiada ani stosownego wyższego wykształcenia, ani takiego doświadczenia zawodowego, aby uzyskiwała wynagrodzenie w wysokości 14 300 zł miesięcznie, tym bardziej, iż wynagrodzenie pracowników spółek prowadzonych przez M. R. i F. R. było o wiele niższe niż wynagrodzenie D. R., przy podobnych lub wyższych kwalifikacjach, a samo wynagrodzenie M. R. i F. R., jako wiceprezesa spółki (...), spółki o wiele większej niż (...) spółka z o.o. spółka komandytowa, oscylowało w granicach 2 000 zł miesięcznie.

Zastanawiający jest również fakt, iż na miejsce pracy odwołującej, w okresie jej niezdolności do pracy w związku z chorobą, a następnie w okresie urlopu macierzyńskiego i rodzicielskiego, nie została zatrudniona inna osoba, a obowiązki pracownicze D. R. zostały przejęte przez jej męża M. R. i jego brata F. R..

W świetle powyższych okoliczności zasadne było stanowisko organu rentowego, wyrażone w zaskarżonej decyzji, iż ustalenie wynagrodzenia dla odwołującej w wysokości 14 300 zł miesięcznie, miało na celu uzyskanie wysokich świadczeń z ubezpieczenia chorobowego.

Mając na uwadze zebrany materiał dowodowy, stanowiska judykatury, na podstawie cytowanych wyżej przepisów prawa materialnego, art. 477 ¹⁴ § 1 i 2 k.p., Sąd oddalił odwołanie odwołującej i odwołanie spółki (...) spółki z o.o. spółki komandytowej, co znalazło odzwierciedlenie w wyroku.