Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

Zaskarżonym wyrokiem z dnia 13 lutego 2017 roku Sąd Rejonowy dla Łodzi
- Ś. w Ł. X Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych zasądził w punkcie
1 sentencji od pozwanej (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą
w K. na rzecz powódki E. G. kwotę 6.330 zł tytułem wynagrodzenia za pracę za okres od 1 marca 2016 roku do 31 maja 2016 roku z ustawowymi odsetkami za opóźnienie:

- od kwoty 2.110 złotych od dnia 11 kwietnia 2016 roku do dnia zapłaty,

- od kwoty 2.110 złotych od dnia 11 maja 2016 roku do dnia zapłaty,

- od kwoty 2.110 złotych od dnia 11 czerwca 2016 roku do dnia zapłaty

i oddalił powództwo w pozostałym zakresie (punkt 2 sentencji).

W punkcie 3 sentencji zaskarżonego wyroku Sąd Rejonowy obciążył i nakazał wypłacić ze Skarbu Państwa – kasa Sądu Rejonowego dla Łodzi – Śródmieścia w Łodzi na rzecz radcy prawnego M. S. prowadzącego Kancelarię Radcy Prawnego
w Ł., przy ul. (...) lokal (...) kwotę 442,80 zł tytułem kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej powódce E. G. przez pełnomocnika z urzędu. Sąd nie obciążył powódki E. G. kosztami zastępstwa procesowego pozwanej
w zakresie od oddalonej części powództwa (punkt 4 sentencji) oraz obciążył
i nakazał pobrać od pozwanej (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością
w K. na rzecz Skarbu Państwa – kasa Sądu Rejonowego dla Łodzi – Śródmieścia
w Ł. kwotę 316,50 zł tytułem opłaty od pozwu, której nie miała obowiązku ponieść powódka E. G. (punkt 5 sentencji). Sąd I instancji nadał wyrokowi w punkcie
1 (pierwszym) rygor natychmiastowej wykonalności do kwoty 2.110 zł (punkt 6 sentencji wyroku).

Powyższe orzeczenie zapadło w oparciu o następujące ustalenia faktyczne.

Powódka E. G. zatrudniona została u pozwanej - T. (...)
z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w K. od dnia 11 października 2012 roku na stanowisku kasjer sprzedawca, w okresie od 11 października 2012 r. do 31 grudnia 2012 roku – na podstawie umowy o pracę na okres próbny, a w okresie od 1 stycznia 2013 roku
– na podstawie umowy o pracę na czas nieokreślony.

Począwszy od dnia 1 listopada 2015 r. powódce przyznano wynagrodzenie za pracę
w wysokości 2110 zł brutto.

Powódka jest osobą niepełnosprawną, choruje na cukrzycę. Powódka świadczyła pracę w sklepie (...) w Ł. przy ul. (...). W trakcie trwania umowy o pracę zmieniono nazwę stanowiska pracy powódki z „kasjer-sprzedawca” na „doradca klienta”. Do obowiązków pracowniczych powódki na stanowisku doradca klienta należały: obsługa kasy fiskalnej, wykładanie towaru i układanie go na półkach, przeglądanie dat towarów pod kątem przydatności do spożycia oraz dbanie o porządek wokół kasy. Wykonywanie pracy na stanowisku kasjer - sprzedawca (doradca klienta) związane jest również z pracą na wysokości do 3 metrów – w trakcie towarowania produktów na najwyższych półkach. Wówczas pracownicy korzystają z wysokiej na około pół metra drabinki – tzw. „stopy słonia”.

Powódka w okresie od 7 stycznia 2016 roku do 7 lutego 2016 roku była niezdolna do pracy i korzystała ze zwolnienia lekarskiego.

W dniu 9 lutego 2016 r. powódce – po badaniach kontrolnych po okresie niezdolności do pracy - wydane zostało orzeczenie lekarskie stwierdzające istnienie przeciwwskazań zdrowotnych do wykonywania przez powódkę pracy u pozwanej na stanowisku doradcy klienta z uwagi na występującą na tym stanowisku pracę na wysokości do 3 metrów. Zasadność powyższego orzeczenia została potwierdzona orzeczeniem lekarskim nr (...) Wojewódzkiego Ośrodka Medycyny Pracy w Ł., stwierdzającym przeciwskazania zdrowotne powódki do wykonywania pracy na stanowisku doradcy klienta, z uwzględnieniem pracy na wysokości do 3 metrów.

W dniu 10 lutego 2016 r. powódka, według ustalonego grafiku, powinna była rozpocząć pracę o godzinie 14:00. Na prośbę przełożonej A. O. w dniu 10 lutego 2016 r, powódka pojawiła się w sklepie (...) przy ul. (...) około godziny 13:00. Wówczas powódka otrzymała dwa wypełnione wnioski urlopowe, które powódka podpisała. Jeden z tych wniosków urlopowych zawierał prośbę o udzielenie urlopu wypoczynkowego w okresie 10
– 29 lutego 2016 r. W pozwanej spółce urlopy wypoczynkowe nie zawsze udzielane były zgodnie z wnioskami urlopowymi.

Następnie, po podpisaniu przez powódkę wniosków urlopowych, A. O. działając w imieniu pozwanej, złożyła powódce pisemne oświadczenie o rozwiązaniu umowy o pracę za wypowiedzeniem dokonanym przez pracodawcę, który upływał w dniu 31 maja 2016 r. Pozwany wskazał, że przyczynę wypowiedzenia stanowi niezdolność do pracy na stanowisku doradcy klienta wobec przeciwwskazań zdrowotnych zgodnie z zaświadczeniem lekarskim z dnia 09.02.2016 r., stwierdzającym przeciwwskazania do pracy. Jednocześnie pozwana wskazała, że w okresie od 10 lutego 2016 r. do 29 lutego 2016 r. kieruje powódkę na urlop wypoczynkowy, a w okresie od 1 marca 2016 r. do 31 maja 2016 r. zwalnia powódkę z obowiązku świadczenia pracy bez zachowania prawa do wynagrodzenia .

Od dnia złożenia oświadczenia o wypowiedzeniu umowy o pracę do 29 lutego 2016 r. powódka przebywała na urlopie wypoczynkowym. Następnie – w okresie od 1 marca 2016 r. do 31 maja 2016 r. powódka nie świadczyła pracy na rzecz pozwanej, nie otrzymała za ten okres wynagrodzenia za pracę.

Miesięczne wynagrodzenie powódki liczone, jak ekwiwalent pieniężny za urlop wypoczynkowy wyniosło 2.110 złotych.

Dokonując oceny materiału dowodowego Sąd I instancji wskazał, że zeznania świadków i powódki oraz dowody z dokumentów wzajemnie ze sobą korespondowały co do wszystkich istotnych dla rozstrzygnięcia niniejszej sprawy kwestii. Sąd Rejonowy odmówił wiarygodności zeznaniom świadka M. P. tylko w tym zakresie, w jakim świadek ten wskazywała, że urlop wypoczynkowy został udzielony powódce od 11 lutego 2016 r., a nie od 10 lutego 2016 r. Należy zauważyć, że okoliczność ta pozostaje w sprzeczności z zeznaniami powódki, a także z pisemnym oświadczeniem o rozwiązaniu umowy o pracę za wypowiedzeniem. W ocenie Sądu świadek ten, jako pracownik pozwanej, wskazała, że urlop powódki rozpoczął się w dniu następującym po złożeniu oświadczenia o rozwiązaniu umowy
o pracę za wypowiedzeniem w związku z wyłonionym w toku niniejszego procesu zagadnieniem prawnym, dotyczącym dopuszczalności udzielenia pracownikowi urlopu w dniu, w którym złożono oświadczenie o wypowiedzeniu.

W oparciu o tak ustalony stan faktyczny Sąd Rejonowy zważył, że roszczenie powódki
o zasądzenie odszkodowania z tytułu niezgodnego z prawem i nieuzasadnionego wypowiedzenia umowy o pracę, jako niezasadne, podlegało oddaleniu.

Sąd I instancji przytoczył treść art. 45 § 1 k.p., wskazując, że przepis ten rozróżnia czysto formalne kryterium oceny prawidłowości wypowiedzenia umowy o pracę, jakim jest zgodność z przepisami o wypowiadaniu i merytoryczną zasadność takiej decyzji. W efekcie wszelkie wady oświadczeń woli pracodawcy kwalifikowane jako naruszenie przepisów
o wypowiedzeniu nie są tożsame z jego bezzasadnością.

Zdaniem Sądu Rejonowego każda wadliwość rozwiązania umowy o pracę za wypowiedzeniem stanowi samodzielną podstawę ubezskutecznienia wypowiedzenia, względnie przywrócenia do pracy albo zasądzenia odszkodowania. Naruszenie przepisów
o wypowiedzeniu, w kontekście regulacji zawartej w art. 45 k.p., może polegać na niezachowaniu formy pisemnej oświadczenia woli o wypowiedzeniu, na braku wskazania
w tym oświadczeniu przyczyny uzasadniającej wypowiedzenie, na naruszeniu obowiązku konsultacji zamiaru wypowiedzenia z zakładową organizacją związkową, na naruszeniu kodeksowych i pozakodeksowych zakazów wypowiadania umów o pracę, a także na nierespektowaniu reguł dokonywania wypowiedzeń w ramach zwolnień grupowych i zwolnień indywidualnych określonych w ustawie o szczególnych zasadach rozwiązywania
z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników.

Sąd I instancji odnosząc się do podniesionego przez stronę powodową zarzutu naruszenia przez pozwaną art. 41 k.p., uznał, że do takiego naruszenia nie doszło. Strona powodowa zarzucała, że pozwana wypowiadając umowę o pracę, naruszyła art. 41kp, ponieważ oświadczenie o wypowiedzeniu umowy o pracę zostało doręczone powódce w okresie, kiedy pozwana udzieliła jej urlopu wypoczynkowego od dnia 10 lutego 2016 roku. Zdaniem Sądu Rejonowego powołany przepis gwarantuje pracownikowi niezakłócony wypoczynek. Zakaz wypowiedzenia umowy stanowi gwarancję powrotu do przedsiębiorstwa, a ewentualne wypowiedzenie będzie dopuszczalne dopiero po zakończeniu urlopu wypoczynkowego. Sąd Rejonowy powołując się na orzecznictwo Sądu Najwyższego wskazał, że o początku urlopu decyduje rozkład czasu pracy pracownika. W konsekwencji znaczenie ma początek kolejnej doby pracowniczej, a nie ta sama doba kalendarzowa. Ochrona z art. 41 k.p. dotyczy sytuacji, gdy pracownik korzysta już z urlopu, a pracodawca, składając wypowiedzenie, przerywa urlop udzielony wcześniej pracownikowi.

Zdaniem Sądu Rejonowego również regulacja zawarta w art. 167 ¹ k.p. pozwala na przyjęcie, że urlop może być udzielony pracownikowi wraz z wypowiedzeniem. Urlop z art. 167 ¹ kp jest bowiem następstwem wypowiedzenia umowy o pracę i jego udzielenie warunkuje złożenie wypowiedzenia umowy o pracę. Nie można też uznać, że taki urlop wraz
z wypowiedzeniem pogarsza sytuację pracownika, skoro z ustawy wynika, że pracownik jest zobowiązany wykorzystać przysługujący mu urlop, jeżeli w okresie wypowiedzenia pracodawca udzieli mu urlopu.

Sąd Rejonowy wskazał przy tym, że powódka rozpoczynała pracę w dniu 10 lutego 2016 roku według grafiku (harmonogramu pracy) o godzinie 14, a wypowiedzenie umowy o pracę zostało wręczone powódce jeszcze przed rozpoczęciem zmiany. To zdaniem Sądu I instancji świadczy o tym, że w chwili wypowiedzenia umowy o pracę powódka nie była na urlopie, gdyż według rozkładu pracy kolejną zmianę miała rozpocząć o godzinie 14.00. Udzielony jej urlop nie obejmował całego dnia kalendarzowego, lecz rozpoczynał się dopiero od godziny 14.00
w tym dniu, a więc jeszcze przed wręczeniem wypowiedzenia umowy o pracę. Sąd Rejonowy wskazał przy tym na treść art. 154 ² § 1 k.p.

Przechodząc do oceny zasadności wypowiedzenia umowy o pracę powódce, Sąd Rejonowy podkreślił, że kodeks pracy nakłada na pracodawcę obowiązek podania
w oświadczeniu o wypowiedzeniu umowy o pracę lub rozwiązaniu bez wypowiedzenia, przyczyny uzasadniającej podjęcie tej decyzji. Od jej podania ustawodawca uzależnił ważność złożonego przez pracodawcę oświadczenia woli, chociaż nie sprecyzował w art. 30 § 4 k.p. ani sposobu określenia przyczyny, ani stopnia jej szczegółowości. Pracodawca nie ma obowiązku podawania podstawy prawnej wypowiedzenia ani uzasadnienia wskazanej przyczyny rozwiązania umowy o pracę, ale wskazana przyczyna winna być prawdziwa, konkretna
i uzasadniająca podjęcie decyzji o rozwiązaniu stosunku pracy w tym trybie. Wymóg istnienia uzasadnionych powodów stanowi przesłankę materialnoprawną dopuszczalności wypowiedzenia ograniczającą pod względem prawnym swobodę rozwiązywania umów o pracę z inicjatywy pracodawcy. Bezdyskusyjną kwestią jest, że wypowiedzenie umowy o pracę bez wskazania przyczyny lub bez jej skonkretyzowania uważane jest za dokonane z naruszeniem prawa, a ściślej - art. 30 § 4 k.p.

Sąd Rejonowy przenosząc przytoczone rozważania prawne na grunt rozpoznawanej sprawy, wskazał, że pozwana jako przyczynę wypowiedzenia umowy o pracę podała niezdolność do pracy powódki na stanowisku doradcy klienta wobec przeciwwskazań zdrowotnych zgodnie z zaświadczeniem lekarskim z dnia 9 lutego 2016 roku. Zdaniem Sądu Rejonowego zgromadzony materiał dowodowy potwierdził, że wskazana przez pozwaną przyczyna wypowiedzenia umowy o pracę jest rzeczywista, konkretna i uzasadniająca wypowiedzenie umowy o pracę. W stosunku do powódki wydane zostało w dniu 9 lutego 2016 roku przez lekarza medycy pracy zaświadczenie o przeciwwskazaniach do zajmowania dotychczasowego stanowiska pracy z powodu stanu zdrowia, to jest z uwagi na konieczność pracy na wysokości – do 3 metrów. Zasadność powyższego zaświadczenia lekarskiego została potwierdzona przez orzeczenie Wojewódzki Ośrodek Medycyny Pracy w Ł. z dnia 16 lutego 2016 roku.

Powódka w toku postępowania nie kwestionowała tej okoliczności. Sąd Rejonowy wskazał, że niezdolność powódki do wykonywania pracy na zajmowanym stanowisku nie była związana z chorobą zawodową ani wypadkiem przy pracy, więc pozwana nie miała obowiązku przeniesienia powódki na inne stanowisko pracy, odpowiednie ze względu na stan zdrowia powódki ( a contrario z art. 230 i art. 231 k.p.).

Sąd Rejonowy powołując się na orzecznictwo Sądu najwyższego (wyrok z dnia 16 grudnia 1999 roku I PKN 469/99), stwierdził że dokonane przez pozwaną wypowiedzenie umowy o pracę nie naruszyło żadnych przepisów prawa pracy i było uzasadnione. Zasadność wypowiedzenia umowy o pracę w powstałej sytuacji nie może być skutecznie zakwestionowana. W konsekwencji powództwo w zakresie żądania odszkodowania z tytułu niezgodnego z prawem i nieuzasadnionego wypowiedzenia umowy o pracę należało oddalić.

Na częściowe uwzględnienie zasługiwało natomiast zdaniem Sądu I instancji powództwo w zakresie żądania zasądzenia na rzecz powódki wynagrodzenia za okres wypowiedzenia. Sąd wskazał, że zgodnie z art. 80 k.p. wynagrodzenie przysługuje za pracę wykonaną. Za czas niewykonywania pracy pracownik zachowuje prawo do wynagrodzenia tylko wówczas, gdy przepisy prawa pracy tak stanowią. Jednym z takich przepisów szczególnych jest art. 36 ² k.p. zgodnie, z którym w związku z wypowiedzeniem umowy
o pracę pracodawca może zwolnić pracownika z obowiązku świadczenia pracy do upływu okresu wypowiedzenia. W okresie tego zwolnienia pracownik zachowuje prawo do wynagrodzenia. Sad Rejonowy wskazał, że w rozpoznawanej sprawie pozwany pracodawca
w pisemnym oświadczeniu o rozwiązaniu umowy o pracę za wypowiedzeniem zawarł również oświadczenie, że w okresie wypowiedzenia zwalnia powódkę z obowiązku świadczenia pracy. Pozwana nie wskazała, że nie dopuszcza powódki do świadczenia pracy z uwagi na brak aktualnego zaświadczenia lekarskiego, lecz posłużył się sformułowaniem z art. 36 ² k.p.
W związku z tym powoływanie się przez pozwaną dopiero w toku procesu, że nieświadczenie przez powódkę pracy w okresie wypowiedzenia związane było z niedopuszczeniem jej do wykonywania pracy z uwagi na brak aktualnego zaświadczenia lekarskiego, nie może zostać zdaniem Sądu Rejonowego uwzględnione.

Sąd I instancji wskazał, że pozwany pracodawca miał możliwość przeniesienia powódki na inne stanowisko pracy, odpowiednie ze względu na jej stan zdrowia – w okresie wypowiedzenia umowy o pracę. W związku z tym w dalszym ciągu aktualne pozostaje rozróżnienie pojęć „zwolnienia z obowiązku świadczenia pracy w okresie wypowiedzenia”
(art. 36 k.p.) od „niedopuszczenia pracownika do wykonywania pracy na określonym stanowisku”, które pozwana jako jeden z największych pracodawców w kraju powinna
w ocenie Sądu Rejonowego rozumieć. Skoro więc w oświadczeniu o wypowiedzeniu umowy
o pracę, pozwana wskazała, że zwalnia powódkę z obowiązku świadczenia pracy w okresie wypowiedzenia, brak jest jakichkolwiek podstaw, aby pojęciu temu przypisywać inne znaczenie, niż zawarte w art. 36 ² k.p.

Z tego względu Sąd I instancji uznał za prawnie bezskuteczne wskazanie przez pozwaną, że w okresie wypowiedzenia powódce nie przysługuje wynagrodzenie za pracę, ponieważ jest to sprzeczne z art. 36 ² k.p. Sad Rejonowy wskazał, że nawet gdyby podzielić pogląd przeciwny, to podstawę do zasądzenia na rzecz powódki wynagrodzenia za okres wypowiedzenia, kiedy pracodawca nie dopuścił powódki do pracy, stanowi art. 81 k.p.
W okresie od 10 lutego 2016 roku do 29 lutego 2016 roku powódka korzystała z urlopu wypoczynkowego, za który pracodawca wypłacił powódce wynagrodzenie urlopowe. Nie wypłacone zostało powódce wynagrodzenie za okres od 1 marca 2016 roku do 31 maja 2016 roku. Sąd Rejonowy podzielił w tym miejscu pogląd wyrażony przez Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 7 stycznia 2014 roku I PK 150/13 (opubl. OSNAPiUS 2015/3/35), że pracownikowi przysługuje wynagrodzenie przewidziane w art. 81 § 1 k.p., jeżeli pracodawca na podstawie
art. 229 § 4 kp nie dopuszcza go do pracy wskutek przedstawienia orzeczenia lekarskiego stwierdzającego przeciwwskazania do pracy na określonym stanowisku. Sąd I instancji cytując powołane orzeczenie Sadu Najwyższego, wskazał, że przyczyna dotycząca pracodawcy nie musi być koniecznie zawiniona w sensie przypisania subiektywnej winy osobom działającym
w imieniu pracodawcy. Użyte w art. 81 § 1 kp sformułowanie "przeszkody z przyczyn dotyczących pracodawcy" nie może być rozumiane wąsko jako "przyczyny spowodowane przez pracodawcę" czy "przyczyny zawinione przez pracodawcę". Przeszkody uniemożliwiające wykonywanie pracy mogą być na potrzeby tego przepisu dychotomicznie podzielone na przeszkody dotyczące pracownika i przeszkody niedotyczące pracownika. Jedynie zaistnienie przeszkód dotyczących wyłącznie pracownika wyklucza zastosowanie
art. 81 § 1 kp. Jeżeli pracownik pozostawał w obiektywnej gotowości do wykonywania na rzecz pracodawcy pracy o innym charakterze niż przeciwwskazana w orzeczeniu lekarskim (był psychofizycznie zdolny do wykonywania takiej pracy, przejawiał zamiar jej podjęcia, o czym pracodawca wiedział; pozostawał z pracodawcą w kontakcie umożliwiającym wezwanie go do pracy i oczekiwał na dyspozycję pracodawcy co do natychmiastowego podjęcia się wykonywania obowiązków oraz wyraźnie uzewnętrznił zamiar podjęcia pracy), to skoro takiej pracy (innej niż przeciwwskazana) pracownikowi nie powierzono, to przysługuje mu wynagrodzenie przewidziane w art. 81 § 1 kp, bo doznał przeszkód w wykonywaniu pracy
z przyczyn leżących po stronie pracodawcy, choć pracodawcy w tych okolicznościach nie można przypisać winy.

Mając to wszystko na uwadze Sąd Rejonowy zasądził od pozwanej na rzecz powódki kwotę 6.330 zł tytułem wynagrodzenia za pracę za okres od 1 marca 2016 r. do 31 maja 2016
roku z ustawowymi odsetkami za opóźnienie, odpowiednio od wynagrodzenia za poszczególne miesiące - od 11 kwietnia 2016 roku, 11 maja 2016 roku i 11 czerwca 2016 roku – na podstawie art. 481 k.c. w związku z art. 300 k.p. i art. 85 k.p., oddalając powództwo sprecyzowane przez pełnomocnika powódki w zakresie odsetek – odpowiednio od 11 marca 2016 roku, 11 kwietnia 2016 roku i 11 maja 2016 roku - ponieważ wynagrodzenie za poszczególne miesiące stało się wymagalne 10 dnia następnego miesiąca.

O kosztach nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej powódce E. G. przez pełnomocnika z urzędu Sąd Rejonowy orzekł na podstawie § 15 ust 1 pkt 1 oraz § 15 ust. 1 pkt 2 w zw. z § 8 pkt 4 w zw. z § 4 ust. 1 i 3 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego z urzędu ( Dz. U. z 2015 r., poz. 1805)
w zw. z § 22 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 3 października 2016 r. w sprawie ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego z urzędu ( Dz. U. z 2016 r., poz. 1715)

Sąd I instancji obciążył pozwaną opłatą sądową od roszczenia zasądzonego na rzecz powódki na podstawie art. 113 ust 1 w związku z art.13 ustawy z 28 lipca 2005 roku o kosztach sądowych w sprawach cywilnych ( Dz.U. Nr 167, poz. 1398 ze zm).

Uwzględniając sytuację zdrowotną i materialną powódki, związaną chociażby
z niewypłaceniem powódce przez pozwaną wynagrodzenia za okres wypowiedzenia, Sąd Rejonowy na podstawie art. 102 k.p.c. nie obciążył powódki kosztami zastępstwa procesowego pozwanej w zakresie od oddalonej części powództwa.

Rozstrzygnięcie o rygorze natychmiastowej wykonalności znajduje zdaniem Sądu Rejonowego podstawę prawną w art. 477 ² § 1 k.p.c.

Powyższe orzeczenie w części obejmującej punkty: 1, 4, 5 i 6 sentencji wyroku zaskarżyła działająca przez pełnomocnika strona pozwana. Zaskarżonemu wyrokowi w apelacji zarzuciła:

1.  naruszenie przepisów postępowania mające istotny wpływ na wynik postępowania:

- art. 233 § 1 Kodeksu postępowania cywilnego polegające na przekroczeniu przez Sąd Rejonowy granic swobodnej oceny materiału dowodowego zebranego w postępowaniu pierwszoinstancyjnym, poprzez wyprowadzenie z materiału dowodowego wniosków niepoprawnych pod względem logicznym, a także wniosków w żaden sposób nie wynikających z materiału dowodowego. Nieprawidłowe, dowolne oceny Sądu polegały zdaniem pełnomocnika pozwanej w szczególności na:

a. przyjęciu, że Powódka była w gotowości do pracy, co uzasadniało uwzględnienie jej roszczenia o wynagrodzenie za czas pozostawania bez pracy;

b. całkowicie niezasadnym i sprzecznym z materiałem dowodowym przyjęciu, że przeszkoda w wykonywaniu pracy przez Powódkę leżała po stronie pracodawcy, co uzasadniało obarczenie Pozwanej ryzykiem socjalnym i uwzględnieniem roszczenia;

c. uznaniu, że Pozwana chciała zwolnić Powódkę z obowiązku świadczenia pracy
w okresie wypowiedzenia bez zachowania prawa do wynagrodzenia, w trybie art. 36 ² Kodeksu pracy, czyli z naruszeniem przepisów Kodeksu pracy;

d. całkowicie bezpodstawnym i nie mającym oparcia w materiale dowodowym uznaniu, że orzeczenia lekarza medycyny pracy i (...) w Ł. stwierdzały zdolność do pracy
i wyłącznie przeciwwskazania lekarskie do wykonywania pracy na zajmowanym stanowisku, podczas gdy z ich treści wprost wynika, że Powódka była niezdolna do pracy na zajmowanym stanowisku;

2. naruszenie prawa materialnego tj.:

- art. 229 §4 Kodeksu pracy polegające na przyjęciu wbrew dyspozycji tego przepisu, że to po stronie pracodawcy zachodziła w tym przypadku przeszkoda w dopuszczeniu Powódki do pracy, pomimo iż przepis ten wprost zakazuje pracodawcy dopuszczenia takiej osoby do pracy, a naruszenie dyspozycji tego przepisu jest wykroczeniem z art. 283 §1 k.p.,

- art. 81 §1 k.p. polegające na bezpodstawnym przyjęciu, że to po stronie pracodawcy zachodziła w tym przypadku przeszkoda w dopuszczeniu Powódki do pracy, co uzasadniało
w ocenie sądu zastosowanie tego przepisu, pomimo że przeszkoda w świadczeniu pracy leżała po stronie Powódki (stan jej zdrowia niezawiniony przez pracodawcę), a niemożność dopuszczenia do pracy wynikała wprost z regulacji art. 229 §4 k.p.,

- art. 36 k.p. poprzez jego bezzasadne zastosowanie w sytuacji, gdy z okoliczności sprawy jasno wynikało, że Powódka nie była zdolna do świadczenia pracy ze względu na utratę tej zdolności wynikającą z zaświadczenia Wojewódzkiego Ośrodka Medycyny Pracy, a więc nie było możliwe skuteczne zwolnienie jej z obowiązku świadczenia pracy, którego to obowiązku nie mogła wykonywać.

Strona pozwana wniosła o zmianę zaskarżonego wyroku poprzez oddalenie powództwa w całości oraz o zasądzenie od powódki na rzecz pozwanej kosztów procesu za obie instancje według norm przepisanych. Z ostrożności procesowej wniosła o uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazania sprawy sadowi I instancji do ponownego rozpoznania oraz o zasądzenie od powódki na rzecz pozwanej kosztów procesu za obie instancje według norm przepisanych

W odpowiedzi na apelację pełnomocnik powódki wniósł o oddalenie apelacji w całości jako bezzasadnej, zasądzenie kosztów postępowania apelacyjnego w całości oraz o zasądzenie kosztów zastępstwa procesowego z urzędu, które nie zostały opłacone w części ani w całości.

Na rozprawie apelacyjnej w dniu 29 maja 2017 roku strony podtrzymały swoje stanowiska w sprawie. Pełnomocnik pozwanej poparł apelację. Pełnomocnik powódki wniósł o oddalenie apelacji oraz o zasądzeni kosztów pomocy prawnej udzielonej z urzędu, oświadczając, że nie zostały zapłacone ani w części ani w całości.

Sąd Okręgowy w Łodzi zważył, co następuje:

Apelacja nie zasługuje na uwzględnienie, co skutkuje jej oddaleniem.

Zaskarżony wyrok jest prawidłowy. W ocenie Sądu Okręgowego, Sąd pierwszej instancji wydał trafne orzeczenie, znajdujące oparcie zarówno w zebranym w sprawie materiale dowodowym jak i w obowiązujących przepisach prawa.

Sąd Okręgowy w pełni aprobuje ustalenia faktyczne Sądu pierwszej instancji
i przyjmuje je za własne. Podziela również wywody prawne zawarte w uzasadnieniu zaskarżonego wyroku, nie znajdując żadnych podstaw do jego zmiany bądź uchylenia.

Odnosząc się do zarzutów apelacji wskazać należy, że zgodnie z art. 80 Kodeksu pracy wynagrodzenie przysługuje za pracę wykonaną. Za czas niewykonywania pracy pracownik zachowuje prawo do wynagrodzenia tylko wówczas, gdy przepisy prawa pracy tak stanowią. Takim przepisem szczególnym jest art. 36 ² k.p., zgodnie z którym w związku
z wypowiedzeniem umowy o pracę pracodawca może zwolnić pracownika z obowiązku świadczenia pracy do upływu okresu wypowiedzenia. W okresie tego zwolnienia pracownik zachowuje prawo do wynagrodzenia.

Zdaniem skarżącej, powódka nie była zdolna do świadczenia pracy, co znalazło swoje potwierdzenie w zaświadczeniu Wojewódzkiego Ośrodka Medycyny Pracy, a więc nie było możliwe skuteczne zwolnienie jej z obowiązku świadczenia pracy, w sytuacji gdy obowiązku takiego wykonać nie mogła. Rozumowanie to nie zasługuje na aprobatę. Wbrew twierdzeniom pełnomocnika pozwanej w rozpoznawanej sprawie nie doszło również do naruszenia art. 229 § 4 k.p.c. Zgodnie z powołanym przepisem pracodawca nie może dopuścić do pracy pracownika bez aktualnego orzeczenia lekarskiego stwierdzającego brak przeciwwskazań do pracy na określonym stanowisku w warunkach pracy opisanych w skierowaniu na badania lekarskie.

Pamiętać należy, że jednym z elementów stosunku pracy jest obciążenie pracodawcy pewnym ryzykiem związanym z zatrudnieniem (tzw. ryzykiem organizacji pracy), polegającym na tym, że w pewnych sytuacjach pracodawca jest zobowiązany wypłacać pracownikowi wynagrodzenie również za czas, kiedy praca ta nie jest przez niego świadczona ( vide wyrok Sądu Najwyższego z dnia 11 października 2005 r., sygn. akt I PK 42/05, publ. OSNP 2006 nr 17-18, poz. 267).

Konsekwencją tego ryzyka, jest m. in. obowiązek wynikający z art. 229 § 4 k.p. Przepis ten obejmuje również sytuację, gdy pracodawca zobowiązany jest do odsunięcia pracownika od wykonywania obowiązków, które ten dotychczas wykonywał, jeśli z aktualnego orzeczenia lekarskiego wynika istnienie przeciwwskazań do pracy na określonym stanowisku ( tak też Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 7 stycznia 2014 roku, sygn. akt I PK 150/13, publ. OSNP 2015/3/35).

Podkreślić należy, że orzeczenie lekarskie Wojewódzkiego Ośrodka Medycyny Pracy
w Ł. - nr (...) - nie stwierdzało niezdolności powódki do wykonywania jakiejkolwiek pracy zarobkowej, ale stwierdzało jedynie przeciwskazania zdrowotne powódki do wykonywania pracy na stanowisku doradcy klienta, z uwzględnieniem pracy na wysokości do
3 metrów. Słusznie zatem zważył Sąd pierwszej instancji, że pozwana miała możliwość powierzenia powódce w okresie wypowiedzenia innej pracy, adekwatnej do jej kwalifikacji zawodowych i zgodnej z zaleceniami lekarskimi, nie naruszając przy tym zasad bezpieczeństwa i higieny pracy. Takie rozwiązanie ustawodawca przewiduje również w innych przepisach Kodeksu pracy (por. art. 230 i 231 k.p.)

Sąd w pełni podziela również stanowisko Sądu Najwyższego zaprezentowane
w cytowanym już wyroku z dnia 7 stycznia 2014 roku ( sygn. akt I PK 150/13), zgodnie
z którym w sytuacji, gdy pozwany pracodawca z przyczyn obiektywnych nie dysponuje możliwością powierzenia pracownikowi innej pracy, aktualizuje się ryzyko socjalne pracodawcy, czego konsekwencją jest konieczność wypłaty pracownikowi wynagrodzenia, mimo braku możliwości świadczenia przez niego pracy. Jest odstępstwo od reguły zawartej
w art. 80 k.p., a zarazem odstępstwo przewidziane w art. 81 § 1 k.p.

Sąd pierwszej instancji prawidłowo zatem zastosował art. 81 § 1 k.p., przyjmując, że
w rozpoznawanej sprawie przyczyna niedopuszczenie pracownika do pracy leżała po stronie pracodawcy, a co za tym idzie powódce należne jest wynagrodzenie za czas wypowiedzenia, mimo że nie świadczyła wówczas pracy.

Pamiętać należy, że przyczyna dotycząca pracodawcy, o której mowa w ww. przepisie, nie musi być zawiniona. Jedynie zaistnienie przeszkód dotyczących wyłącznie pracownika wyklucza zastosowanie art. 81 § 1 k.p. ( tak też Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 7 stycznia 2014 r., I PK 150/13). Argumentacja pozwanej, że przyczyna niedopuszczenia powódki do pracy leżała wyłącznie po jej stronie, ze względu na stan jej zdrowia, nie jest zasadna, ponieważ jak już wcześniej wykazano to pracodawca ponosi ryzyko utraty przez pracownika zdolności do pracy i to pracodawca podjął decyzję o zwolnieniu powódki z obowiązku świadczenia pracy, co jak słusznie wskazał Sąd Rejonowy wypełnia raczej dyspozycję art. 36 ² k.p., który nie pozostawia żadnych wątpliwości co do tego, że pracownikowi należne jest za ten okres wypowiedzenia wynagrodzenie, mimo nieświadczenia pracy za przyzwoleniem pracodawcy.

Tymczasem powódka stawiła się w pracy w umówionym z pracodawcą dniu po zakończeniu zwolnienia lekarskiego. Wyraziła więc dorozumianą gotowość do pracy. Pozwana powinna zatem po zakończeniu urlopu wypoczynkowego powierzyć powódce inne stanowisko do zakończenia okresu wypowiedzenia, zgodne ze wskazaniami lekarskimi lub zwolnić ją
z obowiązku świadczenia pracy, co też w istocie uczyniła, zawierając stosowną adnotację w dokumencie wypowiedzenia. Słusznie zważył Sąd Rejonowy, że koncepcja o niedopuszczeniu powódki do pracy z przyczyn leżących po jej stronie została stworzona na potrzeby toczącego się postępowania, aby uzasadnić niewypłacenie powódce wynagrodzenia za okres od 1 marca 2016 roku do 31 maja 2016 roku. Koncepcja ta jak już wcześniej wykazano nie ma jednak żadnych podstaw w obowiązujących przepisach. Przyjęcie jej prowadziłoby w ocenie Sądu Okręgowego do rażącego pokrzywdzenia powódki, która nie mogłaby korzystać ze świadczeń z ubezpieczenia społecznego ( zasiłku chorobowego ) ani będąc formalnie w zatrudnieniu zarejestrować się w Urzędzie Pracy i otrzymać zasiłek dla bezrobotnych.

Sąd Okręgowy w Łodzi na podstawie art. 385 k.p.c. oddalił zatem apelację jako bezzasadną.

O kosztach procesu za II instancję orzeczono na podstawie Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych

( Dz. U. 2016, poz. 1804) w brzmieniu uwzględniającym treść Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 3 października 2016 roku zmieniającego rozporządzenie w sprawie opłat za czynności radców prawnych ( Dz.U. 2016, poz. 1667), zasądzając od pozwanej na rzecz E. G. kwotę 738 zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego.

ZARZĄDZENIE

Odpis wyroku wraz z uzasadnieniem doręczyć pełnomocnikowi pozwanej.

19 czerwca 2017 roku

M.U.