Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 21 sierpnia 2017 roku Zakład Ubezpieczeń Społecznych I Oddział w Ł., na podstawie ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych oraz rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 roku w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze odmówił E. B. prawa do emerytury. W uzasadnieniu organ rentowy wskazał, że ubezpieczony nie udowodnił 15 - letniego okresu pracy w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze. Organ rentowy uznał za udowodnione 25 lat stażu sumarycznego, w tym 1 rok i 3 miesiące stażu pracy w warunkach szczególnych ( uwzględniono okres zatrudnienia od 1 października 1997 r. do 31 grudnia 1998 r.). Organ rentowy wskazał , że do pracy w warunkach szczególnych, nie uwzględnił wnioskodawcy okresu pracy od 2 stycznia 1974 r. do 24 kwietnia 1977 r. oraz od 4 maja 1979 r. do 31 marca 1997 r. w Kombinacie (...) , z uwagi, na wynikające z dokumentacji, rozbieżności dotyczące zajmowanego przez wnioskodawcę stanowiska pracy.

/decyzja k.14 – 14 odwrót akt ZUS/

W dniu 31 marca 2017 r. do organu rentowego wpłynęło odwołanie E. B. od ww. decyzji , w którym wniesiono o jej zmianę i przyznanie mu prawa do emerytury od 14 lutego 2017 r. W treści odwołania wskazano , że w okresie od 2 stycznia 1974 r. do 24 kwietnia 1977 r. oraz od 4 maja 1979 r. do 31 marca 1997 r. E. B. był zatrudniony w Kombinacie (...) w Ł. ( przerwa w zatrudnieniu wynikała z odbywania przez wnioskodawcę zasadniczej służby wojskowej) , a jego praca sprowadzała się do szlifowania , ostrzenia oraz frezowania wyrobów metalowych i narzędzi , a także do ich polerowania. Wnioskodawca otrzymywał do pracy odlane elementy maszyn włókienniczych i jego zadaniem było doprowadzenie elementów do takiego stanu , aby nadawały się do zamontowania. E. B. wiercił otwory ( egzamin na wiertacza zdał w 1974 r.) , a także frezował elementy ( egzamin na frezera zdał w 1975 r.). Czynność frezowania trwała bardzo krótko w stosunku do czasu szlifowania i polerowania – kilka minut dziennie ( była wykonywana pomiędzy szlifowaniem i polerowaniem). E. B. ostrzył też narzędzia , zarówno te którymi się posługiwał , jak i te którymi posługiwali się jego współpracownicy. Za świadczoną pracę , wnioskodawca otrzymywał dodatek z tytułu szkodliwości dla zdrowia oraz mleko. Skarżący codziennie i w pełnym wymiarze czasu pracy szlifował , polerował oraz ostrzył wyroby metalowe , a praca ta zaliczana jest do prac wykonywanych w warunkach szczególnych. E. B. legitymuje się stażem pracy w warunkach szczególnych w wymiarze 21 lat , 2 miesięcy i 19 lat , a do okresu pracy w warunkach szczególnych należy zaliczyć mu także okres odbywania zasadniczej służby wojskowej od 25 kwietnia 1977 r. do 3 maja 1979 r.

/odwołanie k.2-4/

W odpowiedzi na odwołanie , która wpłynęła do tutejszego Sądu w dniu 21 kwietnia 2017 r. , pełnomocnik organu rentowego wniósł o jego oddalenie, przytaczając argumentację jak w uzasadnieniu zaskarżonej decyzji.

/odpowiedź na odwołanie k.7 – 7 odwrót/

Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny:

Ubezpieczony E. B. urodził się (...) E. B. nie jest członkiem otwartego funduszu emerytalnego.

/okoliczność bezsporna/

W dniu 14 lutego 2017 r. E. B. złożył wniosek o emeryturę , po którego rozpatrzeniu wydano zaskarżoną decyzje.

/wniosek k.1-6 odwrót akt ZUS , decyzja k.14 – 14 odwrót akt ZUS/

Ubezpieczony na dzień 1 stycznia 1999 roku udokumentował ponad 25 lat ogólnego stażu pracy.

/okoliczność bezsporna/

Zakład Ubezpieczeń Społecznych zaliczył E. B. ,do stażu pracy w warunkach szczególnych, okres zatrudnienia w wymiarze 1 roku i 3 miesięcy ( tj. od 1 października 1997 r. do 31 grudnia 1998 r.).

/decyzja k.14 – 14 odwrót akt ZUS/

W okresie od 2 stycznia 1974 roku do 31 marca 1997 roku ubezpieczony był zatrudniony w Kombinacie (...) w Ł..

/świadectwo pracy – akta osobowe k.12/

E. B. został zatrudniony w ww. zakładzie pracy od 2 stycznia 1974 r. w celu nauki zawodu frezera w ramach Ochotniczego Hufca Pracy.

Od 1 lipca 1974 r. ubezpieczonemu powierzono obowiązki pracownicze wiertacza.

15 lipca 1974 roku ubezpieczony złożył egzamin w zawodzie wiertacza.

Od 1 marca 1975 roku ubezpieczony został przeniesiony na stanowisko frezera.

29 listopada 1975 roku ubezpieczony złożył egzamin w zawodzie frezera.

Od 1stycznia 1976 roku ubezpieczony pracował jako wiertacz-frezer.

Od 1 sierpnia 1976 r. ubezpieczonemu powierzono obowiązki pracownicze frezera.

Od 25 kwietnia 1977 roku do 3 maja 1979 roku ubezpieczony pełnił służbę wojskową.

Od 4 maja 1979 roku ubezpieczony został zatrudniony ponownie na stanowisku frezera.

Od 1 lipca 1980 roku ubezpieczonemu powierzono obowiązki ślusarza.

Od 8 lipca 1980 roku ubezpieczonemu powierzono obowiązki frezera.

Od 1 sierpnia 1980 roku ubezpieczonemu powierzono obowiązki tokarza.

Od 1 stycznia 1981 roku ubezpieczonemu powierzono obowiązki frezera.

W okresie od 9 lipca 1982 roku do 8 sierpnia 1982 roku ubezpieczony pracował jako sprzątacz produkcji. Następnie wrócił do pracy na stanowisku frezera.

Od 1 kwietnia 1989 roku ubezpieczony został zatrudniony na stanowisku szlifierz ostrzarz.

Od 9 września 1991 roku ubezpieczony został przeniesiony na stanowisko frezera.

W dniu 6 marca 1997 roku ubezpieczony otrzymał świadectwo wykonywania pracy w szczególnych warunkach w okresie od 2 stycznia 1974 roku do 24 kwietnia 1977 roku i od 4 maja 1979 roku i od 31 marca 1997 roku wykonywał pracę w warunkach szkodliwych przy szlifowaniu wyrobów i narzędzi metalowych oraz polerowaniu mechanicznym na stanowisku szlifierza – frezera, wymienione w dziale III poz.78 punkt 6 zarządzenia nr 3 Ministra Hutnictwa i Przemysłu Maszynowego w sprawie stanowisk pracy na których wykonywane są prace w szczególnych warunkach lub w szczególnym charterze w zakładach przemysłu hutnictwa i przemysłu metalowego.

/dokumentacja pracownicza wnioskodawcy , a nadto ustalenia w sprawie VIII U 3321/15/

E. B. rozpoczął pracę w ww. zakładzie pracy od 2 stycznia 1974 roku ( w ramach Ochotniczego Hufca Pracy). W początkowym okresie swojego zatrudnienia tj. do 15 lipca 1974 r. kiedy to złożył egzamin w zawodzie wiertacza , ubezpieczony zajmował się wykonywaniem wszelkiego rodzaju prac ( zajmował się pracami lżejszymi , a także szlifowaniem i polerowaniem odlewów żeliwnych). Pomimo otrzymania angażu na stanowisko frezera , E. B. zajmował się szlifowaniem i polerowaniem odlewów ( w pierwszych miesiącach przyuczał się do obsługi szlifierki). Ww. obowiązki , ubezpieczony wykonywał zarówno przed , jak i po zakończeniu służby wojskowej. E. B. zajmował się także ostrzeniem noży , frezów oraz wierteł. Powierzone obowiązki , ubezpieczony wykonywał przez 8 godzin dziennie. Ubezpieczony zajmował się także frezowaniem , ale czynności te wykonywał przede wszystkim poza godzinami pracy. E. B. nie pracował na tokarce.

/zeznania E. B. min.00:14:00 – 00:19:36 protokołu rozprawy z dnia 21 sierpnia 2017 r. , płyta CD k.43 w związku z jego informacyjnymi wyjaśnieniami k.28 – 29/

Ubezpieczony ,w ramach powierzonych mu obowiązków pracowniczych , zajmował się przede wszystkim szlifowaniem żeliwa, a także jego czyszczeniem i polerowaniem. E. B. pracował samodzielnie ( wykonywał m.in. krzywki , hamulce) , a jedynie przy większych gabarytowo elementach korzystał z pomocy innych pracowników. Ubezpieczony pracował w pełnym wymiarze czasu pracy, także po godzinach. W całym okresie swojej pracy w ww. zakładzie pracy , E. B. był narażony na wysoką temperaturę , a także na działanie innych szkodliwych dla zdrowia , a powstających w procesie szlifowania , czynników. Ubezpieczony otrzymywał mleko oraz dodatek za pracę w warunkach szkodliwych dla zdrowia.

/zeznania świadków: E. Ł. k.30 , W. L. k.30 oraz K. N. min.00:02:19 – 00:13:08 protokołu rozprawy z dnia 21 sierpnia 2017 r. , płyta CD k.43/

Żeliwo jest to stop odlewniczy żelaza z węglem , zawierający ponad 2 do 3,6 węgla w postaci cementytu lub grafitu.

/okoliczność bezsporna/

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie dowodów zarówno w postaci dokumentów zgromadzonych w aktach sprawy i aktach ZUS, których wiarygodności nie podważała żadna ze stron postępowania, a także na podstawie osobowych źródeł dowodowych w postaci zeznań wnioskodawcy oraz zeznań świadków: E. Ł., W. L. oraz K. N.. Sąd Okręgowy dał wiarę zeznaniom świadków, którzy jednoznacznie wskazali jakie czynności wykonywał wnioskodawca w okresie zatrudnienia. Zeznania świadków znajdują potwierdzenie w zeznaniach wnioskodawcy, oraz w załączonej dokumentacji osobowej. Nadto Sąd miał na uwadze okoliczności znane notoryjnie , że w okresie , objętym zaskarżoną decyzją , praktyką zakładów pracy , było umieszczanie w angażach pracowniczych - stanowisk , które wiązały się z wyższym wynagrodzeniem , niezalenie od faktycznie wykonywanych przez pracownika , czynności. Zatem – stanowisko, wskazane w angażach , nie zawsze odpowiadało – faktycznie wykonywanym czynnościom , dlatego, w przedmiotowym stanie faktycznym , Sąd oparł się na osobowych źródłach dowodowych , które – nie są sprzeczne z materialnymi źródłami dowodnymi , w tym przypadku – aktami osobowymi wnioskodawcy. Sąd miał na względzie, że zakład pracy wystawił wnioskodawcy świadectwo pracy w szczególnych warunkach,, które, ze względu na nie standardowe brzmienie poszczególnych zapisów, nie zostało uwzględnione przez ZUS.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Odwołanie jest zasadne.

Postępowanie w niniejszej sprawie sprowadziło się do rozstrzygnięcia czy okres pracy ubezpieczonego w Kombinacie (...) w Ł. (od 2 stycznia 1974 roku do 31 marca 1997 roku) był okresem pracy w warunkach szczególnych.

Zgodnie z treścią art.184 ust.1 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 roku o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (tekst jednolity Dz.U. z 2017 r., poz.1383 z późn. zm.) ubezpieczonym urodzonym po dniu 31 grudnia 1948 roku przysługuje emerytura po osiągnięciu wieku przewidzianego w art.32, 33, 39 i 40, jeżeli w dniu wejścia w życie ustawy osiągnęli:

1)  okres zatrudnienia w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze wymagany w przepisach dotychczasowych do nabycia prawa do emerytury w wieku niższym niż 60 lat - dla kobiet i 65 lat - dla mężczyzn oraz

2)  okres składkowy i nieskładkowy, o którym mowa w art. 27.

Stosownie do treści art.184 ust.2 ww. ustawy, w brzmieniu obowiązującym od 1 stycznia 2013 roku, emerytura, o której mowa w ust.1, przysługuje pod warunkiem nieprzystąpienia do otwartego funduszu emerytalnego albo złożenia wniosku o przekazanie środków zgromadzonych na rachunku w otwartym funduszu emerytalnym, za pośrednictwem Zakładu, na dochody budżetu państwa.

Prawo do emerytury na podstawie art.184 ww. ustawy przysługuje ubezpieczonemu, który na dzień wejścia w życie ustawy (1 stycznia 1999 roku) spełnił określone w niej wymogi stażowe, a po tej dacie osiągnął wymagany wiek, niezależnie od tego czy w chwili osiągnięcia tego wieku wykonywał pracę w szczególnych warunkach, czy wykonywał inną pracę i czy pozostawał w zatrudnieniu.

Z treści przepisu art.32 ww. ustawy wynika, że możliwe jest wcześniejsze przejście na emeryturę przez pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze. Zgodnie art.32 ust.4 ww. ustawy wiek emerytalny, o którym mowa w ust.1 rodzaje prac lub stanowisk oraz warunki na podstawie którym osobom wymienionym w ust.2 i 3 przysługuje prawo do emerytury, ustala się na podstawie przepisów dotychczasowych. Za dotychczasowe przepisy (w rozumieniu art.32 ust.4 ww. ustawy) należy uważać przepisy rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz.U. nr 8, poz.43), ale wyłącznie w zakresie regulowanym przez ww. ustawę o emeryturach i rentach, a więc co do wieku emerytalnego, rodzaju prac lub stanowisk oraz warunków, na jakich osobom wykonującym prace określone w ust.2 i ust.3 art. 32 tej ustawy przysługuje prawo do emerytury (uchwała składu siedmiu sędziów Sądu Najwyższego z dnia 13 lutego 2002 r., III ZP 30/01, OSNAP 2002/10/243 oraz wyrok Sądu Najwyższego z dnia 24 września 2009 r., II UK 31/09, Lex nr 559949).

Zgodnie z treścią §3 i 4 ww. rozporządzenia za okres zatrudnienia wymagany do uzyskania emerytury uważa się okres wynoszący 20 lat dla kobiet i 25 lat dla mężczyzn, liczony łącznie z okresami równorzędnymi i zaliczanymi do okresów zatrudnienia. Pracownik, który wykonywał prace w szczególnych warunkach wymienione w wykazie A, nabywa prawo do emerytury, jeżeli spełnia łącznie następujące warunki:

1)  osiągnął wiek emerytalny wynoszący 55 lat dla kobiet i 60 lat dla mężczyzn,

2)  ma wymagany okres zatrudnienia, w tym co najmniej 15 lat pracy w szczególnych warunkach.

Powołany wykaz wskazuje wszystkie te prace w szczególnych warunkach, których wykonywanie uprawnia do niższego wieku emerytalnego.

Powołany wykaz wskazuje wszystkie te prace w szczególnych warunkach, których wykonywanie uprawnia do niższego wieku emerytalnego. Analiza treści wykazu A stanowiącego załącznik do rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 r. wskazuje, że do prac w warunkach szczególnych należą w szczególności prace wymienione w dziale III (zatytułowanym ,, W hutnictwie i przemyśle metalowym”) pod poz. 78 ,, szlifowanie lub ostrzenie wyrobów i narzędzi metalowych oraz polerowanie mechaniczne”.

Wynikające z wykazu A, stanowiącego załącznik do rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 r., przyporządkowanie danego rodzaju pracy do określonej branży ma istotne znaczenie dla jej kwalifikacji jako pracy w szczególnych warunkach w rozumieniu art.32 ust.1 ww. ustawy. Sąd Najwyższy w uzasadnieniu wyroku z dnia 1 czerwca 2010 r. (II UK 21/10, Lex Polonica nr 3026684) wyjaśnił, że „wyodrębnienie poszczególnych prac ma charakter stanowiskowo-branżowy”. Pod pozycjami zamieszczonymi w kolejnych działach wykazu wymieniono konkretne stanowiska przypisane danym branżom, uznając je za prace w szczególnych warunkach uprawniające do niższego wieku emerytalnego. Taki sposób kwalifikacji prawnej tychże prac nie jest dziełem przypadku. Specyfika poszczególnych gałęzi przemysłu determinuje bowiem charakter świadczonych w nich prac i warunki, w jakich są one wykonywane, ich uciążliwość i szkodliwość dla zdrowia. Nie można zatem swobodnie czy wręcz dowolnie, z naruszeniem postanowień rozporządzenia, wiązać konkretnych stanowisk pracy z branżami, do których nie zostały one przypisane w tym akcie prawnym.

Ponadto także w wyroku z dnia 3 czerwca 2008 r. (I UK 381/07) Sąd Najwyższy wyraził pogląd, że przyporządkowanie określonej pracy do określonej w wykazie branży przemysłowej ma istotne znaczenie dla jej kwalifikacji jako pracy w warunkach szczególnych, gdy uciążliwość i szkodliwość pracy dla zdrowia wynika właśnie z jej branżowej specyfiki (tak też Sąd Najwyższy w: postanowieniu z 8 maja 2012 r., II UK 25/12, Legalis; w wyroku z 19 marca 2012 r., II UK 166/11, Legalis; w postanowieniu z 14 marca 2012 r., I UK 406/11, Legalis; w wyroku z 19 maja 2011 r., III UK 174/10, Legalis).

Stanowiska, na których praca jest wykonywana w szczególnych warunkach zostały sprecyzowane w wykazie A stanowiącym załącznik nr 1 do zarządzenia Nr 3 Ministra Hutnictwa i Przemysłu Maszynowego z dnia 30 marca 1985 r. w sprawie stanowisk pracy, na których wykonywane są prace w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze w zakładach pracy resortu hutnictwa i przemysłu maszynowego. (Dz. Urz. MG z dnia 29 czerwca 1985 r.), w dziale III zatytułowanym ,, w hutnictwie i przemyśle metalowym” pod poz.78 w pkt 4 wymieniono stanowisko ostrzarza , w pkt 5 wymieniono stanowisko polerowacza , a w pkt 6 wymieniono stanowisko szlifierza, krajacza metali tarczą ścierną. Wykaz ten stanowi - jako, że ma charakter informacyjny, techniczno-porządkujący, uściślający ogólne pojęcia istniejące w rozporządzeniu Rady Ministrów - swego rodzaju wskazówkę, dowód, że takie a nie inne czynności były przez pracownika istotnie wykonywane w szczególnych warunkach (wyrok Sądu Najwyższego z 29 stycznia 2008 roku, I UK 192/07, Lex nr 447272).

Należy także wskazać, iż prawo do emerytury przewidziane w art.184 w związku z art.32 ww. ustawy o emeryturach i rentach ma charakter wyjątkowy, jest odstępstwem od ogólnej reguły dotyczącej warunków przechodzenia na emeryturę, a zatem właściwe przepisy muszą być wykładane w sposób ścisły. Niedopuszczalna jest wykładnia rozszerzająca, prowadząca w konsekwencji do wypaczenia idei, że emerytura w wieku wcześniejszym jest wynikiem pracy w obciążających dla zdrowia warunkach. Wykonywanie pracy w szczególnych warunkach stale i w pełnym wymiarze czasu pracy obowiązującym na danym stanowisku pracy oznacza, że pracownik nie ma powierzonych innych obowiązków jak tylko te, które dotyczą pracy w szczególnych warunkach. Istotnym warunkiem przyznania świadczenia z tytułu pracy wykonywanej w szczególnych warunkach jest stwierdzenie w ramach pełnego wymiaru czasu pracy oddziaływania szkodliwych warunków na organizm pracownika. R. legis instytucji przewidzianej w art.32 ww. ustawy o emeryturach i rentach opiera się na założeniu, że praca wykonywana w szczególnych warunkach przyczynia się do szybszego obniżenia wydolności organizmu, stąd też osoba wykonująca taką pracę ma prawo do emerytury wcześniej niż inni ubezpieczeni.

Stosownie zaś do treści §2 ust.1 ww. rozporządzenia okresami pracy uzasadniającymi prawo do świadczeń na zasadach w nim określonych są okresy, w których praca w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze jest wykonywana stale i w pełnym wymiarze czasu pracy obowiązującym na danym stanowisku pracy.

Praca w szczególnych warunkach to praca wykonywana stale (codziennie) i w pełnym wymiarze czasu pracy (przez 8 godzin dziennie, jeżeli pracownika obowiązuje taki wymiar czasu pracy) w warunkach pozwalających na uznanie jej za jeden z rodzajów pracy wymienionych w wykazie stanowiącym załącznik do ww. rozporządzenia (wyrok Sądu Najwyższego z 21.11.2001 r., sygn. II UKN 598/00, Lex nr 79840, wyrok Sądu Najwyższego z 24.03.2009 r. sygn. I PK 194/08, Lex nr 653420).

Nie jest, natomiast, dopuszczalne uwzględnianie ,przy ustalaniu okresów pracy w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze, pracy wykonywanej stale i w pełnym wymiarze czasu pracy, wymaganych do nabycia prawa do emerytury w niższym wieku emerytalnym, innych równocześnie wykonywanych prac w ramach dobowej miary czasu pracy, które nie oddziaływały szkodliwie na organizm pracownika, przez co tak zatrudniony nie spełniał koniecznego warunku dla uzyskania wcześniejszych uprawnień emerytalnych, jakim było stałe wykonywanie pracy szkodliwej w pełnym wymiarze czasu pracy obowiązującym na zajmowanym stanowisku pracy (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 4.06.2008 r. sygn. II UK 306/07 Lex 528599).

Zebrany w sprawie materiał dowodowy wskazuje ,że E. B. w dniu 2 stycznia 1974 r. został zatrudniony w Kombinacie (...) w Ł. w celu nauki zawodu frezera w ramach Ochotniczego Hufca Pracy. W okresie zatem pobierania nauki wnioskodawca z całą pewnością nie wykonywał obowiązków pracowniczych w warunkach szczególnych , a za moment rozpoczęcia wykonywania obowiązków w takim charakterze należy przyjąć datę 1 lipca 1974 r. kiedy powierzono mu obowiązki pracownicze wiertacza. Pomimo jednak takiego określenia stanowiska pracy , wnioskodawca zajmował się przede wszystkim szlifowaniem odlewów , a do powierzonych mu obowiązków należało także ich polerowanie oraz ostrzenie noży , frezów czy też wierteł. Co prawda , zebrany w sprawie materiał dowodowy wskazuje ,że ubezpieczony wykonywał pewne czynności pracownicze za pomocą frezarki ( najczęściej po godzinach pracy) , ale fakt ten nie może wpływać negatywnie na ocenę zebranego w sprawie materiału dowodowego. Podkreślić bowiem należy ,że nie ulega wątpliwości ,iż wnioskodawca w całym spornym okresie wykonywał jedynie czynności związane z obróbką metali i wykonywanie pewnych prac oprócz szlifowania , ostrzenia czy też polerowania wynikało z procesu technologicznego jaki odbywał się w zakładzie pracy. Ponadto Sąd pragnie zaznaczyć ,że jakkolwiek przepisy dotyczące przyznawania emerytury w obniżonym wieku powinny być ściśle interpretowane, tak jednocześnie ich wykładania nie może być na tyle skrajna i restrykcyjna, by prowadziła do absurdalnej sytuacji, gdy, za pracę wykonywaną w szczególnych warunkach , uznaje się tylko i wyłącznie czynności wymienione w wykazie A załącznika do cytowanego wyżej rozporządzenia, wykonywane ciągle przez cały obowiązujący pracownika czas pracy, bez jakichkolwiek przerw i bez wykonywania innych czynności, które są jednak immanentnie związane ze stanowiskiem pracy zajmowanym przez ubezpieczonego. Takie przyjęcie uniemożliwiałoby w praktyce przyznanie komukolwiek prawa do emerytury w obniżonym wieku z tytułu pracy w warunkach szczególnych lub szczególnym charakterze z tego względu, że żaden z ubezpieczonych nie spełniałby takich wymogów.

/ por. wyrok Sądu Apelacyjnego we Wrocławiu III Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych z dnia 7 lutego 2012 r. ,sygn. akt III AUa 1644/11/

W odniesieniu do odbywanej przez wnioskodawcę , w trakcie pracy w ww. zakładzie pracy, zasadniczej służby wojskowej , wskazać należy ,iż okres ten powinien zostać mu zaliczony do pracy w warunkach szczególnych.

Zgodnie, bowiem, z orzecznictwem Sądu Najwyższego okres zasadniczej służby wojskowej odbytej w czasie trwania stosunku pracy w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze zalicza się do stażu pracy wymaganego do nabycia prawa do emerytury w niższym wieku emerytalnym (art. 32 ust. 1 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych), jeżeli pracownik w ustawowym terminie zgłosił swój powrót do tego zatrudnienia (por. wyrok SN z dnia 6 kwietnia 2006 r., sygn. akt III UK 5/06, OSNP 2007/7 – 8/108, M.P.Pr. (...)).

Należy rozstrzygnąć, w tym stanie faktycznym, o kwalifikacji prawnej okresu odbywania zasadniczej służby wojskowej, który przypadł w czasie trwania stosunku pracy o szczególnym charakterze, w ramach którego pracownik – powołany następnie do odbycia tej służby wojskowej świadczył pracę w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze. Zasadniczo przerwę w wykonywaniu zatrudnienia w ramach stosunku pracy wywołaną odbywaniem zasadniczej służby wojskowej uznaje się za zawieszenie realizacji nadal trwającego stosunku pracy z tego względu, że w okresie odbywania tej służby nie są wykonywane zobowiązania stron stosunku pracy, ponieważ pracownik doznaje przeszkód w świadczeniu pracy z powodu odbywania zasadniczej służby wojskowej, co prowadzi do zawieszenia świadczeń pracodawcy, które na ogół są ekwiwalentami za pracę wykonaną.

Równocześnie trzeba podkreślić, jak słusznie zauważył Sąd Najwyższy w w/w wyroku, że obowiązkiem obywatela polskiego jest obrona ojczyzny, a zakres obowiązku służby wojskowej określa ustawa (art. 85 ust. 1 i 2 Konstytucji RP). Ponadto konstytucyjna zasada demokratycznego państwa prawnego, urzeczywistniającego zasady sprawiedliwości społecznej (art. 2), zasada równości wobec prawa i zakaz dyskryminacji z jakiejkolwiek przyczyny (art. 32 ust. 1 i 2 Konstytucji), wymuszają na gruncie Konstytucji, będącej najwyższym prawem Rzeczypospolitej Polskiej (art. 8 Konstytucji RP), ustanawianie takich regulacji ustawowych lub dokonywanie wykładni przepisów prawa powszechnie obowiązującego, które wykluczają jakiekolwiek pokrzywdzenie obywatela z powodu wykonywania publicznego obowiązku obrony ojczyzny. W konsekwencji na gruncie prawa ubezpieczeń społecznych okresy czynnej służby wojskowej w Wojsku Polskim lub okresy jej równorzędne są zawsze okresami składkowymi (art. 6 ust. 1 pkt 4 ustawy o emeryturach i rentach), bez potrzeby wypełnienia jakichkolwiek dalszych warunków, a w szczególności bez względu na to, czy okresy odbytej służby były poprzedzone stosunkiem pracy lub innym stosunkiem prawnym kreującym tytuł obowiązkowego ubezpieczenia społecznego. Oznacza to, że okres czynnej służby wojskowej jest składkowym okresem ubezpieczenia dla każdego ubezpieczonego, który odbył taką służbę.

Okres odbytej czynnej (zasadniczej) służby wojskowej przez pracownika zatrudnionego poprzednio w szczególnych warunkach pracy, który po zakończeniu tej służby zgłosił swój powrót do tego zatrudnienia w terminie 30 dni od zakończenia służby wojskowej, traktuje się tak samo jak wykonywanie takiej pracy, a skoro okres ten podlega zaliczeniu do okresu zatrudnienia w zakresie wszelkich uprawnień uzależnionych od ilości lat pracy w szczególnych warunkach, to uwzględnia się go także do stażu pracy wymaganego do nabycia prawa do emerytury w niższym wieku emerytalnym. Jak wskazał Sąd Najwyższy taką językową wykładnię zdecydowanie wzmacniają powołane wyżej dyrektywy (zasady) konstytucyjne uzasadniające i usprawiedliwiające traktowanie okresu zasadniczej służby wojskowej przypadającego w okresie trwania stosunku pracy w szczególnych warunkach zatrudnienia jako składkowego okresu pracy w szczególnych warunkach dla celów emerytalnych.

Wnioskodawca został powołany do zasadniczej służby wojskowej w czasie trwania zatrudnienia w Kombinacie (...) w Ł. . Po zakończeniu służby wojskowej (3 maja 1979 r.) podjął pracę z dniem 4 maja 1979 r. i niniejszym zachował wymagany 30 dniowy termin zgłoszenia powrotu do pracy po odbyciu służby.

W ocenie Sądu , charakter obowiązków pracowniczych wykonywanych przez ubezpieczonego od dnia 1 lipca 1974 r. nie budzi wątpliwości i cały ten okres należy zaliczyć mu jako pracę wykonywaną w szczególnych warunkach.

Reasumując, wnioskodawca spełnił wszystkie warunki wymagane do przyznania prawa do emerytury na podstawie art.184 ust.1 ww. ustawy o emeryturach i rentach

1)  ukończył 60 lat – 24 stycznia 1957 r.

2)  do 31 grudnia 1998 roku ma ponad 25 lat stażu pracy,

3)  nie jest członkiem otwartego funduszu emerytalnego

4)  do 31 grudnia 1998 roku wykazał staż pracy w szczególnych warunkach ponad 15 lat.

Zgodnie z treścią art. 129 ust. 1 ww. ustawy, świadczenia wypłaca się poczynając od dnia powstania prawa do tych świadczeń, nie wcześniej jednak niż od miesiąca, w którym zgłoszono wniosek lub wydano decyzję z urzędu. E. B. złożył wniosek w dniu 14 lutego 2017 r. i tym samym nabył prawo do emerytury od 1 lutego 2017 r.

ZARZĄDZENIE

1.  Odpis wyroku wraz z uzasadnieniem doręczyć pełnomocnikowi ZUS.

2.  Wypożyczyć pełnomocnikowi ZUS akta rentowe, zobowiązując do zwrotu w razie złożenia apelacji.

S.B.