Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 20 września 2016 roku - znak (...)- Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w T. po rozpatrzeniu wniosku z dnia 4 lipca 2016 roku odmówił S. L. prawa do renty socjalnej. W uzasadnieniu decyzji organ rentowy wskazał, że renta socjalna może być przyznana wyłącznie osobie uznanej za całkowicie niezdolną do pracy, natomiast Komisja Lekarska ZUS rozpatrująca wniesiony przez ubezpieczoną sprzeciw, orzeczeniem z dnia 12 września 2016 roku ustaliła, że S. L. nie jest całkowicie niezdolna do pracy.

/decyzja - k. 7plik II akt ZUS/

Odwołanie od ww. decyzji złożyła w dniu 18 października 2016 roku S. L., podnosząc, że nie zgadza się z ustaleniami Komisji Lekarskiej ZUS, gdyż stan jej zdrowia pogarsza się w związku z częstymi atakami padaczki. W związku z chorobą nie pracuje i nie ma z czego żyć.

/odwołanie - k. 2 /

W odpowiedzi na odwołanie z dnia 7 listopada 2016 roku Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w T. wniósł o oddalenie odwołania, podtrzymując argumentację przedstawioną w zaskarżonej decyzji.

/odpowiedź na odwołanie - k. 3/

W toku postępowania pełnomocnik wnioskodawczyni poparła odwołanie.

/stanowisko pełnomocnika wnioskodawczyni - e-protokół z dnia 12 lipca 2017 roku - 00:03:00 - płyta - k. 63/

Sąd Okręgowy w Łodzi ustalił następujący stan faktyczny:

Ubezpieczona S. L. urodziła się w dniu (...).

/okoliczność bezsporna, a nadto: wniosek o wydanie orzeczenia – k. 1 plik II akt ZUS/

S. L. ukończyła szkołę zawodową specjalną, uzyskując zawód kucharza, nie pracowała zawodowo.

/okoliczność bezsporna/

W dniu 4 lipca 2016 roku S. L. złożyła wniosek o ustalenie prawa do renty socjalnej.

/okoliczność bezsporna, a nadto: wniosek o wydanie orzeczenia – k. 1 plik II akt ZUS/

Lekarz Orzecznik ZUS orzeczeniem z dnia 16 sierpnia 2016 roku uznał, że S. L. nie jest całkowicie niezdolna do pracy. Lekarz Orzecznik ZUS po przeprowadzeniu bezpośredniego badania wnioskodawczyni i dokonaniu analizy przedstawionej dokumentacji medycznej rozpoznał u niej padaczkę z rzadkimi napadami, nie mającymi ciężkiego przebiegu i upośledzenie umysłowe w stopniu lekkim. Wnioskodawczyni jest leczona z powodu padaczki od 2007 roku, występują u niej napady ogniskowe i wtórne uogólnione. Nie stwierdzono u niej objawów ogniskowego uszkodzenia centralnego układu nerwowego

/okoliczność bezsporna, a nadto: orzeczenie – k. 4 plik II akt ZUS; opinia lekarska Lekarza Orzecznika ZUS – k.54-55 - dokumentacja orzeczniczo-lekarska ZUS /

Wnioskodawczyni wniosła sprzeciw od orzeczenia lekarza orzecznika ZUS w dniu
26 sierpnia 2016 roku.

/okoliczność bezsporna, a nadto: wniosek – k. 57 dokumentacja orzeczniczo-lekarska ZUS/

Orzeczeniem z dnia 12 września 2016 roku Komisja Lekarska ZUS uznała, że S. L. nie jest całkowicie niezdolna do pracy, potwierdzając rozpoznanie Lekarza Orzecznika ZUS.

/okoliczność bezsporna, a nadto: orzeczenie – k. 6 plik II akt ZUS; opinia lekarska Komisji Lekarskiej ZUS – k.63-64 - dokumentacja orzeczniczo-lekarska ZUS /

Zaskarżoną decyzją z dnia 20 września 2016 roku - znak (...)- Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w T. po rozpatrzeniu wniosku z dnia 4 lipca 2016 roku odmówił S. L. prawa do renty socjalnej, powołując się na orzeczenie Komisji Lekarskiej ZUS, która ustaliła, że S. L. nie jest całkowicie niezdolna do pracy.

/decyzja - k. 7 plik II akt ZUS/

W badaniu sądowo - neurologicznym rozpoznano u wnioskodawczyni padaczkę. Skarżąca ma pojedyncze napady w miesiącu, otrzymuje L. 2 x 150 mg i D. 2 x 500 mg. Nie stwierdzono u badanej objawów ogniskowego uszkodzenia układu nerwowego, w szczególności mogących powodować istotne ograniczenie sprawności ruchowej. Z punktu widzenia neurologa, przy deklarowanej częstości napadów padaczki brak jest podstaw do orzekania całkowitej niezdolności badanej do wykonywania pracy zawodowej, w szczególności powstałej przed ukończeniem 18 roku życia lub ukończenia szkoły zawodowej.

/pisemna opinia biegłego neurologa - k. 12-12odwrót/

W ocenie psychologicznej stwierdzono u S. L. występowanie adekwatnych do upośledzenia umysłowego w stopniu lekkim zaburzeń w zakresie percepcji wzrokowej i zdolności grafmotorycznych na podłożu zmian organicznych w centralnym układzie nerwowym. Stwierdzono nadto występowanie u wnioskodawczyni znacznych zaburzeń w zakresie pamięci bezpośredniej wzrokowej i procesów uwagi na podłożu uszkodzenia centralnego układu nerwowego.

/pisemna opinia biegłego psychologa - k. 14-15/

W badaniu sądowo - psychiatrycznym rozpoznano u wnioskodawczyni upośledzenie umysłowe w stopniu lekkim i padaczkę. Skarżąca nigdy nie była leczona psychiatrycznie, nie stwierdzono u niej objawów psychotycznych, ani istotnie chorobowo obniżonego nastroju.
Z psychiatrycznego punktu widzenia brak jest przesłanek do uznania wnioskodawczyni za całkowicie niezdolną do pracy.

/pisemna opinia biegłego psychiatry - k. 17-18/

W badaniu sądowo - okulistycznym rozpoznano u wnioskodawczyni astygmatyzm krótkowzroczny małego stopnia obu oczu. Stwierdzono, że ostrość wzroku każdego oka bez okularów i w okularach do dali i bliży jest pełna, widzenie obuoczne zachowane, pole widzenia bez ubytków obwodowych, ciśnienie śródoczne nie podwyższone, dno oka prawidłowe. Z punktu widzenia okulisty wnioskodawczyni nie jest niezdolna do pracy zarobkowej.

/pisemna opinia biegłego okulisty - k. 44-46/

Orzeczeniem z dnia 23 września 2015 roku ustalono u S. L. umiarkowany stopień niepełnosprawności do 30 września 2018 roku (ustalony stopień niepełnosprawności datuje się od dnia 31 lipca 2012 roku).

/orzeczenie – k.60 /

Powyższych ustaleń Sąd Okręgowy w Łodzi dokonał na podstawie powołanych dowodów w postaci dokumentów zgromadzonych w aktach sprawy, w aktach ZUS oraz na podstawie opinii biegłych specjalistów z zakresu: neurologii, psychiatrii, psychologii i okulistyki.

Wszyscy biegli wydali opinie na podstawie przedstawionej im dokumentacji medycznej wnioskodawczyni i dokumentacji ZUS znajdujących się w aktach sprawy oraz na podstawie badania wnioskodawczyni. Opinie te były spójne, logiczne i odpowiadały zakreślonej tezie dowodowej. Biegli w sposób jasny odpowiedzieli na postawione im pytania, wskazując szczegółowo wszystkie podstawy dokonanych przez siebie w opinii ustaleń.

Każdy z biegłych formułował wnioski z punktu widzenia swojej specjalności, oceniając poszczególne aspekty stanu zdrowia wnioskodawczyni. Jednak wszyscy biegli byli zgodni co do tego, że wnioskodawczyni nie jest osobą całkowicie niezdolną do pracy.

Opinie biegłych zostały doręczone stronom, które nie zgłosiły zastrzeżeń do opinii biegłych lekarzy. Pełnomocnik wnioskodawczyni złożyła jedynie dokumentację medyczną potwierdzającą występowanie u odwołującej schorzenia w postaci padaczki.

Opinie biegłych, co do konkluzji są zbieżne z orzeczeniem Komisji Lekarskiej ZUS, zostały wyczerpująco uzasadnione, a końcowe wnioski orzecznicze wynikają w sposób logiczny z treści opinii. W ocenie Sądu nie ma podstaw do tego by podważać wiarygodność
i moc dowodową opinii biegłych, a kwestia zdolności do pracy odwołującej się została dostatecznie wyjaśniona.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Odwołanie nie jest zasadne i jako takie podlega oddaleniu.

Zgodnie z art. 4 ustawy z dnia 27 czerwca 2003 roku o rencie socjalnej ( t.j. Dz. U.
z 2013 roku, poz. 982) renta socjalna przysługuje osobie pełnoletniej całkowicie niezdolnej do pracy z powodu naruszenia sprawności organizmu, które powstało:

1) przed ukończeniem 18. roku życia,

2) w trakcie nauki w szkole lub w szkole wyższej – przed ukończeniem 25. roku życia,

3) w trakcie studiów doktoranckich lub aspirantury naukowej.

Osobie, która spełnia ww. warunki przysługuje: renta socjalna stała – jeżeli całkowita niezdolność do pracy jest trwała oraz renta socjalna okresowa – jeżeli całkowita niezdolność do pracy jest okresowa. Renta socjalna okresowa przysługuje przez okres wskazany
w decyzji jednostki organizacyjnej Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, zwanego dalej Zakładem.

Jak dalej stanowi art. 5 powołanej ustawy ustalenia całkowitej niezdolności do pracy dokonuje lekarz orzecznik Zakładu, zwany dalej „lekarzem orzecznikiem”, na zasadach i w trybie określonych w ustawie z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych.

Ustawa z dnia 27 czerwca 2003 roku o rencie socjalnej w art. 15 wskazuje, że w sprawach nieuregulowanych w ustawie stosuje się odpowiednio: art. 12–14, art. 61, art. 78–81, art. 93 ust. 2, art. 98, art. 100 ust. 1 i 2, art. 101, art. 102 ust. 1, art. 104 ust. 4, art. 107, art. 114, art. 116 ust. 1b i 2, art. 118 ust. 1–5, art. 119 ust. 1, art. 121, art. 122 ust. 1, art. 126, art. 128, art. 129 ust. 1, art. 130 ust. 1, art. 133–135, art. 136a i art. 138–144 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych oraz przepisy wydane na podstawie art. 128a tej ustawy, przy czym kwotę wolną od potrąceń i egzekucji ustala się według zasad określonych dla renty z tytułu całkowitej niezdolności do pracy oraz art. 80–82 i 84 ust. 6 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych.

Jak stanowi art. 12 ust. 1 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 roku o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych ( tekst jednolity: Dz. U. z 2016 roku, poz. 887 ze zm.) niezdolną do pracy w rozumieniu ustawy jest osoba, która całkowicie lub częściowo utraciła zdolność do pracy zarobkowej z powodu naruszenia sprawności organizmu i nie rokuje odzyskania zdolności do pracy po przekwalifikowaniu. Zgodnie z ust. 2 powołanego przepisu całkowicie niezdolną do pracy jest osoba, która utraciła zdolność do wykonywania jakiejkolwiek pracy.

Przy ocenie stopnia i przewidywanego okresu niezdolności do pracy uwzględnia się stopień naruszenia sprawności organizmu oraz możliwości przywrócenia niezbędnej sprawności w drodze leczenia i rehabilitacji, możliwość wykonywania dotychczasowej pracy lub podjęcia innej pracy oraz celowość przekwalifikowania zawodowego, biorąc pod uwagę rodzaj i charakter dotychczas wykonywanej pracy, poziom wykształcenia, wiek i predyspozycje psychofizyczne (art. 13 ust. 1).

Oceny niezdolności do pracy, jej stopnia oraz ustalenia: daty powstania niezdolności do pracy, trwałości lub przewidywanego okresu niezdolności do pracy, związku przyczynowego niezdolności do pracy lub śmierci z określonymi okolicznościami, trwałości lub przewidywanego okresu niezdolności do samodzielnej egzystencji, celowości przekwalifikowania zawodowego dokonuje w formie orzeczenia lekarz orzecznik Zakładu, zwany dalej "lekarzem orzecznikiem" (art. 14 ust. 1).

W rozpoznawanej sprawie przedmiotem sporu było, czy S. L. jest całkowicie niezdolna do pracy.

Sąd na podstawie zebranego materiału dowodowego, a w szczególności opinii biegłych z zakresu neurologii, psychiatrii, psychologii i okulistyki ustalił, że wnioskodawczyni nie utraciła zdolności do wykonywania jakiejkolwiek pracy. Zarówno schorzenia o charakterze neurologicznym, okulistycznym jak i psychiatrycznym nie pozwalają na ustalenie całkowitej niezdolności do pracy.

U wnioskodawczyni rozpoznano padaczkę, ma pojedyncze napady w miesiącu. Nie stwierdzono u badanej objawów ogniskowego uszkodzenia układu nerwowego, w szczególności mogących powodować istotne ograniczenie sprawności ruchowej. Ponadto rozpoznano u niej upośledzenie umysłowe w stopniu lekkim. Skarżąca nigdy nie była leczona psychiatrycznie, nie stwierdzono u niej objawów psychotycznych, ani istotnie chorobowo obniżonego nastroju. W badaniu sądowo - okulistycznym rozpoznano u wnioskodawczyni astygmatyzm krótkowzroczny małego stopnia obu oczu. Stwierdzone schorzenia nie powodują u odwołującej całkowitej niezdolności badanej do wykonywania pracy zawodowej.

Opinie biegłych zostały doręczone stronom, które nie zgłosiły do nich zastrzeżeń.

Sąd uznał, że opinie biegłych są merytoryczne i rzetelne, sporządzone zgodnie z wymaganiami fachowości i niezbędną wiedzą w zakresie stanowiącym ich przedmiot. Nadto nie są wewnętrznie sprzeczne. Opinia biegłego może być oceniona przez Sąd i podważona dowodem z innej opinii. Ubezpieczona, jak każda strona w procesie, w myśl art. 6 k.c. winien dowodzić swoich racji, a nie tylko przedstawiać poglądy. W konsekwencji w sprawie nie pojawiły się argumenty, które mogłyby budzić wątpliwość Sądu, co do jednoznaczności wskazanych opinii.

W ocenie Sądu rozpoznane u wnioskodawczyni schorzenia nie powodują u niej całkowitej niezdolności do pracy zarobkowej.

W tym miejscu wskazać należy, że na stanowisko Sądu co do poprawności
i wiarygodności opinii biegłych, nie ma wpływu treść orzeczenia o niepełnosprawności wnioskodawczyni. Orzeczenie powyższe wskazuje jedynie na określony stan zdrowia wnioskodawczyni, nie zaś na jego wpływ na zdolność skarżącej do pracy zarobkowej.

Pojęcie niepełnosprawności na gruncie ustawy o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych nie pokrywa się z pojęciem niezdolności do pracy w rozumieniu ustawy emerytalnej. W wyroku z dnia 20 sierpnia 2003 roku (II UK 386/02 OSNP 2004/12/213), Sąd Najwyższy, odnosząc się do obu pojęć wskazał, iż na gruncie obowiązującego prawa nie ma podstaw do ich utożsamiania. Różnice występują zarówno
w płaszczyźnie definicyjnej (pojęcie niezdolności do pracy, zawarte w ustawie o emeryturach
i rentach z FUS jest inne niż pojęcie niepełnosprawności, zawarte w ustawie o rehabilitacji zawodowej i społecznej osób niepełnosprawnych), jak i w zakresie orzekania o każdym z tych stanów. Są one też przesłanką do przyznania innego rodzaju świadczeń (uprawnień). Niepełnosprawność sama przez się nie zawsze uniemożliwia świadczenie pracy.

Sąd Okręgowy stoi na stanowisku, iż gdyby ustawodawca chciał utożsamiać niezdolność do pracy i niepełnosprawność, to po pierwsze nie ustanowiłby dwóch odrębnych trybów ustalania tych kwestii, a w sytuacji ich współistnienia, wprowadziłby ewentualną zależność obu ustaleń. Tymczasem zależność taka wynika z art. 5 ustawy z dnia 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych
(t.j. Dz. U. z 2011r., Nr 127, poz. 721) i dotyczy wyłącznie orzeczenia lekarza orzecznika Zakładu Ubezpieczeń Społecznych ustalającego niezdolność do pracy.

Ostatecznie należy dodać, że zaskarżona decyzja zawierają wszystkie wymagane elementy, wskazane w art. 107 k.p.a., a organ rentowy dokonał wszechstronnego i wnikliwego zbadania przedmiotowej sprawy.

Mając powyższe na uwadze, wobec nie stwierdzenia u wnioskodawczyni całkowitej niezdolności do pracy, zaskarżona decyzja odmawiająca jej prawa do renty socjalnej jest prawidłowa.

Mając powyższe na względzie Sąd na podstawie art. 477 ¹⁴ § 1 k.p.c. oddalił odwołanie, orzekając jak w sentencji wyroku.