Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt VIII U 3313/15

UZASADNIENIE

Decyzją nr (...) z dnia 21 października 2015 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych w Ł. stwierdził, że K. P. podlega obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym, tj. emerytalnemu, rentowemu, wypadkowemu w okresach od 22 stycznia 2011 r. do 4 czerwca 2011 r. i od 6 czerwca 2011 r. do 4 kwietnia 2013 r. jako zleceniobiorca u płatnika składek S3 (...) SP. z o. o. w Ł. oraz, że z wymienionego tytułu miesięczne podstawy wymiaru składek wynoszą na obowiązkowe ubezpieczenia społeczne, tj. emerytalne, rentowe, wypadkowe i na ubezpieczenie zdrowotne za miesiące: luty 2011 r. – 2 323,61 zł (emerytalno-rentowe), 2 323, 61 zł (wypadkowe), 2 061,97 zł (zdrowotne); marzec 2011 r. – wrzesień 2012 r. – 4 979,61 zł (emerytalno-rentowe), 4 979,16 zł (wypadkowe), 4 4418,50 zł (zdrowotne); październik 2012 r. – 3 236,44 zł (emerytalno-rentowe), 3 236,44 zł (wypadkowe), 2 872,01 zł (zdrowotne); listopad 2012 – marzec 2013 r. – 4 979,16 zł (emerytalno-rentowe), 4 979,16 zł (wypadkowe), 4 418,50 zł (zdrowotne); kwiecień 2014 r. – 1 099,00 zł (emerytalno-rentowe), 1 099,00 zł (wypadkowe), 975,25 zł (zdrowotne).

W uzasadnieniu do tej decyzji organ rentowy wskazał, że płatnik składek S3 (...) Sp. z o. o. w Ł. w okresie objętym kontrolą zawierał umowy cywilnoprawne, którym nadawał nazwę „umów o dzieło”. Takimi umowami według organu były umowy zawarte ze Spółka reprezentowaną przez Wiceprezes M. K. a K. P. na okresy 22 stycznia 2011 r. – 4 czerwca 2011 r. i od 6 czerwca 2011 r. – 4 kwietnia 2013 r., które za przedmiot miały rozbudowę strony internetowej – budowie strony handlowej i stworzenia programu sterującego systemem dystrybucji audio-video. Stwierdził ponadto, że te czynności mają za przedmiot powtarzalne i takie same usługi, świadczone systematycznie i cyklicznie ze stałym miesięcznym wynagrodzeniem, a także mają charakter starannego działania. W ocenie organu rentowego zatem zawarte pomiędzy wyżej wymienionym płatnikiem, a zainteresowanym umowy nazwane „umowami o dzieło” są w istocie umowami o świadczenie usług, do których, zgodnie z art. 750 k.c., stosuje się przepisy dotyczące umowy zlecenia.

( decyzja ZUS k.191 – 197 – koperta - akta ZUS)

Od powyższej decyzji jedno odwołanie złożyli: płatnik S3 (...) Sp. z o. o. w Ł. oraz K. P. za pośrednictwem profesjonalnego pełnomocnika będącego adwokatem zaskarżając w całości tę decyzję. Zarzucili jej naruszenie prawa materialnego tj. art. 750 k.c. poprzez jego zastosowanie w konsekwencji błędnego uznania, że umowy o dzieło zawarte przez Spółkę z K. P. mają charakter umów zlecenia. Powołując się na powyższe zarzuty skarżący wnieśli o uchylenie zaskarżonej decyzji oraz wnieśli o zasądzenie od organu rentowego na ich rzecz kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych, a ponadto wniósł o dopuszczenie dowodów z dokumentów wskazanych w uzasadnieniu odwołania na okoliczności w nim przywołane oraz o dopuszczenie dowodu z przesłuchania stron z ograniczeniem do strony powodowej (do przesłuchania ze strony spółki Prezesa Zarządu – M. K. na okoliczność przedmiotu i charakteru czynności wykonanych przez K. P. w ramach wszystkich zakwestionowanych zaskarżoną decyzją umów.

(odwołanie k. 2 – 10)

W odpowiedzi na odwołania organ rentowy wniósł o jego oddalenie wywodząc jak w zaskarżonej decyzji.

(odpowiedź na odwołanie k. 73 – 75v.)

Pismem z dnia 4 października 2016 r. organ rentowy podtrzymał swoje dotychczasowe stanowisko w sprawie, wniósł o oddalenie odwołań, a także o zasądzenie kosztów zastępstwa procesowego po 2.400 zł od płatnika składek i ubezpieczonego według załączonego zestawienia kosztów.

(pismo – k. 111-113)

Na terminie rozprawy poprzedzającej bezpośrednio wydanie wyroku w dniu 19 września 2017 r. pełnomocnik skarżących poparł wniesione odwołanie.

(oświadczenie pełnomocnika wnioskodawcy 00:12:13 – 00:21:13 – płyta CD – k. 134 )

Sąd Okręgowy w Łodzi ustalił co następuje:

Wnioskodawca Spółka S3 (...) Sp. z o. o. prowadzi działalność gospodarczą od 2009 r. Jej Prezesem Zarządu jest M. G. (poprzednio K.). Spółka zatrudniała pracowników, którzy wykonywali działania z zakresu automatyki i informatyki, ich umiejętności były jednak mniejsze od umiejętności wnioskodawcy.

(odpis z KRS k. 13-18; zeznania wnioskodawcy K. P. – 00:02:09 – 00:03:49 w zw. z 00:03:49 – 00:33:13 – płyta CD – k. 101; zeznania wnioskodawcy M. G. – 00:02:09 – 00:03:49 w zw. z 00:33:13 – 00:41:35 – płyta CD – k. 101)

K. P. ukończył studia na kierunku Informatyka w zakresie systemów informatycznych na (...), (...) i (...) w dniu 7 kwietnia 2008 r.

(odpis dyplomu – k. (...) – akta ZUS)

W dniu 16 lipca 2010 r. została zawarta umowa między I. S. o Spółką w przedmiocie wykonania projektu oraz nadzoru projektowego instalacji elektrycznej i niskoprądowej, montażu elektroniki systemu (...)/ (...) oraz C., wykonanie wizualizacji graficznych oraz zaprogramowanie logiki obecnych w projekcie ekranów dotykowych i platform sterujących, zaprogramowanie i integracja systemów oraz uruchomienie instalacji systemu inteligentnego.

(umowa – koperta – k. 104)

W dniu 22 stycznia 2011 r. pomiędzy Spółką a K. P. została zawarta umowa zatytułowana „umowa o dzieło”, której przedmiotem była rozbudowa strony internetowej – budowa platformy handlowej, w której Spółka zobowiązała się zapłacić określoną kwotę za te czynności, które miały być wykonane w terminie od 22 stycznia 2011 r. do 4 lutego 2011 r. Do umowy dołączono formularz zamówienia, w którym określono, że etap 1 polega na stworzeniu serwera w technologii A. C. (S3 serwer A.) na potrzeby witryny internetowej Spółki w postaci „ (...)

(umowa – k. 19, formularz – k. 20)

W dniu 5 lutego 2011 r. pomiędzy Spółką a K. P. została zawarta umowa zatytułowana „umowa o dzieło”, której przedmiotem była rozbudowa strony internetowej – budowa platformy handlowej, w której Spółka zobowiązała się zapłacić określoną kwotę za te czynności, które miały być wykonane w terminie od 5 lutego 2011 r. do 4 marca 2011 r. Do umowy dołączono formularz zamówienia, w którym określono, że etap 2 polega na stworzeniu systemu (...) ( content managament system – systemu zarządzania treścią) na potrzeby witryny internetowej Spółki.

(umowa – k. 21, formularz – k. 22)

W dniu 5 marca 2011 r. pomiędzy Spółką a K. P. została zawarta umowa zatytułowana „umowa o dzieło”, której przedmiotem była rozbudowa strony internetowej – budowa platformy handlowej, w której Spółka zobowiązała się zapłacić określoną kwotę za te czynności, które miały być wykonane w terminie od 5 marca 2011 r. do 4 kwietnia 2011 r. Do umowy dołączono formularz zamówienia, w którym określono, że etap 3 polega na stworzeniu dla Spółki projektu strony internetowej firmy w plikach (...), (...), (...) 5, R. design).

(umowa – k. 23, formularz – k. 24)

W dniu 5 kwietnia 2011 r. pomiędzy Spółką a K. P. została zawarta umowa zatytułowana „umowa o dzieło”, której przedmiotem była rozbudowa strony internetowej – budowa platformy handlowej, w której Spółka zobowiązała się zapłacić określoną kwotę za te czynności, które miały być wykonane w terminie od 5 kwietnia 2011 r. do 4 maja 2011 r. Do umowy dołączono formularz zamówienia, w którym określono, że etap 4 polega na stworzeniu zaawansowanego formularza kontaktowego oraz formularza zamówień do witryny internetowej Spółki. Formularz będzie umożliwiał zamawianie towarów online poprzez stronę internetową firmy. Będzie również dawał w prosty sposób możliwość kontaktu z firmą bezpośrednio ze strony internetowej.

(umowa – k. 25, formularz – k. 26)

W dniu 5 maja 2011 r. pomiędzy Spółką a K. P. została zawarta umowa zatytułowana „umowa o dzieło”, której przedmiotem była rozbudowa strony internetowej – budowa platformy handlowej, w której Spółka zobowiązała się zapłacić określoną kwotę za te czynności, które miały być wykonane w terminie od 5 maja 2011 r. do 4 czerwca 2011 r. Do umowy dołączono formularz zamówienia, w którym określono, że etap 5 polega na stworzeniu modułu newslettera oraz systemu dystrybucji newsów na potrzeby strony internetowej firmy.

(umowa – k. 27, formularz – k. 28)

W dniu 6 czerwca 2011 r. pomiędzy Spółką a K. P. została zawarta umowa zatytułowana „umowa o dzieło”, której przedmiotem była rozbudowa strony internetowej – budowa platformy handlowej, w której Spółka zobowiązała się zapłacić określoną kwotę za te czynności, które miały być wykonane w terminie od 6 czerwca 2011 r. do 4 lipca 2011 r. Do umowy dołączono formularz zamówienia, w którym określono, że etap 6 polega na zaprojektowaniu, stworzeniu i integracji formularza rejestracyjnego na stronie internetowej firmy dla szkoleń (...) i C. do zarządzania budynkiem prowadzonych przez firmę.

(umowa – k. 29, formularz – k. 30)

W dniu 5 lipca 2011 r. pomiędzy Spółką a K. P. została zawarta umowa zatytułowana „umowa o dzieło”, której przedmiotem była rozbudowa strony internetowej – budowa platformy handlowej, w której Spółka zobowiązała się zapłacić określoną kwotę za te czynności, które miały być wykonane w terminie od 5 lipca 2011 r. do 4 sierpnia 2011 r. Do umowy dołączono formularz zamówienia, w którym określono, że etap 7 polega na stworzeniu i konfiguracji (...) ( content managament system – system zarządzania treścią) na potrzeby platformy handlowej firmy w postaci (...)

(umowa – k. 31, formularz – k. 32)

W dniu 5 września 2011 r. pomiędzy Spółką a K. P. została zawarta umowa zatytułowana „umowa o dzieło”, której przedmiotem była rozbudowa strony internetowej – budowa platformy handlowej, w której Spółka zobowiązała się zapłacić określoną kwotę za te czynności, które miały być wykonane w terminie od 5 września 2011 r. do 4 października 2011 r. Do umowy dołączono formularz zamówienia, w którym określono, że etap 9 polega na integracji platformy sprzedażowej ze stroną (...)

(umowa – k. 35, formularz – k. 36)

W dniu 5 października 2011 r. pomiędzy Spółką a K. P. została zawarta umowa zatytułowana „umowa o dzieło”, której przedmiotem była rozbudowa strony internetowej – budowa platformy handlowej, w której Spółka zobowiązała się zapłacić określoną kwotę za te czynności, które miały być wykonane w terminie od 5 października 2011 r. do 4 listopada 2011 r. Do umowy dołączono formularz zamówienia, w którym określono, że etap 10 polega na zaprojektowaniu i stworzeniu landingpage produktu do platformy handlowej fontini.pl

(umowa – k. 37, formularz – k. 38)

W dniu 5 listopada 2011 r. pomiędzy Spółką a K. P. została zawarta umowa zatytułowana „umowa o dzieło”, której przedmiotem była rozbudowa strony internetowej – budowa platformy handlowej, w której Spółka zobowiązała się zapłacić określoną kwotę za te czynności, które miały być wykonane w terminie od 5 listopada 2011 r. do 4 grudnia 2011 r. Do umowy dołączono formularz zamówienia, w którym określono, że etap 11 polega na stworzeniu zawartości sklepu fonitni.pl obejmującego 1000 produktów (produktowanie).

(umowa – k. 39, formularz – k. 40)

W dniu 5 grudnia 2011 r. pomiędzy Spółką a K. P. została zawarta umowa zatytułowana „umowa o dzieło”, której przedmiotem była rozbudowa strony internetowej – budowa platformy handlowej, w której Spółka zobowiązała się zapłacić określoną kwotę za te czynności, które miały być wykonane w terminie od 5 grudnia 2011 r. do 4 stycznia 2012 r. Do umowy dołączono formularz zamówienia, w którym określono, że etap 12 polega na stworzeniu systemu automatyzacji płatności online w sklepie internetowym fontini.pl

(umowa – k. 41, formularz – k. 42)

Dnia 20 grudnia 2012 r. została zawarta umowa o roboty budowlane między R. L. prowadzącym działalność gospodarcza pod nazwą (...) R. L. w Ł. a Spółką, której przedmiotem umowy było wykonanie w J. Ośrodku (...) przy ul. (...) w Ł. kompletnej instalacji audiowizualnej zgodnie z załącznikami do niniejszej umowy w etapach: wykonanie okablowania, montaż urządzeń wskazanych w załącznikach dołączonych do umowy wraz uruchomieniem i z przeprowadzeniem szkolenia.

(umowa – koperta – k. 104)

W dniu 5 stycznia 2012 r. pomiędzy Spółką a K. P. została zawarta umowa zatytułowana „umowa o dzieło”, której przedmiotem była rozbudowa strony internetowej – budowa platformy handlowej, w której Spółka zobowiązała się zapłacić określoną kwotę za te czynności, które miały być wykonane w terminie od 5 stycznia 2012 r. do 4 lutego 2012 r. Do umowy dołączono formularz zamówienia, w którym określono, że etap 13 polega na integracji systemu płatności online z platformą handlową fontini.pl

(umowa – k. 43, formularz – k. 44)

Dnia 24 stycznia 2011 r. została zawarta umowa między K. K. a Zakładek Budowlano-Instalacyjnym OL-BUD w Ł. w przedmiocie uruchomienia wraz z zaprogramowaniem systemu multimedialnego.

(umowa – koperta – k. 104)

W dniu 5 lutego 2012 r. pomiędzy Spółką a K. P. została zawarta umowa zatytułowana „umowa o dzieło”, której przedmiotem było stworzenie programu sterującego systemem dystrybucji audio-video, w której Spółka zobowiązała się zapłacić określoną kwotę za te czynności, które miały być wykonane w terminie od 5 lutego 2012 r. do 4 marca 2012 r. Do umowy dołączono formularz zamówienia, w którym określono, że zakres 1 polega na stworzeniu, zaprogramowaniu i wdrożeniu systemu sterowania multimediami (audio video) w J. Ośrodku (...) w Ł. ( (...) C.): klub fitness, 2 sale fitness.

(umowa – k. 45, formularz – k. 46)

W dniu 5 marca 2012 r. pomiędzy Spółką a K. P. została zawarta umowa zatytułowana „umowa o dzieło”, której przedmiotem było stworzenie programu sterującego systemem dystrybucji audio-video, w której Spółka zobowiązała się zapłacić określoną kwotę za te czynności, które miały być wykonane w terminie od 5 marca 2012 r. do 4 kwietnia 2012 r. Do umowy dołączono formularz zamówienia, w którym określono, że zakres 2 polega na stworzeniu, zaprogramowaniu i wdrożeniu systemu sterowania multimediami (audio video) w J. Ośrodku (...) w Ł. ( (...) C.): klub fitness 1 siłowania, sala komunikacyjna.

(umowa – k. 47, formularz – k. 48)

Dnia 5 marca 2012 r. pomiędzy R. L. prowadzącym działalność gospodarcza pod nazwą (...) R. L. w Ł. a Spółką została zawarta umowa, której przedmiotem umowy było wykonanie w J. Ośrodku (...) przy ul. (...) w Ł. kompletnej instalacji audiowizualnej zgodnie z załącznikami do niniejszej umowy w etapach: wykonanie okablowania, montaż urządzeń wskazanych w załącznikach dołączonych do umowy wraz uruchomieniem i z przeprowadzeniem szkolenia.

(umowa – koperta – k. 104)

W dniu 5 kwietnia 2012 r. pomiędzy Spółką a K. P. została zawarta umowa zatytułowana „umowa o dzieło”, której przedmiotem było stworzenie programu sterującego systemem dystrybucji audio-video, w której Spółka zobowiązała się zapłacić określoną kwotę za te czynności, które miały być wykonane w terminie od 5 kwietnia 2012 r. do 4 maja 2012 r. Do umowy dołączono formularz zamówienia, w którym określono, że zakres 3 polega na stworzeniu, zaprogramowaniu i wdrożeniu systemu sterowania multimediami (audio video) w J. Ośrodku (...) w Ł. ( (...) C.): stworzenie systemu sterowania salą teatralną w (...) J. Ośrodek (...) w Ł. (Teatr Sceny Młodego Widza).

(umowa – k. 49, formularz – k. 50)

W dniu 5 maja 2012 r. pomiędzy Spółką a K. P. została zawarta umowa zatytułowana „umowa o dzieło”, której przedmiotem było stworzenie programu sterującego systemem dystrybucji audio-video, w której Spółka zobowiązała się zapłacić określoną kwotę za te czynności, które miały być wykonane w terminie od 5 maja 2012 r. do 4 czerwca 2012 r. Do umowy dołączono formularz zamówienia, w którym określono, że zakres 4 polega na stworzeniu, zaprogramowaniu i wdrożeniu systemu sterowania multimediami (audio video) w J. Ośrodku (...) w Ł. ( (...)): stworzenie systemu sterowania salą teatralną w (...) (Teatr Sceny Młodego Widza).

(umowa – k. 51, formularz – k. 52)

W dniu 5 czerwca 2012 r. pomiędzy Spółką a K. P. została zawarta umowa zatytułowana „umowa o dzieło”, której przedmiotem było stworzenie programu sterującego systemem dystrybucji audio-video, w której Spółka zobowiązała się zapłacić określoną kwotę za te czynności, które miały być wykonane w terminie od 5 czerwca 2012 r. do 4 lipca 2012 r. Do umowy dołączono formularz zamówienia, w którym określono, że zakres 5 polega na stworzeniu, zaprogramowaniu i wdrożeniu systemu sterowania multimediami (audio video) w J. Ośrodku (...) w Ł. ( (...) Wago): stworzenie systemu sterowania salą teatralną w (...) (Teatr Sceny Młodego Widza).

(umowa – k. 53, formularz – k. 54)

Dnia 1 lipca 2017 r. została zawarta umowa między K. N. a Spółką, której przedmiotem było wykonanie instalacji elektrycznej, alarmowej, domofonowej niskoprądowej, automatyki budynku oraz audio, video i monitoringu w K. przy ul. (...).

(umowa – koperta – k. 104)

Dnia 2 lipca 2017 r. została zawarta umowa między (...) J. M. w Ł. a Spółką umowa o wykonanie robót instalacyjno-elektrycznych przy ul. (...) w Ł. (instalacja telefoniczna, komputerowa, telewizyjna, domofonowa, alarmowa).

(umowa – koperta – k. 104)

W dniu 5 lipca 2012 r. pomiędzy Spółką a K. P. została zawarta umowa zatytułowana „umowa o dzieło”, której przedmiotem było stworzenie programu sterującego systemem dystrybucji audio-video, w której Spółka zobowiązała się zapłacić określoną kwotę za te czynności, które miały być wykonane w terminie od 5 lipca 2012 r. do 4 sierpnia 2012 r. Do umowy dołączono formularz zamówienia, w którym określono, że zakres 6 polega na stworzeniu, zaprogramowaniu i wdrożeniu systemu sterowania multimediami (audio video) w Uniwersytecie Medycznym na Wydziale Farmacji ( (...)): 2 sale wykładowe i audiowizualne, stworzenie systemu sterowania projektorami.

(umowa – k. 55, formularz – k. 56)

W dniu 5 sierpnia 2012 r. pomiędzy Spółką a K. P. została zawarta umowa zatytułowana „umowa o dzieło”, której przedmiotem było stworzenie programu sterującego systemem dystrybucji audio-video, w której Spółka zobowiązała się zapłacić określoną kwotę za te czynności, które miały być wykonane w terminie od 5 sierpnia 2012 r. do 4 września 2012 r. Do umowy dołączono formularz zamówienia, w którym określono, że zakres 7 polega na stworzeniu, zaprogramowaniu i wdrożeniu systemu sterowania multimediami (audio video) w Uniwersytecie Medycznym na Wydziale Farmacji ( (...)): 2 sale wykładowe i audiowizualne, stworzenie systemu sterowania nagłośnieniem i integracja z systemem sterowania projektorami.

(umowa – k. 57, formularz – k. 58)

Dnia 6 sierpnia 2012 r. została umowa między (...) J. M. w Ł. a Spółką umowa o wykonanie robót instalacyjno-elektrycznych przy ul. (...) w Ł. (instalacja telefoniczna, komputerowa, telewizyjna, domofonowa, alarmowa).

(umowa – koperta – k. 104)

W dniu 5 września 2012 r. pomiędzy Spółką a K. P. została zawarta umowa zatytułowana „umowa o dzieło”, której przedmiotem było stworzenie programu sterującego systemem dystrybucji audio-video, w której Spółka zobowiązała się zapłacić określoną kwotę za te czynności, które miały być wykonane w terminie od 5 września 2012 r. do 4 października 2012 r. Do umowy dołączono formularz zamówienia, w którym określono, że zakres 8 polega na stworzeniu innowacyjnego systemu sterowania oświetlenia (...) (technologia żyroskopowa) – tzw. kostka (...) na potrzeby Spółki.

(umowa – k. 59, formularz – k. 60)

W dniu 5 października 2012 r. pomiędzy Spółką a K. P. została zawarta umowa zatytułowana „umowa o dzieło”, której przedmiotem było stworzenie programu sterującego systemem dystrybucji audio-video, w której Spółka zobowiązała się zapłacić określoną kwotę za te czynności, które miały być wykonane w terminie od 5 października 2012 r. do 4 listopada 2012 r. Do umowy dołączono formularz zamówienia, w którym określono, że zakres 9 polega na stworzeniu, zaprogramowaniu i wdrożeniu systemu audio S. + C. + B.&O. . Dom jednorodzinny, 700 m 2 w B. O..

(umowa – k. 61, formularz – k. 62)

W dniu 5 listopada 2012 r. pomiędzy Spółką a K. P. została zawarta umowa zatytułowana „umowa o dzieło”, której przedmiotem było stworzenie programu sterującego systemem dystrybucji audio-video, w której Spółka zobowiązała się zapłacić określoną kwotę za te czynności, które miały być wykonane w terminie od 5 listopada 2012 r. do 4 grudnia 2012 r. Do umowy dołączono formularz zamówienia, w którym określono, że zakres 10 polega na: stworzenie, instalacja, oprogramowanie systemu domofonowego na Osiedlu w apartamentowcach mieszkalnych przy ul. (...) w Ł..

(umowa – k. 63, formularz – k. 64)

W dniu 5 grudnia 2012 r. pomiędzy Spółką a K. P. została zawarta umowa zatytułowana „umowa o dzieło”, której przedmiotem było stworzenie programu sterującego systemem dystrybucji audio-video, w której Spółka zobowiązała się zapłacić określoną kwotę za te czynności, które miały być wykonane w terminie od 5 grudnia 2012 r. do 4 stycznia 2013 r. Do umowy dołączono formularz zamówienia, w którym określono, że zakres 11 polega na: stworzenie, instalacja, oprogramowanie systemu domofonowego na Osiedlu w apartamentowcach mieszkalnych przy ul. (...) w Ł..

(umowa – k. 65, formularz – k. 66)

W dniu 5 stycznia 2013 r. pomiędzy Spółką a K. P. została zawarta umowa zatytułowana „umowa o dzieło”, której przedmiotem było stworzenie programu sterującego systemem dystrybucji audio-video, w której Spółka zobowiązała się zapłacić określoną kwotę za te czynności, które miały być wykonane w terminie od 5 stycznia 2013 r. do 4 lutego 2013 r. Do umowy dołączono formularz zamówienia, w którym określono, że zakres 12 polega na: stworzenie, instalacja, oprogramowanie systemu inteligentnego C. , (...) , Wago w K. przy ul. (...). Powierzchnia budynku około 1000 m 2.

(umowa – k. 67, formularz – k. 68)

W dniu 5 lutego 2013 r. pomiędzy Spółką a K. P. została zawarta umowa zatytułowana „umowa o dzieło”, której przedmiotem było stworzenie programu sterującego systemem dystrybucji audio-video, w której Spółka zobowiązała się zapłacić określoną kwotę za te czynności, które miały być wykonane w terminie od 5 lutego 2013 r. do 4 marca 2013 r. Do umowy dołączono formularz zamówienia, w którym określono, że zakres 13 polega na: stworzenie, instalacja, oprogramowanie systemu audio-wideo C. w K. przy ul. (...). Powierzchnia budynku około 1000 m 2.

(umowa – k. 69, formularz – k. 70)

W dniu 5 marca 2013 r. pomiędzy Spółką a K. P. została zawarta umowa zatytułowana „umowa o dzieło”, której przedmiotem było stworzenie programu sterującego systemem dystrybucji audio-video, w której Spółka zobowiązała się zapłacić określoną kwotę za te czynności, które miały być wykonane w terminie od 5 marca 2013 r. do 4 kwietnia 2013 r. Do umowy dołączono formularz zamówienia, w którym określono, że zakres 14 polega na zaprojektowaniu i realizacji systemu sterowania salą kinową + integracją z (...) w S. T. G..

(umowa – k. 71, formularz – k. 72)

Umowy zawierane między K. P. a S3 (...) Sp. z o. o. w Ł. dotyczyły zadań z zakres informatyki i automatyki. Zawierane były każdego dnia miesiąca po negocjacjach między wnioskodawcą a Spółką na temat m. in. czasu w jakim wykona dany projekt, maksymalny czas wykonania go oraz wysokość wynagrodzenia. Wykonanie umów polegało na tworzeniu kodów źródłowych aplikacji internetowych oraz projektów instalacji, oprogramowania instalacji budynkowej. Umowy były poprzedzone zamówieniami określającymi zakres. Zakres informatyczny tych umów polegał na tworzeniu kodów źródłowych, strony internetowej Spółki, modułu dla klientów, modułu rejestracji uczestników szkolenia, praca związana z portalem. Wykonywanie zadań określonych w umowach było podzielone na wiele odrębnych od siebie etapów co pozwalało na możliwość przerwania wykonywania i powierzenia innemu informatykowi dalszej realizacji projektu począwszy od ostatnio zakończonego etapu prac. Efektem realizacji powyższego było stworzenie kilku modułów, które mogły funkcjonować odrębnie od siebie, ale wszystko było zintegrowane ze sobą. Zakres automatyki w umowach polegał na zgodności oprogramowania ze sprzętem, tj. dobrania go i instalacji. W przypadku systemu domofonowego do apartamentów przy ul. (...) było to robione pod dyktando kupującego mieszkanie. Ta osoba wybierała rodzaj i funkcje domofonu i wtedy wnioskodawca dokonywał ich zaprogramowania, ponieważ udostępnił to producent tych urządzeń. Rezultatem było stworzenie systemu inteligentnego, tj. systemu, którym można sterować audio, video, ogrzewaniem, alarmem i monitoringiem, który jest sterowany później przez klienta.

(zeznania wnioskodawcy K. P. – 00:02:09 – 00:03:49 w zw. z 00:03:49 – 00:33:13 – płyta CD – k. 101; zeznania wnioskodawcy M. G. – 00:02:09 – 00:03:49 w zw. z 00:33:13 – 00:41:35 – płyta CD – k. 101, a także 00:05:10 – 00:12:13 – płyta CD – k. 134)

Zakład Ubezpieczeń Społecznych w okresie od 25 maja 2015 r. do 27 maja 2015 r. przeprowadził kontrolę w zakresie prawidłowości i rzetelności obliczania składek na ubezpieczenia społeczne oraz innych składek, do których pobierania zobowiązany jest Zakład. Kontrolą objęto okres styczeń 2011 r. – grudzień 2014 r. W trakcie kontroli zbadano również opisane wyżej umowy nazwane „umowami o dzieło”.

(okoliczności bezsporne, a nadto decyzja ZUS k. 191 – 197 – koperta - akta ZUS )

Decyzją nr (...) z dnia 21 października 2015 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych w Ł. stwierdził, że K. P. podlega obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym, tj. emerytalnemu, rentowemu, wypadkowemu w okresach od 22 stycznia 2011 r. do 4 czerwca 2011 r. i od 6 czerwca 2011 r. do 4 kwietnia 2013 r. jako zleceniobiorca u płatnika składek S3 (...) SP. z o. o. w Ł. oraz, że z wymienionego tytułu miesięczne podstawy wymiaru składek wynoszą na obowiązkowe ubezpieczenia społeczne, tj. emerytalne, rentowe, wypadkowe i na ubezpieczenie zdrowotne za miesiące: luty 2011 r. – 2 323,61 zł (emerytalno-rentowe), 2 323, 61 zł (wypadkowe), 2 061,97 zł (zdrowotne); marzec 2011 r. – wrzesień 2012 r. – 4 979,61 zł (emerytalno-rentowe), 4 979,16 zł (wypadkowe), 4 4418,50 zł (zdrowotne); październik 2012 r. – 3 236,44 zł (emerytalno-rentowe), 3 236,44 zł (wypadkowe), 2 872,01 zł (zdrowotne); listopad 2012 – marzec 2013 r. – 4 979,16 zł (emerytalno-rentowe), 4 979,16 zł (wypadkowe), 4 418,50 zł (zdrowotne); kwiecień 2014 r. – 1 099,00 zł (emerytalno-rentowe), 1 099,00 zł (wypadkowe), 975,25 zł (zdrowotne).

(decyzja ZUS k. 191 – 197 – koperta - akta ZUS )

Powyższych ustaleń Sąd Okręgowy dokonał na podstawie wyżej powołanych dokumentów oraz zeznań zainteresowanych K. P. i M. G. (Prezesa Zarządu Spółki), uznając je za wiarygodne i wystarczające do poczynienia przedmiotowych ustaleń. Wskazać także należy, że stan faktyczny był pomiędzy stronami bezsporny, gdyż spór sprowadza się w istocie do odmiennej oceny umów nazwanych „umowami o dzieło”, które zostały zawarte między wnioskodawcami.. Dodatkowo wskazać należy, że odwołujący się płatnik nie zakwestionował wskazanych przez organ rentowy w zaskarżonych decyzjach okresów podlegania przez zainteresowanego obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym jako zleceniobiorców u płatnika składek, ani miesięcznych podstaw wymiaru składek na obowiązkowe ubezpieczenia społeczne, ale przez całe postępowanie twierdził, że w ogóle nie był zobowiązany, jako płatnik składek, do uiszczania składek na obowiązkowe ubezpieczenia społeczne zainteresowanego, ponieważ kwestionowane umowy były umowami o dzieło i nie stanowiły tytułu do ubezpieczeń społecznych.

Sąd Okręgowy w Łodzi zważył co następuje:

W świetle zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego oraz poczynionych na jego podstawie ustaleń Sąd uznał, że odwołanie K. P. i S3 (...) Sp. z o. o. w Ł. nie jest zasadne i podlega oddaleniu.

Zgodnie z treścią art. 6 ust. 1 pkt. 4 i art. 12 ust. 1 w związku z art. 13 pkt. 2 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych z dnia 13 października 1998 r. (Dz.U.2017.1778 t.j. z dnia 2017.09.25) osoby wykonujące pracę na podstawie umowy agencyjnej lub umowy zlecenia albo innej umowy o świadczenie usług, do której zgodnie z Kodeksem cywilnym stosuje się przepisy dotyczące zlecenia podlegają obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu, rentowym i wypadkowemu od dnia oznaczonego w umowie jako dzień rozpoczęcia jej wykonywania do dnia rozwiązania lub wygaśnięcia tej umowy.

W myśl art. 9 ust. 4a ustawy systemowej osoby wykonujące pracę na podstawie umowy zlecenie, mające ustalone prawo do emerytury lub renty podlegają obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym, jeżeli równocześnie nie pozostają w stosunku pracy, z zastrzeżeniem ust. 2c i 4b.

W świetle art. 18. ust. 1. cytowanej ustawy podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe ubezpieczonych wymienionych w art. 6 ust. 1 pkt 1-3 i pkt 18a stanowi przychód, o którym mowa w art. 4 pkt 9 i 10, z zastrzeżeniem ust. 1a i 2, ust. 4 pkt 5 i ust. 12.

Podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe zleceniobiorców ustala się zgodnie z ust. 1, jeżeli w umowie agencyjnej lub umowie zlecenia albo w innej umowie o świadczenie usług, do której zgodnie z Kodeksem cywilnym stosuje się przepisy dotyczące zlecenia, określono odpłatność za jej wykonywanie kwotowo, w kwotowej stawce godzinowej lub akordowej albo prowizyjnie. (ust. 3)

Stosownie do treści art. 20 ust. l Ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych podstawę wymiaru składek na ubezpieczenie chorobowe i wypadkowe stanowi podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe.

Na podstawie zaś art. 66 ust. 1 pkt. 1e ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych z dnia 27 sierpnia 2004 r. (Dz.U.2016.1793 t.j. z dnia 2016.11.02) obowiązującej od dnia 1 października 2004 r. osoby spełniające warunki do objęcia ubezpieczeniami społecznymi, które są osobami wykonującymi pracę na podstawie umowy agencyjnej lub umowy zlecenia albo innej umowy o świadczenie usług, do której zgodnie z przepisami Kodeksu cywilnego stosuje się przepisy dotyczące zlecenia, podlegają obowiązkowi ubezpieczenia zdrowotnego.

Stosownie do art. 36 ust. 1 Ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych każda osoba objęta obowiązkowo ubezpieczeniami emerytalnym i rentowym podlega zgłoszeniu do ubezpieczeń społecznych.

Obowiązkiem płatnika składek – z mocy art. 46 ust. 1 i art. 47 ust. 1 Ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych – jest obliczanie, rozliczanie i opłacanie należnych składek za każdy miesiąc kalendarzowy oraz przesyłanie w wyznaczonym terminie deklaracji rozliczeniowej, imiennych raportów miesięcznych oraz opłacanie składek za dany miesiąc.

Stosownie do treści art. 627 k.c. przez umowę o dzieło przyjmujący zamówienie zobowiązuje się do wykonania oznaczonego dzieła, a zamawiający do zapłaty wynagrodzenia. Przedmiotem umowy jest zatem zobowiązanie do wykonania określonego dzieła, które może mieć charakter materialny, jak i niematerialny, zaś sama umowa jest umową rezultatu.

Zgodnie zaś z treścią art. 734 § 1 k.c. przez umowę zlecenia przyjmujący zlecenie zobowiązuje się do dokonania określonej czynności prawnej dla dającego zlecenie, przy czym do umowy o świadczenie usług stosuje się odpowiednio przepisy o zleceniu zgodnie z treścią art. 750 k.c. Przedmiotem tej umowy jest dokonanie określonej czynności faktycznej, która nie musi prowadzić do osiągnięcia indywidualnie oznaczonego rezultatu. Chodzi tu zatem o umowy zobowiązujące do dokonania jednej lub wielu czynności faktycznych (także stałego ich dokonywania).

W myśl art. 738 § 1 k.c. przyjmujący zlecenie może powierzyć wykonanie zlecenia osobie trzeciej tylko wtedy, gdy to wynika z umowy lub ze zwyczaju albo gdy jest do tego zmuszony przez okoliczności. W wypadku takim obowiązany jest zawiadomić niezwłocznie dającego zlecenie o osobie i o miejscu zamieszkania swego zastępcy i w razie zawiadomienia odpowiedzialny jest tylko za brak należytej staranności w wyborze zastępcy.

Nie ulega wątpliwości, że przepisy o zleceniu nie mają zastosowania do czynności będących przedmiotem umowy o dzieło, bowiem wykonanie dzieła, zgodnie z prezentowanym w doktrynie poglądem, nie mieści się w pojęciu usługi w rozumieniu art. 750 k.c.

Umowę o dzieło zalicza się do kategorii „umów rezultatu” i przeciwstawia umowie zlecenia - jako „umowie o staranne wykonanie usługi”. W odróżnieniu od umowy zlecenia, umowa o dzieło wymaga, aby starania przyjmującego zamówienie doprowadziły w przyszłości do konkretnego, indywidualnie oznaczonego rezultatu. Tymczasem umowa zlecenia takiego rezultatu - jako koniecznego do osiągnięcia - nie akcentuje. Elementem wyróżniającym dla umowy zlecenia nie jest zatem wynik, lecz starania podejmowane w celu osiągnięcia tego wyniku (por. wyrok Sądu Apelacyjnego w Rzeszowie z 21 grudnia 1993 r. sygn. III AUr 357/93, opubl: Orzecznictwo Sądów Apelacyjnych rok 1994, Nr 6, poz. 49, str. 63; wyrok Sądu Apelacyjnego w Lublinie z 26 stycznia 2006 r. sygn. III AUa 1700/05, opubl: Orzecznictwo Sądów Apelacyjnych rok 2008, Nr 3, poz. 5, str. 55; wyrok Sądu Najwyższego z 13 marca 1967 r. sygn. I CR 500/66; opubl: Orzecznictwo Sądu Najwyższego Izba Cywilna, Pracy i (...) rok 1968, Nr 1, poz. 5).

Dokonując kwalifikacji konkretnej umowy należy w pierwszej kolejności badać, czy świadczenie będące przedmiotem zobowiązania ma cechy dzieła. Dzieło stanowi zawsze zjawisko przyszłe, jest czymś, co w chwili zawarcia umowy nie istnieje, lecz ma dopiero powstać w jakiejś określonej przyszłości. Rezultat, o jaki umawiają się strony, musi być z góry określony, i może przyjmować zarówno postać materialną jak i niematerialną. Cechą konstytutywną umowy o dzieło jest aby rezultat ten był obiektywnie osiągalny i w konkretnych warunkach pewny. Podkreślenia wymaga, że celem umowy o dzieło nie jest czynność (samo działanie lub zaniechanie), która przy zachowaniu należytej staranności prowadzić ma do określonego w umowie rezultatu, lecz samo osiągnięcie tego rezultatu. W umowie o dzieło chodzi zawsze o osiągnięcie umówionego rezultatu, niezależnie od rodzaju i intensywności świadczonej w tym celu pracy i staranności. Tymczasem umowa o świadczenie usług jest umową starannego działania, jej celem jest wykonywanie określonych czynności, które nie muszą zmierzać do osiągnięcia rezultatu. Kolejną cechą umowy o dzieło jest brak stosunku zależności lub podporządkowania pomiędzy zamawiającym, a przyjmującym zamówienie. Sposób wykonania dzieła pozostawiony jest w zasadzie uznaniu przyjmującego zamówienie, byleby dzieło miało przymioty ustalone w umowie lub wynikające z charakteru danego dzieła. Przyjmujący zamówienie nie ma także, co do zasady, obowiązku osobistego wykonania dzieła, chyba że wynika to z umowy lub charakteru dzieła (np. dzieło artystyczne). Ryzyko nieosiągnięcia rezultatu zawsze obciąża przyjmującego zamówienie. Przy czym odpowiedzialność przyjmującego zamówienie w wypadku nieosiągnięcia celu umowy jest odpowiedzialnością za nieosiągnięcie określonego rezultatu, a nie za brak należytej staranności.

Przedmiotem sporu w niniejszej sprawie jest kwalifikacja prawna umów zawartych pomiędzy Spółką a K. P.. W ocenie Sądu Okręgowego umów tych nie można uznać za umowy o dzieło. Przeprowadzone postępowanie dowodowe wykazało bowiem bezsprzecznie, że rzeczywistą wolą stron (chodzi o wolę związaną z nałożonymi obowiązkami a nie wolą wyrażoną w nazwie umowy) nie było zawarcie umów o dzieło. Na podstawie przedmiotowych umów zainteresowany miał za zadanie rozbudowywać stronę internetową (platformę handlową) oraz tworzyć pogramy sterującego systemem dystrybucji audio-video. Sporne umowy były zawierane na czas określony. Spółka zatrudniała innych pracowników, ale o niższych kwalifikacjach niż wnioskodawca.

Należy także podkreślić, to czego organ rentowy potraktował zbyt lakonicznie to fakt, że w niniejszej sprawie strony zawarły dwa rodzaje umów, które różniły się przedmiotem, a mianowicie w okresie styczeń 2011 r. – luty 2012 r. przedmiotem umowy było rozbudowywanie strony internetowej, a w okresie luty 2012 r. – marzec 2013 r. przedmiotem umowy było tworzenie programu sterującego systemem dystrybucji audio-video. Wobec tego faktu należy dokonać osobnej analizy tych dwóch grup umów w celu potwierdzenia powyższej tezy o tym, że wszystkie z nich stanowią umowy zlecenia, a nie umowy o dzieło.

W ocenie Sądu wspólną okolicznością decydującą , że te sporne umowy stanowią w istocie umowy zlecenia decyduje przede wszystkim sam charakter obowiązków jakie ciążyły na K. P., tj. pewnych powtarzalnych miesięcznych świadczeń z zakresu informatyki i automatyki. Zgodnie z ugruntowanym w orzecznictwie poglądem, szereg kolejnych czynności, które składają się na zorganizowany cykl produkcyjny, nawet gdy prowadzi do wymiernego efektu, nie może być rozumiany jako jednorazowy rezultat i kwalifikowany jako realizacja umowy o dzieło. Przedmiotem umowy o dzieło nie może być bowiem osiąganie kolejnych, bieżąco wyznaczanych rezultatów; w tym sensie nie może istnieć ciąg tzw. małych dzieł, składających się na końcowy efekt, za który odpowiedzialność przyjmuje zlecający pracę. Tego rodzaju czynności są charakterystyczne dla umowy o świadczenie usług, którą definiuje obowiązek starannego działania – starannego i cyklicznego wykonywania umówionych czynności. O tym, jako stosunek prawny łączy strony w rzeczywistości, rozstrzyga całokształt okoliczności towarzyszących, tak zawarciu umowy, jak i jej wykonywaniu [zob. np. wyrok Sądu Apelacyjnego w Łodzi z dnia 28 grudnia 2015 r., III AUa 1160/15, Lex nr 1968146; podobny pogląd został wyrażony przez Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 26 marca 2013 r. (II UK 201/12, Lex nr 1341964), także Sąd Apelacyjny w Łodzi z dnia 25 października 2016 r. (III AUa 2135/15, Lex nr 2172494 i Sąd Apelacyjny w Szczecinie w wyroku z dnia 9 czerwca 2015 r. (III AUa 794/14, Lex nr 1808744]. Sąd Okręgowy zdaje sobie sprawę z faktu, że każda z tych 27 umów przewidywała inny rodzaj czynności do wykonania, które wymagały intelektualnej pracy oraz doświadczenia w zakresie informatyki, programowania, automatyki. Jednakże, powyższe wymogi nie muszą przesądzać, że w niniejszej sprawie nastąpiło zawarcie umów o 27 dzieł. Sąd Najwyższy stoi na stanowisku, że nawet praca intelektualna i zmienna polegająca na tłumaczeniu przysięgłym tekstów oparta jest przede wszystkim na powtarzalności wykonywanych czynności za stałym miesięcznym wynagrodzeniem (zob. m. in. Wyrok Sądu Najwyższego z 6 kwietnia 2011 r., II UK 35/10, OSNAPiUS 2012, Nr 9-10, poz. 127). W drodze analogii można powyższe konstatacje traktujące o pracy intelektualnej jaką jest lingwistyka odnieść do pracy informatycznej, która tez oparta jest w pracy umysłowej.

W niniejszej sprawie, K. P. także miał do wykonania powtarzalne czynności składające się na rozbudowywaniu strony internetowej i tworzenia programów.

Co więcej, należy zwrócić uwagę na specyficzny charakter tych czternastu umów polegających na stworzeniu programu sterującego systemem dystrybucji audio video. Mimo leksykalnego ujęcia w umowach z lutego 2012 r. – marca 2013 r. „stworzenie programu”, w istocie czynności polegały na „tworzeniu programów”, co zostało pośrednio przyznane przez K. P. i M. G.. Jak wynika z zeznań tych osób oraz z umów zawieranych między Spółką a innymi podmiotami, działalność gospodarcza firmy polegała na schemacie, w którym Spółka zawierała umowy o: wykonanie kompletnej instalacji audiowizualnej, zaprogramowanie systemu multimedialnego, wykonanie instalacji elektrycznej, alarmowej, domofonowej niskoprądowej, automatyki budynku oraz audio, video i monitoringu, czy też o wykonanie robót instalacyjno-elektrycznych z jednym podmiotem (np. z (...) J. M., czy z K. N.) , a potem na podstawie umowy z K. P. zajmowała się za jego pośrednictwem realizacją tych zobowiązań. Nie było to więc stworzenie jednego programu na rzecz Spółki a regularne tworzenie takich oprogramowań dla innych podmiotów.

W ocenie Sądu, Spółka zawarła umowy nazwane umowami o dzieło z K. P. jedynie w celu ominięcia obowiązku składkowego. Bowiem w rzeczywistości były one, zgodnie z twierdzeniami organu rentowego, umowami o świadczenie usług.

Decyzja ZUS jest zatem prawidłowa. Ustalenia faktyczne wskazują, iż zainteresowany faktycznie wykonywał czynności zgodne z treścią zawartych umów. W uznaniu Sądu nie ulega zatem wątpliwości, że kwestionowane umowy noszą cechy umowy o świadczenie usług, do których stosuje się odpowiednio przepisy o zleceniu (art. 750 k.c.) a nie umowy o dzieło i z tego powodu podlegają obowiązkowi składkowemu.

Podstawę wymiaru składek na obowiązkowe ubezpieczenia społeczne, zgodnie z art. 18 ust. 1 i 3 ustawy, stanowi osiągnięty na podstawie umów przychód.

Z tych względów, na podstawie art. 477 14 § 1 k.p.c., Sąd Okręgowy orzekł jak w punkcie 1 wyroku.

Stosownie do wyników postępowania, na podstawie art. 98 k.p.c., Sąd obciążył wnioskodawców obowiązkiem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego poniesionych przez organ rentowy (2 x 2 400 zł). Wysokość wynagrodzenia pełnomocnika Sąd ustalił na podstawie § 6 pkt 5 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu z dnia 28 września 2002 r. (Dz.U.2013.490 t.j. z dnia 2013.04.23) w zw. z § 21 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych (Dz. U. 2015. 1804 z dnia 2015.11.05).

Z./ odpis wyroku wraz z uzasadnieniem doręczyć pełnomocnikowi wnioskodawców.

27.10.2017

Uzasadnienie sporządził P. K.

Zaakceptowano- SSO A. J.