Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt V GZd 8/14

POSTANOWIENIE

20 września 2017 r.

Sąd Rejonowy w Olsztynie Wydział V Gospodarczy

w składzie następującym: Przewodniczący: SSR Joanna Bury

Protokolant: stażysta Agnieszka Olechna

po rozpoznaniu w dniu 07 września 2017r. w Olsztynie na rozprawie

sprawy z wniosku J. B. (1)

z udziałem A. B. (1)

o pozbawienie A. B. (1) prawa prowadzenia działalności i pełnienia funkcji określonych w art. 373 ust. 1 prawa upadłościowego i naprawczego

na podstawie przepisów ustawy prawo upadłościowe i naprawcze w brzmieniu obowiązującym do dnia 31.12.2015r.

postanawia:

1. pozbawić A. B. (1) (P. nr (...)) prawa prowadzenia działalności gospodarczej na własny rachunek oraz pełnienia funkcji członka rady nadzorczej, reprezentanta lub pełnomocnika w spółce handlowej, przedsiębiorstwie państwowym, spółdzielni, fundacji lub stowarzyszeniu na okres 5 (pięciu) lat,

2. zasądzić od uczestnika A. B. (1) na rzecz wnioskodawcy kwotę 4.759,88 zł (słownie złotych: cztery tysiące siedemset pięćdziesiąt dziewięć 88/100) tytułem zwrotu kosztów postępowania.

SSR Joanna Bury

Sygn. akt V GZd 8/14

UZASADNIENIE

Wnioskodawczyni J. B. (1) wniosła o orzeczenie wobec uczestnika A. B. (1) zakazu prowadzenia działalności gospodarczej na własny rachunek oraz pełnienia funkcji członka rady nadzorczej, reprezentanta lub pełnomocnika w spółce handlowej, przedsiębiorstwie państwowym, spółdzielni, fundacji lub stowarzyszeniu oraz o zasądzenie od uczestnika na jego rzecz kosztów postępowania na lat 10.

Wnioskodawczyni w uzasadnieniu wniosku podała, że uczestnik był prezesem zarządu (...) Sp. z o.o. w S., która to spółka co najmniej w styczniu 2012r, stała się niewypłacalna. Wówczas zaprzestała spłaty wymagalnych zobowiązań, jak również zobowiązania spółki przekroczyły wartość jej majątku.

W odpowiedzi oraz w toku dalszego postępowania uczestnik A. B. (1) wniósł o oddalenie wniosku. Argumentował, że spółka stała się niewypłacalna dopiero z końcem 2012r., kiedy wnioskodawczyni zażądała zwrotu udzielonej spółce pożyczki w kwocie 200.000zł, a następnie tytułem zabezpieczenia zajęła rachunki bankowe spółki. Gdyby nie te działania wnioskodawczyni, spółka mogłaby zostać zlikwidowana w ramach procedury likwidacji, a nie wymuszonej, szybkiej sprzedaży. Spółka regulowała na bieżąco zobowiązania wobec ZUS w ramach układu ratalnego oraz wobec US aż do lutego 2013r., kiedy to na wniosek wnioskodawczyni zablokowane zostały rachunki bankowe spółki. Ponadto, nie tylko wnioskodawczyni dofinansowywała spółkę. Również uczestnik i jego małżonka udzielili spółce pożyczek w kwocie 4.200.000,00zł. Gdy wnioskodawczyni zażądała zwrotu pożyczki, również uczestnik i jego małżonka wystąpili o zwrot swoich pożyczek. Nie ma więc winy uczestnika, a wręcz przeciwnie, uczestnik i jego rodzina dopłacali do spółki wysokie kwoty, a uczestnik dodatkowo poręczał udzielana spółce kredyty.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 21-10-2003 roku uczestnik A. B. (1) zawarł z W. B. umowę spółki z ograniczoną odpowiedzialnością pod firmą (...) z siedzibą w S.. Przedmiotem działalności była przede wszystkim produkcja drewna i wyrobów z drewna oraz korka. Jednoosobowym członkiem zarządu był A. B. (1). Działalność spółki była prowadzona w zakładzie produkcyjnym znajdującym się w S. ul (...) KW Nr OLI (...) (dowód: okoliczności bezsporne potwierdzone dokumentami i ustaleniami w sprawie II 281/15).

Z dniem 28.01.2004 r. E. B. przystąpiła do spółki (...) obejmując 500 udziałów o wartości nominalnej 500 zł ((dowód: okoliczności bezsporne potwierdzone dokumentami i ustaleniami w sprawie II 281/15).

W okresie od 15-06-2004 roku do 24-07-2012 roku E. B. udzieliła spółce

pożyczek, i tak w dniu: 15-06-2004 w kwocie 120000 zł, 9-11-2004 w kwocie 392 500 zł,

22-12-2004 w kwocie 136500 zł, 21-09-2005 w kwocie 188000 zł, 31-12-2005 w kwocie

105000 zł, 13-01-2006 w kwocie 210 000 zł, 30-06-2006 w kwocie 138000 zł, 17-07- 2006 w kwocie 70 000 zł , 30-07-2009 w kwocie 340 000 zł, 20-08-2009 w kwocie 230000 zł ,24-09-2009 w kwocie 100000 zł, 29-09-2009 w kwocie 96000 zł, 12-04-2010 w kwocie 100000 zł, 11-05-2010 w kwocie 200 000 zł, 14-02-2011 w kwocie 450000 zł , 24-07-2012 w kwocie 400 000 zł . W dniu 24-07-2012 strony zmieniły terminy spłaty pożyczek w ten sposób ,że miały być one zwrócone w terminie 7 dni od otrzymania wezwania. E. B. zwrócono 38 000 zł w dniu 26-02-2010 i 72 00 zł w dniu 31-03-2010 (dowód: okoliczności bezsporne potwierdzone dokumentami i ustaleniami w sprawie II 281/15)..

Pożyczek udzielał spółce także uczestnik. I tak w dniu 23-07-2004 w kwocie 31 000 zł , 31-08-2004 w kwocie 20 000 zł, 29-10-2004 w kwocie 23000 zł, 10-06-2005 w kwocie 34 000 zł ,28-11-2008 w kwocie 90 000 zł , 28-12-2008 w kwocie 283 000 zł, 10-10-2010 w kwocie 179000 zł, 5-01-2011 w kwocie 118000 zł, 7-02-2011 w kwocie 98000 zł, 10-03-2011 w kwocie 41 000 zł ,10-05-2011 w kwocie 148000 zł, 10-06-2011 w kwocie 47 000 zł, 10-04-2012 w kwocie 97 000 zł, 9-05-2012 w kwocie 167 000 zł , 11-06-2012 w kwocie 41 000 zł , 9-07-2012 w kwocie 117000 zł, 06-08-2012 w kwocie 80 000 zł, 10-09-2012 w kwocie 78000 zł. A. B. zwrócono kwotę 685000 zł z tytułu udzielonych pożyczek, w tym dniu 31-01-2013 roku zwrócono kwotę 32 000 zł (dowód: okoliczności bezsporne potwierdzone dokumentami i ustaleniami w sprawie II 281/15)..

W dniu 11-05-2007 roku J. B. (2) i J. B. (1) przystąpili do spółki (...) i objęli nowo utworzone udziały w podwyższonym kapitale zakładowym. Pierwszy objął (...) udziały, a druga 1100 o wartości nominalnej 500 zł każdy. W związku z tym udziałowcami spółki byli A. B. (1) ( (...) udziałów) , E. B. ( 500 udziałów) , J. B. (2) ( (...) udziałów) , J. B. (1) ( 1100) (dowód: okoliczności bezsporne potwierdzone dokumentami i ustaleniami w sprawie II 281/15).

W dniu 17-05-2010 roku pomiędzy J. B. (1) a spółką reprezentowaną przez uczestnika została zawarta umowa pożyczki. Na jej podstawie J. B. udzieliła pożyczki w kwocie 200 000 zł z przeznaczeniem na prowadzenie działalności gospodarczej. Spółka miała zwrócić pożyczkę z ustalonymi odsetkami do końca 2011 roku (dowód: okoliczności bezsporne potwierdzone dokumentami i ustaleniami w sprawie II 281/15).

Od 2009r. spółka miała problemy z terminowym regulowaniem składek ZUS (dowód: dokumenty i ustalenia w sprawie II 281/15, pisemne i ustne opinie biegłego sądowego z zakresu rachunkowości Pana J. C. w aktach sprawy).

W dniu 19-08-2011 roku pomiędzy spółką a ZUS O /O. została zawarta umowa nr (...) o rozłożenie na raty należności z tytułu składek. Dotyczyło to kwoty 428 554,07 zł

W dniu 10-11-2012 roku zostały zawarte umowy darowizny wierzytelności (umowy przelewu wierzytelności w formie darowizny) pomiędzy E. B. a Ł. B. (1), na podstawie których E. B. przeniosła na rzecz Ł. B. (1) wierzytelności z tytułu udzielonych spółce pożyczek z dnia 9-11-2004r. (dowód: okoliczności bezsporne potwierdzone dokumentami w postaci umowy darowizn z dnia 10.11.2012r. oraz dokumentami i ustaleniami w sprawie II 281/15).

Pismem z dnia 14-11-2012 roku J. B. (2) zażądał zwołania zgromadzenia wspólników na podstawie art. 236§ 1 ksh celem podjęcia uchwały o rozwiązaniu spółki (dowód: okoliczności bezsporne potwierdzone dokumentami i ustaleniami w sprawie II 281/15)..

Pismem z dnia 23-11-2012 roku Ł. B. (1) wezwał spółkę do zwrotu udzielonych jej pożyczek w łącznej kwocie 3 756643,02 zł (dowód: pismo z dnia 23.11.2012r. w aktach sprawy).

W dniu 10-12- 2012 roku została zawarta pomiędzy spółką (...) a spółką (...) reprezentowaną przez A. B. (3) porozumienie, przedmiotem którego było uzgodnienie warunków sprzedaży nieruchomości położonej w S. KW nr (...) . Do sprzedaży tej nie doszło (dowód: porozumienie z dnia (...).2012r. w aktach sprawy, zeznania świadka A. B. (3)).

W dniu 21-12-2012 roku na wniosek mniejszościowego wspólnika odbyło się nadzwyczajne zgromadzenie wspólników spółki (...). Przedmiotem zgromadzenia miało być przedstawienie przez zarząd aktualnej sytuacji spółki, podjęcie uchwały w sprawie rozwiązania spółki na wniosek wspólnika mniejszościowego - J. B. (2), podjęcie uchwały co do dalszego istnienia spółki ( art. 233§ l ksh) , podjęcie uchwał mających na celu restrukturyzację spółki w kierunku zmniejszenia obciążeń podatkowych spółki, podjęcie uchwały zawierającej zgodę na ustanowienie na majątku spółki ograniczonych praw rzeczowych, w tym hipoteki, podjęcie uchwały do zobowiązania wspólników do wniesienia opłat, podjęcie uchwały co do zmiany umowy spółki, podjęcie uchwały zawierającej zgodę na zbycie przez wspólnika E. B. udziałów w drodze darowizny na rzecz syna Ł. B. (1) (dowód: okoliczności bezsporne potwierdzone dokumentem w postaci protokołu zgromadzenia wspólników w aktach sprawy oraz dokumentami i ustaleniami w sprawie II 281/15).

Uchwałą nr 1 z dnia 21-12-2012 roku zgromadzenie wspólników postanowiło rozwiązać spółkę z dniem 1-01-2013 roku. Jedynie odnośnie do zbycia udziałów przez E. B. na rzecz Ł. B. (1) zgromadzenie nie wyraziło na to zgody (dowód: uchwała z dnia 21.12.2012r. w aktach sprawy).

Pismem z dnia 21-12-2012 roku J. B. (1) wezwała spółkę do zapłaty kwoty 241 509 , 18 zł , na którą składała się kwota udzielonej pożyczki z odsetkami (dowód: wezwanie do zapłaty z dnia 21.12.2012r. w aktach sprawy).

W dniu 28-12-2012 roku pomiędzy Ł. B. (1) a spółką reprezentowaną przez

uczestnika została zawarta ugoda w formie aktu notarialnego. Strony zgodnie potwierdziły, że Ł. B. (1) nabył od E. B. wierzytelność przysługującą od spółki z tytułu udzielonych spółce pożyczek. Jednocześnie strony oświadczyły .że zadłużenie spółki wobec Ł. B. na dzień 23-11-2012 roku wyniosło 3756643 ,02 zł, w tym należność główna 2958000 zł i odsetki w kwocie 798643,02 zł. Kwoty pożyczek nie zostały zwrócone. Zadłużenie stało się wymagalne w dniu 3-12-2012 roku tj w siódmym dniu otrzymania przez spółkę wezwania do zwrotu pożyczek. Spółka potwierdziła,że Ł. B. miał prawo naliczać odsetki ustawowe z tytułu opóźnienia od kwoty głównej od dnia 4-12-2012 roku. Strony zgodnie ustaliły, że dług zostanie spłacony w ratach: a) l rata w kwocie 50 000 zł do dnia 3-01-2013 roku, b) kolejne 36 rat w kwotach po 100000 zł płatne w terminach do l każdego miesiąca poczynając od lutego 2013 roku do stycznia 2016 ,c) ostania rata w kwocie 106643,02 zł płatna do 1-02-2016. W przypadku braku zapłaty pierwszej raty całe zadłużenie w kwocie 3 756643,02 zł miało stać się natychmiast wymagalne i winno zostać zapłacone przez spółkę w dniu 4-01-2013 roku ,a Ł. B. miał prawo doliczać ustawowe odsetki od kwoty należności głównej tj od kwoty 2958000 zł od dnia 4-12-2012. Spółka poddała się egzekucji z tego aktu notarialnego na podstawie art. 777§1 kpc co do obowiązku zapłaty na rzecz Ł. B. w dniu 4-01-2013 roku kwoty 3 756643,02 zł wraz z odsetkami ustawowymi naliczanymi od kwoty 2958000 zł od dnia 4- 12-2012 do dnia zapłaty. Ł. B. mógł wystąpić o nadanie klauzuli wykonalności w przypadku uchybienia przez spółkę terminowi zapłaty pierwszej raty oraz braku spłaty całości zadłużenia w określonym przez strony terminie (ugoda w formie aktu notarialnego z dnia 28.12.2012r. w aktach sprawy).

Postanowieniem z dnia 11-01-2013 roku Sąd Rejonowy w Olsztynie w sprawie ICo 18/13 nadał klauzulę wykonalności aktowi notarialnemu z 28-12-2012 co do kwoty 3 756643,02 zł wraz z odsetkami ustawowymi od kwoty 2 958 000 zł od dnia 4 -12-2012 do dnia zapłaty (dowód: odpis postanowienia z dnia 11.01.2013r. w aktach sprawy).

Nakazem zapłaty z dnia 22-01-2013 roku SO Olsztyn w sprawie I Nc 9/13 nakazał spółce aby zapłaciła powódce J. B. (1) kwotę 216 219,18 zł z ustawowymi odsetkami i kosztami procesu (dowód: odpis nakazu zapłaty z dnia 22.01.2013r. w aktach sprawy).

W dniu 31.01.2013r. uczestnik usiłował spłacić Ł. B. (1) jego wierzytelności w kwocie 347.860,00zł poprzez cesję wierzytelności na rzecz Ł. B. (1) jaką miała spółka (...) wobec J. Z.. W tej również dacie uczestnik usiłował spłacić własną wierzytelność wobec spółki w kwocie 550.999,63zł w ten sposób, ze zawarł umowę cesji wierzytelności z samym sobą jako prezes zarządu A. i jako osoba fizyczna, na podstawie której miało dojść do przeniesienia na niego wierzytelności w wymienionej kwocie jakie spółka (...) miała wobec M. G. (1) (dowód: okoliczności bezsporne potwierdzone dokumentami i ustaleniami w sprawie II 281/15).

W dniu 5-02-2013 roku uczestnik w imieniu spółki zawarł z Ł. B. (1) umowę o przeniesienie hipoteki. Spółka oświadczyła, że w dniu 7-03-2012 spółka zawarła z (...) cztery umowy gwarancji bankowych, które były zabezpieczone hipoteką w kwocie 1 000000 zł na (...) spółki (...) nr OLlO/ (...) . Umowy gwarancji wygasły, gdyż gwarancje nie zostały wykorzystane przez beneficjenta. W związku z tym hipoteka także

wygasła, z tym ,że bank odmówił wydania spółce oświadczenia o zgodzie na wykreślenie tej

hipoteki. W związku z wygaśnięciem tej hipoteki spółce przysługiwało uprawnienie do rozporządzenia opróżnionym miejscem hipotecznym w granicach wygasłej hipoteki, zgodnie z art. 101 1 ust 1 ustawo księgach wieczystych i hipotece. I działając na podstawie tego przepisu oskarżony w imieniu spółki rozporządził opróżnionym miejscem hipotecznym w tej

sposób, że na opróżnione miejsce hipoteczne w KW nr OLI (...) zajmowane dotychczas przez hipotekę (poz 15 ) w kwocie l 000 000 zł na rzecz (...) przenosi hipotekę ustanowioną w tej księdze wieczystej na rzecz Ł. B. (1) (poz 17) do wysokości hipoteki wygasłej, czyli do kwoty 1000 000 zł, a w pozostałym zakresie hipoteka ustanowiona na rzecz Ł. B. pozostała na dotychczasowej pozycji. Jednocześnie uczestnik w imieniu spółki wyraził zgodę na ujawnienie w ww księdze roszczenia Ł. B. o przeniesienie hipoteki. Przeniesienie hipoteki nastąpiło odpłatnie tj Ł. B. miał zwolnić spółkę z części długu w kwocie 100 000 zł , a zwolnienie to miało nastąpić z chwilą przeniesienia hipoteki . Roszczenie to zostało wpisane w KW i hipoteka ta została przeniesiona na opróżnione miejsce hipoteczne po hipotece wpisanej pod nr 15 w kwocie 1000 000 zł i przysługiwało jej

pierwszeństwo hipoteki wpisanej pod nr 15 do kwoty 1 000 000 zł (umowa z dnia 05.02.2013r. w aktach sprawy oraz dokumenty i ustaleniami w sprawie II 281/15).

W dniu 25 lutego 2013 roku uczestnik w imieniu spółki złożył wniosek o jej upadłość (okoliczności niesporne).

Również J. B. (1) jako wierzycielka, w dniu 27-02-2013 roku złożyła w sądzie wniosek o upadłość spółki (okoliczności niesporne).

Postanowieniem z dnia 8-03-2013 roku SR Olsztyn w sprawie VGU 13/13 zabezpieczył majątek spółki przez ustanowienie tymczasowego nadzorcy sądowego w osobie M. G. (2) .

W sprawozdaniu które wpłynęło do sądu 26-03-2016 roku tymczasowy nadzorca sądowy wskazał ,że wartość nieruchomości spółki wynosiła 3 512 000 zł ( operat z 23-10- 2012 roku) , maszyn i urządzeń 836 250 zł ( operat z 14-03-2012 ) , środków transportu 126000 zł ( operat z 14-03-2012) , wyposażenie stołówki 2300 zł ( operat 14-03- 012), wyposażenie biura 6880 zł ( operat 14 -03-2012) , magazyn wyrobów gotowych 279394,31 zł ( zestawienie stanów na 28-02-2013 ) , magazyn techniczny 27 209,54 zł ( zestawienie stanów na 28-02-2013 ) , stan środków w kasie i na rachunkach bankowych 166,48 zł ( stan na dzień 28-02-2013 ) , co łącznie stanowiło 4790200,33 zł. Sprawozdawca wskazał także ,że zobowiązania bilansowe spółki wynosiły 6875 994,69 zł . Nieruchomości były obciążone hipotekami w wysokości 7 663 313,95 zł. Ruchomości wycenione zostały łącznie na kwotę 1 278200 zł , w tym przewłaszczone na kwotę 475000 zł. W związku z tym na koszty postępowania upadłościowego mogła być przeznaczona kwota 10 procent wartości nieruchomości tj . 351 200 zł ( art. 345 ust1 puin) oraz nie przewłaszczone ruchomości o wartości 821 200 zł , co stanowiło łączną kwotę 1 172 400 zł i był to majątek wolny od obciążeń. Łączne koszty przewidywanego postępowania upadłościowego to 786294 zł (dowód: dokumenty i ustalenia w sprawie II 281/15).

Postanowieniem z dnia 28 -03-2013 roku SR Olsztyn w sprawie V GU 13/13 ogłosił upadłość likwidacyjną (...) sp z o.o. . w S. (odpis postanowienia z akt sprawy V GU 13/13).

Na dzień ogłoszenia upadłości spółka posiadała zaległości z tytułu podatku od nieruchomości i opłat za wodę za okres od sierpnia 2012 do marca 2013 w łącznej kwocie 73 369,10 zł .Spółka była też dłużnikiem (...) ( kwota 1 152,62 zł ) , (...) w O. (kwota 2409,66 zł opłata za II półrocze 2012 ), (...) ( kwota 1 219,50 zł rachunek z 30-03-2013 ), (...) (kwota 4132,89 zł plus 103,04 zł odsetki kara umowna naliczona za nie odebranie surowca drzewnego naliczona 31-12-2012), (...) w O. (kwota 30000 zł opłata za użytkowanie wieczyste za 2013), (...) (kwota 15 865 zł nie zrealizowanie umowy za I półrocze 2012 naliczona kara umowna ), firmy (...) sp z 00 (kwota 2460 zł termin zapłaty 12-12-2012) , (...) ( kwota 6924,60 zł kara umowna z tytułu nie odebranie drewna umowa opiewała na okres od 1-01-2012 do 30-06-2012) , (...) (kwota 2633 ,03 zł brak realizacji umowy zawartej 18-09-2012) , (...) sp z 00 ( faktura z 30-12-2012 ), E. A.. sp z o.o. kwota 2000 zł za szkolenie pracowników, które miało się odbyć 10-12-2012, R. sp z o.o. kwota 1359,59 zł) , (...) Kwota 2304,69 zł kara umowna za nie odebranie drewna zgodnie z umową sprzedaży 20-12-2012), (...) Ckwota 13 741 zł plus 278 zł odsetek za okres od 10-2012 do 02-2013), (...) Cłączna kwota 23 616 zł za usługi transportowe za okres od 09 do 01-2013 ), (...), najstarsze zobowiązanie z terminem 13- 06-2011 , następne 21-06-2011 , kolejne 24 -06-2011 ), (...) Cnaj starsze zobowiązania z terminem płatności 5-09-2011 i 28 - 11-2011 ), (...) Ctermin płatności 30-12-2011), J. B. (1) Ctermin płatności 31-12-2011) . Wobec P. i W. M. spółka zalegała na dość znaczne kwoty już od listopada i grudnia 2011 roku do lutego 2012 roku, łącznie było to ok 77 tys zł ) , wobec (...) listopad 2011 C2494,82 zł ), wobec W. M. od września i od grudnia 2011 C łącznie ok 30 tys zł) (dowód: okoliczności bezsporne potwierdzone dokumentami i ustaleniami w sprawie II 281/15)..

Po ogłoszeniu upadłości, postanowieniem z dnia 24.02.2016r. sędzia komisarz pozbawił wierzytelności Ł. B. (1) w kwocie 2.382.583,54zł należności głównej zabezpieczenia poprzez uchylenie zabezpieczenia wierzytelności hipoteką przymusową w kwocie 3.756.643,02zł na nieruchomości upadłego KW (...) oraz pozbawił wierzyciela hipotecznego Ł. B. (1) roszczenia o przeniesienie tej hipoteki na miejsce opróżnione przez hipotekę wpisaną pod numerem 15 w kwocie 1.000.000zł. Postanowienie jest prawomocne (odpis postanowienia sędziego-komisarza z dnia 24.02.2016r. w aktach sprawy).

Od roku 2009r. spółka miała problemy z regulowaniem terminowo swoich zobowiązań. Od końca 2011 roku spółka stała się trwale niewypłacalna, zaprzestała spłaty wymagalnych zobowiązań pieniężnych (dowód: dokumenty i ustalenia w sprawie II 281/15, pisemne i ustne opinie biegłego sądowego z zakresu rachunkowości Pana J. C. w aktach sprawy).

Na dzień 31.12.2011r. wymagalne były zobowiązania z tytułu dostaw i usług w kwocie 271.165,10 zł. Wskazane zobowiązania pozostawały niespłacone na dzień 25.02.2013r. (dzień złożenia wniosku o ogłoszenie upadłości). Udział wskazanych wymagalnych zobowiązań w zobowiązaniach krótkoterminowych spółki wynosił 9,3%. Kwota ta nie ujmuje zobowiązań aktualnych na daną datę, które zostały spłacone po terminie wymagalności, ale przed dniem 25.02.2013r. (dowód: dokumenty i ustalenia w sprawie II 281/15, pisemne i ustne opinie biegłego sądowego z zakresu rachunkowości Pana J. C. w aktach sprawy).

Na dzień 31.12.2011r. aktywa spółki zapewniały zaspokojenie wierzycieli na poziomie 114,1%, zaś na dzień złożenia wniosku o ogłoszenie upadłości już tylko na poziomie 45,9% (dowód: dokumenty i ustalenia w sprawie II 281/15, pisemne i ustne opinie biegłego sądowego z zakresu rachunkowości Pana J. C. w aktach sprawy).

W toku postępowania upadłościowego ustalono następujących wierzycieli spółki :

W. Bank Spółdzielczy z siedzibą w J., (...) Sp. z o.o. w N., M. W., M. P., A. E., B. W., B. R. - Doradztwo (...), B. J., B. M., C. M., C. T., C. D., C. W., D. A., D. J., (...) SA w G., E.- A.. Ośrodek (...). z 0.0. w N., (...). z 0.0. w O., F. W., Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych w W., G. S., G. W. - (...) W. G. (1), Gmina S., G. C. - Zakład Produkcyjno - Handlowo - Usługowy (...), G. A., H. A., I. I., J. J. (1), J. J. (2), K. I. (1), K. M., K. J. (1), K. B. (1), K. Z., K. B. (2), K. J. (2), K. J. (3), K. I. (2), K. W., L. G., L. J. (1), L. J. (2), M. K., M. M. (1), M. M. (2), M. M. (3), M. E., M. J. (1), M. W., M. J. (2), M. A., M. J. (3), Niepubliczny Zakład Opieki Zdrowotnej (...) Przychodnia (...). z 0.0. w O., N. A., O. E., (...) A., (...) Przedsiębiorstwo (...). z 0.0. w S., P. H., P. N., P. A., Państwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych w W., R. M., R.

- C. E., (...) O. Sp. z 0.0. SKA w O., R. A., R. D. (1) - Zakład Usług (...), R. R., R. D. (2), S. K., Skarb Państwa - Naczelnik Urzędu Skarbowego w O., Skarb Państwa - Nadleśnictwo G., Skarb Państwa – Nadleśnictwo M. w R., Skarb Państwa - Nadleśnictwo M., Skarb Państwa- Nadleśnictwo O., Nadleśnictwo S., Nadleśnictwo S., Nadleśnictwo W., Nadleśnictwo W., Skarb Państwa - Nadleśnictwo S., Skarb Państwa - Nadleśnictwo W., Skarb Państwa - Nadleśnictwo Zaporowo, Skarb Państwa - Regionalna Dyrekcja Lasów Państwowych w O., Skarb Państwa – Nadleśnictwo G., Skarb Państwa - Starosta (...), Skarb Państwa - Sąd Rejonowy w Olsztynie Wydział V Gospodarczy, S. P., S. A., S. A., S. A.,

S. D., S. H., S. I., S. A., S. J., (...) SA w W., Urząd Dozoru Technicznego w W., W. G. (2), W. J., Województwo (...), W. K., Z. S., Z. E., Z. P., Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w O., Z. M. (1), Z. M. (2), Z. Z. (1), Z. Z., Z. A., Z. G., Ł. M. - Przedsiębiorstwo (...), Ż. A. (dowód: dokumenty i ustalenia w sprawie II 281/15).

Wyrokiem z dnia 24.01.2017r. wydanym w sprawie II K 281/15 Sąd Rejonowy w Olsztynie uznał uczestnika za winnego 1) tego, że w okresie od 31.01.2011r. do 25.02.2013r. będąc prezesem zarządu A. p. z o.o. w S. nie zgłosił wniosku o upadłość tej spółki pomimo powstania warunków uzasadniających według przepisów upadłość spółki tj. czynu z art. 586 ksh ustawy z dnia 15.09.2010r. Kodeks spółek handlowych i za to skazał go na karę grzywny, 2) tego, że w dniu 03..11.2011r. w S. działając w celu osiągnięcia korzyści majątkowej dokonał przywłaszczenia powierzonych (...) sp. z o.o. w S. ruchomości stanowiących mienie znacznej wartości stanowiących własność (...) z tytułu zabezpieczenia zobowiązań wynikających z umowy o kredyt zwykły w rachunku bankowym w postaci piły optymalizer, centrum obróbczego dokonując och zbycia odpowiednio fakturami na kwotę 176.935,50zł, oraz 241.510,50zł na rzecz (...) S.A. we W. działając na szkodę (...) i za to skazał go na karę pozbawienia wolności, 3) tego, że w okresie od 31.12.2012r. do 05.02.2013r. działając w celu osiągnięcia korzyści majątkowej w krótkich odstępach czasu w wykonaniu z góry powziętego zamiaru, w razie grożącej spółce upadłości nie mogąc zaspokoić wszystkich wierzycieli spółki, w dniu 05.02.2013r. w O. usiłował zabezpieczyć wierzytelność Ł. B. (1) przez rozporządzenie na jego rzecz opróżnionym miejscem hipotecznym o nr 15 w kwocie 1.000.000zł na nieruchomości, dla której SR w Olsztynie prowadzi KW nr (...), lecz zamierzonego celu nie osiągnął z uwagi na to, że wartość nieruchomości w postępowaniu upadłościowym nie wystarczy na zaspokojenie tej hipoteki nr 15 , czym działał w tym zakresie na szkodę (...), 4) tego, że w dniu 30.01.2012r. usiłował spłacić wierzytelność Ł. B. (1) przez cesję wierzytelności na rzecz Ł. B. (1) jaką miała spółka (...) wobec J. Z. w kwocie 347.860,00zł lecz zamierzonego celu nie osiągnął z uwagi na to, że dłużnik był niewypłacalny, 5) za to, że w dniu 31.12.2012r. usiłował spłacić własne wierzytelności, jakie miał wobec spółki (...) z tytułu pożyczek w ten sposób, że zawarł umowę cesji wierzytelności z samym sobą jako prezes zarządu spółki i jako osoba fizyczna, na podstawie której miało dojść do przeniesienia na niego wierzytelności w kwocie 550.999,63zł, jakie spółka miała wobec M. G. (1) lecz zamierzonego celunie osiągnął z uwagi na nieważność umowy cesji na podstawie art. 210 ksh w zw. z art. 58§1 kc, 6) o to, że w dniu 31.01.2013r. spłacił w kwocie 32.000zł swoją wierzytelność, jaką miał wobec spółki (...) z tytułu udzielonych jej pożyczek, 7) o to, że w dniu 22.01.2013r. spłacił w kwocie 91.954,47zł wierzytelność, jaką miała wobec spółki (...) spółka (...) w ten sposób, że w imieniu spółki (...) zwrócił się do (...) sp. z o.o. w K. o przekazanie należności spółki (...) z tytułu dostawy towaru w łącznej kwocie 91.954,47zł na konto (...) sp. z o.o. Uczestnik został skazany na karę grzywny oraz karę pozbawienia wolności z zawieszeniem jej wykonania na okres próby (dowód: wyrok wraz z uzasadnieniem w sprawie II K 281/15 w aktach sprawy).

Wyrokiem Sądu Apelacyjnego w Białymstoku z dnia 07.07.2017r. (II AKa 69/17) zmieniono wyrok sądu I instancji w ten sposób, że ustalono, że zachowanie uczestnika związane z usiłowaniem spłaty własnych wierzytelności stanowi usiłowanie nieudolne oraz z opisu czynu wyeliminowano spłatę wierzytelności przez (...) sp. z o.o. (wyrok w sprawie II AKa 69/17 w aktach sprawy).

Sąd zważył, co następuje:

Wskazane postępowanie jest postępowaniem prowadzonym na wniosek podmiotu uprawnionego wskazanego w art. 376 ust.1 p.u.n., który uzależnia prowadzenie postępowania od wniosku wierzyciela, syndyka, nadzorcy sądowego albo zarządcy, a także Prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów i Przewodniczącego Komisji Nadzoru Finansowego.

Z uwagi na powyższe, w pierwszej kolejności należało rozważyć legitymację wnioskodawczyni do wszczęcia przedmiotowego postępowania.

W ocenie sądu, wnioskodawczyni posiada legitymację czynną do wszczęcia przedmiotowego postępowania.

Wnioskodawczyni jest bowiem wierzycielką (...) sp. z o.o. w S., co znajduje potwierdzenie w tytule wykonawczym, jaki złożyła do akt sprawy.

W ocenie sądu, w dacie złożenia przedmiotowego wniosku nie upłynął termin prekluzyjny przewidziany w art. 377 p.u.n.

Zgodnie z przepisem art. 377 p.u.n. nie orzeka się zakazu, o którym mowa w art. 373, jeżeli postępowanie w tej sprawie nie zostało wszczęte w terminie roku od dnia umorzenia lub zakończenia postępowania upadłościowego albo oddalenia wniosku o ogłoszenie upadłości na podstawie art. 13, a gdy wniosek o ogłoszenie upadłości nie był złożony, w terminie trzech lat od dnia, w którym dłużnik obowiązany był taki wniosek złożyć".

Dla porządku przypomnieć tylko należy, iż zgodnie z art. 452 ust.1 ustawy Prawo Restrukturyzacyjne, w sprawach, w których przed dniem wejścia w życie ustawy (01.01.2016r.) wpłynął wniosek o orzeczenie zakazu prowadzenia działalności gospodarczej, stosuje się przepisy dotychczasowe, z tym że zakaz ten może być orzeczony na okres od roku do dziesięciu lat.

Wykładnia wskazanego przepisu art. 377 p.u.n., z uwagi na jego rozbieżne interpretacje, wymaga posiłkowania się bogatym w tym zakresie orzecznictwem Sądu Najwyższego, które w ostatnim okresie charakteryzuje się jednolitością co do terminu liczenia na zgłoszenie wskazanego wniosku. I tak, w postanowieniu Sądu Najwyższego z dnia 05.03.2009r. (III CSK 297/08, LEX nr 512981) wyrażona została ogólna teza bazująca na literalnej wykładni przepisu art. 377 PUiN i wskazująca na to, że termin do wystąpienia z żądaniem orzeczenia zakazu działalności gospodarczej biegnie od dnia, w którym dłużnik był obowiązany złożyć wniosek o ogłoszenie upadłości tylko wtedy, gdy nie został on złożony. Po jego złożeniu roczny termin z art. 377 p.u.n. biegnie od daty zakończenia - w różny sposób - postępowania upadłościowego. Nawet, jeśli zobowiązany złożył wniosek o ogłoszenie upadłości z opóźnieniem, jednak postępowanie zostało wszczęte, wówczas roczny termin do złożenia wniosku o ukaranie rozpoczyna bieg od dnia zakończenia postępowania upadłościowego. Również aktualnie obecnie orzecznictwo podkreśla, iż od chwili złożenia wniosku o ogłoszenie upadłości, bez względu na upływ terminu z art. 377 in fine p.u.n., otwiera się termin do orzeczenia zakazu z art. 373 ust. 1 p.u.n. w oparciu o przesłankę z pkt 1 tego przepisu, a termin prekluzyjny z art. 377 in princ. p.u.n. będzie mógł rozpocząć bieg odpowiednio od dnia prawomocnego umorzenia lub zakończenia postępowania upadłościowego albo oddalenia wniosku o ogłoszenie upadłości na podstawie art. 13 p.u.n.

(postanowienie SN z dnia 28.01.2015r., II CSK 237/14).

Wskazane orzeczenie jest potwierdzeniem wcześniejszej wykładni tego przepisu prezentowanym przez judykaturę. I tak np. Sąd Najwyższy w postanowieniu z dnia 10.11.2006r. (I CSK 218/06 LEX nr 371453) podkreślił, iż „zgodnie z art. 377 p.u.n., jeżeli złożono wniosek o ogłoszenie upadłości, bez względu na to czy złożył go wierzyciel, czy upadły, o zakazie z art. 373 p.u.n. nie można orzekać, gdy postępowanie w tej sprawie nie zostało wszczęte w terminie roku od umorzenia lub zakończenia postępowania upadłościowego albo oddalenia wniosku na podstawie art. 13 p.u.n. Skoro więc wierzyciel złożył wniosek o ogłoszenie upadłości, to brak podstaw, aby termin do orzekania o zakazie z art. 373 p.u.n. wiązać z dniem, w którym dłużnik obowiązany był do złożenia wniosku o ogłoszenie upadłości. Jeżeli taki wniosek został złożony, termin ten biegnie od dnia umorzenia lub zakończenia postępowania upadłościowego albo oddalenia wniosku na podstawie art. 13 p.u.n. Skoro przepisy Prawa upadłościowego i naprawczego nie ograniczają terminu, w jakim wierzyciel może wystąpić z wnioskiem o ogłoszenie upadłości, a jedynie wymagają, aby uprawdopodobnił on swoją wierzytelność (art. 24 p.u.n.), to tym samym brak podstaw, aby ograniczać także termin do wszczęcia przez niego postępowania o orzekaniu o zakazie z art. 373 p.u.n. Ograniczenie takie może wprowadzić jedynie ustawodawca zmieniając treść tego przepisu”.

Z analizy wskazanego orzecznictwa wynika, że, zawsze w sytuacji, gdy wniosek o ogłoszenie upadłości został złożony, termin do zgłoszenia wniosku w trybie art. 373 p.u.n. biegnie od dnia zakończenia postępowania –bądź w przedmiocie upadłości – od dnia oddalenia wniosku na podstawie art. 13 p.u.n. , bądź postępowania upadłościowego- od dnia jego zakończenia lub umorzenia.

Wniosek o ogłoszenie upadłości przerywa więc bieg terminu prekluzyjnego i powoduje jego naliczanie od nowa – od dnia zakończenia postępowania w tym zakresie. Powyższe umożliwia sądowi w postępowaniu o orzeczenie zakazu wzięcie pod uwagę wszelkich zachowań reprezentanta upadłego – zarówno poprzedzających ogłoszenie upadłości jak i dokonywanych w trakcie postępowania (przesłanki z pkt.2,3 i 4 ust.1 art. 373 p.u.n.).

Postanowieniem z dnia 28.03.2013r. Sąd Rejonowy w Olsztynie ogłosił upadłość A. p. z o.o. w S., postępowanie nie zostało dotychczas zakończone, wniosek nie jest więc spóźniony.

Z uwagi na powyższe, zasadna jest analiza przesłanek orzeczenia przedmiotowego zakazu w stosunku do każdego z zarzutów wnioskodawcy.

I tak, w ocenie sądu uczestnik, będąc prezesem zarządu (...) Sp. z o.o. w S., a więc będąc do tego zobowiązanym z mocy ustawy, ze swej winy nie złożył w terminie dwóch tygodni od dnia powstania podstawy do ogłoszenia upadłości wniosku o ogłoszenie upadłości, co wyczerpało przesłanki z art. 373 ust.1 pkt. 1 p.u.n..

Należy podkreślić przy tym, iż zgodnie z uregulowaniami ustawy obowiązującej do dnia 31.12.2015r. Prawo Upadłościowe i Naprawcze (Dz.U. nr 60, poz.535 ze zm.) dłużnik był obowiązany, nie później niż w terminie dwóch tygodni od dnia, w którym wystąpiła podstawa do ogłoszenia upadłości, zgłosić w sądzie wniosek o ogłoszenie upadłości. Upadłość ogłasza się zaś w stosunku do dłużnika, który stał się niewypłacalny a więc nie wykonuje swoich wykonalnych zobowiązań. Uregulowania art. 11 p.u.n. w brzmieniu obowiązującym do dnia 31.12.2015r. stosuje się na podstawie art. 449 ustawy prawo restrukturyzacyjne, zgodnie z którym w sprawach, w których do dnia wejścia w życie ustawy nowej wpłynął wniosek o zakaz, stosuje się przepisy w dotychczasowym brzmieniu. Dodać należy również, iż obowiązki uczestnika związane ze zgłoszeniem wniosku o ogłoszenie upadłości bezspornie kształtowały uregulowania obowiązujące na dzień powstania przesłanek niewypłacalności, a nie przepisy ustawy wprowadzonej później.

W pierwszej kolejności stwierdzić należy, iż zgodnie z art. 11 kpc sąd orzekający w niniejszej sprawie jest związany prawomocnym wyrokiem karnym skazującym uczestnika między innymi za przestępstwo nie zgłoszenia w terminie wniosku o ogłoszenie upadłości. Wyrokiem karnym z dnia 24.01.2017r. uczestnik został bowiem skazany za to, że w okresie od dnia w okresie od 31.01.2011r. do 25.02.2013r. będąc prezesem zarządu (...) sp. z o.o. w S. nie zgłosił wniosku o upadłość tej spółki pomimo powstania warunków uzasadniających według przepisów upadłość spółki tj. czynu z art. 586 ksh ustawy z dnia 15.09.2010r. Kodeks spółek handlowych. Co do zaniechania więc uczestnika i jego winy skutkującej skazaniem uczestnika za przestępstwo z art. 586 ksh, sąd w niniejszym postępowaniu jest związany ustaleniami sądu karnego.

Nie zmienia oceny sądu przy tym przyjęcie za podstawę orzeczenia art. 11 p.u.n. w brzmieniu obowiązującym do dnia 31.12.2016r. i ustalenie, iż zarówno termin do zgłoszenia wniosku jak i przesłanki niewypłacalności definiować będzie ustawa prawo upadłościowe i naprawcze. Ustalone przez sąd karny zaniechania dłużnika i jego okres definiowane przez art. 11 p.u.n. również w brzmieniu obowiązującym do dnia 31.12.2015r. są bowiem analogiczne do ustaleń, które byłyby aktualne na tle uregulowań ustawy poprzednio obowiązującej.

Okoliczność daty niewypłacalności (31.12.2011r.) jak i skutki niezgłoszenia wniosku o ogłoszenie upadłości zostały stwierdzone zgodnie z ustaleniami wyroku karnego oraz znajdują potwierdzenie w opinii pisemnej biegłego J. C., która jako jasna, logiczna i znajdująca oparcie w dokumentach przedłożonych do sprawy i zeznaniach świadków, została uznana przez sąd za wiarygodną. Biegły wyjaśnił dodatkowo tok rozumowania i wyprowadzone z niego wnioski ustnie na rozprawie. Ponieważ wnioski opinii zostały sformułowane na podstawie dokumentów z akt sprawy oraz zeznań świadków i zostały przez biegłego logicznie wyjaśnione, sąd uznał opinię podstawową za podstawę ustaleń w sprawie. Sąd przyjął przy tym datę niewypłacalności spółki (...) na 31.12.2011r. przyjmując za potwierdzoną wskazaną datę ustaleniami wyroku karnego opartego na analizie całości dokumentacji księgowej spółki oraz na wyczerpujących opiniach innych biegłych. Data 31.12.2009r., którą wskazał biegły w opinii uzupełniającej nr 2, w ocenie sądu, nie była bowiem, w ocenie sądu, datą trwałego zaprzestania regulowania zobowiązań pieniężnych przez spółkę. Sąd Najwyższy w wyroku z 19 stycznia 2011 r.,V CSK 211/10,(OSNC-ZD 2011 nr 4, poz. 77)wskazał, że „choć niewątpliwie ustawodawca w art.11 ani w żadnym innym przepisie prawa upadłościowego i naprawczego, nie powtórzył regulacji zawartej w art. 2 pr.upadł. z 1934 r., to jednak zmieniona treść art. 11 ust. 1 pr.up.n. oraz jego cel i funkcja jednoznacznie wskazują, że nadal krótkotrwałe wstrzymanie płacenia długów wskutek przejściowych trudności nie jest podstawą ogłoszenia upadłości, gdyż o niewypłacalności w rozumieniu art. 11 ust.1 pr.up.n. można mówić dopiero wtedy, gdy dłużnik z braku środków przez dłuższy czas nie wykonuje przeważającej części swoich zobowiązań. Wskazuje na to użycie określenia »nie wykonuje« swoich wymagalnych zobowiązań, oznaczające pewną ciągłość »niewykonywania« oraz użycie liczby mnogiej »zobowiązań«. Przede wszystkim jednak niewątpliwie celem ustawodawcy nie było ogłaszanie upadłości w sytuacji niespłacenia z jakichkolwiek przyczyn jednego długu”. Z tego wynika, że krótkotrwałe powstrzymanie płacenia długu, wskutek przejściowych trudności, nie jest podstawą ogłoszenia upadłości, gdyż o niewypłacalności w rozumieniu art. 11 ust. 1 Prawa upadłościowego można mówić dopiero wtedy, gdy dłużnik z braku środków przez dłuższy czas nie wykonuje przeważającej części swoje zobowiązań. W takim przypadku można mówić o tzw. trwałym, a nie krótkotrwałym zaprzestaniu spłacania długów. W świetle tego stanowiska można przyjąć, że same występujące opóźnienia w płatnościach 11zobowiązań, ich przeterminowanie, nie jest równoznaczne z niewypłacalnością, gdy jednocześnie podmiot ten ma zdolność płatniczą, zobowiązania mają pokrycie w majątku spółki, istnieje możliwość spłaty zobowiązań w przyszłości. Oceny w tym zakresie należy przy tym dokonywać przy uwzględnieniu obiektywnych kryteriów dotyczących sytuacji finansowej spółki, gdyż czas właściwy do zgłoszenia wniosku o ogłoszenie upadłości ustalany jest w oparciu o okoliczności faktyczne konkretnej sprawy i musi za każdym razem odnosić się do stanu finansowego, majątkowego konkretnej spółki (por. wyroki Sądu Najwyższego: z 12 grudnia 2007 r., V CSK 296/07, LEX nr 488977 z 24 września 2008 r., II CSK 142/08, LEX nr 470009).

Dlatego też, w ocenie sądu, datą niewypłacalności spółki był dzień 31.12.2011r. wynikający z pierwszej opinii biegłego, z której wynikały trwałe (nie spłacone do dnia 28.02.2013r.) zobowiązania spółki.

Wszystkie podniesione wyżej argumenty wskazują na to, że z upływem 14-dniowego terminu od daty powstania podstawy do ogłoszenia upadłości, a więc do 14 stycznia 2012r. uczestnik A. B. (1) miał obowiązek zgłosić wniosek o ogłoszenie upadłości (...) sp. z o.o. w S.. Obowiązku tego jednak nie wykonał, a wniosek o ogłoszenie upadłości zgłoszony został dopiero w miesiącu lutym 2013r.

Zgodnie z art. 373 ust.1 p.u.n. orzeczenie zakazu prowadzenia działalności gospodarczej i pełnienia określonych funkcji uzależnione jest ściśle od winy osoby zobowiązanej w zakresie zaniechania wykonania obowiązku złożenia wniosku.

Jak wynika z art.373 ust.1 p.u.n. in principio orzeczenie zakazu możliwe jest tylko w stosunku do osoby, która ze swej winy dopuściła się określonych w nim zachowań, natomiast art. 373 ust.2 cyt. ustawy między innymi od stopnia winy uzależnia wymiar orzeczonego zakazu.

W doktrynie podkreśla się, że podstawa do pozbawienia praw upadłego i innych osób wymienionych w tym przepisie, która oparta jest na winie, występuje nie tylko wtedy, gdy osoba, która ma zostać pozbawiona praw wymienionych w tym przepisie umyślnie dokonała czynności, o których mowa w art. 373 ust. 1 pkt 1-3, lecz także, gdy działania te są następstwem jej niedbalstwa. Przepis ten bowiem nie uzależnia możliwości pozbawienia praw od rodzaju czy stopnia winy upadłego czy innej osoby dokonującej czynności, o których mowa w art. 373 ust. 1 pkt 1-4. Stopień winy tych osób będzie miał jednak wpływ na zakres pozbawienia praw, co wynika z art. 373 ust. 2 (Komentarz do art. 373 ustawy z dnia 28 lutego 2003 r. Prawo upadłościowe i naprawcze (Dz.U.03.60.535), [w:] A. Jakubecki, F. Zedler, Prawo upadłościowe i naprawcze. Komentarz, Zakamycze, 2003).

W ocenie sądu, w zakresie omówionego wyżej naruszenia przez uczestnika A. B. (1) obowiązku zgłoszenia w terminie wniosku o ogłoszenie upadłości spółki, należy przypisać uczestnikowi winę w postaci winy umyślnej a jej stopień określić jako wysoki.

Uczestnik A. B. (1), jak wynika z zeznań świadków, miał pełną wiedzę co do kondycji finansowej spółki. Te argumenty wskazują na to, że posiadając pełną wiedzę o sytuacji finansowej oraz mając władzę decyzyjną a także świadomość braku perspektyw na zaspokojenie wierzycieli (z uwagi na wysokie zobowiązania kredytowe, zobowiązania z tytułu udzielonych spółce pożyczek, wobec dostawców towarów i usług oraz działalność zakończoną corocznie wysoką stratą) uczestnik, w ramach winy umyślnej nie złożył wniosku o ogłoszenie upadłości spółki. Jak wynika z materiału dowodowego sprawy, uczestnik ratował cyklicznie spółkę pożyczkami udzielanymi z majątku własnego i małżonki. Założenia okazały się błędne, jednak ryzyko w tym zakresie obciążało prezesa zarządu spółki – uczestnika A. B. (1).

Na przyjęty przez sąd stopień zawinienia uczestnika miała ponadto wpływ okoliczność, iż stan niewypłacalności spółki utrzymywał się długo (1 rok czasu) i związany był ściśle z decyzjami co do kontynuowania działalności gospodarczej podjętymi przez uczestnika.

Na ocenę stopnia winy uczestnika jako wysokiego miała ponadto znaczący wpływ wysokość zobowiązań oraz wielość wierzycieli. Im większe bowiem długi niewypłacalnego podmiotu, tym wyższa powinna być ostrożność, racjonalna ocena sytuacji i przedkładanie interesu wierzycieli ponad inne interesy przez podmiot gospodarczy w zakresie wypełnienia obowiązków ustawowych związanych z zaspokojeniem wierzycieli. Przy takiej kwocie wierzytelności (w większości bez szans na zaspokojenie), wielości pokrzywdzonych wierzycieli i przy przyjęciu 12 miesięcznego okresu zwłoki w zgłoszeniu wniosku o upadłość, która to zwłoka w zasadzie uniemożliwiła zaspokojenie większości wierzycieli z majątku spółki, stopień zawinienia uczestnika należy ocenić jako wysoki. Przy ocenie stopnia winy sąd wziął jednak pod uwagę, na korzyść uczestnika, okoliczność, że w konsekwencji to uczestnik złożył wniosek o ogłoszenie upadłości spółki.

Okolicznością wpływającą bardzo negatywnie na ocenę winy uczestnika są również działania podejmowane przez niego na przedpolu upadłości. Uczestnik został bowiem skazany prawomocnym wyrokiem karnym za to, że wybiórczo zaspokajał wierzycieli spółki i usiłował spłacać i zabezpieczać głównie zobowiązania spółki wobec siebie i swojej rodziny. Uczestnik, w sytuacji, gdy spółka znajdowała się w stanie grożącej jej upadłości, nie mogąc zaspokoić wszystkich wierzycieli, spłacił w całości wierzytelność (...) w J. w łącznej kwocie 204.677,42zł, usiłował zabezpieczyć wierzytelność Ł. B. (1) przez rozporządzenie na jego rzecz opróżnionym miejscem hipotecznym w kwocie 1.000.000,00zł, zabezpieczył wierzytelność Ł. B. (1) przez rozporządzenie na jego rzecz wierzytelnością przysługującą A. w łącznej kwocie 347.860zł, dokonał spłaty Ł. B. (1) w kwocie 550.999,63zł wynikających z umowy pożyczek udzielonych spółce przez przerachowanie tej należności z kontrahentem spółki (...), spłacił w części w kwocie 32.000zł swoją wierzytelność wynikajacą z umowy pożyczek udzielonych A., czym działał na szkodę pozostałych wierzycieli spółki.

Dla wymiaru orzeczonego zakazu znaczenie ma jednak nie tylko stopień winy, ale także skutki mające wpływ na realizację celu postępowania upadłościowego, którym jest zaspokojenie wierzycieli w jak największym stopniu. Duże znaczenie ma więc przy tym związek przyczynowy pomiędzy uchybieniami wymienionymi w art. 373 ust.1pkt.1-4 p.u.n. a obniżeniem wartości ekonomicznej przedsiębiorstwa upadłego i rozmiarem pokrzywdzenia wierzycieli. Podkreślić należy przy tym, iż obniżenie wartości ekonomicznej przedsiębiorstwa powinno zostać ocenione w kontekście jego „potencjału ekonomicznego” a więc powinny zostać wzięte pod uwagę wszystkie czynniki mające wpływ na stan i wartość przedsiębiorstwa.

Oceniając zmianę potencjału ekonomicznego przedsiębiorstwa upadłego w okresie pomiędzy datą, kiedy nastąpić powinno zgłoszenie wniosku o upadłość (styczeń 2012r.) a datą faktycznego złożenia wniosku, stwierdzić należy, iż negatywny wpływ na zakres orzeczonego wobec uczestnika zakazu, ma okoliczność, iż pokrzywdzenie wierzycieli niezłożeniem w terminie wniosku o ogłoszenie upadłości było znaczące. Jak wynika bowiem z opinii biegłego, na koniec grudnia 2011r. aktywa zapewniały zaspokojenie wierzycieli spółki na poziomie 114,1%, zaś na dzień ogłoszenia upadłości – już tylko na poziomie 45,9%. Również z dokumentów postępowania upadłościowego wynika, że w postępowaniu upadłościowym, wierzycieli inni niż wierzyciele rzeczowi w zasadzie nie mają szans na zaspokojenie wierzytelności. Mając na uwadze opinie biegłego w niniejszej sprawie oraz wyjaśnienia ustne stwierdzić należy również, iż wszelkie zmiany wartości majątku spółki (również te wynikające z upływu czasu i mające związek z zużyciem lub zniszczeniem ruchomości np. tarcicy) działają na niekorzyść uczestnika. Wskazać należy również, iż w okresie pomiędzy dniem 31.12.2011r. a 28.02.2013r. zwiększyła się również kwota zobowiązań spółki, co zmniejsza stopień zaspokojenia wierzytelności.

Zwiększony rozmiar pokrzywdzenia wierzycieli związany był również z niemożliwymi do zaspokojenia wierzytelnościami odsetkowymi narosłymi przez okres opóźnienia w zgłoszeniu wniosku i ogłoszeniu upadłości, a które zaprzestają biegu dopiero z dniem ogłoszenia upadłości (zgodnie z art.92 ust.1 p.u.n.) oraz ze szkodą, jakiej doznali wskutek braku zaspokojenia. Dodatkowo należy wziąć pod uwagę, że z uwagi na brak spłaty wierzycieli oraz upływ kolejnego okresu czasu od chwili powstania zobowiązań, wierzycieli zmuszeni byli do wszczynania postępowań egzekucyjnych wobec spółki i ponoszenia ich kosztów, które pozostały nie do odzyskania. Wszystkie te okoliczności, w ocenie sądu świadczą o tym, że opisane wyżej zachowanie uczestnika wyczerpało w tym zakresie przesłanki orzeczenia zakazu z art. 373 ust. 1 pkt.1 p.u.n.

Pozytywny natomiast wpływ na wymiar zakazu skutkujący orzeczeniem 5 letniego zakazu a nie maksymalnego 10-letniego okresu miała okoliczność, iż jednym z największych, pokrzywdzonych niewypłacalnością spółki wierzycieli jest uczestnik i jego rodzina. Udzielanymi spółce pożyczkami uczestnik starał się ratować sytuację finansową spółki.

Orzekając zakaz, sąd miał na uwadze również, że zgodnie z art. 18§3 ksh skutkiem wyroku skazującego uczestnika jest 5 letni zakaz sprawowania przez uczestnika funkcji członka zarządu, rady nadzorczej, komisji rewizyjnej albo likwidatora. W ocenie sądu orzekającego, taki okres zakazu uzupełnionego aktualnie o zakaz prowadzenia działalności gospodarczej spełni swoje funkcje prewencyjne i ochronne.

O kosztach postępowania orzeczono na podstawie art. 520 § 1 kpc. W skład kosztów procesu poniesionych przez wnioskodawczynię wchodzi kwota 1817zł kosztów zastępstwa procesowego i opłaty skarbowej od pełnomocnictwa, 100 zł opłaty od wniosku, 2.813,36zł tytułem wypłaconego biegłemu wynagrodzenia, oraz 29,52 zł opłaty uiszczonej za odpis aktu notarialnego.

SSR Joanna Bury