Pełny tekst orzeczenia

POSTANOWIENIE

Dnia 20 września 2017 r.

Sąd Okręgowy w Gliwicach III Wydział Cywilny Odwoławczy w następującym składzie:

Przewodniczący – Sędzia SO Gabriela Sobczyk (spr.)

Sędziowie SO Roman Troll

SR (del.) Ewa Buczek-Fidyka

Protokolant Agnieszka Wołoch

po rozpoznaniu w dniu 7 września 2017r. w Gliwicach na rozprawie

sprawy z wniosku Ł. S.

przy udziale G. O. (poprzednio S.)

o podział majątku wspólnego

na skutek apelacji uczestniczki postępowania

od postanowienia Sądu Rejonowego w Żorach

z dnia 8 września 2016r., sygn. akt I Ns 169/15

postanawia:

1.  zmienić zaskarżone postanowienie w punkcie 5 o tyle, że zasądzoną w nim od uczestniczki postępowania G. O. (poprzednio S.) na rzecz wnioskodawcy Ł. S. spłatę w wysokości 6805,35 zł (sześć tysięcy osiemset pięć złotych trzydzieści pięć groszy) rozłożyć na 14 (czternaście) miesięcznych rat:

- 13 (trzynaście) rat w wysokości po 500 zł (pięćset złotych),

- 14 (czternasta) rata w wysokości 305,35zł (trzysta pięć złotych trzydzieści pięć
groszy),

płatnych do dnia 20 każdego miesiąca począwszy od października 2017r. wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie w razie opóźnienia w płatności którejkolwiek z rat;

2.  oddalić apelację w pozostałej części;

3.  oddalić wniosek wnioskodawcy o zasądzenie kosztów postępowania odwoławczego.

SSR(del.) Ewa Buczek-Fidyka SSO Gabriela Sobczyk SSO Roman Troll

UZASADNIENIE

Ł. S. wniósł o przeprowadzenie podziału majątku wspólnego z uczestniczką postępowania G. S.. W uzasadnieniu powyższego wniosku podał, że małżeństwo wnioskodawcy i uczestniczki postępowania zostało rozwiązane przez rozwód, zaś w skład majątku dorobkowego byłych małżonków wchodzą: telewizor LG 37 cali – o wartości 500,00 zł, pralka automatyczna W. – o wartości 450,00 zł, kino domowe S. – o wartości 100,00 zł, laptop H. (...) – o wartości 500,00 zł, rogówka – o wartości 200,00 zł, samochód osobowy F. (...), rok produkcji 1996 r. – o wartości 500,00 zł,

Wniósł o przyznanie składników wymienionych pod lit. a-c uczestniczce postępowania, natomiast pozostałych składników, wymienionych pod lit. d-f – wnioskodawcy, a ponadto ustalenie, że wnioskodawca uiścił dług obciążający majątek wspólny w kwocie 13.803,07 zł i zasądzenie od uczestniczki na jego rzecz kwoty 6.826,54 zł tytułem wyrównania udziałów stron w majątku wspólnym.

W uzasadnieniu wskazał, że ww. składniki majątku były kupowane częściowo na raty ze środków pochodzących z pożyczek, przeznaczonych na zaspokajanie potrzeb rodziny.

W odpowiedzi na wniosek uczestniczka postępowania wniosła o jego oddalenie oraz zarzuciła, że wnioskodawca wielokrotnie wskazywał w sprawie rozwodowej, że ponosi koszty spłaty wspólnie zaciągniętych kredytów, co jej zdaniem wpłynęło na określenie zakresu jego obowiązków alimentacyjnych wnioskodawcy wobec wspólnego dziecka stron. Nadto, w toku rozprawy w dniu 17.09.2015 r. wniosła o rozliczenie środków zgromadzonych na rachunkach emerytalnych.

Zaskarżonym postanowieniem z dnia 08 września 2016 roku Sąd Rejonowy w Żorach ustalił, że w skład majątku wspólnego wnioskodawcy Ł. S. (S.) i uczestniczki postępowania G. S. (S.) wchodzi:

a)prawo własności odbiornika telewizyjnego marki LG o przekątnej ekranu 37 cali – o wartości 500,00 zł,

b)prawo własności pralki automatycznej W. – o wartości 450,00 zł,

c)prawo własności kina domowego marki S. – o wartości 100,00 zł,

d)prawo własności laptopa marki H. (...) – o wartości 500,00 zł,
e)równowartości mebla – rogówki – o wartości 200,00

f)równowartość samochodu osobowego marki F. (...), rok produkcji 1996 r.,
nr rej. (...) – o wartości 500,00 zł,

g) prawo własności środków zgromadzonych na rachunku wnioskodawcy Ł. S.
w (...) Spółka Akcyjna w W.
w wysokości 364. (...) jednostek rozliczeniowych – o wartości 13.208,82 zł,

h) prawo własności środków zgromadzonych na rachunku uczestniczki postępowania G.
S. w (...) Spółka Akcyjna w W.
w wysokości 355. (...) jednostek rozliczeniowych – o wartości 12.856,53 zł,

i) prawo własności środków zewidencjonowanych na subkoncie wnioskodawcy Ł. S. w Zakładzie Ubezpieczeń Społecznych w W. w wysokości 10.026,01 zł,

j) prawo własności środków zewidencjonowanych na subkoncie uczestniczki
postępowania G. S. w Zakładzie Ubezpieczeń Społecznych
w W. w wysokości 8.381,67 zł,

- o łącznej wartości 46.723,03 zł.

Ponadto Sąd Rejonowy ustalił, że udziały wnioskodawcy i uczestniczki postępowania w ich majątku wspólnym są równe, ustalił wartość nakładów wnioskodawcy z jego majątku osobistego na majątek wspólny na kwotę 13.760,69 zł.

Dokonał podziału majątku wspólnego wnioskodawcy i uczestniczki postępowania, w wyniku którego przyznać na rzecz wnioskodawcy Ł. S. opisane w punkcie 1 pod lit. e) i f) równowartości rzeczy oraz opisane w pkt. 1 pod lit. d) prawo własności laptopa, o wartości 1.200,00 zł, prawo do własności części środków zgromadzonych na rachunku wnioskodawcy w (...) Spółka Akcyjna w W. opisanych w punkcie 1 pod lit. g), w wysokości 360. (...) jednostek rozliczeniowych, prawo do własności części środków zewidencjonowanych na subkoncie wnioskodawcy w Zakładzie Ubezpieczeń Społecznych w W. opisanych w punkcie 1 pod lit. i) w wysokości 9.203,84 zł; zaś na rzecz uczestniczki postępowania G. S. przyznał opisane w punkcie 1 pod lit. a)-c) prawo własności rzeczy, o wartości 1.050,00 zł, prawo własności środków zgromadzonych na rachunku uczestniczki postępowania w (...) Spółka Akcyjna w W. opisane w punkcie 1 pod lit. h), prawo do własności części środków zgromadzonych na rachunku wnioskodawcy w (...) Spółka Akcyjna w W. opisanych w punkcie 1 pod lit. g), w wysokości 4. (...) jednostek rozliczeniowych, prawo własności środków zewidencjonowanych na subkoncie uczestniczki postępowania G. S. w Zakładzie Ubezpieczeń Społecznych w W. opisane w punkcie 1 pod lit. j), prawo do własności części środków zewidencjonowanych na subkoncie wnioskodawcy Ł. S. w Zakładzie Ubezpieczeń Społecznych w W. opisanych w punkcie 1 pod lit. i) w wysokości 822,17 zł;

Sąd Rejonowy zasądził tytułem spłaty należnego wnioskodawcy udziału w majątku wspólnym oraz rozliczenia nakładów opisanych w punkcie 3, od uczestniczki postępowania G. S. kwotę 6.805,35 złotych płatną w pięciu miesięcznych ratach, po 1.361,07 złotych każda, płatnych do dnia 20. każdego miesiąca kalendarzowego, począwszy od miesiąca następującego po miesiącu, w którym uprawomocni się niniejsze postanowienie, wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie w razie opóźnienia w terminie płatności, nakazał pobrać od wnioskodawcy Ł. S. na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego w Żorach kwotę 147,65 zł z zasądzonego na jego rzecz od uczestniczki postępowania świadczenia tytułem połowy nieuiszczonych kosztów sądowych; nakazał pobrać od uczestniczki postępowania G. S. na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego w Żorach kwotę 147,65 zł tytułem połowy nieuiszczonych kosztów sądowych i orzekł, że w pozostałym zakresie wnioskodawca i uczestniczka postępowania ponoszą koszty postępowania związane ze swym udziałem w sprawie.

Sąd Rejonowy ustalił, że małżeństwo wnioskodawcy i uczestniczki postępowania zawarte w dniu 25.08.2007 roku zostało rozwiązane przez rozwód wyrokiem Sądu Okręgowego w Gliwicach Ośrodka (...) w R. z dnia 26.03.2013 roku, prawomocnego z dniem 17.04.2013 roku, sygn. akt II RC 90/13. W wyroku tym nie orzeczono o sposobie korzystania ze wspólnego mieszkania stron. W czasie trwania małżeństwa nabyli oni składniki majątku wymienione we wniosku, o wartościach tam podanych, przy czym samochód osobowy został sprzedany za cenę 500,00 zł, którą to cenę zatrzymał wnioskodawca, zaś mebel – rogówka uległ zużyciu i został wyrzucony. Tym samym ustalił, że w skład majątku wspólnego wchodzą przedmioty wskazane w postanowieniu. :

Ustalił, że te składniki majątku w większości nabywane były w większości na kredyt; zobowiązania kredytowe po ustaniu wspólności ustawowej regulował wnioskodawca. Łącznie spłacił on zobowiązania w kwocie 13.760,69 zł. Uczestniczka postępowania wiedziała o zaciąganych zobowiązaniach.

Ponadto Sąd rejonowy ustalił, że w skład majątku wspólnego wchodzą środki zgromadzone na rachunkach zainteresowanych w (...) Spółka Akcyjna w W. w w ilości i wartości wskazanej w postanowieniu oraz środki

Zewidencjonowane na subkontach wnioskodawcy Ł. S. i G. S. w Zakładzie Ubezpieczeń Społecznych w W. w wysokości wskazanej w uzasadnieniu.

Ustalił, że łączna zatem wartość składników majątku wspólnego wynosi 46.723,03 zł.

Przed sprawą o podział majątku wspólnego nie toczyło się postępowanie o zniesienie wspólności majątkowej małżeńskiej wnioskodawcy i uczestniczki postępowania, nie zawierali oni umów majątkowych małżeńskich, nie znieśli wspólności majątkowej małżeńskiej. W czasie trwania małżeństwa nie były dokonywane nakłady z majątków osobistych na majątek wspólny i odwrotnie.

Sąd Rejonowy ustalił, że uczestniczka postępowania zarabia 1.630,00 zł netto, jej partner ok. 2.000,00 zł netto, mają na utrzymaniu dwójkę dzieci w wieku 8 lat i 14 miesięcy. Nie ma innych zobowiązań. Mieszkanie wynajmują płacąc 400,00 zł tzw. odstępnego, 450,00 zł czynszu, 170,00 zł za prąd co 2 miesiące, gaz raz na 2 miesiące - 100,00 zł.

Odnosząc się do dokonanych ustaleń Sąd Rejonowy powołał się na art. 31 §1 k.r.o. wskazał, że skoro wnioskodawca i uczestniczka postępowania nie zawierali umów majątkowych małżeńskich i nie znosili w trakcie trwania małżeństwa wspólności majątkowej małżeńskiej, to do czasu uprawomocnienia się wyroku rozwodowego obowiązywała ich wspólność majątkowa małżeńska (art. 31 k.r. i o.). Z chwilą uprawomocnienia się wyroku rozwodowego ustała wspólność majątkowa wnioskodawcy i uczestniczki postępowania, toteż żądanie podziału majątku wspólnego od tej chwili stało się dopuszczalne.

Sąd Rejonowy ponadto przywołał treść art. 567 kpc, art. 684 k.p.ci art. 210 k.c. wskazał, że zasadą jest, że podział majątku wspólnego obejmuje przedmioty majątkowe, które były składnikami tego majątku w chwili ustania wspólności ustawowej, i które istnieją w chwili dokonywania podziału majątku wspólnego. Nie uwzględnia się tych przedmiotów, które były objęte wspólnością, ale zostały zbyte lub zużyte w sposób odpowiadający prawu.

Wskazał też na treść art. 212 §2 k.c., art. 622 §2 k.p.c oraz art. 624 k.p.c.

Sąd Rejonowy wziął pod uwagę fakt, że wnioskodawca i uczestniczka postępowania zgodni byli co do składników swego majątku wspólnego oraz ich wartości, zaś w przypadku środków zgromadzonych na subkontach w ZUS oraz II filarze emerytalnym informacje zostały w tym zakresie uzyskane bezpośrednio od podmiotów je prowadzących.

Odnośnie udziałów małżonków w majątku wspólnym Sąd Rejonowy wskazał, na treść art. 43 k.r.o., z którego wynika, że oboje małżonkowie mają równe udziały w majątku wspólnym , jednakże z ważnych powodów każdy z małżonków może żądać, ażeby ustalenie udziałów w majątku wspólnym nastąpiło z uwzględnieniem stopnia, w którym każdy z nich przyczynił się do powstania tego majątku. Przy ocenie, w jakim stopniu każdy z małżonków przyczynił się do powstania majątku wspólnego, uwzględnia się także nakład osobistej pracy przy wychowywaniu dzieci i we wspólnym gospodarstwie domowym Zdaniem Sądu nie zaistniały „ważne powody”, o których mowa w art. 43 §1 k.r.o., i które uzasadniałyby ustalenie nierównych udziałów byłych małżonków w ich majątku wspólnym, a nadto żądania takiego nie zgłoszono, stąd Sąd Rejonowy poczynił ustalenia jak w punkcie 2 sentencji.

Ponadto Sąd Rejonowy przywołał treść art. 45 §1 k.r.o. wskazał, że rozliczenie w postępowaniu o podział majątku wspólnego z tytułu wydatków i nakładów, o których mowa w art. 45 §1 k.r.o., następuje w postępowaniu o podział majątku wspólnego, jednakże podstawę tego rozliczenia stanowią przepisy art. 567 §1 k.p.c. w związku z 686 k.p.c., w zw. z art. 46 k.r.o., wedle którego w sprawach nieunormowanych w artykułach poprzedzających od chwili ustania wspólności ustawowej do majątku, który był nią objęty, jak również do podziału tego majątku, stosuje się odpowiednio przepisy o wspólności majątku spadkowego i o dziale spadku. Sąd Rejonowy przywołał też art. 207 k.c.

Sąd Rejonowy wskazał, że z ustaleń faktycznych w sprawie wynika, że po ustaniu wspólności ustawowej wnioskodawca spłacił wspólne zobowiązania kredytowe zaciągnięte celem pokrycia kosztów ruchomości wchodzących w skład majątku wspólnego; wysokość kwoty dokonanej spłaty została ustalona przez biegłą sądową, której opinia w tym zakresie nie była kwestionowana, nie budzi też wątpliwości Sądu co do rzetelności i prawidłowości jej sporządzenia oraz zawartych w niej wyliczeń, które zostały zweryfikowane na podstawie dowodów z powołanych dokumentów. Mając powyższe na uwadze orzeczono jak w pkt. 3 sentencji.

Odnośnie podziału ruchomości lub ich wartości dokonał stosownie do sugestii wnioskodawcy i uczestniczki postępowania. Z uwagi na fakt, że wnioskodawcy przypadły składniki majątkowe o wartości 1200,00 zł, zaś uczestniczce postępowania – o wartości 1050,00 zł, połowa różnicy (150,00 zł) pomiędzy wartością tak rozdzielonych składników majątku wspólnego przypaść powinna w rozliczeniu uczestniczce postępowania obniżając kwotę jej spłaty o 75,00 zł. Podał, że spłata zobowiązań kredytowych obciążała wnioskodawcę w równej części z uczestniczką postępowania należna kwota spłaty wynosi ½ z 13.760,69 zł, co daje 6.880,35 zł. Kwota ta, po jej obniżeniu o kwotę 75,00 zł dała 6.805,35 złotych.

Sąd Rejonowy wskazał, że z uwagi na sytuację materialną uczestniczki postępowania rozłożył spłatę na pięć miesięcznych rat kwoty uwzględniając okoliczność, że postępowanie w sprawie toczyło się od ponad roku, uczestniczka postępowania mogła zatem poczynić oszczędności pozwalające na dokonanie spłaty wnioskodawcy, tym bardziej, że już wcześniej deklarowała wolę spłaty zobowiązania w kwocie po 500,00 zł miesięcznie.

Odnosząc się do zarzutu, że w postępowaniu o zasądzenie alimentów Sąd uwzględnił fakt wydatkowania przez wnioskodawcę środków na spłatę wspólnie zaciągniętych zobowiązań, Sąd Rejonowy wskazał, że z uwagi na brak uzasadnienia wyroku orzekającego rozwód nie sposób dokonać rekonstrukcji toku rozumowania sędziego referenta oraz motywów ustalenia wysokości zobowiązania alimentacyjnego wnioskodawcy, a po drugie, Sąd w tego typu sprawach określa zarówno uzasadnione potrzeby uprawnionego, jak i możliwości majątkowe i zarobkowe obowiązanego, w tym także koszty jego utrzymania. Okoliczność, że wnioskodawca spłacał zaciągnięte zobowiązania mogła, lecz nie musiała mieć tutaj kluczowego znaczenia, a na podkreślenie zasługuje także fakt, że o zaciągnięciu tych zobowiązań uczestniczka postępowania wiedziała, godziła się na to, zaś z zakupionych rzeczy także korzystała i z niektórych z nich nadal korzysta. W konsekwencji Sąd Rejonowy nie uznał za stosowne, by kwotę spłaty należnej wnioskodawcy od uczestniczki postępowania zmniejszyć z powołaniem choćby na klauzulę generalną zasad współżycia społecznego.

Co do środków zgromadzone na rachunkach wnioskodawcy i uczestniczki postępowania w (...) Spółka Akcyjna w W. oraz zewidencjonowanych na ich subkontach w Zakładzie Ubezpieczeń Społecznych w W. Sąd Rejonowy wskazał, ze zostały one rozdzielone w częściach równych. Sąd powołał się w tym zakresie na art. 40e ust. 1-2 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (tekst jednolity: Dz. U. z 2016 r. poz. 963 ze zm.), zgodnie z którym zwaloryzowane kwoty składek, środków, odsetek za zwłokę i opłaty prolongacyjnej, zewidencjonowane na subkoncie, podlegają podziałowi w razie rozwodu, unieważnienia małżeństwa albo w przypadku śmierci osoby, dla której Zakład prowadzi subkonto, na zasadach określonych w przepisach o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, dotyczących podziału środków zgromadzonych na rachunku w otwartym funduszu emerytalnym w razie rozwodu, unieważnienia małżeństwa albo śmierci. Część składek zewidencjonowanych na subkoncie, która w wyniku podziału przypada małżonkowi, jest ewidencjonowana na subkoncie tego małżonka. Jeżeli dla małżonka nie jest prowadzone subkonto - Zakład zakłada subkonto.

O kosztach postępowania Sąd Rejonowy orzekł na podstawie art. 520 §1 k.p.c i art. 113 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych, rozdzielając po połowie obowiązek poniesienia nieuiszczonych kosztów sądowych w postaci wynagrodzenia przyznanego biegłemu sądowemu za sporządzenie zleconej opinii (270,30 zł) oraz wynagrodzenie za przygotowanie, sporządzenie i przekazanie informacji stanowiących tajemnicę bankową na zlecenie Sądu na podstawie art. 105 ust. 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Prawo bankowe (25,00 zł).

Apelację od tego postanowienia wniosła uczestniczka postępowania, zaskarżając je w całości. Zarzuciła mu naruszenie art. 207 kc i art. 1035 kc w z. z art. 46 krio praz 45§1kro i art. 567§1kpc w zw. z art. 686 kpc poprzez ustalenie, że wnioskodawca poczynił nakłady z majątku osobistego na majątek wspólny na kwotę 13760,69 zł gdy tymczasem wnioskodawca przyjął na siebie wyłączny obowiązek spłaty kredytów i powoływał S. w toku sprawy o ustalenie wysokości alimentów na fakt spłaty kredytów, a w takiej sytuacji uczestniczka postępowania nie powinna zwracać połowy uiszczonych kwot zapłaconych przez wnioskodawcę tytułem spłaty kredytów. Zarzuciła też sprzeczność istotnych ustaleń Sądu z zebranym w sprawie materiałem dowodowym polegającą na przyjęciu, że wnioskodawca dokonał nakładów z jego majątku osobistego na majątek wspólny w kwocie (...).69 zł, gdy tymczasem wnioskodawca zobowiązał się opłacać kredyty samodzielnie i własnym kosztem, albowiem powoływał się na fakt płacenia alimentów w trakcie ustalania wysokości alimentów , nie powinien zatem mieć prawa do zwrotu połowy kwoty uiszczonej tytułem spłaty kredytów.

Stawiając te zarzuty skarżąca wniosła o zmianę punktu 3 postanowienia poprzez oddalenie wniosku wnioskodawcy o ustalenie nakładów wnioskodawcy z jego majątku osobistego na majątek wspólny z uczestniczką postępowania w kwocie 13760,69zł oraz zmianę punktu 5 postanowienie poprzez zasądzenie od wnioskodawcy na rzecz uczestniczki postępowania kwoty wynikającej z podziału majątku wspólnego.

Z ostrożności podniosła błąd w ustaleniach faktycznych co do możliwości majątkowych uczestniczki postępowania w zakresie wysokości rat miesięcznych jakie może ponieść i płacić uczestniczka postępowania polegający na przyjęciu, że może ona uiszczać raty miesięczne w wysokości po 1361,07 zł, gdy tymczasem może ponosić raty w wysokości nie większej niż 252,05zł. W tym zakresie wniosła ona o zmianę punktu 5 zaskarżonego postanowienia poprzez rozłożenie zasądzonej kwoty spłaty na 27 rat po 252,05zł każda płatne począwszy od miesiąca następnego po miesiącu w którym uprawomocni się postanowienie o podziale majątku w terminie do 20 każdego miesiąca wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie w razie opóźnienia w terminie płatności.

Pismem z dnia 13 kwietnia 2017r. uczestniczka zawiadomiła o zmianie swego nazwiska na: O..

Wnioskodawca wniósł o oddalenie apelacji w całości oraz zasądzenia od uczestniczki postępowania na swoją rzecz kosztów postępowania apelacyjnego, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja w przeważającej części nie zasługiwała na uwzględnienie.

Dokonane przez Sąd Rejonowy ustalenia faktyczne są w pełni prawidłowe i znajdują oparcie w zgromadzonym materiale sprawy. W szczególności w przeprowadzonej w sprawie opinii biegłej oraz zgromadzonych dokumentach źródłowych ma oparcie ustalenie Sądu Rejonowego co do wysokości nakładów poczynionych z majątku osobistego na majątek wspólny przez wnioskodawcę. Na kwotę wskazaną w postanowieniu składają się uregulowane przez niego po rozwiązaniu małżeństwa wspólne zobowiązania z okresu małżeństwa.

Wynika to jednoznacznie ze zgromadzonego w sprawie materiału i co do zasady nie było kwestionowane przez uczestniczkę postępowania.

Uczestniczka postępowania kwestionowała jednak możliwość żądania zwrotu przez wnioskodawcę połowy poniesionych nakładów z majątku osobistego, a swe stanowisko opierała na argumentacji, że wnioskodawca zobowiązał się do samodzielnej spłaty zobowiązań kredytowych i na tę okoliczność powoływał się w postępowaniu o ustalenie wysokości alimentów.

Z treści akt II RC 90/13 wynika jedynie, że w toczącym się postępowaniu o rozwód Ł. S. podawał jako okoliczność uzasadniającą zasądzenie niższych alimentów fakt spłaty wspólnych zobowiązań. Zgodnie z art. 135§1 krio, wysokość obowiązku alimentacyjnego zależy od potrzeb uprawnionego oraz majątkowych i zarobkowych możliwości zobowiązanego. Tym samym zasadnie Sąd Rejonowy wskazał, że na wysokość ustalonego obowiązku alimentacyjnego wnioskodawcy wpływ miało wiele czynników. Nie można też pominąć okoliczności, która całkowicie umknęła skarżącej, że alimenty, o których mowa zostały zasądzone na rzecz małoletniej córki stron, a zatem osoby nie występującej w niniejszej sprawie.

W swych zeznaniach uczestniczka wskazała, że w czasie kiedy wnioskodawca się od niej wyprowadzał (w 2012r.), uzgodnili, że wnioskodawca będzie sam spłacał wspólne zobowiązania stron. Podnieść należy, że uzgodnienia te, o ile miały miejsce, zostały dokonane w okresie trwania małżeństwa wnioskodawcy i uczestniczki postępowania i dotyczyły sposobu wydatkowania środków stanowiących majątek wspólny stron. Do współdziałania wówczas w tym zakresie zobowiązywały małżonków przepisy prawa (art. 24 i 27 krio). Uzgodnienia te straciły swą aktualność z momentem ustania wspólności majątkowej pomiędzy wnioskodawcą a uczestniczką postępowania, co miało miejsce z chwilą prawomocności wyroku rozwodowego( tj. z dniem 17 kwietnia 2013r.).

W żaden sposób nie można zatem podzielić zdania skarżącej, że wnioskodawca z opisanych w apelacji powodów nie może się domagać zwrotu połowy nakładów poniesionych przez siebie z majątku osobistego po ustaniu wspólności majątkowej pomiędzy nim a uczestniczką postępowania na spłatę wspólnych zobowiązań. Jest do tego bowiem uprawniony na podstawie art. 45§1 zd. 2 krio.

Zasadnie wskazał Sąd Rejonowy, że za oddaleniem jego wniosku o rozliczenie tych nakładów nie przemawiają też zasady współżycia społecznego. Skarżąca nie wskazała żadnych nadzwyczajnych okoliczności przemawiających za zastosowaniem w sprawie art. 5 kc – i nie powołała się też na ten przepis w apelacji.

Niezasadny jest zarzut naruszenia art. 207 kc i 1035 kc, które co do rozliczenia nakładów wnioskodawcy nie miały zastosowania, co trafnie zauważono w odpowiedzi na apelację.
Art. 45§1 zd.2 krio stanowi samodzielną podstawę żądania rozliczenia nakładów z majątku osobistego i zgłoszenie takiego żądania nie stoi w sprzeczności z art. 207 kc. Podnieść należy, że Sąd Rejonowy prawidłowo dokonał rozliczenia nakładu wnioskodawcy, zasadzając od uczestniczki ich połowę(odpowiadającą udziałowi uczestniczki w majątku wspólnym) pomniejszoną o połowę różnicy wartości przedmiotów przyznanych zainteresowanym w wyniku podziału majątku.

Zasadny natomiast w części w ocenie Sądu Okręgowego okazał się zarzut naruszenia art.212§3kc, do którego sprowadza się zarzut podniesiony z ostrożności w apelacji, dotyczący wysokości ustalonych rat. Uczestniczka postępowania zarzuciła, że wysokość ustalonych rat jest nieodpowiednia do jej sytuacji materialnej.

Sąd Okręgowy ustalając, czy ich wysokość jest właściwa wziął pod uwagę okoliczność, że uczestniczka zarabia ok.1800 zł, miesięcznie, a jej partner (obecnie mąż ok.2000 zł). Koszt samych opłat za mieszkanie to ponad 850zł, mediów co najmniej 270zł. Uczestniczka ma na utrzymaniu dwoje małoletnich dzieci. Na wspólną córkę stron otrzymuje alimenty w wysokości po 400zł miesięcznie.

Wskazana wysokość dochodów rodziny oraz bieżące wydatki na jej utrzymanie wskazują, że w toku postępowania uczestniczka nie miała realnych możliwości zaoszczędzenia kwoty spłaty bez uszczerbku dla utrzymania rodziny, w tym małoletniej córki wnioskodawcy i uczestniczki postępowania.

Zważywszy, że uczestniczka w toku postępowania deklarowała maksymalną kwotę spłaty w wysokości po 500zł miesięcznie( k. 125), Sąd Okręgowy doszedł do przekonania, że ta kwota stanowić będzie właściwą wysokość raty. Pozwoli ona na uzyskanie przez wnioskodawcę zwrotu należnej spłaty w realnym terminie (14 miesięcy) przy braku nadmiernego obciążenia uczestniczki.

Dalej idący wniosek uczestniczki co do obniżenia rat spłaty uznać należało za niezasadny, zważywszy na jej oświadczenie złożone w toku sprawy oraz brak wskazania w apelacji dalszych, nowych okoliczności uzasadniających wyrażone w środku zaskarżenia stanowisko.

Z tych powodów apelacja spowodowała zmianę zaskarżonego postanowienia w części – na podstawie art. 386§1kpc w zw. z art.13§2kpc. Dalej idąca apelacja jako bezzasadna została oddalona – na podstawie art. 385 kpc w zw. z art.13§2kpc.

O kosztach postępowania odwoławczego orzeczono po myśli art. 520§1kpc, uznając że brak w niniejszej sprawie podstaw do odstąpienia od zasady wyrażonej w tym przepisie z uwagi na przedmiot sprawy i stanowisko skarżącej, która nie kwestionowała samego podziału majątku wspólnego, a jedynie dokonanie rozliczenia z tytułu nakładów, w tym wysokość rat.

Z tych przyczyn Sąd Okręgowy oddalił wniosek wnioskodawcy o zasądzenie kosztów postępowania odwoławczego.

SSR(del.) Ewa Buczek - Fidyka SSO Gabriela Sobczyk SSO Roman Troll