Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt VIII U 787/17

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 7 lutego 2017 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych I Oddział w Ł. stwierdził, iż J. P. od 29 września 2016 r. nie podlega ubezpieczeniom społecznym, to jest ubezpieczeniu emerytalnemu, rentowym, chorobowemu i wypadkowemu, jako pracownik u płatnika składek B. B. (1) prowadzącej działalność gospodarczą w Ł.. W uzasadnieniu decyzji organ rentowy wskazał, iż J. P. był zatrudniony od 29 września 2016 r., natomiast już od 2 listopada 2016 r. stał się niezdolny do pracy. W ocenie Zakładu z akt sprawy wynika, że J. P. został zatrudniony na specjalnie utworzonym stanowisku pracy, na którym nie było faktycznej potrzeby zatrudnienia pracownika, skoro pomimo jego długotrwałych chorób nie zatrudniono innego pracownika z zakresem obowiązków ubezpieczonego. Zdaniem organu rentowego podpisanie umów o pracę i zgłoszenie J. P. do ubezpieczeń społecznych było czynnościami pozornymi dokonanymi jedynie w celu uzyskania tytułu do ubezpieczeń społecznych i skorzystania z wysokich świadczeń z ubezpieczenia społecznego w związku z chorobą /decyzja k. 62-64 akt ZUS/.

W dniu 3 kwietnia 2017 r. odwołanie od decyzji ZUS złożył ubezpieczony J. P., wnosząc o jej zmianę poprzez ustalenie, że J. P. od 29 września 2016 r. podlega ubezpieczeniom społecznym, to jest ubezpieczeniu emerytalnemu, rentowym, chorobowemu i wypadkowemu, jako pracownik płatnika składek B. B. (1). Decyzji zarzucił sprzeczność ze stanem faktycznym. Wskazał, że pracę swoją w okresie zdolności do pracy wykonywał a planowany na sierpień – wrzesień 2018 r. termin operacji endoprotezy biodra został w trybie nagłym przesunięty na 3 listopada 2016 r. / odwołanie k. 2-3/.

W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wniósł o jego oddalenie przytaczając argumentację jak w uzasadnieniu skarżonej decyzji / odpowiedź na odwołanie k. 5-7/.

Na rozprawie w dniu 11 sierpnia 2017 r. pełnomocnik wnioskodawcy poparł odwołanie oraz wniósł o zasądzenie kosztów zastępstwa procesowego wg norm przepisanych. Płatnik składek przyłączył się do odwołania. Pełnomocnik ZUS wniósł o oddalenie odwołania oraz o zasądzenie kosztów zastępstwa procesowego wg norm przepisanych / stanowiska 00:02:57 - płyta CD k. 116/.

Na ostatnim terminie rozprawy w dniu 14 listopada 2017 r. pełnomocnicy stron i zainteresowana podtrzymali stanowiska / stanowiska 00:01:18, 00:42:45 - płyta CD k. 192/.

Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny:

Wnioskodawca J. P., urodził się (...), posiada wykształcenie zasadnicze zawodowe w zawodzie mechanika pojazdów samochodowych /bezsporne, świadectwo ukończenia zasadniczej szkoły zawodowej k. 65-65 odw. oraz k. 33 – 33 odw. akt ZUS, zaświadczenie dla celów rentowych k. 66 oraz k. 39 akt ZUS, zeznania wnioskodawcy 00:26:53- płyta CD k. 192 w zw. z 00:05:00 - płyta CD k. 116/

Wnioskodawca posiada doświadczenie zawodowe na stanowisku mechanika samochodowego i brygadzisty – mechanika samochodowego w PP (...) w Ł. (lata 1975-1988), akwizytora w Hurtowni (...) oraz (...) s.c. w Ł. (1995 r.), akwizytora i pracownika fizycznego w firmie PPHU (...) E. O. w Ł. (lata 1997-1999), sprzedawcy w firmie (...) gastronomia” E. P. w Ł. (lata 2003-2006) /bezsporne, świadectwa pracy k. 67-68 odw., k. 70-71 oraz k. 52, k. 35-38 akt ZUS, zaświadczenie dla celów rentowych k. 66, kwestionariusz osobowy k. 69, umowa o pracę k. 51 – 51 odw. akt ZUS, zeznania wnioskodawcy 00:26:53- płyta CD k. 192 w zw. z 00:05:00 - płyta CD k. 116, zeznania zainteresowanej 00:37:31- płyta CD k. 192 w zw. z 00:21:06 - płyta CD k. 116/

W okresie od 13 lutego 2006 r. do 28 września 2016 r. wnioskodawca był zarejestrowany jako bezrobotny w urzędzie pracy. W okresie od 21 lutego 2006 r. do 20 sierpnia 2006 r. pobierał zasiłek dla bezrobotnych /zaświadczenie z urzędu pracy k. 49 oraz k. 34 akt ZUS/

Bezpośrednio przed zatrudnieniem u płatnika składek wnioskodawca nie posiadał tytułu do ubezpieczeń społecznych /bezsporne/

Wnioskodawca posiada zaświadczenie wydane w dniu 5 października 1995 r. przez Wojewódzką (...) w Ł.. Zaświadczono, że wnioskodawca zatrudniony w pionie żywienia na stanowisku pracownika gastronomii w dniu 6 października 1995 r. zdał egzamin z zakresu znajomości podstawowych zagadnień higieny, niezbędnych przy produkcji, przechowywaniu i obrocie środkami spożywczymi /zaświadczenie k. 73 oraz k. 53, k. 32 akt ZUS, zeznania wnioskodawcy 00:26:53- płyta CD k. 192 w zw. z 00:05:00 - płyta CD k. 116, zeznania zainteresowanej 00:37:31- płyta CD k. 192 w zw. z 00:21:06 - płyta CD k. 116

Wnioskodawca posiada od 28 kwietnia 2015 r. orzeczenie o umiarkowanym stopniu niepełnosprawności wydane przez Miejski Zespół ds. Orzekania o Niepełnosprawności w Ł.. Orzeczenie zostało wydane w oparciu o załączoną do wniosku dokumentację medyczną /bezsporne, oświadczenie k. 46, dokumentacja medyczna k. 145-153/

Zainteresowana B. B. (2) prowadziła działalność gospodarczą pod firmą (...) od 6 lipca 2013 r. Przeważającą działalnością jest sprzedaż detaliczna mięsa i wyrobów z mięsa prowadzona w wyspecjalizowanych sklepach. Główne miejsce wykonywania działalności mieści się w Ł. przy ul. (...), hala 1 boks 76 / bezsporne, (...), (...) G..pl/

Przed zarejestrowaniem działalności gospodarczej zainteresowana przebyła operację kręgosłupa. Okresowo miała ustalone prawo do renty / zeznania zainteresowanej 00:37:31- płyta CD k. 192 w zw. z 00:21:06 - płyta CD k. 116/

Za okres od 26 maja 2015 r. do 25 czerwca 2015 r., od 13 czerwca 2016 r. do 15 lipca 2016 r. oraz od 27 grudnia 2016 r. do 5 stycznia 2017 r. zostały zainteresowanej wystawione zaświadczenia o niezdolności do pracy /zaświadczenia lekarskie k. 74-76, k. 78-81, zeznania zainteresowanej 00:37:31- płyta CD k. 192 w zw. z 00:21:06 - płyta CD k. 116/

Z uwagi na problemy zdrowotne zainteresowana szukała pracownika /zeznania świadka B. C. 00:36:36 - płyta CD k. 116, zeznania zainteresowanej 00:37:31- płyta CD k. 192 w zw. z 00:21:06 - płyta CD k. 116/

J. P. został polecony zainteresowanej B. B. (2) jako osoba odpowiednia do zatrudnienia na stanowisku sprzedawcy przez swojego znajomego będącego klientem zainteresowanej. Po przeprowadzeniu rozmowy kwalifikacyjnej w miejscu pracy zainteresowana podjęła decyzję o zatrudnieniu wnioskodawcy / zeznania wnioskodawcy 00:26:53- płyta CD k. 192 w zw. z 00:05:00, 00:14:59 - płyta CD k. 116, zeznania zainteresowanej 00:37:31- płyta CD k. 192 w zw. z 00:21:06 - płyta CD k. 116/

Przed zatrudnieniem wnioskodawcy w zainteresowanej firmie obsługą klientów zajmowała się osobiście płatnik składek. Do momentu jego zatrudnienia zaopatrzenie sklepu w towar, dojazd po towar, załatwianie pozostałych spraw związanych z prowadzeniem działalnością powodowały konieczność okresowego zamknięcia przez nią stoiska i utratę potencjalnych klientów / zeznania zainteresowanej 00:37:31- płyta CD k. 192 w zw. z 00:21:06 - płyta CD k. 116/

Zainteresowany płatnik składek poza wnioskodawcą nie zatrudniał żadnych pracowników /wykaz pracowników k. 100, zeznania wnioskodawcy 00:26:53- płyta CD k. 192 w zw. z 00:05:00 - płyta CD k. 116, zeznania zainteresowanej 00:37:31- płyta CD k. 192 w zw. z 00:21:06 - płyta CD k. 116/

W firmie (...) z siedzibą w Ł. wnioskodawca został zatrudniony na podstawie umowy o pracę zawartej w dniu 29 września 2016 r. na czas określony od 29 września 2016 r. do 31 grudnia 2017 r. na stanowisku sprzedawcy w pełnym wymiarze czasu pracy za wynagrodzeniem 2.000 zł brutto. Jako miejsce wykonywania pracy wskazano Ł., ul. (...), hala nr 1, boks 76 / umowa o pracę k. 60 oraz k. 56, k. 48 akt ZUS/

Do ubezpieczeń społecznych i zdrowotnego jako pracownik firmy (...) z siedzibą w Ł. wnioskodawca został zgłoszony od 29 września 2016 r. jako osoba, która przedłożyła płatnikowi składek orzeczenie o umiarkowanym stopniu niepełnosprawności / bezsporne, zgłoszenia (...) P (...) k. 56, 58, wyrejestrowanie (...) P (...) k. 57/

Sporządzona została pełna dokumentacja kadrowa związana z zatrudnieniem J. P.. Sporządzono kwestionariusz osobowy dla pracownika i kwestionariusz osobowy dla osoby ubiegającej się o zatrudnienie. Wnioskodawca otrzymał informacje o warunkach zatrudnienia zgodnie z art. 29 § 3 k.p. oraz o zapoznaniu się z sytuacją dotyczącą równego traktowania w zatrudnieniu oraz przeciwdziałaniu mobbingowi. Przed przystąpieniem do pracy w dniu 29 września 2016 r. podpisał oświadczenia o: zapoznaniu się z ryzykiem związanym z charakterem pracy, posiadaniu orzeczeniu o umiarkowanym stopniu niepełnosprawności, niepobieraniu świadczenia emerytalnego, o braku zamiaru korzystania z uprawnień rodzica /informacje k. 48, 59, oświadczenia k. 45 - 47, 61-62, kwestionariusze osobowe k. 55, 69 oraz k. 40 akt ZUS/

W dniach 29-30 września 2016 r. przeszedł szkolenie z zakresu bhp obejmujące instruktaż ogólny (przeprowadzony przez głównego specjalistę ds. bhp) i stanowiskowy (przeprowadzony przez zainteresowaną) / karta szkolenia z BHP k. 52 oraz k. 54, k. 46 akt ZUS, zeznania wnioskodawcy 00:26:53- płyta CD k. 192 w zw. z 00:05:00 - płyta CD k. 116, zeznania zainteresowanej 00:37:31- płyta CD k. 192 w zw. z 00:21:06 - płyta CD k. 116/

Zaświadczenie lekarskie z dnia 29 września 2016 r. stwierdza brak przeciwwskazań zdrowotnych do wykonywania przez wnioskodawcę pracy na stanowisku sprzedawcy / zaświadczenie lekarskie k. 31, k. 134 oraz k. 55, 47 akt ZUS/

Zaświadczenie lekarskie z dnia 29 września 2016 r. o braku przeciwwskazań zdrowotnych do podjęcia zatrudnienia w firmie płatnika na stanowisku sprzedawcy zostało wydane na podstawie badania profilaktycznego przeprowadzonego przez (...) Ośrodek (...). S., E. (...) s.c. w Ł. w dniu 29 września 2016 r. w wyniku skierowania przez odwołującego się płatnika składek. W karcie badania profilaktycznego sporządzonej przez lekarza medycyny pracy w badaniu przedmiotowym wskazano, że wnioskodawca posiada od 28 kwietnia 2015 r. umiarkowany stopień niepełnosprawności. Badaniem lekarskim uznano wnioskodawcę za zdrową osobę, zdolną do wykonywania pracy na stanowisku sprzedawcy (Dział Mięsno – Wędliniarski) /karta badania profilaktycznego koperta k. 141, skierowanie na wstępne badanie lekarskie k. 63/

Wnioskodawca nie otrzymał pisemnego zakresu obowiązków /bezsporne/

Do ubezpieczeń społecznych i zdrowotnego jako pracownik zainteresowanej wnioskodawca został zgłoszony od 29 września 2016 r. / bezsporne/

Pracę wnioskodawca wykonywał w sklepie mieszczącym się na terenie hali targowej – boks 76, hala nr 1 przy ul. (...) w Ł. /zeznania wnioskodawcy 00:26:53- płyta CD k. 192 w zw. z 00:05:00- płyta CD k. 116, zeznania zainteresowanej 00:37:31- płyta CD k. 192 w zw. z 00:21:06 - płyta CD k. 116/

Wnioskodawca zajmował się przyjęciem, odebraniem, układaniem, przygotowaniem do sprzedaży (rozebraniem) i w razie nieobecności zainteresowanej także sprzedażą towaru (mięsa i wędlin). Towar odbierał od kontrahentów płatnika składek. Towar był bezpośrednio dowożony przez dostawców bądź odbierany przez wnioskodawcę u kontrahentów. Nadto wykonywał czynności tj. mycie pojemników, wynoszenie śmieci. Dokumentów nie podpisywał /oświadczenia kontrahentów koperta k. 4, zeznania świadka B. C. 00:36:36 - płyta CD k. 116, zeznania świadka M. W. 00:44:31 – płyta CD k. 116, zeznania świadka J. A. 00:03:32, 00:09:44 - płyta CD k. 192, zeznania świadka A. K. 00:11:54 – płyta CD k. 192, zeznania świadka J. K. 00:16:10 – płyta CD k. 192, zeznania świadka M. J. 00:20:42 – płyta CD k. 192, zeznania wnioskodawcy 00:26:53- płyta CD k. 192 w zw. z 00:05:00- płyta CD k. 116, zeznania zainteresowanej 00:37:31- płyta CD k. 192 w zw. z 00:21:06 - płyta CD k. 116/

Codziennie w godzinach 7.00-9.00 był dowożony do sklepu towar (głównie drób) o wadze ok. 100 kg. Mięso było dostarczane w pojemnikach (ok. 9-15) każdy o wadze 15-20 kg /zeznania świadka M. W. 00:44:31 – płyta CD k. 116, zeznania świadka M. J. 00:20:42 – płyta CD k. 192, zeznania zainteresowanej 00:37:31- płyta CD k. 192 w zw. z 00:21:06 - płyta CD k. 116/

Mięso było dostarczane na miejsce, w którym miało zostać rozebrane / zeznania świadka M. W. 00:44:31 – płyta CD k. 116/

Rozebranie mięsa na klocu masarskim było głównym zadaniem wnioskodawcy /zeznania świadka B. C. 00:36:36 - płyta CD k. 116, zeznania zainteresowanej 00:37:31- płyta CD k. 192 w zw. z 00:21:06 - płyta CD k. 116/

Wnioskodawca odbierał też drób bezpośrednio od kontrahentów. Jeździł samochodem służbowym zainteresowanej marki P. lub własnym marki F.. Jeździł do hurtowni (...) w Ł. (ul. (...)) i (...)pek sp.j. w Ł. (ul. (...)). Należność za mięso uiszczał na miejscu / zeznania wnioskodawcy 00:31:36 - płyta CD k. 192, zeznania zainteresowanej 00:37:31- płyta CD k. 192, oświadczenia kontrahentów koperta k. 4/

Do pracy wnioskodawca przychodził codziennie, najwcześniej około godziny 5.30, wychodził około godziny 12.00 - 14.00 czasami o 17.00 w zależności od konieczności związanej z pojechaniem po towar do kontrahentów. Nie miał sztywnych godzin pracy, które w zależności od potrzeby wyznaczała zainteresowana. Po towar wnioskodawca jechał do kontrahentów po przyjściu zainteresowanej do sklepu. Siedmiogodzinny czas pracy wynikał z ustalonego stopnia niepełnosprawności wnioskodawcy / zeznania świadka B. C. 00:36:36 - płyta CD k. 116, zeznania świadka J. A. 00:03:32 - płyta CD k. 192, zeznania świadka A. K. 00:11:54 – płyta CD k. 192, zeznania świadka J. K. 00:16:10 – płyta CD k. 192, zeznania wnioskodawcy 00:31:36 - płyta CD k. 192, 00:26:53- płyta CD k. 192 w zw. z 00:05:00, 00:14:59 - płyta CD k. 116, zeznania zainteresowanej 00:37:31- płyta CD k. 192, 00:37:31- płyta CD k. 192 w zw. z 00:21:06 - płyta CD k. 116/

Wnioskodawca pracował normatywną ilość godzin w rozliczeniu miesięcznym / zeznania zainteresowanej 00:37:31- płyta CD k. 192/

Boks był otwierany przez zainteresowaną w godzinach 7.00-8.15, zamykany ok. godz. 17.00-18.00 / zeznania świadka B. C. 00:36:36 - płyta CD k. 116, zeznania świadka J. A. 00:03:32 - płyta CD k. 192, zeznania zainteresowanej 00:37:31- płyta CD k. 192 w zw. z 00:21:06 - płyta CD k. 116/ Hala była czynna od godz. 6.00 / zeznania świadka B. C. 00:36:36 - płyta CD k. 116, zeznania świadka J. A. 00:03:32 - płyta CD k. 192, zeznania zainteresowanej 00:37:31- płyta CD k. 192 w zw. z 00:21:06 - płyta CD k. 116, zeznania wnioskodawcy 00:31:36 - płyta CD k. 192/ Przed Ś. hala była czynna od godz. 5.00 / zeznania wnioskodawcy 00:31:36 - płyta CD k. 192/

Wnioskodawca podpisywał kartę czasu pracy ewidencjonującą godziny przyjścia do pracy i wyjścia z pracy /karty czasu pracy pracownika k. 34-42 oraz k. 44-45, zeznania wnioskodawcy 00:31:36 - płyta CD k. 192, 00:26:53- płyta CD k. 192 w zw. z 00:05:00- płyta CD k. 116, zeznania zainteresowanej 00:37:31- płyta CD k. 192 w zw. z 00:21:06 - płyta CD k. 116/

Wynagrodzenie było płacone „do ręki” /zeznania wnioskodawcy 00:26:53- płyta CD k. 192 w zw. z 00:05:00 - płyta CD k. 116/

Od 2006 r. wnioskodawca był objęty opieką lekarza chorób wewnętrznych, początkowo z powodów gastrologicznych i urologicznych. Począwszy od 2011 r. dodatkowo zgłaszał bóle kręgosłupa, w czerwcu 2013 r. stwierdzono zmiany zwyrodnieniowe kręgosłupa, a w marcu 2014 r. zmiany zwyrodnieniowe stawu biodrowego. W historii choroby odnotowano w dniu 11 czerwca 2015 r. informację o planowanym zabiegu stawu biodrowego prawego za 3 lata /dokumentacja medyczna koperta k. 139, k. 145-153/

Od 2009 r. wnioskodawca pozostawał pod opieką poradni ortopedycznej z powodu schorzenia stawu kolanowego – w 2010 r. przebył zabieg artroskopii. W 2011 r. wnioskodawca przebył zabieg usunięcia uszkodzonej łąkotki bocznej, wypisany do domu w stanie ogólnym dobrym z zaleceniem dalszej opieki w poradni ortopedycznej /dokumentacja medyczna koperta k. 139, k. 145-153/

Doskwierające wnioskodawcy dolegliwości z powodu schorzeń kręgosłupa uległy od 2015 r. pogorszeniu. Ubezpieczony wykazywał np. cierpnięcie nogi. Dolegliwości te w trakcie diagnostyki medycznej zostały rozpoznane jako schorzenia stawu biodrowego / zeznania wnioskodawcy 00:26:53- płyta CD k. 192 w zw. z 00:05:00, 00:14:59- płyta CD k. 116/

W dniu 6 sierpnia 2015 r. wnioskodawca został skierowany do poradni chirurgii urazowo-ortopedycznej z rozpoznaniem choroby zwyrodnieniowej stawów biodrowych (koksartroza) / dokumentacja medyczna koperta k. 104/

W 2015 r. wnioskodawca nie pracował, w 2014 r. opiekował się swoją matką. Matka wnioskodawcy zmarła w 2014 r. /zeznania wnioskodawcy 00:26:53- płyta CD k. 192 w zw. z 00:14:59 - płyta CD k. 116

W momencie sporządzenia wskazanej wyżej umowy wnioskodawca był zapisany na zabieg operacyjny tj. zabieg endoprotezoplastyki stawu biodrowego w trybie planowym w dniu 15 maja 2019 r. w Miejskim Centrum Medycznym szpitalu im. dr K. J. w Ł.. Termin przyjęcia do szpitala w wyniku przesunięć w kolejce oczekujących uległ zmianie w dniu 31 października 2016 r. Nowy termin zabiegu został wyznaczony na 2 listopada 2016 r. /pismo szpitala – k. 113, zeznania wnioskodawcy 00:26:53- płyta CD k. 192 w zw. z 00:05:00 - płyta CD k. 116/

Wnioskodawca w dniach 2 – 8 listopada 2016 r. przebywał w szpitalu im. dr K. P. (...) Urazowo – Ortopedycznej w Ł. z rozpoznaniem choroby zwyrodnieniowej stawu biodrowego prawego, innych pierwotnych koksartozy. Do szpitala został przyjęty w trybie planowym w celu wykonania protezoplastyki stawu biodrowego prawego z powodu choroby zwyrodnieniowej. Powyższy zabieg wykonano u wnioskodawcy w dniu 3 listopada 2016 r. Po wstępnej rehabilitacji z nauką chodu i schematu ruchowego wypisano go w stanie dobrym do domu z zaleceniami pooperacyjnymi i dalszą opieką w poradni ortopedycznej /pismo szpitala – k. 113, dokumentacja medyczna k. 25-26 odw., koperta k. 104, zaświadczenie lekarskie koperta k. 4, zeznania wnioskodawcy 00:26:53- płyta CD k. 192 w zw. z 00:05:00- płyta CD k. 116/

O konieczności przeprowadzenia zabiegu wnioskodawca poinformował zainteresowaną, którą oprócz swojego syna Ł. P. wskazał w dokumentacji medycznej jako osobę upoważnioną do uzyskiwania informacji o jego stanie zdrowia i dokumentacji medycznej /dokumentacja medyczna koperta k. 104/

Po przeprowadzonym zabiegu wnioskodawca od 10 listopada 2016 r. pozostawał pod opieką poradni ortopedycznej / dokumentacja medyczna koperta k. 104/

W dniach 9 lutego – 8 marca 2017 r. wnioskodawca przebywał w szpitalu z rozpoznaniem choroby zwyrodnieniowej stawów biodrowych (kosartroza) – innych pierwotnych koksartozy, stanu po alloplastyce stawu biodrowego prawego (3 listopada 2017 r.). Zastosowano leczenie rehabilitacyjne: kinezyterapię, fizykoterapię. W wyniku leczenia uzyskano poprawę sprawności narządu ruchu. Zalecono dalszą rehabilitację w warunkach ambulatoryjnych /dokumentacja medyczna koperta k. 4 oraz k. 24-24 odw., zeznania wnioskodawcy 00:26:53- płyta CD k. 192 w zw. z 00:05:00 - płyta CD k. 116/

Za okres od 2 listopada 2016 r. do 31 marca 2017 r. zostały wnioskodawcy wystawione zaświadczenia o niezdolności do pracy /zaświadczenia lekarskie k. 85-87/

Za okres od 2 listopada 2016 r. do 15 listopada 2016 r. wnioskodawca otrzymał wynagrodzenie za czas niezdolności do pracy płatne ze środków pracodawcy. Za okres od 16 listopada do 31 marca 2017 r. wniósł o wypłatę zasiłku chorobowego /zaświadczenie płatnika składek k. 88-90 odw., karta okresów nieskładkowych k. 84/

Odbiór wynagrodzenia ubezpieczony kwitował podpisem na liście płac. Wynagrodzenie za wrzesień 2016 r. zostało wnioskodawcy wypłacone w kwocie 181,82 zł brutto (156,89 zł netto), za październik 2016 r. – 2.000,00 zł brutto (1.459,48 zł netto), za listopad 2016 r. – 66,66 zł brutto tytułem płacy podstawowej oraz 644,28 zł brutto tj. łącznie 710,94 zł brutto (635,75 zł netto), za kwiecień 2017 r. w kwocie 1.789,47 zł brutto tytułem płacy podstawowej oraz 210,53 zł brutto tytułem wynagrodzenia urlopowego tj. łącznie 2.000,00 zł brutto (1.459,48 zł netto), za maj 2017 r. - 2.000,00 zł brutto (1.459,48 zł netto) / listy płac za okres wrzesień 2016- maj 2017 r. k. 91-99 oraz k. 41-43 akt ZUS/

Podczas nieobecności wnioskodawcy spowodowanej chorobą zainteresowana nie zatrudniła innej osoby na zastępstwo. Obowiązki wnioskodawcy przejęła zainteresowana / zeznania zainteresowanej 00:37:31- płyta CD k. 192, 00:37:31- płyta CD k. 192 w zw. z 00:21:06 - płyta CD k. 116/

Od kwietnia 2017 r. wnioskodawca wrócił do pracy u płatnika składek z dotychczasowym zakresem obowiązków /karty czasu pracy pracownika k. 34-42, zeznania świadka B. C. 00:36:36 - płyta CD k. 116, zeznania świadka M. W. 00:44:31 – płyta CD k. 116, zeznania świadka J. A. 00:03:32 - płyta CD k. 192, zeznania świadka A. K. 00:11:54 – płyta CD k. 192, zeznania świadka J. K. 00:16:10 – płyta CD k. 192, zeznania świadka M. J. 00:20:42 – płyta CD k. 192, zeznania wnioskodawcy 00:26:53- płyta CD k. 192, 00:26:53- płyta CD k. 192 w zw. z 00:05:00 - płyta CD k. 116, zeznania zainteresowanej 00:37:31- płyta CD k. 192 w zw. z 00:21:06 - płyta CD k. 116/

Wnioskodawca pracował w różnych godzinach. Ruchomy czas pracy wynikał z konieczności poszukiwania dostawcy mięsa – kaczki / zeznania wnioskodawcy 00:26:53- płyta CD k. 192/

Zaświadczenie lekarskie z dnia 5 kwietnia 2017 r. stwierdza brak przeciwwskazań zdrowotnych do wykonywania przez wnioskodawcę pracy na stanowisku sprzedawcy / zaświadczenie lekarskie k. 50, skierowanie na badania lekarskie k. 51, zeznania wnioskodawcy 00:26:53- płyta CD k. 192 w zw. z 00:05:00 - płyta CD k. 116, zeznania zainteresowanej 00:37:31- płyta CD k. 192 w zw. z 00:21:06 - płyta CD k. 116/

Wnioskodawca otrzymał informację o warunkach zatrudnienia zgodnie z art. 29 § 3 k.p. / informacja k. 54/

Od września 2017 r. wnioskodawca stał się niezdolny do pracy z powodu upadku / zeznania wnioskodawcy 00:26:53- płyta CD k. 192/

W zestawieniu przychodów zainteresowana B. B. (2) z tytułu prowadzonej działalności wykazała:

- za rok 2015 przychód w wysokości 270.087,50 zł, zakup towarów handlowych i materiałów wg cen zakupu – 252.673,04 zł i wydatki – 10.880,20 zł.;

- za rok 2016 przychód w wysokości 284.827,26 zł, zakup towarów handlowych i materiałów wg cen zakupu – 248.936,51 zł i wydatki – 11.832,59 zł /zestawienie przychodów za rok 2016 k. 101 oraz k. 15 akt ZUS, zestawienie przychodów za rok 2015 k. 16 akt ZUS, zestawienia zaliczek miesięcznych na podatek dochodowy za okres wrzesień – listopad 2016 r. – raporty pomocnicze do deklaracji rocznej PIT – 4R k. 29-31 akt ZUS, deklaracje dla podatku od towarów i usług za okres wrzesień 2015 r. – sierpień 2016 r. k. 17-28 akt ZUS/

Sąd Okręgowy dokonał następującej oceny dowodów:

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił w oparciu o dowody z dokumentów zawarte w aktach organu rentowego i załączone do akt sprawy, zeznania odwołującej się od decyzji organu rentowego strony umowy o pracę, to jest ubezpieczonego J. P. i zainteresowanej B. B. (1). Zdaniem Sądu zebrany materiał dowodowy jednoznacznie potwierdził, że J. P. faktycznie świadczył pracę do jakiej się zobowiązał na podstawie zawartej w dniu 29 września 2016 r. umowy o pracę, a jego zatrudnienie było uzasadnione rzeczywistymi potrzebami pracodawcy. Potwierdziły to zarówno zeznania świadków i uczestników postępowania jak i zgromadzone w sprawie dokumenty. Za ich prawdziwością przemawiają ustalone okoliczności zawarcia zakwestionowanej przez organ rentowy umowy o pracę.

J. P. został zatrudniony u płatnika składek B. B. (1) prowadzącej działalność gospodarczą w Ł. na podstawie umowy o pracę zawartej na czas określony od 29 września 2016 r. do 31 grudnia 2017 r. na stanowisku sprzedawcy w pełnym wymiarze czasu pracy za wynagrodzeniem 2.000 zł brutto. Przed sądem J. P. i B. B. (2) szczegółowo i zgodnie przedstawili okoliczności w jakich doszło do zawarcia między nimi umów o pracę jak również rodzaj i zakres wykonywanych przez wnioskodawcę czynności pracowniczych. Ustalono, że zatrudnienie J. P. na stanowisku sprzedawcy było uzasadnione rzeczywistymi potrzebami przedsiębiorcy. Firma potrzebowała osoby z odpowiednimi kwalifikacjami niezbędnymi do wykonywania czynności związanych ze sprzedażą mięsa z powodu nadmiernego obciążenia zainteresowanej obowiązkami związanymi z prowadzeniem firmy i pogorszeniem jej stanu zdrowia. Odpowiednią osobą na to stanowisko okazał się być J. P., który dzięki swojemu doświadczeniu zawodowemu, zwłaszcza pracy na stanowisku sprzedawcy uzyskał umiejętności adekwatne do powierzonej mu pracy. Ubezpieczony został bez wątpienia zatrudniony dzięki swoim znajomościom i kontaktom zawodowym, co nie może mieć w niniejszej sprawie decydującego znaczenia. W obecnych czasach jest to bowiem dość typowa formuła znajdowania pracowników. Odnosząc się do wysokości wynagrodzenia za jakim został zatrudniony wnioskodawca (2.000 zł brutto) wskazania wymaga, że wysokość wynagrodzenia za pracę jest wynikiem negocjacji pomiędzy pracodawcą a pracownikiem, czemu jest dawany wyraz w umowie o pracę. O wysokości wynagrodzenia decyduje przede wszystkim rodzaj i charakter obowiązków pracowniczych, a także możliwości płatnicze pracodawcy. Mając na uwadze rodzaj powierzonej wnioskodawcy pracy, zakres obowiązków pracowniczych, jego wykształcenie i doświadczenie zawodowe, ustalonej w umowie o pracę kwoty wynagrodzenia nie można uznać za wygórowanej. Analiza przychodów i dochodów zainteresowanej w latach 2015-2016 wykazała przy tym, że nie jest to kwota która przekraczałaby możliwości finansowe firmy (w 2016 r. przychód firmy wyniósł ponad 240 tys. zł).

Fakt świadczenia pracy przez J. P. potwierdziły zeznania wnioskodawcy J. P., zainteresowanej B. B. (1) i zgłoszonych świadków: M. W. i M. J. – zatrudnionych na stanowiskach kierowców u dostawców płatnika składek, B. C., J. A. i A. K. – zatrudnionych na stanowiskach sprzedawców na stoiskach handlowych umiejscowionych w pobliżu stoiska płatnika składek, J. K. – klienta płatnika składek. Zeznania wnioskodawcy, zainteresowanej i świadków Sąd uznał za wiarygodne, gdyż wykazali się oni zgodną i spójną wiedzą co do tego w jakich okresach J. P. był zatrudniony i czym się zajmował. Zakres i rodzaj opisywanych przez świadków czynności, wykonywanych przez wnioskodawcę, pokrywa się z zakresem czynności opisanych przez wnioskodawcę i zainteresowaną. Zeznania świadków, w żaden sposób nie związanych ze stronami, potwierdziły w uznaniu Sądu świadczenie pracy przez wnioskodawcę.

Nadto zeznania świadków i zeznania stron umowy o pracę świadczą o tym, że pracodawca kierował pracą wnioskodawcy, w szczególności wskazywał na konkretne bieżące zadania do realizacji, których wykonanie następnie kontrolował. Jest to istotne, jeżeli uwzględni się, że zatrudnienie pracownicze odwołuje się do staranności, a nie rezultatu. Ponadto z zeznań wyżej wymienionych osób, a także dokumentacji osobowej wynika, że wnioskodawca pracował w pełnym wymiarze czasu pracy (w uwzględnieniem umiarkowanego stopnia niepełnosprawności) i zasadniczo w stałych godzinach. Zdarzało się bowiem, że wnioskodawca pracował w różnych godzinach. Ruchomy czas pracy wynikał wówczas z konieczności związanej z pojechaniem po towar do kontrahentów, potrzeby podyktowanej np. świętami, każdorazowo zależało to jednakże od polecenia zainteresowanej. W tym zakresie wnioskodawca był jej podporządkowany. Podkreślenia jednakże wymaga fakt, na co wskazywała w swoich zeznaniach zainteresowana i co znajduje potwierdzenie w zeznaniach świadków, że wnioskodawca w ujęciu miesięcznym pracował w pełnym wymiarze czasu pracy. Na powyższą ocenę nie ma przy tym wpływu pewna rozbieżność co do konkretnych godzin pracy wynikająca z porównania kart czasu pracy pracownika – wnioskodawcy (godziny pracy od 6.00 do 13.00 lub od 7.00 do 14.00) a istniejącego stanu rzeczy (zasadniczo wynikające z kart czasu pracy godziny pracy). Po pierwsze nie występuje w tym zakresie znacząca rozbieżność, w ocenie Sądu strony umowy o pracę kierowały się niewątpliwie chęcią uproszczenia ewidencji czasu pracy pracownika. Przede wszystkim jednak co już wyżej podkreślono z ustaleń wynika, że pracę wnioskodawca wykonywał w pełnym wymiarze czasu pracy – odpowiadającym stopniu niepełnosprawności.

Postępowanie wykazało także, że w dacie kiedy wnioskodawca podejmował w dniu 29 września 2016 r. zatrudnienie po jego stronie nie istniały żadne przeciwwskazania zdrowotne do wykonywania powierzonej mu pracy. Analiza przedłożonej obszernej dokumentacji medycznej jak i zeznania wnioskodawcy wykazały że, w dacie nawiązywania stosunku pracy dolegliwości chorobowe, z powodu których zainteresowany leczył się już wcześniej nie uniemożliwiały mu podjęcia pracy. Powyższe jednoznacznie potwierdziło zaświadczenie lekarskie z dnia 29 września 2016 r. wydane na podstawie badania profilaktycznego przeprowadzonego przez (...) Ośrodek (...). S., E. (...) s.c. w Ł. w wyniku skierowania przez odwołującego się płatnika składek stwierdzające brak przeciwwskazań zdrowotnych do wykonywania przez wnioskodawcę pracy na sprzedawcy, którego wiarygodności organ rentowy nie podważał.

Brak książeczki na potrzeby sanitarno-epidemiologiczne, aktualnej na dzień zatrudnienia, której posiadania wnioskodawca w ocenie Sądu nie wykazał (nie przedstawił jej, pracodawca nie odnotował w aktach osobowych jej posiadania, nie przedstawił dowodu na to, że ubiegał się o duplikat), nie niweczy okoliczności faktycznego świadczenia pracy, a powodował ewentualne ryzyko pracodawcy zatrudnienia pracownika bez wszystkich ważnych dokumentów. Przy czym wydanym w dniu 5 października 1995 r. przez Wojewódzką (...) w Ł. zaświadczeniu wskazano, że wnioskodawca zatrudniony w pionie żywienia na stanowisku pracownika gastronomii zdał egzamin z zakresu znajomości podstawowych zagadnień higieny, niezbędnych przy produkcji, przechowywaniu i obrocie środkami spożywczymi, a poza tym wnioskodawca został dopuszczony przez lekarza profilaktyka do pracy na stanowisku sprzedawcy mięsa. Nadto z przedłożonej w sprawie dokumentacji medycznej wynika, że w dniu 11 czerwca 2015 r. zapisano informację o planowanym zabiegu stawu biodrowego prawego za 3 lata. Jednocześnie z pisma szpitala Miejskiego Centrum Medycznym szpitalu im. dr K. J. w Ł. z dnia 8 sierpnia 2017 r. wynika, że wnioskodawca był zapisany na zabieg endoprotezoplastyki stawu biodrowego w trybie planowym w dniu 15 maja 2019 r. jednakże termin przyjęcia do szpitala w wyniku przesunięć w kolejce oczekujących uległ zmianie w dniu 31 października 2016 r. a nowy termin zabiegu został wyznaczony na 2 listopada 2016 r. Z powyższego wynika zatem, że w momencie sporządzenia spornej umowy o pracę wnioskodawca nie wiedział o zmianach w terminie planowanego zabiegu operacyjnego, pozostawał w przekonaniu, że zabieg będzie przeprowadzony dopiero za 2-3 lata od zawarcia spornej umowy, wiedzę odnośnie przesunięcia terminu zabiegu powziął dopiero po podpisaniu spornej umowy o pracę. Niewątpliwie nie podjął on zatem spornego zatrudnienia w związku ze zbliżającym się terminem zabiegu operacyjnego.

Bez znaczenia dla rozstrzygnięcia pozostaje przy tym fakt wskazania przez wnioskodawcę w dokumentacji medycznej jako osoby upoważnionej do uzyskiwania informacji o jego stanie zdrowia i dokumentacji medycznej oprócz swojego syna Ł. P. także zainteresowanej B. B. (1). Okoliczność ta niewątpliwie nie świadczy o braku świadczenia przez wnioskodawcę pracy na podstawie kwestionowanej umowy o pracę. Fakt świadczenia pracy został potwierdzony w drodze zebranego materiału dowodowego.

Nadto wskazywana przez organ rentowy okoliczność, że podczas absencji wnioskodawcy nie został na jego miejsce zatrudniony inny pracownik nie oznacza, że umowa została zawarta dla pozoru. Przede wszystkim decyzja o nie zatrudnianiu innego pracownika mieści się w zakresie swobody gospodarczej pracodawcy. Po wtóre jednak nie zatrudnienie innego pracownika nie świadczyło o braku gospodarczego zapotrzebowania firmy płatnika składek na prace wykonywane dotychczas przez wnioskodawcę. Zeznania przesłuchanych w sprawie świadków potwierdziły wykonywanie tych prac przez zainteresowaną B. B. (1). Tym samym nie znajduje uzasadnienia argument organu rentowego w postaci braku potrzeby gospodarczej zatrudnienia zainteresowanego.

Podkreślić także należy, że odwołujący pomimo problemów zdrowotnych i zwolnienia lekarskiego w pierwszym okresie świadczenia pracy, po przeprowadzeniu stosownego leczenia powrócił do pracy i świadczył ją jeszcze przez kolejne miesiące do momentu ponownego powstania niezdolności o pracy. Wobec tej okoliczności nie można przypisać stronom działania wyłącznie w celu objęcia J. P. ochroną ubezpieczeniową.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Odwołanie jest uzasadnione.

Zgodnie z art. 6 ust 1 pkt.1 i art. 13 pkt.1 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (t.j. Dz. U. z 2017 poz. 1778 z późn. zm.) obowiązkowym ubezpieczeniom emerytalnym, rentowym, chorobowym i wypadkowym - podlegają osoby fizyczne, które na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej są pracownikami w okresie od nawiązania stosunku pracy do dnia jego ustania.

Stosownie zaś do treści art. 1 ust 1 ustawy z dnia 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (Dz. U. z 2017 r. poz. 1368 z późn. zm.) osobom tym, w razie choroby lub macierzyństwa, przysługują świadczenia pieniężne na warunkach i w wysokości określonych ustawą. W myśl art. 4 w ust 1 i 2 ustawy zasiłkowej ubezpieczony podlegający obowiązkowo ubezpieczeniu nabywa prawo do zasiłku chorobowego po upływie 30 dni nieprzerwanego ubezpieczenia chorobowego.

Zgodnie z art. 22 § 1 kodeksu pracy przez nawiązanie stosunku pracy pracownik zobowiązuje się do wykonywania pracy określonego rodzaju na rzecz pracodawcy i pod jego kierownictwem oraz w miejscu i czasie wyznaczonym przez pracodawcę, a pracodawca - do zatrudniania pracownika za wynagrodzeniem.

W orzecznictwie Sądu Najwyższego przyjmuje się, że dla włączenia do ubezpieczenia społecznego niezbędna jest przynależność do określonej w ustawie systemowej grupy podmiotów podlegających obowiązkowo ubezpieczeniom społecznym. O tym czy strony istotnie nawiązały stosunek pracy stanowiący tytuł ubezpieczeń społecznych nie decyduje zatem samo formalne zawarcie umowy o pracę, wypłata wynagrodzenia, przystąpienie do ubezpieczenia i opłacenie składki, wystawienie świadectwa pracy, ale faktyczne i rzeczywiste realizowanie elementów charakterystycznych dla stosunku pracy, a wynikających z art. 22 § 1 k.p. / por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 24 lutego 2010 r., sygn. II UK 204/09, LEX nr 590241/. Jednocześnie podkreśla się, iż skorzystanie z ochrony gwarantowanej pracowniczym ubezpieczeniem społecznym jest legalnym celem zawierania umów o pracę, a stronom zmierzającym do osiągnięcia takiego zgodnego z prawem celu nie można czynić zarzutu działania sprzecznego z ustawą. Objęcie pracowniczym ubezpieczeniem społecznym i uzyskanie świadczeń z tego ubezpieczenia jest bowiem jedną z prawnych konsekwencji nawiązania stosunku pracy. Inaczej mówiąc, zawarcie umowy o pracę, choćby nawet zmierzało wyłącznie do uzyskania świadczeń ubezpieczeniowych, nie jest powiązane z zamiarem obejścia ustawy czy sprzeczności z zasadami współżycia społecznego / por. wyrok Sądu Najwyższego z 4 sierpnia 2005 r. II UK 320/04, opubl: OSNAPiUS rok 2006, Nr. 7-8, poz. 122; zdanie odrębne do wyroku Sądu Najwyższego z 14 lipca 2005 r. II UK 278/04, opubl: OSNAPiUS rok 2006, Nr. 7-8, poz. 116/. Tylko jednoznaczne ustalenie, że strony w ogóle nie zamierzały osiągnąć skutków wynikających z umowy o pracę, w szczególności jeżeli nie doszło do podjęcia i wykonywania pracy, a jedynym skutkiem umowy było umożliwienie skorzystania ze świadczeń z ubezpieczenia społecznego, umowa taka jako pozorna – zgodnie z art. 83 kc – jest nieważna. Pozorności natomiast nie można przyjąć w sytuacji, kiedy umowa o pracę była rzeczywiście realizowana / por. wyrok Sądu Najwyższego z 4 sierpnia 2005 r. II UK 321/04, opubl: OSNAPiUS rok 2006, Nr 12, poz. 190, str. 503; wyrok Sądu Najwyższego z 14 marca 2001 r. II UKN 258/00, opubl: OSNAPiUS rok 2002, Nr 21, poz. 527/.

W rozpoznawanej sprawie organ rentowy zakwestionował ważność umowy o pracę zawartej w dniu 29 września 2016 r. pomiędzy J. P. a B. B. stojąc na stanowisku, że podpisanie tej umowy i zgłoszenie J. P. z tytułu jej wykonywania do ubezpieczeń społecznych było czynnościami pozornymi dokonanymi jedynie w celu uzyskania świadczeń w związku z chorobą.

W ocenie Sądu Okręgowego postępowanie dowodowe przeprowadzone w niniejszej sprawie dowiodło w sposób niewątpliwy, że oświadczenia stron umowy z dnia 29 września 2016 r. zawierają określone w art. 22 § 1 kp formalne elementy umowy o pracę, jak również że strony zamierzały osiągnąć skutki wynikające z tej umowy.

W sprawie ustalono, że ubezpieczony J. P. pracę w dniu 29 września 2016 r. podjął i faktycznie powierzone mu obowiązki pracownicze wykonywał do czasu powstania niezdolności do pracy na skutek choroby co nastąpiło w okresie od dnia 2 listopada 2016 r. do 31 marca 2016 r. Z kolei odwołujący się płatnik świadczenie to przyjmował płacąc umówione wynagrodzenie, w tym także obciążające go wynagrodzenie za okres niezdolności do pracy. W postępowaniu wykazano, że stan zdrowia w dacie nawiązywania stosunku pracy umożliwiał wnioskodawcy realizację obowiązków pracowniczych. Fakt świadczenia pracy przez ubezpieczonego potwierdziły zgodne i spójne zeznania stron umowy i świadków. Do ubezpieczeń społecznych zainteresowany został zgłoszony w obowiązującym 7-dniowym terminie (organ nie kwestionował tej okoliczności). W sytuacji, kiedy umowy o pracę była faktycznie realizowana, nie można było przyjąć pozorności jej zawarcia. Nie ma żadnych podstaw do uznania, że strony zawierając przedmiotowe umowy miały zamiar wywołania innych skutków prawnych niż te, które wynikają z umowy o pracę, oraz by jednocześnie próbowały przez jej zawarcie wprowadzić kogokolwiek w błąd co do dokonania tej a nie innej czynności. Przeciwnie, nie pozorowały zawarcia umowy o pracę i były zgodne co do tego, aby ich oświadczenia woli wywołały odpowiadający im skutek. Skutkiem tym było między innymi objęcie J. P. pracowniczym ubezpieczeniem społecznym od 29 września 2016 r.

Mając powyższe na uwadze Sąd Okręgowy, na podstawie art. 477 14 § 2 kpc, zaskarżoną decyzję ZUS zmienił i orzekł, że J. P. od 29 września 2016 r. podlega ubezpieczeniom społecznym z tytułu zatrudnienia u B. B. (1).

Stosownie do wyników postępowania, na podstawie art. 98 kpc Sąd Okręgowy obciążył organ rentowy obowiązkiem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego poniesionych przez wnioskodawcę J. P.. Wysokość wynagrodzenia pełnomocnika Sąd ustalił na podstawie § 9 ust. 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości w sprawie opłat za czynności radców prawnych z dnia 22 października 2015 r. (Dz. U. z 2015 r., poz. 1804 ze zm.), wobec braku sprecyzowania wartości przedmiotu sporu.