Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 7 lutego 2018 r.

Sąd Rejonowy w Toruniu I Wydział Cywilny w składzie następującym

Przewodniczący SSR Magdalena Glinkiewicz

Protokolant st. sekr. sąd. Bożena Czajkowska

Po rozpoznaniu w dniu 31 stycznia 2018 r. w Toruniu.

sprawy z powództwa

Prokuratora Prokuratury Rejonowej Toruń – Wschód w T. działającego na rzecz Ł. T.

przeciwko:

B. W.

o:

zapłatę

oraz

sprawy z powództwa

Prokuratora Prokuratury Rejonowej Toruń – Wschód w T. działającego na rzecz M. W.

przeciwko:

B. W.

o:

zapłatę

orzeka:

w sprawie I C 1630/17

I. zasądza od pozwanego B. W. na rzecz Ł. T. kwotę 2.000 zł (dwa tysiące złotych) z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 11 listopada 2016r. do dnia zapłaty;

II. nakazuje pobrać od pozwanego na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego w Toruniu kwotę 100 zł (sto złotych) tytułem kosztów sądowych, których powód nie miał obowiązku uiścić.

w sprawie I C 180/17

I. zasądza od pozwanego B. W. na rzecz M. W. kwotę 2.000 zł (dwa tysiące złotych) z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 26 stycznia 2017r. do dnia zapłaty;

II. nakazuje pobrać od pozwanego na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego w Toruniu kwotę 100 zł (sto złotych) tytułem kosztów sądowych, których powód nie miał obowiązku uiścić.

Sygn. akt I C 439/16

UZASADNIENIE

Pozwem z dnia 11 marca 2016r. powód L. Ł. wniósł o zasądzenie:

- od pozwanego AGIO Wierzytelności (...) Niestandaryzowany Sekurytyzacyjny Fundusz Inwestycyjny Zamknięty w W. kwoty 20.000 zł z ustawowymi odsetkami od dnia publikacji do dnia zapłaty tytułem zadośćuczynienia za doznaną krzywdę oraz zasądzenie kosztów procesu w tym kosztów sądowych.

- od pozwanego K. P. kwoty 20.000 zł z ustawowymi odsetkami od dnia publikacji do dnia zapłaty tytułem zadośćuczynienia za doznaną krzywdę oraz zasądzenie kosztów procesu w tym kosztów sądowych.

W uzasadnieniu podał, że w związku z wpisem w BIKu poniósł ogromne straty, nie mógł wziąć kredytu.

W odpowiedzi na pozew pozwany AGIO Wierzytelności (...) Niestandaryzowany Sekurytyzacyjny Fundusz Inwestycyjny Zamknięty w W. wniósł o oddalenie powództwa i zasadzenie od powoda na rzecz pozwanego zwrotu kosztów procesu. Pozwany wskazał, że powód nie wykazał, że doszło do naruszenia jego dobra osobistego. Działania pozwanego były zgodne z prawem i uzasadnione.

W odpowiedzi na pozew pozwany K. P. wniósł o odrzucenie pozwu przeciwko niemu podnosząc zarzut braku legitymacji biernej po jego stronie. Na wypadek nieuwzględnienia wniosku o odrzucenie pozwu wniósł o oddalenie powództwa i zasadzenie od powoda na rzecz pozwanego zwrotu kosztów procesu. Pozwany wskazał, że powód nie wykazał, że doszło do naruszenia jego dobra osobistego. Podał, że w sprawie X C 2113/15 działał jako pełnomocnik AGIO Wierzytelności (...) Niestandaryzowany Sekurytyzacyjny Fundusz Inwestycyjny Zamknięty w W.. Działania pozwanego były zgodne z prawem i uzasadnione.

W piśmie z dnia 2 kwietnia 2017r. pełn. powoda wskazał, że powód czuje się skrzywdzony poprzez wysuwanie wobec niego roszczeń majątkowych z tytułu umów których nie zawierał i nie wykonywał – nie zamawiał usługi w telefonie. Powód jest osobą starszą, schorowaną.

Na rozprawie w dniu 28 czerwca 2017r. powód wskazał, że swoje roszczenie wywodzi z faktu wpisania go do rejestru dłużników. Pomimo, tego, że nie jest dłużnikiem pozwanego nie został z rejestru wykreślony. W związku z dokonanym pismem poniósł straty na zdrowi i nie mógł wziąć kredytu.

Sąd ustalił, co następuje:

L. Ł. łączyła z (...) Sp. z o.o. o świadczenie usług telekomunikacyjnych wielokrotnie aneksowanych. Na podstawie umowy z dnia 30 października 2014r. AGIO Wierzytelności (...) Niestandaryzowany Sekurytyzacyjny Fundusz Inwestycyjny Zamknięty w W. nabył od (...) Sp. z o.o. w W. wierzytelności przysługujące mu wobec pozwanego.

AGIO Wierzytelności (...) Niestandaryzowany Sekurytyzacyjny Fundusz Inwestycyjny Zamknięty w W. złożyło pozew przeciwko L. Ł. o zapłatę kwoty 1.101,60 zł z odsetkami i kosztami procesu, powołują się na nabytą od (...) Sp. z o.o. w W. wierzytelność. K. P. występował w sprawie w charakterze pełnomocnika procesowego AGIO Wierzytelności (...) Niestandaryzowany Sekurytyzacyjny Fundusz Inwestycyjny Zamknięty w W..

Bezsporne.

Wyrokiem z dnia 2 lutego 2017r. w sprawie X C 2113/15 upr. Sąd Rejonowy w Toruniu zasądził od L. Ł. na rzecz AGIO Wierzytelności (...) Niestandaryzowany Sekurytyzacyjny Fundusz Inwestycyjny Zamknięty w W. kwotę 18,11 zł z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 15 maja 2015r. do dnia zapłaty.

Wyrokiem z dnia 10 kwietnia 2017r. Sąd Okręgowy w Toruniu w sprawie VIII Ca 227/17 zmienił wyrok z dnia 2 lutego 2015r. i w miejsce kwoty 18,11 zł zasądził od L. Ł. na rzecz AGIO Wierzytelności (...) Niestandaryzowany Sekurytyzacyjny Fundusz Inwestycyjny Zamknięty w W. kwotę 5,23 zł.

Bezsporne.

Na wniosek AGIO Wierzytelności (...) Niestandaryzowany Sekurytyzacyjny Fundusz Inwestycyjny Zamknięty w W. L. Ł. został wpisany do Krajowego Rejestru Długów Biura (...) w związku z wierzytelnością nabytą od poprzednika prawnego (...) Sp. z o.o. w T..

Bezsporne.

Pomimo prawomocnego wyroku Sądu ustalającego należne zobowiązanie L. Ł. wobec AGIO Wierzytelności (...) Niestandaryzowany Sekurytyzacyjny Fundusz Inwestycyjny Zamknięty w W. na kwotę 5,23 zł z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 15 maja 2015r. do dnia zapłaty wierzyciel nie wniósł o wykreślenie wpisu dotyczącego L. Ł. z rejestru dłużników.

W Krajowym Rejestrze Długu Biura (...) S.A. L. Ł. widnieje jako dłużnik AGIO Wierzytelności (...) Niestandaryzowany Sekurytyzacyjny Fundusz Inwestycyjny Zamknięty w W. z kwota zadłużenia 1.515,27 zł.

Dowód: Raport (...) gospodarczej k. 487-487v

L. Ł. wielokrotnie usiłował wyjaśnić kwestię zadłużenia, o wpisie do rejestru długów dowiedział się, gdy chciał wziąć kredyt w Banku (...) S.A. Bank odmówił przyznania mu kredytu wskazując, że L. Ł. jest niewiarygodnym kredytobiorcą. L. Ł. zwracał się do AGIO Wierzytelności (...) Niestandaryzowany Sekurytyzacyjny Fundusz Inwestycyjny Zamknięty w W. w przedmiocie dokonanego na ich wniosek wpisu w rejestrze dłużników. Jego interwencje nie przyniosły skutku.

Dowód: przesłuchanie powoda k. 471-472

Sąd zważył, co następuje:

Stan faktyczny niniejszej sprawy Sąd ustalił na podstawie okoliczności bezspornych, dokumentów, których autentyczności i zgodności z prawdą nie kwestionowała żadna ze stron, przesłuchania powoda oraz na podstawie art. 230 k.p.c.

Sąd w pełni dał wiarę dowodom w postaci dokumentów zgromadzonych w toku procesu, albowiem były kompletne i jasne, wraz z pozostałymi dowodami tworzyły dokładny stan faktyczny sprawy. Ich prawdziwość nie budziła w ocenie Sądu jakichkolwiek wątpliwości. Co więcej wiarygodność przedłożonych dokumentów nie była kwestionowana przez żadną ze stron.

Sąd dał wiarę zeznaniom powoda w zakresie w jakim znalazły potwierdzenie w zebranym materiale dowodowym. Jak wynika z materiału dowodowego powód nadal figuruje jako dłużnik AGIO Wierzytelności (...) Niestandaryzowany Sekurytyzacyjny Fundusz Inwestycyjny Zamknięty w W. na kwotę 1.515,27 zł (należność główna plus odsetki) pomimo prawomocnego wyroku Sądu ustalającego jego faktyczne zadłużenie na kwotę 5,23 zł z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 15 maja 2015r. do dnia zapłaty. W ocenie Sądu powód nie wykazał, że w związku z dokonanym na wniosek pozwanego wpisem do BIGu ucierpiało jego zdrowie. Powód nie wykazał również, w jakiej wysokości chciał zaciągnąć w banku zobowiązanie finansowe i jakiej kwoty pożyczki bank odmówił mu przyznania.

W przedmiotowej sprawie spór sprowadzał się do tego, czy pozwany AGIO Wierzytelności (...) Niestandaryzowany Sekurytyzacyjny Fundusz Inwestycyjny Zamknięty w W. przekazując do Krajowego Rejestru Długu Biura (...) S.A. informację gospodarczą o nie zapłaconych przez L. Ł. zobowiązaniach naruszył dobra osobiste powoda oraz czy dochodzenie przed sądem przez AGIO Wierzytelności (...) Niestandaryzowany Sekurytyzacyjny Fundusz Inwestycyjny Zamknięty w W. roszczeń z tytułu zakupionych od (...) Sp. z o.o. w W. wierzytelności naruszyło dobra osobiste powoda.

Spór sprowadzał się nadto do tego, czy K. P. naruszył również dobra osobiste powoda występując jako pełnomocnik procesowy AGIO Wierzytelności (...) Niestandaryzowany Sekurytyzacyjny Fundusz Inwestycyjny Zamknięty w W..

Powód opierał swoje roszczenie na art. 24 k. c. w związku z art. 448 k.c.

Podstawą roszczenia o ochronę dóbr osobistych są przepisy art. 23 i 24 k.c. Zgodnie z regułami wynikającymi z tych przepisów należy osądzić czy doszło do naruszenia dóbr podmiotu dochodzącego ochrony prawnej i ocenić czy zachowanie osoby naruszającej te dobra osobiste było bezprawne, co z kolei warunkuje przypisanie jej odpowiedzialności prawnej. Przepisy kodeksu cywilnego nie zawierają definicji dobra osobistego, a zawarte w art. 23 k.c. wyliczenie ma charakter jedynie przykładowy. Z brzmienia tego przepisu, jak i całokształtu uregulowań prawnych, należy jednak wnosić, iż dobrem osobistym, które przysługuje osobie fizycznej i podlega ochronie prawnej jest nie tylko cześć, ale również dobre imię i godność. Cześć jest wyrazem pozytywnego ustosunkowania się innych ludzi do wartości osobistej i społecznej określonego człowieka. Godność osobista zaś jest wyrazem wewnętrznego przekonania człowieka o swoim moralnym i etycznym nieposzlakowaniu. Cześć, dobre imię i dobra sława człowieka są pojęciami obejmującymi wszystkie dziedziny życia osobistego, zawodowego i społecznego.

Z materiału dowodowego zebranego w sprawie wynika, jednoznacznie, że powód nie był dłużnikiem pozwanego AGIO Wierzytelności (...) Niestandaryzowany Sekurytyzacyjny Fundusz Inwestycyjny Zamknięty w W. w wysokości widniejącej również w dniu zamknięcia rozprawy w BIGu, nadto pomimo prawomocnego orzeczenia ustalającego należne AGIO Wierzytelności (...) Niestandaryzowany Sekurytyzacyjny Fundusz Inwestycyjny Zamknięty w W. od powoda zobowiązanie (w kwocie poniżej 200 zł) pozwany fundusz nie złożył wniosku o wykreślenie powoda z rejestru dłużników.

Warunki przekazania informacji do (...) są zróżnicowane w zależności od tego, czy dłużnikiem jest przedsiębiorca, czy też konsument. Określa je szczegółowo ustawa z dnia 10 kwietnia 2010r. o udostępnieniu informacji gospodarczej i wymianie danych gospodarczych (DZ.U.2010.81.530)

Jeżeli wpis ma dotyczyć konsumenta (jak w przedmiotowej sprawie), konieczne jest łączne spełnienie wszystkich z przedstawionych warunków:

- zobowiązanie powstało w związku z określonym stosunkiem prawnym, w szczególności z tytułu umowy o kredyt konsumencki oraz umów o świadczenie usług pocztowych i telekomunikacyjnych, przewóz osób i bagażu w komunikacji masowej, dostarczanie energii elektrycznej, gazu i oleju opałowego, dostarczanie wody i odprowadzanie ścieków, wywóz nieczystości, dostarczanie energii cieplnej,

- łączna kwota wymagalnych zobowiązań dłużnika będącego konsumentem wobec wierzyciela wynosi co najmniej 200 złotych oraz są one wymagalne od co najmniej 60 dni;

- upłynął co najmniej miesiąc od wysłania przez wierzyciela listem poleconym albo doręczenia dłużnikowi będącemu konsumentem do rąk własnych, na adres do doręczeń wskazany przez dłużnika będącego konsumentem, a jeżeli nie wskazał takiego adresu – na adres miejsca zamieszkania, wezwania do zapłaty, zawierającego ostrzeżenie o zamiarze przekazania danych do biura, z podaniem firmy i adresu siedziby tego biura.

Podkreślenia w tym miejscu wymaga, że w myśl ogólnej zasady wyrażonej w art. 6 k.c. ciężar udowodnienia faktu spoczywa na osobie, która z faktu tego wywodzi skutki prawne. Zgodnie z procedurą cywilną nie do Sądu należy zarządzanie dochodzeń w celu uzupełnienia lub wyjaśnienia twierdzeń stron i wykrycia środków dowodowych pozwalających na ich udowodnienie. Sąd nie jest zobowiązany do przeprowadzenia z urzędu dowodów zmierzających do wyjaśnienia okoliczności spornych dla rozstrzygnięcia sprawy /art. 232 k.p.c./. Obowiązek przedstawiania dowodów spoczywa na stronach /art. 3 k.p.c./ a ciężar udowodnienia faktów mających znaczenie dla rozstrzygnięcia sprawy spoczywa na tej stronie, która z faktów tych wywodzi skutki prawne.

Ogólnie rzecz ujmując, artykuł 232 k.p.c. nakłada na strony obowiązek wskazania dowodów dla stwierdzenia faktów, z których wywodzą skutki prawne. Jeżeli zaś strona nie przedstawia dowodów, to uznać należy, iż dany fakt nie został udowodniony /wyrok S.N. z 11.07.2001r., V CKN 406/00, Prok.i Pr.20002/4/45/’. Wprawdzie przepis ten zawiera też postanowienie, iż Sąd może dopuścić dowód nie wskazany przez stronę, jednakże jest to tylko możliwość, a nie obowiązek Sądu. Nadto to uprawnienie Sądu może być wykorzystywane tylko w szczególnie wyjątkowych sytuacjach, nie może zaś prowadzić do zastępowania stron w spełnieniu ich obowiązków. Działanie Sądu z urzędu może prowadzić do naruszenia prawa do bezstronnego Sądu i odpowiadającego mu obowiązku przestrzegania równego traktowania stron / art. 32 ust. 1 i art. 45 ust. 1 konstytucji RP) wyrok S.A. z 12.12.2000 r. V CKN 175/00, OSP 2001/7-8/116)/. Dopuszczenie dowodu z urzędu co do zasady nie powinno w ogóle wchodzić w grę, gdy strony są reprezentowane przez fachowych pełnomocników, wtedy bowiem kontradyktoryjność najlepiej może służyć poznaniu prawdy materialnej /A. J. „Kontradyktoryjność a poznanie prawdy w procesie cywilnym w świetle zmian kodeksu postępowania cywilnego„ Przegląd Sądowy 1998/10/63/.

W ocenie Sądu działania pozwanego AGIO Wierzytelności (...) Niestandaryzowany Sekurytyzacyjny Fundusz Inwestycyjny Zamknięty w W. w zakresie wpisu powoda do rejestru dłużników miały charakter bezprawny, albowiem z winy pozwanego funduszu doszło do wpisania do Krajowego Rejestru Długu Biura (...) S.A. osoby, która nie była dłużnikiem pozwanego w zakresie uprawniającym do wpisu (zadłużenie poniżej 200 zł). Zatem uznać trzeba, że doszło do naruszenia dóbr osobistych powoda. Samo dokonanie takowego wpisu ma charakter piętnujący. W ocenie Sądu sam fakt dokonania takie wpisu, który nie miał prawa zostać dokonany uzasadnia przyznanie zadośćuczynienia. Dokonanie takowego wpisu z pewnością miało negatywny wpływ na samopoczucie powoda, mógł się on obawiać reakcji otoczenia, gdy takowe otoczenie poweźmie informację o wpisaniu powoda do rejestru dłużników. Jednakże z uwagi na to, że powód nie wykazał, iż wpis rzeczywiście negatywnie wpłynął na życie powoda, Sąd uznał, że zasadnym jest przyznanie powodowi zadośćuczynienia od AGIO Wierzytelności (...) Niestandaryzowany Sekurytyzacyjny Fundusz Inwestycyjny Zamknięty w W. w kwocie 2.000 zł.

O odsetkach orzeczona na podstawie art. 481 k.c. zgodnie z żądaniem pozwu 0 od dnia publikacji wyroku.

Mając powyższe na uwadze Sąd orzekł jak w pkt. I wyroku, w pozostałej części powództwo przeciwko AGIO Wierzytelności (...) Niestandaryzowany Sekurytyzacyjny Fundusz Inwestycyjny Zamknięty w W. podlegało oddaleniu.

Sąd odmówił odrzucenia pozwu przeciwko K. P., albowiem brak legitymacji biernej nie stanowi podstawy do odrzucenia pozwu.

Sąd oddalił powództwo przeciwko K. P., albowiem powód nie wykazał, aby działania pozwanego wobec powoda, jako pełnomocnika AGIO Wierzytelności (...) Niestandaryzowany Sekurytyzacyjny Fundusz Inwestycyjny Zamknięty w W., miały charakter bezprawny. Aby pozwany K. P. naruszył jakiekolwiek dobra osobiste powoda.

W ocenie Sądu powód nie wykazał, że w związku ze złożeniem pozwu która zakończyła się wydaniem wyroku w sprawie X C 2113/15, którykolwiek z pozwanych naruszył dobra osobiste powoda. W żadnym wypadku nie można traktować wytoczenia powództwa o zapłatę jako nieuprawnionego i naruszającego dobro osobiste powoda. Nie zmienia tej oceny także fakt, że powód w tamtym postępowaniu uzyskała korzystne dla niego rozstrzygnięcie. (faktyczna kwota należnego funduszowi świadczenia określona została na kwotę 5,23 zł z odsetkami ustawowymi za opóźnienie) Niezależnie jednak od powyższego trudno działanie funduszu, czy jego pełnomocnika procesowego uznać za naruszające dobra osobiste czy bezprawne. Traktowanie podmiotów występujących z pozwami cywilnymi jako sprawców naruszeń dóbr osobistych osób pozywanych, czyniłoby konstytucyjne prawo do sądu fikcyjnym. Działanie nie jest bezprawne, chociażby zagrażało dobru osobistemu lub nawet je naruszało, gdy jest oparte na obowiązującym przepisie prawa albo stanowi wykonywanie prawa podmiotowego. Subiektywne poczucie krzywdy powoda i jego przekonanie o bezprawności działań strony pozwanej, nie jest wystarczające do uznania słuszności jego racji.

Zgodnie z wyrażonym w art. 45 Konstytucji RP prawem do sądu, każdemu przysługuje prawo do sprawiedliwego i jawnego rozpatrzenia sprawy bez nieuzasadnionej zwłoki przez właściwy, niezależny, bezstronny i niezawisły sąd. Tym samym skoro pozwany fundusz upatrywał ze strony powoda naruszenia swoich praw (brak spłaty zadłużenia z umowy umowy), prawo do skierowania przeciwko powodowi sprawy do sądu gwarantowała mu ustawa zasadnicza. Brak zatem podstaw, aby czynić pozwanemu zarzut, że zamierzał z tego prawa skorzystać. Tym bardziej brak podstaw, aby prawo do sądu przysługujące pozwanemu naruszało w jakikolwiek sposób dobra osobiste powoda

Mając na względzie powołane okoliczności Sąd Rejonowy oddalił powództwo w pozostałej części .

Rozstrzygnięcie o kosztach procesu zostało oparte o treść art. 102 kpc , zgodnie z którym w wypadkach szczególnie uzasadnionych sąd może zasądzić od strony przegrywającej tylko część kosztów albo nie obciążać jej w ogóle kosztami. Zasada rozstrzygania o kosztach zawarta w powołanym artykule określana jest zasadą słuszności. Do okoliczności branych pod uwagę przez sąd przy ocenie przesłanek zastosowania dyspozycji omawianego przepisu według doktryny zaliczyć można nie tylko te związane z samym przebiegiem postępowania, lecz także dotyczące stanu majątkowego i sytuacji życiowej strony. Przy czym sama sytuacja ekonomiczna strony przegrywającej, nawet tak niekorzystna, że strona bez uszczerbku dla utrzymania własnego i członków rodziny nie byłaby w stanie ponieść kosztów, nie stanowi podstawy zwolnienia - na podstawie art. 102 kpc - z obowiązku zwrotu kosztów przeciwnikowi, chyba że na rzecz tej strony przemawiają dalsze szczególne okoliczności, które same mogłyby być niewystarczające, lecz łącznie z trudną sytuacją ekonomiczną wyczerpują znamiona wypadku szczególnie uzasadnionego. Do takich szczególnych sytuacji można zaliczyć te, w których powód mógł być subiektywnie przekonany o słuszności swojego żądania. Nie bez znaczenia pozostaje również fakt, że to za sprawą pozwanego AGIO Wierzytelności (...) Niestandaryzowany Sekurytyzacyjny Fundusz Inwestycyjny Zamknięty w W. doszło do wpisania do rejestru powoda, pomimo, że nie zachodziły ku temu przesłanki. Powód przez wiele miesięcy czynił starania, aby wyjaśnić sytuację.

W ocenie Sądu w niniejszej sprawie zachodzą, uwzględniając powyższe rozważania, okoliczności uzasadniające odstąpienie od obciążania powoda kosztami procesu na rzecz pozwanego.

Kosztami sądowymi, od ponoszenia których zwolniony był powód, na mocy przepisu art. 113 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych obciążył Skarb Państwa – Sąd Rejonowy w Toruniu.

Sąd przyznał adw. K. M. ze Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego w Toruniu kwotę 2.952 zł (2.400 zł plus 23% VAT), tytułem kosztów pomocy prawnej udzielonej powodowi z urzędu (pozew złożony w dniu marcu 2016r.).