Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Oskarżony D. W. (1) ma 29 lat, jest kawalerem, nie posiada nikogo na utrzymaniu. Cierpi na szereg schorzeń, z których najpoważniejsze związane są ze zniekształceniem kości miednicy, obręczy barkowej i kończyn. Nie odbywał służby wojskowej z uwagi na stan zdrowia. Jest osobą wielokrotnie karaną, w tym na bezwzględną karę pozbawienia wolności. Od roku 2008 wydano wobec niego 11 jednostkowych wyroków skazujących. W chwili obecnej odbywa karę łączną 9 lat pozbawienia wolności orzeczoną wyrokiem łącznym Sądu Rejonowego w Lidzbarku Warmińskim z dnia 18 lipca 2017 r. (sygn. akt II K 97/17), za popełnienie przestępstw z art.: 280 § 1 k.k.,190§ 1 k.k., 281 k.k., 157 § 1 k.k., 191 § 2 k.k., 279 § 1 k.k., 242 § 3 k.k., 226 § 1 k.k. i 222 § 1 k.k. (kara odbywana od dnia 13.10.2015 r. do 28.05.2022 r.).

W dacie podanej w zarzucie określającej moment przedmiotowego przestępstwa, oskarżony nie odbywał jeszcze kary pozbawienia wolności za popełnienie przypisanych mu w wyroku Sądu Rejonowego w Olsztynie z dnia 30 kwietnia 2015 r. (II K 1341/14) przestępstw podobnych. Karę tą (poz. 9 w karcie karnej) objęto węzłem kary łącznej w wyroku łącznym wydanym w dniu 15 kwietnia 2016 r. przez Sąd Rejonowy w Olsztynie, zaś na tamten moment, jako początek wprowadzenia jej do wykonania ustalono dzień 23 lutego 2019 r.

Obecnie oskarżony nie jest zatrudniony, nie posiada dochodów ani majątku. W trakcie odbywania przez oskarżonego kary pozbawienia wolności wielokrotnie sporządzano wobec niego wnioski o wymierzenie kary dyscyplinarnej, wielokrotnie również taką karę orzekano. Na dzień 2 października 2017 r. wobec D. W. (1) sporządzono 118 wskazanych wyżej wniosków, a na ich podstawie otrzymał on 56 kar dyscyplinarnych, przy czym w 54 przypadkach była to kara łączna.

dowód: karta karna k: 29-31 i 119-122, odpisy wyroków k: 48, 50, 51-52, 84, akta II K 57/17 oraz II K 97/17 SR w Lidzbarku Warmińskim k 67, informacja o pobytach i orzeczeniach k: 111-117, opis przebiegu odbywania kary przez oskarżonego k: 44-46, dane osobopoznawcze k: 32, 34, 40, 42.

W dniu 29 maja 2017 r. funkcjonariusz Służby Więziennej pełniący swoje obowiązki w Areszcie Śledczym w B. kpt. T. H. (1), działając z upoważnienia Dyrektora tej placówki, miał za zadanie rozpatrzenie wniosków o ukaranie karą dyscyplinarną osadzonego D. W. (1). W tym celu udał się do dyżurki oddziałowego, gdzie po chwili funkcjonariusz Służby Więziennej P. J. (1) doprowadził oskarżonego. Po otrzymaniu od T. H. (1) informacji o wymierzeniu kary dyscyplinarnej zakazu otrzymywania paczek żywnościowych przez okres 3 miesięcy, oskarżony okazał dezaprobatę wobec tej decyzji (wyrażając się jak na k 11, 104), po czy został odprowadzony przez P. J. (1) do swojej jednoosobowej celi, w której w tym czasie odbywał inna karę dyscyplinarną (umieszczenie w celi izolacyjnej). Po wprowadzeniu oskarżonego do środka i zamknięciu drzwi celi, D. W. (1) znieważył T. H. (1), głośno wypowiadając słowa wskazane na k. 11. Oprócz P. J. (1), który doprowadzał oskarżonego, świadkiem zachowania D. W. (1) był także – pełniący w tym czasie obowiązki wychowawcy, znajdujący się kilka metrów od celi oskarżonego – funkcjonariusz Służby Więziennej P. K. (1).

O opisanym wyżej zdarzeniu P. K. (1) poinformował T. H. (1), nadto P. J. (1) sporządził kolejny wniosek o ukaranie oskarżonego karą dyscyplinarną za opisane wyżej zachowanie, którą wymierzono w dniu 5 czerwca 2017 r.

dowód: zeznania świadków: T. H. k: 11 i 104, P. K. k: 14v i 104v-105, P. J. k:17v i 104-104v, wyjaśnienia oskarżonego k: 103

Oskarżony podczas słuchania go w postepowaniu przygotowawczym, nie przyznał się do popełnienia zarzucanego mu czynu, po czym odmówił składania wyjaśnień.

wyjaśnienia oskarżonego k: 75

W trakcie rozprawy przed sądem w dniu 16 stycznia 2018 r. oskarżony wyjaśnił, iż faktycznie użył zwrotu znieważającego T. H. (1), jednakże w jego ocenie, słowa te nie były wypowiedziane w kierunku pokrzywdzonego, gdyż zdarzenie opisane w zarzucie miało miejsce w zamkniętej celi i w momencie wulgarnego określenia pokrzywdzonego mogło go nie być na korytarzu, a co za tym idzie mógł on nie słyszeć zniewagi. Przyznał, iż był zdenerwowany otrzymaniem kolejnej kary dyscyplinarnej i słowa te wypowiedziane były „w nerwach”. W dalszej części wyjaśnień oskarżony skarżył się na złe traktowanie go przez Służbę Więzienną, z której wieloma funkcjonariuszami pozostaje w konflikcie.

wyjaśnienia oskarżonego k: 103-103v

Sąd zważył, co następuje:

W ocenie Sądu wyjaśnieniom oskarżonego, które składał w trakcie postepowania przygotowawczego, kiedy to nie przyznał się do znieważenia pokrzywdzonego, nie można dać wiary. W tym miejscu należy zaznaczyć, iż już w trakcie pierwszego terminu rozprawy sądowej oskarżony wycofał się z uprzednio zajętego stanowiska i wyraźnie przyznał, iż faktycznie użył wobec funkcjonariusza Służby Więziennej T. H. (1) obelżywego zwrotu, tym samym przyznając się do dokonania zachowania opisanego w zarzucie. Nie ulega wątpliwości, iż to te drugie wyjaśnienia, mające pełne oparcie w treści pozostałego materiału dowodowego, w szczególności w zeznaniach bezpośrednich świadków zdarzenia z dnia 29 maja 2017 r., należy uznać za wiarygodne, mogące stanowić podstawę do czynienia prawidłowych ustaleń faktycznych w niniejszej sprawie.

Oceniając treść zeznań T. H., P. K. oraz P. J. zdaniem sądu nie można było odmówić im wiarygodności. Należy zaznaczyć, iż świadkowie ci – funkcjonariusze Służby Więziennej – zeznający na okoliczności związane z przeprowadzonymi przez nich czynnościami służbowymi, nie mieli jakiegokolwiek interesu w budowaniu nieprawdziwej historii, a tym samym w bezpodstawnym pomawianiu oskarżonego. Należy zaznaczyć, iż ich relacje są spójne, wzajemnie się uzupełniają, mają także potwierdzenie w wyjaśnieniach oskarżonego składanych przed sądem, w których ten ostatni w sposób wręcz identyczny jak świadkowie, opisywał zdarzenie z dnia 29 maja 2017 r.

W ocenie Sądu nie było jakichkolwiek podstaw do kwestionowania wiarygodności dokumentacji zebranej w sprawie w postaci powoływanych wyżej orzeczeń Sądów, danych o oskarżonym, w tym informacji o jego karalności, czy opinii odnośnie zachowania w trakcie pobytu przez niego w warunkach izolacji. Wiarygodność tych dokumentów nie była w żaden sposób podważana przez strony postepowania, należy zaznaczyć, iż sporządzone zostały one przez odpowiednie, upoważnione do dokonywania takich czynności osoby.

Mając powyższe na uwadze należało uznać, iż oskarżony swoim zachowaniem opisanym w zarzucie wypełnił dyspozycję art. 226 § 1 k.k., a jego wina nie budzi wątpliwości. Zdaniem Sądu, zarówno opis, jak i kwalifikacja prawna zarzucanego D. W. (1) czynu jest prawidłowa.

W myśl wskazanego przepisu „kto znieważa funkcjonariusza publicznego lub osobę do pomocy mu przybraną, podczas i w związku z pełnieniem obowiązków służbowych, podlega karze grzywny, ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do roku.

Niewątpliwie użycie przez oskarżonego wulgarnego określenia w stosunku do T. H. (1) stanowiło znieważenie albowiem jego treść obraziła godność i dobre imię pokrzywdzonego. Nie ulega także wątpliwości iż pokrzywdzonego – funkcjonariusza Służby Więziennej zgodnie z treścią art. 115 § 13 pkt 7 k.k. traktować należy jako funkcjonariusza publicznego podlegającego ochronie z art. 226 § 1 k.k. W niniejszym przypadku bez znaczenia dla bytu przedmiotowego przestępstwa pozostaje fakt, iż obraźliwy zwrot wypowiedziany został przez D. W. (1) w zamkniętym pomieszczeniu, a oskarżony nie mógł mieć pewności, czy kierowane wobec pokrzywdzonego wyzwisko było przez niego słyszane. Istotnym jest natomiast, co wynika z treści art. 226 § 1 k.k., ażeby znieważenie kierowane wobec funkcjonariusza publicznego było zamierzone i miało miejsce podczas i w związku z wykonywaniem przez niego obowiązków służbowych. Mając na uwadze, iż w chwili popełnienia czynu opisanego w zarzucie pokrzywdzony był w pracy – czynnie wykonywał zadania S. Więziennego, bezsprzecznie przestępstwo to dokonane zostało podczas pełnienia przez niego obowiązków służbowych. Niewątpliwe również przedmiotowego czynu nie sposób nie wiązać z czynnościami służbowymi jakie wykonywał T. H. (1). To on bowiem, kilka minut przed znieważeniem go przez oskarżonego wymierzał mu karę dyscyplinarną, co wpierw wzbudziło w D. W. (2) frustrację i zdenerwowanie, które następnie skutkowało wypowiedzeniem wulgarnego zwrotu obrażającego pokrzywdzonego. Z tych względów, zdaniem sądu, przedmiotowe znieważenie to nic innego jak niedopuszczalna reakcja oskarżonego na uprzednią decyzję T. H. (1) o wymierzeniu kary dyscyplinarnej, co pozwala na uznanie, iż w tym przypadku w pełni doszło do wypełnienia przez oskarżonego normy opisanej w art. 226 § 1 k.k.

Czyn popełniony przez oskarżonego, charakteryzuje się średnim stopniem szkodliwości społecznej. Z jednej strony należy mieć na uwadze umyślność działania sprawcy, jak również formułowanie wobec pokrzywdzonego przedmiotowej obelgi bez uzasadnionego powodu. Należy jednakże przyznać, iż sama treść zniewagi nie była rozbudowana, ograniczała się do jednego wulgarnego słowa, a tym samym zachowanie oskarżonego nie naruszyło godności pokrzywdzonego w szczególnie intensywny sposób. Należy także mieć na uwadze, iż znieważające treści nie wypowiedziane zostały przez oskarżonego w miejscu publicznym, a co za tym idzie obelga kierowana pod adresem T. H. (1) mogła dojść do wiadomości zaledwie kilku osób.

Oprócz opisanego wyżej stopnia społecznej szkodliwości przedmiotowego czynu, okolicznością negatywnie dla oskarżonego wpływającą na wymiar kary - jest wielokrotna, uprzednia jego karalność, w szczególności fakt, iż D. W. (1) był już skazywany za czyny rozdziału XXIX kodeksu karnego, w tym z art. 226 § 1 k.k. Należy wskazać, iż przedmiotowy wyrok to 12 orzeczenie, w którym wymierzana jest wobec oskarżonego sankcja za naruszenie przepisów prawa karnego. Nie bez znaczenia na kształt i wymiar kary w niniejszym przypadku pozostaje fakt, iż także zachowanie oskarżonego w warunkach izolacji więziennej jest wybitnie naganne, o czym świadczy olbrzymia ilość prowadzonych wobec niego postepowań dyscyplinarnych. Analizując zachowanie oskarżonego, oprócz przyznania się do zachowania wskazanego w zarzucie, Sąd nie dopatrzył się takich okoliczności łagodzących, które mogłyby w znaczący sposób, pozytywnie dla oskarżonego, wpływać na wymiar kary.

W tym stanie rzeczy, mimo zagrożenia przewidzianego za naruszenie normy zawartej w art. 226 § 1 k.k. alternatywnie karą grzywny, ograniczenia wolności i pozbawienia wolności, Sąd uznał, iż jedynie ta ostatnia odpowiada dyrektywom zawartym w art. 53 kk. Ustalenie jej w wysokości 3 miesięcy zdaniem Sądu nie przekracza stopnia winy oskarżonego. Wymierzona kara bierze pod uwagę jej cele w zakresie prewencji indywidualnej i ogólnej, w szczególności powinna wpłynąć na oskarżonego w ten sposób, iż wyciągnie on w przyszłości wnioski o nieopłacalności tego typu zachowań, które skutkują tylko i wyłącznie przedłużeniem czasu, który będzie musiał spędzić w izolacji więziennej.

Jednocześnie Sąd uznał, że jedynie kara pozbawienia wolności w formie bezwzględnej i kontynuowanie przez oskarżonego resocjalizacji w warunkach zakładu karnego, są w stanie odnieść wobec wymienionego jakikolwiek skutek wychowawczy. Należy zaznaczyć, iż obecnie obowiązujące przepisy (od 01.07.2015 r.), uniemożliwiają zastosowanie warunkowego zawieszenia wykonania kary pozbawienia wolności wobec sprawcy, który w momencie popełnienia przestępstwa, skazany był na karę pozbawienia wolności (co odnosi się do oskarżonego).

O kosztach obrońcy występującego w postepowaniu sądowym orzeczono po myśli § 17 ust 2 pkt 3 rozp. oraz Min. Spraw. z dnia 18.10.2016 r. w sprawie ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej przez adwokata z urzędu.

O kosztach sądowych orzeczono na podstawie art. 624 § 1 kpk, z uwagi na trudną sytuację materialną oskarżonego.