Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 2 listopada 2017 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych I Oddział w Ł. odmówił K. B. prawa do wypłaty odsetek na podstawie art. 118 ust. 1 i 3 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, podnosząc, że ostatnią okolicznością niezbędną do wydania decyzji był wpływ w dniu 6 lipca 2017 r oświadczenia wnioskodawczyni, w którym podała , że jedynym źródłem dochodu w okresie od 1 stycznia 2016 r do 20 czerwca 2016 r był zasiłek pobierany z PUP.

/decyzja – k. nienum. akt ZUS/

Od powyższej decyzji odwołanie, w dniu 24 lipca 2017 r., złożyła wnioskodawczyni, wnosząc o przyznanie odsetek ustawowych od wypłaconego świadczenia emerytalnego.

/odwołanie k. 2/.

W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wniósł o jego oddalenie, stwierdzając, że wnioskodawczyni nie przysługuje prawo do wypłaty odsetek, argumentując, jak w zaskarżonej decyzji.

/odpowiedź na odwołanie k. 3/.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 31 grudnia 2015 r K. B. złożyła wniosek o świadczenie przedemerytalne. Do wniosku załączyła: zaświadczenie o okresie rejestracji, zaświadczenie o pobieraniu zasiłku dla bezrobotnych, świadectwo pracy, pismo w przedmiocie rozwiązania umowy o pracę z zastosowaniem skróconego okresu wypowiedzenia z powodu likwidacji stanowiska pracy z powodu złej sytuacji ekonomicznej firmy, kartę wypłaty świadczeń.

/ wniosek z zał. – k. nienum. akt ZUS/

Decyzją z dnia 21 stycznia 2016 r organ rentowy odmówił prawa do świadczenia przedemerytalnego z uwagi na brak wymaganego okresu ubezpieczenia w związku z tym, iż organ rentowy przyjął, iż ubezpieczona winna spełnić warunki z art. 2 ust. 1 pkt. 2 i ust. 3 ustawy o świadczeniach przedemerytalnych.

/decyzja – k. nienum . akt ZUS/

Wnioskodawczyni odwołała się od tej decyzji.

/okoliczność bezsporna/

W dniu 20 czerwca 2016 r wnioskodawczyni złożyła pismo wyjaśniające pracodawcy w zakresie istnienia niewypłacalności.

/pismo z zał. – k. nienum. akt ZUS/

Decyzją z dnia 26 lipca 2016 r organ rentowy przyznał ubezpieczonej świadczenie przedemerytalne od dnia 21 czerwca 2016 r tj. od dnia następnego po dniu złożenia wniosku wraz z wymaganymi dokumentami. Zakład ustalił termin płatności świadczenia 1 dnia miesiąca, przypadającego po miesiącu, za który przysługuje świadczenie przedemerytalne.

/decyzja k. nienum. akt ZUS/

Wnioskodawczyni odwołała się od powyższej decyzji w zakresie daty, od której przyznano świadczenie. Sąd Okręgowy rozpoznając odwołanie wnioskodawczyni w sprawie VIII U 2048/16 zmienił zaskarżoną decyzję w ten sposób, że przyznał świadczenie przedemerytalne K. B. od 1stycznia 2016 r.

/okoliczność bezsporna – wyrok w sprawie VIII U 2048/16/

Opiniując powyższe orzeczenie pracownik organu rentowego wskazał, że w ocenie sądu dokumenty pozwalające na przyznanie prawa do świadczenia przedemerytalnego doręczone zostały już w grudniu 2015 , odpowiedź pracodawcy nie zawierało żadnych nowych informacji niż te zawarte w świadectwie pracy i w wypowiedzeniu umowy, a zatem nie było podstaw do odmowy prawa do świadczenia przedemerytalnego w decyzji z dnia 21 stycznia 2016 r. Wskazano, że należy zgodzić się z argumentacją sądu – organ rentowy wydając decyzję z dnia 26 lipca 2016 r, mocą której przyznał wnioskodawczyni prawo do świadczenia nie powziął żadnych nowych informacji, o których nie wiedziałaby w dniu wydania decyzji z dnia 21 stycznia 2016 r i nie ma podstaw do apelacji.

/pismo – k. nienum. akt ZUS/

W dniu 29 czerwca 2017 r wnioskodawczyni została zobowiązana do złożenia oświadczenia, czy korzystała z zasiłku z MOPS oraz czy w okresie od 1 stycznia do 20 czerwca 2016 r posiadała inne źródło dochodu poza zasiłkiem PUP.

/ notatka – k nienum. akt ZUS/

W dniu 6 lipca 2017 r K. B. złożyła oświadczenie , że w okresie 1.01.2016 – 20.06.2016 r nie pobierała świadczeń z MOPS, a jedynym źródłem utrzymania był zasiłek z UP.

/oświadczenie – k. nienum. akt ZUS/

Decyzją z dnia 7 lipca 2017 r organ rentowy realizując wyrok sądu ustalił wysokość świadczenia za okres od 1 stycznia 2016 r do 20 czerwca 2016 r na kwotę 5830, 96 zł. , z której dokonano potrąceń.

/decyzja – k. nienum. akt ZUS/

Kwota wyrównania świadczenia emerytalnego – po potrąceniach wpłynęło na konto ubezpieczonej w dniu 31 lipca 2017 r.

/okoliczność bezsporna/

W piśmie z dnia 2 października 2017 r ubezpieczona wniosła o wypłatę odsetek ustawowych od kwoty wyliczonego świadczenia do dnia wypłaty na konto.

/wniosek – k. nienum. akt ZUS/

Sąd zważył, co następuje:

Odwołanie jest zasadne.

Przedmiotem sporu niniejszego postępowania było prawo ubezpieczonej do odsetek od wypłaconych przez organ rentowy wyrównania świadczenia przedemerytalnego.

Wskazać należy, iż zgodnie z art. 118 ust. 1, 1a , 2, 3 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 roku o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (t. j. Dz. U z 2017 r. poz. 1778 z późn. zm) organ rentowy wydaje decyzję w sprawie prawa do świadczenia lub ustalenia jego wysokości po raz pierwszy w ciągu 30 dni od wyjaśnienia ostatniej okoliczności niezbędnej do wydania tej decyzji, z uwzględnieniem ust. 2 i 3 oraz art. 120. Jeżeli na podstawie przedstawionych środków dowodowych nie jest możliwe ustalenie prawa lub wysokości świadczenia, za datę wyjaśnienia ostatniej okoliczności, o której mowa w ust. 1, uważa się datę końcową dodatkowego terminu do przedstawienia niezbędnych dowodów, wyznaczonego przez organ rentowy, albo datę przedstawienia tych dowodów. Inaczej mówiąc, oznacza to, iż chwilą, od której rozpoczyna bieg 30-dniowy termin do wydania decyzji jest rozstrzygnięcie ostatniej kwestii koniecznej dla ustalenia uprawnień wnioskodawcy. Celem tak skonstruowanej regulacji jest zagwarantowanie ubezpieczonym możliwie szybkiego uzyskania świadczenia bez zbędnego przedłużania postępowania w sprawie o jego nabycie. W przypadku uchybienia powyższemu terminowi, organ rentowy popada w zwłokę ze spełnieniem świadczenia, czego konsekwencją jest obowiązek zapłaty odsetek w ustawowej wysokości.

W razie ustalenia prawa do świadczenia lub jego wysokości orzeczeniem organu odwoławczego za dzień wyjaśnienia ostatniej okoliczności niezbędnej do wydania decyzji uważa się również dzień wpływu prawomocnego orzeczenia organu odwoławczego, jeżeli organ rentowy nie ponosi odpowiedzialności za nie ustalenie ostatniej okoliczności niezbędnej do wydania decyzji. Organ odwoławczy, wydając orzeczenie, stwierdza odpowiedzialność organu rentowego. Jeżeli w wyniku decyzji zostało ustalone prawo do świadczenia oraz jego wysokość, organ rentowy dokonuje wypłaty świadczenia w terminie określonym w ust.1 w/w art. 118.

Zgodnie z wyrokiem Trybunału Konstytucyjnego z dnia 11 września 2007 r. (P. 11/2007 OTK ZU, 2007/8A poz. 97), art. 118 ust. 1a ustawy o emeryturach i rentach z FUS, rozumiany w ten sposób, że za dzień wyjaśnienia ostatniej okoliczności niezbędnej do wydania decyzji uznaje się dzień wpływu prawomocnego orzeczenia tylko w sytuacji, gdy za nieustalenie tych okoliczności nie ponosi odpowiedzialności organ rentowy, jest zgodny z art. 32 ust. 1 Konstytucji oraz nie jest niezgodny z art. 45 ust. 1 Konstytucji.

W uzasadnieniu powołanego wyroku, Trybunał Konstytucyjny wywiódł w szczególności, że przez pojęcie „wyjaśnienie ostatniej niezbędnej okoliczności” z art. 118 ust. 1a ustawy o emeryturach i rentach z FUS trzeba rozumieć wyjaśnienie ostatniej okoliczności koniecznej do ustalenia samego istnienia prawa wnioskodawcy do świadczenia. Stąd też 30 dniowy termin na wydanie decyzji w sprawie świadczenia i jego wypłaty w razie, gdy prawo do świadczenia zostało ustalone przez Sąd, powinien być liczony od dnia doręczenia wyroku Sądu tylko wtedy, gdy ustalenie prawa do świadczenia dopiero w postępowaniu sądowym nie było następstwem okoliczności, za które ponosi odpowiedzialność organ rentowy. W przeciwnym wypadku, gdy opóźnienie w ustaleniu prawa do świadczenia było spowodowane okolicznościami, za które odpowiada organ rentowy (np. błędna interpretacja przepisów, zaniechanie podjęcia określonych działań z urzędu, błędne orzeczenie lekarza orzecznika lub komisji lekarskiej ZUS w sprawie niezdolności do pracy), termin ten będzie liczony od dnia, w którym organ rentowy, gdyby działał prawidłowo, powinien był ustalić prawo do świadczenia.

Jeżeli więc odpowiedzialność taka jest po stronie organu rentowego ubezpieczony ma prawo do odsetek. Omawiany przepis może więc dotyczyć wyłącznie takiej sytuacji, której dla wykazania okoliczności, która miałaby wpływ na prawo do świadczenia lub na jego wysokość, dopiero w postępowaniu sądowym zostałby przedstawione odpowiednie dowody, z których strona mogłaby skorzystać już w postępowaniu przed organem rentowym, lecz tego nie uczyniła (wyrok Sądu Apelacyjnego w Katowicach z dnia 26 września 2006 r. III AUa 1126/2005). Organ rentowy ma bowiem obowiązek znać i prawidłowo stosować prawo materialne i w tym zakresie ponosi pełną odpowiedzialność. Jedynie wówczas, gdy brak możliwości wydania prawidłowej decyzji był podyktowany niezależnymi od organu rentowego, brakami w ustaleniach faktycznych, możliwe jest przyjęcie, że organ nie ponosi odpowiedzialności przewidzianej w art. 118 ust. 1a ustawy o emeryturach i rentach z FUS. Należy przy tym zauważyć, że użyty w tym przepisie termin „ustalenie okoliczności” dotyczy wyłącznie sfery faktów, a nie prawa, bowiem przy wykładni prawa nie dochodzi do żadnych „ustaleń okoliczności”.

Stosownie do dyspozycji zawartej przez ustawodawcę w treści normy prawnej wyrażonej w przepisie art. 85 ust. 1 ustawy z dnia 13 października 1998 roku o systemie ubezpieczeń społecznych (t. j. Dz. U. 2017 poz. 1778 ze zm), jeżeli Zakład Ubezpieczeń Społecznych - w terminach przewidzianych w przepisach określających zasady przyznawania i wypłacania świadczeń pieniężnych z ubezpieczeń społecznych lub świadczeń zleconych do wypłaty na mocy odrębnych przepisów albo umów międzynarodowych - nie ustalił prawa do świadczenia lub nie wypłacił tego świadczenia, jest obowiązany do wypłaty odsetek od tego świadczenia w wysokości odsetek ustawowych określonych przepisami prawa cywilnego. Nie dotyczy to przypadku, gdy opóźnienie w przyznaniu lub wypłaceniu świadczenia jest następstwem okoliczności, za które Zakład nie ponosi odpowiedzialności.

Przepis § 2 ust. 1 i 2 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 1 lutego 1999 roku w sprawie szczegółowych zasad wypłacania odsetek za opóźnienie w ustaleniu lub wypłacie świadczeń z ubezpieczeń społecznych (Dz.U. z 1999 roku, nr 12, poz. 104), wydanego na podstawie art. 85 ust. 2 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, stanowi, że odsetki wypłaca się za okres od dnia następującego po upływie terminu na ustalenie prawa do świadczeń lub ich wypłaty, przewidzianego w przepisach określających zasady przyznawania i wypłacania świadczeń - do dnia wypłaty świadczeń. Zaś okres opóźnienia w ustaleniu prawa do świadczeń i ich wypłacie, dla których przepisy określające zasady ich przyznawania i wypłacania przewidują termin na wydanie decyzji, liczy się od dnia następującego po upływie terminu na wydanie decyzji.

Z utrwalonego orzecznictwa sądowego (zob. wyroki Sądu Najwyższego: z dnia 7 kwietnia 2010 r. I UK 345/2009, LexPolonica nr 2578200 i z dnia 15 października 2010 r. III UK 20/2010, LexPolonica nr 3028490) w zakresie wykładani przepisu art. 85 ust. 1 ustawy o sus jednoznacznie wynika, że odpowiedzialność organów rentowych istnieje nie tylko wtedy, gdy opóźnienie w przyznaniu lub w wypłacie świadczenia nastąpiło z winy tego organu ale także wtedy, gdy takie opóźnienie jest skutkiem innych przyczyn od tego organu niezależnych.

W orzecznictwie sądowym można odnaleźć wiele przykładów nieprawidłowego działania organu rentowego, za które organ ten „ponosi odpowiedzialność” i - w razie opóźnienia z tego powodu ustalenia prawa do świadczenia lub jego wypłaty - zobligowany jest do wypłaty należnych odsetek. Są to w szczególności wypadki bezpodstawnego pozostawienia bez rozpoznania wniosku strony o przyznanie prawa do świadczenia oraz nieprawidłowe orzeczenie w sprawie niezdolności do pracy do celów rentowych wydane przez Lekarza Orzecznika ZUS lub Komisję Lekarską ZUS (por. wyrok SN z 12 sierpnia 1998 r., sygn. akt II UKN 171/98, OSNAP nr 16/1999, poz. 521).

Zgodnie z tezą wyroku Sądu Najwyższego z dnia 25 stycznia 2005 roku (sygn.akt.I UK 159/2004 opubl. OSNP 2005/19/308) wydanie przez organ rentowy niezgodnej z prawem decyzji odmawiającej wypłaty świadczenia w sytuacji, gdy było możliwe wydanie decyzji zgodnej z prawem, w szczególności, gdy ubezpieczony wykazał wszystkie przesłanki świadczenia, oznacza, że opóźnienie w spełnieniu świadczenia jest następstwem okoliczności, za które organ rentowy ponosi odpowiedzialność, choćby nie można było mu zarzucić niestaranności w wykładni i zastosowaniu prawa. Podobnie w wyroku z dnia 7 października 2004 r., II UK 485/03 (OSNP 2005 nr 10, poz. 147) Sąd Najwyższy stwierdził, że do przewidzianego w art. 85 ust. 1 zdanie drugie ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych wyłączenia obowiązku wypłaty odsetek nie jest wystarczające wykazanie, że Zakład Ubezpieczeń Społecznych nie ponosi winy w powstaniu opóźnienia.

Oznacza to, że jeżeli organ rentowy wydaje bezprawną decyzję o odmowie wypłaty świadczenia w sytuacji, gdy możliwe było wydanie decyzji zgodnej z prawem, a w szczególności, gdy ubezpieczony wykazał wszystkie przesłanki świadczenia, to opóźnienie nie jest następstwem okoliczności, za które organ rentowy nie ponosi odpowiedzialności w rozumieniu art. 85 ust. 1 zdanie drugie ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych.

Gdy opóźnienie w ustaleniu prawa do świadczenia było spowodowane okolicznościami, za które odpowiada organ rentowy, termin ten będzie liczony od dnia, w którym organ rentowy, gdyby działał prawidłowo, powinien był ustalić prawo do świadczenia. Wydanie przez organ rentowy niezgodnej z prawem decyzji odmawiającej wypłaty świadczenia w sytuacji, gdy było możliwe wydanie decyzji zgodnej z prawem, zwłaszcza gdy ubezpieczony wykazał wszystkie przesłanki świadczenia, oznacza, że opóźnienie w spełnieniu świadczenia jest następstwem okoliczności, za które organ rentowy ponosi odpowiedzialność, choćby nie można było mu zarzucić niestaranności w wykładni i zastosowaniu prawa. Jeśli organ rentowy w chwili wydania zaskarżonej decyzji miał wszystkie potrzebne dane pozwalające na wydanie decyzji zgodnej z prawem, a po stronie ubezpieczonego nie występował obowiązek wykazania żadnych innych okoliczności uzasadniających jego wniosek, to dla obowiązku zapłaty odsetek za opóźnienie w wypłacie świadczenia nie mogą mieć znaczenia okoliczności dotyczące przebiegu postępowania sądowego, zwłaszcza gdy w tym postępowaniu nie ustalono żadnych nowych przesłanek wypłaty świadczenia, których wykazanie ciążyło na ubezpieczonym, a które nie były znane (nie mogły być znane) organowi rentowemu./por. wyrok SN z dnia 25 stycznia 2005 r, I UK 159/04, OSNP 2005/19/308 wraz z uzasadnieniem/. W celu ustalenia, że organ rentowy nie ponosi odpowiedzialności za opóźnienie spowodowane błędem w ustaleniach faktycznych, konieczne jest wykazanie, że w przepisanym terminie ZUS nie dysponował materiałem umożliwiającym przyznanie świadczenia. W takiej sytuacji istotna jest jednak konieczność uwzględnienia tego, czy organ rentowy w ramach swoich kompetencji i nałożonych obowiązków poczynił wszystkie możliwe ustalenia faktyczne i wyjaśnił wszystkie okoliczności konieczne do wydania decyzji. Jeżeli bowiem zmiana decyzji w postępowaniu odwoławczym będzie uzasadniona ustaleniami co do takich okoliczności, które nie były i nie mogły być znane organowi rentowemu, to nie będzie podstaw do uznania, iż opóźnienie jest następstwem okoliczności, za które ponosi on odpowiedzialność (por. uzasadnienie wyroku Sądu Najwyższego z dnia 21 kwietnia 2009 r., I UK 345/08, OSNP 2010, nr 23-24, poz. 293).

Brak orzeczenia organu odwoławczego o odpowiedzialności organu rentowego za nieustalenie ostatniej okoliczności niezbędnej do wydania decyzji, o którym mowa w art. 118 ust. 1a u.e.r.f.u.s. nie pozbawia ubezpieczonego prawa do odsetek za opóźnienie w wypłacie świadczenia ./tak SA w Łodzi w wyroku z dnia 10 października 2014 r, III AUa 40/14, LEX nr 1537443, wyrok SA w Szczecinie z dnia 26 marca 2015 r, (...), Lex nr 1771169/.

Organ rentowy w przedmiotowej sprawie przyjął pogląd, iż w przypadku wyrównania świadczenia przedemerytalnego za okres 1.01.2016 r – 20.06.2014 r - dokumentem niezbędnym do stwierdzenia uprawnień wnioskodawczyni było jej oświadczenie o braku innych źródeł dochodu.

Pogląd zaprezentowany w tym przedmiocie przez organ rentowy należy uznać za błędny.

W dniu 31 grudnia 2015 r K. B. złożyła wniosek o świadczenie przedemerytalne. Do wniosku załączyła: zaświadczenie o okresie rejestracji, zaświadczenie o pobieraniu zasiłku dla bezrobotnych, świadectwo pracy, pismo w przedmiocie rozwiązania umowy o pracę z zastosowaniem skróconego okresu wypowiedzenia z powodu likwidacji stanowiska pracy z powodu złej sytuacji ekonomicznej firmy, kartę wypłaty świadczeń, a więc wszystkie wymagane dokumenty.

Decyzją z dnia 21 stycznia 2016 r organ rentowy odmówił jednak prawa do świadczenia przedemerytalnego z uwagi na brak wymaganego okresu ubezpieczenia w związku z tym, iż organ rentowy przyjął, iż ubezpieczona winna spełnić warunki z art. 2 ust. 1 pkt. 2 i ust. 3 ustawy o świadczeniach przedemerytalnych.

W dniu 20 czerwca 2016 r wnioskodawczyni złożyła pismo wyjaśniające pracodawcy w zakresie istnienia niewypłacalności.

Decyzją z dnia 26 lipca 2016 r organ rentowy przyznał ubezpieczonej świadczenie przedemerytalne od dnia 21 czerwca 2016 r tj. od dnia następnego po dniu złożenia wniosku wraz z wymaganymi dokumentami. Zakład ustalił termin płatności świadczenia 1 dnia miesiąca, przypadającego po miesiącu, za który przysługuje świadczenie przedemerytalne.

Wnioskodawczyni odwołała się od powyższej decyzji w zakresie daty, od której przyznano świadczenie. Sąd Okręgowy rozpoznając odwołanie wnioskodawczyni w sprawie VIII U 2048/16 zmienił zaskarżoną decyzję w ten sposób, że przyznał świadczenie przedemerytalne K. B. od 1stycznia 2016 r.

Opiniując powyższe orzeczenie pracownik organu rentowego wskazał, że w ocenie sądu dokumenty pozwalające na przyznanie prawa do świadczenia przedemerytalnego doręczone zostały już w grudniu 2015 , odpowiedź pracodawcy nie zawierało żadnych nowych informacji niż te zawarte w świadectwie pracy i w wypowiedzeniu umowy, a zatem nie było podstaw do odmowy prawa do świadczenia przedemerytalnego w decyzji z dnia 21 stycznia 2016 r. Wskazano, że należy zgodzić się z argumentacją sądu – organ rentowy wydając decyzję z dnia 26 lipca 2016 r, mocą której przyznał wnioskodawczyni prawo do świadczenia nie powziął żadnych nowych informacji, o których nie wiedziałaby w dniu wydania decyzji z dnia 21 stycznia 2016 r i nie ma podstaw do apelacji.

Należy zatem wskazać, że organ rentowy przyznał, iż dokumenty złożone przez ubezpieczoną w dniu 31 grudnia 2015 r były wystarczające do wydania prawidłowej decyzji.

Wobec powyższego organ rentowy winien wydać prawidłowa decyzję najpóźniej w terminie 30 dni od dnia złożenia wniosku, a pierwsze świadczenie powinna otrzymać w lutym 2016 roku.

Nie można się zgodzić, że ostatnią okolicznością jest złożenie przez ubezpieczoną oświadczenia, bowiem żądanie takiego oświadczenia był związane z tym, że ubezpieczona nie korzystała w spornym okresie ze świadczenia przedemerytalnego – na skutek błędnych decyzji organu rentowego, które następnie zostały zmienione. Gdyby organ rentowy wydał w terminie prawidłową decyzję, nie byłoby potrzeby składania takiego oświadczenia, bowiem wnioskodawczyni korzystałaby już ze świadczenia. Ubezpieczona nie może ponosić ujemnych konsekwencji błędnych decyzji ZUS.

Organ rentowy w ocenie Sądu ponosi odpowiedzialność za nie ustalenie wymaganych okoliczności do ustalenia uprawnień wnioskodawcy w ustawowym terminie, albowiem żadne niezależne od organu rentowego okoliczności nie wpłynęły na opóźnienie.

Zatem oświadczenie nie było ostatnią okolicznością w sprawie, od którego miałby być liczony termin do ustalenia wypłaty świadczenia.

Uwzględniając te wszystkie okoliczności Sąd zmienił zaskarżoną decyzję na podstawie art. 477 ¹⁴§ 2 kpc i przyznał ubezpieczonej prawo do odsetek w wysokości odsetek ustawowych za opóźnienie określonych przepisami prawa cywilnego od wyrównania świadczenia przedemerytalnego za okres od dnia 1 stycznia 2016 roku do 20 czerwca 2016 r – liczonych od kwoty świadczenia przedemerytalnego za dany miesiąc od drugiego dnia każdego miesiąca, przypadającego po miesiącu, za który przysługiwało świadczenie miesięczne – do dnia 31 lipca 2017 roku.