Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

Powódka E. R., pozwem z dnia 27 stycznia 2017 r., domagała się zasądzenia solidarnie od pozwanych V. B. (1) i R. B. (1) kwoty 72,30 zł wraz z odsetkami ustawowymi od dnia 11 lutego 2016 r. tytułem wynagrodzenia za pracę, przerywanego czasu pracy oraz wyrównania do minimalnego wynagrodzenia za pracę, kwoty 1.472,53 zł wraz z odsetkami ustawowymi od dnia 11 marca 2016 r. tytułem wynagrodzenia za pracę, przerywanego czasu pracy oraz pracy w nadgodzinach, kwoty 1.850,58 zł wraz z odsetkami ustawowymi od dnia 11 kwietnia 2016 r. tytułem wynagrodzenia za pracę, przerywanego czasu pracy, wyrównania do minimalnego wynagrodzenia za pracę oraz pracy w nadgodzinach, kwoty 2.021,83 zł wraz z odsetkami ustawowymi od dnia 11 maja 2016 r. tytułem wynagrodzenia za pracę, przerywanego czasu pracy, wynagrodzenia chorobowego oraz pracy w nadgodzinach, kwoty 1.285,03 zł wraz z odsetkami ustawowymi od dnia 11 czerwca 2016 r. tytułem ekwiwalentu za urlop oraz wynagrodzenia chorobowego. Nadto domagała się wydania świadectwa pracy stwierdzającego, że umowa łącząca powódkę z pozwanymi trwała od 29 stycznia 2016 r. do 15 maja 2016 r., na stanowisku opiekunki, w nienormowanym czasie pracy, stosunek pracy został rozwiązany przez pracownika bez wypowiedzenia z powodu ciężkiego naruszenia podstawowych obowiązków wobec pracownika. Zażądała również zasądzenia od pozwanych na swoją rzecz kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

W uzasadnieniu pozwu wskazała, że z pozwanymi łączyła ją umowa zlecenia na podstawie której zobowiązała się wykonywać w sposób samodzielny na rzecz wskazanych przez pozwanych osób usług opiekuńczych lub specjalistycznych usług opiekuńczych. Zdaniem powódki stosunek prawny w istocie stanowił umowę o pracę. Zaznaczyła, że zobowiązana była wykonywać usługi w miejscu zamieszkania podopiecznego, w wymiarze i zakresie określonym przez pozwanych, wynikającym z decyzji administracyjnej wydanej przez Miejski Ośrodek Pomocy Rodzinie. Podkreśliła, że pozwani byli uprawnieni do osobistego lub za pośrednictwem upoważnionych osób nadzoru i kontroli wykonywanych usług. Dodała, że usługi musiała wykonywać osobiście, samodzielnie, własnym staraniem i pod kontrolą pozwanych. Nadto zaznaczyła, że pozwani określili szczegółowo zakres obowiązków i zastrzegli sobie prawo do jednostronnej zmiany tego zakresu. Stwierdziła także, iż nie mogła dobrowolnie ustalać sobie miejsca i czasu pracy oraz nie mogła zlecić wykonywanych przez siebie obowiązków osobie trzeciej. Podsumowując wskazała, że biorąc pod uwagę treść art. 22 k.p. oraz okoliczności sprawy, między stronami faktycznie została zawarta umowa o pracę, nie zaś umowa zlecenia. To zaś prowadzi do nabycia prawa do świadczeń pracowniczych dochodzonych pozwem.

W odpowiedzi na pozew pozwani V. i R. B. (2) wnieśli o oddalenie powództwa w całości oraz o zasądzenie od powódki solidarnie na swoją rzecz kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego.

Uzasadniając swoje stanowisko przyznali, że strony łączyła krótkotrwała umowa zlecenia, na podstawie której powódka była zobowiązania wykonywać samodzielnie usługi opiekuńcze na rzecz podopiecznych Miejskiego Ośrodka Pomocy Rodzinie w S.. Zaprzeczyli jednak jakoby umowa miała cechy stosunku pracy w rozumieniu art. 22 § 1 k.p. Zaznaczyli, że kontrole realizowanych przez powódkę usług miały charakter wyrywkowy i przeprowadzane były wyłącznie wówczas, gdy dochodziło do skarg rodziny, bądź samych podopiecznych. Podkreślili, że zgodnie z utrwalonym orzecznictwem zleceniodawca może dokonać ogólnej kontroli osoby wykonywującej zadania na podstawie umowy cywilnoprawnej, taka kontrola nie świadczy zaś o podporządkowaniu pracowniczym. Nadto wskazali, że zarówno czas i miejsce wykonywanych usług nie był narzucany powódce prze zleceniodawcę. Powódce powierzeni zostali podopieczni określeni w decyzjach administracyjnych, których wyznaczał (...), a powódka z uwagi na samodzielność realizowania zlecenia, decydowała w jakiej kolejności i w jakich miejscach będzie wykonywać świadczenia opiekuńcze o określonych porach. Dodali, że powódka sama decydowała o godzinach realizacji świadczeń w ramach ich wymiaru określonego w decyzjach administracyjnych. Ponadto wskazali, iż powódka, mogła na podstawie umowy zlecenia, powierzyć świadczenie usług innej osobie za zgodą zleceniodawcy wyrażoną na piśmie.

Sąd Rejonowy ustalił następujący stan faktyczny:

V. B. (1) i R. B. (1) w ramach umowy spółki cywilnej prowadzą działalność gospodarczą pod nazwą „Pomoc Opieka Pielęgnacja V.R. (...) spółki cywilnej w S.”, polegającą na świadczenie usług opiekuńczych dla osób wskazanych przez Miejski Ośrodek Pomocy Rodzinie w S..

Niesporne

W rozmowie wstępnej na temat warunków świadczenia usług koordynator z „Pomoc Opieka Pielęgnacja V.R. (...) spółki cywilnej w S.” D. K. wyjaśniła E. R. wszystkie szczegóły dotyczące usług opiekuńczych, przyszłych obowiązków, obowiązków wynikających z umowy z (...) w S. oraz charakteru umowy na podstawie której świadczone są usługi.

D. K. wskazała, że z osobami świadczącymi usługi opiekuńcze zawierane są jedynie umowy cywilnoprawne.

E. R. zgodziła się na zawarcie umowy zlecenia i nie zgłaszała żadnych uwag. Dowiedziała się także o płatnym zwolnieniu lekarskim i o bezpłatnym okresie wolnym od usług.

Dowód: częściowo przesłuchanie E. R. w charakterze strony – k. 79 – 80v, przesłuchanie V. B. (2) w charakterze strony – k. 110 – 112, zeznania świadka D. K. – k. 106 – 108

E. R. z V. B. (1) i R. B. (1) łączyła umowa zlecenia nr (...). Umowa została zawarta na czas określony od dnia 29 stycznia 2016 r. do dnia 31 grudnia 2018 r.

Na podstawie umowy E. R. zobowiązała się wykonywać w sposób samodzielny na rzecz wskazanych przez zleceniodawcę osób /klientów Miejskiego Ośrodka Pomocy Rodzinie w S. usługi opiekuńcze lub specjalistyczne usługi opiekuńcze w oparciu o przekazany przez zleceniodawcę grafik świadczonych usług.

Na podstawie § 1 pkt 4 umowy zlecenia zleceniobiorca zobowiązany został do wykonywania usług opiekuńczych w miejscy zamieszkania klienta wskazanego przez zleceniodawcę, w wymiarze i zakresie określonym przez zleceniodawcę, wynikającym z decyzji administracyjnej wydanej przez (...) w S..

Zgodnie z § 4 umowy zlecenia zleceniodawca jest uprawniony osobiście oraz za pośrednictwem upoważnionych osób nadzorować i kontrolować wykonywanie usług oraz realizację umowy przez zleceniobiorcę.

W § 5 umowy przewidziano karę umowną w wysokości 50 zł w przypadku nienależytego wykonania zobowiązania, za każde stwierdzone uchybienie.

Zgodnie zaś z § 7 pkt 1 umowy zleceniobiorca zobowiązał się do wykonywania zleconych usług osobiście, samodzielnie, własnym staraniem oraz z należytą starannością.

Zleceniobiorca nie może powierzać innej osobie wykonywania swoich zadań realizowanych w ramach umowy zlecenia bez zgody zleceniodawcy wyrażonej na piśmie.

Dowód: umowa zlecenia nr (...) – k. 18 – 19v

Za każdą godzinę świadczonej usługi (...) przysługiwało wynagrodzenie w wysokości 8,07 zł netto. E. R. była zobowiązana do prowadzenia wykazu godzin pracy dla każdego podopiecznego odrębnie w celu uzyskania od podopiecznego potwierdzenia wykonanych usług.

Dowód: umowa zlecenia nr (...) – k. 18 – 19v

Do obowiązków E. R. należało m. in. wykonywanie czynności opiekuńczo – pielęgnacyjnych w stosunku do klientów (...) w S., a w szczególności toaleta ciała, jamy ustnej, zabiegi przeciwodleżynowe, kąpiel, golenie, obcinanie paznokci, zmiana bielizny pościelowej i osobistej, pomoc w ubieraniu i rozbieraniu, dbałość o estetyczny wygląd podopiecznego, prowadzenie wymaganej dokumentacji, udzielanie pomocy w załatwianiu spraw osobistych podopiecznego, zaopatrywanie podopiecznego w artykuły spożywcze, przygotowywanie, podawanie posiłków i karmienie podopiecznych lub pomoc w tych czynnościach w zależności od potrzeb, zapewnienie poczucia bezpieczeństwa, zapewnienie wsparcia psychicznego i emocjonalnego.

Dowód: zakres obowiązków – k. 20 – 20v

E. R. świadczyła usługi opiekuńcze na podstawie umowy zlecenia w okresie od 29 stycznia 2016 r. do 14 maja 2016 r.

W okresie od 13 kwietnia 2016 r. do 14 maja 2016 r. E. R. była niezdolna do pracy.

Za okres niezdolności do pracy E. R. otrzymała wynagrodzenie chorobowe.

Niesporne, a nadto dowód: pismo z dnia 28 czerwca 2016 r. – k. 11, przesłuchanie E. R. w charakterze strony – k. 79 – 80v, przesłuchanie V. B. (2) w charakterze strony – k. 110 – 112, zaświadczenia lekarskie (...) k. 104, rachunek (...) – k. 12, rachunek (...) – k. 13

E. R. została zgłoszona do ubezpieczenia społecznego od dnia 29 stycznia 2016 r.

Dowód: zgłoszenie (...) P (...) k. 44

Czas wykonywanych przez E. R. czynności określony był wymiarem godzin ustalonym przez (...) w S. dla każdego podopiecznego indywidualnie.

(...) w S. decyzją administracyjną określał dla każdego z podopiecznych ilość godzin i dni w tygodniu, w których wymagali oni opieki, na przykład 3 razy po 2 godziny. Maksymalny wymiar opieki wynosił 6 godzin przez 7 dni w tygodniu. Osoby świadczące usługi opiekuńcze samodzielnie ustalały z podopiecznymi godziny (porę dnia) wykonywania czynności stosownie do wymiaru godzin określonego w decyzji (...). Czas świadczonych usług dla jednego podopiecznego nie mógł być wyższy niż określony w decyzji administracyjnej. Początkowe określenie oraz późniejsza zmiana godzin opieki nad danym podopiecznym nie wymagała zatwierdzenia przez koordynatora. Jeżeli opiekun miał kilku podopiecznych, to swobodnie ustalał własną siatkę zajęć w taki sposób, aby wykonać limit godzin opieki dla każdego z nich.

Prowadzenie kart pracy zleceniobiorcy wynikało z umowy zawartej pomiędzy V. i R. B. (1) a Miejskim Ośrodkiem Pomocy Rodzinie w S.. Są formą rozliczenia świadczonych usług, a jednocześnie udokumentowaniem wykonania usługi na potrzeby (...). Karta pracy oddaje faktyczny czas świadczonych usług. Na karcie pracy podpisują się jedynie podopieczni (lub osoby przez nie upoważnione) wpisując rzeczywisty czas opieki.

Zleceniodawca wyposażał świadczącego usługi w rękawiczki oraz maseczki ochronne. E. R. nie zgłaszała, że świadczy usługi w wyższym wymiarze godzin niż przewidziany w decyzjach (...).

Dowód: przesłuchanie V. B. (2) w charakterze strony – k. 110 – 112, zeznania świadka D. K. – k. 106 – 108, zeznania świadka M. K. – k. 108 – 110

E. R. mogła zastępować inna osoba – opiekun zatrudniony na umowę zlecenia, posiadający odpowiednie kwalifikacje. Nie mogła być to osoba bez wymaganych kwalifikacji.

Dowód: zeznania świadka D. K. – k. 106 – 108, zeznania świadka M. K. – k. 108 – 110

E. R. nie zgłaszała w okresie świadczenia usług opiekuńczych, że domaga się zmiany umowy zlecenia na umowę o pracę.

Dowód: zeznania świadka D. K. – k. 106 – 108

Świadczenie usług opiekuńczych przez E. R. kontrolowała D. K.. Prowadziła wyrywkowe sprawdzenie, rozmawiając z podopiecznymi o czynnościach wykonywanych przez E. R.. Poza tym reagowała w przypadku skarg składanych przez podopiecznych lub ich rodziny. W razie stwierdzenia nieprawidłowości prowadziła rozmowę z E. R. i z podopiecznym. Opiekun kontrolowany był przynajmniej raz w roku. W przypadku nieprawidłowości kontrole były przeprowadzane częściej.

Bieżące prośby wydawane opiekunkom dotyczyły przeważnie zapewnienia opieki podopiecznym w nagłych przypadkach. Opiekunka miała prawo odmówić wykonania takiego polecenia, a wówczas koordynator kontaktował się z inną opiekunką.

Dowód: zeznania świadka D. K. – k. 106 – 108, zeznania świadka M. K. – k. 108 – 110.

Sąd zważył, co następuje:

Powództwo okazało się niezasadne.

Pozew zawierał kilka roszczeń: o wynagrodzenie wynikające z systemu przerywanego czasu pracy (art. 139 § 1 in fine k.p.), wyrównanie do minimalnego wynagrodzenia za pracę (art. 13 k.p.), wynagrodzenie za pracę w godzinach nadliczbowych (art. 151 ¹ § 1 k.p.), ekwiwalent za urlop (art. 171 § 1 k.p.), wyrównanie wynagrodzenia chorobowego (art. 92 § 1 pkt 1 k.p.), wydanie świadectwa pracy (art. 97 § 1 k.p.). Wszystkie dochodzone roszczenia nierozerwalnie wiążą się ze stosunkiem pracy.

W pierwszej kolejności należało więc ustalić jaka więź prawna łączyła strony procesu: czy powódka pozostawała w stosunku pracy z pozwanymi, czy też strony łączyła jedynie umowa cywilnoprawna.

Zgodnie z treścią art. 22 § 1 k.p. przez nawiązanie stosunku pracy pracownik zobowiązuje się do wykonywania pracy określonego rodzaju na rzecz pracodawcy i pod jego kierownictwem oraz w miejscu i czasie wyznaczonym przez pracodawcę, a pracodawca - do zatrudniania pracownika za wynagrodzeniem. Stosunek pracy to więź prawna o charakterze dobrowolnym i trwałym, łącząca pracownika i pracodawcę, której treścią jest obowiązek osobistego wykonywania pracy określonego rodzaju przez pracownika pod kierownictwem, na rzecz i na ryzyko pracodawcy oraz obowiązek pracodawcy zatrudnienia pracownika przy umówionej pracy i wypłacanie mu wynagrodzenia za pracę (tak w wyroku SA w Lublinie z 26 czerwca 1996, III APr 10/96, Apel.-Lub. 1997/2/10). Należy przy tym podkreślić, że zatrudnienie nie musi mieć charakteru pracowniczego. Praca może być świadczona także na podstawie umów cywilnoprawnych (orzeczenie Sądu Najwyższego z 9 grudnia 1999 r., I PKN 432/99, OSNP 2001/9/310). Najbardziej istotnymi elementami stosunku pracy są więc: obowiązek pracownika świadczenia pracy osobiście, w sposób ciągły, podporządkowany poleceniom pracodawcy, który jest obowiązany do wynagrodzenia pracownika.

O kwalifikacji umowy decyduje w pierwszej kolejności zasada swobody umów (art. 353 ¹ kodeksu cywilnego) polegająca na możliwości wyboru przez strony rodzaju stosunku prawnego, który będzie ich łączył. Dotyczy to także wykonywania stale i za wynagrodzeniem określonych czynności, a więc stosunku prawnego określanego jako wykonywanie zatrudnienia w szerokim tego słowa znaczeniu. Jeżeli w treści stosunku prawnego łączącego strony (ocenianego nie tylko przez treść umowy, ale przede wszystkim przez sposób jego wykonywania) przeważają cechy charakterystyczne dla stosunku pracy określone w art. 22 § 1 k.p., to mamy do czynienia z zatrudnieniem na podstawie stosunku pracy, bez względu na nazwę umowy zawartej przez strony (art. 22 § 1 ¹ k.p.; por. wyroki Sądu Najwyższego z dnia 16 stycznia 1979 r., I CR 440/78, OSPiKA 1979 nr 9, poz. 168; z dnia 2 września 1998 r., I PKN 293/98, OSNAPiUS 1999 nr 18, poz. 582; z dnia 14 września 1998 r., I PKN 334/98, OSNAPiUS 1999 nr 20, poz. 646; z dnia 6 października 1998 r., I PKN 389/98, OSNAPiUS 1999 nr 22, poz. 718; z dnia 22 grudnia 1998 r., I PKN 517/98, OSNAPiUS 2000 nr 4, poz. 138; z dnia 12 stycznia 1999 r., I PKN 535/98, OSNAPiUS 2000 nr 5, poz. 175; z dnia 9 lutego 1999 r., I PKN 562/98, OSNAPiUS 2000 nr 6, poz. 223; z dnia 7 kwietnia 1999 r„ I PKN 642/98, OSNAPiUS 2000 nr 11, poz. 417). I odwrotnie, jeżeli w treści stosunku prawnego nie przeważają cechy charakterystyczne dla stosunku pracy, to nie można przyjąć, aby taki stosunek prawny łączył strony, mimo zawarcia umowy o innej treści (innym tytule). Umowa, na podstawie której jest świadczona praca, nie może więc mieć mieszanego charakteru, łączącego elementy umowy o pracę i umowy cywilnoprawnej (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 23 stycznia 2002 r., I PKN 786/00, OSNP 2004 nr 2, poz. 30).

Oceny, czy cechy charakterystyczne dla stosunku pracy mają charakter przeważający należy dokonywać na podstawie wszelkich okoliczności sprawy, przede wszystkim takich jak: wola stron, w tym także wyrażona w nazwie jaką strony nadały umowie (por. wyrok z dnia 28 stycznia 1998 r., II UKN 479/97, OSNAPiUS 1999 nr 1, poz. 34; wyrok z dnia 3 czerwca 1998 r., I PKN 170/98, OSNAPiUS 1999 nr 11, poz. 369; wyrok z dnia 18 czerwca 1998 r., I PKN 191/98, OSNAPiUS 1999 nr 14, poz. 449; wyrok z dnia 23 września 1998 r., U UKN 229/98, OSNAPiUS 1999 nr 19, poz. 627; wyrok z dnia 6 października 1998 r., I PKN 389/98, OSNAPiUS 1999 nr 22, poz. 718; wyrok z dnia 4 marca 1999 r., I PKN 616/98, OSNAPiUS 2000 nr 8, poz. 312; wyrok z dnia 7 kwietnia 1999 r., I PKN 642/98, OSNAPiUS 2000 nr 11, poz. 417; wyrok z dnia 9 grudnia 1999 r., I PKN 432/99, OSNAPiUS 2001 nr 9, poz. 310; wyrok z dnia 5 grudnia 2000 r., I PKN 127/00, OSNAPiUS 2002 nr 15, poz. 356). Powódka zawarła z pozwanymi umowę wyraźnie zatytułowaną „umowa zlecenie”, co więcej – jej zawarcie poprzedziła rozmowa, podczas której wyjaśniono powódce, że z osobami świadczącymi usługi opiekuńcze zawierane są tylko umowy zlecenia. Poza tym podkreślenia wymaga, że E. R. wiedziała, że zawierając umowę cywilnoprawną będzie mogła otrzymać wyższe wynagrodzenie, niż na umowie o pracę, na podstawie której jako opiekunka mogła pracować jedynie średnio 168 godzin w miesiącu, od poniedziałku do piątku. Jak wskazała V. B. (2), E. R. zależało na większej ilości przepracowanych godzin.

Godzi się zauważyć, iż zgodnie z zeznaniami świadków D. K. i M. K. powódka w trakcie zatrudnienia nie wnioskowała o zawarcie umowy o pracę w miejsce umowy zlecenia. Nie można zatem zakładać, że strony mające pełną zdolność do czynności prawnych miały zamiar zawrzeć umowę o innej treści (umowę o pracę), niż tę, którą zawarły (umowę zlecenia) – (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 5 września 1997., I PKN 229/97, OSNAPiUS 1998, z. 11, poz. 329).

Abstrahując nawet od prymatu woli stron należało stwierdzić, że stosunek prawny łączący powódkę z pozwanymi (przy jego rzeczywistej treści, a nie tylko wynikającej z tekstu umowy) nie wykazywał cech istotnych dla stosunku pracy w stopniu dominującym – pozwalającym ustalić stosunek pracy przy wyraźnej woli stron wskazującej na umowę zlecenia. Dla uznania umowy za umowę o pracę podstawowe, konstrukcyjne znaczenie ma podporządkowanie pracownicze (por. wyrok z dnia 20 marca 1965 r., III PU 28/64, OSNCP 1965 nr 9, poz. 157). Dla stwierdzenia, że występuje ono w treści stosunku prawnego z reguły wskazuje się na takie elementy, jak: określony czas pracy i miejsce wykonywania czynności (wyrok (...) w K. z dnia 18 grudnia 1975 r., II U 2867/75, Służba (...) 1976 nr 10, s. 28); podpisywanie listy obecności (wyrok (...) w Ł. z dnia 25 listopada 1975 r., I P 848/75, Służba (...) 1976 nr 4, s. 38); podporządkowanie pracownika regulaminowi pracy oraz poleceniom kierownictwa co do miejsca, czasu i sposobu wykonywania pracy oraz obowiązek przestrzegania norm pracy (wyrok z dnia 27 lutego 1979 r., II URN 19/79, Nowe Prawo 1981 nr 6, s. 82); obowiązek wykonywania bieżących poleceń przełożonych (wyrok z dnia 11 kwietnia 1997 r., I PKN 89/97, OSNAPiUS 1998 nr 2, poz. 35); dokładne określenie miejsca i czasu realizacji powierzonego zadania oraz ich wykonywanie pod nadzorem kierownika (wyrok z dnia 22 grudnia 1998 r., I PKN 517/98, OSNAPiUS 2000 nr 4, poz. 138).

W rozpatrywanej sprawie zabrakło elementu podporządkowania pracowniczego w zakresie czasu pracy, a także wykonywania jej pod nadzorem kierownika. Pozwani nie ingerowali w sposób organizacji pracy poszczególnych opiekunek. Nie określano z góry godzin rozpoczęcia i zakończenia świadczenia opieki u konkretnego podopiecznego. Czas usług opiekunki warunkowany był decyzją administracyjną wydaną przez Miejski Ośrodek Pomocy Rodzinie w S., w której organ wskazywał wymiar opieki jakiej wymaga podopieczny. Wymiar ten nie mógł przekroczyć 6 godzin dziennie przez 7 dni w tygodniu. To jednak osoba świadcząca usługi opiekuńcze indywidualnie ustalała z podopiecznym godziny rozpoczęcia i zakończenia swojej pracy. Jedynym wymogiem pozwanych było to, by czas pracy u jednego podopiecznego nie przekraczał wymiaru wskazanego w decyzji administracyjnej. Natomiast wszelkie pozostałe kwestie dotyczące czasu pracy pozostawiono autonomicznej decyzji sprawujących opiekę. Ustalony z podopiecznymi czas pracy nie podlegał żadnej akceptacji pozwanych. Na koniec miesiąca E. R. przedkładała kartę pracy, na której podopieczni osobiście lub osoby przez nich upoważnione wpisywali ilość przepracowanych godzin, tylko na potrzeby wyliczenia wynagrodzenia. Tę autonomię świadczących usługi opiekuńcze w zakresie ustalania czasu pracy potwierdzili świadkowie D. K. i M. K., a także V. B. (2).

Z kolei polecenia i nadzór, któremu podlegała powódka również nie nosiły cech podporządkowania właściwemu umowie o pracę. Polecenia nie dotyczyły sposobu świadczenia usług przez powódkę i nie odnosiły się bezpośrednio do jej czynności. Powódka czasami otrzymywała prośby dotyczące nagłych przypadków oraz tzw. godzin interwencyjnych. Osoba świadcząca usługi miała jednak prawo odmówić wykonania takiego polecenia, a wówczas adresatem prośby stawała się inna opiekunka.

Kontrola powódki została ograniczona do sprawdzania, czy wykonuje usługi opiekuńcze zgodnie z zawartą umową zlecenia. Kontrole te nie były częste - ich częstotliwość wynosiła minimum raz na rok i była zależna od możliwości koordynatora. Kontrole przeprowadzane były także doraźnie, w wyniku skarg składanych przez podopiecznych lub ich rodziny. W przypadku takiej kontroli koordynator rozmawiał z opiekunem oraz z podopiecznym i podejmował decyzję w celu zapewnienia odpowiedniej opieki podopiecznemu.

Należy zauważyć, iż o podporządkowaniu pracowniczym decyduje przede wszystkim faktyczny sposób organizacji podległości, a ten pozostawiał powódce znaczną swobodę.

W tym miejscu należy zasygnalizować, iż zgodnie z dotychczasową linią orzeczniczą pewne podporządkowanie jest immanentną cechą wielu stosunków prawnych, opartych na porozumieniu stron, wyrażonym w umowie cywilnoprawnej. Zleceniodawca też bowiem musi określić zakres obowiązków zleceniobiorcy. Fakt podległości w wykonywaniu zadań, do których zobowiązana jest strona umowy cywilnoprawnej winien zostać odróżniony od stosunku podległości pracownika względem pracodawcy. Pracownik bowiem zobowiązany jest wypełniać bieżące polecenia, czy życzenia pracodawcy (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 12 stycznia 1999 roku, sygn. I PKN 535/98, publ. OSNP z 2000 roku, nr 5, poz. 175).

Zatem przy braku podporządkowania w zakresie czasu pracy i bieżących poleceń dotyczących sposobu wykonywania pracy, należało wykluczyć pracowniczy charakter więzi prawnej łączącej strony.

W rezultacie Sąd zobligowany był do oddalenia powództwa, które składa się z roszczeń immamentnie związanych ze stosunkiem pracy.

Stan faktyczny w sprawie Sąd ustalił na podstawie zgromadzonych w aktach sprawy dokumentach. Zdaniem Sądu dowody z dokumentów w całości stanowią wiarygodny materiał dowodowy, gdyż ich treść jest jasna i oczywista, nie budzi wątpliwości.

Sąd oparł się również na zeznaniach świadków D. K. i M. K.. Sąd dał wiarę ich zeznaniom, ponieważ są one zrozumiałe, logiczne i korespondują ze sobą oraz zgromadzonym w sprawie materiałem dowodowym, w konsekwencji czego zeznania świadków należy ocenić jako miarodajne i pozwalające na poczynienie na ich podstawie w pełni wyczerpujących ustaleń faktycznych. Świadkowie jako pracownice pozwanych miały szeroką wiedzę o okolicznościach zawarcia umowy przez strony oraz późniejszego jej wykonania. Sąd nadto uwzględnił w całości zeznania pozwanej V. B. (2) jako korespondujące z pozostałym materiałem dowodowym, a zeznania E. R. w zakresie w jakim korespondowały z pozostałym materiałem dowodowym.

Sąd oddalił wniosek o dopuszczenie dowodu z opinii biegłego z zakresu kadr, płac i rachunkowości, albowiem okoliczności objęte tym wnioskiem nie wymagają wiadomości specjalnych.

Rozstrzygnięcie w przedmiocie kosztów procesu (pkt II wyroku) oparto na treści art. 98 § 1 i 3 k.p.c. Na koszty te składało się wynagrodzenie zawodowego pełnomocnika - radcy prawnego. Wysokość kosztów zastępstwa procesowego w przypadku wartości przedmiotu sporu określonej na kwotę 6.703 zł zgodzie z § 2 pkt 4 w zw. z § 9 ust. 1 pkt 2 obowiązującego w dniu złożenia powództwa rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych (Dz. U. z 2018 r., 265) wynosi 1.350 zł.

ZARZĄDZENIE

1.  (...)

2.  (...)

3.  (...)

18.04.2018