Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 20 października 2017 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych I Oddział w Ł. po rozpatrzeniu wniosku z dnia 18 września 2017 r. odmówił wnioskodawcy A. S. (1) prawa do emerytury pomostowej. W uzasadnieniu organ rentowy wskazał, że ubezpieczony na dzień 1 stycznia 2009 r. nie udowodnił okresu pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze w rozumieniu art. 3 ust. 1 i 3 o emeryturach pomostowych, wynoszącego co najmniej 15 lat oraz przez dniem 1 stycznia 1999 r. nie wykonywał prac w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze, w rozumieniu art. 3 ust. 1 i 3 ustawy o emeryturach pomostowych lub art. 32 i art. 33 ustawy emerytalnej.

Do stażu pracy wykonywanej w szczególnych warunkach w rozumieniu art. 49 ustawy pomostowej nie został zaliczony okres zatrudnienia od 10 maja 1979 r. do 12 grudnia 2002 r., ponieważ pracodawca w świadectwie wykonywania pracy w szczególnych warunkach z dnia 21 stycznia 2003 r. nie potwierdza aby w w/w okresie ubezpieczony wykonywał pracę wymienioną w załączniku nr 1 lub 2 do ustawy o emeryturach pomostowych z dnia 19 grudnia 2008 r.

Okres zatrudnienia od 10 maja 1979 r. do 12 grudnia 2002 r. nie został także zaliczony do pracy w szczególnych warunkach w rozumieniu art. 32 i 33 ustawy emerytalnej, ponieważ pracodawca w świadectwie wykonywania pracy w szczególnych warunkach z dnia 21 stycznia 2003 r. błędnie określił charakter wykonywanej pracy.

Wnioskodawca udokumentował ogólny staż pracy wynoszący 37 lat, 5 miesięcy i 6 dni okresów składkowych i nieskładkowych.

/decyzja – k. 12 plik I akt ZUS/

Odwołanie od w/w decyzji w dniu 2 listopada 2017 r. złożył ubezpieczony A. S. (1) i wniósł o uwzględnienie mu do pracy w szczególnych warunkach okresu zatrudnienia w (...) w okresie od 1979 r. do 2002 r. i o zmianę zaskarżonej decyzji.

/odwołanie – k. 2/

W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wniósł o oddalenie odwołania od powyższej decyzji. W uzasadnieniu przywołał argumentację podniesioną w zaskarżonej decyzji.

/odpowiedź na odwołanie – k. 3/

Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny:

A. S. (1) urodził się w dniu (...)

/bezsporne/

Ubezpieczony w dniu 18 września 2017 r. złożył wniosek o prawo do emerytury pomostowej.

/wniosek – k. 1 – 3 plik II akt ZUS/

Wnioskodawca był zatrudniony w Przedsiębiorstwie (...) w okresie od 11 października 1975 r. do 27 kwietnia 1976 r. w pełnym wymiarze czasu pracy na stanowisku montera samochodowego.

/świadectwo pracy – k. 4 plik I akt ZUS/

W okresie od 28 kwietnia 1976 r. do 14 kwietnia 1978 r. ubezpieczony odbywał zasadniczą służbę wojskową.

/książeczka wojskowa – k. 5 – 7 plik I akt ZUS/

Następnie wnioskodawca był zatrudniony w Przedsiębiorstwie (...) w okresie od 10 maja 1979 r. do 12 grudnia 2002 r. w pełnym wymiarze czasu pracy na stanowisku maszynisty świdroustawiacza.

/świadectwo pracy – k. 18 plik I akt ZUS/

Ubezpieczony podczas zatrudnienia w w/w firmie jeździł świdroustawiaczem i wiercił dziury pod słupy energetyczne. Świder był na kołach o tonażu poniżej 10 ton. Ś. to rodzaj żurawia samojezdnego. Była to praca w pełnym wymiarze czasu pracy, nie było przerw.

/zeznania świadka W. K. z dnia 11 kwietnia 2018 r. – 00:06:57 – 00:11:19 – płyta CD – k. 34, zeznania świadka W. P. z dnia 11 kwietnia 2018 r. – 00:11:19 – 00:20:00 – płyta CD – k. 34, zeznania świadka Z. Z. z dnia 11 kwietnia 2018 r. – 00:20:00 – 00:23:14 – płyta CD – k. 34/

W/w przedsiębiorstwo wystawiło wnioskodawcy świadectwo pracy w szczególnych warunkach i wskazało, że od 10 maja 1979 r. 12 grudnia 2002 r. A. S. (1) stale i w pełnym wymiarze czasu pracy wykonywał prace maszynisty świdroustawiacza słupów na stanowisku maszynisty świdroustwiacza wymienionym w wykazie A dziele V, poz. 3B, pkt 1 wykazu stanowiącego załącznik nr 1 do Zarządzenia nr 55 Ministra Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej z dnia 14 lipca 1983 r. w sprawie wykazu stanowisk pracy w zakładach pracy nadzorowanych przez Ministra Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej, na których są wykonywane prace w szczególnych warunkach, uprawniające do wzrostu emerytury.

/świadectwo wykonywania pracy w szczególnych warunkach – k. 19 plik I akt ZUS/

Wnioskodawca posiada uprawnienie do obsługi dźwignic: żurawi samojezdnych typu (...) 65.

/zaświadczenie – k. 29 – 30/

Ubezpieczony posiada uprawnienia do prowadzenia pojazdów kat. C od 17 grudnia 1975 r.

/zeznania wnioskodawcy z dnia 11 kwietnia 2018 r. – 00:23:14 – 00:31:43 – płyta CD – k. 34/

Wnioskodawca udokumentował ogólny staż pracy wynoszący 37 lat, 5 miesięcy i 6 dni okresów składkowych i nieskładkowych.

/bezsporne/

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie zgromadzonych dowodów w postaci dokumentów załączonych do akt ZUS oraz zeznań świadków oraz wnioskodawcy.

Sąd Okręgowy w Łodzi zważył, co następuje:

W świetle zebranego w sprawie materiału dowodowego i poczynionych na jego podstawie ustaleń faktycznych oraz przeprowadzonej oceny dowodów, należy uznać, że odwołanie wnioskodawcy A. S. (2) nie zasługuje na uwzględnienie.

W myśl art. 4 ustawy z dnia 19 grudnia 2008 roku o emeryturach pomostowych, która weszła w życie w dniu 1 stycznia 2009 roku (Dz. U. z 2017 roku poz. 664) , prawo do emerytury pomostowej, z uwzględnieniem art. 5-12, przysługuje pracownikowi, który spełnia łącznie następujące warunki:

1) urodził się po dniu 31 grudnia 1948 r.;

2) ma okres pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze wynoszący co najmniej 15 lat;

3) osiągnął wiek wynoszący co najmniej 55 lat dla kobiet i co najmniej 60 lat dla mężczyzn;

4) ma okres składkowy i nieskładkowy, ustalony na zasadach określonych w art. 5-9 i art. 11 ustawy o emeryturach i rentach z FUS, wynoszący co najmniej 20 lat dla kobiet i co najmniej 25 lat dla mężczyzn;

5) przed dniem 1 stycznia 1999 r. wykonywał prace w szczególnych warunkach lub prace w szczególnym charakterze, w rozumieniu art. 3 ust. 1 i 3 ustawy lub art. 32 i art. 33 ustawy o emeryturach i rentach z FUS;

6) po dniu 31 grudnia 2008 r. wykonywał pracę w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze, w rozumieniu art. 3 ust. 1 i 3;

7) nastąpiło z nim rozwiązanie stosunku pracy.

Stosownie do treści art. 32 ust. 1 ustawy o emeryturach i rentach z FUS (Dz. U. z 2017, poz. 1383), ubezpieczonym urodzonym przed dniem 1 stycznia 1949 roku, będącym pracownikami, o których mowa w ust. 2 – 3, zatrudnionymi w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze, przysługuje emerytura w wieku niższym niż określony w art. 27 pkt 1.

Według treści § 3 i 4 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz. U. z 1983 r. Nr 8, poz. 43 z późn. zm.) za okres zatrudnienia wymagany do uzyskania emerytury, zwany dalej „wymaganym okresem zatrudniania” uważa się okres wynoszący 20 lat dla kobiet i 25 lat dla mężczyzn, liczony łącznie z okresami równorzędnymi i zaliczalnymi do okresów zatrudnienia. Pracownik, który wykonywał prace w szczególnych warunkach wymienione w wykazie A, nabywa prawo do emerytury, jeżeli spełnia łącznie następujące warunki:

1)  osiągnął wiek emerytalny wynoszący: 55 lat dla kobiet i 60 lat dla mężczyzn;

2)  ma wymagany okres zatrudnienia, w tym co najmniej 15 lat pracy w szczególnych warunkach.

Powołany wykaz wskazuje wszystkie te prace w szczególnych warunkach, których wykonywanie uprawnia do niższego wieku emerytalnego.

W świetle §2 ust. 1 i 2 tegoż rozporządzenia oraz zgodnie z orzecznictwem Sądu Najwyższego okresami pracy uzasadniającymi prawo do świadczeń na zasadach określonych w rozporządzeniu są okresy, w których praca w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze jest wykonywana stale i w pełnym wymiarze czasu pracy obowiązującym na danym stanowisku pracy, przy czym powyższe okoliczności pracownik jest obowiązany udowodnić (por. wyrok SN z 15.12.1997 r. II UKN 417/97 – (...) i US (...) i wyrok SN z 15.11. 2000 r. II UKN 39/00 Prok. i Prawo (...)).

Stosownie do § 2 ust. 1 okresami pracy uzasadniającymi prawo do świadczeń na zasadach określonych w rozporządzeniu są okresy, w których praca w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze jest wykonywana stale i w pełnym wymiarze czasu pracy obowiązującym na danym stanowisku pracy. W myśl § 2 ust. 2 okresy takiej pracy stwierdza zakład pracy, na podstawie posiadanej dokumentacji, w świadectwie wykonywania prac w szczególnych warunkach, wystawionym według określonego wzoru, lub świadectwie pracy.

Regulacja § 2, statuująca ograniczenia dowodowe i obowiązująca w postępowaniu przed organem rentowym, nie ma jednak zastosowania w postępowaniu odwoławczym przed sądem pracy i ubezpieczeń społecznych. W konsekwencji okoliczność i okresy zatrudnienia w szczególnych warunkach sąd uprawniony jest ustalać także innymi środkami dowodowymi niż dowód z zaświadczenia zakładu pracy, w tym zeznaniami świadków (por. uchwała Sądu Najwyższego z 27 maja 1985 r. sygn. III UZP 5/85, uchwała Sądu Najwyższego z 10 marca 1984 r. III UZP 6/84).

W myśl art. 51 w/w ustawy o emeryturach pomostowych, płatnik składek jest zobowiązany do wystawiania zaświadczeń o okresach pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze, w rozumieniu art. 3 ust. 1 i 3, za okresy przypadające przed dniem 1 stycznia 2009 r. Przepis art. 12 stosuje się odpowiednio.

W myśl art. 49 ustawy o emeryturach pomostowych prawo do emerytury pomostowej przysługuje również osobie, która:

1) po dniu 31 grudnia 2008 roku nie wykonywała pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze, w rozumieniu art. 3 ust. 1 i 3;

2)spełnia warunki określone w art. 4 pkt 1-5 i 7 i art. 5-12;

3) w dniu wejścia w życie ustawy miała wymagany w przepisach, o których mowa w pkt 2, okres pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze, w rozumieniu art. 3 ust. 1 i 3.

W myśl art. 3 ust. 1 ustawy pomostowej prace w szczególnych warunkach to prace związane z czynnikami ryzyka, które z wiekiem mogą z dużym prawdopodobieństwem spowodować trwałe uszkodzenie zdrowia, wykonywane w szczególnych warunkach środowiska pracy, determinowanych siłami natury lub procesami technologicznymi, które mimo zastosowania środków profilaktyki technicznej, organizacyjnej i medycznej stawiają przed pracownikami wymagania przekraczające poziom ich możliwości, ograniczony w wyniku procesu starzenia się jeszcze przed osiągnięciem wieku emerytalnego, w stopniu utrudniającym ich pracę na dotychczasowym stanowisku; wykaz prac w szczególnych warunkach określa załącznik nr 1 do ustawy.

Według ust. 3 cytowanego przepisu prace o szczególnym charakterze to prace wymagające szczególnej odpowiedzialności oraz szczególnej sprawności psychofizycznej, których możliwość należytego wykonywania w sposób niezagrażający bezpieczeństwu publicznemu, w tym zdrowiu lub życiu innych osób, zmniejsza się przed osiągnięciem wieku emerytalnego na skutek pogorszenia sprawności psychofizycznej, związanego z procesem starzenia się; wykaz prac o szczególnym charakterze określa załącznik nr 2 do ustawy.

W przedmiotowym stanie faktycznym nie budzi wątpliwości fakt, iż wnioskodawca spełnił przesłanki ustawowe co do daty urodzenia (po 31 grudnia 1948 r.), wieku, rozwiązania stosunku pracy oraz lat okresów składkowych i nieskładkowych wynoszących co najmniej 25 lat.

Organ rentowy zakwestionował, że ubezpieczony stale i w pełnym wymiarze czasu pracy pracował w szczególnych warunkach w myśl przepisów ustawy o emeryturach i rentach z FUS w okresie od dnia
10 maja 1979 r. do 12 grudnia 2002 r. będąc maszynistą świdroustawiacza w (...).

Organ rentowy odmówił także A. S. (1) zaliczenia spornych okresów, jako okresów pracy w warunkach szczególnych dla potrzeb przyznania prawa do emerytury pomostowej, wskazując, że wnioskodawca nie udowodnił 15 lat pracy w szczególnych warunkach w rozumieniu art. 3 ust. 1 i 3 ustawy emeryturach pomostowych.

W ocenie Sądu Okręgowego z materiału dowodowego: zeznań świadków, wnioskodawcy oraz dokumentów wynika, że wnioskodawca wykonywał prace w szczególnych warunkach: na stanowisku maszynisty świdroustwiacza wymienionym w wykazie A dziele V, poz. 3B, pkt 1 wykazu stanowiącego załącznik nr 1 do Zarządzenia nr 55 Ministra Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej z dnia 14 lipca 1983 r. w sprawie wykazu stanowisk pracy w zakładach pracy nadzorowanych przez Ministra Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej (wykaz A stanowiący załącznik do rozporządzenia Rady Ministrów dnia 7 lutego 1983 roku w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze, Dział V, poz. 3 – prace maszynistów ciężkich maszyn budowlanych lub drogowych).

Jednakże w załączniku nr 1 i załączniku nr 2 do ustawy o emeryturach pomostowych nie zostały wymienione jako prace w szczególnych warunkach prace maszynistów ciężkich maszyn budowlanych lub drogowych.

W ocenie Sądu wnioskodawca nie spełnia zatem warunków wskazanych w art. 4 w/w ustawy, gdyż po 31 grudnia 2008 r. nie wykonywał prac w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze w myśl art. 3 ust. 1 i 3 w/w ustawy.

Należy dodać, że wnioskodawca nie spełnia również warunków do przyznania emerytury pomostowej na podstawie art. 49 ustawy o emeryturach pomostowych, ponieważ na dzień 1 stycznia 2009 r. nie udowodnił żadnego okresu pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze w rozumieniu art. 3 ust. 1 i 3 w/w ustawy natomiast stosownie do powołanego przepisu, prawo do emerytury pomostowej może nabyć również osoba, która po dniu 31 grudnia 2008 r. nie wykonywała pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze, w rozumieniu art. 3 ust. 1 i 3, jednakże w dniu wejścia w życie ustawy miała okres wymaganych 15 lat pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze z tym, że praca ta musi być pracą w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze w rozumieniu nowych przepisów tj. art. 3 ust. 1 i 3 Ustawy. (vide min. wyrok SA w Lublinie z 13.03.2014 r., III AUa 1531/13, opubl. LEX nr 1441422, wyrok SA w Katowicach z 27.02.2014 r., III AUa 1045/13, opubl. LEX 1439028, wyrok SA w Szczecinie z 14.01.2014 r. III AUa 577/13, opubl. LEX 1441543, wyrok SA w Białymstoku z 09.01.2014 r., III AUa 705/13, LEX 1415788, wyrok SN z 04.12.2013 r. II UK 159/13, opubl. LEX nr 1405231, wyrok SA w Gdańsku z 07.11.2013 r., III AUa 343/13, wyrok Sądu Apelacyjnego w Łodzi z dnia 20 kwietnia 2017 r., III AUa 972/16, wyrok Sądu Apelacyjnego w Łodzi z dnia 26 kwietnia 2017 r., III AUa 606/16, legalis nr 1636903)

Zaś jak wskazano powyżej praca, którą wnioskodawca wykonywał w okresie zatrudnienia w (...) od 10 maja 1979 r. do 12 grudnia 2002 r. będąc maszynistą świdroustawiacza jest pracą w szczególnych warunkach w rozumieniu art. 32 ustawy o emeryturach i rentach z FUS, ale nie jest pracą w szczególnych warunkach w rozumieniu art. 3 ust. 1 i 3 ustawy o emeryturach pomostowych.

A zatem mając na względzie powyższe wnioskodawca nie może nabyć prawa do emerytury pomostowej na podstawie cytowanych wyżej przepisów.

W tym stanie rzeczy Sąd Okręgowy na podstawie art. 477 ¹⁴ § 1 k.p.c. oddalił odwołanie.

ZARZĄDZENIE

odpis wyroku wraz z uzasadnieniem doręczyć pełnomocnikowi wnioskodawcy.

K.K.-W.