Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

W pozwie złożonym dnia 22 grudnia 2014 r. do Sądu Okręgowego w Kaliszu powódka A. W. (1) domagała się zasądzenia od pozwanego (...) S.A. z siedzibą w W. kwoty 90.000 zł tytułem zadośćuczynienia wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 24 lipca 2014 r. do dnia zapłaty. Natomiast powód A. W. (2) domagał się zasądzenia od pozwanego (...) S.A. z siedzibą w W. kwoty 90.000 zł tytułem zadośćuczynienia wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 24 lipca 2014 r. do dnia zapłaty oraz kwoty 2.199 zł tytułem zwrotu kosztów pogrzebu wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 24 lipca 2014 r. do dnia zapłaty. Ponadto powodowie wnieśli o zasądzenie od pozwanego na ich rzecz kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego według przedłożonego spisu kosztów. ( k. 2-21)

W uzasadnieniu pozwu powodowie podali, iż w dniu 9 kwietnia 2014 r. doszło do wypadku komunikacyjnego w którym zginęła ich córka Z. W. (1). Pojazd sprawcy wypadku był ubezpieczony przez pozwanego. Powodowie podnieśli, iż przedwczesna, nagła śmierć dziecka wywołała u nich szok, a w ich życiu ogromną pustkę, której do tej pory nie potrafią zaakceptować a dotkliwe przeżycia psychiczne utrzymują się po dzisiejszy dzień. Pozwany wypłacił powodom po 10.000 zł tytułem zadośćuczynienia oraz kwotę 2.199 zł, które nie kompensują w pełni rozmiaru doznanej krzywdy. Powodowie zakwestionowali przyjęte przez pozwanego przyczynienie się małoletniej Z. W. (1) do powstania i rozmiaru szkody podnosząc, iż małoletnia miała 7 lat a tym samym nie można przypisać jej winy za przedmiotowe zdarzenie. Podniesiono, że zgodnie z regulaminem dowożenia dzieci do szkół w Gminie J. to (...) powinien zapewnić aby w autobusie rozwożącym dzieci był również opiekun, który odpowiada za zapewnienie bezpiecznego wsiadania i wysiadania uczniów z pojazdu. Podano, że w dniu zdarzenia doszło do zatrzymania autobusu i wysadzenia dzieci w miejscu, które nie było bezpieczne. Zarzucono, że sprawca zdarzenia zignorował ciążący na nim obowiązek zachowania szczególnej ostrożności zbliżając się do autobusu przewożącego dzieci. Nadto powodowie wskazali, iż w chwili śmierci poszkodowana miała 7 lat i ze względu na swój ograniczony stopień świadomości i rozeznania w obowiązujących przepisach ruchu drogowego, miała prawo liczyć, że dorośli pomogą jej bezpiecznie wrócić do domu. Skoro kierowca zatrzymał się miała prawo uważać, że może bezpiecznie wysiąść i przejść na drugą stronę jezdni.

W odpowiedzi na pozew pozwany (...) S.A. z siedzibą w W. (karta 230-237) wniósł o oddalenie powództwa i zasądzenie od powodów na jego rzecz kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego.

W uzasadnieniu odpowiedzi na pozew pozwany podał, iż kierujący pojazdem P. (...) posiadał ubezpieczenie OC u pozwanego. Pozwany wskazał, że przyznał powodom kwoty po 20.000 zł tytułem zadośćuczynienia, koszty pogrzebu w kwocie 4.398 zł, koszty leczenia 63,99 zł i przy przyjęciu 50% przyczynienia przyznane kwoty pomniejszono o połowę. Podano, że małoletnia wbiegła na jezdnię w miejscu niedozwolonym i po wyjściu zza przeszkody( po uprzednim opuszczeniu autobusu). Podniesiono, że dla przyjęcia przyczynienia nie jest konieczne ustalenie winy poszkodowanego. podano, że obowiązek zapewnienia dziecku dojazdu oraz opieki w czasie jego trwania dotyczy jedynie transportu dziecka w celu zapewnienia realizacji obowiązku szkolnego, natomiast obowiązkiem tym nie jest objęte zapewnienie dojazdu na zajęcia dodatkowe. Pozwany podniósł, że ponosi odpowiedzialność za skutki zdarzenia jedynie w zakresie odpowiedzialności ubezpieczonego u niego podmiotu. Podniesiono, że dalsze żądanie powodów ponad wypłacone kwoty jest zbyt wygórowane. Z ostrożności procesowej pozwany wskazał, iż ewentualne odsetki od kwoty zadośćuczynienia powinny być zasądzone od dnia wyrokowania. Na wniosek pozwanego Sąd zawiadomił o toczącym się postępowaniu (...) S.A. w W. oraz Gminę J., bowiem postępowanie J. K. kierującego autobusem przewożącym dzieci mogło mieć wpływ na zaistnienie zdarzenia, a który to pojazd jest ubezpieczony w (...) S.A w W..( k. 262,272, 350, 353)

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 9 kwietnia 2013 r. około godziny 16.35 na drodze powiatowej R.-B. w rejonie skrzyżowania z drogą gminną do miejscowości S. kierujący samochodem ciężarowym marki P. (...) o numerze rej. (...) G. K. w trakcie wykonywania manewru omijania stojącego w rejonie skrzyżowania autobusu przewożącego dzieci ze szkoły marki R. o numerze rej. (...), którym kierował J. K., nie zachował należytej ostrożności i doprowadził do potrącenia wybiegającej zza autobusu 7-letniej Z. W. (1), która w wyniku doznanych obrażeń poniosła śmierć na miejscu. G. K. został oskarżony o to, że w dniu 9 kwietnia 2014 r. na drodze powiatowej R.-B. w okolicy skrzyżowania z drogą do miejscowości S. kierując samochodem marki P. (...) nr rej. (...) w kierunku miejscowości B. nieumyślnie naruszył zasady bezpieczeństwa w ruchu lądowym, w ten sposób, iż wykonując manewr omijania z lewej strony stojącego częściowo na jezdni autobusu R. przewożącego zorganizowaną grupę dzieci, w czasie ich wysiadania nie zachował szczególnej ostrożności i nie dostosował prędkości jazdy do zaistniałej sytuacji w ruchu drogowym w wyniku czego potrącił wychodzącą zza stojącego autobusu z jego prawej na lewą stronę przechodzącą przez jezdnię Z. W. (1) w następstwie czego doznała ona szeregu obrażeń ciała w tym stłuczenia pnia mózgu, w wyniku którego poniosła śmierć na miejscu tj. o czyn z art. 177§2 k.k.

dowód: notatka urzędowa k. 28, postanowienie k. 29-30, 31-32, zeznania świadka G. K. nagranie 00:48:19-01:05:31 płyta k.370, akt oskarżenia w aktach Sądu Rejonowego w Jarocinie II K 148/15 k.291.

W dniu zdarzenia autobus jechał z dziećmi z miejscowości R. do S.. W miejscu gdzie zatrzymał się autobus nie był wyznaczonego przystanku autobusowego, nie było żadnego oznaczenia. Autobus szkolny posiadał widoczną tabliczkę, że jest to autobus przewożący dzieci. Kierowca wiózł dzieci z zajęć pozalekcyjnych, w autobusie nie było opiekuna. Kierowca otworzył przednie drzwi, wówczas wysiadła Z. W. (2), inne dzieci nie wysiadały, małoletnia pobiegła przed autobusem i wówczas doszło do zdarzenia. Przed zatrzymaniem kierowca autobusu obserwował czy jadą inne samochody a po zatrzymaniu autobusu obserwował sytuację w samochodzie.

dowód: zeznania świadków: W. D. nagranie 00:02:59-00:17:50 płyta k.370, M. L. nagranie 00:17:51-00:32:30 płyta k. 370,J. K. nagranie 00:32:30-00:48:18 płyta k. 370, świadka G. K. nagranie 00:48:19-01:05:31 płyta k.370.

G. K. kierujący samochodem P. (...), w dacie zdarzenia posiadał samochód ubezpieczony w zakresie obowiązkowego ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej (OC) przez pozwanego (...) S.A. z siedzibą w W..

okoliczność niesporna, odpis KRS – k. 239-247.

W dniu zdarzenia dzieci były zawożone na zajęcia dodatkowe w ramach projektu unijnego, finansowanego z Europejskiego Funduszu Społecznego (...) Projekt przewidywał tylko odwożenie dzieci po zajęciach dodatkowych i nie uwzględniał opiekuna podczas odwożenia dzieci. Autobusy dowożące dzieci na zajęcia szkolne a także pozalekcyjne i dodatkowe zatrzymują się na terenie gminy J. tylko w miejscach gdzie występują przystanki komunikacji publicznej. W dniu 28 lutego 2014 r. Gminny Zespół (...) w J. zawarł umowę z firmą (...). Do obowiązków kierowcy należy dojazd na uzgodniony przystanek, następnie dzieci same wysiadają i odbierane są przez swoich rodziców. Dzieci powinny wychodzić przednim wyjściem z autobusu. Rodzice dzieci korzystających z przewozu podpisują regulamin, że odbierają dzieci od drzwi autobusu, dotyczy to zajęć szkolnych. Rodzice wiedzieli, że na zajęcia dodatkowe dzieci dowożone są bez opiekuna.

dowód: regulamin dowożenia uczniów do szkół k. 48-49, pismo Urzędu Gminy J. z dnia 19 maja 2014 r. oraz umowa z dnia 28.02.2014 r. z akt Sądu Rejonowego w Jarocinie sygn. akt II K 148/15 k.289, zeznania świadków: A. M. nagranie 01:05:32-01:19:47 płyta k. 370, J. J. nagranie 01:29:34-01:53:49 płyta k. 370.

Kierujący pojazdem przewożącym zorganizowaną grupę dzieci jest obowiązany włączyć światła awaryjne podczas wsiadania lub wysiadania dzieci lub młodzieży. Autobus oznacza się z przodu i z tyłu kwadratowymi tablicami barwy żółtej z symbolami barwy czarnej. Kierowca autobusu decydując się na wypuszczenie z pojazdu 7 -letniego dziecka bez opieki na zewnątrz pojazdu, powinien sprawdzić sytuację przed pojazdem i za pojazdem w lusterkach wstecznych. W sytuacji zauważenia nadjeżdżającego pojazdu z dużą prędkością i braku oznak jej zmniejszania, kierujący autobusem powinien zrezygnować z wypuszczenia dziecka bezpośrednio w chwili przed jego przejazdem. Wypuszczenie dziecka w chwili tuż przed nadjeżdżającym samochodem P. (...) stanowiło potencjalne zagrożenie bezpieczeństwa ruchu drogowego. Pomiędzy zachowaniem kierowcy autobusu a zaistniałym wypadkiem zachodzi związek przyczynowo- skutkowy.

Małoletnia Z. W. (1) przemieszczając się po jezdni zza stojącego częściowo na jezdni autobusu R., w bezpośredniej odległości od nadjeżdżającego samochodu P. (...) spowodowała zagrożenie bezpieczeństwa ruchu drogowego i zaistnienie przedmiotowego wypadku drogowego. Pomiędzy zachowaniem Z. W. (1) a zaistniałym wypadkiem zachodzi bezpośredni związek przyczynowo- skutkowy polegający na naruszeniu obowiązujących przepisów kodeksu drogowego przez pokrzywdzoną, który doprowadził do spowodowania wypadku.

Prędkość poruszania się samochodu P. (...) kierowanego przez G. K., w chwili powstania stanu zagrożenia bezpieczeństwa ruchu drogowego można oszacować na nie niższą niż 70 km/h. Kierujący pojazdem zobowiązany był do zachowania szczególnej ostrożności przejeżdżając obok stojącego częściowo na jezdni autobusu R., który wysadzał przewożone dzieci.

G. K. miał kategoryczny obowiązek zmniejszyć prędkość do wartości pozwalającej na zatrzymanie samochodu P. (...) w sytuacji nagłego pojawienia się wysiadającego dziecka na jezdnię. G. K. miał świadomość występowania zagrożenia i przesłanek do jego wystąpienia, gdyż zbliżał się do autobusu, który posiadał czytelne i łatwo rozpoznawalne oznakowanie informujące o przewożeniu dzieci i młodzieży do 18 lat. W takiej sytuacji zasada ograniczonego zaufania musiała się zmienić w pełen brak zaufania. Oznacza to, że kierujący powinien zwiększyć ostrożność i być przygotowany na nieoczekiwany rozwój wydarzeń, na nieoczekiwane pojawienie się na jezdni dziecka. Kierujący samochodem P. (...) G. K. wykonując manewr omijania z lewej strony stojącego częściowo na jezdni autobusu R. z tablicą „ Dzieci” zaniechał dostosowania prędkości jazdy do zaistniałej sytuacji w ruchu drogowym, poruszał się niezgodnie z przepisami prawa o ruchu drogowym, poprzez co stworzył bezpośrednie zagrożenie bezpieczeństwa dla innych uczestników ruchu drogowego i przyczynił się do zaistnienia opiniowanego wypadku drogowego. Pomiędzy zachowaniem i postępowaniem kierującego samochodem P. (...) G. K. a zaistniałym wypadkiem zachodzi bezpośredni związek przyczynowo- skutkowy polegający na naruszeniu obowiązujących przepisów kodeksu drogowego który doprowadził do przyczynienia się zaistnienia wypadku.

dowód: opinia biegłego w dziedzinie wypadków drogowych oraz w dziedzinie pojazdów mechanicznych S. G. (1) k. 387-431.

Poszkodowana Z. W. (1) w chwili zdarzenia miał 7 lat, była uczennicą pierwszej klasy, dojeżdżała autobusem szkolnym z S. do miejscowości R. na zajęcia pozalekcyjne. Małoletnia Z. była dzieckiem zdolnym, nie stwarzała problemów wychowawczych. Do szkoły jeździła autobusem szkolnym, była zaprowadzana na przystanek i odbierana przez osobę dorosłą. Zawsze była pod opieką dorosłej osoby, sama nie wychodziła z domu. Mieszkała z rodzicami i rodzeństwem starszym bratem lat 13 i młodszą siostrą lat 3 oraz z dziadkami.

Po wypadku powodowie byli załamani, zamknęli się w sobie, izolowali się od otoczenia. Powódka po zdarzeniu podjęła leczenie psychiatryczne, które nadal kontynuuje i przyjmuje lekarstwa od psychiatry. Przez miesiąc po zdarzeniu powódka przebywała na zwolnieniu lekarskim. Powodowie bardzo często wspominają córkę, odwiedzają jej grób.

dowód: dzienniczek elektroniczny k.71-72, dyplomy k. 7378,oceny k. 79-80, zdjęcia k. 81-87, zeznania świadków: J. S. nagranie 01:53:50-02:10:13 płyta k. 370, K. K. nagranie 02:10:13—02:18:01 płyta k. 370, zeznania powódki A. W. (1) nagranie 00:04:43-00:26:442 płyta k. 326 oraz nagranie 00:06:31-00:14:12 płyta k.585, zeznania powoda A. W. (2) nagranie oo:26:43-00:32:55 płyta k.326 oraz nagranie 00:14:13-00:23:52 płyta k.585, dokumentacja lekarska k.91-96, 97, 98-102, 333-334,528-532, 575,paragon k.335.

Powódka A. W. (1) w wyniku przeżytej tragicznej śmierci córki Z. doznała silnego stresu i wystąpiły u niej objawy zaburzeń adaptacyjnych (lękowo-depresyjnych) z powodu których podjęła leczenie psychiatryczne, które trwa nadal.

W chwili obecnej ujawnia nadal objawy depresyjne ale o łagodnym nasileniu, skłonna do neurotycznych myśli, które zagłusza aktywnością. Okresowo powraca do poszukiwania przyczyn, winy. Ujawnia trudności z przeżywaniem radości. Nadal pozostaje w ostatniej fazie żałoby, przystosowywania się do życia bez córki. Więź emocjonalna powódki z córką była bliska. Istnieją wskazania do terapii psychologicznej ukierunkowanej na akceptację rzeczywistości i prawa do cieszenia się życiem po tej tragicznej sytuacji oraz radzenie sobie z myślami neurotycznymi. Doznała długotrwałych konsekwencji psychicznych przeżytej sytuacji. Czas powinien sprzyjać coraz lepszemu radzeniu sobie z emocjami i ich wyciszaniu.

dowód: opinia psychologiczna E. T. (1) k.459 – 460, opinia uzupełniająca k. 480-481 i k. 510, ustna opinia biegłej E. T. (1) nagranie 00:03::58-00:07:41 płyta k.516.

Powód A. W. (2) w wyniku przeżytej tragicznej śmierci córki Z. doznała silnego stresu, który spowodował w przebiegu żałoby zaburzenia adaptacyjne. Ze względu na dobro pozostałych dzieci, odpowiedzialność za rodzinę starał się kontrolować emocje, tłumić emocje, co w konsekwencji powodowało objawy napięciowe, zaburzenia snu, koncentracji uwagi, nadmiar myśli i lęk o rodzinę oraz trudności z akceptacją tragicznej utraty, poczucie nierzeczywistości. Największe nasilenie objawów trwało około 6-8 miesięcy a następnie zmniejszało się przez kolejne 6 miesięcy. Długotrwale śmierć córki Z. spłyciła u powoda przeżywanie codziennych radości, obniżyła potrzebę aktywności zewnętrznej, kontaktów z innymi ludźmi również przez osłabienie pozytywnej energii, osłabienie pewności siebie i wystąpiły u powoda objawy zaburzeń adaptacyjnych. Więź emocjonalna powoda z córką była bliska. W chwili obecnej powód nie prezentuje zaburzeń emocjonalnych. Życiowo funkcjonuje w rolach prawidłowo. Nie wymaga leczenia psychiatrycznego ani terapii psychologicznej choć nadal ponosi w mniejszym natężeniu długotrwałe konsekwencje przeżytej sytuacji oraz nasilenie smutku szczególnie w okresach uroczystości rodzinnych. Taki stan może trwać wiele lat. Czas powinien sprzyjać łagodzeniu objawów smutku, niepokoju o przyszłość.

dowód: opinia psychologiczna E. T. (1) k. 461-462, opinia uzupełniająca k. 481 i k.511, ustna opinia biegłej E. T. (1) nagranie 00:03::58-00:07:41 płyta k.516.

Powódka A. W. (1) ma przedłużoną reakcję depresyjną. Stwierdzane zaburzenia, objawiające się przewlekle obniżonym nastrojem, spadkiem energii, zaburzeniami w reakcjach społecznych, zaburzeniami rytmów dobowych, myślami i ruminacjami natrętnymi dotyczącymi zmarłej, były spowodowane tragiczną śmiercią córki. Utrzymujące się objawy wykraczają poza ramy fizjologicznego procesu żałoby i wynikają z osobowości badanej, jej problemów z radzeniem sobie w sytuacjach ekstremalnych oraz ograniczonymi zasobami adaptacyjnymi. Stwierdzane zaburzenia mają charakter długotrwały i negatywnie wpływają na funkcjonowanie powódki. Istotne kliniczne objawy chorobowe pojawiły się bezpośrednio po traumatycznym wydarzeniu życiowym i utrzymują się do dnia dzisiejszego, choć po około roku od traumy ich nasilenie zmniejszyło się.

Stwierdzane objawy chorobowe miały charakter reaktywny, związane były ze znacznym cierpieniem i bólem spowodowanym utratą córki, jednakże zgodnie z rozporządzeniem Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 18 grudnia 2002 r. w sprawie szczegółowych zasad orzekania o stałym lub długotrwałym uszczerbku na zdrowiu, trybu postępowania przy ustalaniu tego uszczerbku oraz postępowania o wypłatę jednorazowego odszkodowania (Dz.U. z 2002 r. Nr 234, poz. 1974 ) nie ma podstaw do stwierdzenia u powódki, procentowego długotrwałego uszczerbku na zdrowiu. Powódka wymaga dalszego systematycznego leczenia psychiatrycznego oraz podjęcia terapii psychologicznej, co z dużym prawdopodobieństwem może pomóc w poprawie jej komfortu życia i zakończeniu procesu żałoby. Mimo leczenia rokowanie co do przyszłości jest niepewne.

dowód: opinia psychiatryczna M. G. (1) k.541-549.

Powód A. W. (2) ma stwierdzone zaburzenia adaptacyjne. Nasilone objawy występowały przejściowo i miały umiarkowany charakter. Bezpośrednio po przebytym wypadku pojawił się u powoda obniżony nastrój, nieuzasadnione poczucie winy, apatia, zaburzenia snu i koncentracji uwagi, „ ciągłe wspomnienia” dotyczące śmierci córki. Istotne kliniczne objawy chorobowe trwały około pół roku po zdarzeniu a następnie uległy stopniowemu zmniejszaniu się. Rokowanie na przyszłość jest dobre, jednakże przeżyta trauma spowodowała u powoda zmiany w jego życiu codziennym i zawodowym a także zmianę stylu i trybu życia.

Stwierdzane objawy chorobowe miały charakter reaktywny, jednakże zgodnie z rozporządzeniem Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 18 grudnia 2002 r. w sprawie szczegółowych zasad orzekania o stałym lub długotrwałym uszczerbku na zdrowiu, trybu postępowania przy ustalaniu tego uszczerbku oraz postępowania o wypłatę jednorazowego odszkodowania (Dz.U. z 2002 r. Nr 234, poz. 1974 ) nie ma podstaw do stwierdzenia u powoda procentowego długotrwałego uszczerbku na zdrowiu.

dowód: opinia psychiatryczna M. G. (1) k.549-551.

Pismem z dnia 16 czerwca 2014 r. powodowie wezwali pozwanego do wypłaty na ich rzecz kwot po 100.000 zł tytułem zadośćuczynienia a ponadto na rzecz powoda kwoty 4.927 zł tytułem kosztów pogrzebu.

dowód: pismo powodów z dnia 16.06.2014 r. – k. 35-38.

Decyzją z dnia 7 sierpnia 2014 r. pozwany przyznał powodom po 20.000 zł tytułem zadośćuczynienia za śmierć dziecka i przy przyjęciu 50% przyczynienia wypłacił powodom po 10.000 zł na rzecz każdego z nich. Ponadto przyznano powodowi koszty pogrzebu w kwocie 4.398 zł i przy przyjęciu przyczynienia 50% wypłacono powodowi kwotę 2.199 zł.

okoliczności bezsporne, decyzje z dnia 07.08.2014 r. k. 42,43.

Obecnie powodowie mieszkają z dwójką małoletnich dzieci oraz rodzicami powoda. Powódka pracuje w firmie logistycznej w B. i zarabia 2000 zł miesięcznie, powód pracuje w (...)w J. i zarabia 2000 zł miesięcznie.

dowód: oświadczenie k. 103-107, 108-112, zaświadczenia k. 123, 125,umowa k. 127-128, przelew k. 124,129, umowa kredytowa k.130-132, zeznania powódki A. W. (1) nagranie 00:04:43-00:26:442 płyta k. 326 oraz nagranie 00:06:31-00:14:12 płyta k.585, zeznania powoda A. W. (2) nagranie oo:26:43-00:32:55 płyta k.326 oraz nagranie 00:14:13-00:23:52 płyta k.585.

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił w oparciu o zgromadzony w sprawie materiał dowodowy, w szczególności w oparciu o złożone dokumenty, opinię biegłego z zakresu wypadków drogowych S. G. (1), opinię psychologiczną E. T. (1) i opinię psychiatry M. G. (1), zeznania świadków oraz zeznania powodów, które w powyższym zakresie Sąd uznał za wiarygodne.

Opinie biegłych Sąd uznał za jasne, pełne i należycie uzasadnione, a wnioski z nich wyciągnięte za logiczne. Strony nie kwestionowały wniosków końcowych opinii. Sąd dopuścił dowód z opinii biegłego z zakresu wypadków drogowych mając na uwadze rozbieżne stanowiska stron odnośnie przyczynienia się uczestników zdarzenia a zwłaszcza małoletniej Z. W. (1). W tej części Sąd przeprowadził dowód z opinii biegłego S. G. (1), z której to opinii w sposób jednoznaczny wynika, iż małoletnia Z. W. (1) przemieszczając się po jezdni zza stojącego częściowo na jezdni autobusu R., w bezpośredniej odległości od nadjeżdżającego samochodu P. (...) spowodowała zagrożenie bezpieczeństwa ruchu drogowego i zaistnienie przedmiotowego wypadku drogowego. Pomiędzy zachowaniem Z. W. (1) a zaistniałym wypadkiem zachodzi bezpośredni związek przyczynowo- skutkowy polegający na naruszeniu obowiązujących przepisów kodeksu drogowego przez pokrzywdzoną, który doprowadził do spowodowania wypadku. Biegły w opinii w sposób wszechstronny dokonał analizy przedmiotowego zdarzenia, wskazał, którzy uczestnicy i w jaki sposób przyczynili się do zdarzenia.

Sąd uznał opinie biegłych psychiatry i psychologa za wiarygodne, gdyż zostały sporządzone w sposób rzetelny, fachowy i zgodnie ze standardami zawodowymi. Wskazać należy, iż biegli przygotowując opinie oparli się na dokumentacji medycznej zgromadzonej w aktach sprawy i przeprowadzili badanie powodów, celem ustalenia aktualnego stanu zdrowia powodów oraz więzi emocjonalnych z córką. Biegli szczegółowo uzasadniali swoje wnioski w opiniach pisemnych, a psycholog dodatkowo w ustnej opinii, udzielając wyczerpujących wyjaśnień na wszystkie pytania i wątpliwości stron.

Sąd pominął zeznania świadka S. P., bowiem nie był świadkiem zdarzenia, nie miał wiedzy odnośnie zasad dowożenia dzieci na zajęcia pozaszkolne.

Sąd zważył, co następuje:

Odpowiedzialność pozwanego (...)z siedzibą w W. wynika z umowy ubezpieczenia od odpowiedzialności cywilnej posiadacza pojazdu mechanicznego G. K. zawartej przez wymienionego pozwanego.

Zgodnie z art. 822 § 1 k.c., przez umowę ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej ubezpieczyciel zobowiązuje się do zapłacenia określonego w umowie odszkodowania za szkody wyrządzone osobom trzecim, wobec których odpowiedzialność za szkodę ponosi ubezpieczający albo ubezpieczony. Uprawniony do odszkodowania w związku ze zdarzeniem objętym umową ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej może dochodzić roszczenia bezpośrednio od ubezpieczyciela (§ 4). Odpowiedzialność pozwanego, której w toku postępowania nie kwestionował wynika, zatem zarówno wprost z cytowanego przepisu art. 822 § 4 k.c., jak również z art. 34 ustawy z 22 maja 2003 r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych (tj. Dz.U. z 2013 r., poz. 392 ze zm.) i art. 36 cytowanej ustawy, który określa odpowiedzialność ubezpieczyciela w granicach odpowiedzialności posiadacza pojazdu mechanicznego.

Podstawę odpowiedzialności cywilnej pozwanego za skutki zdarzenia, w wyniku którego córka powodów poniosła śmierć stanowią przepisy art. 436 k.c. w zw. z art. 435 k.c. Ustanawiają one odpowiedzialność posiadacza pojazdu mechanicznego wobec poszkodowanego ruchem tego pojazdu na zasadzie ryzyka przy uwzględnieniu przyczynowości, o której mowa, w art. 361 k.c. Związek przyczynowy między zdarzeniem, w którym uczestniczyła małoletnia Z. W. (1) a skutkiem w postaci jej śmierci jest oczywisty i wynika z ustaleń poczynionych w postępowaniu karnym oraz w niniejszej sprawie.

W przedmiotowej sprawie sporna była wysokość kwoty zadośćuczynienia z tytułu krzywdy powodów oraz zasadność i wysokość kosztów pogrzebu a także przyczynienie się małoletniej Z. W. (1) do zaistniałego zdarzenia.

Wśród roszczeń zgłoszonych przez powodów na pierwszy plan wysuwało się żądanie zapłaty zadośćuczynienia za śmierć osoby bliskiej. Po nowelizacji kodeksu cywilnego dokonanej ustawą z dnia 30 maja 2008 r. o zmianie ustawy - Kodeks cywilny oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. Nr 116, poz. 731) zakresem odszkodowania na podstawie art. 446 § 4 k.c. objęty jest uszczerbek niemajątkowy doznany przez najbliższych członków rodziny zmarłego, w następstwie jego śmierci, spowodowanej uszkodzeniem ciała lub rozstrojem zdrowia. Krąg uprawnionych do domagania się kompensaty krzywdy obejmuje wyłącznie członków rodziny zmarłego, przy czym muszą być to najbliżsi członkowie tej rodziny. Obejmuje on z reguły małżonka, dzieci i rodziców zmarłego.

Na podstawie art. 436 § 2 k.c. w zw. z art. 415 k.c. pozwany odpowiada za skutki wypadku, które to przepisy określają odpowiedzialność posiadacza pojazdu mechanicznego wobec poszkodowanego, ruchem tego pojazdu na zasadzie winy, przy uwzględnieniu przyczynowości, o której mowa w art. 361 k.c.. Należy podkreślić, iż zasada odpowiedzialności pozwanego jest bezsporna, pozwany wypłacił już świadczenie z tytułu zadośćuczynienia.

Zgodnie z art. 362 k.c. jeżeli poszkodowany przyczynił się do powstania lub zwiększenia szkody, obowiązek jej naprawienia ulega odpowiedniemu zmniejszeniu stosownie do okoliczności, a zwłaszcza do stopnia winy obu stron. O przyczynieniu można mówić tylko wówczas, gdy określone zachowanie poszkodowanego pozostaje w normalnym związku przyczynowym ze szkodą w rozumieniu art. 361 k.c. W piśmiennictwie podkreśla się, że zakres redukcji obowiązku naprawienia szkody implikują nie tylko okoliczności zdarzenia, ale przede wszystkim stopień winy rozumianej także jako niezachowanie należytej staranności, jakiej można oczekiwać i wymagać od konkretnego podmiotu uczestniczącego w zdarzeniu.

W niniejszej sprawie pozwany podniósł zarzut przyczynienia się małoletniej Z. W. (1) do powstania szkody i dokonując likwidacji szkody przyjął przyczynienie się poszkodowanej do powstania szkody w wysokości 50 % i w takim zakresie pozwany pomniejszył przyznane powodom świadczenia.

Mając na uwadze zgromadzony materiał dowodowy, w szczególności opinię biegłego z zakresu rekonstrukcji wypadków z której jednoznacznie wynika, którzy uczestnicy przyczynili się do zaistnienia zdarzenia, należy zauważyć, iż kierujący samochodem P. (...) G. K. wykonując manewr omijania z lewej strony stojącego częściowo na jezdni autobusu R. z tablica „ Dzieci” zaniechał dostosowania prędkości jazdy do zaistniałej sytuacji w ruchu drogowym, poruszał się niezgodnie z przepisami prawa o ruchu drogowym, poprzez co stworzył bezpośrednie zagrożenie bezpieczeństwa dla innych uczestników ruchu drogowego i przyczynił się do zaistnienia opiniowanego wypadku drogowego. Pomiędzy zachowaniem i postępowaniem kierującego samochodem P. (...) G. K. a zaistniałym wypadkiem zachodzi bezpośredni związek przyczynowo- skutkowy polegający na naruszeniu obowiązujących przepisów kodeksu drogowego który doprowadził do przyczynienia się zaistnienia wypadku.

Kierowca autobusu decydując się na wypuszczenie z pojazdu 7 -letniego dziecka bez opieki na zewnątrz pojazdu, powinien sprawdzić sytuację przed pojazdem i za pojazdem w lusterkach wstecznych. W sytuacji zauważenia nadjeżdżającego pojazdu z dużą prędkością i braku oznak jej zmniejszania, kierujący autobusem powinien zrezygnować z wypuszczenia dziecka bezpośrednio w chwili przed jego przejazdem. Wypuszczenie dziecka w chwili tuż przed nadjeżdżającym samochodem P. (...) stanowiło potencjalne zagrożenie bezpieczeństwa ruchu drogowego. Pomiędzy zachowaniem kierowcy autobusu a zaistniałym wypadkiem zachodzi związek przyczynowo- skutkowy.

Małoletnia Z. W. (1) przemieszczając się po jezdni zza stojącego częściowo na jezdni autobusu R., w bezpośredniej odległości od nadjeżdżającego samochodu P. (...) spowodowała zagrożenie bezpieczeństwa ruchu drogowego i zaistnienie przedmiotowego wypadku drogowego. Pomiędzy zachowaniem Z. W. (1) a zaistniałym wypadkiem zachodzi bezpośredni związek przyczynowo- skutkowy polegający na naruszeniu obowiązujących przepisów kodeksu drogowego przez pokrzywdzoną, który doprowadził do spowodowania wypadku.

Przepis art. 426 k.c wyłącza odpowiedzialność osoby poniżej 13 - go roku życia za wyrządzoną szkodę. Jeśli taki małoletni przyczynił się do powstania lub zwiększenia szkody, obowiązek jej naprawienia może zostać zmniejszony stosowanie do okoliczności, do których, wobec wyłączenia winy, zalicza się ocena zachowania dziecka według miernika obiektywnej prawidłowości zachowania.

Zachowanie małoletniej spowodowało zagrożenie bezpieczeństwa ruchu drogowego i zaistnienie przedmiotowego wypadku drogowego. Wybiegnięcie na jezdnię zza przeszkody i brak upewnienia się czy z naprzeciwka nie nadjeżdża żaden pojazd było nieprawidłowe. Od dziecka 7 letniego trudno jednak wymagać bezwzględnego rozsądnego zachowania w każdej sytuacji, tym bardziej, że jak podawali rodzice małoletnia zawsze pozostawała pod opieką dorosłej osoby. Obiektywnie zachowanie małoletniej było nieprawidłowe i niezgodne z zasadami ruchu drogowego. Mając więc na względzie, że zachowanie małoletniej spowodowało zaistnienie wypadku drogowego, Sąd uznał za konieczne z tego powodu przyjęcie przyczynienia małoletniego dziecka i zmniejszenie wysokości zgłoszonych w przedmiotowej sprawie roszczeń o 10%.

Zmarła Z. W. (1) była córką powodów a zatem powodowie należą do kręgu osób najbliższych dla zmarłej w rozumieniu art. 446 § 4 k.c. Powodów łączyła z córką bardzo silna więź rodzinna i uczuciowa, co wynika z zeznań nie tylko powodów, ale i zeznań świadków a także z wydanych w sprawie opinii.

W ramach roszczenia z art. 446 § 4 k.c. kompensacie podlega doznana krzywda, a więc w szczególności cierpienie, ból i poczucie osamotnienia po śmierci najbliższego członka rodziny. Realizacja tego roszczenia ma pomóc dostosować się najbliższym członkom rodziny zmarłego do nowej rzeczywistości. Ma także na celu złagodzenie cierpienia wywołanego utratą osoby bliskiej. Do okoliczności wpływających na wysokość tego świadczenia zaliczyć z pewnością należy dramatyzm przeżyć u osób bliskich zmarłego, poczucie osamotnienia, cierpienia moralne i wstrząs psychiczny wywołany śmiercią osoby najbliższej, rola jaką w rodzinie pełniła osoba zmarłego, charakter i rodzaj zaburzeń w prawidłowym funkcjonowaniu pozostałych członków rodziny, stopień w jakim pozostali członkowie będą umieli odnaleźć się w nowej rzeczywistości i na ile zdolni są zaakceptować obecny stan rzeczy.

Przepis art. 446 § 4 k.c. nie wiąże wystąpienia krzywdy ze szkodą ujętą w kategoriach medycznych. Osoby, którym prawo przyznaje to roszczenie nie doznają uszkodzenia ciała, a śmierć osoby bliskiej często nie łączy się z rozstrojem zdrowia. To, co charakteryzuje osoby uprawnione do uzyskania zadośćuczynienia na podstawie komentowanego przepisu to cierpienie, którego zakres pozostaje poza możliwościami dowodowymi. Aktualny stan wiedzy medycznej nie pozwala, bowiem na udowodnienie rozmiaru uczuć i przywiązania. Skoro do świadczenia takiego mają prawo wyłącznie członkowie najbliższej rodziny to usprawiedliwionym pozostaje wniosek, że zadośćuczynienie ma kompensować nie tylko doznany ból spowodowany śmiercią osoby bliskiej, lecz przed wszystkim przedwczesną utratę członka rodziny. Dobrem osobistym, którego naruszenie wymaga kompensaty, jest zatem prawo do życia w rodzinie.

Oceniając wysokość zgłoszonych przez powodów roszczeń o wyrównanie krzywdy Sąd miał na uwadze, że w dotychczasowym orzecznictwie sądowym i doktrynie zostały wypracowane kryteria ustalania zadośćuczynienia pieniężnego za naruszenie dóbr osobistych (art. 23 k.c. i art. 24 k.c. w zw. z art. 448 k.c.). Sąd orzekając w przedmiocie takiego żądania musi wziąć pod uwagę kompensacyjny charakter zadośćuczynienia i rodzaj naruszonego dobra. Z uwagi na ciężar gatunkowy dobra osobistego w postaci prawa do życia w rodzinie, wywodzonego z art. 446 § 4 k.c. powinno ono w hierarchii wartości zasługiwać na wzmożoną ochronę w porównaniu z innymi dobrami.

Nie ulega, zatem wątpliwości, że o wysokości zadośćuczynienia z art. 446 § 4 k.c. powinny decydować głównie kryteria zobiektywizowane, jako że służy ono naprawieniu szkody powstałej w sferze przeżyć psychicznych poszkodowanego, w więc dotyczącej szeroko rozumianych dóbr osobistych. Dlatego też istotnym i łatwo uchwytnym elementem wpływającym na tę postać kompensaty jest stopień pokrewieństwa łączący osobę bliską ze zmarłym, charakter tych relacji, rola jaką zmarły pełnił w rodzinie, wiek zmarłego oraz osoby bliskiej.

Przenosząc powyższe rozważania na grunt rozpoznawanej sprawy trzeba wskazać, że szczególnie traumatycznym przeżyciem dla powodów była utrata małoletniego dziecka, wiąże się ona z bólem, poczuciem krzywdy i zawiedzionych nadziei. Sąd uwzględnił fakt, że śmierć poszkodowanej spowodowała u powodów zaburzenia emocjonalne polegające głównie na silnym odczuwaniu lęku i niepokoju, zakłóceniach w fazach snu, aktywności, przeżywaniu okresów obniżonego nastroju i apatii, a także na myślach dotyczących zmarłej. Utrudniało to funkcjonowanie społeczne, powodowie zamknęli się w sobie, unikali kontaktów z innymi osobami. Sąd wziął pod uwagę, iż powódka przed zdarzeniem nie korzystała w ogóle z terapii psychologicznej i z pomocy psychiatrycznej a od zdarzenia jest pod stałą opieką psychiatry.

Powódka A. W. (1) w wyniku przeżytej tragicznej śmierci córki Z. doznała silnego stresu i wystąpiły u niej objawy zaburzeń adaptacyjnych ( lękowo-depresyjnych) z powodu których podjęła leczenie psychiatryczne, które trwa nadal.

W chwili obecnej ujawnia nadal objawy depresyjne ale o łagodnym nasileniu, skłonna do neurotycznych myśli, które zagłusza aktywnością. Okresowo powraca do poszukiwania przyczyn, winy. Ujawnia trudności z przeżywaniem radości. Nadal pozostaje w ostatniej fazie żałoby, przystosowywania się do życia bez córki. Więź emocjonalna powódki z córką była bliska. Istnieją wskazania do terapii psychologicznej ukierunkowanej na akceptację rzeczywistości i prawa do cieszenia się życiem po tej tragicznej sytuacji oraz radzenie sobie z myślami neurotycznymi. Powódka doznała długotrwałych konsekwencji psychicznych przeżytej sytuacji. Sąd uwzględnił, że taki sposób funkcjonowania emocjonalnego i społecznego powódki utrzymuje się do dnia dzisiejszego choć w zmniejszonym nasileniu.

Odnośnie powoda A. W. (2) należy zauważyć, iż powód nie podjął leczenia a nasilone objawy występowały przejściowo i miały umiarkowany charakter. Bezpośrednio po przebytym wypadku pojawił się u powoda obniżony nastrój, nieuzasadnione poczucie winy, apatia, zaburzenia snu i koncentracji uwagi, „ ciągłe wspomnienia” dotyczące śmierci córki. Istotne kliniczne objawy chorobowe trwały około pół roku po zdarzeniu a następnie uległy stopniowemu zmniejszaniu się. Rokowanie na przyszłość jest dobre, jednakże przeżyta trauma spowodowała u powoda zmiany w jego życiu codziennym i zawodowym a także zmianę stylu i trybu życia. Powód ze względu na dobro pozostałych dzieci, odpowiedzialność za rodzinę starał się kontrolować emocje, co w konsekwencji powodowało objawy napięciowe, zaburzenia snu, koncentracji uwagi, nadmiar myśli i lęk o rodzinę oraz trudności z akceptacją tragicznej utraty, poczucie nierzeczywistości. Największe nasilenie objawów trwało około 6-8 miesięcy a następnie w zmniejszało się przez kolejne 6 miesięcy. Długotrwale śmierć córki Z. spłyciła u powoda przeżywanie codziennych radości, obniżyła potrzebę aktywności zewnętrznej, kontaktów z innymi ludźmi również przez osłabienie pozytywnej energii, osłabienie pewności siebie doprowadzając do zaburzeń adaptacyjnych. Więź emocjonalna powoda z córką była bliska. W chwili obecnej powód nie prezentuje zaburzeń emocjonalnych. Życiowo funkcjonuje w rolach prawidłowo. Nie wymaga leczenia psychiatrycznego ani terapii psychologicznej choć nadal ponosi w mniejszym natężeniu długotrwałe konsekwencje przeżytej sytuacji oraz nasilenie smutku szczególnie w okresach uroczystości rodzinnych. Taki stan może trwać wiele lat. Czas powinien sprzyjać łagodzeniu objawów smutku, niepokoju o przyszłość.

Wszystkie te okoliczności nakazywały Sądowi uwzględnić powództwo przy przyjęciu, że właściwą kwotą zadośćuczynienia należnego powódce A. W. (1) za śmierć córki będzie kwota 100.000 zł. a odnośnie powoda A. W. (2) kwota 80.000 zł. W ocenie Sądu powyższe kwoty w świetle okoliczności sprawy będą stanowiły dla powodów ekonomicznie odczuwalną wartość. Mając na uwadze fakt, że pozwany zakład ubezpieczeń wypłacił powódce z tytułu zadośćuczynienia kwotę 10.000 zł, oraz mając na uwadze przyczynienie się małoletniej do zdarzenia w wymiarze 10%, Sąd zasądził na rzecz powódki A. W. (1) kwotę 80.000 zł. (100.000 zł – 10.000 zł (10% przyczynienie) - 10.000 zł ( wypłacone przez pozwanego) = 80.000 zł.) - pkt 1 wyroku.

Natomiast na rzecz powoda A. W. (2) Sąd zasądził tytułem zadośćuczynienia kwotę 62.000 zł ( 80.000 zł – 8.000 zł (10% przyczynienie) - 10.000 zł ( wypłacone przez pozwanego) = 62.000 zł.) - punkt 2 a) wyroku.

Zgodnie zart. 446 § 1 k.c. jeżeli wskutek uszkodzenia ciała lub wywołania rozstroju zdrowia nastąpiła śmierć poszkodowanego, zobowiązany do naprawienia szkody powinien zwrócić koszty leczenia i pogrzebu temu, kto je poniósł.

Odnośnie zgłoszonego przez powoda A. W. (2) żądania zapłaty kosztów pogrzebu, nie było sporne między stronami, iż koszty pogrzebu wyniosły kwotę 4.398 zł oraz, że pozwany wypłacił powodowi z tego tytułu kwotę 2.199 zł. Przy przyjęciu 10% przyczynienia oraz pomniejszenia o wypłaconą z tego tytułu kwotę 2.199 zł, Sąd zasądził na rzecz powoda kwotę 1.759,20 zł tytułem części kosztów pogrzebu. ( 4398 zł – 439,80 zł (10% przyczynienie) - 2199 zł ( wypłacone przez pozwanego) = 1.759,20 zł.) - punkt 2 b) wyroku.

O odsetkach od powyższych roszczeń powodów, Sąd orzekł na podstawie art. 481 § 1 k.c. w zw. z art. 14 ust. 1 ustawy z dnia 22 maja 2003 r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych. Pismem z dnia 16 czerwca 2014 r. powodowie sprecyzowali wysokość dochodzonych od pozwanego żądań w zakresie zadośćuczynienia i kosztów pogrzebu. Jak wynika z decyzji pozwanego z dnia 7 sierpnia 2014 r. zgłoszenie szkody nastąpiło w dniu 20 czerwca 2014 r. a zatem 30 dni od dnia zawiadomienia o szkodzie na zapłatę świadczenia upływało w dniu 20 lipca 2014 r., co skutkuje, że odsetki stały się wymagalne od dnia następnego tj. 21 lipca 2014 r. Mając na uwadze powyższe Sąd zasądził odsetki zgodnie z żądaniem powodów od dnia 24 lipca 2014 r.

Sąd w punkcie 3 sentencji wyroku oddalił powództwo w zakresie przekraczającym zasądzone sumy uznając, że pozostałe kwoty żądanego zadośćuczynienia i zwrotu kosztów pogrzebu byłyby zbyt wygórowane i nie adekwatne to stopnia pokrzywdzenia powodów.

O kosztach procesu Sąd rozstrzygnął na podstawie art. 100 k.p.c. i art. 113 ust. 1 ustawy z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (tj. Dz.U. z 2014 r., poz. 1025 ze zm.).

Koszty opłaty od pozwu odnośnie powódki wynosiły kwotę 4.500 zł a odnośnie powoda kwotę 4.610 zł, koszty opinii biegłego S. G. kwotę 1494,33 zł ( k. 432), koszty opinii psychologa E. T. kwotę 660 zł ( k. 463), koszty opinii psychiatry M. G. kwotę 856,22 zł ( k.. 552), łącznie kwota 3.010,55 zł.

Powodowie uiścili część opłaty sądowej od pozwu po 1000 zł każdy z nich oraz zaliczkę na biegłego w kwocie 1000 zł.( każdy z powodów po 1500 zł)

Pozwany uiścił zaliczkę na biegłego w kwocie 1000 zł oraz zaliczkę na koszty świadka 84 zł., łącznie 1084 zł ( po 542 zł na każdego z powodów)

Odnośnie powódki koszty sądowe wynoszą kwotę 6005,27 zł ( 4500 zł ( opłata od pozwu) + 1505,27 zł ( połowa kosztów opinii wydanych w sprawie) = 6005,27 zł)

Odnośnie powoda koszty sądowe wynoszą kwotę 6.115,27 zł ( 4610 zł ( opłata od pozwu) + 1505,27 zł ( połowa kosztów opinii wydanych w sprawie) = 6115,27 zł)

Powódka A. W. (1) wygrała sprawę w 89 %,a pozwany w 11% a zatem pozwany powinien uiścić koszty sądowe w kwocie 5.344,70 zł a powódka w kwocie 660,57 zł. Powódka uiściła opłatę sadową od pozwu w kwocie 1000 zł oraz 500 zł zaliczki na biegłego a zatem powódce przysługuje zwrot kosztów sądowych w kwocie 839,43 zł. ( 1500 zł -660,57 zł =839,43 zł) Pozwany ma do zapłacenia powódce kwotę 839,43 zł a ponadto na rzecz Skarbu Państwa kwotę 3.963,27 zł ( 5344,70 zł – 839,43 zł – 542 zł ( połowa uiszczonych zaliczek na opinie) = 3.963,27 zł)

Powód A. W. (2) wygrał sprawę w 69% a pozwany w 31 % a zatem pozwany powinien uiścić koszty sądowe w kwocie 4.219,53 zł a powód w kwocie 1.895,74 zł. Powód uiścił opłatę sądową w kwocie 1000 zł oraz kwotę 500 zł zaliczki na biegłego a zatem powód powinien zapłacić na rzecz Skarbu Państwa kwotę 395,74 zł ( 1.895,74 zł – 1.500 zł = 395,74 zł ) - pkt 4b wyroku.

Natomiast pozwany powinien zapłacić na rzecz Skarbu Państwa kwotę 3.677, 53 zł ( 4.219,53 zł – 542 zł (połowa uiszczonych zaliczek na opinie) = 3.677,53 zł.

Zatem pozwany ma do zapłacenia na rzecz Skarbu Państwa łącznie odnośnie powodów kwotę 7.640,80 zł ( 3.963,27 zł + 3.677,53 zł = 7.640,80 zł) – pkt. 4a) wyroku.

W zakresie rozliczenia kosztów zastępstwa procesowego powódki Sąd przyjął wynagrodzenie pełnomocnika w kwocie 3.600 zł, opłatę skarbową od pełnomocnictwa w kwocie 17 zł oraz koszty dojazdu pełnomocnika w kwocie 478,08 zł ( połowa kosztów dojazdu 4 x 255,75 zł= 956,16 zł), łącznie kwota 4.095,08 zł. i odnośnie powoda taka sama kwota 4.095, 08 zł ( 3.600 zł+ 17 zł+ 478,08 zł = 4.095,08 zł) tytułem kosztów pełnomocnika.

Koszty zastępstwa procesowego pozwanego obejmują wynagrodzenie w kwocie po 3.600 zł odnośnie każdego z powodów, opłata od pełnomocnictwa 17 zł oraz koszty dojazdu pełnomocnika w kwocie 835,80 zł ( 4 x 208,95 zł = 835,80 zł),łącznie 8.069,80 zł, czyli odnośnie każdego z powodów po 4.034,90 zł

Powódka wygrała sprawę w 89% a pozwany w 11% a zatem powódce należy się kwota 3.644,62 zł ( 4.095,08 zł x 89% =3.644,62 zł) a pozwanemu kwota 443,83 zł (4.034,90 x 11% = 443,83 zł). Po potrąceniu tych kwot powódce przysługuje tytułem kosztów zastępstwa procesowego kwota 3.200,79 zł ( 3.644,62 zł – 443,83 zł = 3.200,79 zł)

Zatem powódce przysługuje tytułem kosztów procesu łącznie kwota 4.040,22 zł ( 3.200,79 zł część kosztów zastępstwa procesowego + 839,43 zł część kosztów sądowych = 4.040,22 zł ) i taką kwotę Sąd zasądził od pozwanego na rzecz powódki. – pkt.5 a) wyroku.

Powód wygrał sprawę w 69% a pozwany w 31% a zatem powodowi należy się kwota 2.825,60 zł ( 4.095,08 zł x 69% =2.825,60 zł a pozwanemu kwota 1.250,81 zł ( 4034,90 x 31% =1.250,81 zł). Po potrąceniu tych kwot powodowi przysługuje tytułem kosztów zastępstwa procesowego kwota 1.574,79 zł ( 2.825,60 – 1.250,81 = 1.574,79 zł) i taką kwotę Sąd zasądził od pozwanego na rzecz powoda w pkt. 5b) wyroku.

SSO R. Starczewska