Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 23 marca 2017 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych I Oddział w Ł. stwierdził, że W. M. jako pracownik u płatnika składek ,, (...) P. H. C.” podlega obowiązkowo ubezpieczeniom społecznym: emerytalnemu, rentowym, chorobowemu i wypadkowemu w okresie od 4 kwietnia 2013 r. do 30 czerwca 2013 r. W ocenie organu rentowego w ww. okresie płatnik składek H. C. zatrudniała W. M. , a wskazuje na to zarówno wystawione przez ww. płatnika świadectwo pracy oraz ugoda sądowa zawarta w sprawie IV P 308/13 na mocy której pełnomocnik H. C. , S. C. zobowiązał się do zapłaty W. M. należnych świadczeń ze stosunku pracy , jak również do wydania świadectwa pracy. Wprawdzie pełnomocnik H. C. ,S. C. złożył wniosek , w którym wskazał ,że podczas rozprawy jaka odbyła się przed Sądem Okręgowym w Łodzi w dniu 13 października 2015 r. W. M. zaprzeczył faktowi zatrudnienia w firmie płatnika , to jednak zdaniem Zakładu Ubezpieczeń Społecznych o fakcie świadczenia przez W. M. pracy na rzecz ww. płatnika świadczy także okoliczność ,iż podczas rozprawy w sprawie IV P 308/13 pełnomocnik H. C. , S. C. nie kwestionował zatrudnienia W. M. u ww. płatnika składek. Wbrew zatem twierdzeniom pełnomocnika H. C. , S. C. , umowa o pracę zawarta pomiędzy W. M. , a H. C. nie została zawarta dla pozoru , a była przez niego faktycznie świadczona.

/decyzja k.40 – 41 akt ZUS/

W dniu 19 kwietnia 2017 r. pełnomocnik H. C. , S. C. złożył w jej imieniu odwołanie od ww. decyzji wskazując ,że płatnik nie zgadza się z jej treścią.

/odwołanie k.2/

W odpowiedzi na odwołanie, która wpłynęła do tutejszego Sądu w dniu 19 maja 2017 r. pełnomocnik organu rentowego wniósł o jego oddalenie , przytaczając argumentację zawartą w treści zaskarżonej decyzji.

/odpowiedź na odwołanie k.3 - 4/

Na rozprawie w dniu 12 kwietnia 2018 r. W. M. przyłączył się do stanowiska ZUS.

/oświadczenie W. M. min.00:04:34 – 00:05:54 rozprawy z dnia 12 kwietnia 2018 r. , płyta CD k.44/

Na rozprawie w dniu 7 sierpnia 2018 r. pełnomocnik wnioskodawczyni poparł odwołanie , a pełnomocnik ZUS wniósł o oddalenie odwołania oraz o zasądzenie kosztów zastępstwa procesowego wg norm przepisanych w kwocie 180 zł.

/oświadczenia stron min.00:01:03 – 00:02:46 protokół rozprawy z dnia 7 sierpnia 2018 r., płyta CD k.67/

Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny:

Głównym przedmiotem działalności płatnika składek firmy ,, (...) P. H. C.” jest produkcja mebli biurowych oraz sklepowych.

/okoliczność bezsporna/

W dniu 27 marca 2013 r. płatnik składek złożył w Powiatowym Urzędzie Pracy w Z. wniosek o dofinansowanie stanowiska pracy.

/wniosek k.20 , zeznania S. C. min.00:18:40 – 01:05:11 , 01:32:21 – 01:36:06 rozprawy z dnia 12 kwietnia 2018 r. , płyta CD k.44/

W dniu 3 kwietnia 2013 r. W. M. został skierowany przez Powiatowy Urząd Pracy w Z. ( w ramach programu 50+ tj. programu zapewniającego płatnikowi dofinansowanie stanowiska pracy) do pracy w firmie płatnika.

/skierowanie do pracy k.19 , zeznania W. M. min.01:06:15 – 01:32:21 rozprawy z dnia 12 kwietnia 2018 r. , płyta CD k.44/

Wszelkie kwestie dotyczące zatrudnienia , W. M. uzgadniał z S. C..

/zeznania S. C. min.00:18:40 – 01:05:11 , 01:32:21 – 01:36:06 , zeznania W. M. min.01:06:15 – 01:32:21 rozprawy z dnia 12 kwietnia 2018 r. , płyta CD k.44/

W dniu 4 kwietnia 2013 r. pomiędzy firmą ,, (...) P. H. C.” , a W. M. zawarto umowę o pracę na okres próbny do 30 czerwca 2013 r. Na mocy ww. umowy W. M. powierzono obowiązki pracownicze pomocnika stolarza w pełnym wymiarze czasu pracy , z miesięcznym wynagrodzeniem w wysokości 1 600,00 zł brutto.

/umowa o pracę k.18/

Firma płatnika otrzymała dofinansowanie w ramach programu 50+.

/zeznania S. C. min.00:18:40 – 01:05:11 , 01:32:21 – 01:36:06 rozprawy z dnia 12 kwietnia 2018 r. , płyta CD k.44/

W ramach powierzonych obowiązków pracowniczych W. M. zajmował się wycinaniem elementów konstrukcji drewnianego domku , a także jego składaniem. Ponadto ,w zależności od otrzymanego przez płatnika zlecenia , zajmował się układaniem papy na dachu , przedłużaniem tarasu , naprawą drewnianego stołu oraz rąbaniem drewna. Wszystkie ww. czynności W. M. wykonywał pod kierownictwem S. C. oraz stosował się do jego poleceń.

/zeznania W. M. min.01:06:15 – 01:32:21 rozprawy z dnia 12 kwietnia 2018 r. , płyta CD k.44/

W. M. wykonywał pewne prace wspólnie z S. C..

/zeznania S. C. min.00:18:40 – 01:05:11 , 01:32:21 – 01:36:06 rozprawy z dnia 12 kwietnia 2018 r. , płyta CD k.44/

W. M. wykonywał powierzone obowiązki pracownicze do końca maja 2013 r. tj. do momentu zaistnienia u niego niezdolności do pracy. Umowa o pracę wygasła w dniu 30 czerwca 2013 r.

/zeznania W. M. min.01:06:15 – 01:32:21 rozprawy z dnia 12 kwietnia 2018 r. , płyta CD k.44/

Siedziba firmy ,, (...) P. H. C.” mieści się na posesji należącej do S. C..

/zeznania W. M. min.01:06:15 – 01:32:21 rozprawy z dnia 12 kwietnia 2018 r. , płyta CD k.44/

S. C. jest synem H. C., właścicielki firmy.

/okoliczność bezsporna/

S. C. nie posiada pełnomocnictwa H. C. w zakresie prowadzonej przez nią działalności gospodarczej.

/zeznania S. C. min.00:18:40 – 01:05:11 , 01:32:21 – 01:36:06 rozprawy z dnia 12 kwietnia 2018 r. , płyta CD k.44/

H. C. nie posiada wiedzy dotyczącej wykonywania prac stolarskich.

/zeznania S. C. min.00:18:40 – 01:05:11 , 01:32:21 – 01:36:06 rozprawy z dnia 12 kwietnia 2018 r. , płyta CD k.44/

W. M. nigdy nie spotkał H. C..

/zeznania W. M. min.01:06:15 – 01:32:21 rozprawy z dnia 12 kwietnia 2018 r. , płyta CD k.44/

Pozwem z dnia 25 listopada 2013 r. W. M. wniósł o zobowiązanie pracodawcy do wydania świadectwa pracy , wypłatę należnego mu wynagrodzenia za czas choroby tj. kwotę 1 280,00 zł brutto oraz o zasądzenie ekwiwalentu za urlop wypoczynkowy w wysokości 369 zł brutto.

/pozew k.3 akt o sygn. IV P 308/13/

Ugodą sądową z dnia 22 maja 2014 r. S. C. działający jako pełnomocnik płatnika H. C. zobowiązał się zapłacić W. M. kwotę 266,75 zł brutto tytułem wynagrodzenia za pracę w miesiącu czerwcu 2013 r. , 515,48 zł brutto tytułem wynagrodzenia za czas choroby , 535,36 zł brutto tytułem wynagrodzenia za czas urlopu i ekwiwalentu za urlop wypoczynkowy czyli łącznie 1 317,59 zł brutto w terminie 7 dni od dnia uprawomocnienia się postanowienia o umorzeniu postępowania w następstwie zawartej ugody z ustawowymi odsetkami w razie uchybienia terminowi płatności oraz zobowiązał się wydać W. M. w terminie 7 dni od dnia zawarcia ugody świadectwo pracy oddające treść i istotę ugody.

/ugoda sądowa k.57 – 58 akt o sygn. IV P 308/13/

Z treści świadectwa pracy z dnia 29 maja 2014 r. wynika ,że w okresie od 4 kwietnia 2013 r. do 30 czerwca 2013 r. W. M. był pracownikiem płatnika składek ,, (...) P. H. C.” , gdzie w pełnym wymiarze czasu pracy wykonywał obowiązki pracownicze pomocnika stolarza. Z treści świadectwa pracy wynika również ,że W. M. wypłacono ekwiwalent za 48 godzin urlopu oraz ,że korzystał on ze zwolnienia lekarskiego w okresie od 3 do 30 czerwca 2013 r.

/świadectwo pracy k.32 – 33 akt ZUS/

Powyższych ustaleń Sąd Okręgowy dokonał na podstawie dowodów z dokumentów zawartych w aktach organu rentowego i załączonych do akt sprawy oraz w oparciu o zeznania W. M. , a jedynie częściowo o zeznania S. C..

W ocenie Sądu zgromadzony w sprawie materiał dowodowy potwierdził, że W. M. podjął i faktycznie wykonywał pracę w firmie ,, (...) P. H. C.”. Wprawdzie w trakcie niniejszego postępowania pełnomocnik H. C. przedstawiał argumentację zgodnie z którą nigdy nie doszło do zawarcia umowy o pracę pomiędzy W. M. , a firmą płatnika , to jednak argumentacja ta nie mogła zasługiwać na aprobatę. Przeciwko twierdzeniom pełnomocnika H. C. wskazuje nie tylko dokumentacja zgromadzona w niniejszej sprawie ( w tym w szczególności ugoda sądowa jaką pełnomocnik H. C. zawarł z W. M.) , ale także twierdzenia samego S. C. , który wskazał ,że W. M. wykonywał jednak pewne czynności pracownicze. Wprawdzie zgromadzony materiał dowodowy nasuwa pewne wątpliwości , co do faktu ,czy na umowie o pracę rzeczywiście widnieje podpis H. C. , to jednak nie ulega wątpliwości na czyją rzecz świadczył pracę W. M. i tym samym nie można go pozbawić za ten okres ochrony ubezpieczeniowej. Sąd nie podzielił także argumentacji S. C. wskazującej ,że skoro w innym postępowaniu sądowym nie został on uznany za pracownika płatnika , to z całą pewnością nie mógł on zawrzeć umowy o pracę z W. M..

S ąd Okręgowy zważył, co następuje:

Odwołanie, jako niezasadne , podlegało oddaleniu.

Zgodnie z treścią art.6 ust.1 punkt 1, art.8 ust.1 i art.11 ust.1 i art.12 ust.1 ustawy z dnia 13 października 1998 roku o systemie ubezpieczeń społecznych (tekst jednolity Dz. U. z 2017 roku, poz.1778 z późn. zm.) pracownicy, to jest osoby pozostające w stosunku pracy, podlegają obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym.

Definicja pracownika, na gruncie prawa ubezpieczeń społecznych, została zawarta w przepisie art.8 ust.1 cyt. ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, który stanowi, iż za pracownika uważa się osobę pozostającą w stosunku pracy. Pojęcie stosunku pracy o jakim mowa w art.8 ust.1 ww. ustawy jest równoznaczne z pojęciem stosunku pracy definiowanym przez art.22 k.p. (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 13 lipca 2005 roku, I UK 296/04, OSNP 2006/9-10/157).

Stosownie do treści art. 22§1 kodeksu pracy , przez nawiązanie stosunku pracy, pracownik zobowiązuje się do wykonywania pracy określonego rodzaju na rzecz pracodawcy i pod jego kierownictwem oraz w miejscu i czasie wyznaczonym przez pracodawcę, a pracodawca do zatrudniania pracownika za wynagrodzeniem.

Stosunek pracy posiada szczególne cechy, które pozwalają na jego odróżnienie od innych stosunków prawnych do niego zbliżonych.

Stosunek pracy wyróżnia się:

1)  koniecznością osobistego wykonania pracy,

2)  podporządkowaniem pracownika pracodawcy,

3)  wykonywaniem pracy na rzecz pracodawcy

4)  i na jego ryzyko,

5)  odpłatnością pracy.

W razie ustalenia, że w łączącym strony stosunku prawnym występowały elementy obce stosunkowi pracy nie jest możliwa ocena, że zawarta została umowa o pracę.

Nawiązanie stosunku pracy skutkuje równoległym powstaniem stosunku ubezpieczenia. Obydwa te stosunki, jakkolwiek mają inne cele, to wzajemnie się uzupełniają i zabezpieczają pracownika materialnie - pierwszy na co dzień, drugi na wypadek zdarzeń losowych. Stosunek ubezpieczenia społecznego pracowniczego jest konsekwencją stosunku pracy i jako taki ma charakter wtórny. Ubezpieczenie społeczne nie może bowiem istnieć bez stosunku pracy. Uruchomienie stosunku ubezpieczeniowego może odnosić się wyłącznie do ważnego stosunku pracy, a więc takiego, który stanowi wyraz woli obu stron realizowania celów, którym umowa ma służyć. Jeżeli stosunek pracy nie powstał bądź też nie jest realizowany, wówczas nie powstaje stosunek ubezpieczeniowy, nawet jeśli jest odprowadzana składka na ubezpieczenie społeczne (wyrok Sądu Apelacyjnego w Lublinie z dnia 17 stycznia 2006 roku III AUa 433/2005, Legalis nr 88987). Sam fakt, że oświadczenia stron umowy o pracę zawierają określone w art.22 k.p. formalne elementy umowy o pracę nie oznacza, że umowa taka jest ważna.

Sąd podziela pogląd Sądu Najwyższego, wyrażony w uzasadnieniu wyroku z dnia 25 stycznia 2005 roku (II UK 141/04, OSNP 2005/15/235), w którym stwierdzono, iż stronom umowy o pracę, na podstawie której rzeczywiście były wykonywane obowiązki i prawa płynące z tej umowy, nie można przypisać działania w celu obejścia ustawy (art.58§1 k.c. w zw. z art.300 k.p.). Ocena taka nie odnosi się, jednak, do sytuacji, gdy podejmowane czynności, w ramach – formalnie - zawartej umowy o pracę, nie mają na celu rzeczywistej realizacji tej umowy, a jedynie uwiarygodnienie jej świadczenia – innymi słowy, są czynnościami pozornymi, fikcyjnymi - pracownik pozoruje wykonywanie czynności, jedynie po to, aby wykreować dowody świadczenia - pracy . Nawiązanie umowy o pracę może, bowiem, wynikać z czynności faktycznych, wyrażających się, z jednej strony zobowiązaniem pracownika do wykonywania pracy określonego rodzaju na rzecz pracodawcy i pod jego kierownictwem, z drugiej - zobowiązaniem pracodawcy do zatrudniania pracownika za wynagrodzeniem (art.22§1 k.p.).

W ocenie Sądu Okręgowego, w świetle dokonanych ustaleń faktycznych, nie ma podstaw do uznania, że zawarta między W. M. , a płatnikiem składek umowa o pracę nie była realizowana.

W orzecznictwie Sądu Najwyższego jako podstawowe cechy stosunku pracy odróżniające go od innych stosunków prawnych wymienione zostały: dobrowolność; osobiste świadczenie pracy w sposób ciągły, powtarzający się; podporządkowanie, wykonywanie pracy pod kierownictwem pracodawcy, w miejscu i czasie wyznaczonym przez niego; ryzyko pracodawcy; odpłatny charakter zatrudnienia (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 23 października 2006 roku I PK 110/06 Lex nr 207175; wyrok Sądu Najwyższego z dnia 7 października 2009 roku, III PK 39/09, Lex nr 578140). W wyroku z dnia 25 listopada 2005 roku (I UK 68/05, Lex nr 177165) Sąd Najwyższy stwierdził, iż wykonywanie pracy pod kierownictwem pracodawcy (pracy podporządkowanej) jest cechą o charakterze konstrukcyjnym dla istnienia stosunku pracy. Z kolei w uzasadnieniu do wyroku z dnia 7 marca 2006 roku (I PK 146/05 (Lex nr 234370) Sąd Najwyższy przypomniał, iż cechami charakterystycznymi dla stosunku pracy – wskazywanymi w orzecznictwie – są także: obowiązek osobistego wykonywania pracy, zakaz wyręczania się osobami trzecimi; bezwzględne obowiązywanie zasady odpłatności; pracowniczy obowiązek starannego działania, a nie osiągnięcia rezultatu, oraz obciążenie pracodawcy ryzykiem prowadzenia działalności; wykonywanie pracy skooperowanej, zespołowej; ciągłość świadczenia pracy; występowanie pewnych cech charakterystycznych dla stosunku pracy, np. wypłaty wynagrodzenia za godziny nadliczbowe. Sąd Najwyższy wskazał także, że o kwalifikacji stosunku prawnego jako stosunku pracy decyduje przede wszystkim sposób wykonywania zatrudnienia. Strony mogą więc złożyć wyraźne oświadczenia woli co do ukształtowania podstawy prawnej zatrudnienia. Jednak nawet bez wyraźnego wyrażenia woli przez strony (złożenia oświadczeń woli w tym zakresie) stosunek prawny może być kwalifikowany jako stosunek pracy, jeżeli strony wykonują go w sposób charakterystyczny dla tego stosunku prawnego.

W ocenie Sądu z zebranego w sprawie materiału dowodowego jednoznacznie wynika, iż umowa o pracę zawarta przez W. M. , a płatnikiem składek była realizowana. Co więcej u płatnika składek zaistniała potrzeba zatrudnienia pracownika ,a wskazuje na to okoliczność zgłoszenia zapotrzebowania w Powiatowym Urzędzie Prac.

Wskazać należy, że płatnik składek powierzył W. M. obowiązki pracownicze pomocnika stolarza w pełnym wymiarze czasu pracy , w ramach których zajmował się on wycinaniem elementów konstrukcji drewnianego domku , ich składaniem , a w zależności od otrzymanego przez płatnika zlecenia , zajmował się układaniem papy na dachu , przedłużaniem tarasu , naprawą drewnianego stołu oraz rąbaniem drewna. Co więcej, powierzone obowiązki wykonywał on do momentu powstania u niego niezdolności do pracy. Nie ulega także wątpliwości ,że płatnik składek w postępowaniu toczonym pod sygnaturą akt IV P 308/13 nie zakwestionował faktu zatrudnienia W. M. ,a co więcej , zobowiązał się zapłacić mu świadczenia pracownicze , a nadto wydał mu świadectwo pracy. Wprawdzie z ustaleń Sądu wynika, iż płatnik nie nadzorował bezpośrednio pracy W. M., niemniej jednak zgodnie z treścią art.3 ¹§1 i 2 k.p. za pracodawcę będącego osobą fizyczną czynności w sprawach z zakresu prawa pracy dokonuje osoba lub organ zarządzający tą jednostką albo inna wyznaczona do tego osoba. W ocenie Sądu nie ma zatem żadnym podstaw do uznania ,że umowa o pracę zawarta przez płatnika z W. M. nosiła cechy pozorności.

Wobec powyższego Sąd uznał, że zaskarżona decyzja Zakładu Ubezpieczeń Społecznych ustalająca ,że W. M. jako pracownik u płatnika składek ,, (...) P. H. C.” podlega obowiązkowo ubezpieczeniom społecznym: emerytalnemu, rentowym, chorobowemu i wypadkowemu w okresie od 4 kwietnia 2013 r. do 30 czerwca 2013 r. odpowiada prawu i na podstawie art.477 ¹§1 k.p.c. oddalił odwołanie.

O kosztach postępowania Sąd orzekł na podstawie art.98 k.p.c., zgodnie z zasadą odpowiedzialności stron za wynik postępowania. Sąd zasądził od H. C. na rzecz Zakładu Ubezpieczeń Społecznych I Oddziału w Ł. kwotę 180(sto osiemdziesiąt) złotych z tytułu zwrotu kosztów zastępstwa procesowego. Sąd ustalił powyższą kwotę, stosownie do treści § 9 ust.2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 roku w sprawie opłat za czynności radców prawnych (Dz. U. z 2018 roku, poz.265).

ZARZĄDZENIE

Odpis wyroku wraz z uzasadnieniem doręczyć pełnomocnikowi wnioskodawczyni z pouczeniem o prawie, terminie i sposobie złożenia apelacji.

18.09.2018

S.B.