Pełny tekst orzeczenia

POSTANOWIENIE

Dnia 22 października 2018 r.

Sąd Okręgowy w Krakowie Wydział I Cywilny

w składzie następującym:

Przewodniczący: SSO Marta Kowalska

Protokolant: starszy sekretarz sądowy Ewa Janas

po rozpoznaniu w dniu 19 października 2018 r. w Krakowie

na rozprawie

sprawy z wniosku F. P.

przy uczestnictwie T. Ż.

o wydanie orzeczenia w trybie wyborczym

postanawia:

I) oddalić wniosek;

II) oddalić wniosek uczestnika o nakazanie wnioskodawcy publikacji informacji o oddaleniu złożonego wniosku;

III ) zasądzić od wnioskodawcy F. P. na rzecz uczestnika T. Ż. kwotę 257 zł (dwieście pięćdziesiąt siedem złotych) tytułem zwrotu kosztów postępowania.

SSO Marta Kowalska

UZASADNIENIE

Wnioskodawca F. P. wniósł o wydanie orzeczenia w trybie art. 111 § 1 ustawy z dnia 5 stycznia 2011r. Kodeks wyborczy poprzez:

1.  zakazanie uczestnikowi postępowania T. Ż. rozpowszechniania nieprawdziwych informacji, że cyt. „Co do ul. (...), tak proszę Państwa to jest ulica powiatowa. M. zdecydowali się na pokrycie w całości kosztów tego remontu, bo zależy nam na mieszkańcach osiedla. Umowa była tak zawarta, że powiat miał dokładać 50 % i myśmy też mieli dokładać 50 %. Ale to polityka powoduje, że umów się nie dotrzymuje.” oraz: „Nie otrzymaliśmy pieniędzy z powiatu, bo tam rządził (...).”, opublikowanych po raz pierwszy w trakcie debaty kandydatów na stanowisko Burmistrza A. dnia 16 października 2018 r., na portalu internetowym mamnewsa.pl,

2.  nakazanie uczestnikowi postępowania Panu T. Ż. niezwłoczne sprostowanie nieprawdziwych informacji na portalu internetowym mamnewsa.pl.

W uzasadnieniu wnioskodawca podał, że T. Ż., kandydat na burmistrza A. podczas publicznej debaty, której nagranie ukazało się na portalu informacyjnym mamnewsa.pl skłamał mówiąc, że gmina pokryła w całości remont ul. (...) w A.. Rada Powiatu Uchwałą nr (...) z dnia 30 kwietnia 2015 roku powierzyła wykonanie zadania własnego Powiatu (...) w zakresie przebudowy drogi powiatowej nr (...) - ul. (...) w A. - projekt. Zakres zadania oraz zasady jego finansowania określiło porozumienie z dnia 10 czerwca 2015 r., w którym starostwo zobowiązało się do partycypacji w kosztach wykonania projektu do kwoty 23.923,50 zł brutto, co stanowiło 50 % wartości zadania. Do tego porozumienia dodano następnie trzy aneksy, w których termin zakończenia zadania (na wnioski Gminy A.) przesunięto ostatecznie z 31.08.2016 r. na 30.11.2017 r. W kolejnym aneksie z dnia 8 czerwca 2017 r. powiat zobowiązał się do podwyższenia swojego udziału w kosztach projektu o kwotę 5.965,50 zł. Całkowita kwota przekazana Gminie A. na projekt remontu ul. (...) wyniosła zatem 29.889,00 zł brutto. Powiat (...) w ocenie wnioskodawcy uczestniczył zatem finansowo w remoncie ul. (...) w A., gdyż projekt jest integralną częścią tego zadania, bez którego pozostałe czynności nie mogłyby zostać wykonane. Dowodzi to zdaniem wnioskodawcy, że T. Ż. w swojej wypowiedzi wprowadził odbiorców w błąd.

Wnioskodawca podniósł dalej, że w dniu 30 marca 2017 r. Uchwałą nr (...) rada powiatu zdecydowała o powierzeniu wykonania zadania własnego powiatu w zakresie przebudowy drogi powiatowej nr (...) - ul. (...) w A.. Wszyscy radni (w tym radni (...)) głosowali za tą uchwałą. Zakres zadania oraz zasady finansowania tego zadania miało określić kolejne porozumienie. Do podpisania takiego porozumienia między Powiatem (...), a Gminą A. nie doszło. Nie podpisano także żadnej umowy w tej sprawie. T. Ż. mija się z prawdą zarzucając powiatowi niedotrzymanie umowy.

Wnioskodawca podniósł również, że wydatki inwestycyjne na drogi powiatowe w Gminie A. w latach 2015-2018 wyniosły 3.322.593 zł.

W końcowej części uzasadnienia wnioskodawca wskazał, iż domaga się w trybie wyborczym, aby T. Ż. sprostował swoje nieprawdziwe wypowiedzi i przeprosił radnych powiatowych w następującej formie:

„Przepraszam radnych powiatowych za podanie nieprawdziwych informacji w trakcie debaty wyborczej na portalu mamnewsa.pl w dniu 16 października 2018 r. Nieprawdą jest, że Gmina A. pokryła w całości koszt remontu ul. (...) w A.. Nieprawdą jest, że Gmina A. nie otrzymała żadnych pieniędzy z powiatu, bo tam rządził (...). Nieprawdą jest, że powiat nie dotrzymał umowy, gdyż taka nie została zawarta, a polityka nie ma z tym nic wspólnego.”

Uczestnik T. Ż. wniósł o oddalenie wniosku i zasądzenie na jego rzecz kosztów postępowania oraz o nakazanie wnioskodawcy publikacji w portalu lokalnym „mamnewsa.pl” informacji o oddalaniu złożonego wniosku - ze wskazaniem czego wniosek dotyczył, przy określeniu przez Sąd kiedy i na jaki czas publikacja winna być dostępna na portalu.

W uzasadnieniu uczestnik podniósł, że informacja o pełnym (100%) sfinansowaniu remontu drogi powiatowej nr (...) – ul. (...) w A. przez Gminę A. jest prawdziwa oraz przedstawił korespondencję w przedmiocie remontu przedmiotowej drogi powiatowej pomiędzy Gminą A. a Starostwem Powiatowym w W..

Nadto podniósł, że na (...) padała ze strony Starosty (...) deklaracja współfinansowania ul. (...) w A.. Wskazał, że skoro zadanie zostało zlecone przez Powiat (...) do realizacji Gminie A., a ustne uzgodnienia nie doprowadziły do zabezpieczenia przez Powiat (...) środków na współfinansowanie powierzonego Gminie A. zadania remontu drogi powiatowej nr (...) – ul. (...) w A. w ustalonej wcześniej proporcji - z uwagi na dobro mieszkańców – Gmina A. wykonała powierzone zadanie na własny koszt bez finansowego udziału Starostwa w W..

Stan faktyczny sprawy przedstawia się następująco.

Wnioskodawca jest kandydatem do Rady Powiatu w W. w wyborach organów jednostek samorządu terytorialnego zarządzonych na dzień 21 października 2018 r. z listy Komitetu Wyborczego (...). Uczestnik kandyduje w wyborach samorządowych na burmistrza A. z listy KWW (...). (niesporne)

Rada Powiatu w W. uchwałą nr (...) z dnia 30 kwietnia 2015 roku powierzyła Gminie A. wykonanie w latach 2015-2016 zadania własnego Powiatu (...) pn. „Przebudowa drogi powiatowej nr (...) - ul. (...) w A. – projekt”. (niesporne k. 7)

W porumienieniu z dnia 10 czerwca 2015 r. Powiat (...) zobowiązał się do partycypacji w kosztach wykonania projektu do kwoty 23.923,50 zł brutto w roku 2016, co stanowiło 50 % wartości zadania. (niesporne k. 8)

Aneksem z dnia 31 sierpnia 2016 r. przesunięto termin zakończenia realizacji zadania w zakresie projektu. (niesporne k. 9)

Aneksem z 30 grudnia 2016 r. zmieniono termin realizacji zadania w zakresie projektu i termin całkowitego rozliczenia z przekazanych środków finansowych. (niesporne k. 10)

Aneksem z 31 marca 2017 r. zmieniono termin realizacji zadania w zakresie projektu i termin całkowitego rozliczenia z przekazanych środków finansowych (niesporne k. 11)

Aneksem z 8 czerwca 2017 r. Powiat (...) zobowiązał się do podwyższenia swojego udziału w kosztach projektu o kwotę 5.965,50 zł. (niesporne k. 12-13)

Dotacja w kwocie 23.923,50 zł została przez Starostwo Powiatowe w W. przekazana na konto Gminy A. w dniu 17 grudnia 2015 r. (niesporne k. 14-15)

Środki finansowe zgodnie z porozumieniem i aneksami w kwocie 5.965,50 zł zostały przez Starostwo Powiatowe w W. przekazane na konto Gminy A. w dniu 28 grudnia 2017 r. (niesporne k. 16-18)

Pismem z dnia 12 września 2016 r. burmistrz A. przedstawił Starostwu Powiatowemu w W. jako propozycję zadania planowanego do wspólnej realizacji przebudowę drogi powiatowej nr (...) – ul. (...) w A., wskazując że szacunkowy koszt określony zostanie w listopadzie 2016 r. Jednocześnie w piśmie wskazano, że Gmina A. zobowiązuje się do partycypacji w kosztach w/w zadań do wysokości 50 % kosztów. (niesporne k. 32)

W odpowiedzi na w/w pismo wicestarosta (...) poinformował w piśmie z dnia 11 października 2016 r., że zadanie w postaci przebudowy drogi powiatowej nr (...) – ul. (...) w A. będzie analizowane przy wyborze zadań do realizacji w 2017 r. po przyjęciu budżetu powiatu. (niesporne k. 33)

Pismem z dnia 12 stycznia 2017 r. wicestarosta (...) zwrócił się do uczestnika o przedłożenie do dnia 20 stycznia 2017 r. propozycji ewentualnych przedsięwzięć w ciągach dróg powiatowych, współfinansowanych ze środków Gminy. (niesporne k.34)

Pismem z dnia 17 stycznia 2017 r. kierownik Wydziału Urzędu Miasta A. w nawiązaniu do pisma z dnia 28 grudnia 2016 r. i ustaleń dotyczących powierzenia przez powiat G. A. zadania publicznego powiatu (...) w zakresie przebudowy drogi powiatowej nr (...) – ul. (...) w A. oraz przedstawienia szacunkowych kosztów realizacji przedmiotowego zadania poinformował, że całkowity szacunkowy koszt realizacji tego zadania wynosi 3.600.000 zł , w tym 800.000 zł na ciągi pieszo-rowerowe, na które Gmina stara się pozyskać środki zewnętrzne na ich realizację. Pozostałą cześć zadania w kwocie 2.800.000 zł gmina planuje zrealizować w latach 2017 – 2018 przy współfinansowaniu z Powiatem w proporcji 50/50%. Koszty realizacji przedstawiają się następująco: w 2017 r. – 950.000 zł, w 2018 r. 1.850.000 zł. (niesporne k. 35)

Pismem z dnia 17 stycznia 2017 r. skierowanym do Starostwa Powiatowego w W. Burmistrz A. przedstawił jako propozycję zadań planowanych do wspólnej realizacji w 2017 r. na drogach powiatowych przebudowę drogi powiatowej nr (...) – ul. (...) w A., przy szacunkowym koszcie 2.800.000 zł bez ciągów pieszo rowerowych o wartości 800.000 zł, przy zobowiązaniu się Gminy A. do partycypacji w kosztach zadania do wysokości 50 % kosztów. (niesporne k. 36)

Pismem z dnia 14 marca 2017 r. skierowanym do Urzędu Miasta w A. Wicestarosta (...) poinformował, że powiat nie przyjął do realizacji zadania związanego z przebudową ul (...) w A. (bez ciągów rowerowo – pieszych, które to zadanie zostało przyjęte do realizacji przy 100 % finansowaniu przez Gminę). (niesporne k. 37)

Pismem z dnia 27 marca 2017 r. skierowanym do Starostwa Powiatowego w W. zastępcą burmistrza A. ponownie zawnioskował o powierzenie Gminie A. do realizacji w latach 2017-2018 całego zadania pod nazwą P. drogi powiatowej nr (...) – ul. (...) w A.. W kwestii finasowania zadania Burmistrz A. zaproponował spotkanie ze Starostą i Zarządem Powiatu we wskazanym przez te organy terminie. (niesporne k. 38)

Uchwałą nr (...) z dnia 30 marca 2017 r. Rada Powiatu w W. zdecydowała o powierzeniu Gminie A. wykonania zadania własnego powiatu w zakresie przebudowy drogi powiatowej nr (...) - ul. (...) w A.. W § 2 uchwały wskazano, że zakres zadania oraz zasady jego finasowania określi porozumienie zawarte pomiędzy Powiatem (...) a Gminą A.. (niesporne k. 18, 39)

W dniu 24 kwietnia 2017 r. odbyło się spotkanie przedstawicieli Gminy A. i Powiatu (...) którego celem było uściślenie finansowania przebudowy drogi powiatowej nr (...) - ul. (...) w A.. Gmina A. wnioskowała o powierzenie je do realizacji tego zadania w latach 2017 -2019 ze współfinansowaniem po 50 %. Ponieważ Powiat nie przyjął zadania do realizacji w roku 2017 , Gmina wnioskowała o współfinansowanie przez Powiat w roku 2018. Powiat uwzględni propozycje, jednak ostateczne decyzje zostaną podjęte po przyjęciu budżetu powiatu na rok 2018. (niesporne k. 44-46)

Na posiedzeniu sesyjnym Rady Miejskiej w A. w dniu 27 kwietnia 2017 r. dotyczącym drogownictwa wnioskodawca F. P. – członek Zarządu Powiatu (...) oświadczył, że ul. (...) jest drogą w fazie projektowania i zarząd podjął decyzje o przekazaniu kolejnych pieniędzy na finansowanie projektu. Nie jest prawda, że Powiat (...) blokuje remont ul. (...). W 2015 r. burmistrz A. uzgodnił z Powiatem, iż nastąpi projektowanie remontu i modernizacji ul. (...). Powiat dał z góry swoją cześć finansowania projektu. Odbywają się dyskusje na temat finansowania ul. (...) w latach następnych. Powiat projektuje modernizację tej drogi kompleksowo.

R. M. K. wskazał, iż z uchwały w sprawie ul. (...) wynika, że Powiat dołoży do remontu. Zastępca Burmistrza M. W. wskazał, że odbyło się spotkanie ze Starostą (...) i radnymi powiatu, podczas którego omawiano kwestie współfinansowania zadań. Został osiągnięty konsensus, że wspólnie remontowana będzie ul. (...) w parytecie 50 na 50 w szerokości pasa drogowego poza ta dodatkowa infrastruktura, która została w ramach projektu zrobiona.

A. R. Rady Powiatowej w W. oświadczył, że powiat przeznacza środki na inwestycje w Gminie A.. Remont ul. (...) był rozpatrywany przez Powiat. Nie ma żadnych problemów. Powiat (...) finansuje inwestycje 50 na50. Za kadencji pana T. Ż. bardzo dużo inwestycji na drogach powiatowych współfinansowała Gmina A.. R. poinformował, że jeżeli będzie remontowana ul. (...), to Powiat (...) dofinansuje remont w pasie drogi powiatowej. (niesporne k. 41-43)

Uchwałą z dnia 27 kwietnia 2017 r. Rady Miejskiej w A. Gmina A. przyjęła do wykonania powierzone przez Powiat (...) zadanie publiczne Powiatu (...) pod nazwa „Przebudowa drogi powiatowej nr (...) - ul. (...) w A.. Zakres zadania oraz zasady współfinansowania określić miało porozumienie zawarte pomiędzy Gminą A. a Powiatem (...). (niesporne k. 40)

W dniu 12 lipca 2017 r. pomiędzy Gminą A. jako zamawiającym a F. F. jako wykonawcą została zawarta umowa, na mocy której wykonawca zobowiązał się do wykonania zadania pn. Przebudowa drogi powiatowej nr (...) – ul. (...) w A. z podziałem na elementy: nr 1 (ciąg pieszo rowerowy finansowany przez Gminę A. przy udziale środków zewnętrznych pozyskanych z Regionalnego programu operacyjnego Województwa (...) na lata 2014 – 2020), nr 2 (przebudowa w zakresie prac w znajdujących się w pasie drogowym - finansowana przez Gminę A. i Powiat (...), nr 3 (przebudowa w zakresie prac poza pasem drogowym finansowana przez Gminę A.). (niesporne k. 47 – 50).

Na posiedzeniu Zarządu Powiatu w W. w dniu 13 lipca 2017 r. w przedmiocie zaakceptowania wstępnego projektu porozumienia w sprawie powierzenia Gminie A. wykonania zadania własnego Powiatu (...) w zakresie drogi powiatowej nr (...) – ul. (...) w A. członek zarządu powiatu F. P. przypomniał, że Rada Powiatu podejmując uchwałę w sprawie powierzenia Gminie A. tego zadania była informowana, że powiat nie przewiduje współudziału w finansowaniu tego zadania. Zarząd Powiatu w oparciu o podjętą przez Radę Powiatu uchwałę z dnia 30 marca 2017 r. podtrzymał stanowisko w przedmiocie finansowania zdania przez Gminę w 100 %, a ewentualne dofinansowanie tego zadania zostało wskazane jako możliwe do ustalenia aneksem do porozumienia, jednak dopiero po uchwaleniu budżetu powiatu na 2018 r. (niesporne k. 58-59).

Pismem z dnia 12 października 2017 r. skierowanym do Starostwa powiatowego w W. Burmistrz A. przedstawiając propozycje zadań planowanych do realizacji w roku 2018 na drogach powiatowych , odwołując się do ustaleń i prowadzonej korespondencji, wniósł o zabezpieczenie środków finansowych na zadanie pn. Przebudowa drogi powiatowej nr (...) – ul. (...) w A. – w części inwestycji dotyczącej robót zlokalizowanych w pasie drogi powiatowej. (niesporne k. 51)

Pismem z 15 listopada 2017 r. adresowanym do Burmistrza A. Starosta (...) poinformował, że uwzględnienie w budżecie powiatu środków finansowych na przebudowę drogi powiatowej nr (...) ul. (...) w A. będzie analizowane po przyjęciu budżetu Powiatu. (niesporne k. 52)

Pismem z 8 stycznia 2018 r. adresowanym do Burmistrza A. Starosta (...) poinformował, że widzi możliwość dofinansowania zadania zawiązanego z przebudową drogi powiatowej nr (...) – ul (...) w A. w wysokości 50 % z jednoczesnym dofinasowaniem przez Gminę A. zadań związanych z budową ścieżki pieszo rowerowej w ciągu drogi powiatowej nr (...) R. P. oraz przebudową ul. (...) w A. w wysokości 50% wartości inwestycji. (niesporne k. 53)

Z uwagi na otrzymanie tej informacji w styczniu 2018 r. , Gmina A. nie miała w budżecie zarezerwowanych środków na finasowanie inwestycji wskazanych w piśmie starosty z dnia 8 stycznia 2018 r.

(dowód: zeznania uczestnika T. Ż.)

Pismem z 9 lutego 2018 r. zastępca burmistrza A. zwrócił się do Starostwa Powiatowego w W. o zorganizowania spotkania celem omówienia zadań przewidzianych do wspólnej realizacji w roku 2018 na drogach powiatowych. (niesporne k. 54)

Na podstawie umowy z dnia 17 lipca 2018 r. wykonawca F. F. zobowiązał się do wykonania na zlecenie zamawiającego Gminy A. zadania pn. Przebudowa odcinka drogi powiatowej nr (...) – ul. (...) w A. o długości 149,36 m. Zobowiązanym do zapłaty wynagrodzenia jest zamawiający. (niesporne k. 55 -58)

W trakcie debaty kandydatów na stanowisko burmistrza A. w dniu 16 października 2018 r. T. Ż. na pytanie kontrkandydata będącego radnym powiatowym, po wprowadzeniu wskazującym na wielokrotne wnioskowanie przez tegoż kandydata o rozpoczęcie remontu ul. (...) przez Powiat jako schetynówki, bądź przy dofinasowaniu przez Gminę w wysokości 50 % z docelowym przejęciem drogi przez Gminę, o treści: „Co się stało że, że ta droga została wyremontowana w całości z budżetu gminy i z dofinasowania unijnego, dlaczego nie było porozumienia z powiatem w tej sprawie”, i dalej „czy Pan wystąpił do Powiatu odnośnie dróg powiatowych w A.” udzielił odpowiedzi o następującej treści:

„Co do ul. (...), tak proszę Państwa to jest ulica powiatowa. M. zdecydowali się na pokrycie w całości kosztów tego remontu, bo zależy nam na mieszkańcach osiedla. Umowa była tak zawarta, że powiat miał dokładać 50 % i myśmy też mieli dokładać 50 %. Ale to polityka powoduje, że umów się nie dotrzymuje.”

W dalszej części wypowiedzi uczestnik zawarł stwierdzenie „Nie otrzymaliśmy pieniędzy z powiatu, bo tam rządził (...).”

(dowód: nagranie debaty kandydatów na stanowisko burmistrza A. z 16.10.2018 r., (...) -stanowisko-burmistrza -gminy -andrychow, okoliczność niesporna w zakresie treści wypowiedzi uczestnika )

Na (...) padała ze strony Starosty (...) deklaracja współfinansowania ul. (...) w A..

Starosta (...) jest z (...)u.

(dowód: zeznania uczestnika T. Ż.)

Powyższy stan faktyczny w zasadniczej części składa się z okoliczności niespornych. Strony nie kwestionowały treści ani prawdziwości dokumentów załączonych do wniosku i odpowiedzi na wniosek. Niesporna była treść wypowiedzi uczestnika w trakcie debaty przedwyborczej z dnia 16 października 2018 r. przytoczona we wniosku. Strony odmiennie oceniały jedynie znaczenie użytych słów.

Sąd nie dał wiary zeznaniom wnioskodawcy, że brak dofinasowania remontu ulicy (...) w A., poza częścią projektową, spowodowany był brakiem środków finansowych pozostających w dyspozycji powiatu. Okoliczność ta nie znalazła potwierdzenia w dokumentach.

Sąd zważył, co następuje:

Zgodnie z art. 111 § 1 ustawy z dnia 5 stycznia 2011 r. - Kodeks wyborczy (Dz.U. z 2018 r. poz. 754 j.t. ze zm.) jeżeli rozpowszechniane, w tym również w prasie w rozumieniu ustawy z dnia 26 stycznia 1984 r. - Prawo prasowe, materiały wyborcze, w szczególności plakaty, ulotki i hasła, a także wypowiedzi lub inne formy prowadzonej agitacji wyborczej, zawierają informacje nieprawdziwe, kandydat lub pełnomocnik wyborczy zainteresowanego komitetu wyborczego ma prawo wnieść do sądu okręgowego wniosek o wydanie orzeczenia:

1) zakazu rozpowszechniania takich informacji;

2) przepadku materiałów wyborczych zawierających takie informacje;

3) nakazania sprostowania takich informacji;

4) nakazania publikacji odpowiedzi na stwierdzenia naruszające dobra osobiste;

5) nakazania przeproszenia osoby, której dobra osobiste zostały naruszone;

6) nakazania uczestnikowi postępowania wpłacenia kwoty do 100.000 złotych na rzecz organizacji pożytku publicznego.

Oceniając zarzuty wnioskodawcy należy na wstępie ustalić, czy wypowiedź uczestnika stanowi formę agitacji wyborczej. Na tak postawione pytanie należy udzielić twierdzącej odpowiedzi. Zaskarżona wypowiedź została zamieszczona na stronie internetowej (...) stanowiącej czasopismo wpisane do rejestru dzienników i czasopism pod numerem rejestru (...) w Sądzie Okręgowym w Krakowie, ogólnie dostępnym, a sformułowana została w trakcie debaty przedwyborczej, w której uczestniczyli kandydaci na burmistrza A.. Wprawdzie wypowiedź uczestnika odnosiła się w sposób ogólny do Powiatu ( (...)), tym niemniej treść tej wypowiedzi i odwołanie się do partii (...), nakazuje ocenić ją jako formę agitacji wyborczej na rzecz uczestnika. Oznacza to, że co do zasady możliwa jest ocena wypowiedzi w trybie przewidzianym w art. 111 kodeksu wyborczego.

Podkreślić także należy, że możliwość wydania orzeczenia w trybie art. 111 kodeksu wyborczego ograniczona jest wyłącznie do sytuacji, gdy w ramach agitacji wyborczej posłużono się informacjami nieprawdziwymi. Celem tego przepisu jest nie tylko ochrona uczestników kampanii (kandydatów i komitetów wyborczych) przed skutkami rozpowszechniania nieprawdziwych informacji, ale również ocena prawidłowości przebiegu kampanii wyborczej, rywalizacji politycznych, zasad uczciwej konkurencji wyborczej, która ma przez to zapobiegać zniekształceniu ocen wyborców, w tym znaczeniu ma charakter także ochrony dobra publicznego. Wymieniony przepis odnosi się tylko i wyłącznie do nieprawdziwych informacji zawartych w materiałach wyborczych. Nie dotyczy on komentarzy i oceny przymiotów kandydata, bo co do tego może on dochodzić ochrony na zasadach ogólnych (postanowienie Sądu Apelacyjnego w Katowicach z dnia 7 listopada 2002 r., sygn. akt I Acz 1956/02, OSA 2003/10/47).

W ocenie Sądu nie można podzielić stanowiska wnioskodawcy, że cytowana wypowiedź uczestnika stanowi informację nieprawdziwą. Kwestionowana we wniosku treść wypowiedzi uczestnika nie może być bowiem rozpatrywana w oderwaniu od okoliczności, w których padła i treści pytania, na które odpowiedzi w trakcie debaty przedwyborczej udzielał uczestnik.

Kandydat na burmistrza A. w trakcie debaty zapytał uczestnika T. Ż., co stało się, że ul. (...) została wyremontowana w całości z budżetu gminy i funduszy unijnych, dlaczego nie zawarto porozumienia z powiatem w tej sprawie i czy uczestnik wystąpił do powiatu o przejęcie w zarząd gminy dróg powiatowych znajdujących się w A.. Sama treść pytania sugeruje zatem w ocenie Sądu w sposób nie budzący wątpliwości, że intencją pytającego było uzyskanie informacji w przedmiocie remontu ulicy (...) rozumianego jako same prace remontowe – roboty budowlane. Słowo „remont” zostało w trakcie debaty przez uczestników użyte w rozumieniu potocznym, odnoszącym się do samego zakresu fizycznie wykonanych robót. Sugeruje to już treść pytania – sam pytający posiadał już bowiem informacje, że za prace w tym zakresie zapłaciła częściowo gmina, częściowo zaś zostały one sfinansowane ze środków unijnych, a oczekiwał informacji w przedmiocie przyczyn braku porozumienia z powiatem w przedmiocie współudziału powiatu w finasowaniu remontu drogi powiatowej i faktu wystąpienia, bądź też braku wystąpienia do powiatu z wnioskiem o przejęcie drogi w zarząd gminy. Udzielona na tak postawione pytanie odpowiedź uczestnika nie może być w ocenie Sądu uznana za informację nieprawdziwą. Okolicznością niesporną jest, że ul. (...) w A. jest ul. powiatową. Nie budzi również wątpliwości, w świetle przedstawionych dokumentów, że całość kosztów remontu – w znaczeniu potocznym, używanym przez uczestników debaty - została pokryta przez Gminę A.. Sam wnioskodawca wskazywał wszak, co nie było kwestionowane przez uczestnika, że Powiat pokrył jedynie 50 % kosztów zadania pod nazwą „Przebudowa drogi powiatowej nr (...) – ul. (...) w A. – projekt”. Gdyby ściśle odnosić treść wypowiedzi uczestnika, jak tego chce wnioskodawca, do terminologii procesu inwestycyjnego na gruncie przepisów ustawy Prawo budowlane, to wskazać należy, że twierdzenia wnioskodawcy w przedmiocie partycypacji powiatu w remoncie ul. (...) poprzez wydatkowanie 50 % kosztów sporządzenia dokumentacji projektowej, również nie jest prawdziwe. Jak wynika z treści przedłożonych dokumentów droga powiatowa nr (...) – ul. (...) w W. była bowiem przedmiotem przebudowy, nie zaś remontu, a na gruncie przepisów ustawy Prawo budowlane pojęcia te nie są tożsame.

W odniesieniu do stwierdzenia uczestnika w przedmiocie zawarcia umowy w ten sposób, że powiat pokrywać miał 50 % kosztów remontu, zaś 50 % kosztów ponieść miała gmina, również w świetle zgromadzonych w sprawie dokumentów oraz zeznań uczestnika, brak jest podstaw do przypisania jego wypowiedzi cech nieprawdziwości.

Skarżący, jak wynika zarówno z twierdzeń wniosku, jak i z jego przesłuchania, zarzuca, że umowa w tym zakresie nie została zawarta. Jak wynika z zeznań wnioskodawcy o nieprawdziwości wypowiedzi uczestnika w tym zakresie świadczyć ma brak analogicznego do treści porozumienia z dnia 10 czerwca 2015 r., następnie aneksowanego, porozumienia w przedmiocie partycypacji finansowej powiatu w realizacji zadania własnego powiatu w postaci przebudowy ul. (...). Wnioskodawca po raz kolejny odnosi zatem treść wypowiedzi uczestnika do braku formalnego porozumienia zawartego pomiędzy Powiatem (...) a Gminą A. w oparciu o przepisy art. 4 ust. 1 pkt 6, ust. 5 i art. 5 ust. 2 i 3 ustawy z dnia 5 czerwca 1998 r. o samorządzie powiatowym, art. 8 ust. 2a i art. 10 ust. 2 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym, art. 19 ust. 4 ustawy z dnia 21 marca 1985 r. o drogach publicznych i art. 251 i art. 252 ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych.

Uczestnik w trakcie debaty użył natomiast sformułowania „umowa”. Uwzględniając treść przedstawionych przez strony dokumentów składających się na korespondencję prowadzoną pomiędzy Gminą A. a Powiatem (...) w ocenie Sadu również nie sposób przypisać wypowiedzi uczestnika cech nieprawdziwości. Uczestnik wykazał bowiem, że zasadą co do inwestycji na drogach powiatowych w odniesieniu do wszystkich gmin P. (...) była co najmniej 50 % partycypacja powiatu w tych kosztach. Powyższe deklarowane było na konwentach wójtów i burmistrzów i znajduje potwierdzenie w treści porozumienia w przedmiocie partycypacji powiatu w kosztach sporządzenia projektu przebudowy ul. (...), a także we wszystkich wyżej wskazanych pismach kierowanych do Powiatu (...) przez Gminę A., w których Gmina każdorazowo zobowiązuje się do partycypacji w kosztach przebudowy do wysokości 50 % kosztów. Wszak gdyby zasada ta nie była ogólnie przyjętą przez Powiat (...) w odniesieniu do partycypacji w kosztach remontu dróg powiatowych wszystkich gmin powiatu, pisma kierowane przez Gminę A. nie zawierałyby zobowiązania partycypacji w kosztach w wysokości wynoszącej akurat 50 %, zwłaszcza, że droga stanowiąca przedmiot przebudowy była drogą powiatową, a zatem co do zasady gmina mogła domagać się jej remontu przy poniesieniu kosztów w całości przez powiat. Z pisma Powiatu z 14 marca 2017 r. wynika, że inne inwestycje na drogach powiatowych, o ile były realizowane przez gminę i przez nią współfinansowane, również byłe finansowane przy ponoszeniu kosztów w stosunku 50% gmina - 50 % powiat. Wskazać dalej należy, że z treści protokołu ze spotkania w przedmiocie finansowania przebudowy ul. (...) z 24 kwietnia 2017 r. również wynika, że Powiat rozważać miał dofinansowanie remontu tej ulicy w wysokości 50 % kosztów w części dotyczącej prac w ramach pasa drogowego w roku 2018 – a to wobec ponoszenia kosztów przebudowy w 100 % przez gminę w roku 2017. Wreszcie finansowanie 50 % kosztów przebudowy ul. (...) znajduje potwierdzenie w stanowisku przedstawionym na sesji Rady Miasta poświęconej drogownictwu w dniu 27 kwietnia 2017 r. Zostało ono zaprezentowane zarówno przez przedstawiciela gminy – zastępcę Burmistrza M. W., jak i A. K. – radnego rady powiatowej w W., obecny zaś na sesji wnioskodawca F. P. – członek zarządu Powiatu (...) - informacjom powyższym w trakcie sesji nie zaprzeczył.

Ostatecznie również z pisma powiatu z 8 stycznia 2018 r. wynika, że powiat wprawdzie deklarował pokrycie 50 % kosztów remontu ul. (...), pod warunkiem jednakże współfinansowania przez Gminę innych inwestycji, co do których, z uwagi na przedstawienie propozycji dopiero w styczniu, gmina nie miała zarezerwowanych kwot w budżecie.

Stąd w ocenie Sądu, wypowiedź uczestnika, iż umowa była tak zawarta, że powiat miał ponosić 50 % kosztów remontu ul. (...) nie może być uznana za nieprawdziwą. Sformułowanie „umowa” odnosiło się bowiem, jak wynika z przedstawionych dokumentów i zeznań uczestnika, do ogólnie przyjętych w Powiacie (...) zasad współfinansowania inwestycji na drogach powiatowych.

Co do stwierdzenia uczestnika, iż to polityka powoduje, że umów się nie dotrzymuje, wskazać należy, że wypowiedź ta ma w ocenie Sądu ma charakter ocenny i jako taka nie podlega weryfikacji w trybie wyborczym. Tylko fakt ma charakter obiektywny, a każda ocena jest subiektywna, w zależności od punktu widzenia osoby dokonującej oceny. Stwierdzenie uczestnika, iż to polityka powoduje że umów się nie dotrzymuje, traktowane być musi jako ocena nie dająca się zakwalifikować w kategoriach prawdy lub fałszu w rozumieniu przepisów prawa wyborczego, które są sformalizowane w tym zakresie (postanowienie SA w Katowicach, sygn. I ACz 972/98, OSA 2000/4/16). Wnioskodawca wprawdzie twierdził, iż powiat nie miał możliwości finansowych w zakresie współpartycypowania w remoncie ul. (...), nie mniej w ocenie Sądu jedynie szczegółowa analiza możliwości finansowych powiatu, zadań przewidzianych do realizacji przy uwzględnieniu stopnia priorytetu realizacji każdego z nich pozwalałaby na ocenę zasadności braku dofinansowania przez Powiat remontu ul. (...). Dowodów w tym zakresie wnioskodawca nie przedstawił.

W odniesieniu do ostatniej części kwestionowanej wypowiedzi uczestnika o brzmieniu „Nie otrzymaliśmy pieniędzy z powiatu, bo tam rządził (...) wskazać należy, iż jej pierwsza część odnosząca się do faktu braku otrzymania pieniędzy z powiatu również nie może być zakwalifikowana jako nieprawdziwa. Wypowiedź padła bowiem w odpowiedzi na konkretne pytanie odnoszące się do finansowania remontu ul. (...) w A., rozumianego jako wykonanie robót, co było przedmiotem wcześniejszych rozważań. Nie budzi natomiast wątpliwości, że powiat w remoncie finansowo nie uczestniczył. W tych okolicznościach twierdzenie wnioskodawcy przedstawione w uzasadnieniu wniosku, iż w latach 2015 -2018 powiat przekazał kwotę 3.322.593 zł na inwestycje na drogach powiatowych w Gminie A. pozostaje bez znaczenia. Przy ocenie prawdziwości całości wypowiedzi uczestnika należy bowiem uwzględnić specyfikę informacji przekazywanej w trakcie debaty wyborczej. Wypowiedź uczestnika musi być interpretowana w sposób zobiektywizowany tzn. w zestawieniu z treścią postawionego pytania, w wyniku której została sformułowana, jak również w sposób taki, w jaki zostanie ona zrozumiana przez potencjalnego wyborcę. Z wypowiedzi uczestnika w sposób dobitny wynika, że dotyczyła ona braku przekazania pieniędzy przez powiat na remont ul. (...), a remont rozumiany był jako same roboty budowlane.

W odniesieniu do uzasadnienia przyczyn braku otrzymania pieniędzy z powiatu rządami (...), również wskazać należy, iż uzasadnienie to stanowi ocenę uczestnika, która w ramach niniejszego postępowania nie poddaje się weryfikacji w kategorii prawda/fałsz. Ciężar udowodnienia, iż przyczyny braku finansowania samej przebudowy ul. (...) były inne, spoczywał stosownie do treści art. 6 k.c. na wnioskodawcy, czego jednakże wnioskodawca nie udowodnił. Natomiast nie budzi wątpliwości, że Starosta (...) jest członkiem (...)u, na co wskazał uczestnik i co nie spotkało się z zaprzeczeniem wnioskodawcy. Z tej przyczyny sporna wypowiedź może w tym zakresie podlegać ocenie jedynie jako dozwolona w ramach kampanii wyborczej, wartościująca ocena politycznej działalności przeciwnika.

Mając powyższe na względzie na zasadzie art. 111 § 1 ustawy z dnia 5 stycznia 2011 r. Kodeks wyborczy (Dz. U. z 2018 r., poz. 754 j.t. ze zm.) orzeczono jak w punkcie I sentencji.

Sąd w pkt II oddalił wniosek uczestnika o nakazanie wnioskodawcy publikacji w portalu lokalnym mamnewsa.pl informacji o oddaleniu złożonego wniosku. Wskazać należy, że postępowanie w trybie wyborczym jest postępowaniem ściśle sformalizowanym, w którym stroną aktywną, uprawnioną do żądania ochrony w trybie przewidzianym treścią art. 111 § 1 ustawy jest wnioskodawca. Nie zostały natomiast w ramach tego postępowania przewidziane kontruprawnienia dla uczestnika.

Podstawę orzeczenia o kosztach postępowania stanowił art. 520 § 3 k.p.c. w zw. z art. 111 § 2 Kodeksu wyborczego. Żądanie wnioskodawcy nie zostało uwzględnione, a jednocześnie interesy uczestników były w niniejszej sprawie sprzeczne. Na zasądzone w pkt III postanowienia koszty składa się kwota 240 zł tytułem kosztów zastępstwa procesowego pełnomocnika uczestnika (§ 8 ust. 1 pkt 3 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie) oraz kwota 17 zł tytułem wydatku na opłatę skarbową od pełnomocnictwa procesowego.

SSO Marta Kowalska

(...)

(...)

(...)

(...)

(...)