Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt V Pa 9/19

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 21 lutego 2019 r.

Sąd Okręgowy w Legnicy V Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący: SSO Andrzej Marek

Sędziowie: SSO Krzysztof Główczyński

SSO Mirosława Molenda – Migdalewicz (spr.)

Protokolant: star. sekr. sądowy Ewa Sawiak

po rozpoznaniu w dniu 21 lutego 2019 r. w Legnicy

na rozprawie

sprawy z powództwa P. S.

przeciwko Nadleśnictwo L.

o przywrócenie do pracy

na skutek apelacji powoda

od wyroku Sądu Rejonowego w Lubinie IV Wydział Pracy

z dnia 11 grudnia 2018 r. sygn. akt IV P 119/18

I.  zmienia zaskarżony wyrok w ten sposób, że:

-.

-

w punkcie I przywraca powoda P. S. do pracy u strony pozwanej w Nadleśnictwie L. na dotychczasowych warunkach pracy i płacy,

-

w punkcie II zasądza od strony pozwanej na rzecz powoda kwotę 180 zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego,

II.  zasądza od strony pozwanej na rzecz powoda kwotę 150 zł tytułem zwrotu kosztów postępowania apelacyjnego.

SSO Mirosława Molenda-Migdalewicz SSO Andrzej Marek SSO Krzysztof Główczyński

UZASADNIENIE

Sąd Rejonowy w Lubinie Wydział IV Pracy wyrokiem z dnia 11 grudnia 2018 r. oddalił powództwo P. S. o przywrócenie do pracy na poprzednich warunkach pracy i płacy (pkt.I) oraz zasądził od powoda na rzecz strony pozwanej kwotę 180,00 zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego (pkt II).

Przedmiotowe orzeczenie zostało wydane w oparciu o ustalenie, że powód P. S. był zatrudniony u strony pozwanej Nadleśnictwo L. od 2001 roku, początkowo na podstawie umowy o pracę zawartej na czas określony na stanowisku drwala motorniczego , a następnie na podstawie umowy zawartej na czas nieokreślony na stanowisku podleśniczego.

W 2014 roku wszczęte zostało przeciwko powodowi postępowanie przygotowawcze, zakończone wniesieniem aktu oskarżenia do Sądu Rejonowego w Lubinie, który dotyczył zarzutów popełnienia przestępstwa na szkodę pracodawcy.

W dniu 7.02.2014 roku na mocy postanowienia Prokuratora Rejonowego w Lubinie zastosowano w stosunku do powoda środek zapobiegawczy w postaci zawieszenia w czynnościach służbowych polegających na wykonywaniu obowiązków leśniczego i podleśniczego oraz wykonywania czynności w Lasach Państwowych.

Pismem z dnia 10 lutego 2014 roku strona pozwana wypowiedziała powodowi umowę o pracę z zachowaniem trzymiesięcznego okresu wypowiedzenia, który miał upłynąć 31 maja 2014 roku. Jako przyczynę wypowiedzenia wskazano postanowienie Prokuratora Prokuratury Rejonowej w Lublinie z dnia 7 lutego 2014 roku. W okresie wypowiedzenia zobowiązano powoda do wykorzystania urlopu wypoczynkowego, a po jego wykorzystaniu zwolniono go z obowiązku świadczenia pracy do końca okresu wypowiedzenia.

W dniu 13 marca 2014 roku Sąd Rejonowy w Lubinie, rozpoznając zażalenie P. S. na postanowienie Prokuratora Rejonowego w Lubinie z dnia 7 lutego 2014 roku o zastosowaniu środka zapobiegawczego w postaci zawieszenia w czynnościach służbowych, zmienił zaskarżone postanowienie w ten sposób, że zastosował wobec niego środek zapobiegawczy w postaci zawieszenia w czynnościach służbowych polegających na wykonywaniu obowiązków podleśniczego i leśniczego oraz wykonywania innych czynności w służbie leśnej.

W związku ze zmianą postanowienia o zastosowaniu środka zapobiegawczego strony zawarły w dniu 15 maja 2014 roku porozumienie, w którym oświadczyły, że łącząca je umowa o pracę wypowiedziana dnia 10 lutego 2014 roku ulega rozwiązaniu za porozumieniem stron z dniem 18 maja 2014. Następnie strony w dniu 19 maja 2014 roku zawarły umowę o pracę na czas określony od 19 maja 2014 roku do 31 grudnia 2014 roku na stanowisku referenta.

Następnie strony w dniu 31 grudnia 2014 roku zawarły kolejną umowę o pracę na okres od 1 stycznia 2015 roku do 31 grudnia 2015 roku na stanowisku referenta.

Dnia 1 grudnia 2015 roku strony zawarły umowę o pracę na czas nieokreślony od dnia 1 stycznia 2016 roku na stanowisku referenta.

Na stanowisku referenta w Lasach Państwowych zatrudnia się jedynie osoby, którym brakuje niezbędnego stażu pracy do zatrudnienia ich w służbie leśnej, bądź też osoby w stosunku, do których toczy się postępowanie sądowe, do czasu jego zakończenia. Zatrudnienie na tym stanowisku wiąże się z zawieszeniem wykonywania czynności służbowych w służbie leśnej. Na stanowisku referenta wykonywane są prace fizyczne i prace pomocnicze. Strona pozwaną nie miała potrzeby zatrudniania referenta w Nadleśnictwie.

Wyrokiem Sądu Rejonowego w Lubinie wydanym dnia 25 września 2017 roku, który uprawomocnił się 27 lutego 2018 roku powód został uznany za winnego popełnienia przestępstw polegających na tym, że:

- w okresie od 1 stycznia 2013 roku w L. i na terenie leśnictwa M. rej. (...) na obszarze leśnym oddział (...)Nadleśnictwa L., działając wspólnie i w porozumieniu w celu przywłaszczenia dokonał przywłaszczenia powierzonego mu mienia w postaci pozyskanego na tym obiekcie drewna gatunku dąb i akacja w ilości nie mniejszej niż 45 m 3 o wartości rynkowej nie mniejszej niż 6.975 zł, czym działał na szkodę Skarbu Państwa reprezentowanego przez Nadleśnictwo L., to jest przestępstwa z art. 284 § 2 k.k. i za ta została wymierzona kara 6 miesięcy pozbawienia wolności . Wykonanie orzeczonej kary pozbawienia wolności zawieszono powodowi na okres próby 2 lat .

- w dniu 8 maja 2010 roku, 23 czerwca 2009 roku, 25 maja 2010 roku, 15 czerwca 2010 roku użył jako autentyczne poprzez przedłożenie ich, w Nadleśnictwie L. dokumentów w postaci asygnat podrobionych przez inną osobę, za co został skazany na karę grzywny.

- w dniu 23 kwietnia 2013 na terenie leśnictwa M. , rejonu (...) działając w celu użycia za autentyczny podrobił dokument w postaci asygnaty dotyczący sprzedaży i wydania drewna o wartości 320,11 zł, w ten sposób, że na wystawionej przez leśniczego leśnictwa M. poświadczył nieprawdę , co do osoby faktycznie nabywającej drewno i podrobił podpis osoby nabywającej drewno, za co został skazany na karę grzywny.

Strona pozwana Nadleśnictwo L. - po otrzymaniu informacji, że uprawomocnił się wyrok Sądu Rejonowego w Lubinie - pismem z dnia 8 sierpnia 2018 roku rozwiązała z powodem umowę o pracę z zachowaniem trzymiesięcznego okresu wypowiedzenia. Jako przyczynę wypowiedzenia wskazała zarzuty postawione powodowi w postępowaniu karnym w zakresie przywłaszczenia mienia na szkodę pracodawcy, w związku z którymi powód został skazany prawomocnym wyrokiem karnym .

P. S. wielokrotnie rozmawiał z Nadleśniczym M. N. na temat swojej sytuacji pracowniczej. Nadleśniczy informował go, że jeżeli powód zostanie prawomocnie skazany, to będzie zmuszony wypowiedzieć umowę o pracę.

Po uprawomocnieniu się wyroku skazującego powoda, został on przez związek zawodowy wskazany, jako osoba podlegająca szczególnej ochronie. Członkowie związku zawodowego wiedzieli w jakiej powód znajduje się sytuacji i wskazali go, jako osobę szczególnie chronioną w celu uchronienia go przed zwolnieniem z pracy.

Organizacja Międzyzakładowa NSZZ Solidarność Nadleśnictwa L.pismem z dnia 28 marca 2018 roku doręczonym do Nadleśnictwa w dniu 30 marca 2018 roku poinformowała, że na podstawie uchwały nr 3/2018 z dnia 28 marca 2018 szczególną ochroną stosunku pracy na okres 2018 - 2022 poczynając od 28 marca 2018 roku do 28 marca 2022 roku objęty został członek komisji Międzyzakładowej P. S. - sekretarz.

Pismem z dnia 28 maja 2018 roku skierowanym przez Nadleśnictwo L. do organizacji związkowej NSZZ Solidarność w Nadleśnictwie L. strona pozwana poinformowała , że zamierza rozwiązać stosunek pracy z zachowaniem okresu wypowiedzenia z członkiem zakładowej organizacji związkowej P. S..

Organizacja Międzyzakładowa NSZZ Solidarność przy Nadleśnictwie L. pismem z dnia 30 maja 2018 roku poinformowała, że nie wyraża zgody na rozwiązanie stosunku pracy z powodem.

W oparciu o tak ustalony stan faktyczny Sąd Rejonowy uznał, że powództwo nie zasługiwało na uwzględnienie.

W niniejszej sprawie Sąd I instancji uznał, że strona pozwana, wypowiadając powodowi umowę o pracę zgodnie z przepisem art. 30 § 4 kp zobowiązana była wskazać prawdziwą i konkretną przyczynę wypowiedzenia umowy o pracę, która następnie podlegała kontroli sądu pracy.

Sąd Rejonowy uznał, że stan faktyczny pomiędzy stronami w zasadzie był bezsporny, a sprowadzał się jedynie do oceny , czy w sytuacji, kiedy po powzięciu informacji, że przeciwko powodowi toczy się postępowanie karne i po zatrudnieniu powoda na stanowisku referenta, czyli poza służbą leśną, pracodawca miał uprawnienie do wypowiedzenia powodowi umowy o pracę w związku z zakończeniem postępowania karnego, z powołaniem się na popełnienie przestępstwa udowodnionego powodowi w tymże postępowaniu karnym.

Nadto w ocenie Sądu Rejonowego podlegała ocena wypowiedzenie umowy pod względem szczególnej ochrony stosunku pracy powoda w związku z pełnieniem funkcji związkowych.

Sąd Rejonowy zwrócił uwagę na treść art. 11 kpc, zgodnie z którym ustalenia wydanego w postępowaniu karnym prawomocnego wyroku skazującego, co do popełnienia przestępstwa , wiążą sąd w postępowaniu cywilnym. W konsekwencji Sąd I instancji przyjął, że powód jest osobą prawomocnie skazaną za popełnienie przestępstw opisanych w wyroku skazującym .

Sąd Rejonowy uznał , wypowiedzenie powodowi umowy o pracę w lutym 2014r. a następnie jej rozwiązanie za porozumieniem stron i zawarcie kolejnej umowy na stanowisku referenta miało na celu odsunięcie powoda od wykonywania czynności w służbie leśnej. Zatrudnienia go i powierzeniu mu, do zakończenia postępowania karanego, czynności na stanowisku referenta w Nadleśnictwie L., było ściśle powiązane z wydanym przez prokuratora postanowieniem z dnia 7.02.2014 roku o zawieszeniu powoda w czynnościach służbowych w Lasach Państwowych oraz postanowienia Sądu Rejonowego w Lubinie o zwieszeniu powoda w czynnościach leśniczego i podleśniczego w służbie leśnej.

Sąd Rejonowy zauważył, że powyższe okoliczności potwierdził również Nadleśniczy M. N., który wskazał, że na stanowisku referenta zatrudniane są jedynie osoby, którym brakuje stażu pracy do zatrudnienia w służbie leśnej oraz osoby co, do których toczy się postępowanie karne, jako swoisty sposób zawieszania w czynnościach służbowych. Powyższe przyznał również sam powód. Zauważyć również należy, że ustawa o lasach nie przewiduje instytucji zawieszenia w czynnościach służbowych. Zatem skoro z postanowienia prokuratora a następnie sądu wynikało, że powód nie może wykonywać czynności związanych ze służbą leśną, to zlecono mu wykonywanie pozostałych czynności pomocniczych poza tą służbą. Zatem strona pozwana w celu zawieszenia powoda w czynnościach służbowych i zrealizowaniu postanowienia Prokuratora i Sądu o zastosowaniu środka zapobiegawczego odsunęła go od wykonywania funkcji podleśniczego i powierzyła stanowisko referenta.

Sąd Rejonowy wskazał, iż w związku z wydanym wyrokiem i uznaniem powoda za winnego zarzucanych mu czynów pracodawca nabrał pewności odnoście nagannych zachowań powoda, a jednocześnie uzyskał uzasadnioną podstawę do podjęcia decyzji o wypowiedzeniu powodowi umowy o pracę.

Sąd Rejonowy ocenił , że popełnione przez powoda czyny i ich charakter w pełni uzasadniały podjęcie decyzji przez stronę pozwaną o wypowiedzeniu umowy o pracę.

Sąd Rejonowy zwrócił uwagę, że na mocy uchwały Komisji Międzyzakładowej z dnia 28 marca 2018r., podjętej po uprawomocnieniu się wyroku karnego skazującego powoda, został on objęty szczególną ochroną stosunku pracy, o czym zakład pracy został powiadomiony 30 marca 2018r. Sąd I instancji zwrócił uwagę na fakt , że powód podczas przesłuchania wskazał, że wielokrotnie rozmawiał z Nadleśniczym M. N. na temat swojej sytuacji pracowniczej , uzyskując od Nadleśniczego informację, że jeżeli zostanie prawomocnie skazanym, to pracodawca będzie zmuszony wypowiedzieć jemu umowę o pracę. Po uprawomocnieniu się wyroku skazującego powoda został on przez związek zawodowy wskazany jako osoba podlegająca szczególnej ochronie. Członkowie związku zawodowego znali sytuację powoda i wskazali go, jako osobę szczególnie chronioną w celu uchronienia go przed zwolnieniem z pracy.

W takiej sytuacji Sąd Rejonowy uznał, że objęcie powoda ochroną związkową było związane jedynie z tym, aby zapewnić mu ochronę przed rozwiązaniem stosunku pracy. W takiej sytuacji powołanie się przez powoda na tę ochronę Sąd I instancji uznał za sprzeczne z art. 8 kodeksu pracy jako stanowiące nadużycie prawa.

Sąd Rejonowy ponadto wskazał, że nie bez znaczenia przy takiej ocenie ma fakt z jakiego powodu została powodowi wypowiedziana umowa o pracę,
a mianowicie z powodu skazania go prawomocnym wyrokiem za przestępstwo popełnione z niskich pobudek w celu uzyskania korzyści majątkowej na szkodę zakładu pracy.

W ocenie Sądu Rejonowego pracodawca nie dopuścił się również uchybień, jeżeli chodzi o wypowiedzenie umowy o pracę. Sąd I instancji wskazał, że w przepisach kodeksu pracy brak jest terminów, które wskazywałby, w jakim pracodawca może wypowiedzieć umowę od czasu powzięcia wiadomości o okolicznościach stanowiących podstawę wypowiedzenia. Uregulowania takie dotyczą tylko i wyłącznie rozwiązania umowy o pracę bez zachowania okresu wypowiedzenia. Wybór trybu rozwiązania umowy o pracę należy do pracodawcy, a wypowiedzenie umowy w miejsce dyscyplinarnego jej rozwiązania jest korzystniejsze dla pracownika. Dokonanie stosownego wyboru nie może być pracodawcy poczytane, jako uchybienie przepisom prawa pracy.

Wydając zaskarżony wyrok Sąd Rejonowy miał na uwadze fakt, że w stosunku do powoda toczyło się przez kilka lat postępowanie karne, w którym powód nie przyznawał się do winy. Zatem wypowiedzenie powodowi umowy o pracę z powołaniem się na okoliczności będące ciągle jeszcze przedmiotem rozpoznania w postępowaniu karnym narażało pracodawcę na podjęcie decyzji z naruszeniem przepisów prawa pracy. Sąd Rejonowy zauważył również, że od jednego z zarzucanych czynów powód został uniewinniony. Zasadnym zatem – w ocenie Sądu I instancji - było oczekiwanie przez pracodawcę na wydanie przez sąd prawomocnego wyroku, chociażby z uwagi na zasadę domniemania niewinności. Ponadto Sąd Rejonowy przy ocenie materiału dowodowego zwrócił uwagę na fakt, że od momentu, kiedy związki zawodowe nie wyraziły zgody na rozwiązanie z powodem umowy o pracę, przebywał on na zwolnieniu lekarskim, co uniemożliwiało zgodne z prawem wypowiedzenie jemu w tym czasie stosunku pracy.

Sąd Rejonowy reasumując ocenę materiału dowodowego sprawy uznał, że przedstawione okoliczności skutkują uznaniem powództwo za nieuzasadnione.

W konsekwencji Sąd Rejonowy orzekł jak w pkt. I wyroku.

Apelację od powyższego wyroku złożył powód P. S., zaskarżając go w całości i zarzucając :

1.  błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę rozstrzygnięcia polegający na ustaleniu przez Sąd I instancji, że na stanowisku referenta w Lasach Państwowych zatrudnia się jedynie osoby, którym brakuje niezbędnego stażu pracy do zatrudnienia ich w służbach leśnych, bądź też osoby co do których toczy się postępowanie sądowe, do czasu jego zakończenia, a zatrudnienie powoda na tym stanowisku wiązało się z zawieszeniem wykonywania czynności służbowych w służbach leśnych. Ponadto w apelacji zarzucono, że twierdzenia strony pozwanej o braku potrzeby zatrudnia referenta w Nadleśnictwie nie zostało wykazane przepisami ustawy, regulaminów organizacyjnych oraz innych dokumentów, a były to jedynie twierdzenia przedstawiciela strony pozwanej sformułowane wyłącznie dla potrzeb niniejszego postępowania,

2.  naruszenie przepisów prawa procesowego, a mianowicie art. 233 §1 k.p.c. mające wpływ na wynik postępowania polegające na dowolnej i wybiórczej ocenie zebranego w sprawie materiału dowodowego , a w szczególności na przyjęciu, że powód został przez związek zawodowy wskazany jako osoba podlegająca szczególnej ochronie jedynie w celu uchronienia go przed zwolnieniem pracy,
w sytuacji, gdy wybory do władz związków zawodowych odbywają się co trzy lata, a przed datą rozwiązania umowy o pracę powód aktywnie uczestniczył
w działalności związków zawodowych i reprezentował leśnictwo w ramach działalności związkowej,

3.  naruszenia przepisów prawa materialnego :

-

art. 45 kp polegającą na jego błędnej wykładni oraz na wskazaniu jako przyczyny uzasadniającej wypowiedzenie umowy o pracę zdarzenia , które zaistniało przed zawarciem z powodem umowy o pracę na stanowisku referenta, co wiązało się dla powoda z degradacją oraz znacznym obniżeniem przysługującego mu wynagrodzenia ,

-

art. 32 ust. 1 pkt.1 ustawy o związkach zawodowych poprzez jego niezastosowanie, skutkujące nieuwzględnieniem ochrony związkowej przysługującej powodowi w tym zakresie ,

-

art. 8 kp w zw. z art. 32 ust.1 kp oraz art. 52 § 2 kp polegające na jego niezastosowaniu poprzez niedostrzeżenie nadużycia przez pracodawcę prawa podmiotowego, poprzez wypowiedzenie powodowi umowy o pracę w oparciu o okoliczności przewidziane w art. 52 § 2 kp, lecz po upływie przewidzianego w tym przepisie terminu, które to okoliczności miały miejsce kilka lat przed nawiązaniem z powodem stosunku pracy na stanowisku referenta oraz w sytuacji, gdy od daty zawarcie umowy o pracę na wyżej wskazanym stanowisku powód wykonywał obowiązki pracownicze w sposób wzorowy, będąc wielokrotnie nagradzany przez pracodawcę i był ceniony przez przełożonych i współpracowników, którzy zwracali uwagę na jego ponadprzeciętne kwalifikacje zawodowe i doświadczenie zawodowe .

Wskazując na powyższe powód wniósł o:

1. zmianę zaskarżonego wyroku Sądu I instancji w całości ustalenie, że wypowiedzenie umowy o pracę z dnia 06 sierpnia 2018r. jest bezskuteczne oraz przywrócenie powoda do pracy na poprzednich warunkach pracy i płacy,

2. zasądzenie od strony pozwanej na rzecz powoda kosztów procesów i kosztami zastępstwa procesowego za obie instancje.

W odpowiedzi na apelację strona pozwana wniosła o jej oddalenie oraz o zasądzenie kosztów postępowania apelacyjnego. W uzasadnieniu odpowiedzi na apelację podniesiono, że zarzut naruszenia prawa procesowego jest bezzasadny, ponieważ udowodnione powodowi okoliczności jednoznacznie wskazywały, że powołanie się na ochronę związkową było sprzeczne – jak to przyjął Sąd I instancji – z art. 8 kp jako stanowiące nadużycie prawa. Praktyka nie wyrażania zgody przez związki zawodowe w sytuacji szczególnie nagannego zachowania spotkała się ze zdecydowaną krytyką Sądu Najwyższego. Działalność związkowa nie może być pretekstem do nieuzasadnionego uprzywilejowania w sferze nie dotyczących sprawowanej funkcji przez pracownika. Domaganie się przywrócenia do pracy jest sprzeczne z art. 8 kp, który zawiera zakaz czynienia z prawa veta użytku sprzecznego ze społeczno - gospodarczym przeznaczeniem tego prawa oraz sprzecznego z zasadami współżycia społecznego .

Sąd Okręgowy zważył:

Apelacja powoda zasługuje na uwzględnienie w części dotyczącej zmiany zaskarżonego wyroku.

Na wstępie wskazać jednak należy , że nie zasługiwał na uwzględnienie zarzut apelacji w części, w której powód zarzucił naruszenie przez Sąd Rejonowy przepisów prawa materialnego tj. art. 8kp w zw. z art. 32 ust.1 kp oraz art. 52 §2 kp polegające na jego niezastosowaniu poprzez niedostrzeżenie nadużycia przez pracodawcę prawa podmiotowego, poprzez wypowiedzenie powodowi umowy o pracę w oparciu o okoliczności przewidziane w art. 52 § 2 kp, lecz po upływie przewidzianego w tym przepisie terminu, które to okoliczności miały miejsce kilka lat przed nawiązaniem z powodem stosunku pracy na stanowisku referenta.

W tym zakresie za trafne należało uznać stanowisko Sądu Rejonowego w tej części, w której wskazano, że w przepisach kodeksu pracy brak jest uregulowań, które wskazywałby, w jakim terminie pracodawca może wypowiedzieć umowę o pracę od czasu powzięcia wiadomości o okolicznościach stanowiących podstawę wypowiedzenia. Uregulowania takie dotyczą tylko i wyłącznie rozwiązania umowy o pracę bez zachowania okresu wypowiedzenia. Sąd I instancji prawidłowo uznał , że wybór trybu rozwiązania umowy o pracę należy do pracodawcy, a wypowiedzenie umowy w miejsce dyscyplinarnego jej rozwiązania jest korzystniejsze dla pracownika. Sąd Okręgowy w konsekwencji podziela stanowisko Sądu Rejonowego, że dokonanie stosownego wyboru nie może być uznane jako uchybienie przez pracodawcę przepisom prawa pracy w tym przypadku art. 52 §2 kp .

W pozostałej części apelacja okazała się zasadna, a podniesione w niej zarzuty doprowadziły do zmiany zaskarżonego wyroku w kierunku wnioskowanym przez stronę skarżącą.

U podstaw zaskarżonego wyroku było ustalenie, że ochrona związkowa powoda zawarta w uchwale związków zawodowych NSZZ Solidarność z dnia 28 marca 2018r. - nr 3/18 - była sprzeczna z art. 8 kp jako stanowiąca nadużycie prawa, bowiem podjęta została po uprawomocnieniu się w lutym 2018r. wyroku skazującego powoda za przestępstwo popełnione na szkodę pracodawcy.

Zdaniem Sądu Okręgowego zasadnym jest zarzut zawarty w apelacji, że Sąd Rejonowy przeprowadzając postępowanie dowodowe uchybił art. 233 § 1 k.p.c., gdyż w swych ustaleniach i wnioskach wykroczył poza ramy swobodnej oceny wiarygodności i mocy dowodów, które wynikają z tego przepisu .

Wskazać przy tym należy, że sytuacja, gdy określone dowody ocenione zostały niezgodnie z intencją strony skarżącej nie oznacza jeszcze, iż Sąd dopuścił się naruszenia art. 233 § 1 k.p.c. Dla należytego umotywowania swojego stanowiska strona apelująca powinna wykazać, jakich to konkretnych uchybień w ocenie dowodów dopuścił się Sąd pierwszej instancji, to jest – czy i w jakim zakresie ocena ta jest niezgodna z zasadami prawidłowego rozumowania, wiedzą lub doświadczeniem życiowym, względnie – czy jest ona niepełna. Trzeba tez podkreślić, że jeżeli z określonego materiału dowodowego sąd wyprowadził wnioski logicznie poprawne i zgodne z zasadami doświadczenia życiowego, to taka ocena dowodów nie narusza zasady swobodnej oceny przewidzianej w art. 233 § 1 k.p.c., choćby dowiedzione zostało, że z tego samego materiału dałoby się wysnuć równie logiczne i zgodne z zasadami doświadczenia życiowego wnioski odmienne. Skuteczna obrona stanowiska skarżącego w tym zakresie wymagałaby wykazania, że sąd uchybił zasadom logicznego rozumowania lub doświadczenia życiowego oraz braku wszechstronnej oceny wszystkich istotnych dowodów (por. m. in. wyroki Sądu Najwyższego z dnia 29 lipca 1998 r. II UKN 151/98 - OSNAPiUS 1999/15/492; z 4 lutego 1999 r. II UKN 459/98 - OSNAPiUS 2000/6/252; z 5 stycznia 1999 r., II UKN 76/99 - OSNAPiUS 2000/19/732). Przepis art. 233 § 1 kpc reguluje ocenę dowodów pod kątem ich wiarygodności i mocy, pozostawiając przy jej czynieniu sądowi orzekającemu pełną praktycznie swobodę, ograniczoną jedynie koniecznością pozostania przy tym w zgodzie z zasadami logiki i doświadczenia życiowego. Oznacza to, że zarzut uchybienia tej normie postawić można tylko wtedy, gdy sąd orzekający zasady te naruszy - nie jest natomiast wystarczające zaprezentowanie przez skarżącego własnej, konkurencyjnej względem tej dokonanej przez sąd, oceny dowodów, nawet jeśli i ona z zasadami logiki i doświadczenia życiowego byłaby niesprzeczna (por. m. in. wyroki SA w Katowicach z 19 kwietnia 2018r. I ACa 1098/17, z 10 kwietnia 2018r. I ACa 663/17 i wiele innych). Podkreślić należy, że naruszenie zasad swobodnej oceny dowodów nie może polegać na przedstawieniu przez stronę alternatywnego stanu faktycznego, a tylko – co uczynił powód w apelacji - na podważeniu przesłanek tej oceny ze wykazaniem, że jest ona rażąco wadliwa i nie uwzględnia wszystkich okoliczności faktycznych sprawy.

Dla potrzeb niniejszej sprawy wskazać należy, że w sprawach z zakresu prawa pracy zasadą jest ochrona związkowa, a wyjątkiem od tej zasady jest okoliczność kiedy ochrona ta uznana jest za nadużycie prawa i tym samym pozostaje sprzeczna z art. 8 kp. Sąd I instancji nie ocenił wszystkich okoliczności niniejszej sprawy w kierunku ustalenia czy uchwała związków zawodowych NSZZ (...) z dnia 28 marca 2018r. nr 3/18 stanowiła nadużycie prawa. W ocenie Sądu Okręgowego taka ocena była w niniejszej sprawie konieczna, ponieważ strona pozwana wypowiadając powodowi umowę o pracę powinna - zdaniem Sądu – wskazać szczególne okoliczności wyłączające ochronę związkową. Tymczasem w piśmie z dnia 06 sierpnia 2018r. pracodawca jako faktyczną przyczynę wypowiedzenia powodowi umowy o pracę wskazał naruszenie obowiązków pracowniczych stwierdzonych w prawomocnym wyroku Sądu Rejonowego w Lubinie z dnia 25 września 2017r., sygn. akt II K 2/15 .

W tym zakresie, oceniając materiał dowodowy sprawy Sąd Rejonowy wskazał jedynie, że wypowiedzenie powodowi umowy o pracę w lutym 2014r. , a następnie jej rozwiązanie za porozumieniem stron i zawarcie kolejnej umowy na stanowisku referenta miało na celu odsunięcie powoda od wykonywania czynności w służbie leśnej i było ściśle powiązane z wydanym przez Prokuratora Rejonowego w Lubinie postanowieniem z dnia 7 lutego 2014r., zmienionym pkt V postanowienia Sądu Rejonowego w Lubinie z dnia 13 marca 2014r. o zastosowaniu wobec P. S. środka zapobiegawczego w postaci zawieszeniu go w czynnościach służbowych polegających na wykonywaniu obowiązków podleśniczego i leśniczego oraz innych czynności w służbie leśnej .

Sąd I instancji przy ocenie w tym zakresie materiału dowodowego pominął fakt, że w aktach osobowych wnioskodawcy znajduje się uchwała podjęta w dniu 20 marca 2014r. przez Radę Gminy R. o odmowie wyrażenia zgody na rozwiązanie z P. S. stosunku pracy w Państwowym Gospodarstwie Leśnym Lasy Państwowe Nadleśnictwo L..

Należy zwrócić uwagę ponadto na fakt, że strona pozwana zasięgnęła w tym względzie opinii prawnej w dniu 14 kwietnia 2014r., znajdującej się w aktach osobowych powoda na karcie 116. W opinii tej wskazano, że skoro środek zapobiegawczy dotyczy zakazu zajmowania stanowiska i ograniczony został wyłącznie do służby leśnej, a brak jest zgody Rady Gminy na rozwiązanie z powodem umowy o pracę, zatem dopuszczalne i uzasadnione jest zatrudnienie powoda na stanowisku poza służbą leśną. Jak wskazano zatrudnienie to może być” zrealizowane w drodze rozwiązania dotychczasowej umowy o pracę na mocy zgodnego porozumienia stron i zatrudnienia poza służbą leśną na nowych warunkach, a tym samym kontynuowanie zatrudnienia w lasach. Możliwe też jest zawarcie z P. S. nowej umowy o pracę po upływie wypowiedzenia”(karta 116 akt osobowych).

Powyższa opinia została wydana na zapytanie strony pozwanej o możliwości zatrudnienia powoda na stanowisku nie zaliczanym do służby leśnej.

Zatem w kontekście powyższego Sąd uznał za zasadne zarzuty apelacji, że powód ze stroną pozwaną zawarł nową umowę o pracę w dniu 19 maja 2014r. na stanowisku referenta. Z materiału dowodowego sprawy wynika, że strona pozwana najpierw w dniu 15 maja 2014r. zawarła z powodem porozumienie, w ramach którego strony ustaliły, że łącząca je dotychczas umowę o pracę na stanowisku podleśniczego, wypowiedziana 10 lutego 2014r. uległa rozwiązaniu z dniem 18 maja 2014r. (karta 119 akt osobowych) .

W dniu 19 maja 2014r. została zawarta nowa umowa określająca zatrudnienie wnioskodawcy na stanowisku referenta na czas określony (do 31 grudnia 2014r.) z nowym zakresem obowiązków (karty 118, 120-121).

W dniu 31 grudnia 2014r. strona pozwana zawarła z powodem kolejną umowę na czas określony (od 01 stycznia 2015r. do 31 grudnia 2015r.) na stanowisku referenta, wskazując zakres obowiązków P. S. na tym stanowisku (karty 126 - 127 akt osobowych),a w dniu 01 grudnia 2015r. została zawarta umowa o pracę na czas nieokreślony od 01 stycznia 2016r. również na stanowisku referenta .

Zatem wbrew twierdzeniom strony pozwanej powód nie kontynuuje zatrudnienia od 2001r., bowiem zgodnie z cytowaną opinią z dnia 14 kwietnia 2014r. nastąpiło zawarcie przez strony nowej umowy o pracę po upływie okresu wypowiedzenia ustalonego przez strony.

W konsekwencji uznać należy, że wypowiedzenie z dnia 06 sierpnia 2018r. dotyczyło umowy o pracę na czas nieokreślony od dnia 01 stycznia 2016r. Poprzednie bowiem umowy od dnia 19 maja 2014r. wygasły po upływie okresu wskazanego w umowie.

W związku z przedstawionymi okolicznościami sprawy Sąd Okręgowy uznał, że strona pozwana od dnia 19 maja 2014r. zawierając z powodem dwie kolejne umowy na czas określony i od dnia 01 stycznia 2016r. umowę na czas nieokreślony miała już wiedzę na temat etapu toczącego się przeciwko powodowi postępowania karnego.

W związku z tym za uznaniem , że ochrona związkowa nie była nadużyciem prawa w rozumieniu art. 8 kp świadczą dodatkowo okoliczności, których Sąd I instancji nie wziął pod uwagę przy ocenie zasadności wypowiedzenia powodowi umowy o pracę od dnia 01 stycznia 2016r. na dotychczasowych warunkach pracy i płacy. Okoliczności te skutkują – w ocenie Sądu Okręgowego - uznaniem, że w uchwale z dnia 28 marca 2018r. związki zawodowe nie uczyniły z prawa veta użytku sprzecznego ze społeczno - gospodarczym przeznaczeniem tego prawa oraz sprzecznego z zasadami współżycia społecznego.

Powód od dnia 01 stycznia 2016r. będąc zatrudnionym na stanowisku referenta nie popełnił czynów karalnych na szkodę pracodawcy. Nienagannie realizował on też obowiązki na stanowisku referenta na podstawie dwóch poprzednich umów w okresie od 19 maja 2014r. do 31 grudnia 2014r. i od 01 stycznia 2015r. do 31 grudnia 2015r. W tych okresach ponad czteroletnich za realizowanie obowiązków pracowniczych powód był nagradzany przez pracodawcę, co znajduje potwierdzenie w treści akt osobowych.

Ponadto powód poczynając od dnia 19 maja 2014r. był w grupie pracowników kierowanych przez stron pozwaną na szkolenia i kursy celem podnoszenia kwalifikacji zawodowych, które – jak wynika z zeznań świadków i przesłuchania przedstawiciela strony pozwanej – wraz z doświadczeniem zawodowym w ocenie przełożonych i współpracowników były wysokie.

W konsekwencji Sąd Okręgowy uznał, że wypowiadając umowę o pracę określającą warunki pracy i płacy od dnia 01 stycznia 2016r. - z pracownikiem mającym ochronę związkową – strona pozwana powinna była poza okolicznościami dotyczącymi popełnienia przestępstwa na szkodę pracodawcy w latach 2009 - 2010 i 2013, - w sytuacji nienagannej pracy po dacie popełnienia ostatniego z czynów karalnych i przy nowej umowie o pracę niż łączącą strony w dacie popełnienia tych czynów - winien był wskazać również i okoliczności uzasadniające wypowiedzenie umowy o pracę,
a zaistniałe w okresie od 19 maja 2014r. do 06 sierpnia 2018r.

Takie okoliczności nie zostały przedstawione w wypowiedzeniu umowy z dnia 06 sierpnia 2018r.

Ponadto za zasadny Sąd Okręgowy uznał zarzut apelacji dotyczący błędu w ustaleniach faktycznych. Sąd I instancji bowiem - poprzestając jedynie na twierdzeniach przedstawiciela strony pozwanej złożonych na rozprawie w dniu 11grudnia 2018r. (karta 82) - uznał, że na stanowisku referenta w Lasach Państwowych zatrudnia się jedynie osoby, którym brakuje niezbędnego stażu pracy do zatrudnienia ich w służbach leśnych, bądź też osoby co do których toczy się postępowanie sądowe, do czasu jego zakończenia.

Sąd Rejonowy pominął fakt, że twierdzenie to - wbrew obowiązkowi wynikającemu z art. 6 kc – nie została przez stronę pozwaną w żaden sposób wykazana lub udokumentowana. W tym zakresie Sąd I instancji pominął fakt, że już z opinii prawnej z dnia 14 kwietnia 2014r. wynikało , że istnieje możliwość zatrudnienia powoda na stanowisku referenta, a zatem takie stanowisko w strukturach organizacyjnych strony pozwanej istniało. P. s.na tym stanowisku biorąc był zatrudniony przez ponad 4 lata z zakresem obowiązków wskazanym w aktach osobowych. W konsekwencji takie stanowisko Sądu Rejonowego należało uznać jako błąd w ustaleniach faktycznych stanowiących podstawę wydania zaskarżonego wyroku.

W konsekwencji przedstawionych okoliczności Sąd Okręgowy uznał, że ochrona związkowa powoda w okresie od 28 marca 2018 do 28 marca 2022r. jako członka Komisji Międzyzakładowej NZSS (...)(sekretarza) nie była sprzeczna z art. 8 kp jako nadużycie prawa.

Reasumując Sąd Okręgowy uznał, że w wydanym wyroku Sąd I instancji naruszył przepis prawa materialnego art. 32 ust.1 pkt.1 ustawy o związkach zawodowych poprzez jego niezastosowanie, skutkujące nieuwzględnieniem ochrony związkowej przysługującej powodowi w tym zakresie.

Z powyższych względów Sąd Okręgowy – na podstawie art. 386 § 1 kpc – zmienił zaskarżony wyrok jak w pkt. I.

O kosztach zastępstwa procesowego w postępowaniu apelacyjnym Sąd orzekł na podstawie art. 98 § 1 i 3 k.p.c. w zw. z § 9 ust. 1 pkt 1 w zw. z § 10 ust. 1 pkt 1 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie (Dz.U. z 2015 r., poz. 1800 ze zmianami).

SSO Mirosława Molenda-Migdalewicz SSO Andrzej Marek SSO Krzysztof Główczyński