Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 26 września 2018 roku

Sąd Rejonowy w Grudziądzu IV Wydział Pracy

w składzie:

po rozpoznaniu w dniu 12 września 2018 roku w Grudziądzu

na rozprawie sprawy z powództwa K. B.

przeciwko Bankowi Spółdzielczemu w T.

o przywrócenie do pracy

O R Z E K Ł:

I  oddala powództwo;

II  nie obciąża powódki kosztami zastępstwa procesowego pozwanego;

III  kosztami sądowymi, od uiszczenia których powódka była zwolniona, obciąża Skarb Państwa.

Sygn. akt IV P 69/17

UZASADNIENIE

Powódka K. B. działając przez profesjonalnego pełnomocnika wniosła do tutejszego Sądu pozew przeciwko Bankowi Spółdzielczemu w C.
o uznanie wypowiedzenia zmieniającego warunki pracy i płacy z dnia 13 lutego 2017 r. za bezskuteczne i przywrócenie do pracy na dotychczasowych warunkach pracy i płacy oraz zasądzenie na jej rzecz kosztów postępowania w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

W uzasadnieniu pozwu powódka wskazała, że z pozwanym łączy ją umowa o pracę na czas nieokreślony, zawarta 29 listopada 2006 roku w wyniku, której powierzono jej funkcję członka zarządu pozwanego, zaś aneksem nr (...) do umowy o pracę powierzono jej funkcję wiceprezesa zarządu Banku Spółdzielczego w C.. Powódka zatrudniona jest w pozwanym Banku od 16 czerwca 1977 roku, a przed powołaniem na stanowisko wiceprezesa pełniła funkcję kierownika departamentu handlu. Uchwałą Rady Nadzorczej pozwanego nr (...) z dnia 3 stycznia 2017 roku powódka została odwołana z funkcji wiceprezesa i członka zarządu pozwanego Banku i jako przyczynę odwołania wskazano restrukturyzację zarządu w związku z wystąpieniem organu zarządzającego systemem ochrony. Następnie pismem z dnia 13 lutego 2017 roku, doręczonym powódce tego samego dnia, pozwany dokonał wypowiedzenia warunków umowy o pracę z zachowaniem trzymiesięcznego okresu wypowiedzenia. Zdaniem powódki wypowiedzenie zostało dokonane z naruszeniem przepisów prawa ponieważ zachowanie pozwanego jest sprzeczne z art.8 kp. Statut pozwanego przewiduje 4 przypadki, w których rada nadzorcza może odwołać członka zarządu. Żadna z przesłanek tam przewidzianych nie zachodziła w przypadku powódki. Pochodną podjętej uchwały było wypowiedzenie powódce warunków umowy o pracę. Powódka nadto podkreślała, że zgodnie z przepisem art.39 kp podlega ochronie przedemerytalnej, dlatego jako podstawę zwolnienia przytoczoną przez pracodawcę była treść przepisu art.10 ust. 1 – 3 w związku z art.5 pkt 1 ustawy z 13 marca 2003 r. o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunku pracy z przyczyn niedotyczących pracowników. Dlatego, w ocenie powódki, przyczyna wskazana w wypowiedzeniu zmieniającym nie jest rzeczywista, jest pozorna i bezpodstawna. Pozwany nie posiadał uprawnień do wypowiedzenia powódce warunków pracy i płacy w związku z ochroną przedemerytalną powódki. Nowe stanowisko zaproponowane powódce narusza godność powódki albowiem jest ono poniżej jej kwalifikacji, jak i doświadczenia oraz specjalistycznej wiedzy z zakresu bankowości uzyskanej na skutek wieloletniej pracy w banku. Ponadto powódka podniosła, że dokonane wypowiedzenie zmieniające jest niezgodne z przepisami prawa dotyczącymi zasad reprezentacji. Bank powinien być reprezentowany łącznie przez dwóch członków zarządu, jednego członka zarządu łącznie z pełnomocnikiem lub dwóch pełnomocników zarządu. Natomiast wypowiedzenie warunków umowy o pracę wręczone powódce zostało podpisane wyłącznie przez Prezesa Zarządu – J. Ś. (1). Dokonane więc wypowiedzenie jest sprzeczne z obowiązującym prawem.

W odpowiedzi na pozew /k. 174 – 185 / pozwany wniósł o oddalenie powództwa w całości i zasądzenie od powódki na rzecz pozwanego kosztów procesu według norm przepisanych.

W uzasadnieniu pozwany zaprzeczył wszystkim nie przyznanym przez niego twierdzeniom powódki. Potwierdził, że powódkę z pozwanym łączy umowa o pracę na czas nieokreślony z dnia 29 listopada 2006 roku, na podstawie której powódka wykonywała obowiązki członka zarządu pozwanego Banku Spółdzielczego w C., zaś na podstawie aneksu nr (...) do umowy o pracę powierzono jej funkcję wiceprezesa zarządu Banku Spółdzielczego w C.. Uchwałą z dnia 3 stycznia 2017 roku nr (...) rady nadzorczej powódka została odwołana z funkcji wiceprezesa i członka zarządu pozwanego Banku. W konsekwencji tego pozwany Bank dokonał wypowiedzenia warunków umowy o pracę z zachowaniem trzymiesięcznego okresu wypowiedzenia. W piśmie tym pozwany Bank, po upływie okresu wypowiedzenia, zaproponował powódce możliwość dalszego świadczenia pracy na stanowisku specjalisty ds. monitorowania ryzyka z wynagrodzeniem w kwocie 5.600,00 zł miesięcznie. Ponadto pozwany podkreślił, że pozwany Bank działa w oparciu o przepisy ustawy z 7 grudnia 2000 roku o funkcjonowaniu banków spółdzielczych, ich zrzeszaniu się i bankach zrzeszających, do którego oprócz ustawy Prawo Bankowe mają zastosowaniu przepisy ustawy z 16 września 1982 roku – prawo spółdzielcze. Dlatego niedopuszczalne jest negowanie przez powódkę zasadności i skuteczności odwołania powódki z funkcji wiceprezesa i członka zarządu przez radę nadzorczą i kwestia ta pozostaje poza kognicją Sądu Pracy. Natomiast kwestionowane w pozwie i dokonane przez pracodawcę wypowiedzenie powódce warunków umowy o pracę, było konsekwencją dokonanego przez radę nadzorczą odwołania powódki z funkcji członka zarządu Banku. Powódka mogła próbować kwestionować ową uchwałę korzystając z instrumentów w ramach postępowania wewnątrzspółdzielczego, bądź przed sądem cywilnym. Bezspornym jest, że powódka nie zaskarżyła uchwały rady nadzorczej pozwanego o jej odwołaniu z funkcji członka zarządu. Ponadto pozwany wskazał, że w świetle orzecznictwa Sądu Najwyższego odwołanie ze stanowiska członka zarządu, które nie zostało skutecznie podważone w trybie przepisów prawa handlowego z reguły stanowi przyczynę uzasadniającą wypowiedzenie umowy o pracę. Zdaniem pozwanego chybiony jest zarzut powódki jakoby rada nadzorcza mogła odwołać członka zarządu tylko w przypadkach przewidzianych w § 32 ust.7 Statutu Banku. Rada nadzorcza może odwołać członka zarządu zasadniczo w każdej chwili, natomiast w razie zaistnienie zdarzeń wymienionych w § 32 ust.7 Statutu Banku, rada jest zobligowana takiego członka zarządu odwołać.

Pozwany wskazał także, że za całkowicie chybiony winien być uznany podniesiony w pozwie, zarzut nieważności złożonego powódce oświadczenia o wypowiedzeniu jej warunków pracy z tej przyczyny, że zostało ono podpisane wyłącznie przez prezesa zarządu – J. Ś. (1), co według powódki prowadzi do wniosku, że pracodawca nie był należycie reprezentowany, a złożone oświadczenie jest nieważne. Zgodnie z przepisem art.3[1] paragraf 1 kp za pracodawcę będącego jednostką organizacyjną czynności w sprawach z zakresu prawa pracy dokonuje osoba lub organ zarządzający tą jednostką albo wyznaczona do tego osoba. Prawo do jednoosobowego dokonywania przez prezesa banku czynności z zakresu prawa pracy wynika wprost z podjętej uchwały zarządu banku w oparciu o przepisy Statutu.

Zdaniem pozwanego bezzasadne jest także twierdzenie powódki, że bank dla usprawiedliwienia dokonanego wypowiedzenia warunków pracy i płacy, powołał się na fakt wymuszonej restrukturyzacji zarządu, które miały charakter pozorny, a zatem w sprawie nie mogą mieć zastosowania przepisy ustawy z 1 marca 2003 roku o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników. Zagadnienie to było już przedmiotem rozpatrywania wielu podobnych spraw przez Sąd Najwyższy i w świetle jego orzecznictwa utrwalony jest pogląd, że wypowiedzenia umowy o pracę z powodu odwołania pracownika z funkcji członka zarządu spółki handlowej następuje z przyczyn niedotyczących pracownika. Zatem wszystkie zgłoszone przez powódkę w pozwie żądania pozbawione są podstaw prawnych i dlatego powództwo winno w całości być oddalone.

W piśmie procesowym z dnia 10.06.2017 r. /k.194 - 197/ pełnomocnik powódki podtrzymał swoje dotychczasowe twierdzenia i żądanie pozwu w całości.

Pełnomocnik pozwanego w piśmie procesowym z dnia 5 września 2017 roku /k.233 – 244/ w pełni podtrzymał swoje dotychczasowe stanowisko reprezentowane w odpowiedzi na pozew i nadal wnosił o oddalenie powództwa w całości.

Sąd ustalił, co następuje:

W dniu 14 czerwca 1977 roku K. B. została zatrudniona w Banku Spółdzielczym w C. na wstępny staż pracy, który trwał do 15 września 1977 r. Następnie po pomyślnym ukończeniu stażu wstępnego, powierzono powódce stanowisko referenta. Z upływem lat powódka awansowała na stanowisko starszego referenta, inspektora, starszego inspektora, kierownika departamentu handlowego i z tymi awansami łączyła się podwyżka jej wynagrodzenia.

Uchwałą rady nadzorczej Banku Spółdzielczego w C. nr 20 z dnia 29 listopada 2006 roku powódka powołana została do pełnienia funkcji członka zarządu. Tego samego dnia strony zawarły umowę o pracę, na mocy której powierzono powódce z dniem 1 grudnia 2006 r. funkcję członka zarządu. Następnie aneksem nr (...) do umowy o pracę z dnia 29.11.2006 r. z dniem 1 czerwca 2011 r. powierzono powódce funkcję wiceprezesa zarządu Banku Spółdzielczego w C..

(Okoliczności bezsporne;

dowód: umowa o pracę – k. 3, 5, 22,140 i 175 akt osobowych [cz. B] oraz 17 – 20 akt;

przesłuchanie powódki k. 192 i 295 akt)

Powódka była dobrym pracownikiem, prawidłowo wykonywała swoje obowiązki pracownicze, za co otrzymywała awanse i nagrody. Podnosiła także swoje kwalifikacje zawodowe uczestnicząc w wielu szkoleniach oraz kursach. Otrzymała także w czerwcu 1999 roku odznakę „Zasłużony dla Bankowości RP”, w maju 2009 r. (...), a w maju 2014 roku „Złotą Odznakę za zasługi dla Spółdzielczości Bankowej im. F. S.. W okresie pracy u pozwanego ukończyła studia wyższe na Wydziale Nauk (...) M. K. w T. uzyskując w 2000 roku tytuł licencjata , a w 2002 roku tytuł magistra.

( dowód: zaświadczenia o odbyciu szkoleń i kursów k.58, 90, 94, 106, 107,114, 115,120,121,122,129, 132, 134, 136,138,139,147, 151,152, 157, 179, 198 i 208 akt osobowych [cz. B];

zawiadomienia o przyznaniu powódce nagród pieniężnych k.21,27, 31, 32, 35, 44, 49, akt osobowych [cz. B];

odpis legitymacji NBP nr (...) k.24 akt;

odpis legitymacji Krajowej Rady Spółdzielczej nr BS (...) i Krajowego Związku Banków Spółdzielczych nr (...) k.26 i 27 akt;

odpis dyplomu ukończenia studiów k.108 i 110 akt osobowych [cz. B];

zeznania świadka K. R. k.332 akt,

zeznania świadka I. G. (1) k.332 -333 akt,

zeznania świadka E. M. k.333 akt,

zeznania świadka M. N. k.333 akt,

zeznania świadka E. S. k.333 akt,

zeznania świadka J. Ś. (2) k.333 - 334 akt,

zeznania świadka A. K. k.357 -358 akt

przesłuchanie powódki k. 192 i 295 akt)

W działalności pozwanego Banku od kilku lat występowały nieprawidłowości, niewłaściwa szczególnie była polityka kredytowa i sytuacja Banku od około 4 lat była trudna. Przez 4 lata prowadzony był program naprawczy, który nie przyniósł spodziewanych efektów. W grudniu 2016 roku pracownicy pozwanego wystąpili do Komisji Nadzoru Finansowego z nowym programem naprawczym, jednak Spółdzielczy (...) uważał, że program ten jest niewystarczający i nie zmieni znacząco zaistniałej sytuacji, należy przede wszystkim zrekonstruować zarząd banku. W tym czasie skład zarządu stanowiły m. in.: prezes J. Ś. (1) i 2 wiceprezesi: M. N. i powódka. Były to osoby z długoletnim stażem, w wieku emerytalnym lub przedemerytalnym. W styczniu 2017 roku J. Ś. (1) miała ukończone 64 lata, M. N. 59, a powódka 58.

( dowód: zeznania świadka K. R. k.332 akt,

zeznania świadka I. G. (1) k.332 -333 akt,

zeznania świadka E. M. k.333 akt, zeznania świadka M. N. k.333 akt,

zeznania świadka E. S. k.333 akt,

zeznania świadka J. Ś. (2) k.333 - 334 akt,

zeznania świadka A. K. k.357 -358 akt

przesłuchanie powódki k. 192 i 295 akt)

W grudniu 2016 roku w Banku zaczęło się mówić, iż mają być zmiany organizacyjne w zarządzie. W dniu 22 grudnia 2016 roku do banku na spotkanie z prezes J. Ś. (2) przyjechał z P. prezes Spółdzielczego (...) Ochrony (...).

Dnia 3 stycznia 2017 roku odbyło się posiedzenie rady nadzorczej pozwanego w trybie awaryjnym. Tego dnia rada nadzorcza podjęła uchwałę nr 2/2017, na mocy której powódka została odwołana z funkcji wiceprezesa i członka zarządu pozwanego Banku i jako przyczynę odwołania wskazano restrukturyzację zarządu w związku z wystąpieniem organu zarządzającego systemem ochrony.

Decyzja o odwołaniu powódki została jej odczytana w dniu 3 stycznia 2017 r około godz.16.00.

Dnia 5 stycznia 2017 roku Spółdzielczy (...) Ochrony (...) wystosował pismo do prezesa zarządu pozwanego z zaleceniem dokonania do 15 stycznia 2017 r. zmian w przedłożonym przez Bank wewnętrznym programie naprawy oraz wydał szereg zaleceń zmierzających do ograniczenia ryzyka prowadzonej działalności i poprawy sytuacji pozwanego Banku m.in. dokonania zmian osobowych w zarządzie Banku

W okresie od 4 stycznia do 12 lutego 2017 roku powódka była nieobecna w pracy, wykorzystywała urlop wypoczynkowy. Po powrocie z urlopu w dniu 13 lutego 2017 roku powódce wręczono wypowiedzenie warunków umowy o pracę z dnia 29 listopada 2009 r. z zachowaniem trzymiesięcznego terminu wypowiedzenia, który upływał z dniem 31 maja 2017 r. Jako przyczynę wypowiedzenia dotychczasowych warunków umowy o pracę wskazano odwołanie powódki z funkcji wiceprezesa i członka zarządu Banku przez radę nadzorczą. W wypowiedzeniu tym zaproponowano powódce stanowisko specjalisty ds. monitorowania ryzyka z wynagrodzeniem 5.600,00 złotych miesięcznie. W tym czasie nie było w pozwanym Banku innego wolnego stanowiska pracy.

( dowód: odpis pisma Spółdzielczego (...) Ochrony (...) w P. z dnia 5.01.2017 r.k.189 – 191 akt;

wypowiedzenie warunków umowy z 13.02.2017 r. – k. 22 akt oraz k. 220 akt osobowych [cz. B];

zeznania świadka K. R. k.332 akt,

zeznania świadka I. G. (1) k.332 -333 akt,

zeznania świadka E. M. k.333 akt,

zeznania świadka M. N. k.333 akt,

zeznania świadka E. S. k.333 akt,

zeznania świadka J. Ś. (2) k.333 - 334 akt,

zeznania świadka A. K. k.357 -358 akt

przesłuchanie powódki k. 192 i 295 akt)

Po otrzymaniu wypowiedzenia zmieniającego powódka poprosiła o jeszcze jeden dzień urlopu, a od 15 lutego 2017 roku powódka przebywała na zwolnieniu lekarskim. Powódka uważała, że zaproponowane jej stanowisko narusza jej godność albowiem jest ono poniżej jej kwalifikacji, jak i doświadczenia oraz specjalistycznej wiedzy z zakresu bankowości uzyskanej na skutek wieloletniej pracy w banku.

W kwietniu 2017 roku z funkcji wiceprezesa pozwanego została odwołana M. N., a J. Ś. (1) – dotychczasowy prezes zarządu przeszła na emeryturę z dniem 31 października 2017 roku. Obecnie funkcję prezesa sprawuje W. Z.. Bank Spółdzielczy w C. został przejęty przez Bank Spółdzielczy w T..

(dowód: zeznania świadka K. R. k.332 akt,

zeznania świadka I. G. (1) k.332 -333 akt,

zeznania świadka E. M. k.333 akt,

zeznania świadka M. N. k.333 akt,

zeznania świadka E. S. k.333 akt,

zeznania świadka J. Ś. (2) k.333 - 334 akt,

zeznania świadka A. K. k.357 -358 akt ;

przesłuchanie powódki k. 192 i 295 akt

przesłuchanie pozwanego W. Z. k.296 akt)

Sąd zważył, co następuje:

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił w oparciu okoliczności bezsporne, dowody z dokumentów zgromadzonych w aktach sprawy i aktach osobowych powódki, zeznania świadków K. R. /k.332 akt/ , I. G. (1) /k.332 -333 akt/, E. M. /k.333 akt/, M. N. /k.333 akt/, E. S. /k.333 akt/, J. Ś. (2) /k.333 - 334 akt/, A. K. /k.357 -358 akt/, zeznania powódki, a także częściowo na podstawie przesłuchania w charakterze pozwanego W. Z. pełniącego obecnie funkcję prezesa

Sąd uznał za wiarygodne zeznania świadków K. R., I. G. (1), E. M., M. N., E. S., J. Ś. (2). Zeznania tych świadków są jasne, logiczne i konsekwentne oraz znajdowały oparcie w pozostałym materiale dowodowym. Świadkowie ci w sposób spójny przedstawili przyczyny wypowiedzenia powódce warunków umowy o pracę, podkreślali, że była dobrym pracownikiem, od wielu lat zatrudnionym w pozwanym Banku i potwierdzili, że jedyną przyczyną wypowiedzenia powódce umowy o pracę było jej odwołanie przez radę nadzorczą. Rada nadzorcza Banku korzystając ze swych kompetencji odwołując powódkę z funkcji wiceprezesa i członka zarządu przychyliła się do stanowiska Spółdzielczego (...) o konieczności rekonstrukcji zarządu. Świadkowie ci podkreślali także, że w późniejszych miesiącach zmienił się zarząd pozwanego zgodnie z wytycznymi Spółdzielczego (...) Ochrony (...) oraz to, że w chwili wręczenia powódce wypowiedzenia zmieniającego w pozwanym zakładzie pracy nie było innego wolnego stanowiska poza tym, które jej zaproponowano. Jeśli w zeznaniach występowały drobne rozbieżności to dotyczyły one, w ocenie Sądu okoliczności niemających istotnego znaczenia dla sprawy i mogły wynikać z upływu czasu i odmiennego postrzegania niektórych zdarzeń.

Sąd z dużą ostrożnością podszedł do zeznań świadka A. K.. Świadek sam przyznawał, iż miał zatargi z prezydium rady i zarządem. Sąd dal wiarę zeznaniom tego świadka jedynie w zakresie w jakim pokrywały się z zeznaniami innych świadków. Sąd nie uznał za wiarygodne twierdzenia, iż powódka w okresie od września do grudnia 2016 roku na spotkaniach z prezydium rady i zarządem zgłaszała jakiekolwiek zastrzeżenia do działalności Banku. Nie potwierdził tego żaden świadek, w tym K. R., któremu miała min. te zastrzeżenia zgłaszać.

Sąd w znacznej mierze uznał za wiarygodne zeznania powódki K. B., a mianowicie w zakresie, w jakim znajdują one potwierdzenie
w zebranym w sprawie materiale dowodowym i ustalonym stanie faktycznym. Przede wszystkim nie budzą wątpliwości twierdzenia powódki, że powódka zdawała sobie sprawę, że w działalności pozwanego Banku były nieprawidłowości i jego sytuacja była trudna, bezpodstawnie jednak sądziła, że uda się wybrnąć z tej sytuacji. Sąd nie dał natomiast wiary zeznaniom powódki, iż już w IV kwartale 2016 roku zgłaszała, iż w działalności Banku są nieprawidłowości. Sąd dal wiarę natomiast powódce, iż o nieprawidłowościach poinformowała prezydium rady nadzorczej w dniu 28 grudnia 2016 roku. W ocenie Sądu jednak była to reakcja powódki na powszechnie znaną informację, iż zarząd Banku ma być zreorganizowany. Sama powódka przyznała, iż poinformował ją o tym w grudniu 2016 roku inny pracownik – syn J. Ś. (2). Ponadto zauważyć należy, iż powódka stwierdziła, iż odmawiała podpisywania dokumentów, co miało jej zdaniem oznaczać, iż nie zgadzała się na nieprawidłowości w Banku. Jednakże sama powódka przyznała, iż podpisywała dokumenty, gdy były poprawione lub miała być kontrola. W ocenie Sądu świadczy to o tym, iż powódka akceptowała te nieprawidłowości i sama nawet je „tuszowała” przed kontrolą. Ponadto powódka wiedząc o nieprawidłowościach przez kilka lat nie zawiadomiła jednak organów ścigania chociaż była członkiem zarządu i do jej obowiązków należała szczególna dbałość o wizerunek i interesy pozwanego.

Nie budzą natomiast wątpliwości Sądu twierdzenia powódki, że w dniu 3 stycznia 2017 roku odczytano jej uchwałę rady nadzorczej o odwołaniu jej z funkcji wiceprezesa i członka zarządu, i że powyższą decyzję rady oceniła jako krzywdzącą ją. Nie skorzystała jednak ze środków prawnych i nie odwołała się od tej uchwały. Natomiast szczególnie dotknęła ją decyzja pracodawcy o wypowiedzeniu jej warunków pracy i zaproponowanie stanowiska pracy, które w jej odczuciu naruszało jej godność. Z zeznań wszystkich świadków wynikało jednak, że w tej chwili pozwany nie dysponował żadnym wyższym stanowiskiem poza tym, które powódce zaproponowano. Było to stanowisko równorzędne ze stanowiskiem kierowniczym tj. takim, które powódka zajmowała w 2006 roku, gdy powołana została na funkcję członka zarządu. Za prawdziwe uznać także należy twierdzenia powódki, że tego dnia tj. 13 lutego 2017 roku boleśnie odczuła też decyzję prezesa Banku, że nie mogła skorzystać już ze swojego dotychczasowego gabinetu gdyż w czasie jej nieobecności rzeczy znajdujące się w tym pomieszczeniu zostały spakowane do kartonu.

Sąd dał także wiarę powódce w tej części jej zeznań, że tego dnia poczuła się gorzej i usprawiedliwionym była prośba skierowana do pracodawcy o jeden dzień urlopu, a następnie skorzystanie z porady lekarza, który ocenił stan zdrowia powódki za nienajlepszy i uzasadniający zwolnienie powódki od wykonywania obowiązków pracowniczych.

Sąd dał wiarę zeznaniom W. Z. przesłuchanego w charakterze pozwanego. Jednakże zeznania te nie miały większego znaczenia dla rozstrzygnięcia sprawy, gdyż w chwili odwołania powódki z funkcji członka zarządu, a następnie wręczenia powódce wypowiedzenia zmieniającego warunki pracy i płacy, W. Z. nie był prezesem przedmiotowego Banku. W toku procesu Bank Spółdzielczy w C. został przejęty przez Bank Spółdzielczy w T., dlatego W. Z. nie był w stanie nic powiedzieć o okolicznościach wręczenia powódce wypowiedzenia warunków pracy i płacy. Oceniał pracę powódki dopiero post factum, na podstawie dokumentów i uważał, ze powódka została łagodnie potraktowana przez poprzednie władze Banku, że nie powinna otrzymać wypowiedzenia zmieniającego warunki pracy i płacy, a otrzymać zwolnienie dyscyplinarne.

Sąd uznał za wiarygodne dokumenty zgromadzone w toku postępowania. Prawdziwość dokumentów nie budziła bowiem wątpliwości i nie była kwestionowana przez strony.

Przechodząc do rozważań prawnych w pierwszej kolejności należy zauważyć, że zgodnie z art. z art. 32 § 1 pkt. 3 kp każda ze stron może rozwiązać za wypowiedzeniem umowę o pracę zawartą na czas nieokreślony. Zgodnie z § 2 powołanego artykułu rozwiązanie umowy o pracę następuje z upływem okresu wypowiedzenia. Zgodnie zaś z art. 42 § 1 kp przepisy o wypowiedzeniu umowy o pracę stosuje się odpowiednio do wypowiedzenia wynikających z umowy warunków pracy i płacy. Wypowiedzenie warunków pracy lub płacy uważa się za dokonane, jeżeli pracownikowi zaproponowano na piśmie nowe warunki( § 2.) W razie odmowy przyjęcia przez pracownika zaproponowanych warunków pracy lub płacy, umowa o pracę rozwiązuje się z upływem okresu dokonanego wypowiedzenia. Jeżeli pracownik przed upływem połowy okresu wypowiedzenia nie złoży oświadczenia o odmowie przyjęcia zaproponowanych warunków, uważa się, że wyraził zgodę na te warunki; pismo pracodawcy wypowiadające warunki pracy lub płacy powinno zawierać pouczenie w tej sprawie( § 3.)

W myśl natomiast art. 39 kp pracodawca nie może wypowiedzieć umowy o pracę pracownikowi, któremu brakuje nie więcej niż 4 lata do osiągnięcia wieku emerytalnego, jeżeli okres zatrudnienia umożliwia mu uzyskanie prawa do emerytury z osiągnięciem tego wieku. Zgodnie zaś z art. 43 kp pracodawca może wypowiedzieć warunki pracy lub płacy pracownikowi, o którym mowa w art. 39, jeżeli wypowiedzenie stało się konieczne ze względu na:

1) wprowadzenie nowych zasad wynagradzania dotyczących ogółu pracowników zatrudnionych u danego pracodawcy lub tej ich grupy, do której pracownik należy;

2) stwierdzoną orzeczeniem lekarskim utratę zdolności do wykonywania dotychczasowej pracy albo niezawinioną przez pracownika utratę uprawnień koniecznych do jej wykonywania.

Rozpoznając niniejszą sprawę, Sąd badał czy wypowiedzenie złożone powódce jest zgodne z prawem, czyli czy spełnione zostały wymogi formalne wynikające z przepisów prawa pracy, a po wtóre, czy jest ono uzasadnione. Sąd uwzględnia bowiem odwołanie pracownika jedynie wówczas, gdy wypowiedzenie jest nieuzasadnione lub narusza przepisy o wypowiadaniu umowy o pracę stosowanych do wypowiedzenia warunków pracy i płacy.

W niniejszej sprawie jako przyczynę wypowiedzenia warunków umowy o pracę wskazano fakt odwołania powódki z funkcji wiceprezesa i członka zarządu Banku przez radę nadzorczą. Podano również, iż dokonane przez radę nadzorczą Banku odwołanie jest efektem restrukturyzacji zarządu, związane z ubieganiem się przez Bank o środki z funduszu pomocniczego.

Analiza zacytowanych podanych powyżej przepisów nasuwa spostrzeżenie, że powódka jako osoba w wieku przedemerytalnym była chroniona przed wypowiedzeniem jej warunków umowy o pracę. Jednakże Bank wypowiadając powódce dotychczasowe warunki pracy i płacy zastosował (co wskazał w wypowiedzeniu) art. 10 ust. 1-3 w zw. z art. 5 ust. 5 pkt 1 ustawy z dnia 13 marca 2003 roku o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników (Dz. U. z 2016 r., poz. 1474). Zgodnie art. 5 ust. 5 pkt ustawy w okresie objęcia szczególną ochroną przed wypowiedzeniem lub rozwiązaniem stosunku pracy pracodawca może jedynie wypowiedzieć dotychczasowe warunki pracy i płacy pracownikowi, któremu brakuje nie więcej niż 4 lata do osiągnięcia wieku emerytalnego. Wskazany przepis na mocy art. 10 ust 1 ustawy stosuje się odpowiednio w razie konieczności rozwiązania przez pracodawcę zatrudniającego co najmniej 20 pracowników stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników, jeżeli przyczyny te stanowią wyłączny powód uzasadniający wypowiedzenie stosunku pracy lub jego rozwiązanie na mocy porozumienia stron, a zwolnienia w okresie nieprzekraczającym 30 dni obejmują mniejszą liczbę pracowników niż określona w art. 1. Pracodawca może wypowiedzieć warunki pracy i płacy pracownikom, których stosunek pracy podlega z mocy odrębnych przepisów szczególnej ochronie przed wypowiedzeniem lub rozwiązaniem i wobec których jest dopuszczalne wypowiedzenie stosunku pracy w ramach grupowego zwolnienia, jeżeli z przyczyn określonych w ust. 1 nie jest możliwe dalsze ich zatrudnianie na dotychczasowych stanowiskach pracy.

Z powyższego wynika, iż Bank mógł wypowiedzieć powódce dotychczasowe warunki pracy na podstawie ustawy z dnia 13 marca 2003 roku o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników. Jednak, aby Bank mógł zastosować tę ustawę, przyczyna wypowiedzenia warunków umowy o pracę nie mogła chociażby w części leżeć po stronie pracownika, o czym będzie mowa w dalszej części uzasadnienia.

Oceniając złożone powódce wypowiedzenie, na wstępie należy podkreślić, iż w niniejszym postępowaniu Sąd nie badał legalności odwołania powódki z funkcji wiceprezesa i członka zarządu. W orzecznictwie Sądu Najwyższego ugruntowany jest pogląd, iż odwołany członek zarządu może zakwestionować taką uchwałę w trybie przewidzianym przez przepisy prawa handlowego. Sąd pracy nie jest uprawniony do oceny legalności niezaskarżonej uchwały o odwołaniu członka zarządu. (zob. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 17 lutego 2004 roku, I PK 305/03, wyrok Sądu Najwyższego z dnia 23 lutego 1984 roku, I PR 10/84, wyrok Sądu Najwyższego z dnia 14 lipca 2011 roku, III PK 9/11). Skoro powódka nie zakwestionowała uchwały rady nadzorczej w trybie przepisów prawa handlowego, w niniejszym postępowaniu poza kognicją Sądu pozostała kwestia legalności tej uchwały.

Przyjmuje się również, iż odwołanie ze stanowiska członka zarządu spółki, które nie zostało skutecznie podważone w trybie przepisów prawa handlowego, z reguły stanowi przyczynę uzasadniającą wypowiedzenie umowy o pracę (art. 45 § 1 KP) pracownikowi zatrudnionemu w charakterze członka tego zarządu (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 26 stycznia 2000 r., I PKN 479/99).

Jak już zostało wskazane powyżej, powódka nie kwestionowała decyzji rady nadzorczej o odwołaniu jej z funkcji wiceprezesa i członka zarządu Banku, dlatego Sąd w niniejszej sprawie nie badał, czy przyczyna podana w odwołaniu, a więc reorganizacja zarządu jest prawdziwa. Sąd jednak badał czy podana w wypowiedzeniu przyczyna, a więc odwołanie z funkcji członka zarządu była jedyną przyczyną wypowiedzenia zmieniającego warunki pracy i płacy. Powódka bowiem w chwili otrzymania wypowiedzenia była w tzw. okresie ochronnym wynikającym z art. 39 kp. Pracodawca mógł jednak wypowiedzieć powódce warunki pracy i płacy na podstawie przepisów ustawy z dnia 13 marca 2000 roku o szczególnych zasadach rozwiązywania stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracownika. Warunkiem jednak było, aby przyczyna wypowiedzenia nie leżała po stronie pracownika. W orzecznictwie Sądu Najwyższego przyjmuje się, że wypowiedzenie umowy o pracę z powodu odwołania pracownika z funkcji członka zarządu następuje z przyczyn niedotyczących pracownika w rozumieniu art. tej ustawy, chyba że zostanie udowodnione, iż przyczyną odwołania były okoliczności dotyczące pracownika (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 2 lutego 2010 roku, II PK 184/09). W toku niniejszego postępowania nie zostało wykazane, aby przyczyną wypowiedzenia powódce dotychczasowych warunków pracy i płacy były inne okoliczności, niż odwołanie jej z funkcji członka zarządu. Świadkowie zgodnie twierdzili, iż powódka była dobrym pracownikiem i jedyną przyczyną wypowiedzenia był fakt odwołania z funkcji członka zarządu. Co prawda z zeznań powódki i świadka A. K. wynika, iż przyczyną wypowiedzenia dotychczasowych warunków pracy mogło być to, że powódka zaczęła zgłaszać nieprawidłowości. W ocenie Sądu jednak powódka zaczęła zgłaszać nieprawidłowości już po tym jak w Banku pojawiły się informacje o planowanej reorganizacji zarządu. Zatem w chwili gdy powódka zaczęła zgłaszać nieprawidłowości było już wiadomo, że powódka może zostać odwołana z funkcji członka zarządu i w konsekwencji czego otrzymała wypowiedzenie zmieniające. Oczywistym jest, iż skoro powódka została odwołana przez radę nadzorczą z funkcji wiceprezesa i członka zarządu, jej stosunek pracy musiał ulec zmianie.

Sąd również nie uznał za zasadny zarzut powódki, iż zaproponowane stanowisko - specjalisty ds. monitorowania ryzyka, było nieodpowiednie dla powódki. Świadek I. G. (2) wskazała, iż stanowisko zaproponowane powódce jest stanowiskiem na równi z kierowniczym. Natomiast świadek M. N. zeznała, iż jest to raczej wyższe stanowisko i wskazała, że specjalista podlega bezpośrednio pod prezesa Banku. Ponadto, należy zauważyć, iż w chwili wypowiedzenia powódce warunków pracy i płacy Bank nie dysponował innym kierowniczym stanowiskiem, poza stanowiskiem członka zarządu, na które powódka z przyczyn oczywistych nie mogła już zostać zatrudniona.

Na koniec należy odnieść się do zarzutu stawianego przez pełnomocnika powódki jakoby złożone powódce wypowiedzenie było wadliwe, gdyż zostało podpisane jedynie przez prezesa zarządu Banku (...), podczas, gdy zgodnie z zasadą reprezentacji obowiązującymi Bank Spółdzielczy, Bank reprezentowany jest przez dwóch członków zarządu lub dwóch pełnomocników zarządu. Zarzut ten okazał się całkowicie chybiony. Powszechnie wiadomym jest, iż przez reprezentację spółki czy banku rozumie się działanie danego podmiotu w stosunkach zewnętrznych, wobec kontrahentów, sądów czy organów administracji. Pod pojęciem reprezentacji zatem nie mieszczą się działania podejmowane w stosunkach wewnętrznych min. wobec pracowników. W myśl art. 3 ¹ § 1 kp za pracodawcę będącego jednostką organizacyjną czynności w sprawach z zakresu prawa pracy dokonuje osoba lub organ zarządzający tą jednostką albo inna wyznaczona do tego osoba. Prawo do jednoosobowego dokonywania przez prezesa Banku czynności z zakresu prawa pracy wynika z pełnomocnictwa udzielonego przez zarząd Banku J. Ś. (1). Wskazano w nim, iż prezes Banku uprawniony jest do jednoosobowego dokonywania czynności związanych z kierowaniem bieżącą działalnością Banku, w tym do podejmowania decyzji osobowych.

Reasumując, w ocenie Sądu wypowiedzenie powódce warunków pracy i płacy było zgodne z prawem, dlatego Sąd oddalił powództwo.

W myśl art. 102 kpc, Sąd nie obciążył powódki kosztami zastępstwa procesowego poniesionymi przez stronę pozwaną, uznając, iż sprawa miała skomplikowany charakter, a powódka wnosząc sprawę kierowała się subiektywnie pojętym poczuciem krzywdy, iż po długoletniej pracy została odwołana z funkcji wiceprezesa i członka zarządu Banku.

Z tych samych powodów, kosztami sądowymi od uiszczenia której powódka był zwolniona Sąd obciążył Skarb Państwa.