Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt I ACa 301/18

POSTANOWIENIE

Dnia 18 czerwca 2018 roku

Sąd Apelacyjny w Katowicach I Wydział Cywilny w składzie:

Przewodniczący

SSA Roman Sugier (spr.)

SSA Elżbieta Karpeta

SSA Tomasz Ślęzak

po rozpoznaniu w dniu 18 czerwca 2018 roku w Katowicach

na posiedzeniu niejawnym

skargi W. L. i I. L. (1) o wznowienie postępowania

w sprawie z powództwa W. L. przeciwko (...) Spółdzielni Mieszkaniowej w M. o ochronę dóbr osobistych, zakończonej prawomocnym wyrokiem Sądu Apelacyjnego w Katowicach z dnia 18 grudnia 2013 roku, sygn. akt I ACa 603/13

p o s t a n a w i a:

odrzucić skargę.

SSA Tomasz Ślęzak SSA Roman Sugier SSA Elżbieta Karpeta

Sygn. akt I ACa 301/18

UZASADNIENIE

W. L. i I. L. (1) w dniu 21 grudnia 2017 roku wnieśli skargę o wznowienie postępowania zakończonego prawomocnym wyrokiem w sprawie I C 188/12, w której oddalono powództwo W. L. przeciwko (...) Spółdzielni Mieszkaniowej w M. o przeproszenie i zadośćuczynienie w kwocie 150.000 zł za naruszenie dóbr osobistych, wyrażające się w pozwaniu powoda i jego dorosłych dzieci o zapłatę opłat eksploatacyjnych za lokal spółdzielczy. Skarżący domagali się uwzględnienia roszczeń dochodzonych w sprawie o naruszenie dóbr osobistych.

Sąd Apelacyjny zważył, co następuje:

Skarga podlegała odrzuceniu z mocy art. 410 § 1 k.p.c. jako niedopuszczalna.

W orzecznictwie Sądu Najwyższego przyjęto, że skarga o wznowienie postępowania nie opiera się na ustawowej podstawie w rozumieniu tego przepisu zarówno wtedy, gdy przytoczona w niej podstawa nie odpowiada wzorcowi którejkolwiek z podstaw wznowienia (art. 401, 401 1, 403, 404 k.p.c.) jak i wówczas, gdy podstawa ta odpowiada wprawdzie temu wzorcowi, lecz w rzeczywistości nie wystąpiła. Według tego dominującego poglądu, badanie oparcia skargi na ustawowej podstawie nie ogranicza się więc do kontroli, czy wskazane w skardze okoliczności odpowiadają ustawowym podstawom wznowienia, ale obejmuje również ustalenie, czy podstawa rzeczywiście istnieje.

Zgodnie zaś z art. 403 § 2 k.p.c. można żądać wznowienia w razie późniejszego wykrycia prawomocnego wyroku dotyczącego tego samego stosunku prawnego albo wykrycia takich okoliczności faktycznych lub środków dowodowych, które mogłyby mieć wpływ na wynik sprawy, a z których strona nie mogła skorzystać w poprzednim postępowaniu. Zarówno w orzecznictwie, jak i w doktrynie przyjmuje się, że okoliczności faktyczne lub środki dowodowe, o których stanowi art. 403 § 2 k.p.c. to takie, które istniały w czasie trwania poprzedniego postępowania, lecz nie były znane stronie i z tej przyczyny nie mogły być przez nią wykorzystane w tym postępowaniu. Muszą to być przy tym takie okoliczności faktyczne lub środki dowodowe, do których strona nie miała dostępu i nie mogła ich znać. Nie stanowi podstawy wznowienia ani środek dowodowy powstały po wydaniu zaskarżonego orzeczenia, ani istniejący przed jego wydaniem i znany stronie, którego w poprzednim postępowaniu nie powołała, choć istniała taka możliwość i obiektywna potrzeba. Chodzi o to, aby okoliczności faktyczne lub środki dowodowe zostały wykryte po prawomocnym zakończeniu poprzedniego postępowania, a więc o takie okoliczności lub środki dowodowe, o których strona dopiero wówczas powzięła wiadomość w sposób pozwalający na ich powołanie (zob. uchwała składu siedmiu sędziów Sądu Najwyższego z dnia 21 lutego 1969 r., III PZ 63/68, OSNCP 1969, nr 12, poz. 208 oraz postanowienia Sądu Najwyższego z dnia 15 maja 1968 r., I CO 1/68, OSNCP 1969, nr 2, poz. 36, z dnia 21 lipca 1982 r., II CO 4/82, z dnia 12 października 1993 r., I CO 29/93, z dnia 17 stycznia 2001 r., IV CKN 1515/00, z dnia 10 lutego 2006 r., I PZ 33/06, OSNP 2007, nr 3-4, poz. 48, z dnia 15 maja 2007 r., V CZ 36/07, z dnia 16 maja 2008 r., III CZ 20/08, z dnia 22 lipca 2008 r., II UZ 31/08, z dnia 2 lutego 2010 r., II UK 167/09, z dnia 6 maja 2010 r., III PZ 3/10, z dnia 17 czerwca 2010 r., III CZ 18/10, z dnia 22 lipca 2010 r., I CSK 601/09, z dnia 26 stycznia 2011 r., II UZ 42/10, z dnia 1 kwietnia 2011 r., III CZ 13/11, z dnia 18 kwietnia 2011 r., III UZ 6/11, z dnia 25 maja 2011 r., II CZ 20/11, z dnia 16 stycznia 2014 r., IV CZ 104/13, i z dnia 11 grudnia 2014 r., I PZ 27/14).

Wnosząc skargę o wznowienie postępowania zakończonego prawomocnym wyrokiem w sprawie I ACa 603/13, skarżący odnieśli się do wyniku sprawy z powództwa (...) Spółdzielni Mieszkaniowej w M., wszczętej przeciwko nim oraz M. L., I. L. (2) i D. L. o zapłatę 20.852,23 zł z tytułu opłat eksploatacyjnych za lokal spółdzielczy, która toczyła się przed Sądem Rejonowym w Myszkowie pod sygn. akt I C 170/12, zaś przed Sądem Okręgowym w Częstochowie pod sygn. akt VI Ca 322/16. W przywołanej sprawie Sąd wydał wyrok, w którym uwzględnił powództwo tylko względem skarżących, a oddalił powództwo wobec pozostałych pozwanych - dzieci skarżących. Skarżący w skardze o wznowienie wywodził, że po uprawomocnieniu się tego wyroku, Spółdzielnia Mieszkaniowa winna pozaprocesowo uwzględnić roszczenia dochodzone przez W. L. w sprawie o ochronę dóbr osobistych (I C 188/12, I ACa 603/13), a następnie potrącić z nimi wierzytelność z tytułu zaległych opłat eksploatacyjnych, która zasądzona została w sprawie I C 170/12. Brak podjęcia przez Sąd wskazanych wyżej czynności stanowił dla skarżącego podstawę wznowienia postępowania w sprawie I C 188/12. Jednocześnie skarżący jako podstawę wznowienia postępowania wskazał błędne rozdzielenie postępowań w sprawach I C 188/12 oraz I C 170/12 i osobne rozpoznanie złożonego przez niego pozwu wzajemnego, bez zawieszenia postępowania w sprawie I C 188/12 do czasu zakończenia postępowania w sprawie I C 170/12

W tym miejscu wskazać należy, że możliwość wznowienia postępowania na podstawie art. 403 § 2 k.p.c. jest uzależniona od łącznego zaistnienia trzech przesłanek: po pierwsze wykrycia, po uprawomocnieniu się wyroku, nowych faktów lub dowodów, które istniały już w toku tego postępowania, ale nie zostały w nim powołane, po drugie możliwości ich wpływu na wynik sprawy i po trzecie niemożności skorzystania z nich przez stronę w poprzednim postępowaniu.

Mając na względzie treść wskazanego wyżej przepisu, należy zauważyć, że okoliczności wskazane w skardze nie mogą stanowić przesłanek do wznowienia postępowania przewidzianych w art. 403 § 2 k.p.c. Takiej podstawy nie stanowi bowiem okoliczność, iż Sąd nie uwzględnił roszczenia dochodzonego w sprawie objętej skargą w trybie „pozaprocesowym”. Nie może również stanowić podstawy do wznowienia postępowania fakt, iż w sprawie I C 170/12 doszło do wydania rozstrzygnięcia uwzględniającego powództwo tylko względem skarżących, a oddalającego powództwo wobec dzieci skarżących. Trzeba bowiem uwzględnić, że fakt wytoczenia powództwa o zapłatę należności eksploatacyjnych przez spółdzielnię przeciwko skarżącemu i jego pełnoletnim dzieciom, stanowił podstawę wniesienia przez skarżącego powództwa o ochronę dóbr osobistych. Wskazana okoliczność miała więc znaczenie jedynie dla rozstrzygnięcia w sprawie I ACa 603/13. Ponadto do przesłanek wznowienia postępowania nie sposób zaliczyć okoliczności, iż pozew wzajemny wniesiony przez skarżącego nie został rozpoznany w toku sprawy I C 188/12, natomiast wyłączony został do odrębnego postępowania. Na marginesie należy jedynie zauważyć, iż kwestia dotycząca złożonego pozwu wzajemnego była już przedmiotem szczegółowych rozważań Sądu Okręgowego.

Tym samym zdaniem Sądu Apelacyjnego okoliczności podnoszone w skardze o wznowienie postępowania nie stanowią przesłanek, które pozwoliłyby na wznowienie postępowania zakończonego prawomocnym wyrokiem w sprawie I ACa 603/13.

Biorąc więc pod uwagę powyższe okoliczności, Sąd Apelacyjny, na podstawie art. 410 § 1 k.p.c., odrzucił skargę.

SSA Tomasz Ślęzak SSA Roman Sugier SSA Elżbieta Karpeta