Pełny tekst orzeczenia

0.0.0.0.0.1 sygn. akt II Ka 125/20

0.0.0.0.0.1.1

0.0.0.0.0.1.2WYROK

0.0.0.0.0.1.2.1W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ

0.0.0.0.0.1.2.2POLSKIEJ

dnia 24 listopada 2020r.

Sąd Okręgowy w Sieradzu – II Wydział Karny, w składzie:

Przewodniczący

-

sędzia Jacek Klęk

Protokolant

-

-

staż. Magdalena Tomczyk

st. sekr. sąd. Katarzyna Ślipek

przy udziale pełnomocnika Urzędu Skarbowego w Zduńskiej Woli B. W., po rozpoznaniu dnia 18 XI 2020 r. sprawy P. J. (1) oskarżonego o czyn z art. 56§2 k.k.s. w zw. z art. 61§1 k.k.s. w zw. z art. 62§2 k.k.s. w zw. z art. 6§2 k.k.s. w zw. z art. 7§1 k.k.s. i art. 9§3 k.k.s., na skutek apelacji oskarżonego od wyroku Sądu Rejonowego w Zduńskiej Woli z 27 lutego 2020 r. w sprawie II K 48/19,

1.  Utrzymuje zaskarżony wyrok w mocy;

2.  Zasądza od P. J. (2) na rzecz Skarbu Państwa:

a)  960 (dziewięćset sześćdziesiąt) złotych tytułem opłaty oraz

b)  20 (dwadzieścia) złotych tytułem zwrotu wydatków postępowania odwoławczego.

UZASADNIENIE

Formularz UK 2

Sygnatura akt

II Ka 125/20

Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników:

0

1.  CZĘŚĆ WSTĘPNA

1.1.  Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji

Wyrok Sądu Rejonowego w Zduńskiej Woli z 27 lutego 2020 r. sygn. akt II K 48/19.

1.2.  Podmiot wnoszący apelację

☐ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ oskarżyciel posiłkowy

☐ oskarżyciel prywatny

☒ obrońca

☐ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ inny

1.3.  Granice zaskarżenia

1.1.1.  Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

co do winy

co do kary

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.1.2.  Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

art. 438 pkt 3 k.p.k. błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia, jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

art. 439 k.p.k.

brak zarzutów

1.4.  Wnioski

uchylenie

zmiana

2.  Ustalenie faktów w związku z dowodami
przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy

1.5.  Ustalenie faktów

1.1.3.  Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.1.1.1.

1.1.4.  Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.1.2.1.

1.6.  Ocena dowodów

1.1.5.  Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 2.1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

1.1.6.  Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 2.1.1 albo 2.1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

3.  STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków

Lp.

Zarzut

3.1.

1.  Obraza przepisów postępowania, która miała wpływ na treść orzeczenia, a mianowicie art. 7 k.p.k. poprzez dowolną, a nie swobodną ocenę materiału dowodowego zgromadzonego w sprawie z pominięciem zasad prawidłowego rozumowania oraz wskazań wiedzy i doświadczenia życiowego, a to:

  • a)  Decyzji Naczelnika US w (...) z dnia 15 maja 2015 roku z której wynika fakt, że na gruncie prawa administracyjnego zakwestio-nowane zostały zdarzenia gospodarcze pomiędzy wskazanymi w niej stronami, natomiast brak możliwości wywodzenia, że umowy były nieważne, a oskarżony swoim działaniem wypełnił stronę podmiotową zarzucanego mu czynu,

    b)  art. 6 k.p.k. w zw. z art. 170§1 pkt 2 i 5 k.p.k. poprzez bezzasadne oddalenie wniosku dowodowego o przesłuchanie świadka L. W. w sytuacji gdy wniosek ten zmierzał do wykazania że to właśnie świadek dokonywał analizy gospodarczej i dokonywał wprowadzenia zmian w przedsiębiorstwie oskarżonego, a co za tym idzie oskarżony dopełnił wszelkich możliwości związanych z uznaniem podjętych działań za prawidłowe,

2.  Błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia, który miał wpływ na treść orzeczenia, a polegający na:

a)  pominięciu w ustaleniach faktycznych okoliczności wynikających z umowy o doradztwo gospodarcze z dnia 10 sierpnia 2012 roku świadczących o zleceniu działań mających wdrożyć w przedsiębiorstwie zarządzanym przez oskarżonego koncepcji optymalizacji zatru-dnienia, a co za tym idzie skorzystanie z usług profesjonalnego podmiotu wprowadzającego również tożsame rozwiązania w (...) sp. z o.o., braku winy w przypisanym oskarżonemu skarżonym wyrokiem czynie,

b)  pominięciu w ustaleniach faktycznych okoliczności wynikających z wyroku wydanego przez Sąd Apelacyjny w Łodzi z dnia 4 grudnia 2018 roku którym zmieniono uprzednie orzeczenie i wskazano, że część pracowników zatrudnianych przez spółki outsourcingowe i skierowanie ich do pracy w przedsiębiorstwie zarządzanym przez oskarżonego była prawnie skuteczna, a co za tym idzie wskazującego na okoliczności związane z brakiem możliwości uznania umów zawartych z ww. firmami za nieważne oraz problemów interpretacyjnych jakie wówczas występowały w kwestiach związanych z outsourcingiem pracowniczym, jak również zeznań świadków tj. pracowników zatrudnionych przez spółki outsourcingowe i skierowanych do pracy w (...) co do okoliczności związanych z wypłatami prócz wynagrodzeń innych dodatków w tym wynikających z urlopów wakacyjnych,

c)  sprzecznych ustaleniach faktycznych, wzajemnie się wykluczających, a stanowiących z jednej strony o zawarciu z przedsiębiorstwami świadczącymi usługi outsourcingu pracow-niczego umów i kolejno zawieraniu porozumień co do zbywania z przedmiotowych umów praw i obowiązków pkt 1.1 uzasadnienia, podczas gdy w dalszej części Sąd meriti twierdzi, że umowy te były nieważne (umowa nieważna uważana jest za niezawartą) co pozostaje ze sobą w sprzeczności której nie da się pogodzić, a tym bardziej zrozumieć i zaakceptować,

d)  przyjęciu, że J. K. (1) zostało zlecone - przez firmę (...) sp. z o.o. liczenie podstaw wynagrodzeń pracowników, którzy przejęci przez ww. podmiot świadczyli pracę na rzecz (...), a ponadto że posiadała stosowne pełnomocnictwo do czynności związanych z prawem prace, podczas gdy Sąd meriti twierdzi - przypisując oskarżonemu popełnienie czynu przestępnego - że pomiędzy (...), a przedsiębiorstwami świadczącymi usługi outsourcingu pracowniczego w tym (...) sp. z o.o. nie było żadnych zdarzeń gospodarczych,

e)  pominięciu w ustaleniach faktycznych okoliczności wynikających z protokołu z czyn-ności sprawdzających z okresu poprzedzającego wszczęcie kontroli zakończonej Decyzją z dnia 15 maja 2015 roku w którym wówczas nie stwierdzono żadnych nieprawidłowości w przedsiębiorstwie zarządzanym przez oskarżonego, a który to protokół z czynności sprawdzających dotyczy tożsamego okresu jaki obejmuje ww. Decyzja,

f)  błędnym przyjęciu przez Sąd meriti, że oskarżony nie wiedział, że pracownicy wykonują pracę na jego rzecz i pod jego kierownictwem co świadczy, że miał pełną świadomość wypełnienia znamion czynu przestępnego, podczas gdy w rzeczywistości przedsiębiorstwa outsourcingowe miały status agencji pracy tymczasowej świadczącej usługi w ww. materii, a ustawowe pojęcie pracodawcy użytkownika - jakim był (...) - stanowi, że jest to pracodawca lub podmiot niebędący pracodawcą w rozumieniu przepisów Kodeksu pracy wyznaczający pracownikowi skierowanemu przez agencję (w tym przypadku spółki outsourcingowe) zadania i kontrolujący ich wykonanie,

g)  wystawił nierzetelną fakturę VAT na rzecz podmiotu (...) podczas gdy w rzeczywistości w porozumieniu z ww. przedsiębiorstwem dokonał zakupu odzieży ochronnej dla pracowników tegoż przedsiębiorstwa skierowanych do pracy u pracodawcy użytkownika tj. (...)-u,

h)  założeniu a priori przez Sad meriti, że umowy współpracy pomiędzy przedsiębiorstwami świadczącymi usługi outsourcingu pracowniczego są umowami nieważnymi bez rozważenia przedmiotowej kwestii na gruncie prawa cywilnego i niezbadanie ich pod kątem art. 65§2 kc tj. jaki był zgodny zamiar stron i cel umowy, podczas gdy mimo nazwania w ich treści, że dochodzi do przejęcia zakładu pracy strony miały na celu świadczenia usług outsourcingu pracowniczego,

i)  pominięcie w ustaleniach Sądu meriti faktu, że zarządzana przez oskarżonego spółka (...) posiada status pokrzywdzonego przez przedsiębiorstwa outsourcingowe w sprawie prowadzonej przez Prokuraturę z (...) na skutek złożenia przez P. J. (2) zawiadomienia po dowiedzeniu się o problemach jakie spowodowało zawarcie z ww. podmiotami umów,

j)  przyjęciu że oskarżony dopuścił się przypisanego mu czynu podczas gdy prawidłowe ustalenia faktyczne do takich wniosków prowadzić nie mogą.

☐ zasadny

☐ częściowo niezasadny

☒ niezasadny

☐ zasadny

☐ częściowo niezasadny

☒ niezasadny

☐ zasadny

☐ częściowo niezasadny

☒ niezasadny

☐ zasadny

☐ częściowo niezasadny

☒ niezasadny

☐ zasadny

☐ częściowo niezasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Na wstępie należy zaznaczyć, że Sąd zdecydował się najpierw omówić przyczynę utrzymania wyroku Sądu I instancji w mocy, bez odnoszenia się bezpośredniego do zgłoszonych zarzutów, albowiem będzie to stanowiło o istocie wydanego rozstrzygnięcia. Omówienie z odniesieniem się do zarzutów nastąpi w kolejnych akapitach. Jednocześnie Sąd nie zdecydował się na grupowanie zarzutów, albowiem każdy z tych zarzutów jest związany z pierwszą częścią omówienia przyczyny rozstrzygnięcia.

Uwzględniając powyższe należy wskazać, że zgodnie z zeznaniami A. A. (k. 104 v) rekrutacja pod szyldem spółki (...) prowadzona była przez H. G.. Z zeznań H. G. (k. 348v-349 w zw. z k. 118v-199) wynika, że poczynając od chwili negocjacji prowadzonych przez oskarżonego w imieniu spółki (...) z (...) ich istotą była optymalizacja kosztów. W celu zminimalizowania kosztów działalności podpisano jednak umowę outsourcingu pracowniczego, który zgodnie z art. 23 1 Kodeksu pracy wymaga przejścia zakładu pracy lub jego części na innego pracodawcę, w celu wypełnienia dyspozycji tej instytucji. (...) bowiem w najprostszym ujęciu oznacza przeniesienie wydzielonej części przedsiębiorstwa do zarządzania innemu podmiotowi, przy czym nie jest to przeniesienie wycinka działań na konkretnym polu, lecz de facto zlecenie prowadzenia określonych spraw spółki w całości wyłącznie innej firmie. W niniejszej sprawie doszło do naruszenia zasad działania firmy outsourcingowej. Już w czerwcu 2012 r. Sąd Najwyższy wskazał na kryteria oceny skuteczności umowy outsourcingu pracowniczego (wyrok w sprawie PK 10/12 z 14 czerwca 2012 r.). Należy wskazać, że na oskarżonym spoczywał obowiązek pozostawania na bieżąco z uregulowaniami prawnymi dotyczącym prowadzenia przedsiębiorstwa, co dotyczy również badania orzecznictwa w newralgicznych aspektach. Jest to o tyle istotne, że oskarżonego kwestionowanym wyrokiem uznano winnym podania nieprawdziwych danych w deklaracjach dla podatku od towarów i usług (...)-7 począwszy od deklaracji za miesiąc lipiec 2012 r., a więc już po wydaniu powyższego orzeczenia. Oskarżony ponadto, w ramach tego samego obowiązku, winien dokonać samodzielnych ustaleń w oparciu o wszechstronną analizę prawną, czy podpisane umowy mieściły się w ramach zasad działania outsourcingu, jest to bowiem wymagane od osób prowadzących działalność gospodarczą. Intencją zaś umów z (...) (i innymi spółkami) było wyłącznie formalne zatrudnienie i rozliczanie przez (...) (i inne spółki) pracowników (...), w sytuacji gdy pracownicy ci funkcjonowali nadal w strukturze przedsiębiorstwa spółki (...). Nie mogło być mowy o formalnym delegowaniu pracowników do (...) i pozostałych spółek, albowiem ci funkcjonowali w strukturach „ podległości spółki (...). Warto zwrócić uwagę, że chociażby wynagrodzenia pracowników wypłacane były przez (...) do obejścia warunków outsourcingu dochodziło poprzez uwzględnianie wynagrodzeń w płatnościach za faktury wystawione przez (...) jako kompensaty należności. Taki sposób działania uwypukla zamiar oskarżonego obliczony nie tyle na wyzbyciu się części przedsiębiorstwa a usiłowaniu pod pozorem legalnego outsourcingu narażenie Skarbu Państwa na uszczuplenie podatku od towarów i usług. Z zeznań J. K. (2) wprost wynika, że wszelkie dane dotyczące ustalenia wymiaru wynagrodzenia poszczególnych pracowników otrzymywała nie z firmy (...) (i innych) lecz spółki (...). Jednocześnie świadek w prostym sposób opisała istotę roli spółki (...), a także R. czy (...) jako podmiotów jedynie wystawiających faktury za wynagrodzenie pracowników świadczących pracę w ramach dotychczasowej spółki (...). Umowy te w jaskrawy sposób cechowała pozorność. W niniejszej sprawie, ze wspomnianego dowodu wynika, że wyłącznie w szczątkowym zakresie spółki (...) zajmowały się wyłącznie kwestiami wynagradzania pracowników, natomiast całość pozostałych elementów związanych funkcjonowaniem pracowników, nadal pozostawały w gestii (...) i zarządzającego nim oskarżonego. Pozorność tych umów klarownie wynika i z zeznań K. P. (k. 350v-351 w zw. z k. 109-110). Świadek wprost wskazuje, że po przejęciu pracowników przez firmę (...) miejsce wykonywania pracy oraz zakres obowiązków pozostał dokładnie ten sam. Firmy (...) czy (...) zajmowały się jedynie wypłatą wynagrodzenia. Znamiennym jest i to, że wymogiem ze strony (...) w odniesieniu do wskazanych spółek było wyłącznie to, by warunki płacy i pracy nie uległy zmianie. Nie dochodziło do przekształcenia struktury podległości służbowej. Jednocześnie warto zauważyć, że choć umowa podpisana między (...) a innymi spółkami odnosi się do zakres usług obejmujących de facto całą działalność (...) (ogólnikowo ale jednak), to w rzeczywistości doszło jedynie do świadczenia usług w zakresie wypłaty wynagrodzeń pracowników (np. k. 219). Nawet wskazanie w podstawie porozumienia art. 23 1 Kodeksu pracy (np. k. 218) nie powoduje, że umowy rzeczywiście miały na celu realizacje usług w sposób zgodny z powołanym przepisem. Przepis art. 23 1 Kodeksu pracy nie jest samoistną przesłanką przejścia zakładu pracy lub jego części na innego pracodawcę, lecz zakreśla jedynie skutki prawne takiego transferu. Istotą jest zatem przejęcie faktyczne władztwa nad zakładem pracy lub jego częścią. Zaoferowanie jedynie możliwości korzystania z substratu majątkowego (np. k. 219) bez faktycznego przejęcie i transferu tego substratu, podobnie jak w przypadku braku rzeczywistego transferu pracowników, stanowi naruszenie art. 23 1 Kodeksu pracy decydujące o pozorności samej czynności.

Powyższe wskazuje zaś, że pomimo pewnych mankamentów, w szczególności w uzasadnieniu, zaskarżone orzeczenie prawidłowo stwierdziło konieczność poniesienia przez oskarżonego odpowiedzialności karnej. Oskarżony wyczerpał swoim zachowaniem znamiona przypisanego czynu, bowiem zawarte umowy prowadziły do celowego obejścia prawa i w świetle prawa były nieważne.

Co tyczy się zarzutu z pkt. 1.a – powalane powyżej dowody, uznane przez Sąd Rejonowy za wiarygodne wprost stanowią o tym, że orzekając Sąd Rejonowy miał na uwadze dowody, które stanowią podstawę ustalenia tego, że umowa podpisana przez oskarżonego była czynnością pozorna nieważną. Konkluzja ta jest tożsama z istotą decyzji Naczelnika Urzędu Skarbowego w (...) z 15 maja 2015 r. To zaś oznacza, że co prawda Sąd Rejonowy, poprzez odwołanie się wyłącznie do tej decyzji stworzył, podstawy do podniesienia omawianego zarzutu, jednak uchybienie stanowiące jego istotę nie miało wpływu na treść rozstrzygnięcia.

W kwestii oddalenia wniosku dowodowego o przesłuchanie L. W. zostało to już rozstrzygnięte zarówno przez Sąd I instancji, jak i Sąd odwoławczy, dlatego też Sąd Okręgowy nie będzie się odnosił do tego zarzutu. Dodać należy tylko, że oskarżony, z racji funkcji jest osobą odpowiedzialną za powyższe. I nawet jeśli założyć, że podejmując decyzję czynił to w oparciu o rady innych osób to nie zwalnia go z odpowiedzialności bowiem to on odpowiadał za legalność kontraktów zarządzanej spółki.

W zakresie zarzutu z pkt 2a Sąd odniósł się już do niego powyżej. Wykazane zostało bowiem, że oskarżony nie dopełnił wymaganych prawem obowiązków, albowiem nawet powierzenie określonych działań podmiotowi profesjonalnemu zewnętrznemu nie zwalniało z odpowiedzialności za prowadzenie przedsiębiorstwa w zgodzie z regulacjami prawnymi. Trudno przy tym przyjąć tezę o rzekomej nieświadomości oskarżonego co do kwestii mających istotne znaczenie dla funkcjonowania spółki, zwłaszcza, gdy był bezpośrednio zaangażowany w działanie mające na celu optymalizację podatkową. Pojęcie umyślności rozstrzyga przy tym art. 9 Kodeksu karnego. Zgodnie z art. 9§1 k.k. istota umyślności to de facto zamiar popełnienia czynu zabronionego. Składa się na nią świadomość elementów rzeczywistości objętej ustawowymi znamionami przedmiotowymi oraz chęć ich realizacji. Świadomość przy tym znaleźć musi odbicie w psychice sprawcy czynu zabronionego, przy czym nie jest konieczne stwierdzenia, aby sprawca zdawał sobie sprawę z bezprawności zachowania. Brak świadomości wpływa bowiem jedynie na winę, nie zaś odpowiedzialność za czyn. Jednocześnie warto podkreślić, że sprawca „ nie myśli językiem ustawy”, zatem do przypisania mu odpowiedzialności wystarczy jedynie chęć nielegalnego działania (jak choćby pozorowanie czynności prawnych celem narażenia Skarbu Państw na uszczuplenie należności podatkowych). Kwestia świadomości oskarżonego w niniejszej sprawie dotyczy przy tym podania nieprawdy w deklaracjach podatkowych, nie odnosi się zaś do samych umów outsourcingu. Pociągnięty do odpowiedzialności został bowiem nie za podpisanie umów, lecz za podanie nieprawdy w deklaracjach podatkowych. Gdyby oskarżony podawał prawdę co do charakteru działań firm outsourcingowych, odprowadzając przy tym należny podatek, to wówczas sama niezgodność podpisanych umów z istotą outsourcingu nie byłaby przedmiotem badania organów podatkowych. Podanie nieprawdy jest tu prostą konsekwencją zawarcia pozornych umów.

Kwestia trudności interpretacyjnych z zarzutu 2.b nie wytrzymuje konfrontacji ze wskazanym powyżej orzeczeniem Sądu Najwyższego, albowiem oskarżony mógł już wówczas w sposób świadomy odnieść się do obowiązujące wykładni, co należy uwzględnić w świetle braku podejmowanych przez niego czynności zmierzających do ustalenia spełniania warunków outsourcingu w kolejnych miesiącach. Niezależnie od tego, czy firmy zewnętrzne oprócz wypłaty wynagrodzeń pracowników, dokonywały „ obsługi” dodatków wynikających z urlopów wakacyjnych (zapewne skarżącemu chodziło o tzw. „ wczasy pod gruszą”), to nadal zajmowały się tylko wycinkiem spraw pracowniczych, a zatem nie doszło do spełnienia warunków z art. 23 1 Kodeksu pracy.

Jednocześnie nie można uznać za prawidłowy zarzutu o nie uwzględnienie wyroku Sądu Apelacyjnego w Łodzi w sprawie III AUa 1406/17 z 04 grudnia 2018 r. Po pierwsze wbrew twierdzeniom skarżącego doszło do zmiany niekorzystnego dla spółki (...) wyroku tylko w zakresie jednego, a nie kilku pracowników, po drugie dotyczy to pracownika zgłoszonego do ubezpieczenia przez (...) od 22 listopada 2013 r. do 31 maja 2014 r., a więc poza okresem objętym zarzutem w niniejszej sprawie. I po trzecie Sąd Apelacyjny trafnie wskazał, dlaczego ta zmiana nastąpiła – otóż akurat w przypadku tej osoby we wskazanym zakresie doszło do spełnienia warunków outsourcingu pracowniczego w takich sposób, w jaki powinno to dotyczyć wszystkich pracowników spółki, a nie tylko tej konkretnej osoby zatrudnianej poza okresem działania przestępnego przypisanego oskarżonemu.

Jeżeli chodzi o zarzut z pkt 2.c i 2.h to nie zagłębiając się nadmiernie szczegółowo w aspekty prawno-cywilistyczne to kwestia nieważności umowy a uznawania jej za niezawartą nie jest tak jednoznaczna, jak to przedstawia obrońca. W niniejszej sprawie należałoby nieważność takich umów rozpatrywać raczej pod kątem nie wywołania zamierzonych przez strony skutków wskutek ich nieważności, niż ich nie zawarcia. Nie powinno być wątpliwości co do tego, że w ramach art. 58 Kodeksu cywilnego ocenie podlega wyłącznie już dokonana czynność prawna, a więc „istniejąca”, przy czym chodzi tu o rozumienie bezskutkowe tego pojęcia. Zgodnie z tym rozumieniem czynnością prawną jest każde oświadczenie woli (w przypadku umowy – co najmniej dwóch zgodnych oświadczeń woli), które zmierza – ewentualnie wraz z innym oświadczeniem woli – do wywołania skutków prawnych, niezależnie od tego, czy skutki te rzeczywiście wywoła. Tym niemniej rację ma skarżący wskazując na pewną niekonsekwencję uzasadnienia zaskarżonego orzeczenia, któremu zresztą w tym aspekcie bliżej do lakoniczności. To jednak nie stanowi o niesłuszności przyjętego rozstrzygnięcia, zwłaszcza że nie wpływa to na prawnokarną ocenę działań oskarżonego. Poza tym zarzut z pkt 2.h jest o tyle niezrozumiały, że jak zostało wskazane wyżej, strony miały na celu zawarcie umowy outsourcingu pracowniczego jedynie z nazwy, a ich wola nie było przeniesienie własności całości lub wyodrębnionej zakładu pracy, a upozorowanie istnienia stanu prawnego uzasadniającego podanie nieprawdy w deklaracjach VAT spółki (...) sprowadzające się do narażenia fiskusa na uszczuplenie. Jest przy tym jasnym, że za rzetelność tych dokumentów odpowiedzialnym był oskarżony.

W przypadku zarzutu z pkt 2.d jest on kolejnym zarzutem usiłującym wywieść na główny plan kwestie szerszego, niż tylko wypłata wynagrodzeń pracownikom, działania pomiędzy spółką (...), a innymi przedsiębiorstwami objętymi postępowaniem. Tak naprawdę jednak nie ma znaczenia, czy spółka (...) i pozostałe zajmowały się wyłącznie wypłatą wynagrodzenia bieżącego, czy też również wypłatą nagród albo liczeniem podstawy wynagrodzenia pracowników, skoro nie obejmowało to innych spraw pracowniczych. Kwestia zatem „ zdarzeń gospodarczych” pomiędzy spółkami powoływana przez skarżącego, w świetle nie wyczerpania definicji outsourcingu nie ma znaczenia w niniejszej sprawie.

Jeżeli chodzi o protokół z czynności zakończonych decyzją z 15 maja 2015 r. to nie ma to znaczenia dla przedmiotowych rozważań, bowiem oskarżyciel mógł przyjrzeć się sprawie ponownie i poprowadzić postępowanie przygotowawcze zmierzające do ujawnienia przestępstwa i osób z nim powiązanych. Dopóki nie minie termin przedawnienia przestępstw, organy powołane do ich ścigania uprawnione są do wszczynania postępowania, o ile nie zakończyło się ono ostateczną decyzją skutkującą niemożnością wznowienia.

Zarzut z art. 2.f nie znajduje potwierdzania w zgromadzonym materiale dowodowym, a wręcz stoi w sprzeczności z podnoszonymi wcześniej zarzutami. Usługi pracy tymczasowej polegają na delegowaniu do wykonywania na rzecz osoby trzeciej (fizycznej lub prawnej), zwanej „ użytkownikiem”, osób o określonych umiejętnościach oraz kwalifikacjach przez ustalony pomiędzy stronami okres. Agencja pracy tymczasowej zatem to przedsiębiorstwo, którego działalność polega na rekrutacji, selekcji, zatrudnianiu i pozostawianiu do dyspozycji użytkownika wskazanych wyżej osób, której podstawą działalności jest umowa zawarta pomiędzy agencją a użytkownikiem. Należy jednak zaznaczyć, że celem zawarcia umów pomiędzy (...), a pozostałymi przedsiębiorstwami była umowa outsourcingu, nie zaś pracy tymczasowej. Rzeczywiście, cechą prowadzonej przez spółkę (...) i inne działalności było, przynajmniej w części to, co pozostaje w gestii agencji pracy tymczasowej jednak tu przeszkoda jest sama istota „pracy tymczasowej”. Nadto to działanie w ramach upozorowanego outsourcingu było celem oskarżonego bo w ten sposób pozorował podstawy prawne do nielegalnej optymalizacji podatkowej. Twierdzenie, w sposób zresztą sprzeczny z przyjętą do tej pory linią obrony, że w rzeczywistości pomiędzy stronami doszło do świadczenia usługi pracy tymczasowej, nie wytrzymuje konfrontacji ze zgromadzonym materiałem dowodowym.

Okoliczności podnoszone pkt 2.g w świetle istoty zarzucanego oskarżonemu przestępstwa nie mają znaczenia. Oskarżony został skazany za podanie nieprawdziwych danych w deklaracjach, co z kolei było skutkiem zawarcia pozornej umowy outsourcingu. Niezależnie od faktycznego skutku faktury VAT wystawionej na rzecz podmiotu (...), to i tak nie ma to znaczenia z punktu widzenia postawionych oskarżonemu zarzutów.

Jeżeli chodzi o podnoszoną w zarzucie 2.i kwestię to prowadzenie postępowania przez Prokuraturę we (...), w której spółka (...) posiada status pokrzywdzonej, nie ma znaczenia dla niniejszego postępowania. Tu ponownie należy podkreślić, że to na oskarżonym spoczywał obowiązek zbadania legalności zawieranych umów. Odpowiedzialność pozostałych podmiotów względem oskarżonego, o ile w ogóle zostanie stwierdzona, jest tylko kwestią pomiędzy nimi, a znamiona przestępstwa w niniejszym postępowaniu nie są wspólne ze znamionami przestępstw, co do których może być prowadzone postępowanie we (...).

Zarzut z pkt 2.j został już rozstrzygnięty w powyższych rozważaniach.

Wniosek

Uniewinnienie oskarżonego lub uchylenie i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania.

☐ zasadny

☐ częściowo niezasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Warunkiem koniecznym uwzględnienia w postępowaniu odwoławczym, toczącym się w następstwie wniesienia środka zaskarżenia, opartego wyłącznie na względnych przyczynach odwoławczych, wniosku o zmianę wyroku i odmienne orzeczenie co do istoty, jest trafność podniesionych w środku odwoławczym zarzutów, przy koniecznym spełnieniu warunku, że mogły mieć one rzeczywisty wpływ na treść wyroku. Takich zarzutów w niniejszej sprawie nie podniesiono. To oznacza niezasadność wniosku odwoławczego postulującego uniewinnienie oskarżonego. Jest przy tym jasnym, że w przy takim konstrukcie zarzutów i ich ocenie także i wniosek kastoryjny nie mógł być oceniony inaczej jak tylko negatywnie.

4.  OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU

4.1.

Nie ujawniono.

Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności

5.  ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO

1.7.  Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji

5.1.1.

Przedmiot utrzymania w mocy

Wyrok Sądu Rejonowego w Zduńskiej Woli z 27 lutego 2020 r. sygn. akt II K 48/19.

Zwięźle o powodach utrzymania w mocy

Podniesione przez obrońcę w zarzutach uchybienia nie obaliły ustaleń Sądu rejonowego odnośnie tego, że przez zawarcie pozornych umów outsourcingu oskarżony doprowadził do obejścia prawa w celach nielegalnej optymalizacji podatkowej podając nieprawdziwe dane w deklaracjach podatkowych. Oskarżony mógł się zachować zgodnie z prawem jednak tego nie uczynił.

Sąd Okręgowy nie stwierdza przy tym, by zaskarżone orzeczenie dotknięte było podlegającymi uwzględnieniu z urzędu uchybieniami. Zasadnie Sąd Rejonowy, przypisane oskarżonemu zachowanie, zakwalifikował jako przestępstwo skarbowe wyczerpujące dyspozycje art. 56§2 k.k.s. w zw. z art. 64§1 k.k.s. w zw. z art. 62§2 k.k.s. w zw. z art. 6§2 k.k.s. i art. 7§1 k.k.s. i art. 9§3 k.k.s. Prawidłowo ustalił także podstawę wymiaru kary, której dolegliwość uwzględnia rodzaj i rozmiar ujemnych następstw czynu, rodzaj i stopień naruszenia ciążących na oskarżonym obowiązków finansowych (tu ma znaczenie wielość naruszonych norm, czas działania, wielkość uszczuplenia), jego motywację i sposób zachowania się, a także jego właściwości i warunki osobiste (prowadzenie ustabilizowanego trybu życia, niekaralność), w tym sposób życia przed popełnieniem czynu i zachowanie się po jego popełnieniu (brak innych naruszeń prawa).

1.8.  Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji

5.2.1.

Przedmiot i zakres zmiany

Zwięźle o powodach zmiany

1.9.  Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji

1.1.7.  Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia

5.3.1.1.1.

art. 439 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

5.3.1.2.1.

Konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości

art. 437§2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

5.3.1.3.1.

Konieczność umorzenia postępowania

art. 437§2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia

5.3.1.4.1.

art. 454§1 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

1.1.8.  Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania

1.10.  Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

6.  Koszty Procesu

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

2. ppkt a i b.

Oskarżonego obciążono kosztami postępowania sądowego w oparciu o art. 636§1 k.p.k. w zw. z art. 113§1 k.k.s. Wyksztalcenie i wiek oskarżonego uzasadniają ustalenie, że obowiązek uiszczenia kwoty 980 zł nie uniemożliwi oskarżonemu zaspokojenia podstawowych potrzeb życiowych.

Kwota 20 zł zasądzona od oskarżonego tytułem wydatków postępowania stanowi zryczałtowany koszt doręczeń w postępowaniu odwoławczym. Opłatę za postępowanie odwoławcze ustalono w oparciu o art. 8 w zw. z art. 3 ust. 1 ustawy z dnia 23 czerwca 1973 r. o opłatach w sprawach karnych (Dz.U.1983.49.223 t.j.).

7.  PODPIS

SSO Jacek Klęk