Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 23 czerwca 2020 r.

Sąd Apelacyjny w Gdańsku - III Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

po rozpoznaniu w dniu 23 czerwca 2020 r. w Gdańsku na posiedzeniu niejawnym

sprawy Teatru Muzycznego (...) w G.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w G. (1)

z udziałem M. S.

o podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne

na skutek apelacji Teatru Muzycznego (...) w G.

od wyroku Sądu Okręgowego w Gdańsku, VII Wydziału Pracy i Ubezpieczeń Społecznych z dnia 11 lipca 2019r., sygn. akt VII U 269/18

1. zmienia zaskarżony wyrok w pkt I i ustala, że Teatr Muzyczny w G. (...) nie ma obowiązku uwzględnić w podstawie wymiaru składek na obowiązkowe ubezpieczenia emerytalne, rentowe, chorobowe, wypadkowe i zdrowotne pracownika M. S. przychodu uzyskanego z tytułu wykonywania umów o dzieło zawartych z Agencją (...) S.C. w G. (1), wymienionych w zaskarżonej w sprawie decyzji z 11 sierpnia 2017r. w latach 2013 i 2014;

2. zmienia pkt II zaskarżonego wyroku i zasądza od pozwanego Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w G. (1) na rzecz Teatru Muzycznego (...) w G. kwotę (dziewięćdziesiąt) złotych tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego za I instancję.”

3. zasądza od pozwanego Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w G. (1) na rzecz Teatru Muzycznego (...) w G. kwotę 240,- złotych (dwieście czterdzieści) złotych tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego za drugą instancję.

SSA Daria Stanek SSA Lucyna Ramlo SSA Alicja Podlewska

Sygn. akt III AUa 1314/19

UZASADNIENIE

Decyzją z 11 sierpnia 2017 roku Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział
w G. (1) stwierdził, że podstawa wymiaru składek na obowiązkowe ubezpieczenia emerytalne, rentowe, chorobowe, wypadkowe i zdrowotne M. S. jako pracownika u płatnika składek Teatr Muzyczny w G. wynosi za miesiące luty, marzec, maj i listopad 2014r. kwoty wymienione w zaskarżonej decyzji.

Odwołanie od tej decyzji złożył Teatr Muzyczny (...) w G., wywodząc, że do podstawy wymiaru składek z tytułu zatrudnienia M. S. w Teatrze Muzycznym w G. nie powinny być uwzględniane dochody uzyskiwane z tytułu wykonywania umów zawieranych przez P. K. z Agencją (...) Spółką Cywilną w G. (1).

W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wniósł o oddalenie odwołania, podtrzymując dotychczasowe stanowisko w sprawie.

Sąd Okręgowy zawiadomił T. B. i S. B. prowadzących Agencję (...) Spółkę Cywilną w G. (1) o toczącym się postępowaniu jako zainteresowanych. T. B. ani S. B. nie przystąpili do toczącego się postępowania.

M. S. poparła stanowisko płatnika składek.

Sąd Okręgowy w Gdańsku Wydział VII Pracy i Ubezpieczeń Społecznych wyrokiem
z 11 lipca 2019 r. oddalił odwołanie (pkt 1) oraz zasądził od Teatru Muzycznego kwotę 180 złotych na rzecz ZUS (pkt 2), sygn. akt VII U 269/18.

Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny.

Agencja (...) Spółka Cywilna w G. (1) (...) prowadzi działalność w zakresie organizacji imprez artystycznych i kulturalnych. Firma ta współpracuje z Teatrem Muzycznym (...)
w G.. W przypadku, gdy agencja chciała zrealizować spektakl wystawiany przez inny teatr na scenie Teatru Muzycznego w G. albo też zrealizować imprezę muzyczną
na scenie Teatru Muzycznego w G. S. B. kontaktował się z działem impresariatu Teatru Muzycznego i czynił starania co do takiej możliwości, następnie
zaś agencja i teatr zawierały umowę, w ramach której dochodziło następnie do wystawienia tak zwanego spektaklu obcego na scenie Teatru Muzycznego lub do realizacji imprezy muzycznej w Teatrze Muzycznym w G.. Teatr udostępniał pomieszczenia i sprzęt,
jak również obsługę techniczną. Przy tak zwanych spektaklach obcych lub imprezach obcych czynności wykonywali pracownicy teatru. Agencja (...) nie poszukiwała samodzielnie osób do obsługi wystawianego spektaklu czy obsługi na prowadzone imprezy.

M. S. jest zatrudniona w Teatrze Muzycznym (...) w G. na podstawie umowy o pracę od 22 stycznia 1991r. do 7 kwietnia 2015r. na stanowisku sprzątaczki.

Kolejno 22.01.2013r.,15.04.2013r., 30.08.2013r.,23.09.2013r., 4.11.2013r., 2.12.2013r., 14.01.2014r., 18.02.20914r., 23.06.2014r., 30.09.2014r. Teatr Muzyczny w G. zawierał umowy na realizację spektakli z (...), szczegółowo wymienione przez sąd I instancji. W ramach tych umów Teatr zobowiązał się do przystosowania sceny dla potrzeb spektakli oraz udostępnienia sceny, widowni, trzech garderób oraz niezbędnej obsługi technicznej w następujący sposób: na dużej scenie rozładunek i montaż scenografii od godziny 12.00, ustawianie świateł i próba dźwięku od godziny 13.00, próba aktorska od godziny 15.00, realizacja spektakli o godzinie 17.00, 20.30, demontaż od godziny 22.15, foyer od godziny 16.00, garderoby 3 sztuki od godziny 12.00. Z tytułu realizacji przedmiotu umowy agencja miała wypłacić teatrowi określona umowami sumę złotych. W umowie wskazano, że wszelkie koszty obsługi technicznej służb zabezpieczenia budynku i obsługi widowni oraz foyer przy przygotowaniu i realizacji przedmiotu umowy ponosi agencja na podstawie oddzielnych umów z osobami doangażowanymi w celu przygotowania i wykonania spektakli.

M. S. o wystawianiu spektaklu obcego w teatrze dowiadywała się od otrzymywał informacje od pracownika teatru Ż. W..

Wynagrodzenie z umów podpisanych z agencją wypłacane było zwykle gotówką po wykonaniu czynności przez Ż. W..

Uczestniczka [postępowania wykonywała takie same czynności w ramach stosunku pracy, jak i przy obsłudze dodatkowych spektakli.

Sąd I instancji wskazał, że okoliczności faktyczne w sprawie ustalił w oparciu
o dokumenty zgromadzone w toku postępowania, zeznania świadków S. B., T. B., Ż. W., B. G.
- w zakresie uznanym za wiarygodne, a także na podstawie zeznań stron. Zeznaniom świadka B. G. Sąd przyznał walor wiarygodności w części. Sąd dał wiarę zeznaniom świadka, co do wystawienia w Teatrze Muzycznym w G.
tak zwanych produkcji obcych, a także współpracy z Agencją (...) Spółką cywilną
w G. (1), uznając, że w tym zakresie zeznania świadka są zbieżne z całością pozostałego materiału dowodowego i mają charakter niekwestionowany. Sąd uznał także za wiarygodne zeznania świadka odnoszące się do tego, że przy wystawianiu spektakli czy produkcji obcych czynności wykonywali pracownicy teatru. Ta okoliczność nie jest kwestionowana w realiach niniejszej sprawy. Sąd dał również wiarę zeznaniom świadka, że wyłączona była możliwość pracy przy spektaklach obcych osób, które nie byłyby pracownikami teatru. W odniesieniu
do tej okoliczności świadek wskazał, że nie udostępniłby kosztownego i profesjonalnego sprzętu znajdującego się w teatrze, na przykład w zakresie oświetlenia, osobom niebędącym pracownikami teatru z uwagi na to, że to pracownicy teatru posiadali odpowiednie kwalifikacje, doświadczenie i umiejętności w zakresie obsługi tegoż sprzętu. W tej części również zeznania świadka co do tego, że wykonywanie pracy przez pracowników
przy wystawianiu spektakli obcych skutkowałoby przekroczeniem norm czasu pracy, Sąd ocenił jako logiczne i przekonywające. Sąd odmówił natomiast wiarygodności zeznaniom świadka, co do przyczyn podpisywania z Agencją (...) umów o współorganizacji spektakli, a nie na przykład umów najmu. W tym zakresie świadek podał, że z uwagi na sposób rozliczania i sposób określania na przykład dofinansowań nie byłoby możliwe zawieranie umów najmu, jednakże Sąd wskazał, że z urzędu jest mu wiadomo, a kopia takiej umowy znajduje się w aktach ubezpieczeniowych dołączonych do sprawy o sygnaturze (...), że w dniu 30 czerwca 2014 roku Teatr Muzyczny i Agencja (...) podpisały umowę najmu na dzień 26 lipca 2014 roku. Nadto, zeznania co do tego, że zadaniem teatru byłoby wyłącznie udostępnienie miejsca i sprzętów przeczą, w ocenie Sądu, także zeznania świadka, że nie byłoby możliwe obsługiwanie sprzętów teatru przez osoby w teatrze niezatrudnione,
o czym była mowa wcześniej. Stąd też w tym zakresie zeznania świadka nie mogą zostały ocenione przez Sąd jako wiarygodne i mające moc dowodową. Zeznaniom P. K.,
a więc innej osoby, której praw i obowiązków dotyczy zaskarżona decyzja, czyli strony, Sąd dał wiarę, uznając je za jasne, szczegółowe, wewnętrznie niesprzeczne, w części znajdują one odzwierciedlenie w dokumentach zebranych w toku postępowania, a w części pozostają zbieżne z zeznaniami świadków. W tych warunkach Sąd nie dopatrzył się podstaw
do podważania wiarygodności i mocy dowodowej zeznań stron. Zgromadzone w toku postępowania dokumenty Sąd uznał za wiarygodne, gdyż ich treść i autentyczność nie budziły wątpliwości.

Przechodząc do rozważań merytorycznych Sąd Okręgowy w pierwszej kolejności wskazał, że przedmiotem decyzji organu rentowego była wysokość składek ubezpieczeniowych w odniesieniu do M. S. z tytułu zatrudnienia w Teatrze Muzycznym w poszczególnych miesiącach wskazanych w decyzji. Organ rentowy, uzasadniając swoje stanowisko, wskazał na zastosowanie art. 8 ust. 2a ustawy
z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych. Zgodnie z art. 8 ust. 1 ustawy systemowej za pracownika uważa się osobę pozostającą w stosunku pracy z zastrzeżeniem ust. 2 i 2a, natomiast w myśl artykułu 8 ust. 2a ustawy systemowej za pracownika
w rozumieniu ustawy uważa się także osobę wykonującą pracę na podstawie umowy agencyjnej, umowy zlecenia lub innej umowy o świadczenie usług, do której zgodnie
z Kodeksem cywilnym stosuje się przepisy dotyczące zlecenia albo umowy o dzieło, jeżeli umowę taką zawarła z pracodawcą, z którym pozostaje w stosunku pracy lub jeżeli w ramach takiej umowy wykonuje prace na rzecz pracodawcy z którym pozostaje w stosunku pracy.

Sąd I instancji wyjaśnił, że dla uznania, iż występują okoliczności uzasadniające zastosowanie normy art. 8 ust. 2a ustawy systemowej konieczne jest wystąpienie trzech podmiotów czyli pracodawcy, osoby trzeciej i pracownika. Hipoteza normy art. 8 ust. 2
in fine ustawy systemowej obejmuje sytuację w której pracodawca zatrudniający danego pracownika zawiera umowę z osobą trzecią, zaś osoba trzecia w wykonaniu umowy
z pracodawcą zleca pracownikowi do wykonania czynności, które w istocie wykonywane są na rzecz pracodawcy. Pracodawca proponuje zapłatę na rzecz osoby trzeciej, którą to następnie wypłaca wynagrodzenie pracownikowi. W istocie więc pracownik pracuje na rzecz pracodawcy, tylko od niego otrzymuje wynagrodzenie, z tym jednakże wskazaniem,
że występuje w tym układzie również osoba trzecia, która stanowi niejako element pośredni. Praca wykonywana na rzecz pracodawcy to jest praca której rzeczywistym beneficjentem jest pracodawca niezależnie od formalnej więzi pracownika łączącej pracownika z osobą trzecią. Oznacza to, że bez względu na rodzaj wykonywanych czynności przez pracownika wynikających z umowy zawartej z osobą trzecią oraz niezależnie od tożsamości rodzaju działalności prowadzonej przez pracodawcę i osobę trzecią wystarczającą przesłanką zastosowania art. 8 ust. 2a ustawy systemowej jest korzystanie przez pracodawcę
z wymiernych rezultatów pracy swojego pracownika wynagradzanego przez osobę trzecią
ze środków pozyskanych od pracodawcy na podstawie umowy łączącej pracodawcę z osobą trzecią. Z punktu widzenia przepływów finansowych to pracodawca przekazuje osobie trzeciej środki na sfinansowanie określonego zadania stanowiącego przedmiot swojej własnej działalności, a osoba trzecia wywiązując się z przyjętego zobowiązania zatrudnia pracowników pracodawcy. Wszystko to zaś ma na celu obniżenie kosztów zatrudnienia
przez zastąpienie oskładkowanego wynagrodzenia za pracę nieoskładkowanym wynagrodzeniem za wykonanie dzieła lub za wykonanie usług (tak np. Sąd Najwyższy
w wyroku z 7 lutego 2017 roku, II UK 693/15).

W ocenie Sądu I instancji w przedmiotowej sprawie nie wystąpiły okoliczności wskazane powyżej, które stanowić mogłyby podstawę do zastosowania art. 8 ust. 2a in fine ustawy systemowej. Wprawdzie w przedmiotowej sprawie występują trzy podmioty, to jest pracodawca, a więc Teatr Muzyczny w G., pracownik, a więc M. S. oraz osoba trzecia, a więc Agencja (...) Spółka Cywilna w G. (1), jednakże nie realizują się pozostałe elementy objęte hipotezą norma art. 8 ust. 2a in fine ustawy systemowej.
Dla zastosowania art. 8 ust. 2 a ustawy systemowej w takiej konfiguracji podmiotowej konieczne byłoby stwierdzenie, że Teatr Muzyczny i Agencja (...) Spółka Cywilna
w G. (1) zawarły umowę lub umowy, na podstawie których to teatr zleciłby do wykonania czynności agencji, która to następnie do ich wykonania zatrudniłaby, na przykład
na podstawie umowy o dzieło, pracownika Teatru Muzycznego. To Teatr Muzyczny powinien wypłacić należność na rzecz agencji z tytułu wykonywania umowy zawartej z agencją,
z których to środków następnie agencja wypłaciłaby wynagrodzenie pracownikowi teatru
za wykonanie czynności na podstawie zawartej z nim umowy, przy czym czynności te
w istocie byłyby wykonane na rzecz teatru, to jest pracodawcy. Taka jednak sytuacja, zdaniem Sądu Okręgowego, nie zachodzi w sprawie niniejszej. W tej bowiem sprawie to agencja przekazała Teatrowi Muzycznemu wynagrodzenie z tytułu wykonania zawartych umów o współpracę. Odrębnie zaś agencja wypłaciła wynagrodzenie P. K..
Dla zastosowania normy art. 8 ust. 2a ustawy z punktu widzenia przepływów finansowych to osoba trzecia otrzymuje środki od pracodawcy, z których następnie wypłaca wynagrodzenie pracownikowi pracodawcy. Jest więc niejako podmiotem czy elementem pośrednim. Natomiast w przedmiotowej sprawie takie przepływy finansowe nie występują. Jak wskazano, to agencja wypłaciła wynagrodzenie Teatrowi Muzycznemu w G. oraz odrębnie P. K.. Stąd też, w ocenie Sądu I instancji, brak jest podstaw do zastosowania w sprawie niniejszej dyspozycji art. 8 ust. 2a ustawy systemowej in fine, a w konsekwencji nie ma również podstaw do zastosowania art. 18 ust. 2a ustawy systemowej

Kontynuując rozważania Sąd Okręgowy zauważył, że powyższe rozważania nie dają podstaw do stwierdzenia, że decyzja organu rentowego jest nieprawidłowa co do sposobu ustalenia wysokości składek ubezpieczeniowych M. S. we wskazanych okresach.
Dla oceny zgodności z prawem i poprawności decyzji organu rentowego należało rozważyć szczegółowe okoliczności sprawy.

Sąd I instancji wskazał, że Agencja (...) Spółka Cywilna i Teatr Muzyczny
w G. zawarły umowy - w przypadku odnoszącym się do M. S. było to 5 umów - o współrealizację spektakli teatralnych. W każdej z tych umów przedmiotem umowy pomiędzy agencją a teatrem była współorganizacja spektaklu czy współorganizacja koncertu. W ramach tych umów teatr miał nie tylko udostępnić scenę, widownię, foyer czy garderoby, ale także miał zapewnić niezbędną obsługę techniczną spektaklu. Taki zapis wskazany został wprost w treści umów. Zatem do obowiązku teatru w ramach tych umów należało zapewnienie czystości pomieszczeń. Przedmiot umowy, to jest współorganizacja spektakli, koreluje z wyznaczeniem obowiązków teatru nie tylko w zakresie udostępnienia pomieszczeń i sprzętu, ale także w zakresie zapewnienia czystości pomieszczeń. Takie postanowienia umowy korelują z faktem, że w zakresie zapewnienia osób
do wykonania czynności przy obsłudze tak zwanych imprez obcych Agencja (...) Spółka Cywilna w G. (1) nie miała swobody i nie wykonywała w istocie czynności w tym zakresie. Z zeznań świadka S. B. wynika, że spółka cywilna nie wskazywała osób do obsługi spektakli, jak również nie ustalała wysokości wynagrodzeń. S. B. przyznał wprost, że agencja nie mogła obsługiwać spektakli swoimi ludźmi, bowiem nikt nie udostępniłby w takim przypadku urządzeń technicznych. Znajduje to pełne odzwierciedlenie w treści zeznań świadka B. G.. S. B. przyznał także, że agencja nie ustalała wysokości wynagrodzeń dla pracowników wykonujących czynności, narzucał je teatr. Okoliczność zaś, że to w istocie teatr i jego pracownicy wskazywali stawki wynagrodzeń w umowach z agencją potwierdziła w swoich zeznaniach Ż. W.. Wprawdzie w umowach między agencją
i teatrem wskazywano, że obsługę techniczną spektaklu sfinansuje agencja na podstawie umów z osobami doangażowanymi, jednakże to postanowienie umowne należy oceniać
w kontekście całokształtu okoliczności sprawy. Teatr zobowiązywał się do zapewnienia obsługi czystości pomieszczeń podczas spektakli i wykonywali ją pracownicy teatru. W tym zakresie agencja nie miała swobody i nie mogła wpływać zarówno na dobór pracowników, jak i na wysokość ich wynagrodzenia. Jasnym było, że czynności przy obsłudze spektaklu wykonane zostaną przez pracowników teatru, zatem osoby będące pracownikami teatru, a pracujące przy wystawieniu spektaklu obcego w istocie wykonywały czynności wchodzące w zakres zobowiązania teatru wynikającego z umów z agencją o współorganizację spektakli. Czynności obsługi technicznej między innymi w zakresie utrzymania porządku i czystości podczas spektakli , które wykonywane były przez pracowników teatru stanowiły bowiem przedmiot umowy pomiędzy teatrem i agencją, a do ich wykonania zobowiązany był teatr. W istocie zatem czynności z zakresu obsługi technicznej spektakli stanowiły wykonanie przez teatr umowy o współorganizację spektaklu. Zdaniem Sadu Okręgowego czynności te wykonywane więc były w istocie na rzecz teatru, który zobowiązał się do ich wykonania na rzecz podmiotu trzeciego, to jest Agencji (...). Pracownicy, wykonując czynności obsługi technicznej przy spektaklu obcym, pracowali w istocie na rzecz teatru, czyli swojego pracodawcy. Sąd Okręgowy podkreślił ponownie, że to teatr zapewniał utrzymanie porządku podczas spektaklu, a był to jego obowiązek wynikający z umowy z Agencją (...). Sąd wskazał także, że w umowach o współorganizację spektakli zawarte było postanowienie, że teatr nie ponosi odpowiedzialności za wypadki osób nie będących pracownikami teatru, które zaistnieją nie z winy teatru w czasie realizacji umowy. A contrario wywieść należy, jak wskazał Sąd I instancji, że teatr ponosi odpowiedzialność za wypadki osób będących pracownikami teatru. Postanowienie to wskazuje zatem, że zapewniona została ochrona wypadkowa w odniesieniu do pracowników teatru, co także świadczy o tym, że w istocie wykonywali oni czynności na rzecz pracodawcy. Dokonując więc wykładni postanowień umownych, kierując się w tej materii dyrektywami wynikającymi z art. 65 § 2 Kodeksu cywilnego, a więc rozważając zamiar stron i cel umowy, Sąd Okręgowy stwierdził, że pracownik wykonywał pracę na rzecz pracodawcy, a nie na rzecz osoby trzeciej. Bez znaczenia jest przy tym zapis umowny, że to agencja ponosi koszty wynagrodzenia takiego pracownika na podstawie odrębnej umowy. Koszty wynagrodzenia pracownika w każdym przypadku ponosiłaby agencja, bowiem taka jest ekonomiczna logika i takie są zasady prowadzenia działalności. Oczywistym jest bowiem, że w przypadku współorganizacji spektaklu teatr winien otrzymać wynagrodzenie za wykonanie swojej części zobowiązań, to jest zarówno za udostępnienie pomieszczeń, sprzętu jak i za zapewnienie obsługi technicznej. Wynagrodzenie sprzątaczek powinno pochodzić ze środków Agencji (...), natomiast zastrzeżenie, że wypłata nastąpi na podstawie odrębnych umów pracowników z agencją zmierzać miała zdaniem Sądu Okręgowego jedynie do obejścia przepisów o czasie pracy. W ocenie Sądu z dowodów w sprawie wynika także, że przyczyną zawierania umów przez pracowników i Agencję (...), a obejmujących wykonywanie przez pracowników zobowiązań teatru wynikających z umowy o współorganizację spektaklu była chęć uniknięcia przekroczeń norm czasu pracy. Wynika to zarówno wprost z zeznań świadka B. G., oświadczeń Ż. W. w toku postępowania przed organem rentowym. B. G. wskazał wprost, że zarządzający teatrem ma jeden cel nadrzędny, to jest czas pracy pracowników oraz, że teatr ma ogromny problem
z czasem pracy i nie może zlecić dodatkowych zadań pracownikom. W istocie więc podpisywanie umów pomiędzy agencją, a pracownikiem teatru na wykonanie czynności
przy obsłudze spektaklu obcego służyło obejściu czy niewykonywaniu przepisów o czasie pracy pracowników. Pracownik świadczył w rzeczywistości pracę na rzecz teatru. Dodatkowo jedynie Sąd Okręgowy zauważył, że praca ta była wykonywana w miejscu wskazanym
w umowie o pracę, obejmowała te same czynności, które pracownik wykonywał na podstawie umowy o pracę. Wszystkie te okoliczności wskazują na to, że w istocie pracownik pracował na rzecz swojego pracodawcy, a umowa z osobą trzecią zawarta była w celu obejścia prawa
w rozumieniu art. 58 k.c.

W ocenie Sądu I instancji w realiach sprawy niniejszej zasadnym jest więc uznanie,
że umowy takie są nieważne, a pracownik w istocie wykonywał pracę na rzecz swojego pracodawcy, za wykonaną pracę otrzymał zaś wynagrodzenie. Abstrahując w tym miejscu
od wysokości takiego wynagrodzenia, Sąd uznał, że powinna ona podlegać uwzględnieniu
w podstawie wymiaru składek na ubezpieczenie. Wynagrodzenie to bowiem winno być kwalifikowane jako element przychodu ze stosunku pracy. Fakt, że fizycznie wynagrodzenie wypłacane było ze środków agencji nie przeczy takiej konstatacji. Jeżeliby bowiem umowa została wykonana prawidłowo bez dodatkowego zapisu o zawieraniu przez agencję umów
z pracownikami teatru, to teatr i agencja powinny ustalić w umowie wynagrodzenie
za czynności wykonywane przez teatr w całości, to jest zarówno za udostępnienie pomieszczeń i sprzętu, jak i za zapewnienie obsługi technicznej. Całe wynagrodzenie powinno być zapłacone przez agencję teatrowi za wykonanie zobowiązań wynikających
z umowy, a teatr następnie powinien wypłacić wynagrodzenie za wykonaną pracę pracownikom. W przedmiotowej natomiast sprawie w celu stworzenia pozoru, że w istocie praca wykonywana była na rzecz agencji, wynagrodzenie nie było wypłacane pracownikom przez teatr. Zdaniem Sądu Okręgowego nie może jednak budzić wątpliwości w świetle powyższych rozważań, że praca była świadczona przez pracowników na rzecz teatru,
a więc to teatr powinien wypłacić wynagrodzenie, na przykład ze środków uzyskanych
z wynagrodzenia z umowy z agencją o współorganizację spektaklu.

Sąd I instancji miał również na względzie, że zgodnie z art. 18 ust. 1 ustawy systemowej podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe ubezpieczenie w art. 6 ust. od 1 do 3 stanowi przychód. o którym mowa w art. 4 pkt. 9 i 10 z zastrzeżeniem ust. 1a i 2, ust. 4 pkt. 5 i ust. 12. Natomiast w myśl art. 20 ust. 1 ustawy systemowej podstawę wymiaru składek na ubezpieczenie chorobowe oraz ubezpieczenie wypadkowe stanowi podstawa wymiaru składek na ubezpieczenie emerytalne i ubezpieczenia rentowe
z zastrzeżeniem ust. 2 i ust. 3. Zgodnie zaś z art. 81 ust. 1 ustawy z 27 sierpnia 2004 roku
o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych do ustalenia podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie zdrowotne osób o których mowa w art. 66 ust. 1 pk.t 1 litera a, litera d do i, oraz pkt 3 oraz 35 stosuje się przepisy określające podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe tych osób z zastrzeżeniem ust. 5, 6
i 10. Podstawę wymiaru składek stanowi więc przychód ze stosunku pracy, o którym mowa
w art. 4 pkt. 9 ustawy systemowej, a więc wynagrodzenie ze stosunku pracy. Praca wykonywana była na rzecz pracodawcy, a zgodnie z art. 22 § 1 kodeksu pracy oraz art. 80 kodeksu pracy to pracodawca zobowiązany jest do wypłaty wynagrodzenia. Okoliczność,
że w przedmiotowej sprawie dokonała tego agencja nie zmienia faktu, że wynagrodzenie to powinno stanowić wynagrodzenie z umowy o pracę, a zatem powinno na podstawie przywołanych przepisów stanowić w całości podstawę wymiaru składek ubezpieczeniowych.

Stąd też, na podstawie przywołanych przepisów oraz art. 477 ¹⁴ § 1 k.p.c. Sąd Okręgowy oddalił odwołanie, o czym orzekł w punkcie 1 wyroku. Sąd orzekł także
o kosztach zastępstwa procesowego na podstawie art. 108 k.p.c.
w punkcie 2 wyroku.

Apelację od wyroku wywiódł płatnik składek - Teatr Muzyczny (...) w G. (1), zaskarżając go w części, tj. w zakresie pkt I zarzucając:

l. błędy w ustaleniach faktycznych, sprzeczność istotnych ustaleń Sądu z treścią zebranego
w sprawie materiału dowodowego, w zakresie:

- ustalenia, że umowy cywilno-prawne, które pracownik teatru M. S. zawarła z firmą Agencją (...) S.C., zostały zawarte w celu obejścia prawa, a zatem w świetle art. 58 § 1 k.c. są nieważne, co z kolei doprowadziło Sąd I instancji
do całkowicie nieuzasadnionego stwierdzenia, że w istocie pracownik M. S. zatrudniony przez Agencję (...) S.C., na podstawie umów o dzieło, do realizacji technicznej wystawianych przez Agencję spektakli w rzeczywistości wykonywał pracę na rzecz Teatru Muzycznego w G. tj. swojego pracodawcy, w sytuacji gdy żadna
ze stron powyższego nie podnosiła, a stoi to w ewidentnej sprzeczności z dowodami zgromadzonymi w toku postępowania, w tym zeznaniami świadków: Ż. W., S. B., T. B., B. G. oraz samej ubezpieczonej, których zeznania Sąd I instancji uznał za wiarygodne i którym dał moc dowodową,

- ustalenie, iż wyłączona była możliwość pracy przy spektaklach osób obcych, które nie byłyby pracownikami Teatru, powyższe stoi w sprzeczności z zeznaniami świadka Ż. W., S. i T. B., ubezpieczonego P. K., jak również z zeznań B. G., choć Sąd I instancji właśnie na zeznania B. G. powołuje się wprost, choć z nich wynika jedynie, iż Teatr nie udostępniłby wysokospecjalistycznego sprzętu osobom bez kwalifikacji, przygotowania i doświadczenia, bez uogólnienia co do wszystkich osób niezbędnych do obsługi spektaklu,

- ustalenie, że Teatr Muzyczny w G. w ramach zawartych z Agencją (...) S.C. umów zobowiązany był do współorganizacji spektakli wystawianych przez Agencję, podczas gdy świadkowie S. B., T. B. oraz B. G. wskazywali, że pomimo takiego zapisu umowy Teatr nigdy nie był współorganizatorem imprez organizowanych, wyłącznie przez Agencję, na jej koszt, ryzyko
i odpowiedzialność, a Teatr zobowiązany był wyłącznie (w ramach wynagrodzenia ryczałtowego) do wynajęcia Agencji pomieszczeń, infrastruktury i urządzeń, niezbędnych
do wystawienia spektakli,

- ustalenie, że Teatr Muzyczny w ramach umów, zawartych z Agencją (...) S.C. zobowiązany był w istocie nie tylko do wynajmu pomieszczeń
i niezbędnego wyposażenia, lecz także do zapewnienia utrzymania czystości podczas spektakli - co zdaniem Sądu I instancji oznaczało „wykonanie obsługi wyłącznie przez pracowników Teatru i w rzeczywistości wykonywali ją wyłącznie pracownicy Teatru" - co stoi w sprzeczności z zeznaniami świadków; w tym kontekście całkowicie chybione jest stwierdzenie Sądu, że Agencja (...) nie miała swobody i nie mogła wpływać zarówno na dobór pracowników, jak i wysokość ich wynagrodzenia,

- ustalenie, że kwoty wynagrodzenia wynikające z zawartych przez M. S. z umów cywilno-prawnych były narzucane przez Teatr, że w istocie to Teatr wskazywał stawki wynagrodzeń, w sytuacji, gdy powyższe nie wynika z jakiegokolwiek materiału dowodowego, w tym także wskazywanych zeznań Ż. W., jak również samego ubezpieczonej, przy ustaleniu przez Sąd I instancji w innym miejscu uzasadnienia, że „w istocie Teatr powinien wypłacić wynagrodzenie ze środków uzyskanych z wynagrodzenia z umów (ryczałtu) uzyskanych z umowy z Agencją dot. współorganizacji spektakli",

- ustalenie, że wysokość wynagrodzenia wynikająca z umów cywilno-prawnych nie ma właściwie znaczenia i powinna być kwalifikowana jako element przychodu ze stosunku pracy oraz że wysokość wynagrodzenia nie była kwestionowana przez strony, co stoi
w sprzeczności z konsekwentnym stanowiskiem Teatru Muzycznego w toku postępowania, bowiem już w odwołaniu od decyzji ZUS Teatr Muzyczny w G. kwestionował decyzję
tak co do zasady jak i wysokości,

- ustalenie, iż kwoty wynagrodzeń, wynikające z umów, zawartych przez M. S. z Agencją (...) S.C., uznanych za nieważne - wchodzą do podstawy wymiaru składek na obowiązkowe ubezpieczenie emerytalne, rentowe, chorobowe, wypadkowe i zdrowotne za luty 2013r. luty, marzec, maj i listopad 2014 roku, w sytuacji gdy Teatr Muzyczny nie był stroną przedmiotowych umów i nie miał żadnego wpływu na wysokość wynagrodzenia M. S.,

2. naruszenie art. 233 k.p.c. poprzez brak wszechstronnego rozważenia zgromadzonego materiału dowodowego, w zakresie wskazanym w pkt. l,

3. naruszenie art. 65 § 2 k.c. poprzez ustalenie, że w ramach umów, zawartych przez Teatr Muzyczny z Agencją (...) S.C. dot. wystawienia przez Agencję (...) S.C. na (...)
(...) Teatru Muzycznego w G. spektakli teatrów obcych, Teatr Muzyczny był zobowiązany zapewnić i opłacić utrzymanie czystości podczas spektaklu, co skutkowało ustaleniem, że ubezpieczona M. S. wykonywała przy obsłudze spektakli pracę na rzecz Teatru Muzycznego w G.,

4. naruszenie prawa procesowego, art. 328 § 2 k.p.c., poprzez brak obligatoryjnej treści uzasadnienia wyroku, brak wskazania materialnej podstawy rozstrzygnięcia, w sytuacji
gdy upadła podstawa wydania zaskarżonej decyzji ZUS tj., jest art. 8 ust. 2a ustawy
o systemie ubezpieczeń społecznych, a umowy zawarte przez ubezpieczonego zostały
przez Sąd uznane za nieważne, a zatem należało wskazać podstawę prawną przyjęcia
do podstawy wynagrodzeń ze stosunku pracy wynagrodzeń z umów uznanych za nieważne.

Wskazując na powyższe zarzuty apelujący wniósł o:

1. zmianę wyroku i ustalenie, iż Teatr Muzyczny (...) nie jest zobowiązany do płatności obowiązkowych składek na ubezpieczenie emerytalne, rentowe, chorobowe, wypadkowe i zdrowotne, z tytułu umów jakie ubezpieczona M. S. zawarła w 2013 i 2014 roku z Agencją (...) SC, których przedmiotem było utrzymanie porządku podczas spektakli wystawionych przez Agencję (...) S.C. na (...) Teatru Muzycznego w G.,

2. zasądzenie od pozwanego zwrotu kosztów postępowania i kosztów zastępstwa procesowego za obie instancje według norm przepisanych,

ewentualnie o:

3. uchylenie wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania.

Nadto Teatr Muzyczny wniósł o dopuszczenie dowodu z dokumentów: kart wynagrodzeń pracownika oraz oświadczeń wspólników Agencji (...) z 25 października 2019r. wskazując, że potrzeba złożenia przedmiotowych dokumentów wynikła na etapie składania apelacji, bowiem w toku postępowania przed Sądem I instancji żadna ze stron nie wnosiła zarzutów odnośnie pozorności zawarcia przedmiotowych umów cywilno-prawnych. W razie podtrzymania stanowiska Sądu I instancji odnośnie obowiązku wykonania pracy przez M. S. w ramach umowy o pracę, karty wynagrodzeń stanowią dowód, że z tytułu obsługi spektakli ubezpieczona otrzymywała wynagrodzenie w różnej wysokości W uzasadnieniu apelacji podniesiono, że zasadniczą sprawą w niniejszym postępowaniu było ustalenie, czy we wskazanym stanie faktycznym tj. wystawiania spektakli podmiotów trzecich (innych teatrów, zespołów, producentów, właścicieli majątkowych praw autorskich do utworów, dzieł) wyłącznie przez Agencję (...) S.C. w G. (1), jak również wyłącznego czerpania przez Agencję korzyści ze sprzedaży biletów na spektakle, przedstawienia czy koncerty, zawarcia umów z Teatrem, na mocy której Teatr udostępniał odpłatnie Agencji swoje pomieszczenia (sceny, widownię i foyer), jak również niezbędne urządzenia sceniczne, zawarcia przez Agencję (...) S.C. umów cywilno-prawnych z pracownikami Teatru na obsługę przedmiotowych spektakli czy koncertów - można uznać, jak twierdzi ZUS Oddział w G. (1), że pracownicy Teatru na podstawie umów cywilno - prawnych wykonywali w rzeczywistości pracę na rzecz Teatru Muzycznego (...) w G..

Sąd Okręgowy w zaskarżonym wyroku, wskazał, że błędne było zastosowanie
w decyzji art. 8 ust. 2a ustawy systemowej. Sąd uznał jednak, że nie ma podstaw do zmiany decyzji, bowiem umowy cywilno-prawne zawarte pomiędzy ubezpieczonym, a Agencją (...) S.C. były pozorne, a zatem nieważne. Wskazał także, że Teatr na podstawie umów zawartych z Agencją (...) zobowiązał się, nie tylko do wynajęcie pomieszczeń, lecz także do zapewnienia obsługi technicznej i zobowiązanie powyższe wykonał wykorzystując własnych pracowników.

Sąd nie wskazał na jakiej podstawie uznał, że wynagrodzenia określone w nieważnych umowach, w wysokości uzgodnionej wyłącznie przez strony tych umów, a zatem ubezpieczonego i Agencję (...), na zasadzie swobody umów, wypłacone przez Agencję (...) mają wejść do podstawy wymiaru składek jako dochód ze stosunku pracy. Jeśli umowy zawarte pomiędzy P. K. a Agencją (...) S.C. były pozorne, a zatem nieważne, a ubezpieczony P. K. nie wykonywał pracy na rzecz Agencji, lecz na rzecz Teatru, który był zobowiązany do zapewnienia obsługi technicznej, wówczas Agencja bezzasadnie wypłaciła ubezpieczonemu wynagrodzenie z tytułu umów o dzieło. W związku
z powyższym Agencja winna żądać zwrotu nienależnego świadczenia, w tym także zwrotu
od Urzędu Skarbowego nienależnej zaliczki na podatek dochodowy. W takim przypadku także nie ma podstawy do obciążania Teatru Muzycznego obowiązkowymi składkami
na ubezpieczenie społeczne i zdrowotne od nienależnego wynagrodzenia. Nawet gdyby uznać słuszność stanowiska Sądu Okręgowego w tym zakresie, wówczas tym bardziej zaskarżona decyzja winna zostać zmieniona, bowiem nie było podstawy faktycznej do wskazania podstawy naliczeń składek na ubezpieczenia emerytalne, rentowe, chorobowe, wypadkowe
i zdrowotne.

Jeśli uznać za trafne stanowisko Sądu Okręgowego wskazujące, że M. S. wykonywała w rzeczywistości pracę na rzecz Teatru Muzycznego, bo Teatr zobowiązał się w ramach współorganizacji do zapewnienia obsługi technicznej, to czyniłby to w oparciu
o umowę o pracę, bez prawa do dodatkowego wynagrodzenia (może ewentualnie z prawem do wynagrodzenia za pracę w godzinach nadliczbowych). Teatr Muzyczny (...) w G. nie zlecił ubezpieczonej wykonywanie pracy w jej dniu wolnym od pracy, podczas realizacji spektakli zorganizowanych przez Agencję (...) S.C. Teatr Muzyczny w G., nie ustalał z ubezpieczoną żadnego wynagrodzenia w tym zakresie, tym bardziej nie narzucał wynagrodzenia. Powyższe wynika z zeznań świadków Ż. W. i B. G., także ubezpieczonej. Wykonując pracę na rzecz Agencji ubezpieczona, zgodnie z obowiązującym go harmonogramem pracy w Teatrze, nie wykonywała pracy na rzecz Teatru, bowiem miała dzień wolny w związku z obsługą spektakli w sobotę i niedzielę poprzedzające te terminy.

Praca na rzecz Agencji (...) S.C. podczas realizacji spektakli, w oparciu o umowy zawarte z Agencją (...) była wykonywana przez ubezpieczoną w jej czasie wolnym od pracy na rzecz Teatru Muzycznego w G..

Postępowanie dowodowe, w tym zeznania świadków S. B., T. B., Ż. W., B. G., jak również dokumenty w postaci umów, które Agencja zawierała z innymi teatrami na zaprezentowanie danego spektaklu w G., w pełni dowiodło, że Agencja (...) S.C. w G. (1) była wyłącznym organizatorem spektakli, koncertów, przedstawień. Agencja każdorazowo przy wystawienia spektaklu na scenach Teatru Muzycznego zawierała
z Teatrem umowy, na mocy których dochodziło de facto do wydzierżawienia sceny i innych uzgodnionych pomieszczeń teatralnych wraz z urządzeniami scenicznymi, niezbędnymi
do wystawienia spektaklu. Na czas przedmiotowej dzierżawy Agencja (...) S.C. dysponowała pomieszczeniami i urządzeniami Teatru na własne ryzyko i odpowiedzialność. Taka była nie tylko treść umowy, lecz także zgodny zamiar stron. Agencja (...) S.C. nie wykonywała prac, nie świadczyła usług na rzecz Teatru Muzycznego, a zatem nie można w żadnym wypadku twierdzić, że prace wykonywane
na rzecz Agencji przez pracowników Teatru, na podstawie umów cywilno-prawnych, zawartych z Agencją były w rzeczywistości pracami wykonywanymi na rzecz Teatru Muzycznego (...) w G.. Ubezpieczony przy wykonaniu umów
na rzecz Agencji korzystał z zasobów Teatru, bowiem na podstawie przedmiotowych umów Teatr nie tylko odpłatnie udostępniał Agencji pomieszczenia: scenę, widownię i foyer,
ale także niezbędny sprzęt i urządzenia.

Tym samym w pełni zasadne było odwołanie Teatru Muzycznego (...) w G. od zaskarżonej decyzji, z dnia 11 sierpnia 2017 roku, a zaskarżona decyzja winna zostać zmieniona, zgodnie z wnioskiem płatnika Teatru Muzycznego
(...) w G.. Tymczasem odwołanie zostało oddalone z uwagi
na wskazane wyżej przesłanki, które nie zostały przez żadną ze stron podniesione, przede wszystkim przez pozwany organ Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w G. (1).

Wskazując w tym miejscu na naruszoną zasadę kontradyktoryjności, obowiązującą także w postępowaniu w sprawach ubezpieczeń społecznych, wskazać należy, iż Sąd Okręgowy w Gdańsku niesłusznie i nietrafnie, zdaniem apelującego, wskazał, że umowy, które ubezpieczona zawarła z Agencją (...) S.C. były nieważne. Sąd stwierdził, iż zawarte one zostały jedynie dla obejścia przepisów o czasie pracy. Pozorność zaś polegała na tym, że Teatr zobowiązał się umownie do zapewnienia obsługi i powinien był to zrobić i zrobił poprzez swoich pracowników. Powyższe stwierdzenie zostało uczynione bez głębszej analizy specyfiki pracy w Teatrze, na którą wskazywał Zastępca Dyrektora B. G..

Stanowisko Sądu Okręgowego jest, zdaniem Teatru Muzycznego (...), całkowicie chybione. Niezależnie od tego, że organ rentowy nie zarzucał pozorności umów wskazać przede wszystkim należy, że takie stwierdzenie stoi w ewidentnej sprzeczności z dowodami, w tym zeznaniami świadków Ż. W., S. B., T. B. oraz samej ubezpieczonej, jak również z zapisami umów, które Teatr zawarł z Agencją (...) S.C. Wskazać należy także na niespójność stanowiska Sądu I instancji, bowiem analizując zasadność zastosowania przez ZUS art. 8 ust 2a ustawy systemowej Sąd doszedł
do przekonania, że ubezpieczony P. K. nie wykonywał pracy na rzecz Teatru,
co stanowiłoby podstawę zastosowania wskazanego przepisu. Analizując zaś zapisy umów pomiędzy Teatrem a Agencją i umów pomiędzy ubezpieczoną a Agencją doszedł
do przekonania, że ubezpieczona wykonywała jednak pracę na rzecz Teatru Muzycznego
w G. i wynagrodzenie, które wypłaciła mu Agencja powinno stanowić dochód
ze stosunku pracy. Stanowisko Sądu wynika z braku wszechstronnego rozważenia materiału dowodowego w sprawie, w szczególności zeznań świadków S. B., T. B., B. G., Ż. W. oraz ubezpieczonej.

Jak wynika z zeznań świadków S. i T. B. i całkowicie z nimi korelujących zeznań Ż. W. (co zostało potwierdzone przez Sąd w uzasadnieniu) oraz B. G., Agencja (...) S.C., zajmująca się organizowaniem imprez artystycznych, sprowadzaniem do T. spektakli z innych stron Polski, w szczególności z W., od około 20 lat (zeznania świadka S. B.) współpracuje z Teatrem Muzycznym w G.. Współpraca od lat, niezależnie od zapisów każdorazowo łączącej strony umowy, polega na odpłatnym udostępnieniu swoich scen przez Teatr, wraz z udostępnieniem zaplecza: foyer, garderób, także sprzętu, urządzeń pozostających na wyposażeniu Teatru, niezbędnych
dla zorganizowania przez Agencję występu spektaklu innego Teatru. Umowę z producentami, właścicielami praw do spektakli i koncertów zawiera wyłącznie Agencja (...) S.C. jako wyłączny i jedyny organizator spektaklu. Agencja (...) S.C. ponosi wszystkie koszty związane z występem, jej własnością są dochody ze sprzedaży biletów, Agencja rozlicza się z urzędem skarbowym, ponosi ryzyko opłacalności przedsięwzięcia, ewentualną stratę, która jest związana z nie sprzedaniem spektaklu
czy koncertu. Agencja nie wykonuje jakiejkolwiek pracy na rzecz Teatru, nie jest jego podwykonawcą. Agencja (...) S.C. płaci Teatrowi Muzycznemu
w G. czynsz za udostępnienie scen, zaplecza, foyer, garderób, infrastruktury, urządzeń
i sprzętu. Teatr wyraża zgodę, aby pracownicy Teatru wykonywali prace na rzecz Agencji (...) S.C. i w tym znaczeniu należy rozumieć, zapis umowy łączącej Teatr z Agencją,
że Teatr zabezpieczy obsługę techniczną. Do obsługi spektaklu, koncertu, co oczywiste, potrzebna jest obsługa techniczna. Współpraca, która pomiędzy Teatrem Muzycznym
a Agencją (...) SC istnieje od około 20 lat (zeznania S. B.) doprowadziła do wykreowania zasad współpracy. Nieprawdziwe jest twierdzenie, jakoby Teatr wyznaczał pracowników, narzucał ich wynagrodzenie. Agencji (...) S.C., co potwierdził świadek T. B., łatwiej jest korzystać z obsługi, pracującej na co dzień w Teatrze Muzycznym, bowiem ta zna budynek, wyposażenie, specyfikę, jest przeszkolona w zakresie bhp i p.poż. Obsługa szatni, widowni, sprzątaczki, także jest przeszkolona w zakresie bhp i p.poż., ale można przyjąć, że tego typu osoby mogłyby być zatrudnione przez Agencję
z zewnątrz, tzn. spośród osób, które na co dzień nie pracują na rzecz Teatru Muzycznego
w G.. Agencja (...) S.C., przez 20 letni okres współpracy, tego nie zrobiła, nie dlatego, że nie miała takiej możliwości, lecz dlatego, że nie było takiej potrzeby. Jak zeznał świadek T. B. „dużo łatwiej i taniej było korzystać z osób. które współpracowały z Teatrem". Oczywiście Agencja mogła zgłaszać i zgłaszała uwagi
co do tego, że jej zdaniem, zbyt duża jest ilość osób, którą powinna zatrudnić do obsługi danego wydarzenia, powyższe jednak podyktowane było specyfiką budynku, sceny, szatni, widowni i foyer, bezpieczeństwem widzów.

Pozwany ZUS Oddział w G. (1) nie wykazał, aby przedmiotowe umowy o dzieło zawarte przez M. S. z Agencją (...) S.C. były umowami pozornymi, a zatem nieważnymi, a co więcej podkreślić należy, że organ nie podnosił takiego zarzutu. Powyższego nie można także, zdaniem płatnika, wywieść ze zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego, także umów zawartych pomiędzy Teatrem Muzycznym (...) a Agencją (...) S.C. Pozwany nie udowodnił także, aby Teatr Muzyczny był współorganizatorem spektakli, które obsługiwała ubezpieczona w zakresie utrzymania porządku. Powyższemu kategorycznie zaprzeczali świadkowie - wspólnicy Agencji (...) S.C. S. i T. B.. Stwierdzenie, jakoby Teatr Muzyczny był zobowiązany we własnym, zakresie do zapewnienia obsługi technicznej, a zatem wynagrodzenie P. K. wykonującego pracę przy realizacji oświetlenia spektakli wchodziło w skład wynagrodzenia należnego dla Teatru, z tytułu umów zawartych przez ubezpieczonego z Agencją (...) S.C. jest całkowicie nieuprawnione, nie mające odzwierciedlenia w materiale dowodowym i nie może się ostać. Nadto, narusza art. 65 § 2 k.c. który stanowi, że przy wykładni umowy należy raczej badać, jaki był zgodny zamiar stron i cel umowy, aniżeli opierać się na jej dosłownym brzmieniu. Cel i zamiar wynikający z przedmiotowej umowy został wskazany przez strony umowy - Agencję (...) S.C. oraz Teatr Muzyczny w G.. Strony zawarły umowę i ukształtowały jej treść zgodnie z fundamentalną zasadą swobody umów.

W piśmie zawierającym uzupełnienie zarzutów apelacji oraz wniosek o skierowanie do Sądu Najwyższego wniosku po rozstrzygnięcie zagadnienia prawnego, płatnik składek wniósł o uchylenie zaskarżonego wyroku Sądu Okręgowego oraz decyzji ZUS i przekazanie sprawy do organu rentowego, bowiem decyzja, z dnia 11 sierpnia 2017 r. jest przedwczesna
i jako taka wadliwa.

Teatr Muzyczny w G. zwrócił uwagę na kolejność wydawania decyzji związanych z objęciem ubezpieczeniami emerytalno-rentowymi, chorobowymi i wypadkowymi. Podstawowym skutkiem uznania osoby wskazanej w art. 8 ust. 2a ustawy systemowej
za pracownika, jest objęcie jej obowiązkowymi ubezpieczeniami emerytalno-rentowymi, chorobowym i wypadkowym tak jak pracownika, na podstawie art. 6 ust. 1 pkt. 1. art. 11 ust. 1 i art. 12 ust. 1 ustawy systemowej. W związku z tym osoba ta podlega obowiązkowi zgłoszenia z tego tytułu do wymienionych ubezpieczeń społecznych. Obowiązek ten obciąża płatnika składek, zgodnie z art. 36 ust. 1 i 2 ustawy. Skoro zatem płatnik nie dopełnił tego obowiązku, to organ rentowy w trybie art. 83 § 1 pkt. 1 ustawy w pierwszej kolejności powinien wydać decyzję o objęcie zainteresowanego obowiązkiem ubezpieczenia społecznego u tego płatnika składek, tak jak pracownika z tytułu umowy cywilno-prawnej, zawartej przez niego z osobą trzecią, a świadczonej w istocie na rzecz swojego pracodawcy.

Zdaniem płatnika składek, dopiero dysponując powyższą decyzją ustalającą podleganie ubezpieczeniom społecznym, organ rentowy w przypadku braku zgłoszenia przez płatnika składek deklaracji korygujących podstawę wymiaru składek, może wydać decyzję określającą wysokość podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne i ubezpieczenie zdrowotne u płatnika składek z uwzględnieniem przychodu z tytułu umowy cywilno-prawnej w podstawie wymiaru składek z tytułu umowy o pracę.

Na potwierdzenie zasadności swojego stanowiska apelujący powołał wyrok Sądu Apelacyjnego w Rzeszowie z dnia 4 kwietnia 2013 r., sygn. akt III AUa 32/13, a także wyrok Sądu Najwyższego z dnia 18 października 2011 r., sygn. akt III UK 22/11.

Płatnik składek dodał, że kolejność wydawania decyzji uzasadniona jest również przedmiotem postępowania odwoławczego wyznaczonego przez treść tych decyzji,
jak również wagą procesową postępowania odwoławczego w sprawie o objęcie obowiązkiem ubezpieczenia społecznego (od wyroku Sądu II instancji przysługuje skarga kasacyjna
bez względu na wysokość wartości przedmiotu sprawy). W realiach niniejszej sprawy, strona niezadowolona z niekorzystnego rozstrzygnięcia sprawy o wymiar składek, z uwagi
na wartość przedmiotu sporu, będzie miała bowiem zamkniętą drogę do złożenia skargi kasacyjnej do Sądu Najwyższego.

W związku z powyższym, w ocenie apelującego, zaskarżona decyzja z 11 sierpnia 2017 r., wskazująca podstawy wymiaru jest przedwczesna i jako taka winna zostać uchylona. Jeśli zaskarżona decyzja była przedwczesna, a zatem nieważna, Sąd Okręgowy winien zarzut nieważności wziąć pod uwagę z urzędu.

W związku z powyższym Teatr Muzyczny w G. wniósł o skierowanie do Sądu Najwyższego, w trybie art. 390 § 1 k.p.c., wniosku o rozstrzygnięcie zagadnienia prawnego
w następującym zakresie: „Czy w świetle art. 8 ust 2a ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych wydanie decyzji wymiarowej winno być poprzedzone wydaniem przez organ rentowy decyzji, w trybie art. 83 § 1 pkt. 1 ustawy systemowej o objęciu zainteresowanego obowiązkiem ubezpieczenia społecznego, u płatnika składek, tak jak pracownika z tytułu umowy cywilno-prawnej, zawartej przez niego z osobą trzecią, a świadczonej w istocie
na rzecz swojego pracodawcy. Czy dopiero dysponując powyższą decyzją ustalającą podleganie ubezpieczeniom społecznym, organ rentowy, w przypadku braku zgłoszenia
przez płatnika składek deklaracji korygujących podstawę wymiaru składek, może wydać decyzję określającą wysokość podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne
i ubezpieczenie zdrowotne u płatnika składek z uwzględnieniem przychodu z tytułu umowy cywilno-prawnej w podstawie wymiaru składek z tytułu umowy o pracę”.

W odpowiedzi na apelację organ rentowy wniósł o oddalenie apelacji w całości jako bezzasadnej oraz zasądzenie od ubezpieczonej na rzecz organu rentowego kosztów zastępstwa procesowego w postępowaniu przed Sądem II instancji według norm przepisanych.

Na rozprawie apelacyjnej pełnomocnik pozwanego podniósł, że jego zdaniem brak jest podstaw do przedstawienia Sądowi Najwyższemu wniosku o rozstrzygnięcie zagadnienia prawnego.

Sąd Apelacyjny zważył, co następuje:

Apelacja płatnika składek skutkuje zmianą zaskarżonego wyroku i ustaleniem,
że Teatr Muzyczny (...) w G. nie ma obowiązku uwzględnić
w podstawie wymiaru składek na obowiązkowe ubezpieczenia emerytalne, rentowe, chorobowe, wypadkowe i zdrowotne pracownika M. S. przychodu uzyskanego z tytułu wykonywania umów o dzieło zawartych z Agencją (...) S.C. w G. (1), wymienionych w zaskarżonej w sprawie decyzji z 11 sierpnia 2017 r. w latach 2013 i 2014.

Na wstępie Sąd Apelacyjny wskazuje, iż prawidłowe rozstrzygnięcie każdej sprawy uzależnione jest od spełnienia przez Sąd orzekający dwóch naczelnych obowiązków procesowych, tj. przeprowadzenia postępowania dowodowego w sposób określony przepisami kodeksu postępowania cywilnego oraz dokonania wszechstronnej oceny całokształtu okoliczności ujawnionych w toku rozprawy głównej. Rozstrzygnięcie to winno również znajdować oparcie w przepisach prawa materialnego adekwatnych do poczynionych ustaleń faktycznych. Kontrola instancyjna zaskarżonego orzeczenia ma natomiast na celu ustalenie, czy w sprawie będącej przedmiotem rozpoznania Sąd pierwszej instancji sprostał tym wymogom. Istotą postępowania apelacyjnego jest zbadanie zasadności zarzutów skierowanych przeciwko orzeczeniu sądu pierwszej instancji. Sąd odwoławczy orzeka jednak w oparciu o całokształt zgromadzonego materiału dowodowego, dokonując na nowo jego własnej, samodzielnej i swobodnej oceny, w tym oceny zgromadzonych w postępowaniu przed sądami obu instancji dowodów. Jako Sąd merytoryczny, bazując na tym samym materiale dowodowym, co Sąd pierwszej instancji, Sąd odwoławczy może czynić własne, odmienne ustalenia (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 6 lutego 2003 r., sygn. akt IV CKN 1752/00, LEX nr 78279, wyrok Sądu Najwyższego z dnia 9 maja 2002 r., sygn. akt II CKN 615/00, LEX nr 55097).

Zdaniem Sądu Apelacyjnego ustalenia faktyczne - w zakresie, w jakim zostały poczynione przez Sąd Okręgowym - są zasadniczo prawidłowe. Niemniej jednak wymagają one szerokiego uzupełnienia. Należy nadto zwrócić uwagę już w tym miejscu, że - odmiennie niż Sąd I instancji, Sąd odwoławczy w całości dał wiarę zeznaniom przesłuchanych
w sprawie świadków.

Sąd Okręgowy poczynił natomiast całkowicie nieuprawnione ustalenia prawne,
co skutkowało niewłaściwą subsumcją ustaleń faktycznych pod odpowiednie dyspozycje przepisów prawa materialnego, tj. naruszeniem prawa materialnego.

Sąd Apelacyjny na wstępie zwraca uwagę na istotną okoliczność, mającą znaczenie dla oceny rozstrzyganej sprawy, a mianowicie, że u źródeł regulacji art. 8 ust. 2a ustawy
o systemie ubezpieczeń społecznych (j. t. Dz. U. z 2019 r., poz. 300 ze zm.) legło
po pierwsze: dążenie do ograniczenia korzystania przez pracodawców z umów cywilnoprawnych celem zatrudnienia własnych pracowników dla realizacji tych samych zadań, które wykonują oni w ramach łączącego strony stosunku pracy, by w ten sposób ominąć ograniczenia wynikające z ochronnych przepisów prawa pracy (między innymi
w zakresie reglamentacji czasu pracy) i uniknąć obciążeń z tytułu składek na ubezpieczenia społeczne od tychże umów oraz po drugie: ochrona pracowników przed skutkami fluktuacji podmiotowej po stronie zatrudniających w trakcie procesu świadczenia pracy, polegającej
na przekazywaniu pracowników przez macierzystego pracodawcę innym podmiotom (podwykonawcom), którzy zatrudniają tych pracowników w ramach umów cywilnoprawnych w ogóle nieobjętych obowiązkiem ubezpieczeń społecznych (umowa o dzieło)
lub zwolnionych z tego obowiązku w zbiegu ze stosunkiem pracy (umowa agencyjna, zlecenia lub inna umowa o świadczenie usług, do której stosuje się przepisy o zleceniu)
(por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 3 kwietnia 2014 r., II UK 399/13, LEX nr 1458679).

W kontekście powyższego za wskazaną Sąd odwoławczy uznał analizę statusu podmiotów będących stronami spornych w niniejszej sprawie umów. Już na pierwszy rzut oka zwraca bowiem uwagę fakt, że instytucja kulturalna jaką jest Teatr Muzyczny (...) w G., której celem jest przede wszystkim działalność artystyczna
i promowanie kultury, działa na innych zasadach, aniżeli gros płatników składek, których dotyczą sprawy toczące się na gruncie zastosowania art. 8 ust. 2a ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, a których działalność produkcyjna czy usługowa nastawiona jest przede wszystkim na zysk i w przypadku których, w związku z takim celem prowadzenia działalności, prawdopodobne jest poszukiwanie rozwiązań zmniejszających koszty.

Stwierdzić zatem należy, że - działający od 18 maja 1958 r. - Teatr Muzyczny
(...) w G. jest samorządową instytucją kultury, dla które prowadzenie działalności kulturalnej jest podstawowym celem statutowym.

Organizatorami Teatru Muzycznego (...) w G. są Samorząd Województwa (...) i Gmina (...).

Teatr Muzyczny (...) w G. działa na podstawie:

1) ustawy z dnia 25 października 1991 r. o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej (tj. Dz. U. z 2012 r., poz. 406, ze zm.)

2) umowy z dnia 10 września 2007 roku w sprawie prowadzenia jako wspólnej instytucji kultury Teatru Muzycznego (...) w G., zawartej pomiędzy Samorządem Województwa (...) a Gminą (...) zmienionej aneksem nr (...)
z dnia 9 września 2009 r.,

3) statutu Teatru Muzycznego (...) w G., stanowiącego załącznik
do uchwały nr (...)Sejmiku Województwa (...) z dnia 27 lipca 2015 r.
w sprawie nadania statutu Teatrowi Muzycznemu (...) w G. (vide: (...)

Jak wynika z art. 2 ustawy z dnia 25 października 1991 r. o organizowaniu
i prowadzeniu działalności kulturalnej (j.t. Dz. U. z 2018 r., poz. 1983 ze zm.) teatr jest jedną z form organizacyjnych działalności kulturalnej.

Zgodnie z art. 3 cyt. ustawy działalność kulturalną mogą prowadzić osoby prawne, osoby fizyczne oraz jednostki organizacyjne nieposiadające osobowości prawnej. Co istotne na gruncie rozpoznawanej sprawy, działalność kulturalna określona w art. 1 ust. 1 ustawy (tworzenie, upowszechnianie i ochrona kultury) nie stanowi działalności gospodarczej
w rozumieniu odrębnych przepisów. Do działalności, o której mowa w ust. 1 i 2, w zakresie nieuregulowanym przepisami ustawy dotyczącymi organizowania i prowadzenia działalności kulturalnej oraz przepisami o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie, stosuje się jednak przepisy o prowadzeniu działalności gospodarczej. Stosownie do art. 5 ustawy podmioty prowadzące działalność kulturalną na zasadach określonych w art. 3 mogą otrzymywać dotacje celowe na realizację zadań państwowych.

Jak stanowi art. 9 ustawy o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej jednostki samorządu terytorialnego organizują działalność kulturalną, tworząc samorządowe instytucje kultury, dla których prowadzenie takiej działalności jest podstawowym celem statutowym. Prowadzenie działalności kulturalnej jest zadaniem własnym jednostek samorządu terytorialnego o charakterze obowiązkowym. Instytucje kultury, dla których organizatorami są jednostki samorządu terytorialnego, mogą otrzymywać dotacje celowe
na zadania objęte mecenatem państwa, w tym dotacje celowe na finansowanie
lub dofinansowanie kosztów realizacji inwestycji, z budżetu państwa z części, której dysponentem jest minister właściwy do spraw kultury i ochrony dziedzictwa narodowego.

Na podstawie art. 11 omawianej ustawy organizator (podmiot tworzący instytucję kultury - art. 10) wydaje akt o utworzeniu instytucji kultury, w którym określa jej przedmiot działania, nazwę i siedzibę, a także określa czy dana instytucja kultury jest instytucją artystyczną w rozumieniu ust. 2, tj. instytucją kultury powołaną do prowadzenia działalności artystycznej w dziedzinie teatru, muzyki, tańca, z udziałem twórców i wykonawców,
w szczególności: teatry, filharmonie, opery, operetki, orkiestry symfoniczne i kameralne, zespoły pieśni i tańca oraz zespoły chóralne.

Organizator zapewnia instytucji kultury środki niezbędne do rozpoczęcia
i prowadzenia działalności kulturalnej oraz do utrzymania obiektu, w którym ta działalność jest prowadzona (art. 12 ustawy).

Zgodnie z art. 13 ustawy z dnia 25 października 1991 r. instytucje kultury działają
na podstawie aktu o ich utworzeniu oraz statutu nadanego przez organizatora. Organizację wewnętrzną instytucji kultury określa natomiast regulamin organizacyjny nadawany
przez dyrektora tej instytucji, po zasięgnięciu opinii organizatora oraz opinii działających
w niej organizacji związkowych i stowarzyszeń twórców.

Stosownie do art. 14 cyt. ustawy instytucje kultury uzyskują osobowość prawną
i mogą rozpocząć działalność z chwilą wpisu do rejestru prowadzonego przez organizatora.

W rozdziale 3 ustawy o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej uregulowane zostały zasady gospodarki finansowej instytucji kultury.

Jak stanowią przepisy art. 27 - 29 ustawy instytucja kultury gospodaruje samodzielnie przydzieloną i nabytą częścią mienia oraz prowadzi samodzielną gospodarkę w ramach posiadanych środków, kierując się zasadami efektywności ich wykorzystania. Instytucja kultury pokrywa koszty bieżącej działalności i zobowiązania z uzyskiwanych przychodów. Przychodami instytucji kultury są: przychody z prowadzonej działalności, w tym ze sprzedaży składników majątku ruchomego, przychody z najmu i dzierżawy składników majątkowych, dotacje podmiotowe i celowe z budżetu państwa lub jednostki samorządu terytorialnego, środki otrzymane od osób fizycznych i prawnych oraz z innych źródeł. Organizator przekazuje instytucji kultury środki finansowe w formie dotacji: 1) podmiotowej
na dofinansowanie działalności bieżącej w zakresie realizowanych zadań statutowych, w tym na utrzymanie i remonty obiektów; 2) celowej na finansowanie lub dofinansowanie kosztów realizacji inwestycji; 3) celowej na realizację wskazanych zadań i programów.

Zgodnie z art. 28a cyt. ustawy minister właściwy do spraw kultury i ochrony dziedzictwa narodowego może udzielać pomocy publicznej na działalność kulturalną jako podmiot udzielający pomocy w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 30 kwietnia 2004 r.
o postępowaniu w sprawach dotyczących pomocy publicznej (Dz. U. z 2018 r. poz. 362)
w związku z realizacją umowy zawartej między Unią Europejską a państwem lub państwami członkowskimi Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA).

W realiach niniejszej sprawy należy również zwrócić uwagę na przepisy art. 31
i art. 31a ustawy o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej, które odnoszą się
do wynagrodzenia pracowników instytucji kultury.

Zgodnie z art. 31 ust. 1 i 4 ww. ustawy wynagrodzenie pracownika instytucji kultury składa się z wynagrodzenia zasadniczego przewidzianego dla danego stanowiska pracy oraz dodatku za wieloletnią pracę. Pracownik pełniący funkcje kierownicze otrzymuje dodatek funkcyjny. Pracownik instytucji kultury może otrzymać dodatek specjalny za wykonywanie dodatkowych, powierzonych przez pracodawcę zadań, na okres wykonywania tych zadań albo za pracę w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze.

Jak natomiast stanowi art. 31a ust. 1 ustawy pracownik artystyczny może otrzymywać dodatkowe wynagrodzenie, w szczególności za udział w określonej roli w przedstawieniu
lub koncercie, za reżyserię, scenografię, choreografię lub kierownictwo muzyczne przedstawienia lub współtworzenie utworu audiowizualnego w rozumieniu przepisu art. 69 ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych (Dz. U. z 2018 r. poz. 1191, 1293 i 1669).

W rozdziale 4 ustawy o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej znajdują się regulacje dotyczące organizowania imprez artystycznych i rozrywkowych. W tym zakresie zauważyć należy, że z art. 34 ust. 3 ustawy wynika, że pomieszczenia, obiekty lub miejsca,
w których odbywają się imprezy artystyczne i rozrywkowe, a także urządzenia techniczne używane przy ich organizowaniu lub w trakcie ich odbywania, powinny odpowiadać wymaganiom przewidzianym prawem.

W korelacji z przepisami ustawy z 25 października 1991 r. o organizowaniu
i prowadzeniu działalności kulturalnej pozostają przepisy statutu Teatru Muzycznego
(...) w G. przyjętego Uchwałą Nr (...) Sejmiku Województwa (...) z dnia 27 lipca 2015 r.

Stosownie do treści § 3 statutu Teatr jest samorządową instytucją kultury, dla której prowadzenie działalności kulturalnej jest podstawowym celem statutowym. Teatr jest instytucją artystyczną w rozumieniu art. 11 ust. 2 ustawy.

Jak stanowi § 5 statutu celem Teatru jest tworzenie, prezentacja i upowszechnianie kultury teatralnej. Do podstawowych zadań Teatru należy aktywny udział w życiu kulturalnym miasta, województwa i kraju, poprzez realizację i prezentację najwyższej jakości widowisk teatralno-muzycznych, opartych na najbardziej wartościowych dziełach literackich
i muzycznych oraz zaspokajanie społecznych potrzeb uczestnictwa w kulturze.

Przepis § 6 wskazuje, że Teatr realizuje swoje cele i prowadzi działalność artystyczną w szczególności przez:

1) produkowanie i wystawianie widowisk teatralno-muzycznych we własnej siedzibie
i poza nią, z wykorzystaniem własnego zespołu i zaproszonych artystów,

2) kreację i promocję repertuaru musicalowego we współpracy z wybitnymi autorami tekstów literackich i kompozytorów,

3) poszukiwanie repertuaru inspirowanego historią i kulturą regionu,

4) organizowanie koncertów muzyki popularnej,

5) wystawianie spektakli dramatycznych tworzonych we współpracy z osobowościami teatru polskiego i światowego,

6) organizowanie widowisk para-teatralnych związanych z wernisażami, wystawami, koncertami, recitalami najciekawszych twórców kraju i zagranicy,

7) prowadzenie impresariatu artystycznego i działalności objazdowej (zwłaszcza
na terenie województwa (...)), a także organizowanie występów innych teatrów
i zespołów na własnych scenach i poza własną siedzibą, w kraju i za granicą,

8) organizowanie imprez kulturalnych, wystaw własnych i zleconych, przeglądów
i festiwali,

9) edukację teatralną, realizowaną w szczególności poprzez:

a) współpracę z Państwowym Policealnym Studium (...) w G., które kształci przyszłych aktorów scen muzycznych,

b) współpracę ze szkołami prowadzącymi edukację artystyczną młodzieży,

c) opiekę artystyczną nad młodzieżowymi grupami teatralnymi,

d) prowadzenie działalności popularyzatorskiej np. w formie warsztatów teatralnych, klubów dyskusyjnych, praktyk, pokazów, spotkań z artystami,

10) współpracę z innymi instytucjami kultury.

W rozdziale V statutu znajdują się uregulowania dotyczące majątku i finansów Teatru.

Zgodnie § 14 statutu majątek Teatru stanowią nieruchomości, ruchomości oraz inne prawa stanowiące jego własność. Majątek i przychody Teatru służą jedynie realizacji jego celów statutowych Teatr samodzielnie gospodaruje przydzieloną i nabytą częścią mienia oraz prowadzi samodzielną gospodarkę w ramach posiadanych środków, kierując się zasadami efektywności ich wykorzystywania.

Jak stanowi § 15 statutu Teatr pokrywa koszty bieżącej działalności oraz zobowiązania z uzyskiwanych przychodów.

Zgodnie z § 16 statutu Województwo i Miasto zgodnie z umową, przekazuje Teatrowi środki finansowe w formie dotacji: 1) podmiotowej na dofinansowanie działalności bieżącej w zakresie realizowanych zadań statutowych, w tym utrzymanie i remonty obiektów,
2) celowej na finansowanie lub dofinansowanie kosztów realizacji inwestycji, 3) celowej
na realizację wskazanych zadań i programów. Przychodami Teatru są natomiast:
1) przychody z prowadzonej działalności, w tym sprzedaży składników majątku ruchomego, 2) przychody z najmu i dzierżawy składników majątkowych, 3) dotacje z budżetu państwa, 4)dotacje podmiotowe i celowe, o których mowa w ust. 1, 5) środki otrzymane
od osób fizycznych i prawnych, 6) środki otrzymane z innych źródeł.

Przepis § 17 ust. 1 pkt. 4 statutu stanowi, że teatr może prowadzić działalność gospodarczą w kraju i za granicą, w zakresie produkcji, usług i obrotu towarowego, w tym
m. in. dzierżawienie i najem pomieszczeń własnych. Co jednak istotne, z § 17 ust. 3 statutu przychody z działalności gospodarczej przeznaczane są wyłącznie na realizację działalności statutowej Teatru.

(vide: (...)

Jeśli chodzi o postanowienia regulaminu organizacyjnego Teatru Muzycznego
w G. (stanowiącego załącznik nr 1 do Uchwały Zarządu Województwa (...)
nr (...) z dnia 26 czerwca 2018 r.) mające znaczenie z punktu widzenia przedmiotu rozpoznawanej sprawy, zwrócić należy uwagę na rozdział IV regulujący ogólny zakres obowiązków, uprawnień i odpowiedzialności pracowników.

Z § 20 pkt. 6 regulaminu organizacyjnego wynika, że do zakresu obowiązków pracowników Teatru należy m. in. dbałość o mienie Teatru. Postanowienia § 22 uszczegóławiają, że każdy pracownik ponosi odpowiedzialność m. in. za: legalność, celowość i gospodarność wykonywanych zadań oraz szkody wyrządzone Teatrowi lub pracownikom na skutek swojej działalności lub jej zaniechania.

W rozdziale V regulaminu organizacyjnego, określono ramowe zakresy zadań
na poszczególnych stanowiskach pracy w Teatrze. W tym zakresie uwagę zwraca posługiwanie się przez regulamin pojęciem „osób doangażowanych” (§ 23 pkt 7).

Mając na uwadze realia rozpoznawanej sprawy wskazać też należy na stanowisko Specjalisty ds. Impresaryjnych, do zadań którego w szczególności należy: 1) prowadzenie impresariatu artystycznego, 2) działalność handlowa we współpracy z Działem Obsługi Widzów, 3) organizowanie występów innych teatrów i zespołów na scenie Teatru Muzycznego, 4) przygotowywanie wszelkiego rodzaju umów niezbędnych do realizacji zadań (§ 24 pkt. 5)., jak również na zakres obowiązków Działu Obsługi Widzów, do zadań którego w szczególności należy: 1) sprzedaż biletów na spektakle Teatru oraz imprezy obce,
2) utrzymywanie kontaktów z widzami, 3) zapewnienie frekwencji i korzystnej eksploatacji wszystkich form działalności Teatru (§ 24 pkt. 6).

W § 24 pkt. 7 regulaminu organizacyjnego uregulowano zadania Działu Technicznego, do których należy m. in.: przygotowanie i realizacja działa scenicznego
pod szeroko rozumianym względem technicznym, bezpośrednia obsługa spektakli, przygotowanie scen do eksploatacji, nadzór nad należytym funkcjonowaniem urządzeń technicznych scen.

W strukturze organizacyjnej teatru w Dziale Technicznym wyodrębniona jest Sekcja Oświetleniowa, w której zatrudniony jest P. K. (vide: schemat organizacyjny).

(vide: (...)

Jeśli natomiast chodzi o Agencję (...) S.C. (...) do ustaleń faktycznych Sądu I instancji dodać można, że podmiot ten działa na rynku organizacji imprez artystycznych i rozrywkowych od ponad 20 lat,
tj. od 1994 r. Jest to firma rodzinna, o uznanej renomie, znana nie tylko na (...),
ale w skali całego kraju, która zorganizowała już ponad 2200 wydarzeń ( (...)

Niespornym w sprawie było, że Teatr Muzyczny w G. zawierał umowy, których przedmiot określano jako współorganizację spektakli, z Agencją (...) S.C. (...) w G. (1) od ok. 20 lat. Prawidłowe są ustalenia Sądu I instancji co do treści takich umów dotyczących organizacji spektakli,
do których realizacji zaangażowana została ubezpieczona M. S.. Nie ma zatem potrzeby powtarzania ustaleń Sądu Okręgowego poczynionych w tym zakresie.

Przypomnieć jedynie można, że umowy te jednolicie wskazywały, iż przedmiotem zobowiązania Teatru Muzycznego w G. wobec Agencji (...) jest udostępnienie sceny, widowni, garderób i niezbędnej obsługi technicznej w dniu danego spektaklu oraz przystosowanie sceny dla potrzeb jego realizacji. Z tytułu realizacji przedmiotu umowy Agencja zobowiązywała się natomiast do zapłaty Teatrowi określonej sumy pieniężnej, z tym zastrzeżeniem, że wszelkie koszty obsługi technicznej, zapewnienia czystości podczas spektakli, obsługi widowni oraz foyer, służb zabezpieczenia budynku przy przygotowaniu i realizacji spektaklu ponosi Agencja na podstawie oddzielnych umów z osobami doangażowanymi w celu przygotowania i wykonania spektakli. Agencja zobowiązywała się do zapłaty tych kwot gotówką w dniu realizacji spektaklu. W umowach przewidziane zostało, że kolportaż biletów prowadzony będzie zarówno przez Agencję, jaki Teatr Muzyczny. Ceny biletów ustalała Agencja. Wpływy z biletów stanowiły własność Agencji. Umowy przywidywała także zobowiązanie Agencji i wykonawców realizujących przedmiot umowy do przestrzegania obowiązujących w Teatrze przepisów administracyjnych, p.poż. i bhp. W szczególności wskazane zostało, ze wszelkie „obce” urządzenia elektryczne zasilane z sieci elektrycznej Teatru powinny posiadać protokół zbadania stanu izolacji i skuteczności zerowania.

Mając na uwadze stanowisko Sądu I instancji, Sąd Apelacyjny za uzasadnione uznał też wskazanie na zeznania zastępcy dyrektora Teatru Muzycznego w G. B. G., z których wynikało, że przedmiot umów z Agencją (...) został określony jako współorganizacja spektakli, choć de facto były to umowy najmu, z uwagi na zalecenia Departamentu (...) dotyczące przepisów obowiązujących w zakresie pomocy publicznej (kwestia finansowania przebudowy budynku Teatru Muzycznego). Sugerowano mianowicie nieposługiwanie się stricte słowem „najem”, aby uniknąć możliwości zakwalifikowania przedmiotowych działań jako nieuprawnionej pomocy publicznej. Sąd odwoławczy, odmiennie niż Sąd Okręgowy, dał wiarę tym wyjaśnieniom. Modernizację obiektu Teatru finansowaną ze środków Unii Europejskiej potwierdzają zapisy w umowie w sprawie prowadzenia jako wspólnej instytucji kultury - Teatru Muzycznego (...) w G. zawartej 10 września 2007 r. pomiędzy Samorządem Województwa (...) a Gminą (...) wraz z aneksem
z 9 września 2009 r.

Przyjmując za wiarygodne powyżej omówione zeznania B. G. oraz mając na uwadze wyniki analizy pozostałego materiału dowodowego (o czym szerzej będzie mowa w dalszej części uzasadnienia), Sąd Apelacyjny ustalił, że rzeczywistym przedmiotem umów łączących Teatr Muzyczny w G. oraz Agencję (...) było wyłącznie udostępnienie sceny, widowni i garderób, zapewnienie czystości podczas spektakli oraz sprzętu koniecznego do realizacji spektakli i innych wydarzeń. Na mocy tychże umów Teatr nie był natomiast zobowiązany do zapewnienia Agencji personelu do obsługi tychże urządzeń, jak również osób zajmujących się obsługą widowni i foyer. Wyniki postępowania dowodowego nie pozwalają na ustalenie, jakoby wymóg zatrudnienia przez Agencję pracowników technicznych Teatru motywowany był jakimikolwiek innymi przesłankami, w tym sugerowaną przez Sąd I instancji chęcią obejścia przepisów o czasie pracy, czy też - jak twierdzi pozwany - dążeniem do zmniejszenia obciążeń publicznoprawnych.

Zgodnie z rzeczywistym stanem rzeczy Sąd I instancji ustalił również, że M. S. była zatrudniona w Teatrze Muzycznym (...) w G. na podstawie umowy o pracę od 22 stycznia 1991r. do 7 kwietnia 2015r. przez 23 lata. Do jej obowiązków należało zapewnienie czystości podczas spektakli

Uzupełniając w tym zakresie ustalenia faktyczne Sądu Okręgowego, stwierdzić należy, że - jeśli chodzi o pracę dla Agencji (...) - w postępowaniu przed organem rentowym, ubezpieczony wyjaśnił - a Sąd Apelacyjny wyjaśnieniom tym w pełni daje wiarę jako logicznym, szczerym i spójnym z pozostałym materiałem dowodowym
- że, aby realizować zewnętrzne spektakle, konieczna jest obsługa Teatru Muzycznego w G.. Powyższe potwierdzają także zeznania zastępcy dyrektora Teatru Muzycznego B. G., przesłuchanego w charakterze świadka w postępowaniu przed Sądem
I instancji.

Ustalenia faktyczne Sądu I instancji należało nadto niewątpliwie uzupełnić
o okoliczności dotyczące czasu pracy M. S. w Teatrze Muzycznym w G.. Zauważyć trzeba, że Sąd I instancji doszedł do wniosku o zawieraniu umów przez Teatr Muzyczny w G. oraz przez pracowników teatru z Agencją (...) w celu obejścia przepisów o czasie pracy, tj. w związku z chęcią uniknięcia przekroczeń norm czasu pracy pracowników w teatrze, nie czyniąc jakichkolwiek ustaleń co do rzeczywistego czasu pracy ubezpieczonego w ramach zatrudnienia przez Teatr Muzyczny w G. oraz w ramach umów cywilnoprawnych zawieranych z Agencją (...).

I tak, stwierdzić należy, że - jak wynika z ustaleń protokołu kontroli ZUS - czas pracy pracowników Teatru Muzycznego w G. jest zróżnicowany i zależy od stanowiska pracy. Praca uzależniona jest od wystawianych spektakli, odbywający się prób. Dlatego czas pracy jest ruchomy (k. 11 protokołu kontroli ZUS - k. 1825 akt ZUS). Z zeznań P. K., przesłuchanego w toku postępowania administracyjnego, wynika, iż nie ma ona stałych godzin pracy w teatrze (potwierdza to zestawienie sporządzone na podstawie ewidencji czasu pracy - k. 12 protokołu kontroli ZUS - k. 1826 akt ZUS) . Pracuje w godzinach wynikających z repertuaru teatru. Obowiązuje go sześciomiesięczny okres rozliczeniowy. Ubezpieczona wskazała ponadto, że w przypadku jej stanowiska pracy nie występują nadgodziny.
W sześciomiesięcznym okresie rozliczeniowym wszystkie godziny bilansują się (k. 21 protokołu kontroli ZUS - k. 1845 akt ZUS).

Pozwany organ, dysponując takimi zestawieniami czasu pracy M. S., nie wyprowadził jednak z nich na żadnym etapie tak postępowania administracyjnego, jak i sądowego, wniosków w przedmiocie przestrzegania norm czasu pracy, w tym ewentualnej pracy w godzinach nadliczbowych. Nie jest przy tym rzeczą Sądu Apelacyjnego wyręczanie strony w zakresie inicjatywy dowodowej.

Podkreślić zatem należy, że stwierdzenie Sądu I instancji o chęci ukrycia przez strony spornych umów przekraczania przez pracowników Teatru Muzycznego w G. norm czasu pracy pozbawione jest jakichkolwiek podstaw faktycznych. Wyprowadzenie przez Sąd takiego wniosku wyłącznie na podstawie zeznań świadków i ubezpieczonej,
z których wynikało, że Teatr nie mógłby już zlecać pracownikom dodatkowych zadań
z uwagi na obowiązujące normy czasu pracy, uznać należy za nieuprawnione.

Skoro zaś Sąd I instancji w istocie w ogóle nie badał czasu pracy ubezpieczonej
w spornych okresach, brak było podstaw do uznania, że umowa pomiędzy M. S. a Agencją (...) została zawarta w celu obejścia prawa, tj. przepisów gwarancyjnych o czasie pracy i w konsekwencji była nieważna.

Kontynuując rozważania stwierdzić należy, że nie mniej istotne znaczenie ma ustalenie, jakie kwoty wynagrodzeń P. K. otrzymywał w kolejnych spornych miesiącach pracy z tytułu zatrudnienia na podstawie umowy o pracę w Teatrze Muzycznym
w G., a ile - z tytułu realizacji umów cywilnoprawnych zawartych z Agencją (...). Dane w tym zakresie wynikają z dokumentów zatytułowanych „Zestawienie podstaw wymiaru z tytułu wykonywanej umowy cywilnoprawnej oraz umowy o pracę zawartej
z Teatrem Muzycznym w G.” (k. 1751 - 1772 akt ZUS). Z dokumentów tych wynika,
że M. S. :

- w lutym 2013 r. otrzymała 105,00 zł z tytułu umowy cywilnoprawnej oraz 1.240 zł
z tytułu umowy o pracę,

- w lutym 2014 r. otrzymała 120,00 zł z tytułu umowy cywilnoprawnej oraz 1.298,10 zł z tytułu umowy o pracę,

- w marcu 2014 r. otrzymała 75,00 zł z tytułu umowy cywilnoprawnej oraz 3092,00 zł z tytułu umowy o pracę,

- w maju 2014 r. otrzymała 135,00 zł z tytułu umowy cywilnoprawnej oraz1.484,00 zł z tytułu umowy o pracę,

- w listopadzie 2014 r. otrzymała 120,00 zł z tytułu umowy cywilnoprawnej oraz 2.513,35 zł z tytułu umowy o pracę.

Porównanie kwot wynagrodzeń otrzymywanych przez ubezpieczonego w danym miesiącu z tytułu wynagrodzenia za pracę oraz z tytułu umów cywilnoprawnych jest kolejnym z argumentów podważających założenie pozwanego o działaniu Teatru zmierzającym do zmniejszenia ciążących na nim zobowiązań publicznoprawnych. Nieracjonalne byłoby bowiem dążenie Teatru do uniknięcia obowiązku zapłaty składek
na ubezpieczenia społeczne od kwot stanowiących zaledwie kilka procent wynagrodzenia pracownika.

Z tych samych dokumentów wynikają również zbiorcze kwoty wypłat dokonanych
na rzecz pracowników Teatru Muzycznego w G. przez Agencję (...) z tytułu realizacji przez nich umów cywilnoprawnych. Kwoty te w poszczególnych miesiącach prezentowały się następująco:

- luty 2013 r. - 16.028 zł,

- luty 2014 r. - 21.377 zł,

- marzec 2014 r. - 17.384,00 zł,

- maj 2014 r. - 7.352 zł,,

- listopad 2014 r. - 19.497 zł,

W aktach ZUS znajdują się również listy zapisów w rejestrze VAT, faktury VAT
i umowy o współorganizacji poszczególnych spektakli przedłożone przez Teatr Muzyczny
w G., z których wynikają kwoty wynagrodzeń Agencji (...) na rzecz teatru z tytułu realizacji tychże umów (k. 685 - 757 akt ZUS).

Z analizy tych dokumentów wynika, że Agencja (...) z tytułu realizacji umów
o współpracy uiściła na rzecz Teatru Muzycznego w G. wynagrodzenie w następujących kwotach:

- za luty 2013 r. - 29 tys. zł;

- za luty 2014 r. - 58.450 zł;

- za marzec 2014 r. - 58.450 zł;

- za maj 2014 r. - 18.500 zł;

- za listopad 2014 r. - 44.600 zł;

Porównanie kwot zapłaconych w poszczególnych miesiącach Teatrowi Muzycznemu w G. przez Agencję (...) z kwotami wynagrodzeń wypłaconych przez Agencję pracownikom teatru zaangażowanym do realizacji przedstawień wystawianych przez Agencję doprowadziło Sąd Apelacyjny do przekonania, że nielogiczny i nie odpowiadający zasadom racjonalności ekonomicznej byłby wniosek, jakoby kwoty wynagrodzeń dla pracowników ukryte były w ogólnej kwocie wynagrodzenia za tzw. współorganizację spektakli. Kwoty pozostające po odjęciu wynagrodzeń pracowników od miesięcznych sum wypłacanych teatrowi nie są bowiem na tyle reprezentatywne, aby można je było uznać za adekwatne wynagrodzenie za udostępnienie sceny wraz z potrzebnym sprzętem, widowni, foyer
i garderób.

Mając na uwadze ustalenia faktyczne Sądu I instancji, jak również ustalenia poczynione w toku uzupełniającego postępowania dowodowego na podstawie art. 382 k.p.c., Sąd Apelacyjny doszedł do przekonania, że zaskarżona decyzja organu rentowego jest nieprawidłowa, nie ma bowiem podstaw do zastosowania w realiach rozpoznawanej sprawy art. 8 ust. 2a ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych.

W ocenie Sądu Apelacyjnego, dla rozpoznania istoty niniejszej sprawy kluczowa jest interpretacja pojęcia prawnego wykonywania pracy przez zleceniobiorcę osoby trzeciej
na rzecz pracodawcy, z którym zleceniobiorca pozostaje w stosunku pracy, w rozumieniu
art. 8 ust. 2a ustawy systemowej. Należy przypomnieć, że zgodnie z art. 8 ust. 2a ustawy
o systemie ubezpieczeń społecznych za pracownika uważa się także osobę wykonującą pracę na podstawie umowy agencyjnej, umowy zlecenia lub innej umowy o świadczenie usług,
do której zgodnie z Kodeksem cywilnym stosuje się przepisy dotyczące zlecenia, albo umowy o dzieło, jeżeli umowę taką zawarła z pracodawcą, z którym pozostaje w stosunku pracy,
lub jeżeli w ramach takiej umowy wykonuje pracę na rzecz pracodawcy, z którym pozostaje w stosunku pracy.

Posiłkując się w tym zakresie podzielanymi przez Sąd drugiej instancji rozważaniami prawnymi zwartymi w uzasadnieniu wyroku Sądu Apelacyjnego w Szczecinie z dnia
3 czerwca 2019 r. (III AUa 301/18, LEX nr 2692949) przypomnieć można,
że w orzecznictwie Sądu Najwyższego, zapoczątkowanym uchwałą z 2 września 2009 r., sygn. akt II UZP 6/09 (OSNP nr 3-4/2010, poz. 46) i dalej: wyrok z 18 października 2011 r., sygn. akt III UK 22/11 oraz wyrok z 11 maja 2012 r., sygn. akt I UK 5/12, jednolicie przyjmuje się, że w wypadku, gdy osoba pozostająca w stosunku pracy, jednocześnie
w ramach umowy zlecenia zawartej z osobą trzecią wykonuje pracę na rzecz swojego pracodawcy, to wówczas ten pracodawca jest płatnikiem składek na obowiązkowe ubezpieczenie emerytalne, rentowe, chorobowe i wypadkowe tego pracownika z tytułu tej umowy (tak również: uchwała SN z 6 lutego 2014 r., sygn. akt II UK 279/13, Lex nr 1436176).

Sąd Najwyższy w wyroku z 23 maja 2014 r., (II UK 445/13, LEX nr 1475168), podsumowując dotychczasowe stanowisko w sprawie wykładni powyższego przepisu wskazał między innymi, że art. 8 ust. 2a ustawy systemowej rozszerza pojęcie pracownika dla celów ubezpieczeń społecznych poza sferę stosunku pracy. Rozszerzenie to dotyczy wykonywania pracy na podstawie jednej z wymienionych w nim umów prawa cywilnego przez osobę, która umowę taką zawarła z pracodawcą, z którym pozostaje w stosunku pracy, a także wykonywania pracy na podstawie jednej z tych umów przez osobę, która wymienioną umowę zawarła z osobą trzecią, jednak w ramach tej umowy wykonuje pracę na rzecz pracodawcy,
z którym pozostaje w stosunku pracy. Przesłanką decydującą o uznaniu takiej osoby
za pracownika w rozumieniu ustawy systemowej jest to, że - będąc pracownikiem związanym stosunkiem pracy z określonym pracodawcą - jednocześnie świadczy na jego rzecz pracę
w ramach umowy cywilnoprawnej zawartej z inną osobą. Sąd Najwyższy wywodził, że celem takiej regulacji jest ograniczenie korzystania przez pracodawców z umów cywilnoprawnych zawieranych z własnymi pracownikami dla realizacji tych samych zadań, które wykonują
w ramach łączącego strony stosunku pracy, by w ten sposób ominąć ograniczenia wynikające z ochronnych przepisów prawa pracy i uniknąć obciążeń z tytułu składek na ubezpieczenia społeczne, jak też celem tej regulacji jest ochrona pracowników przed skutkami fluktuacji podmiotowej po stronie zatrudniających w trakcie procesu świadczenia pracy, polegającej
na przekazywaniu pracowników przez macierzystego pracodawcę innym podmiotom (podwykonawcom), którzy zatrudniają tych pracowników w ramach umów cywilnoprawnych nieobjętych obowiązkiem ubezpieczeń społecznych (umowa o dzieło) lub zwolnionych z tego obowiązku w zbiegu ze stosunkiem pracy (umowa agencyjna, zlecenia lub inna umowa
o świadczenie usług, do której stosuje się przepisy o zleceniu). W orzecznictwie Sądu Najwyższego zwraca się również uwagę, że na tle art. 8 ust. 2a ustawy systemowej pojęcie pracownika w zakresie ubezpieczenia społecznego nie pokrywa się ściśle z takim pojęciem, jakim posługuje się prawo pracy, a odczytywanie tego przepisu w związku z art. 6 ust. 1 pkt 1 oraz art. 6 ust. 1 pkt 4 ustawy systemowej prowadzi do wniosku, że rzeczywisty stosunek prawny regulowany wymienionymi w nim umowami cywilnymi, który istnieje na gruncie prawa cywilnego, nie wywołuje skutków w zakresie prawa ubezpieczeń społecznych.

W wyroku Sądu Najwyższego z 7 lutego 2017 r., sygn. akt II UK 693/15, został wyrażony pogląd, zgodnie z którym „Praca wykonywana na rzecz pracodawcy” to praca, której rzeczywistym beneficjentem jest pracodawca, niezależnie od formalnej więzi prawnej łączącej pracownika z osobą trzecią. Oznacza to, że bez względu na rodzaj wykonywanych czynności przez pracownika wynikających z umowy zawartej z osobą trzecią oraz niezależnie od tożsamości rodzaju działalności prowadzonej przez pracodawcę i osobę trzecią, wystarczającą przesłanką zastosowania art. 8 ust. 2a ustawy z dnia 13 października 1998 r.
o systemie ubezpieczeń społecznych (t.j. Dz. U. z 2016 r. poz. 963 ze zm.) jest korzystanie przez pracodawcę z wymiernych rezultatów pracy swojego pracownika, wynagradzanego przez osobę trzecią ze środków pozyskanych od pracodawcy na podstawie umowy łączącej pracodawcę z osobą trzecią. Z punku widzenia przepływów finansowych, to pracodawca przekazuje osobie trzeciej środki na sfinansowanie określonego zadania, stanowiącego przedmiot swojej własnej działalności, a osoba trzecia, wywiązując się z przyjętego zobowiązania, zatrudnia pracowników pracodawcy. Wszystko to zaś ma na celu obniżenie kosztów zatrudnienia przez zastąpienie „oskładkowanego” wynagrodzenia za pracę „nieoskładkowanym” wynagrodzeniem za wykonanie dzieła lub za wykonanie usług.

Powyższy pogląd jest w orzecznictwie konsekwentnie utrzymywany
- por. postanowienie Sądu Najwyższego z 5 września 2018 r., sygn. akt I UK 367/17; postanowienie Sądu Najwyższego z 6 czerwca 2018 r., sygn. akt I UK 300/17, postanowienie Sądu Najwyższego z 12 kwietnia 2018 r., sygn. akt II UK 284/17.

Należy też przypomnieć, że w kontekście przepisu art. 8 ust. 2a ustawy systemowej, utrwalone orzecznictwo wskazuje, że zwrot „działać na rzecz” opisuje sytuację faktyczną,
w której należy zastosować konstrukcję uznania za pracownika. W judykaturze zauważa się, że określenie działać "na rzecz" użyte zostało w art. 8 ust. 2a ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych w innym znaczeniu, niż w języku prawa, w którym działanie "na czyjąś rzecz" może się odbywać w wyniku istnienia określonej więzi prawnej (stosunku prawnego). Stosunkiem prawnym charakteryzującym się działaniem na rzecz innego podmiotu jest stosunek pracy, do którego istotnych cech należy działanie na rzecz pracodawcy (art. 22 k.p.). W kontekście przepisu art. 8 ust. 2a ustawy systemowej zwrot ten opisuje zatem sytuację faktyczną, w której należy zastosować konstrukcję uznania za pracownika. Jest nią istnienie trójkąta umów, tj.: 1) umowy o pracę, 2) umowy zlecenia (o dzieło) między pracownikiem,
a osobą trzecią i 3) umowy o podwykonawstwo między pracodawcą i zleceniodawcą.
To pracodawca w wyniku umowy o podwykonawstwo przejmuje w ostatecznym rachunku rezultat pracy wykonanej na rzecz zleceniodawcy. „Praca wykonywana na rzecz pracodawcy" to zatem praca, której rzeczywistym beneficjentem jest pracodawca, a zatem - bez względu
na rodzaj wykonywanych czynności przez pracownika wynikających z umowy zawartej
z osobą trzecią oraz niezależnie od tożsamości rodzaju działalności prowadzonej
przez pracodawcę i osobę trzecią - wystarczającą i konieczną przesłanką do zastosowania
art. 8 ust. 2a ustawy systemowej jest korzystanie przez pracodawcę z wymiernych rezultatów pracy swojego pracownika, zatrudnionego na podstawie umowy cywilnoprawnej przez osobę trzecią i wynagradzanego przez nią ze środków pozyskanych od pracodawcy na podstawie umowy łączącej pracodawcę z osobą trzecią (tak wyrok Sądu Najwyższego z 7 lutego 2017 r., sygn. akt II UK 693/15). W orzecznictwie trafnie wskazuje się, że art. 8 ust. 2a ustawy systemowej dotyczy z reguły takiej pracy wykonywanej na podstawie umowy cywilnoprawnej na rzecz pracodawcy, która mogłaby być świadczona przez jej wykonawcę
w ramach stosunku pracy z tym pracodawcą, z tym że musiałby on wówczas przestrzegać ograniczeń i obciążeń wynikających z przepisów prawa pracy (tak uchwała Sądu Najwyższego z 2 września 2009 r., sygn. akt II UZP 6/09).

Powracając do rozważań Sądu Apelacyjnego w Szczecinie zawartych w uzasadnieniu wyroku z 3 czerwca 2019 r. podkreślić należy, że wskazanego poglądu prawnego nie można stosować automatycznie, bez rozważenia realiów konkretnej sprawy i bez oceny wartości chronionych artykułem 8 ust. 2a ustawy systemowej. Przepis art. 8 ust. 2a ustawy systemowej dotyczy, jako płatnika składek, pracodawcy, na rzecz którego w istocie jest wykonywana praca przez zleceniobiorcę osoby trzeciej. Niemniej jednak, treść tego przepisu nie prowadzi wprost do konkluzji, że ustawodawca jednoznacznie uregulował, iż w każdym przypadku, gdy zleceniobiorca osoby trzeciej pracuje w formie organizacyjnej wytyczonej
przez własnego pracodawcę, to istnieje obowiązek uznania, że praca jest świadczona na rzecz własnego pracodawcy w rozumieniu art. 8 ust. 2a, a nie na rzecz zleceniodawcy.

W ocenie Sądu Apelacyjnego, decydującym kryterium dla oceny, czy wykreowana relacja prawna trzech podmiotów: pracodawcy, pracownika/zleceniobiorcy i osoby trzeciej/zleceniodawcy nie narusza normy z art. 8 ust. 2a ustawy systemowej, jest właśnie przesłanka świadczenia pracy przez zleceniobiorcę osoby trzeciej na rzecz własnego pracodawcy. Nie można przy tym automatycznie przyjmować, że w każdym przypadku,
gdy praca zleceniobiorcy wykazuje jakikolwiek związek z działalnością własnego pracodawcy, będzie istniał obowiązek zastosowania art. 8 ust. 2a ustawy systemowej. Ustawodawca nie wprowadził tutaj fikcji prawnej i nie ma podstaw, by w każdym takim przypadku z mocy prawa stwierdzać podleganie ubezpieczeniu społecznemu u pracodawcy. Przyjęcie takiej oceny jest nadinterpretacją treści normy zawartej w art. 8 ust.2a ustawy systemowej. W przekonaniu Sądu Apelacyjnego, po to by stwierdzić, na czyją rzecz pracuje zleceniobiorca, należy uwzględnić wszystkie okoliczności, w jakich realizowana jest umowa zlecenia zawarta z osobą trzecią, nie jest zaś wystarczająca fragmentaryczna ocena działalności podmiotów, sprowadzająca się do stwierdzenia istnienia jakiejkolwiek więzi pracy zleceniobiorcy z działalnością podmiotu będącego jednocześnie pracodawcą zleceniobiorcy.

Zdaniem Sądu odwoławczego w realiach rozpoznanej sprawy organ rentowy automatycznie zastosował normę z art. 8 ust. 2a ustawy systemowej, bez wniknięcia
w zagadnienie, kto w istocie bezpośrednio korzystał z efektów pracy P. K.. Zauważyć trzeba, że o ile definicja zwrotu „wykonuje pracę na rzecz pracodawcy” może budzić kontrowersje in abstracto, o tyle obowiązkiem orzekających sądów staje się odzwierciedlenie w konkretnych okolicznościach faktycznych, czy z takim wykonywaniem pracy mamy do czynienia.

Przypomnieć należy, że - jak wynika z analizy materiału dowodowego – M. S. zatrudniona była w Teatrze Muzycznym w G. na stanowisku sprzątaczki. W zakres jej obowiązków wchodziło zapewnienie czystości podczas spektakli. Niesporne w sprawie było, że obowiązki M. S. wykonywane na rzecz Agencji (...) nie kolidowały z obowiązkami pracowniczymi na rzecz Teatru Muzycznego i były realizowane poza godzinami pracy w Teatrze - w dni wolne od pracy, tj. w poniedziałki, czasami we wtorki, gdy w Teatrze Muzycznym nie odbywały się ani przedstawienia,
ani próby przedstawień.

Ustalone fakty prowadzą do wniosku, że M. S. pracowała na rzecz Agencji (...) niezależnie od potrzeb Teatru Muzycznego.

Sąd Apelacyjny dostrzega okoliczność, iż zapewnienie czystości podczas spektakli i wystawianych przez Agencję (...) mogły wykonywać i rzeczywiście wykonywały wyłącznie osoby zatrudnione w Teatrze Muzycznym w G.. W ocenie Sądu było to jednak uzasadnione znajomością pomieszczeń teatralnych. W tym kontekście nie budzi wątpliwości Sądu fakt, że Teatr Muzyczny wymagał, aby Agencja (...) do realizacji organizowanych wydarzeń zatrudniała jego pracowników. Nie było przy tym sporne, iż decyzja o podjęciu się pracy przy danym spektaklu Agencji (...) była dobrowolna. Teatr nie narzucał swoim pracownikom takiego obowiązku (vide: zeznania B. G., Ż. W.).

Przypomnieć w tym miejscu należy, że jeśli chodzi o przepływy finansowe,
w sytuacjach objętych hipotezą art. 8 ust. 2 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych
to pracodawca przekazuje osobie trzeciej środki na sfinansowanie określonego zadania, stanowiącego przedmiot swojej własnej działalności, a osoba trzecia, wywiązując się
z przyjętego zobowiązania, zatrudnia pracowników pracodawcy. W rozpoznawanej sprawie sytuacja taka nie zachodzi. Na mocy umów o współorganizacji spektakli przepływ pieniędzy miał miejsce w odwrotnym kierunku. To Agencja (...) przekazywała środki finansowe Teatrowi Muzycznemu w G. z tytułu najmu sceny i innych pomieszczeń Teatru. W ocenie Sądu Apelacyjnego brak jest podstaw do uznania, jakoby źródłem tego przysporzenia
po stronie Teatru była praca świadczona przez pracowników Teatru na podstawie umów cywilnoprawnych zawartych z Agencją (...). Źródłem tym była natomiast posiadana przez Teatr i udostępniana Agencji baza materialna - scena z widownią oraz inne pomieszczenia oraz sprzęt techniczny niezbędny do wystawienia spektaklu.

W kontekście powyższego istotne znaczenie ma fakt, iż wynagrodzenie wypłacane pracownikom Teatru przez Agencję (...) za pracę przy realizacji konkretnego wydarzenia organizowanego przez Agencję nie było w żaden sposób uzależnione od ich wynagrodzenia ze stosunku pracy. Agencja (...) rozliczała to wynagrodzenie niezależnie od wynagrodzenia otrzymywanego przez pracowników od Teatru Muzycznego
w G., którego składniki i wysokość regulowane są przytoczonymi powyżej przepisami ustawy o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej oraz regulaminu organizacyjnego teatru. Wynagrodzenia te płatne były gotówką w dniu danego spektaklu,
co potwierdziły spójne zeznania przesłuchanych w sprawie świadków i ubezpieczonego.

Jak już wyżej wskazano, Sąd Apelacyjny nie znalazł przy tym podstaw do uznania, jakoby wynagrodzenia z tytułu umów cywilnoprawnych ukryte były w wynagrodzeniu przewidzianym w poszczególnych umowach o współorganizację spektakli zawartych pomiędzy Teatrem Muzycznym a Agencją (...). Sumy pozostające po odjęciu kwot wynagrodzeń wypłaconych przez (...) w danym miesiącu na rzecz doangażowanych pracowników Teatru Muzycznego od ogólnej kwoty miesięcznych wynagrodzeń wypłacanych teatrowi z tytułu umów o współorganizację spektakli, zasadniczo nie byłyby bowiem adekwatne do objętych tych wynagrodzeniem kosztów wynajmu sceny, widowni, garderób itp.

Sąd odwoławczy doszedł w konsekwencji do przekonania, że w niniejszej sprawie nie zachodzi konieczna dla zastosowania art. 8 ust. 2a ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych przesłanka wynagradzania pracownika przez osobę trzecią ze środków pozyskanych od pracodawcy na podstawie umowy łączącej pracodawcę z tą osobą trzecią.

Należy zwrócić uwagę i na ten aspekt, że M. S., pracując przy poszczególnych wydarzeniach w ramach umów z Agencją (...), nie podlegała nadzorowi ze strony Teatru.

Sąd Apelacyjny wziął również pod uwagę, że wszelkie koszty wystawienia spektaklu
i dochody z tytułu realizacji imprezy leżały po stronie Agencji (...), co wynikało tak z treści umów o współorganizacji spektakli, jak i zeznań świadków S. B., T. B. i B. G.. Teatr nie uczestniczył w zyskach z tego tytuły ani nie partycypował w ewentualnych stratach.

Podkreślenia wymaga, że działalność Teatru Muzycznego (...)
w G. nie jest działalnością komercyjną. Jak wynika z przywołanych powyżej przepisów, w tym przede wszystkim przepisów ustawy o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej, jest to działalność kulturalna, nie będąca działalnością gospodarczą. Zgodnie z § 3 statutu Teatru Muzycznego w G. Teatr jest samorządową instytucją kultury, dla której prowadzenie działalności kulturalnej jest podstawowym celem statutowym.

Organizator (podmiot tworzący instytucję kultury) zapewnia instytucji kultury środki niezbędne do rozpoczęcia i prowadzenia działalności kulturalnej oraz do utrzymania obiektu, w którym ta działalność jest prowadzona. Ponadto, organizator przekazuje instytucji kultury środki finansowe w formie dotacji: 1) podmiotowej na dofinansowanie działalności bieżącej w zakresie realizowanych zadań statutowych, w tym na utrzymanie i remonty obiektów; 2) celowej na finansowanie lub dofinansowanie kosztów realizacji inwestycji; 3) celowej na realizację wskazanych zadań i programów. Zasadniczo jednak instytucja kultury, jaką jest Teatr Muzyczny w G., pokrywa koszty bieżącej działalności i zobowiązania
z uzyskiwanych przychodów, którymi są przychody z prowadzonej działalności, w tym
ze sprzedaży składników majątku ruchomego, dotacje podmiotowe i celowe z budżetu państwa lub jednostki samorządu terytorialnego, środki otrzymane od osób fizycznych
i prawnych oraz z innych źródeł, ale także przychody z najmu i dzierżawy składników majątkowych.

Przepis § 17 ust. 1 pkt. 4 statutu Teatru Muzycznego stanowi, że teatr może prowadzić działalność gospodarczą, w tym m. in. dzierżawić i wynajmować pomieszczenia własne. Zgodnie jednak z § 17 ust. 3 statutu przychody z działalności gospodarczej przeznaczane są wyłącznie na realizację działalności statutowej Teatru. Postanowienie to zgodne jest z § 14 statutu Teatru Muzycznego w G., który stanowi, że majątek i przychody Teatru służą jedynie realizacji jego celów statutowych, tj. prowadzeniu działalności kulturalnej.

W ocenie Sądu Apelacyjnego fakt, iż Teatr Muzyczny w G. nie prowadzi działalności o charakterze komercyjnym, a wszelkie jego przychody przeznaczane są wyłącznie na prowadzenie działalności kulturalnej jak podstawowego celu statutowego,
ma ważkie znaczenie dla oceny okoliczności rozpoznawanej sprawy. Jest to jeden
z argumentów przekonujących Sąd Apelacyjny, iż Teatr Muzyczny w G., udostępniając swoich pracowników do realizacji spektakli Agencji (...), nie działał w celu,
jak zarzuca organ rentowy, świadczenia przez nich w rzeczywistości pracy na rzecz Teatru. Prace powierzone pracownikom przez Agencję (...) nie stanowiły kontynuacji pracy świadczonej na rzecz Teatru w zatrudnieniu pracowniczym.

Sąd odwoławczy nie ma wątpliwości, że Agencja (...) nie była „podwykonawcą” Teatru Muzycznego w G. - tak jak miałoby to miejsce w przypadku objętym hipotezą art. 8 ust. 2a ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych. To nie Teatr Muzyczny poszukiwał podmiotu, który mógłby realizować zadania Teatru jako podwykonawca, zatrudniając jednak w tym celu w oparciu o nieoskładkowane umowy cywilnoprawne pracowników Teatru, co zmniejszałoby koszty pracownicze po stronie Teatru. Wprost przeciwnie, to Agencja (...) poszukiwała podmiotu dysponującego profesjonalną sceną i widownią, umożliwiającymi organizowanie wydarzeń impresaryjnych. Fakt, że w taki układ okoliczności zaangażowane były trzy podmioty (Agencja - Teatr - pracownik Teatru) nie może być automatycznie kwalifikowany jako sytuacja objęta normą art. 8 ust. 2a ustawy systemowej.

Sąd Apelacyjny w niniejszym składzie, mając na uwadze wyniki dogłębnej analizy materiału dowodowego, jest przekonany, iż zawieranie przez Teatr Muzyczny w G.
z Agencją (...) umów o współorganizację spektakli nie wynikało z dążenia Teatru do przeniesienia ciężaru zatrudnienia pracowników na podmiot zewnętrzny z zamiarem uniknięcia obowiązku opłacania składek czy realizacji gwarancji pracowniczych, w tym w zakresie norm czasu pracy. Znamienne jest, że z inicjatywą podjęcia tego rodzaju współpracy nie występował Teatr Muzyczny, ale Agencja (...). Jak zeznał przesłuchany w charakterze świadka S. B., to Agencja zwraca się do Teatru
z pytaniem o wolne terminy, w których możliwe jest użyczenie sceny dla realizacji wydarzeń impresaryjnych. W sytuacji, gdy Teatr terminami takimi nie dysponuje, Agencja zwraca się do innych podmiotów i organizuje imprezy w innych miejscach.

Podkreślenia wymaga, że działalność Agencji (...) nie była działalnością pozorną i nie realizowała się tylko w oparciu o pracowników Teatru Muzycznego w G.. Jest to wieloletnia działalność o utrwalonej pozycji na rynku lokalnym i krajowym i jest realizowana na wielu płaszczyznach. Agencja (...) nie współpracuje wyłącznie
z Teatrem Muzycznym w G., także Teatr wynajmuje sceny na potrzeby wydarzeń organizowanych przez inne podmioty zewnętrzne (vide: zeznania świadka B. G. - zastępcy dyrektora Teatru Muzycznego). Oceny istotnych okoliczności tej sprawy nie można zatem ograniczać tylko do fragmentu działalności obu podmiotów i sprowadzać
do stwierdzenia, że w sprawie mamy do czynienia ze zleceniodawcą, który zatrudnia jako zleceniobiorców pracowników płatnika składek, będącego pracodawcą tych zleceniobiorców, do pracy związanej z działalnością pracodawcy. Kluczowe bowiem jest, w jakich realiach organizacyjno-prawnych te umowy były zawierane i realizowane. A te wprost wskazują
na realną i długoterminową współpracę dwóch podmiotów, z których jeden jest nadto instytucją kultury, a nie na pozorny transfer pracowników, zmierzających czy to do unikania realizacji zobowiązań publicznoprawnych, czy to do obchodzenia gwarancji pracowniczych
w zakresie norm czasu pracy.

W ocenie Sądu Apelacyjnego, Teatr Muzyczny w G. trafnie argumentował, że nie był bezpośrednim beneficjentem rezultatów pracy zainteresowanych, w tym P. K., świadczonych na rzecz Agencji (...). Niewątpliwie praca ta sprzyjała rentowności działalności Teatru, który uzyskiwał wynagrodzenie z tytułu wynajmu sal teatralnych. Niemniej jednak, to Agencja (...) była bezpośrednim beneficjentem pracy M. S..

Zauważyć należy, że Teatr Muzyczny, wynajmując Agencji (...) sceny, działał w ramach wyraźnie przewidzianych prawem. Przepisy art. 27 - 29 ustawy o organizowaniu
i prowadzeniu działalności kulturalnej oraz § 15 i 16 statutu Teatru Muzycznego w G. zezwalają na pokrywanie kosztów bieżącej działalności i zobowiązań Teatru z uzyskiwanych przychodów z najmu i dzierżawy składników majątkowych.

Wskazane okoliczności, w przekonaniu Sądu Apelacyjnego w niniejszym składzie, prowadzą wprost do wniosku, że sytuacja prawna wykreowana przez Teatr Muzyczny
w G. oraz Agencję (...) nie wpisywała się w regulację
art. 8 ust.2a ustawy systemowej. Teatrowi Muzycznemu nie można zarzucić zamiaru naruszenia prawem ustalonych gwarancji pracowniczych, jak też zamiaru obejścia przepisów w zakresie obowiązku uiszczania składek na ubezpieczenia społeczne pracowników. Pracownicy nie byli przymuszani do pracy na rzecz Agencji (...), podejmowali zlecenia dobrowolnie i ze świadomością wykonywania pracy dodatkowej poza stałym zatrudnieniem. Wykonując dodatkową pracę kierowali się jedynie własnymi chęciami i potrzebami (praca ta realizowana była w czasie wolnym od pracy w Teatrze i związana była z otrzymaniem dodatkowego wynagrodzenia) bez względu na interes pracodawcy. W konsekwencji, mimo że M. S. niewątpliwie pracowała jako sprzątaczka przy realizacji przestawień Teatru Muzycznego, to nie można było przyjąć, że pracując na podstawie umowy z Agencją (...), nadal realizowała w pierwszej kolejności interesy Teatru. Bezpośrednią korzyść z jej pracy odnosił bowiem zleceniodawca, dla którego efekt pracy zainteresowanego przekładał się na możliwość realizacji spektaklu i osiągania z tego tytułu zysków. Korzyść Teatru Muzycznego, jaką jest otrzymanie od Agencji (...) zapłaty
za wynajem sceny i innych pomieszczeń nie wynika z pracy ubezpieczonej i innych pracowników Teatru zatrudnionych przy wystawianiu spektakli organizowanych
przez Agencję (...). Stanowi ona wyłącznie świadczenie wzajemne Agencji (...) w zamian za udostępnienie przez Teatr tychże pomieszczeń.

Na podstawie zgromadzonych w sprawie dowodów i innych bezspornych okoliczności, Sąd Apelacyjny stwierdził, że z efektów pracy ubezpieczonej nie korzystał bezpośrednio płatnik składek - Teatr Muzyczny w G., lecz Agencja (...). W przekonaniu Sądu Apelacyjnego w sprawie nie było więc podstaw faktycznych do uznania, jakoby M. S. w ramach umowy cywilnoprawnej świadczyła pracę w istocie na rzecz i w interesie Teatru, co uzasadnia ocenę, że nie zostały spełnione wszystkie przesłanki z art. 8 ust. 2a ustawy systemowej. Oznacza to, że Teatr Muzyczny w G. nie miał obowiązku uwzględniania w podstawie wymiaru składek M. S. wynagrodzeń osiąganych przez nią jako zleceniobiorcę w związku z realizacją umów zawieranych z Agencją (...). Sąd Apelacyjny w niniejszym składzie stoi na stanowczym stanowisku, że dla uzasadnionej kwalifikacji z art. 8 ust. 2a ustawy systemowej, konieczne jest stwierdzenie faktycznego wykonywania pracy na rzecz własnego pracodawcy przez pracownika w ramach umowy cywilnoprawnej. Nie jest natomiast wystarczający fakt pośredniego wykorzystania efektów pracy własnego pracownika pozyskanych przez podmiot trzeci, z którym ten pracownik zawarł umowę cywilnoprawną - taki stan nie wyczerpuje przesłanek art. 8 ust. 2a ustawy systemowej. Dla zastosowania art. 8 ust. 2a ustawy systemowej, nie wystarcza stwierdzenie jakiegokolwiek powiązania pracy zleceniobiorcy osoby trzeciej z działalnością płatnika będącego pracodawcą tego zleceniobiorcy.

Na zakończenie rozważań wyjaśnić wypada motywy, jakim kierował się Sąd Apelacyjny oddalając wniosek o zwrócenie się do Sądu Najwyższego o rozstrzygnięcie zagadnienia prawnego w trybie art. 390 § 1 k.p.c.

Przypomnieć można, że w piśmie zawierającym uzupełnienie zarzutów apelacji płatnik składek zwrócił uwagę na kolejność wydawania decyzji związanych z objęciem ubezpieczeniami emerytalno - rentowymi, chorobowymi i wypadkowymi. Zdaniem apelującego organ rentowy powinien w pierwszej kolejności wydać decyzję o objęciu zainteresowanego obowiązkiem ubezpieczenia społecznego u płatnika składek, a dopiero
w następnej kolejności - w przypadku braku zgłoszenia przez płatnika składek deklaracji korygujących podstawę wymiaru składek, może wydać decyzję określającą wysokość podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne i ubezpieczenie zdrowotne u płatnika składek z uwzględnieniem przychodu z tytułu umowy cywilnoprawnej w podstawie wymiaru składek z tytułu umowy o pracę. Apelujący podkreślił, że w związku z wartością przedmiotu zaskarżenia w sprawie niniejszej oraz w analogicznych sprawach toczących się na skutek odwołań Teatru Muzycznego w G. od decyzji pozwanego organu rentowego, nie będzie możliwe wniesienie skarg kasacyjnych, co przemawia za skierowaniem do Sądu Najwyższego wniosku o rozstrzygnięcie zagadnienia prawnego we wskazanym powyżej zakresie.

Sąd odwoławczy nie podziela stanowiska płatnika składek. Nie dostrzega także,
aby przedmiotowe zagadnienia budziło poważne wątpliwości w orzecznictwie sądowym.
O wątpliwościach tych nie świadczy odosobniony wyrok Sądu Apelacyjnego w Rzeszowie
z dnia 4 kwietnia 2013 r. ( III AUa 32/13, LEX nr 1306039).

Odwołując się do rozważań Sądu Apelacyjnego w Łodzi poczynionych
w uzasadnieniu wyroku z 15 grudnia 2015 r. (III AUa 1098/15, LEX nr 1979422), które Sąd Apelacyjny w niniejszym składzie w pełni podziela, stwierdzić należy, że w przypadkach takich jak rozpatrywany zainteresowani podlegają ubezpieczeniom z tytułu pracowniczego
w ujęciu szerokim, a kwestią sporną jest wysokość podstawy wymiaru składek. Zgodnie
z art. 83 ust. 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, Zakład wydaje decyzje
w zakresie indywidualnych spraw dotyczących w szczególności: zgłaszania do ubezpieczeń społecznych, przebiegu ubezpieczeń, ustalania wymiaru składek i ich poboru, a także umarzania należności z tytułu składek; ustalania wymiaru składek na Fundusz Emerytur Pomostowych i ich poboru, a także umarzania należności z tytułu tych składek. Jest zatem uprawniony w decyzji określić, że dana osoba podlega ubezpieczeniom społecznym z danego tytułu, a płatnikiem jest określony podmiot, jaka jest podstawa wymiaru składki i przez to jaka jest jej wysokość. Co więcej, art. 83 powołanej ustawy nie wyklucza wydania jednej decyzji przesądzającej wielość kwestii. Zawiera ona wtedy kilka elementów, z których każdy podlega badaniu w postępowaniu odwoławczym.

Treść zaskarżonej decyzji, a w szczególności jej uzasadnienie, nie pozostawia wątpliwości, że organ rentowy stwierdził, iż zainteresowaną należy traktować jako pracownika odwołującego się Teatru Muzycznego w G. także, gdy chodzi o wykonywaną przez nią pracę na podstawie umów cywilnoprawnych zawartych z Agencją (...),
a w takiej sytuacji uzyskiwane wynagrodzenie doliczyć trzeba do podstawy wymiaru, jako wynagrodzenie równorzędne z pensją pracownika. Wskazywanie przez apelującego płatnika składek na konieczność wstępnego przesądzenia, na podstawie jakiego tytułu zainteresowana podlega ubezpieczeniom jest o tyle nieuprawnione, że ustawa systemowa nakazuje traktowanie osoby, która w ramach umowy cywilnoprawnej wykonuje pracę na rzecz pracodawcy, z którym pozostaje w stosunku pracy, za pracownika, a uzyskany stąd przychód nakazuje uwzględniać przy wyliczaniu podstawy wymiaru składek. Taki pracownik jest już zgłoszony do ubezpieczeń społecznych właśnie z tytułu zatrudnienia pracowniczego.

Umowy cywilnoprawne wymienione w art. 8 ust. 2a ustawy systemowej (także w jej
art. 9 ust. 1) nie stanowią samodzielnych tytułów obowiązkowego podlegania ubezpieczeniom społecznym pracownika. W takiej sytuacji nie dochodzi również do zbiegu tytułów ubezpieczenia społecznego w rozumieniu art. 9 tej ustawy. W warunkach wykreowania przez ustawę szerokiego pojęcia pracownika zaskarżone decyzje wskazują tylko, bez potrzeby ustalania tytułu ubezpieczeń, który podmiot jest płatnikiem składek i jaka jest prawidłowa podstawa wymiaru składek, zaś do wymierzania, pobierania składek
na ubezpieczenie zdrowotne i prowadzenia rozliczeń z płatnikami składek właściwy jest Zakład Ubezpieczeń Społecznych ( art. 109 ust. 2 ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r.
o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych - tekst jedn.:
Dz. U. z 2008 r. Nr 164, poz. 1027 ze zm.).

W takiej sytuacji decyzja określająca podstawę wymiaru z uwzględnieniem owego "dodatkowego" wynagrodzenia jest skomponowana właściwie i zawiera wszelkie elementy potrzebne do jej kontroli. Oczywistym jest przy tym, że wpierw zbadaniu będzie podlegała zasadność zastosowania w sprawie art. 8 ust. 2a ustawy systemowej, a następnie prawidłowość ustalenia wysokości podstawy wymiaru składek. Zwiększenie wymiaru składek w ramach tego samego tytułu podlegania ubezpieczeniom społecznym nie stanowi samodzielnej podstawy do objęcia obowiązkiem ubezpieczeń społecznych. Nie ma zatem potrzeby wydawania w tym zakresie odrębnych decyzji.

Przedstawione powyżej stanowisko należy uznać za utrwalone w judykaturze
(por. wyrok Sądy Najwyższego z 23 maja 2014 r., II UK 445/13, LEX nr 1475168; wyrok Sądu Apelacyjnego w Katowicach z dnia 15 grudnia 2015 r., III AUa 1322/15, LEX
nr 1998954; wyrok Sądu Apelacyjnego w Rzeszowie z 27 października 2016 r., III AUa 186/16, LEX nr 2157723). W konsekwencji Sąd Apelacyjny nie znalazł podstaw
do wystąpienia do Sądu Najwyższego z wnioskiem o rozstrzygnięcie zagadnienia prawnego.

Mając na uwadze omówione powyżej argumenty, działając na podstawie art. 386 § 1 k.p.c. Sąd Apelacyjny zmienił zaskarżony wyrok w punkcie I i ustalił, że Teatr Muzyczny
w G. nie ma obowiązku uwzględnić w podstawie wymiaru składek na obowiązkowe ubezpieczenia emerytalne, rentowe, chorobowe, wypadkowe i zdrowotne pracownika M. S. przychodu uzyskanego z tytułu wykonania umów o dzieło zawartych z Agencją (...) s.c. w G. (1), wymienionych w zaskarżonej w sprawie decyzji z 11 sierpnia 2017 r. w latach 2013 i 2014 - jak w punkcie I wyroku, orzekając o kosztach zastępstwa procesowego za I instancję na podstawie art. 98, art. 99, art. 108§1 k.p.c. w zw. z §2 pkt 1 roporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych (pkt 2 wyroku).

W punkcie 3 wyroku Sąd Apelacyjny zasądził od pozwanego Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w G. (1) na rzecz Teatru Muzycznego (...)
w G. na podstawie art. 98, art. 99, art., 108 § 1 zd. 1 k.p.c. w związku z § 2 pkt 1 oraz
§ 10 ust. 1 pkt 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r.
w sprawie opłat za czynności radców prawnych kwotę 240,00 zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego za postępowanie apelacyjne.

SSA Daria Stanek SSA Lucyna Ramlo SSA Alicja Podlewska