Pełny tekst orzeczenia

Sygnatura akt II AKa 42/22

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 31 marca 2022 r.

Sąd Apelacyjny we Wrocławiu II Wydział Karny w składzie:

Przewodniczący SSA Cezariusz Baćkowski (spr.)

Sędziowie: SA Andrzej Kot

SA Piotr Kaczmarek

Protokolant: Anna Konieczna

przy udziale Wiesława Bilskiego prokuratora Prokuratury (...) we W.

po rozpoznaniu 31 marca 2022 r.

sprawy M. K. (1)

oskarżonego z art. 286 § 2 k.k., art. 282 k.k. i art. 189 § 3 k.k. i art. 288 § 1 k.k. w zw. z art. 11 § 2 k.k. w zw. z art. 64 § 1 k.k. w zw. z art. 12 § 1 k.k., art. 245 k.k. w zw. z art. 64 § 1 k.k., art. 13 § 1 k.k. w zw. z art. 280 § 1 k.k. i art. 288 § 1 k.k. w zw. z art. 11 § 2 k.k. w zw. z art. 64 § 1 k.k., art. 282 k.k. w zw. z art. 64 § 1 k.k., art. 282 k.k. w zw. z art. 12 § 1 k.k. w zw. z art. 64 § 1 k.k., art. 289 § 2 k.k., art. 276 k.k., art. 284 § 2 k.k., art. 280 § 1 k.k. w zw. z art. 64 § 1 k.k., art. 13 § 1 k.k. w zw. z art. 280 § 1 k.k. w zw. z art. 64 § 1 k.k., art. 217 § 1 k.k.

na skutek apelacji wniesionej oskarżonego

od wyroku Sądu Okręgowego w Świdnicy

z 23 listopada 2021 r. sygn. akt III K 2/21

I.  zmienia zaskarżony wyrok w pkt XXV w ten sposób, że obniża karę łączną orzeczoną wobec oskarżonego M. K. (1) do 7 (siedmiu) lat pozbawienia wolności;

II.  w pozostałym zakresie zaskarżony wyrok utrzymuje w mocy;

III.  zwalnia oskarżonego od ponoszenia kosztów sądowych za postępowanie odwoławcze, poniesionymi wydatkami obciąża Skarb Państwa.

UZASADNIENIE

M. K. (1) został oskarżony o to, że:

I.  Jesienią 2018 roku w K. województwa (...) zażądał korzyści majątkowej w postaci pieniędzy od F. G. w zamian za zwrot bezprawnie zabranego telefonu komórkowego,

tj. o czyn z art. 286 § 2 k.k.

II.  Jesienią 2018 roku w K. województwa (...) działając w krótkich odstępach czasu w wykonaniu z góry powziętego zamiaru dokonał w celu osiągnięcia korzyści majątkowej wymuszenia rozbójniczego na osobie F. G., w ten sposób, że używając wobec niego groźby bezprawnej pozbawienia życia oraz przemocy polegającej na zadawaniu uderzeń młotkiem po całym ciele doprowadził go do stanu bezbronności, a następnie zażądał wydania pieniędzy, których pokrzywdzony nie posiadał, w związku z czym pozbawił go wolności ze szczególnym udręczeniem, nakazując pokrzywdzonemu klęczeć i błagać o przebaczenie oraz jeździć samochodem we wskazane miejsca do czasu pożyczenia ich i przekazania mu przez pokrzywdzonego pieniędzy w kwocie 100 złotych czym doprowadził go do rozporządzenia mieniem w tej kwocie oraz zniszczył należące do pokrzywdzonego okulary o wartości 600 złotych poprzez rozbicie ich młotkiem, przy czym czynu tego dopuścił się w warunkach powrotu do przestępstwa będąc uprzednio karanym za przestępstwo podobne z art. 157 § 1 k.k. na karę 1 roku pozbawienia wolności wyrokiem Sądu Rejonowego w Kłodzku sygn. akt II K 425/14 w ciągu pięciu lat od jej odbycia, a którą to karę odbywał od dnia 19.01.2015 roku do dnia 18.01.2016 roku,

tj. o czyn z art. 282 k.k. i art. 189 § 3 k.k. i art. 288 § 1 k.k. w zw. z art. 11 § 2 k.k. w zw. z art. 64 § 1 k.k. w zw. z art. 12 § 1 k.k.

III.  Jesienią 2018 roku w K., woj. (...), po wcześniejszym dokonaniu przestępstw z art. 282 k.k. i art. 189 § 3 k.k. i art. 288 § 1 k.k. w zw. z art. 11 § 2 k.k. w zw. z art. 12 § 1 k.k. w zw. z art. 64 § 1 k.k. z użyciem młotka na osobie pokrzywdzonego F. G., użył następnie wobec niego groźby uszkodzenia ciała i pozbawienia życia w celu wywarcia na niego wpływu aby nie informował on nikogo o popełnieniu przedmiotowych przestępstw, czym zastraszył pokrzywdzonego, który zawiadomienie o tym przestępstwie złożył dopiero po upływie niemal dwóch lat, przy czym czynu tego dopuścił się w warunkach powrotu do przestępstwa będąc uprzednio karanym za przestępstwo podobne z art. 157 § 1 k.k. na karę 1 roku pozbawienia wolności wyrokiem Sądu Rejonowego w Kłodzku sygn. akt II K 425/14 w ciągu pięciu lat od jej odbycia, a którą to karę odbywał od dnia 19.01.2015 roku do dnia 18.01.2016 roku,

tj. o czyn z art. 245 k.k. w zw. z art. 64 § 1 k.k.

IV.  W czerwcu 2020 roku w K. województwa (...) na terenie garaży przy ul. (...), w celu osiągnięcia korzyści majątkowej usiłował dokonać rozboju na osobie F. G. w ten sposób, że używając wobec niego groźby bezprawnej zażądał od pokrzywdzonego pieniędzy w kwocie 400 złotych za zwrócenie długu, którego pokrzywdzony realnie nie posiadał, a następnie w celu wymuszenia tych pieniędzy dokonał zniszczenia mienia poprzez wybicie metalową rurką przedniej i bocznej szyby w samochodzie osobowym marki B. o wartości 550 złotych oraz przednią szybę w samochodzie osobowym marki B. (...) o wartości 300 złotych, o łącznej sumie strat 850 złotych, a następnie próbował uderzyć pokrzywdzonego metalową rurką, a zamierzonego celu nie osiągnął ze względu na unik pokrzywdzonego, po czym obrzucił pokrzywdzonego pustymi butelkami oraz uderzał metalową rurką po pułkach i regałach w garażu, a następnie dokonał podpalenia przy pomocy zapalniczki ubrania, które znajdowało się w garażu, ponownie zmuszając pokrzywdzonego do wydania pieniędzy, jednakże zamierzonego celu nie osiągnął z uwagi na to, że pokrzywdzony ich nie posiadał przy czym czynu tego dopuścił się w warunkach powrotu do przestępstwa będąc uprzednio karanym za przestępstwo podobne z art. 157 § 1 k.k. na karę 1 roku pozbawienia wolności wyrokiem Sądu Rejonowego w Kłodzku sygn. akt II K 425/14 w ciągu pięciu lat od jej odbycia, a którą to karę odbywał od dnia 19.01.2015 roku do dnia 18.01.2016 roku,

tj. o czyn z art. 13 § 1 k.k. w zw. z art. 280 § 1 k.k. i art. 288 § 1 k.k. w zw. z art. 11 § 2 k.k. w zw. z art. 64 § 1 k.k.

V.  W grudniu 2018 roku w K. woj. (...) na ul. (...), w celu osiągnięcia korzyści majątkowej, dokonał wymuszenia rozbójniczego na osobie A. L. w ten sposób, że używając wobec niego groźby bezprawnej pobicia, zażądał od pokrzywdzonego pieniędzy w kwocie 200 złotych, za zwrócenie długu, którego pokrzywdzony realnie nie posiadał, otrzymując żądaną kwotę po kilku dniach od w/w pokrzywdzonego, czym doprowadził pokrzywdzonego do rozporządzenia mieniem własnym, przy czym czynu tego dopuścił się w warunkach powrotu do przestępstwa będąc uprzednio karanym za przestępstwo podobne z art. 157 § 1 k.k. na karę 1 roku pozbawienia wolności wyrokiem Sądu Rejonowego w Kłodzku sygn. akt II K 425/14 w ciągu pięciu lat od jej odbycia, a którą to karę odbywał od dnia 19.01.2015 roku do dnia 18.01.2016 roku,

tj. o czyn z art. 282 k.k. w zw. z art. 64 § 1 k.k.

VI.  W sierpniu 2019 roku w K. województwa (...), w celu osiągnięcia korzyści majątkowej działając w krótkich odstępach czasu w wykonaniu z góry powziętego zamiaru dokonał wymuszenia rozbójniczego na osobie J. S. w ten sposób, że używając wobec niego groźby bezprawnej pobicia oraz zniszczenia mienia zażądał od pokrzywdzonego pieniędzy w kwocie 2.000 złotych za wykup własnego telefonu komórkowego marki i. (...), w którego posiadanie uprzednio wszedł podstępem oraz za zapewnienie mu ochrony osobistej zmuszając pokrzywdzonego do kilkukrotnego dokonania wypłaty pieniędzy z bankomatu w różnych kwotach, których łączna suma wyniosła 7.000 złotych, przy czym czynu tego dopuścił się w warunkach powrotu do przestępstwa będąc uprzednio karanym za przestępstwo podobne z art. 157 § 1 k.k. na karę 1 roku pozbawienia wolności wyrokiem Sądu Rejonowego w Kłodzku sygn. akt II K 425/14 w ciągu pięciu lat od jej odbycia, a którą to karę odbywał od dnia 19.01.2015 roku do dnia 18.01.2016 roku,

tj. o czyn z art. 282 k.k. w zw. z art. 12 § 1 k.k. w zw. z art. 64 § 1 k.k.

VII.  W okresie od 10 do 11 lipca 2020 roku w K., woj. (...) dokonał zaboru w celu krótkotrwałego użycia samochodu osobowego marki V. (...) o nr rej. (...) o wartości 30.000 złotych należącego do J. P., a następnie porzucił na ul. (...) w/w pojazd z uszkodzeniami w postaci zarysowania powłoki lakierniczej tylnego zderzaka z lewej strony,

tj. o czyn z art. 289 § 2 k.k.

VIII.  W okresie od 10 lipca do 4 sierpnia 2020 roku w K., woj. (...) ukrywał dokumenty w postaci dowodu rejestracyjnego pojazdu marki V. (...) o nr rej. (...) o numerze blankietu (...) (...) wydanego na nazwisko J. P., karty pojazdu marki V. (...) nr rej. (...) o numerze blankietu (...) (...) wydanej na nazwisko J. P., zaświadczenia o badaniu technicznym pojazdu marki V. (...) nr rej. (...), odpisu skróconego aktu urodzenia na nazwisko J. P., książki serwisowej samochodu V. (...), polisy ubezpieczeniowej nr (...) na nazwisko P. J., potwierdzenia realizacji zlecenia na nazwisko P. J., dokumentów w języku niemieckim na nazwisko P. J. pomimo braku prawa do wyłącznego rozporządzania w/w dokumentami, działając tym na szkodę J. P.,

tj. o czyn z art. 276 k.k.

IX.  W maju 2020 roku w K., woj. (...), przywłaszczył sobie, powierzona mu przez M. K. (2), hulajnogę elektryczną marki M. (...) o wartości 1.800 złotych na szkodę A. M., tj. o czyn z art. 284 § 2 k.k.

X.  W maju 2020 roku w K., woj. (...), działając wspólnie i w porozumieniu z innym ustalonym sprawcą, po użyciu wobec M. K. (2) przemocy w postaci złapania go rękami od tyłu w celu unieruchomienia, uderzenia pięścią w twarz oraz kopaniu po całym ciele, dokonał zaboru w celu przywłaszczenia pieniędzy w kwocie 30 złotych, zegarka o wartości 300 złotych, srebrnego naszyjnika o wartości 100 złotych oraz kurtki marki P. o wartości 450 złotych, powodując u M. K. (2) łączną szkodę w wysokości 880 złotych, przy czym czynu tego dopuścił się w warunkach powrotu do przestępstwa będąc uprzednio karanym za przestępstwo podobne z art. 157 § 1 k.k. na karę 1 roku pozbawienia wolności wyrokiem Sądu Rejonowego w Kłodzku sygn. akt II K 425/14 w ciągu pięciu lat od jej odbycia, a którą to karę odbywał od dnia 19.01.2015 roku do dnia 18.01.2016 roku,

tj. o czyn z art. 280 § 1 k.k. w zw. z art. 64 § 1 k.k.

XI.  W dniu 14 maja 2020 roku w K., woj. (...), działając wspólnie i w porozumieniu z innym ustalonym sprawcą, po wypowiedzeniu wobec B. B. (1) groźby natychmiastowego pobicia, w celu uzyskania od niego pieniędzy w kwocie 200 złotych usiłował dokonać rozboju na w/w, lecz zamierzonego celu nie osiągnął ze względu na ucieczkę pokrzywdzonego, przy czym czynu tego dopuścił się w warunkach powrotu do przestępstwa będąc uprzednio karanym za przestępstwo podobne z art. 157 § 1 k.k. na karę 1 roku pozbawienia wolności wyrokiem Sądu Rejonowego w Kłodzku sygn. akt II K 425/14 w ciągu pięciu lat od jej odbycia, a którą to karę odbywał od dnia 19.01.2015 roku do dnia 18.01.2016 roku,

tj. o czyn z art. 13 § 1 k.k. w zw. z art. 280 § 1 k.k. w zw. z art. 64 § 1 k.k.

XII.  Nieustalonego dnia w okresie od lipca do sierpnia 2020 roku w K., woj. (...), naruszył nietykalność cielesną B. B. (1) poprzez naplucie na niego,

tj. o czyn z art. 217 § 1 k.k.

XIII.  Nieustalonego dnia w okresie od czerwca do sierpnia 2019 roku w K., woj. (...), działając wspólnie i w porozumieniu z M. R., po użyciu wobec J. P. przemocy w postaci odepchnięcia oraz przytrzymywania w celu unieruchomienia, dokonał kradzieży czapki marki R. o wartości 80 złotych na szkodę J. P., przy czym czynu tego dopuścił się w warunkach powrotu do przestępstwa będąc uprzednio karanym za przestępstwo podobne z art. 157 § 1 k.k. na karę 1 roku pozbawienia wolności wyrokiem Sądu Rejonowego w Kłodzku sygn. akt II K 425/14 w ciągu piciu lat od jej odbycia, a którą to karę odbywał od dnia 19.01.2015 roku do dni 18.01.2016 roku,

tj. o czyn z art. 280 § 1 k.k. w zw. z art. 64 § 1 k.k.

Sąd Okręgowy w Świdnicy wyrokiem z 23 listopada 2021 r., III K 2/21:

I.  Oskarżonego M. K. (1) uniewinnił od popełnienia następujących czynów:

a)  z punktu VII części wstępnej wyroku kwalifikowanego z art. 289 § 2 k.k.

b)  z punktu VIII części wstępnej wyroku kwalifikowanego z art. 276 k.k.

c)  z punktu XIII części wstępnej wyroku kwalifikowanego z art. 280 § 1 k.k. w zw. z art. 64 § 1 k.k.;

II.  Oskarżonego M. K. (1) uznał za winnego popełnienia czynu opisanego w pkt I części wstępnej wyroku, tj. popełnienia czynu z art. 286 § 2 k.k. i za to na podstawie tego przepisu wymierzył mu karę 8 (ośmiu) miesięcy pozbawienia wolności;

III.  Na podstawie art. 46 § 1 k.k. orzekł wobec oskarżonego obowiązek naprawienia szkody poprzez zapłatę na rzecz F. G. kwoty 50 (pięćdziesiąt) złotych;

IV.  Oskarżonego M. K. (1) uznał za winnego tego, że jesienią 2018 roku w K. województwa (...), działając w celu osiągnięcia korzyści majątkowej dokonał wymuszenia rozbójniczego na osobie F. G., w ten sposób, że używając wobec niego groźby bezprawnej pozbawienia życia oraz przemocy polegającej na zadawaniu uderzeń młotkiem po całym ciele doprowadził go do stanu bezbronności, a następnie zażądał wydania pieniędzy, których pokrzywdzony nie posiadał, w związku z czym nakazał pokrzywdzonemu jeździć samochodem we wskazane miejsca do czasu pożyczenia ich i przekazania jemu pieniędzy w kwocie 100 złotych, czym doprowadził go do rozporządzenia mieniem w tej kwocie oraz zniszczył należące do pokrzywdzonego okulary o wartości 600 złotych poprzez rozbicie ich młotkiem, przy czym czynu tego dopuścił się w warunkach powrotu do przestępstwa będąc uprzednio karanym za przestępstwo podobne z art. 157 § 1 k.k. na karę 1 roku pozbawienia wolności wyrokiem Sądu Rejonowego w Kłodzku sygn. akt II K 425/14 w ciągu pięciu lat od jej odbycia, a którą to karę odbywał od dnia 19.01.2015 roku do dnia 18.01.2016 roku, tj. popełnienia czynu z art. 282 k.k. i art. 288 § 1 k.k. w zw. z art. 11 § 2 k.k. w zw. z art. 64 § 1 k.k. i za to na podstawie art. 282 k.k. w zw. z art. 11 § 3 k.k. wymierzył mu karę 3 (trzech) lat pozbawienia wolności;

V.  Na podstawie art. 46 § 1 k.k. orzekł wobec oskarżonego obowiązek naprawienia szkody poprzez zapłatę na rzecz F. G. kwoty 700 (siedemset) złotych;

VI.  Na podstawie art. 41a § 1 k.k. orzekł wobec oskarżonego zakaz kontaktowania się i zbliżania na odległość nie mniejszą niż 20 metrów do F. G. na okres 8 (ośmiu) lat;

VII.  Oskarżonego M. K. (1) uznał za winnego tego, że jesienią 2018 roku w K., woj. (...), po wcześniejszym dokonaniu przestępstwa na osobie pokrzywdzonego F. G., użył następnie wobec niego groźby uszkodzenia ciała i pozbawienia życia w celu wywarcia na niego wpływu aby nie zawiadamiał o popełnieniu tego przestępstwa, przy czym czynu tego dopuścił się w warunkach powrotu do przestępstwa będąc uprzednio karanym za przestępstwo podobne z art. 157 § 1 k.k. na karę 1 roku pozbawienia wolności wyrokiem Sądu Rejonowego w Kłodzku sygn. akt II K 425/14 w ciągu pięciu lat od jej odbycia, a którą to karę odbywał od dnia 19.01.2015 roku do dnia 18.01.2016 roku, tj. popełnienia czynu z art. 245 k.k. w zw. z art. 64 § 1 k.k. i za to na podstawie art. 245 k.k. wymierzył mu karę 6 (sześciu) miesięcy pozbawienia wolności;

VIII.  Oskarżonego M. K. (1) uznał za winnego popełnienia czynu opisanego w pkt IV części wstępnej wyroku, tj. popełnienia czynu z art. 13 § 1 k.k. w zw. z art. 280 § 1 k.k. i art. 288 § 1 k.k. w zw. z art. 11 § 2 k.k. w zw. z art. 64 § 1 k.k. i za to na podstawie art. 14 § 1 k.k. w zw. z art. 280 § 1 k.k. w zw. z art. 11 § 3 k.k. wymierzył mu karę 2 (dwóch) lat i 6 (sześciu) miesięcy pozbawienia wolności;

IX.  Na podstawie art. 46 § 1 k.k. orzekł wobec oskarżonego obowiązek naprawienia szkody poprzez zapłatę na rzecz F. G. kwoty 850 (osiemset pięćdziesiąt) złotych;

X.  Na podstawie art. 41a § 1 k.k. orzekł wobec oskarżonego zakaz kontaktowania się i zbliżania na odległość nie mniejszą niż 20 metrów do F. G. na okres 5 (pięciu) lat;

XI.  Oskarżonego M. K. (1) uznał za winnego popełnienia czynu opisanego w pkt V części wstępnej wyroku, tj. popełnienia czynu z art. 282 k.k. w zw. z art. 64 § 1 k.k. i za to na podstawie art. 282 k.k. wymierzył mu karę 2 (dwóch) lat pozbawienia wolności;

XII.  Na podstawie art. 46 § 1 k.k. orzekł wobec oskarżonego obowiązek naprawienia szkody poprzez zapłatę na rzecz A. L. kwoty 200 (dwustu) złotych;

XIII.  Na podstawie art. 41a § 1 k.k. orzekł wobec oskarżonego zakaz kontaktowania się i zbliżania na odległość nie mniejszą niż 20 metrów do A. L. na okres 5 (pięciu) lat;

XIV.  Oskarżonego M. K. (1) uznał za winnego popełnienia czynu opisanego w pkt VI części wstępnej wyroku, tj. popełnienia czynu z art. 282 k.k. w zw. z art. 12 § 1 k.k. w zw. z art. 64 § 1 k.k. i za to na podstawie art. 282 k.k. wymierzył mu karę 3 (trzech) lat pozbawienia wolności;

XV.  Na podstawie art. 46 § 1 k.k. orzekł wobec oskarżonego obowiązek naprawienia szkody poprzez zapłatę na rzecz J. S. kwoty 7.000 (siedmiu tysięcy) złotych;

XVI.  Na podstawie art. 41a § 1 k.k. orzekł wobec oskarżonego zakaz kontaktowania się i zbliżania na odległość nie mniejszą niż 20 metrów do J. S. na okres 7 (siedmiu) lat;

XVII.  Oskarżonego M. K. (1) uznał za winnego popełnienia czynu opisanego w pkt IX części wstępnej wyroku, tj. popełnienia czynu z art. 284 § 2 k.k. i za to na podstawie tego przepisu wymierzył mu karę 8 (ośmiu) miesięcy pozbawienia wolności;

XVIII.  Na podstawie art. 46 § 1 k.k. orzekł wobec oskarżonego obowiązek naprawienia szkody poprzez zapłatę na rzecz A. M. kwoty 1.800 (tysiąca osiemset) złotych;

XIX.  Oskarżonego M. K. (1) uznał za winnego popełnienia czynu opisanego w pkt X części wstępnej wyroku, tj. popełnienia czynu z art. 280 § 1 k.k. w zw. z art. 64 § 1 k.k. i za to na podstawie art. 280 § 1 k.k. wymierzył mu karę 3 (trzech) lat i 6 (sześciu) miesięcy pozbawienia wolności;

XX.  Na podstawie art. 46 § 1 k.k. orzekł wobec oskarżonego obowiązek naprawienia szkody poprzez zapłatę na rzecz M. K. (2) kwoty 880,00 (ośmiuset osiemdziesięciu) złotych;

XXI.  Na podstawie art. 41a § 1 k.k. orzekł wobec oskarżonego zakaz kontaktowania się i zbliżania na odległość nie mniejszą niż 20 metrów do M. K. (2) na okres 7 (siedmiu) lat;

XXII.  Oskarżonego M. K. (1) uznał za winnego popełnienia czynu opisanego w pkt XI części wstępnej wyroku, tj. popełnienia czynu z art. 13 § 1 k.k. w zw. z art. 280 § 1 k.k. w zw. z art. 64 § 1 k.k. i za to na podstawie art. 14 § 1 k.k. w zw. z art. 280 § 1 k.k. wymierzył mu karę 2 (dwóch) lat i 6 (sześciu) miesięcy pozbawienia wolności;

XXIII.  Na podstawie art. 41a § 1 k.k. orzekł wobec oskarżonego zakaz kontaktowania się i zbliżania na odległość nie mniejszą niż 20 metrów do B. B. (1) na okres 7 (siedmiu) lat;

XXIV.  Oskarżonego M. K. (1) uznał za winnego popełnienia czynu opisanego w pkt XII części wstępnej wyroku, tj. popełnienia czynu z art. 217 § 1 k.k. i za to na podstawie tego przepisu wymierzył mu karę 3 (trzech) miesięcy pozbawienia wolności;

XXV.  Na podstawie art. 85 § 1 k.k. i art. 86 § 1 k.k. połączył oskarżonemu M. K. (1) kary pozbawienia wolności orzeczone w punktach: II, IV, VII, VIII, XI, XIV, XVII, XIX, XXII i XXIV części dyspozytywnej wyroku i wymierzył mu karę łączną 9 (dziewięciu) lat pozbawienia wolności;

XXVI.  Na podstawie art. 90 § 2 k.k. połączył oskarżonemu M. K. (1) środki karne w postaci zakazu kontaktowania się i zbliżania się na odległość nie mniejszą niż 20 m do F. G. orzeczone w punktach VI i X części dyspozytywnej wyroku i orzekł ten środek karny na okres 8 (ośmiu) lat;

XXVII.  Na podstawie art. 63 § 1 kk na poczet orzeczonej kary pozbawienia wolności zaliczył oskarżonemu M. K. (1) okres zatrzymania i tymczasowego aresztowania od dnia 4 sierpnia 2020 r., godz. 15:35 do dnia 16 grudnia 2020 r. i od dnia 6 stycznia 2021 r. do dnia 23 listopada 2021 r.;

XXVIII.  Zwolnił oskarżonego M. K. (1) od ponoszenia kosztów sądowych w tym opłaty zaliczając wydatki poniesione w sprawie od chwili wszczęcia postępowania na rachunek Skarbu Państwa.

Apelację od tego orzeczenia wniósł oskarżony M. K. (1) za pośrednictwem obrończyni, która zaskarżyła wyrok co do winy w zakresie czynów: z art. 286 § 2 k.k. (punkt I części wstępnej), z art. 282 k.k. i art. 189 § 3 k.k. i art. 288 § 1 k.k. w zw. z art. 11 § 2 k.k. w zw. z art. 64 § 1 k.k. w zw. z art. 12 § 1 k.k. (punkt II części wstępnej), z art. 245 k.k. w zw. z art. 64 § 1 k.k. (punkt III części wstępnej), z art. 13 § 1 k.k. w zw. z art. 280 § 1 k.k. i art. 288 § 1 k.k. w zw. z art. 11 § 2 k.k. w zw. z art. 64 § 1 k.k. (punkt IV części wstępnej), , z art. 282 k.k. w zw. z art. 12 § 1 k.k. w zw. z art. 64 § 1 k.k. (punkt VI części wstępnej), z art. 284 § 2 k.k. (punkt IX części wstępnej) z art. 280 § 1 k.k. w zw. z art. 64 § 1 k.k. (punkt X części wstępnej), z art. 13 § 1 k.k. w zw. z art. 280 § 1 k.k. w zw. z art. 64 § 1 k.k. (punkt XII części wstępnej), oraz co do kary w zakresie czynu z art. 282 k.k. w zw. z art. 64 § 1 k.k. (punkt V części wstępnej).

Obrończyni zarzuciła:

I.  obrazę przepisów postepowania, która mogła mieć wpływ na treść orzeczenia, a w szczególności:

1)  art. 7 k.p.k., art. 92 k.p.k., art. 410 k.p.k. wyrażającą się w czynieniu ustaleń faktycznych na podstawie wyselekcjonowanego materiału dowodowego, przy wielu zarzutach wyłącznie opartych na zeznaniach pokrzywdzonych (nie potwierdzonych innymi dowodami), z pominięciem zeznań świadków, którzy zaprzeczali wersjom pokrzywdzonych: K. D., B. D. częściowo T. G., co pozostaje w sprzeczności z obowiązkiem uwzględnienia całokształtu dowodów zgromadzonych w sprawie, a także rozstrzyganie niejasności, w tym sprzecznych zeznań pokrzywdzonych wskazywanych przez nich świadków na niekorzyść oskarżonego.

2)  art. 410 k.p.k. w zw. z art. 424 § 1 pkt 1 k.p.k., polegającą na nieomówieniu w uzasadnieniu wyroku, okoliczności:

a)  podawanych przez pokrzywdzonego F. G. a nie korespondują z zeznaniami świadka T. G. i K. D.;

b)  podawanymi przez J. S. a nie korespondują z zeznaniami świadka B. D.;

c)  podawanych przez oskarżonego, co do przebiegu poszczególnych zdarzeń objętych zarzutami.

II.  błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia, mający wpływ na jego treść, a polegający na uznaniu oskarżonego za winnego popełnienia występków opisanych w części dyspozytywnej wyroku, pomimo że materiał dowodowy zgromadzony w sprawie nie daje podstaw do przypisania tych czynów ponieważ przy większości zarzutów zeznania pokrzywdzonych są wewnętrznie sprzeczne, niespójne i nie zasługują na walor wiarygodności, a nie zostały poparte innymi dowodami lub wręcz osobowe źródła dowodowe zaprzeczają wersjom podawanym przez pokrzywdzonych.

III.  rażącą surowość orzeczonych kar jednostkowych oraz kary łącznej pozbawienia wolności, w wymiarze 9 lat, w sytuacji gdy okoliczności sprawy nie przemawiały za tak surowym ukaraniem oskarżonego.

Podnosząc powyższe zarzuty, apelująca wniosła o:

- zmianę zaskarżonego wyroku i uniewinnienie oskarżonego od dokonania przypisanych mu czynów,

ewentualnie:

- uchylenie wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi Okręgowemu w Świdnicy.

Sąd Apelacyjny zważył co następuje:

Apelacja obrończyni oskarżonego M. K. (1) jest zasadna jedynie w zakresie zarzutu rażącej niewspółmierności kary łącznej pozbawienia wolności.

Skarżąca co prawda podnosi zarzuty obrazy prawa procesowego i błędu w ustaleniach faktycznych, ale w istocie chodzi o to pierwsze uchybienie i wskazanie wpływu wadliwej, zdaniem obrończyni, oceny dowodów i pominięcia części z nich na ustalenie podstawy faktycznej.

Wbrew apelującej Sąd Okręgowy trafnie ocenił przydatność poszczególnych dowodów dla czynienia ustaleń faktycznych i wyprowadził z nich prawidłowe wnioski o podstawie faktycznej nawet jeśli nie w pełni je wyartykułował w pisemnych motywach zaskarżonego wyroku.

Kontrola odwoławcza co do zasady nakierowana jest na weryfikację rozstrzygnięcia, a nie jego uzasadnienia. Pisemne motywy mają istotne znaczenie gwarancyjne dla stron, pozwalają poznać motywy jakimi kierował się sąd wydając orzeczenie i ewentualnie podjąć z nimi polemikę, są przewodnikiem po materiale dowodowym. O prawidłowości wyroku jednak świadczy nie uzasadnienie, sporządzone po jego wydaniu (art. 423 § 1 k.p.k.) i odrębne od niego (art. 413 k.p.k.), ale konfrontacja orzeczenia z zebranym w sprawie materiałem dowodowym i dochowanie istotnych wymogów proceduralnych. Wady uzasadnienia mogą świadczyć o wadliwości procesu wyrokowania, skłaniają do jeszcze wnikliwszej kontroli odwoławczej, ale o tej wadliwości same w sobie nie przekonują i nie warunkują tej kontroli. Z uwagi na brzmienie art. 437 § 2 k.p.k., art. 455a k.p.k. obraza art. 424 k.p.k. sama w sobie nie może jednak prowadzić do zmiany lub uchylenia wyroku i przekazania sprawy do ponownego rozpoznania. Apelująca zresztą wiąże twierdzenie o naruszeniu art. 424 § 1 pkt 1 k.p.k. z obrazą art. 410 k.p.k., co jest postąpieniem właściwym, tyle, że zarzut naruszenia tego ostatniego przepisu nie był zasadny o czym będzie mowa niżej.

Art. 92 k.p.k. dotyczy podstawy wszelkich orzeczeń zapadających w postępowaniu karnym. Natomiast przepis art. 410 k.p.k. odnosi się do podstawy wyroku zapadłego po przeprowadzeniu rozprawy, jest więc przepisem szczególnym do art. 92 k.p.k. Tak więc w sytuacji gdy, jak w niniejszej sprawie, twierdzenie o oparciu rozstrzygnięcia nie na podstawie całokształtu okoliczności dotyczy wyroku wydanego po przeprowadzeniu rozprawy to chodzi o zarzut obrazy art. 410 k.p.k. Powoływanie przez apelującą wówczas także art. 92 k.p.k. jest zbędne.

Naruszenie art. 410 k.p.k. polega na czynieniu ustaleń na podstawie okoliczności nie ujawnionych na rozprawie, lub pominięciu istotnych okoliczności wprowadzonych do podstawy dowodowej na tym forum. Obrończyni wskazuje na tę druga sytuację. Gdy dowody są ze sobą sprzeczne, to jednocześnie nie mogą stać się podstawą ustaleń. Rzeczą Sądu jest zweryfikowanie ich prawdziwości stosownie do wymogów z art. 7 k.p.k. i czynienie ustaleń w oparciu o te z dowodów, które uznał za wiarygodne.

Sąd Okręgowy nie pominął więc wyjaśnień oskarżonego M. K. (1) i prezentowanej przez niego wersji zdarzeń, lecz w zasadniczej części (co do czynów z punktów I-III, VI, VII, X-XII części wstępnej zaskarżonego wyroku) nie dał im wiary (uzasadnienie podsekcja 2.2.), dlatego nie mógł ich uczynić podstawą ustaleń.

W polskiej procedurze karnej obowiązuje zasada swobodnej, a nie prawnej, oceny dowodów. Nie istnieją więc reguły określające co, kiedy i na podstawie jakich dowodów można (należy) ustalić. Tak więc występowanie w sprawie jednego źródła dowodowego wskazującego na sprawstwo osoby oskarżonej nie jest samo w sobie przeszkodą do ustalenia sprawstwa i winy takiej osoby. Punkt ciężkości spoczywa w ocenie takiego dowodu dokonanej stosownie do wymogów art. 7 k.p.k.

Wielokrotnie wyrażany jest w orzecznictwie trafny pogląd, że przekonanie sądu I instancji o wiarygodności jednych i niewiarygodności innych dowodów korzysta z ochrony art. 7 k.p.k. i jako takie uchyla się od ingerencji sądu odwoławczego wtedy, gdy jest poprzedzone ujawnieniem na rozprawie głównej całokształtu istotnych okoliczności sprawy w sposób podyktowany obowiązkiem dociekania prawdy i jest wyrazem rozważenia, zgodnie z regułami poprawnego rozumowania, doświadczeniem życiowym i wskazaniami wiedzy, wszystkich ważkich okoliczności przemawiających na korzyść i niekorzyść oskarżonego (por. np. wyrok Sądu Najwyższego z 16.12.1974r., Rw 618/74, OSNKW 1975, z. 3-4, poz. 47). Tak jest w niniejszej sprawie nawet jeśli Sąd Okręgowy nie w pełni wyartykułował motywy swojej oceny.

Sąd I instancji nie popełnił błędu dając wiarę zeznaniom F. G. (k. 435v-438, 3-9) opisującego okoliczności przestępstw jakich dopuścił się wobec niego oskarżony. To prawda, że pokrzywdzony uczynił to ze znacznym opóźnieniem, logicznie tłumaczy jednak jego powody (k. 8, 436v) wskazując, że obawiał się M. K. (1), eskalacji jego agresywnych zachowań, liczył, że z czasem „wszystko się uspokoi”. Dopiero wizyta policjantów, którzy wiedzieli o jednym ze zdarzeń przekonała go do powiedzenia prawdy o zachowaniach oskarżonego. Łatwo dostrzec, że o podobnych obawach mówią inni pokrzywdzeni: A. L. (k. 25v, 438v), J. S. (k. 33, 440), M. K. (2) (k. 132, 205). Zbieżnie z tym B. B. (2), który się oskarżonego nie obawiał zeznaje (k. 136), że w K. wszyscy znają M. K. (1) i M. R. i się ich boją.

Skoro F. G. obawiał się oskarżonego, nie zamierzał zawiadamiać policji i nie doznał poważniejszych, wymagających specjalistycznej interwencji medycznej obrażeń, to nie zaskakuje, że nie udał się do lekarza po tym jak został pobity młotkiem przez oskarżonego. Opinia sądowo-lekarska (k. 280-281) pośrednio potwierdza zeznania pokrzywdzonego co do umiejscowienia i mechanizmu powstania obrażeń w wyniku zachowania M. K. (1). Ustalenie, że to oskarżony spowodował te obrażenia nie jest dowolne, lecz wynika z zeznań F. G. a pośrednio z cyt. wyżej opinii i zeznań T. G. (k. 22-23), któremu pokrzywdzony o zdarzeniu opowiadał i obrażenia pokazywał.

Co się tyczy wartości telefonu komórkowego T. G., to co prawda był stary i zniszczony, ale miał wartość majątkową skoro pokrzywdzony zapłacił za jego zwrot 50 zł (k. 6).

Ojciec pokrzywdzonego istotnie lakonicznie mówi o tym czego dowiedział się od syna o przebiegu zdarzenia. Trudno jednak by przedstawiał jego szczegóły jeśli ich nie znał lub nie pamiętał. Wydaje się zresztą, że świadek miesza dwa zdarzenia skoro mówi (k. 23), że syn pokazywał mu obrażenia jakich doznał gdy został zaatakowany w garażu i uderzany młotkiem. Natomiast zdarzenie, kiedy pokrzywdzony był bity młotkiem miało miejsce jesienią 2018 r. poza garażem, zaś zajście w garażu w czerwcu 2020 r. kiedy oskarżony posługiwał się metalową rurką i F. G. nie doznał obrażeń (k. 435-436, 6-8). Okoliczność, czy pokrzywdzony opowiadał ojcu o dwóch najpoważniejszych zajściach z udziałem M. K. (1), czy także o trzecim mniej drastycznym, dotyczącym telefonu komórkowego o którym po półtora roku mógł zapomnieć T. G. nie dyskredytuje zeznań F. G..

K. D. nie pamiętał (k. 451, 116) czy pożyczał F. G. dwukrotnie po 50 zł. Nie może zaskakiwać, że zeznając po blisko dwóch latach świadek nie pamiętał czy sytuacja taka miała miejsce, czy nie. Inaczej niż obrończyni K. D. dopuszcza, że zdarzenie takie mogło zatrzeć się w jego pamięci skoro chodziło o sumę, która dla niego nie była wysoka (k.116). Co prawda na rozprawie (k. 451) K. D. wykluczał sytuację prezentowaną przez pokrzywdzonego, trudno jednak uznać to twierdzenie za wiarygodne skoro już wcześniej nie pamiętał czy miała ona miejsce, zwłaszcza gdy po chwili nie wyklucza jednak, że pieniądze pożyczał. W konsekwencji zeznania K. D. nie podważają relacji F. G..

Potwierdzają ją natomiast zeznania Ł. B. złożone w postępowaniu przygotowawczym (k. 144) gdzie świadek mówi, że pokrzywdzony opowiadał mu o pobiciu przez M. K. (1), zniszczeniu auta, próbie podpalenia. Sąd Okręgowy nie pominął, że Ł. B. zaprzeczył na rozprawie by złożył takie zeznania i by F. G. mówił mu o takiej sytuacji (k. 533v) trafnie uznając je za niewiarygodne (uzasadnienie podsekcja 2.2.). Sąd ten słusznie upatruje w odwołaniu wcześniejszych zeznań chęci poprawy sytuacji oskarżonego, co można łączyć ze zmianą położenia świadka, który wówczas był pozbawiony wolności i mógł się obawiać konsekwencji obciążania oskarżonego (por. M. Kowalczyk k. 505v). Nie sposób podzielić twierdzenia Ł. B., że zeznania z postępowania przygotowawczego były wytworem przesłuchującego policjanta, czy nacisków wywieranych na świadka. Trzeba przypomnieć, że z protokołu o którym mowa (k. 144v) wynika, że Ł. B. przedstawiając treść rozmowy z F. G. zaprzeczył jednocześnie by oskarżony go pobił, zniszczył drzwi, zabrał mu telewizor i play station. Przekonuje to, że zeznania o których mowa, świadek złożył sam i miał zachowaną swobodę wypowiedzi. Przecież gdyby było inaczej to w protokole znalazłoby się obciążenie oskarżonego przestępstwem na szkodę tego świadka o które był pytany i któremu zaprzeczył.

Sąd I instancji nie popełnił więc błędu uznając za wiarygodne zeznania pokrzywdzonego F. G. jako mające potwierdzenie w zeznaniach jego ojca, Ł. B. (k. 144), opinii sądowo-lekarskiej i zapisie gróźb kierowanych do tego pokrzywdzonego (k. 266, 270-271) i w konsekwencji odrzucił przeciwne, gołosłowne i nielogiczne twierdzenia oskarżonego.

Sąd Okręgowy oczywiście trafnie uznał za wiarygodne zeznania pokrzywdzonego J. S. (k. 439-440, 29-33, 140-141, 224-225) opisującego okoliczności wymuszenia rozbójniczego jakiego dopuścił się oskarżony na jego szkodę. Relacja pokrzywdzonego znajduje potwierdzenie w zeznaniach B. S. (k. 440-441, 124,149-150, 224-225) i O. K. (k. 534, 50-51), którym opowiadał o zdarzeniu. Stan emocjonalny J. S. gdy im o tym mówił mocno wspiera prawdziwość przedstawianego przebiegu zdarzenia tak samo jak dowód z dokumentu – operacji bankowych na rachunku pokrzywdzonego (k. 59-63).

Nielogiczne i niewiarygodne są więc twierdzenia oskarżonego, że to J. S. prosił go o pomoc w konflikcie z inną osobą i przystał na finansowe żądania M. K. (1). W takim przecież razie nie miał powodu płakać i skarżyć się ojcu, czy O. K.. Nie widać także logicznego powodu dla którego pokrzywdzony miałby wypłacać z bankomatów i przekazać oskarżonemu nie 1700 zł, których tamten, jak wyjaśnia, żądał za pomoc (k. 111), ale kilkakrotnie więcej bo 7000 zł.

Równie trafnie ten Sąd uznał, że zeznania B. D. (k. 175-176) nie mogą być podstawą ustaleń. Trzeba zauważyć, że (jak zeznaje J. S.) to B. D. sprowadził pokrzywdzonego do mieszkania oskarżonego, był obecny podczas gróźb kierowanych przez M. K. (1) do pokrzywdzonego, wypłacania przez niego pieniędzy i przekazywania ich oskarżonemu, a po ich uzyskaniu oddalił się z miejsca zdarzenia z oskarżonym. B. D. słusznie mógł się obawiać, że zostanie uznany za osobę współdziałającą z M. K. (1) stąd i przeczenia, że nie przyprowadził pokrzywdzonego do oskarżonego i nie był obecny gdy oskarżony żądał pieniędzy od J. S.. Sąd Okręgowy miał rację uznając, że zeznania B. D. nie mogą skutecznie podważyć relacji pokrzywdzonego.

Ocena zeznań pokrzywdzonego M. K. (2) wbrew apelacji nie budzi żadnych zastrzeżeń. Jego relacja o tym w jak oskarżony przywłaszczył powierzoną mu przez pokrzywdzonego hulajnogę, a potem z inną osobą dopuścił się rozboju na jego szkodę (k. 505v-506, 132, 203-207) znajduje potwierdzenie w zeznaniach A. M. (k. 450, 212-213), której świadek o tym mówił zaraz po tych zdarzeniach. Nie może zaskakiwać, że obrończyni odniosła wrażenie, że M. K. (2) zeznawał niechętnie na rozprawie. Pokrzywdzony, który początkowo z obawy o zdrowie i życie nie chciał zeznawać (k. 132), choć potwierdzał co mówiła A. M. także na rozprawie mówił (k. 505v), że będąc pozbawionym wolności gdy zeznawał przed Sądem nadal odczuwa takie obawy. Co się tyczy przedstawienia dokumentacji medycznej, to przecież sama obrończyni pisze, że świadek nie korzystał z takiej pomocy. Nie mógł więc jej dostarczyć.

Sąd Okręgowy nie popełnił więc błędu dowolności uznając za niewiarygodne przeczenia oskarżonego (k. 323).

Obrończyni podnosi, że powodem pomawiania oskarżonego przez B. B. (1) były pretensje pokrzywdzonego związane z tym, że M. K. (1) spotykał się z dziewczyną świadka. Apelująca pomija jednak, że potwierdzeniem relacji B. B. (1) jest zrzut ekranu z wiadomością przesłaną za pośrednictwem komunikatora internetowego zawierającą wsparte groźbą wezwanie pokrzywdzonego do przybycia w wyznaczone miejsce by wyjaśnić pomówienia (k. 139), co przecież koresponduje z relacją pokrzywdzonego o tym co go spotkało gdy przyjechał na wskazane miejsce: oskarżony i M. R. pod pozorem, że świadek ich pomawia o wymuszenia rozbójnicze żądali pieniędzy grożąc pobiciem jeśli ich nie przekaże (k. 567v-568v, 135-136).

Uznanie za nieprawdziwe przeczeń oskarżonego nie wykracza w takiej sytuacji poza przyznaną Sądowi I instancji swobodę w ocenie dowodów.

Nie sposób przy tym nie zauważyć podobnego sposobu działania oskarżonego we wszystkich wypadkach opisywanych przez poszczególnych pokrzywdzonych: jawnego wobec pokrzywdzonych zabierania przedmiotów i żądania pieniędzy za ich zwrot, posługiwania się przemocą i groźbą by zmusić ich do wydania pieniędzy za „ochronę”, lub wymyślone wierzytelności i szkody. Sprawia to, że zeznania pokrzywdzonych, choć dotyczą innych zdarzeń, to wzajemnie się potwierdzają.

Świadkowie przekonująco tłumaczą dlaczego nie składali zeznań bezpośrednio po zdarzeniach, lecz po tym jak nawiązywali z nimi kontakt policjanci informując, że wiedzą o czynach popełnionych przez oskarżonego na ich szkodę. Była o tym już mowa wyżej przy okazji omawianie zeznań F. G.. Pokrzywdzeni wyraźnie wskazują na obawy przed M. K. (1) (k. 8, 25v, 438v, 33, 140v, 440, 132, 205, 505v) jako powód opóźnienia, a zatrzymanie oskarżonego z pewnością te obawy zapowiadanego przecież odwetu zmniejszyło. Jednocześnie pokrzywdzeni nie mówią, że policjanci nakłaniali ich do podawania nieprawdziwych obciążających oskarżonego okoliczności, czy wpływali na swobodę wypowiedzi. Omówiona także wyżej relacja Ł. B. jasno o tym przekonuje. W konsekwencji aktywność policjantów w poszukiwaniu pokrzywdzonych przestępstwami popełnionymi przez oskarżonego, przekonywanie ich do złożenia zeznań w żadnym stopniu nie podważa prawdziwości i swobody w przekazywaniu treści przez ofiary przestępstw popełnionych przez M. K. (1).

Z tych wszystkich powodów zarzuty obrazy art. 7 k.p.k., art. 410 k.p.k., art. 424 § 1 pkt 1 k.p.k. były niezasadne ponieważ albo Sąd I instancji im nie uchybił, albo przekroczenia nie mogły wpłynąć na treść wyroku. Sąd Okręgowy wyprowadził też trafne wnioski o podstawie faktycznej i stanowisko o sprawstwie, winie i prawnokarnej ocenie zachowań oskarżonego M. K. (1) nie nasuwało wątpliwości.

Kary jednostkowe orzeczone za poszczególne przypisane oskarżonemu przestępstwa są rezultatem prawidłowej oceny stopnia karygodności czynów oskarżonego oraz stopnia jego winy, w kontekście wpływu tych ocen na wysokość kary. Trzeba dostrzec poważny, utrwalony stopień demoralizacji M. K. (1), który po raz kolejny wszedł w konflikt z prawem i większej części przestępstw dopuścił się w warunkach recydywy specjalnej. Orzeczona za czyn z art. 282 k.k. w zw. z art. 64 § 1 k.k. popełniony na szkodę A. L. kara nie pomija przyznania się do tego czynu. Nawet jeśli Sąd Okręgowy wprost tej okoliczności nie wymienił w części uzasadnienia dotyczącej wymiaru kary (podsekcja 4) to przecież o niej nie zapomniał skoro pisze o niej w podsekcji 2.1.. Poza ogólnym stwierdzeniem, że kary za poszczególne przestępstwa są nadmiernie surowe w relacji do stopnia społecznej szkodliwości i celów ogólno – i indywidualnoprewencyjnych obrończyni nie wskazuje (poza przyznaniem się do jednego z czynów – o czym już była mowa) z jakich konkretnych powodów orzeczone kary sytuujące się istotnie poniżej średniego ustawowego zagrożenia są rażąco niewspółmiernie surowe, a Sąd Apelacyjny takich okoliczności nie dostrzega.

Inaczej Sąd Apelacyjny ocenił zarzut rażącej niewspółmierności kary łącznej pozbawienia wolności, choć i w zakresie tej kary nie został szerzej rozwinięty. Zgodnie z art. 85a k.k. przy orzekaniu kary łącznej bierze się pod uwagę przede wszystkim cele zapobiegawcze i wychowawcze, które kara ma osiągnąć w stosunku do skazanego, a także potrzeby w zakresie kształtowania świadomości prawnej społeczeństwa. Pierwszeństwo względów indywidualnoprewencyjnych, a w dalszej kolejności generalnoprewencyjnych w ujęciu pozytywnym nie wyklucza kierowania się przy wymiarze kary łącznej nadto okolicznościami tradycyjnie uznawanymi przez orzecznictwo za relewantne: relacjami czasowymi i przestrzennymi między realnie zbiegającymi się przestępstwami, ich rodzajem, liczbą, rodzajem atakowanych dóbr, ilością, tożsamością pokrzywdzonych, podobieństwem sposobu działania, motywacji (np. wyrok Sądu Najwyższego z 2.02.2021 r., IV KK 426/20, LEX nr 3182899, postanowienia Sądu Najwyższego z 10.02.2021 r., III KK 5/21, LEX nr 3119645, z 23.07.2020 r., IV KK 201/19, LEX nr 3276868). Można dodać, że okoliczności te współcharakteryzują sprawcę i jako takie mają znaczenie przy ocenie prognozy kryminologicznospołecznej, doboru kary by zapewnić realizację celu wychowawczego oraz zapobieżenia powrotowi do naruszania norm prawa karnego.

Zważywszy na treść art. 85a k.k. stopień zawinienia i społecznej szkodliwości poszczególnych czynów może mieć przy wymiarze kary łącznej co najwyżej znaczenie pomocnicze skoro już raz zostały uwzględniony przy wymiarze kar za poszczególne przestępstwa (wyrok Sądu Najwyższego z 19.10.2017 r., IV KK 75/17, LEX nr 2395397, wyrok Sądu Apelacyjnego w Katowicach z 29.07.2016 r., II AKa 262/16, Prok. i Pr. 2017 r., z. 7–8, poz. 32). Przy ustalaniu wymiaru kary łącznej znaczenie może mieć „sumaryczny” stopień zawinienia jako wyznaczający „jej nieprzekraczalną granicę w realiach konkretnego przypadku” (P. Kardas Kara łączna i ciąg przestępstw w: Nowelizacja prawa karnego 2015. Komentarz, red. W. Wróbel, Kraków 2015, t. 13.467). Natomiast „sumaryczny” stopień społecznej szkodliwości uwzględniany „jest w dyrektywie stopnia zawinienia wyznaczającej górną granicę wymiaru kary łącznej” (tamże, t. 13.468). Z treści uzasadnienia wynika (podsekcja 4), że Sąd I instancji pominął etapowy charakter orzekania kary łącznej i dwukrotnie uwzględnił te same okoliczności dotyczące stopnia winy i społecznej szkodliwości poszczególnych przestępstw raz przy wymiarze kar jednostkowych i drugi raz przy wymiarze kary łącznej. Takie wadliwe podejście Sądu Okręgowego do wpływu na wymiar kary łącznej wymienionych okoliczności należało uwzględnić na korzyść oskarżonego.

Rację ma Sąd Okręgowy postrzegając oskarżonego jako osobę istotnie zdemoralizowaną. Okoliczności popełnionych przestępstw, tryb życia, niekorzystanie z szans jego zmiany i powracanie na drogę przestępstwa uzasadniają taki wniosek i wskazują na potrzebę dłużej trwającego oddziaływania by uzyskać efekt resocjalizacyjny i szansę na readaptację. Nie wydaje się jednak by te cele szczególnoprewencyjne i w zakresie oddziaływania w kierunku kształtowania świadomości prawnej społeczeństwa w zakresie obowiązujących norm i potrzeby ich przestrzegania wymagały izolacji M. K. (1) przez okres aż dziewięciu lat.

Oskarżony dopuścił się w tej samej miejscowości licznych (9) przestępstw na szkodę sześciorga pokrzywdzonych, przy czym w wypadku czterech czynów pokrzywdzonym był F. G.. Wszystkie te przestępstwa oskarżony popełnił w stosunkowo krótkim czasie od jesieni 2018 r. do lata 2020 r., przy czym zasadniczo czyny te skupione były w dwóch okresach: czwartym kwartale 2018 r. i maju – sierpniu 2020 r. W zdecydowanej większości (poza czynem z art. 217 § 1 k.k.) przestępstwa te godziły w mienie, zostały popełnione w podobny jawny dla ofiar sposób obliczony na ich zastraszenie (rozboje, wymuszenia rozbójnicze, oszustwo pokradzieżowe), zaskoczenie (sprzeniewierzenie, oszustwo pokradzieżowe), z podobnej motywacji – chęci łatwego powiększenia majątku. Te bliskie relacje podmiotowe i przedmiotowe między realnie zbiegającymi się przestępstwami także uzasadniały łagodniejsze niż to uczynił Sąd Okręgowy potraktowanie M. K. (1) przy wymiarze kary łącznej.

W konsekwencji Sąd Apelacyjny uznał, że kara łączna siedmiu lat pozbawienia wolności będzie racjonalnym, uwzględniającym zasadę humanitaryzmu podsumowaniem podlegającej ocenie przestępczej działalności oskarżonego.

Z tych wszystkich powodów orzeczono jak w wyroku (art. 437 § 2 k.p.k.).

Oskarżony nie pracuje, nie ma majątku, ma natomiast na utrzymaniu dziecko i pozostaje mu do odbycia dłużej trwająca kara pozbawienia wolności. Dlatego należało go zwolnić od kosztów sądowych postępowania odwoławczego (art. 624 § 1 k.p.k.)

SSA Andrzej Kot

SSA Cezariusz Baćkowski

SSA Piotr Kaczmarek