Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

Powód – (...) w B. domagał się zasądzenia od pozwanego – (...) w M. kwot: 12. 300 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie w transakcjach handlowych od dnia 27 czerwca 2019r. do dnia zapłaty; 171,64 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 4 września 2019r. do dnia zapłaty. Ponadto powód domagał się zasądzenia od pozwanego na swoją rzecz kosztów postępowania według norm przepisanych. W uzasadnieniu strona powodowa wskazała, iż pozwany zlecił powodowi wykonanie prac tynkarskich i malarskich. Prace wykonane przez powoda w ramach I etapu zostały odebrane bez zastrzeżeń. Następnie miały zostać wykonane prace malarskie. Pozwany wykonał te prace zgodnie ze zleceniem pozwanego. Powód obciążył pozwanego fakturą nr (...) na kwotę 22.140,00 zł, która została zapłacona przez pozwanego. Powód obciążył pozwanego fakturą nr (...) na kwotę 12.300,00 zł za materiał malarski. Pozwany nie zapłacił tej należności. W dniu 26 sierpnia 2019 r. powód spotkał się z kierownikiem budowy, który potwierdził kosztorys powykonawczy, zgodnie z którym wynagrodzenie powoda wyniosło 29.925,86 zł netto. Strona powodowa wskazała, iż kwota 1.925,86 zł netto została zatrzymana przez pozwanego na poczet wykonania prac stwierdzonych w notatce z dnia 27 sierpnia 2019 r. (na poczet ewentualnych poprawek). W dniu 27 sierpnia 2019 r. powód na spotkaniu z kierownikiem budowy oraz inspektorem nadzoru dokonał spisu poprawek odbioru końcowego. Zastrzeżenia dotyczyły drobnych poprawek malarskich oraz konieczności uprzątnięcia pomieszczeń. Powód zobowiązał się wykonać te prace do dnia 31 sierpnia 2019 r., co też uczynił. W dniu 3 września 2019 r. doszło do spotkania stron oraz kierownika budowy. Przedstawiciel pozwanego M. G. uznała, że podłoga była brudna oraz, że powód powinien usunąć zabrudzenia powstałe po wykonywaniu prac przez wykonawców, którzy pracowali po zakończeniu pracy przez powoda. W geście dobrej woli, powód dokonał dodatkowego uprzątnięcia terenu robót, zaś kierownik robót oraz inspektor nadzoru nie stwierdzili usterek w wykonanych pracach malarskich oraz stwierdzili wykonanie poprawek, które zostały wskazane w notatce z dnia 27 sierpnia 2019 r. Następnie pozwany wezwał powoda do usunięcia wad, które spowodowały inne firmy pracujące na budowie po zakończeniu pracy przez powoda. W odpowiedzi powód odmówił usunięcia tych wad z uwagi na brak odpowiedzialności za rzekome wady. Powód wezwał pozwanego do zapłaty kwoty 12.300 zł oraz kwoty 171,64 zł tytułem równowartości kwoty 40,00 Euro z tytułu rekompensaty za koszty odzyskiwania należności. Pozwany wskazał, iż roszczenie powoda było bezzasadne. Następnie pozwany złożył oświadczenie o odstąpieniu od umowy, co w ocenie powoda było bezskuteczne.

Nakazem zapłaty w postępowaniu upominawczym z dnia 23 grudnia 2019r., VIII GNc 8444/19 orzeczono zgodnie z żądaniem pozwu.

W sprzeciwie od powyższego nakazu zapłaty pozwany wniósł o oddalenie powództwa oraz o zasądzenie kosztów procesu według norm przepisanych. W uzasadnieniu przyznał, że zlecił powodowi wykonanie prac malarskich i tynkarskich w salonie dealerskim w budynkach mieszczących się przy (...)w B.. Na początku (I etap prac) powód wykonał prace tynkarskie w istniejącym obiekcie (blacharnia i lakiernie). Potem w ramach I etapu powód malował pomieszczenia lakierni i blacharni. Następnie w ramach II etapu, powód w nowym obiekcie wykonał prace tynkarskie i malarskie (hala serwisu i magazyn części), a także wykonał inne prace dodatkowe. Łącznie pozwany zapłacił powodowi za wykonane prace kwotę 222.752,91 zł. Pozwany podjął decyzję o wstrzymaniu płatności za fakturę (...) na kwotę 12.300,00 zł. Podczas przeglądu prac wykonywanych przez powoda stwierdzono wystąpienie licznych wad. W dniu 5 września 2019 r. sporządzono notatkę, w której wskazano szereg występujących nieprawidłowości. Powód tych wad nie usunął, więc pozwany pismem z dnia 5 września 2019 roku wezwał powoda do usunięcia wad w wyznaczonym terminie. Powód ich nie wykonał. Pozwany wskazywał, iż okoliczności podnoszone przez powoda dotyczyły prac tynkarskich I etapu, a nie prac malarskich. Wobec ujawniania się kolejnych wad, pozwany zlecił wykonanie prywatnej opinii. Rzeczoznawca stwierdził istnienie licznych wad nietrwałych w zakresie prac malarskich I i II etapu oraz wskazał, że wykonane prace malarskie nie spełniają wymagań określonych w warunkach technicznych wykonania i odbioru robót budowlano – montażowych. W konsekwencji pozwany zlecił podmiotom trzecim usunięcie wad wskazanych przez rzeczoznawcę. Pozwany poniósł z tego tytułu koszty i na tej podstawie obciążył powoda notą obciążeniową nr (...). Nadto, pozwany poniósł także koszty sporządzenia prywatnej opinii w kwocie 2.000,00 zł netto. Pozwany zaprzeczał, aby dokonał odbioru prac wykonanych przez powoda, podnosił także zarzut potrącenia wierzytelności powoda z wierzytelnością pozwanego z noty obciążeniowej nr (...). W dniu 7 stycznia 2020 r. złożył oświadczenie o potrąceniu w/w wierzytelności, na skutek czego – jego zdaniem - doszło do ich wzajemnego umorzenia.

W dalszych pismach strony podtrzymywały swoje dotychczasowe twierdzenia w przedmiotowej sprawie. Ponadto strony odniosły się do sporządzonej przez biegłego sądowego opinii.

Zaskarżonym wyrokiem Sąd Rejonowy w Bydgoszczy zasądził od pozwanego na rzecz powoda kwotę 12.471,64 zł wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie w transakcjach handlowych od dnia 27 czerwca 2019r. do dnia zapłaty; zasądził od pozwanego na rzecz powoda kwotę 171,64 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 4 września 2019r. do dnia zapłaty oraz zasądził od pozwanego na rzecz powoda kwotę 4367 zł tytułem zwrotu kosztów procesu wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia uprawomocnienia się niniejszego orzeczenia do dnia zapłaty.

Powołane rozstrzygnięcie Sąd Rejonowy oparł na opisanych poniżej ustaleniach faktycznych i rozważaniach.

Pozwany zlecił powodowi wykonanie prac tynkarskich i malarskich w budynkach salonu dealerskiego, mieszczących się przy(...)w B.. Na początku (I etap prac) powód wykonał prace tynkarskie w istniejącym obiekcie (blacharnia i lakiernie). Potem w ramach I etapu powód malował pomieszczenia lakierni i blacharni. Następnie w ramach II etapu, powód w nowym obiekcie wykonał prace tynkarskie i malarskie ( hala serwisu i magazyn części), a także wykonał inne prace dodatkowe. I etap prac został odebrany przez pozwanego. W dniu 2 sierpnia 2019 r. powód obciążył pozwanego fakturą nr (...) na kwotę 12.300,00 zł tytułem zaliczki na materiał za II etap prac malarskich. Na fakturze oznaczono termin zapłaty – do dnia 5 sierpnia 2019 r. Pod koniec wykonywania prac przez powoda, reprezentant pozwanego - M. G. dokonała sprawdzenia jakości prac, a swoje uwagi sygnalizowała prezesowi zarządu powoda J. K.. W dniu 26 sierpnia 2019 r. powód obciążył pozwanego fakturą nr (...) na kwotę 22.140,00 zł tytułem wynagrodzenia za wykonane prace malarskie w II etapie prac. Na fakturze oznaczono termin zapłaty - do dnia 29 sierpnia 2019 r. Pozwany zapłacił powodowi kwotę 22.140,00 zł tytułem należności z faktury nr (...). W dniu 27 sierpnia 2019 r. powód na spotkaniu z kierownikiem budowy oraz inspektorem nadzoru (...) dokonał odbioru końcowego, spisując poprawki. Dotyczyły one drobnych prac malarskich oraz konieczności uprzątnięcia pomieszczeń. Powód zobowiązał się wykonać te prace do dnia 31 sierpnia 2019 r. Na tym spotkaniu (...) sporządził notatkę dotyczącą przeglądu wykonanych prac oraz dalszej współpracy stron, a także kosztorys powykonawczy. Powód wykonał prace porządkowe, umył posadzki oraz usunął wady stwierdzone w notatce podpisanej przez prezesa zarządu powoda J. K. oraz inspektora nadzoru Z. K.. Powód nie usunął wad, które zostały spowodowane przez innych wykonawców. W pomieszczeniach, które zostały wymalowane przez powoda, następnie pracowali inni wykonawcy, m. in. elektrycy. Pomiędzy stronami doszło wtedy do konfliktu. W dniu 5 września 2019 r. (...), M. G. oraz E. P. – kierownik budowy, dokonali przeglądu prac wykonanych przez powoda i stwierdzili istnienie licznych wad dotyczących wykonanych prac malarskich. W dniu 5 września 2019 r. pozwany wezwał powoda do usunięcia wad w zakresie robót budowlanych wykonywanych w budynkach mieszczących się przy (...)w B. w terminie do dnia 12 września 2019 r. W odpowiedzi na powyższe, powód odmówił uznania i usunięcia wad. W jego ocenie, wady podnoszone przez pozwanego były skutkiem uszkodzeń powstałych na skutek wykonywania pracy przez innych wykonawców. W dniu 6 września 2019 r. powód wezwał pozwanego do zapłaty kwoty 12.300,00 zł tytułem faktury nr (...). W tej sytuacji, w dniu 12 września 2019 r. pozwany złożył powodowi oświadczenie o odstąpieniu od umowy z uwagi na nieusunięcie wad. Oprócz powoda na budowie pracowali także inni wykonawcy. (...) zajmował się burzeniem starych ścian w starym budynku oraz także kładł tynki. Kierownik budowy zwracał uwagę, gdy wykonawca nieprawidłowo wykonywał pracę. Pozwany zlecił rzeczoznawcy W. K. wykonanie opinii prywatnej w celu ustalenia, czy prace zlecone powodowi zostały wykonane prawidłowo, a jeżeli nie, to czy występujące usterki są istotne czy nieistotne. Rzeczoznawca ustalił, iż w obiekcie budowlanym pozwanego występują liczne wady nieistotne, które są usuwalne. Pozwany zapłacił za sporządzenie tej ekspertyzy kwotę 2.460,00 zł brutto. Kiedy powód zakończył prace, pozwany zlecił (...) wykonanie prac zastępczych w zakresie poprawienia prac wykonanych przez powoda. Usterki dotyczące prac malarskich polegały na tym, że ściany miały uszkodzenia mechaniczne, dziury. Niektóre ściany miały odcienie, a niektóre były niedomalowane. Po zakończeniu prac (...) także mył posadzki. (...) obciążył pozwanego fakturą nr (...) na kwotę 1.999,98 zł. Pozwany zapłacił w/w należność. Na tej inwestycji pracował także P. M., w niektórych miejscach stawiał ściany. W trakcie wykonywania prac, pozwany zlecił mu wykonanie dodatkowych robót, które zostały wykonane. Pozwany zapłacił za wykonane prace. W dniu 26 listopada 2019 r. pozwany nałożył na powoda notę obciążeniową nr (...) na kwotę 12.336,00 zł tytułem odszkodowania za koszty usunięcia wad wykonanych przez powoda prac malarsko tynkarskich. Pozwany wezwał powoda do zapłaty kwoty 12.336,00 zł w terminie 5 dni od otrzymania tej noty. W dniu 7 stycznia 2020 r. pozwany złożył powodowi oświadczenie o potrąceniu wierzytelności pozwanego w kwocie 12.336,00 zł z tytułu noty obciążeniowej nr (...) z wierzytelnością powoda w kwocie 12.300,00 zł z tytułu faktury nr (...). Nie jest możliwe ustalenie, czy prace malarskie wykonane przez powoda posiadały wady, czy też nie, a jeśli tak, to jaki byłby koszt ich usunięcia. Rzeczoznawca W. K. odniósł się do jakości prac powoda na podstawie wizji lokalnej, ujawnił 16 nieprawidłowości, przy czym tylko kilka ze stwierdzonych uchybień dotyczyło prac malarskich, a reszta „wad” w głównej mierze dotyczyła prac porządkowych. Nadto, nawet uchybienia dotyczące prac malarskich zostały ujęte ogólnikowo, bez wskazania ich rozmiarów, stąd też nie wiadomo, czy np. odspojenie powłoki malarskiej od podłoża gruntowego nastąpiło na długości 10 cm, czy na odległość 200 cm.

Sąd Rejonowy podkreślił, iż rozpoznał sprawę z uwzględnieniem przepisów ustawy kodeks postępowania cywilnego w brzmieniu po 7 listopada 2019 r., ale z pominięciem przepisów o postępowaniu w sprawach gospodarczych. W przedmiotowej sprawie pozwany nie wykazał, aby powód wykonał wadliwe zlecone prace. Pozwany opierał swoje stanowisko w oparciu o prywatną opinię sporządzoną przez rzeczoznawcę W. K.. Zdaniem Sądu Rejonowego, opinię (ekspertyzę) prywatną należy traktować jako uzupełnienie i rozwinięcie argumentacji faktycznej i prawnej przytaczanej przez stronę (vide: wyroki Sądu Najwyższego z dnia 21 sierpnia 2008 r., IV CSK 168/08, niepubl., z dnia 2 lutego 2011 r., II CSK 323/10, niepubl., i z dnia 2 lutego 2017 r., I CSK 778/15, niepubl.). Przedstawione przez stronę pozwaną pisemne stanowisko osoby będącej ekspertem w konkretnej dziedzinie wiedzy, podpisane przez tę osobę, stanowi bowiem wyłącznie dokument prywatny i korzysta z domniemania autentyczności określonego w art. 245 k.p.c. Dokument taki nie stanowi natomiast dowodu w zakresie wiadomości specjalnych, których stwierdzeniu służy dowód z opinii biegłego (art. 278 k.p.c.). Opinia prywatna przedkładana przez stronę nie może zastąpić opinii biegłego sądowego ani stanowić wyłącznej podstawy do podzielenia stanowiska strony przedstawiającej taką opinię wbrew opinii biegłego powołanego przez sąd (por. wyrok Sądu Apelacyjnego w Gdańsku z dnia 27 kwietnia 2021 r. V ACa 599/20). Sąd i instancji uznał, iż zebrany materiał dowodowy nie pozwolił na ustalenie, że powód wykonał wadliwie zlecone prace. Rzeczoznawca W. K. nie wykazał w swojej opinii, że powód wykonał wadliwie zlecone prace malarskie, a nawet gdyby tak było to jaki był rozmiar stwierdzonych wad. Co istotne, z opinii prywatnej wynikało, iż ewentualne wady była wadami „nietrwałymi”, a zatem wadami nieistotnymi. Obowiązek zapłaty przez zamawiającego wynagrodzenia – co do zasady - aktualizuje się w razie wydania dzieła przez przyjmującego zamówienie, mimo istnienia wad nieistotnych. Strony nie mogą uzależnić wypłaty wynagrodzenia należnego wykonawcy od braku jakichkolwiek usterek dzieła. Wadą dzieła jest określone odstępstwo od umowy, co sprawia że pojęcie wady ma charakter relatywny, zależny od treści umowy stron. O istnieniu wady decyduje zobiektywizowana ocena przydatności dzieła, a nie subiektywne odczucie, którejkolwiek ze stron. W odniesieniu do umów rezultatu niewykonanie zobowiązania może dotyczyć nie tylko braku świadczenia, ale obejmować także sytuację, w której spełnione świadczenie nie zaspokaja oznaczonego interesu wierzyciela. Za niewykonanie zobowiązania może więc być uznane spełnienie świadczenia, którego jakość tak daleko odbiega od objętego treścią zobowiązania, że z punktu widzenia odbiorcy tego świadczenia nie prowadzi do zaspokojenia jego interesu. W przypadku przyjęcia dzieła zamawiający dysponuje roszczeniami związanymi z nienależytym wykonaniem zobowiązania, nie może natomiast odmówić wypłaty wynagrodzenia twierdząc, że dzieło nie zostało wykonane (por. wyrok SN z dnia 29 stycznia 2021 r. V CSKP 10/21). W niniejszej sprawie powód przestawił do odbioru wykonane prace malarskie, które nawet, jeżeli posiadały wady, to były to wady nieistotne. Zatem pozwany nie mógł odstąpić od umowy (art. 643 k.c.). lecz domagać się obniżenia wynagrodzenia powoda lub zwrotu kosztów usunięcia wad.

Jednocześnie Sąd Rejonowy zważył, że pozwany chcąc skutecznie podnieść zarzut potrącenia powinien był udowodnić istnienie wierzytelności stanowiącej przedmiot potracenia z wierzytelnością powoda. Pozwany temu obowiązkowi nie sprostał.

Nadto Sąd I instancji podkreślił, że pozwany jako inwestor nie zachował należytej staranności, nie zawarł z powodem umowy na piśmie, nie sporządził protokołów odbioru, obmiaru wykonanych prac, pomimo tego, iż na inwestycji przebywali inspektor nadzoru oraz kierownik budowy. Wobec braku tychże dokumentów nie można było ustalić, jaki był harmonogram prac, w jaki sposób zostały one wykonane, czy wady wskazywane przez pozwanego istniały, jaki był ich rozmiar, a w konsekwencji jaki byłby koszt ich usunięcia.

Mając powyższe na względzie Sąd Rejonowy uwzględnił powództwo w całości, orzekł o odsetkach oraz rozstrzygnął o kosztach procesu, zgodnie z zasadą odpowiedzialności za wynik procesu.

Apelację od powyższego wyroku wniósł pozwany, zaskarżając go w całości. Zaskarżonemu rozstrzygnięciu pozwany zarzucił:

1.  naruszenie art. 233 § 1 k.p.c. na skutek braku wszechstronnego rozważenia materiału dowodowego i dokonania jego oceny z pominięciem istotnej części tego materiału tj. dowodów w postaci:

- wezwania strony pozwanej do usunięcia wad w pracach wykonywanych przez powoda z dnia 5 września 2019r., w którym wskazano na wady wykonanych prac malarskich i wezwano powoda do ich usunięcia z wyznaczeniem terminu do ich usunięcia przed przystąpieniem do odbioru wykonywanych przez powoda prac malarskich,

- oświadczenia inspektora nadzoru, wskazującego na brak możliwości dokonania odbioru prac malarskich z powodu wskazywanych wad w wezwaniu z dnia 5 września 2019r.,

- opinii rzeczoznawcy z dnia 20 września 2019r. wskazującego na liczne wady nietrwałe wykonanych prac malarskich, niespełnienia przez powoda wymagań określonych w warunkach technicznych wykonania i odbioru robót wraz z dokumentacją fotograficzną oraz wskazania, że do usunięcia wad w pracach malarskich powoda zastosować należy wykonawstwo zastępcze,

- zeznań świadka M. G. w części, w jakiej podała, że wady zostały powodowi wskazane podczas oględzin przed odbiorem, ich nieusunięcia przez powoda oraz ujawnienia zakresu i umiejscowienia wad w przeglądzie odbiorowym w dniu 2 września 2019r. oraz wezwaniu do usunięcia wad z dnia 5 września 2019r., braku usunięcia wad przez powoda

– których to wiarygodności Sąd Rejonowy nie zakwestionował, a co w konsekwencji doprowadziło także do naruszenia,

2.  naruszenie art. 229 k.p.c. wobec błędnego nieuznania przez Sąd I instancji za udowodnione faktów przyznanych przez stronę powodową tj. nieusunięcia wad wskazanych w wezwaniu z dnia 5 września 2019r. co jednoznacznie wskazuje na niezrealizowanie przez powoda umowy o dzieło z powodu jej wadliwego wykonywania i faktu, że stanowiło to podstawę do odstąpienia od umowy,

3.  naruszenie art. 233 § 1 k.p.c. na skutek wadliwej oceny materiału dowodowego, dokonanej z naruszeniem zasady równorzędności dowodów wobec nieprzyznania waloru wiarygodności:

- zeznaniom świadka M. G. w części w jakiej wskazała, że powód znał wady wykonanych prac malarskich oraz ich zakres, ponadto co do faktu, że został wezwany do usunięcia wad, odmowy usunięcia wskazanych wad przez powoda w tym zakresie w sytuacji, gdy w materiale dowodowym znajdują się dokumenty - w sposób nieuzasadniony nieuwzględnione przez Sąd - potwierdzające wskazane okoliczności,

- zeznaniom prezesa zarządu powoda zaprzeczającym faktom, iż brak jest jakiegokolwiek dowodu potwierdzającego nieprawidłowe, wadliwe wykonanie prac malarskich, wykazania istniejących wad w notatce z dnia 2 września 2019r., nieusunięcia wad w sytuacji gdy rzeczone okoliczności sprawy zostały przyznane zeznaniami M. G., (...), notatek służbowych, których to Sąd Rejonowy w sposób nieuzasadniony nie uwzględnił lub nie nadał im waloru wiarygodności, przy jednoczesnym uznaniu, że w pełni wiarygodne są zeznania świadka M. W. oraz reprezentanta powoda, pomimo braku potwierdzenia wskazanych przez nich okoliczności co do usunięcia wad wskazanych przez pozwaną, protokołu odbioru prac malarskich wbrew dyspozycji art. 458 ^{( 11)} k.p.c., w szczególności wobec oparcia się wyłącznie przez Sąd ten na opinii biegłego J. G. oraz zawartych w tej opinii mylnych wnioskach,

4.  naruszenie art. 235 ²§ 1 k.p.c. poprzez bezpodstawne pominięcie dowodu zawnioskowanego przez pozwaną - w zakresie wykonania przez biegłego opinii uzupełniającej, w tym wizji lokalnej umożliwiającej odniesienie się biegłego do ustalenia wad, ich istotności oraz zakresu wymiarowości wad powłoki malarskiej,

5.  naruszenie art. 278 § 1 k.p.c. wobec niewłaściwego uznania, że dla wykazania wadliwości wykonanych prac malarskich powódki nie było konieczne zasięgnięcie dowodu z opinii biegłego z uwzględnieniem wizji lokalnej w sytuacji, gdy:

- owe fakty wykazywane były w trakcie postępowania zeznaniami świadków na okoliczności wykonania napraw zgłoszonych wad po odstąpieniu od umowy, a nie wyłącznie z ograniczeniem usunięcia wad do prac porządkowych,

- przedmiot opinii wobec zestawienia przez powódkę szkody poprzez usunięcie wad dawał jednak możliwość odniesienia się do zakresu wad powłoki malarskiej w korelacji do wad wykazanych w dokumentach postepowania, w tym opinii rzeczoznawcy, co w konsekwencji uniemożliwiło wykazanie w opinii uzupełniającej biegłego zakresu wad powłoki malarskiej, ich istotności oraz wymiarowości tych wad,

- strona pozwana przedstawiła faktury VAT na okoliczność wartości wykonanych prac naprawczych oraz ich zakresu, które nie zostały przez powoda zakwestionowane,

6.  naruszenie art. 232 k.p.c. wobec wadliwego uznania, że strona pozwana nie sprostała ciężarowi dowodu w zakresie dotyczącym zasadności wystąpienia wad powłoki malarskiej, odstąpienia od umowy i odpowiedzialności powódki za powstałą szkodę, w sytuacji gdy:

- powód potwierdził fakt uczestniczenia w wizji lokalnej, w której wskazano mu wady wykonanych prac w zakresie powłoki malarskiej, wezwania do usunięcia wad, odmowy usunięcia wad,

- powód potwierdził brak odbioru prac malarskich z powodu istnienia wad, brak stosownego protokołu odbioru, powodując w tym zakresie mylnie protokół dokonanych przez pozwaną wcześniejszych odbiorów prac tynkarskich przez powoda,

- powód jako profesjonalista realizujący umowę stron w ramach prowadzonej przez siebie działalności gospodarczej był zobowiązany do wykazania należytego wykonania przez siebie umowy,

7.  naruszenie art. 643 k.c. poprzez wadliwe jego zastosowanie w sytuacji, gdy Sąd uznał, że powód przedstawił do odbioru wykonane prace malarskie, które nawet jeśli posiadały wady to były to wady nieistotne, wobec czego pozwana winna odebrać dzieło, pomimo tego, że wady w wykonanych przez powoda pracach malarskich miału charakter wad istotnych, których powód nie usunął w wyznaczonym przez pozwaną terminie, a pozwana nie mogła odstąpić od umowy, lecz domagać się obniżenia wynagrodzenia dla powoda lub zwrotu kosztów usunięcia wad,

8.  naruszenie art. 636 § 1 k.c. poprzez jego błędną wykładnię i uznanie, że wezwanie do usunięcia wad, brak ich usunięcia przez powoda, nieuzyskanie przez powoda odbioru prac malarskich z powodu wad, nie sankcjonowało prawa pozwanego do odstąpienia umowy, jeśli pozwany wyznaczył termin na poprawę wad i w następstwie nieprzystąpienia przez powoda do naprawy wad, nie dokonał odbioru prac malarskich z powodu istnienia wad istotnych wykonywanych przez powoda prac malarskich,

9.  naruszenie art. 355 § 1 i 2 k.c. poprzez jego błędne zastosowanie w sytuacji, gdy powód prowadzący działalność gospodarczą, obowiązany był do zachowania należytej staranności, wynikającej z profesjonalnego charakteru działalności,

10.  naruszenie art. 471 k.c. poprzez jego wadliwe niezastosowanie w sytuacji, gdy przepis wprowadza wzruszalne domniemanie, w myśl którego do niewykonania lub nienależytego wykonania zobowiązania doszło na skutek okoliczności, za które dłużnik odpowiada, zmieniając rozkład ciężaru dowodu w procesie wobec przerzucenia odpowiedzialności pozwanego w zakresie wykazania braku związku przyczynowego między jego działaniem a powstałą szkodą,

11.  naruszenie art. 6 k.c. poprzez jego błędne zastosowanie i wadliwe uznanie, że ciężar dowodu w zakresie odpowiedzialności za powstałą szkodę spoczywa na pozwanej w sytuacji gdy istniejące domniemanie winy pozwanego rzutowało na przerzucenie odpowiedzialności za udowodnienie braku związku przyczynowego pomiędzy szkodą a działaniem pozwanego na wykonawcę.

Wobec powyższych zarzutów, pozwany wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku poprzez oddalenie powództwa w całości oraz o zasądzenie od powoda na swoją rzecz zwrotu kosztów postępowania apelacyjnego według norm przepisanych, ewentualnie wniósł o uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi I instancji.

W odpowiedzi na apelację pozwanego, powód wniósł o jej oddalenie oraz o zasądzenie od pozwanego na rzecz powoda zwrotu kosztów postępowania apelacyjnego według norm przepisanych.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja pozwanego nie zasługiwała na uwzględnienie.

W ocenie Sądu Odwoławczego, Sąd Rejonowy wyjaśnił wszystkie istotne okoliczności mające wpływ na rozstrzygnięcie niniejszej sprawy, w sposób prawidłowy przeprowadził postępowanie dowodowe, zaś wnioski, które przy tym wywiódł są w pełni uzasadnione i nie wymagają powtórzenia (vide np. orzeczenia Sądu Najwyższego z dnia 10 listopada 1998 r., III CKN 792/98, OSNC 1999, Nr 4, poz. 83).

W prawidłowo ustalonym stanie faktycznym nie mogły odnieść skutku przedstawione w apelacji pozwanego zarzuty naruszenia przepisów postępowania, jak i materialnych.

Zdaniem Sądu Okręgowego, w sprawie niniejszej nie doszło do naruszenia art. 233 k.p.c. przez Sąd I instancji. Przywołany powyższy przepis daje wyraz obowiązywaniu zasady swobodnej oceny dowodów. Ocena wiarygodności i mocy dowodów jest podstawowym zadaniem sądu orzekającego, wyrażającym istotę sądzenia, a więc rozstrzygania kwestii spornych w warunkach niezawisłości, na podstawie własnego przekonania sędziego, przy uwzględnieniu całokształtu zebranego materiału (zob. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 16 lutego 1996 r., II CRN 173/95, Lex nr 1635264). Normy swobodnej oceny dowodów wyznaczone są przy tym wymaganiami prawa procesowego, doświadczenia życiowego oraz regułami logicznego myślenia, według których sąd w sposób bezstronny, racjonalny i wszechstronny rozważa materiał dowodowy jako całość, dokonuje wyboru określonych środków dowodowych i ważąc ich moc oraz wiarygodność, odnosi je do pozostałego materiału dowodowego (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 10 czerwca 1999 r., II UKN 685/98, OSNAPiUS 2000/17/655). Swobodna ocena dowodów ujęta jest w ramy proceduralne, tzn. musi odpowiadać pewnym warunkom określonym przez prawo procesowe. Oznacza to, po pierwsze, że sąd może oprzeć swe przekonanie jedynie na dowodach prawidłowo przeprowadzonych, z zachowaniem wymagań dotyczących źródeł dowodzenia oraz zasady bezpośredniości. Po drugie, ocena dowodów musi być dokonana na podstawie wszechstronnego rozważenia zebranego materiału dowodowego. Sąd musi ocenić wszystkie przeprowadzone dowody oraz uwzględnić wszelkie towarzyszące im okoliczności, które mogą mieć znaczenie dla oceny mocy i wiarygodności tych dowodów. Po trzecie, sąd zobowiązany jest przeprowadzić selekcję dowodów, tj. dokonać wyboru tych, na których się oparł, i ewentualnie odrzucić inne, którym odmówił wiarygodności i mocy dowodowej. Skuteczne postawienie zarzutu naruszenia przez sąd art. 233 § 1 k.p.c. wymaga wykazania, że sąd uchybił zasadom logicznego rozumowania lub doświadczenia życiowego, to bowiem jedynie może być przeciwstawione uprawnieniu sądu do dokonywania swobodnej oceny dowodów. Nie jest natomiast wystarczające przekonanie strony o innej, niż przyjął sąd, wadze (doniosłości) poszczególnych dowodów i ich odmiennej ocenie niż ocena sądu (tak Sąd Najwyższy w orzeczeniu z dnia 6 listopada 1998 r., II CKN 4/98, niepubl.; por. również wyroki Sądu Najwyższego z dnia 10 kwietnia 2000 r., V CKN 17/00, OSNC 2000/10/189 i z dnia 5 sierpnia 1999 r., II UKN 76/99, OSNAPiUS 2000/19/732).

W świetle powyższych rozważań uznać trzeba, iż temu obowiązkowi pozwany nie sprostał, poprzestając jedynie na przedstawieniu własnej wersji doniosłości poszczególnych dowodów, czego jednak nie sposób uznać za wystarczające. Zdaniem Sądu Odwoławczego – wbrew twierdzeniom pozwanego - Sąd Rejonowy w sposób właściwy ustalił stan faktyczny sprawy, wskazując na jakich dowodach się oparł oraz szczegółowo uzasadnił, z jakich względów dał im wiarę, a polemika w tym zakresie jest nieprzekonująca - nie znajdowała uzasadnienia w udostępnionym Sądowi materiale dowodowym sprawy. Dodać należy, że nie można również uznać za wystarczające zakwestionowanie stanowiska Sądu I instancji jedynie z tego powodu, że nie jest ono dla pozwanego korzystne. W szczególności zarzuty nieuwzględnienia przez Sąd I instancji wymienionych w apelacji dowodów: wezwania strony pozwanej do usunięcia wad z dnia 5 września 2019r., oświadczenia inspektora nadzoru, wskazującego na brak możliwości dokonania odbioru prac malarskich z powodu wskazywanych wad w wezwaniu z dnia 5 września 2019r., prywatnej opinii rzeczoznawcy z dnia 20 września 2019r., a także zeznań świadka M. G. w części wskazania wad powodowi, należy uznać za niezasadne wobec dokonania przez tenże Sąd analizy całokształtu zebranego materiału dowodowego.

Zdaniem Sądu Odwoławczego, należy zgodzić się z Sądem I instancji, iż pozwany w toku postępowania nie wykazał istnienia oraz rozmiaru wad (art. 6 k.c.). Przedmiotem opinii rzeczoznawcy W. K., sporządzonej na zlecenie pozwanego, była ocena stanu technicznego prac budowlanych przez firmę wykonawczą w zakresie prac malarskich wewnętrznych (zob. opinia prywatna, k. 98 akt), przy czym prace malarskie podlegające analizie wskazywał pozwany, kierownik budowy oraz inspektor nadzoru (zob. opinia prywatna, k. 100 akt). Rzeczoznawca dokonał oceny stanu istniejącego. Należy jednakże zauważyć, iż opinia W. K. nosi datę 20 września 2019r., zatem jego spostrzeżenia dotyczą okresu późniejszego (kwestia odbioru prac to koniec sierpnia-początek września 2019r.), a w tym czasie prace swoje na przedmiotowym obiekcie wykonywały jeszcze inne podmioty. Ponadto, jak słusznie zauważył Sąd Rejonowy, nawet gdyby uznać, iż powód wykonał prace wadliwie, pozwany nie udowodnił rozmiaru tychże wad, w tym nie wynika to z opinii rzeczoznawcy. W. K. w opinii prywatnej nie wskazał konkretnie, w którym miejscu budowy jego zdaniem występują wymienione wady (np. stwierdza brak zachowania prostoliniowości na krawędziach, bez wskazania których ścian ta uwaga dotyczy), jego twierdzenia są ogólnikowe, co spowodowało brak możliwości szerszego ustosunkowania się do nich. Potwierdza to również opinia sądowa biegłego J. G. (zob. k. 252 akt). W tym miejscu należy podkreślić, iż skoro biegły sądowy wskazał, iż z uwagi na brak materiałów źródłowych, niemożliwości dotarcia do śladów wykonawstwa prac powoda, w związku z pracami poprawkowymi (...)we wrześniu 2019r. , nie ma możliwości sporządzenia opinii zgodnie z tezą dowodową, trudno uznać, aby zmieniły ten stan rzeczy oględziny. Nadto, wykonywanie w tej sytuacji opinii uzupełniającej byłoby niecelowe. Słusznie zatem Sąd I instancji wniosek ten pominął. W konsekwencji brak podstaw do uznania, iż doszło do naruszenia art. 235 ^{( 2)}§ 1 k.p.c. i art. 278 § 1 k.p.c.

Nadto, należy zauważyć, iż pozwany nie uiścił kwoty wynikającej z przyjętej faktury nr (...), która to dotyczyła zakupu materiałów, natomiast faktura za prace malarskie z dnia 26 sierpnia 2019r. została zapłacona i zaakceptowana przez pozwanego. Materiały te zostały wykorzystane w czasie prac wykonywanych na przedmiotowym obiekcie, czego pozwany nie kwestionował.

W procesie cywilnym ciężar dowodu spoczywa na stronach postępowania i to one są zobowiązane wskazywać dowody dla stwierdzenia faktów, z których wywodzą skutki prawne (art. 6 k.c. i art. 232 k.p.c.). Innymi słowy ten, kto powołując się na przysługujące mu prawo (żąda czegoś od innej osoby) obowiązany jest udowodnić fakty (okoliczności faktyczne) uzasadniające to żądanie, ten zaś, kto odmawia uczynienia zadość żądaniu (czyli neguje uprawnienie żądającego) obowiązany jest udowodnić fakty wskazujące na to, że uprawnienie żądającemu nie przysługuje. Strony mają obowiązek twierdzenia i dowodzenia tych wszystkich okoliczności (faktów), które stosownie do art. 227 k.p.c. mogą być przedmiotem dowodu. Istota zasady dotycząca ciężaru dowodów sprowadza się do ryzyka poniesienia przez stronę ujemnych konsekwencji braku wywiązania się z powinności przedstawienia dowodów. Skutkiem braku wykazania przez stronę prawdziwości twierdzeń o faktach istotnych dla sprawy jest to, że twierdzenia takie zasadniczo nie będą mogły leżeć u podstaw sądowego rozstrzygnięcia. Strona, która nie udowodni przytoczonych twierdzeń, utraci korzyści, jakie uzyskałaby aktywnym działaniem. Samo twierdzenie strony nie jest dowodem, a twierdzenie dotyczące istotnej dla sprawy okoliczności powinno być udowodnione przez stronę to twierdzenie zgłaszającą (por. wyrok Sądu Apelacyjnego w Białymstoku z dnia 28 sierpnia 2014 r., sygn. I ACa 286/14).

W orzecznictwie wskazuje się, że jeżeli materiał dowodowy zgromadzony w sprawie nie daje podstawy do dokonania odpowiednich ustaleń faktycznych w myśl twierdzeń jednej ze stron, sąd musi wyciągnąć ujemne konsekwencje z braku udowodnienia faktów przytoczonych na uzasadnienie żądań lub zarzutów. Należy to rozumieć w ten sposób, że strona, która nie przytoczyła wystarczających dowodów na poparcie swych twierdzeń, ponosi ryzyko niekorzystnego dla siebie rozstrzygnięcia, o ile ciężar dowodu co do tych okoliczności na niej spoczywał (wyrok Sądu Apelacyjnego we Wrocławiu z 18 stycznia 2012 r., I ACa 1320/2011, LEX nr 1108777).

Zdaniem Sądu Okręgowego, z żadnego zaoferowanego w niniejszej sprawie dowodu nie wynika, aby ewentualne wady, na które powołuje się pozwany, należało zakwalifikować jako wady istotne. Co więcej, w opinii rzeczoznawcy, wykonanej na zlecenie pozwanego, mowa jest jedynie o wadach nietrwałych i usuwalnych, a nie o istotnych. Dokonany w obecności kierownika budowy i inspektora nadzoru spis usterek z dnia 27 sierpnia 2019r. (zob. k. 23 akt) wskazuje, że zaistniały jedynie drobne poprawki takie jak: mycie posadzki, mycie dwóch bram, mycie lamperii, poprawka przy szafce elektrycznej, dokończenie lamperii na hali, domalowanie przy kracie wentylacyjnej, zamiatanie posadzki, pomalowanie wejścia, umycie narożnika. Biegły sądowy J. G. wyraźnie podkreślił, że wskazane „wady” to w głównej mierze odniesienia do prac porządkowych (zob. opinia sądowa k. 246 – 252 akt). To oznacza, iż nie było podstaw do nieodebrania prac, a przynajmniej tego nie wykazano. W tej sytuacji, słusznie przyjął Sąd I instancji, iż skoro powód przedstawił do odbioru wykonane prace malarskie, nawet jeśli miały wady – wobec zaprezentowanych rozważań - nieistotne, pozwanemu nie przysługiwało prawo odstąpienia od umowy, również wtedy, gdy powód nie przystąpił do ich usunięcia. Wobec tego nie sposób przyjąć, aby doszło do naruszenia przepisu art. 643 k.c. i art. 636 § 1 k.c.

Zasadniczo rację ma apelujący podnosząc, iż to wykonawca winien wykazać prawidłowość wykonanych prac. Jednakże w niniejszej sprawie, strona pozwana zaakceptowała prace wykonane przez powoda, przyjmując fakturę i nie wnosząc do niej zastrzeżeń oraz uiszczając z tego tytułu w całości należność. Nadto, sporządzony dnia 27 sierpnia 2019r. z udziałem kierownika budowy i inspektora nadzoru ze strony pozwanego spis poprawek wskazuje, iż ujawniono jedynie drobne usterki. W tej sytuacji zarzut naruszenia art. 471 k.c. oraz art. 6 k.c. jest nieuprawniony.

Przedstawione powyżej rozważania, w ocenie Sądu II instancji, prowadzą do konkluzji, iż zebrany materiał dowodowy nie pozwolił na przyjęcie wyłożonej argumentacji pozwanego.

Mając powyższe okoliczności i rozważania na względzie, Sąd Okręgowy na podstawie art. 385 k.p.c. oddalił apelację pozwanego.

O kosztach postępowania apelacyjnego Sąd orzekł na zasadzie art. 98 § 1 i 3 k.p.c. w związku z art. 391 § 1 zd. 1 k.p.c., przy zastosowaniu § 2 pkt 5 w zw. z § 10 ust 1 pkt 1 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych (Dz.U.2018.265 t.j).