Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 23 kwietnia 2014 r.

Sąd Apelacyjny w Łodzi, II Wydział Karny, w składzie:

przy udziale H. T., Prokuratora Prokuratury Apelacyjnej w Łodzi

po rozpoznaniu w dniu 17 kwietnia 2014 r.

sprawy

1)  J. B.

oskarżonego z art. 280 §1 kk; art. 280 §2 kk w zb. z art. 157 §1 kk w zb. z art. 275 §1 kk w zb. z art. 278 §5 kk w zw. z art. 11 §2 kk;

2)  S. Z.

oskarżonego z art. 280 §1 kk w zw. z art. 64 §1 kk;

3)  Ł. M.

oskarżonego z art. 280 §1 kk;

4)  D. Ś.

oskarżonego z art. 18 §2 kk w zw. z art. 278 §1 kk w zw. z art. 64 §1 kk;

na skutek apelacji wniesionych przez obrońców

od wyroku Sądu Okręgowego w Piotrkowie Tryb.

z dnia 8 lipca 2013 r., sygn. akt III K 47/13

na podstawie art. 437 §1 i 2 kpk, art. 438 pkt 2 i 3 kpk, art. 636 §1 kpk

1.  uchyla zaskarżony wyrok wobec oskarżonego D. Ś. i w tej części sprawę przekazuje do ponownego rozpoznania Sądowi Okręgowemu w Piotrkowie Trybunalskim;

2.  zmienia zaskarżony wyrok wobec oskarżonego J. B. w ten sposób, że z opisu czynu przypisanego mu w punkcie 2 wyroku eliminuje sformułowanie „jak innym niebezpiecznym narzędziem”;

3.  utrzymuje wyrok w mocy w pozostałych zaskarżonych częściach, uznając apelacje obrońców oskarżonych Ł. M. i S. Z. za oczywiście bezzasadne;

4.  obciąża oskarżonych kosztami sądowymi za postępowanie odwoławcze:

- J. B. w kwocie 870 (osiemset siedemdziesiąt) złotych;

- Ł. M. w kwocie 720 (siedemset dwadzieścia) złotych;

- S. Z. w kwocie 520 (pięćset dwadzieścia) złotych.

Sygn. akt II AKa 246/13

UZASADNIENIE

J. B. oskarżony został o to, że:

I.  w dniu 1 sierpnia 2012r w miejscowości W. gm. P. woj. (...) działając w celu osiągnięcia korzyści majątkowej, wspólnie i w porozumieniu z Ł. M. dokonał rozboju na osobie W. L. w ten sposób, że pod pozorem kupna samochodu osobowego marki V. (...) nr. rej. (...) spotkał się z pokrzywdzonym na drodze wiodącej przez las, wsiadł do samochodu, a następnie w trakcie jazdy zagroził pokrzywdzonemu użyciem trzymanym w dłoni niekompletnym pistoletem pneumatycznym W. kal. 4,5 mm z nabojem gazowym przystawiając go do głowy, nakazał zatrzymanie pojazdu, wyjście do lasu, gdzie przywiązał pokrzywdzonego plastikowymi opaskami samozaciskowymi do drzewa, po czym dokonał kradzieży pojazdu, telefonu N. (...), 5 sztuk płyt CD z utworami muzycznymi oraz anteny CB, wszystko o łącznej wartości 11 450 zł, tj. o czyn z art. 280 § 1 kk,

II.  w dniu 28 sierpnia 2012r w miejscowości O. woj. (...) działając w celu osiągnięcia korzyści majątkowej, wspólnie i w porozumieniu z Ł. M. i S. Z. dokonał rozboju na osobie W. K. (1) w ten sposób, że pod pozorem kupna samochodu osobowego marki S. (...) nr. rej. (...) spotkał się z pokrzywdzonym na drodze wiodącej przez las, wsiadł do samochodu, a następnie w trakcie jazdy zagroził pokrzywdzonemu użyciem trzymanym w dłoni niekompletnym pistoletem pneumatycznym W. kal. 4,5 mm z nabojem gazowym przystawiając go do głowy, nakazał zatrzymanie pojazdu, wyjście do lasu, gdzie przywiązał pokrzywdzonego plastikowymi opaskami samozaciskowymi do drzewa, po czym dokonał kradzieży pojazdu, telefonu N. (...), CB radia z anteną, o łącznej wartości 15 000 zł, tj. o czyn z art. 280 § 1 kk,

III.  w dniu 7 września 2012r około godź. 21.20 w miejscowości U. gm. S. woj. (...), działając w celu osiągnięcia korzyści majątkowej, wspólnie i w porozumieniu z Ł. M. i S. Z. dokonał rozboju na osobie M. D. w ten sposób, że pod pozorem kupna samochodu osobowego marki A. (...) nr. rej. (...) 7 W79 spotkał się z pokrzywdzonym w P. przy ul. (...) na terenie stacji paliw (...), a następnie udał się z pokrzywdzonym drogą krajową nr (...) w kierunku miejscowości U., gdzie przy ul. (...) w trakcie jazdy zagroził pokrzywdzonemu użyciem trzymanym w dłoni niekompletnym pistoletem pneumatycznym W. kal. 4,5 mm z nabojem gazowym przystawiając go do karku, następnie posługując się nim jak niebezpiecznym narzędziem bijąc nim po głowie i grożąc pozbawieniem życia pokrzywdzonemu oraz członkom jego rodziny, POM czym dokonał kradzieży pojazdu wartości 150 000 zł, portfela z dowodem osobistym, prawem jazdy, dowodem rejestracyjnym M. D., kartą bankomatową banku (...) należącą do M. W. (1), pieniędzmi w kwocie 1000 zł, w następstwie czego pokrzywdzony doznał stłuczenia nosa z podejrzeniem jego złamania i zasinienia nosa oraz wtórnymi zsinieniami obu oczodołów, wykruszenia krawędzi siecznej zęba dolnego 3, złamania kości jarzmowej lewej z żywą bolesnością, rany tłuczonej długości 5 cm we włosach nad czołem, drobnej niekształtnej rany na szczycie głowy, rany tłuczonej potylicy po stronie lewej długości 1,5 cm, rany tłuczonej o typie oderwania całego płatka małżowiny usznej lewej oraz drobnych zranień wyższych części małżowiny, stłuczenia i otarcia skóry bocznej powierzchni kolana prawego, stłuczenia pleców, co naruszyło czynności narządów ciała na czas powyżej siedmiu dni, czym działał na szkodę M. D. i M. W. (1), tj. o czyn z art. 280 § 2 kk w zb. z art. 157 § 1 kk w zb. z art. 275 § 1 kk w zb. z art. 278 § 5 kk w zw. z art. 11 § 2 kk.

S. Z. oskarżony został o to, że:

IV.  IV. w dniu 28 sierpnia 2012r w miejscowości O. woj. (...) działając w celu osiągnięcia korzyści majątkowej, wspólnie i w porozumieniu z J. B. i Ł. M. dokonał rozboju na osobie W. K. (1) w ten sposób, że pod pozorem kupna samochodu osobowego marki S. (...) nr. rej. (...) spotkał się z pokrzywdzonym na drodze wiodącej przez las, wsiadł do samochodu, a następnie w trakcie jazdy J. B. zagroził pokrzywdzonemu użyciem trzymanym w dłoni niekompletnym pistoletem pneumatycznym W. kal. 4,5 mm z nabojem gazowym przystawiając go do głowy, nakazał zatrzymanie pojazdu, wyjście do lasu, gdzie przywiązali pokrzywdzonego plastikowymi opaskami samozaciskowymi do drzewa, po czym dokonał kradzieży pojazdu, telefonu N. (...), CB radia z anteną, o łącznej wartości 15 000 zł, przy czym zarzuconego mu czynu dopuścił się w ciągu 5 lat od odbycia kary ponad 6 miesięcy pozbawienia wolności orzeczonej za podobne przestępstwo umyślne tj. o czyn z art. 280 § 1 kk w zw. z art. 64 § 1 kk,

V.  w dniu 7 września 2012r około godź. 21.20 w miejscowości U. gm. S. woj. (...), działając w celu osiągnięcia korzyści majątkowej, wspólnie i w porozumieniu z J. B. i Ł. M. dokonał rozboju na osobie M. D. w ten sposób, że pod pozorem kupna samochodu osobowego marki A. (...) nr. rej. (...) spotkał się z pokrzywdzonym w P. przy ul. (...) na terenie stacji paliw (...), a następnie udał się z pokrzywdzonym drogą krajową nr (...) w kierunku miejscowości U., gdzie przy ul. (...) w trakcie jazdy J. B. zagroził pokrzywdzonemu użyciem trzymanym w dłoni niekompletnym pistoletem pneumatycznym W. kal. 4,5 mm z nabojem gazowym przystawiając go do karku, następnie posługując się nim jak niebezpiecznym narzędziem bijąc nim po głowie i grożąc pozbawieniem życia pokrzywdzonemu oraz członkom jego rodziny, POM czym dokonał kradzieży pojazdu wartości 150 000 zł, portfela z dowodem osobistym, prawem jazdy, dowodem rejestracyjnym M. D., kartą bankomatową banku (...) należącą do M. W. (1), pieniędzmi w kwocie 1000 zł, w następstwie czego pokrzywdzony doznał stłuczenia nosa z podejrzeniem jego złamania i zasinienia nosa oraz wtórnymi zsinieniami obu oczodołów, wykruszenia krawędzi siecznej zęba dolnego 3, złamania kości jarzmowej lewej z żywą bolesnością, rany tłuczonej długości 5 cm we włosach nad czołem, drobnej niekształtnej rany na szczycie głowy, rany tłuczonej potylicy po stronie lewej długości 1,5 cm, rany tłuczonej o typie oderwania całego płatka małżowiny usznej lewej oraz drobnych zranień wyższych części małżowiny, stłuczenia i otarcia skóry bocznej powierzchni kolana prawego, stłuczenia pleców, co naruszyło czynności narządów ciała na czas powyżej siedmiu dni, czym działał na szkodę M. D. i M. W. (1), przy czym zarzuconego mu czynu dopuścił się w ciągu 5 lat od odbycia kary ponad 6 miesięcy pozbawienia wolności orzeczonej za podobne przestępstwo umyślne tj. o czyn z art. 280 § 1 kk w zw. z art. 64 § 1 kk.

Ł. M. oskarżony został o to, że:

VI.  w dniu 1 sierpnia 2012r w miejscowości W. gm. P. woj. (...) działając w celu osiągnięcia korzyści majątkowej, wspólnie i w porozumieniu z J. B. dokonał rozboju na osobie W. L. w ten sposób, że pod pozorem kupna samochodu osobowego marki V. (...) nr. rej. (...) spotkał się z pokrzywdzonym na drodze wiodącej przez las, wsiadł do samochodu, a następnie w trakcie jazdy J. B. zagroził pokrzywdzonemu użyciem trzymanym w dłoni niekompletnym pistoletem pneumatycznym W. kal. 4,5 mm z nabojem gazowym przystawiając go do głowy, nakazał zatrzymanie pojazdu, wyjście do lasu, gdzie przywiązał pokrzywdzonego plastikowymi opaskami samozaciskowymi do drzewa, po czym dokonał kradzieży pojazdu, telefonu N. (...), 5 sztuk płyt CD z utworami muzycznymi oraz anteny CB, wszystko o łącznej wartości 11 450 zł, tj. o czyn z art. 280 § 1 kk,

VII.  w dniu 28 sierpnia 2012r w miejscowości O. woj. (...) działając w celu osiągnięcia korzyści majątkowej, wspólnie i w porozumieniu z J. B. i S. Z. dokonał rozboju na osobie W. K. (1) w ten sposób, że pod pozorem kupna samochodu osobowego marki S. (...) nr. rej. (...) spotkał się z pokrzywdzonym na drodze wiodącej przez las, wsiadł do samochodu, a następnie w trakcie jazdy J. B. zagroził pokrzywdzonemu użyciem trzymanym w dłoni niekompletnym pistoletem pneumatycznym W. kal. 4,5 mm z nabojem gazowym przystawiając go do głowy, nakazał zatrzymanie pojazdu, wyjście do lasu, gdzie przywiązał pokrzywdzonego plastikowymi opaskami samozaciskowymi do drzewa, po czym dokonał kradzieży pojazdu, telefonu N. (...), CB radia z anteną, o łącznej wartości 15 000 zł, tj. o czyn z art. 280 § 1 kk,

VIII.  w dniu 7 września 2012r około godź. 21.20 w miejscowości U. gm. S. woj. (...), działając w celu osiągnięcia korzyści majątkowej, wspólnie i w porozumieniu z J. B. i S. Z. dokonał rozboju na osobie M. D. w ten sposób, że pod pozorem kupna samochodu osobowego marki A. (...) nr. rej. (...)spotkał się z pokrzywdzonym w P. przy ul. (...) na terenie stacji paliw (...), a następnie udał się z pokrzywdzonym drogą krajową nr (...) w kierunku miejscowości U., gdzie przy ul. (...) w trakcie jazdy J. B. zagroził pokrzywdzonemu użyciem trzymanym w dłoni niekompletnym pistoletem pneumatycznym W. kal. 4,5 mm z nabojem gazowym przystawiając go do karku, następnie posługując się nim jak niebezpiecznym narzędziem bijąc nim po głowie i grożąc pozbawieniem życia pokrzywdzonemu oraz członkom jego rodziny, POM czym dokonał kradzieży pojazdu wartości 150 000 zł, portfela z dowodem osobistym, prawem jazdy, dowodem rejestracyjnym M. D., kartą bankomatową banku (...) należącą do M. W. (1), pieniędzmi w kwocie 1000 zł, w następstwie czego pokrzywdzony doznał stłuczenia nosa z podejrzeniem jego złamania i zasinienia nosa oraz wtórnymi zsinieniami obu oczodołów, wykruszenia krawędzi siecznej zęba dolnego 3, złamania kości jarzmowej lewej z żywą bolesnością, rany tłuczonej długości 5 cm we włosach nad czołem, drobnej niekształtnej rany na szczycie głowy, rany tłuczonej potylicy po stronie lewej długości 1,5 cm, rany tłuczonej o typie oderwania całego płatka małżowiny usznej lewej oraz drobnych zranień wyższych części małżowiny, stłuczenia i otarcia skóry bocznej powierzchni kolana prawego, stłuczenia pleców, co naruszyło czynności narządów ciała na czas powyżej siedmiu dni, czym działał na szkodę M. D. i M. W. (1), tj. o czyn z art. 280 § 1 kk.

P. S. oskarżony został o to, że:

IX.  w okresie od dnia 8 stycznia 2012r do dnia 24 sierpnia 2012r we W. woj. (...), działając w celu przestępczego wprowadzenia do obiegu pochodzącego z przestępstwa samochodu osobowego marki S. (...) nr. rej. (...) dokonał usunięcia fragmentu nadwozia z numerem identyfikacyjnym VIN z samochodu osobowego marki S. (...) nr. rej. (...) po czym numer ten wraz z dokumentami, tablicami rejestracyjnymi oraz innymi podzespołami przekazał J. B., tj. o czyn z art. 306 kk.

D. Ś. oskarżony został o to, że:

X.  na początku września 2012r w Ł. nakłaniał J. B. do dokonania zaboru w celu przywłaszczenia samochodu osobowego marki A. (...) z silnikiem wysokoprężnym znajdującego się w okolicy P. oferowanego do sprzedaży za pośrednictwem serwisu aukcyjnego (...) zobowiązując się jednocześnie do kupienia od J. B. tego pojazdu za kwotę 10 000zł, przy czym zarzuconego mu czynu dopuścił się w ciągu 5 lat od odbycia kary ponad 6 miesięcy pozbawienia wolności orzeczonej za podobne przestępstwo umyślne tj. o czyn z art. 18 § 2 kk w zw. z art. 278 § 1 kk w zw. z art. 64 § 1 kk.

Wyrokiem z dnia 8 lipca 2013r Sąd Okręgowy w Piotrkowie Trybunalskim uznał:

1.  oskarżonego J. B. za winnego popełnienia przestępstw opisanych w punktach I i II aktu oskarżenia z tą zmianą, że z opisu czynu z punktu II wyeliminował współdziałanie z S. Z., zaś w czynie z punktu I przyjął, że do spotkania z pokrzywdzonym W. L. doszło przy drodze w miejscowości W., zaś łączna wartość zagarniętego mienia wyniosła 11 200zł, w czynie z punktu II przyjął, że do spotkania z pokrzywdzonym W. K. (1) doszło przy ulicy (...) w O., wypełniających dyspozycję art. 280 § 1 kk i przy przyjęciu wystąpienia ciągu przestępstw określonego w art. 91 § 1 kk na podstawie art. 280 § 1 kk, art. 33 § 2 kk i art. 91 § 1 kk wymierzył mu karę 2 lat i 6 miesięcy pozbawienia wolności oraz 100 stawek dziennych grzywny przyjmując wysokość jednej stawki dziennej na kwotę 15 złotych,

2.  oskarżonego J. B. w miejsce zarzuconego mu przestępstwa opisanego w punkcie III aktu oskarżenia za winnego tego, że w dniu 7 września 2012r w miejscowości U. gm. S. woj. (...), działając w celu osiągnięcia korzyści majątkowej, wspólnie i w porozumieniu z Ł. M. dokonał rozboju na osobie M. D. w ten sposób, że pod pozorem kupna samochodu osobowego marki A. (...) nr. rej. (...) spotkał się z pokrzywdzonym w P. przy ul. (...) na terenie stacji paliw (...), a następnie udał się z pokrzywdzonym drogą krajową nr (...) w kierunku miejscowości U., gdzie w trakcie jazdy groził pokrzywdzonemu użyciem trzymanym w dłoni niekompletnym pistoletem pneumatycznym W. kal. 4,5 mm z nabojem gazowym przystawiając go do karku, a następnie wobec podjętej ucieczki przez M. D. groził pozbawieniem życia żony pokrzywdzonego, oraz przekraczając granice porozumienia posłużył się pistoletem jak innym niebezpiecznym narzędziem w sposób bezpośrednio zagrażający życiu bijąc pokrzywdzonego po głowie, po czym zabrał w/w samochód z portfelem z pieniędzmi w kwocie 1000zł wraz z dowodem osobistym, prawem jazdy, dowodem rejestracyjnym wystawionym na M. D. oraz kartą bankomatową banku (...) należącą do M. W. (2), o łącznej wartości 141 000 zł, przy czym pokrzywdzony doznał stłuczenia i zasinienia nosa z wtórnymi zsinieniami obu oczodołów, wykruszenia krawędzi siecznej zęba dolnego 3, złamania kości jarzmowej lewej, rany tłuczonej długości 5 cm we włosach nad czołem, drobnej niekształtnej rany na szczycie głowy, rany tłuczonej potylicy po stronie lewej, rany tłuczonej o typie oderwania całego płatka małżowiny usznej lewej oraz drobnych zranień wyższych części małżowiny, stłuczenia i otarcia skóry bocznej powierzchni kolana prawego, stłuczenia pleców bez widocznych śladów urazów, które to obrażenia spowodowały naruszenie czynności narządów ciała na czas powyżej siedmiu dni, tj. popełnienia przestępstwa z art. 280 § 2 kk w zb. z art. 157 § 1 kk w zb. z art. 275 § 1 kk w zb. z art. 278 § 5 kk w zw. z art. 11 § 2 kk i za to na podstawie art. 280 § 2 kk, art. 11 § 3 kk, art. 33 § 2 kk wymierzył mu karę 4 lat pozbawienia wolności oraz 150 stawek dziennych grzywny przyjmując wysokość jednej stawki dziennej na kwotę 15 złotych.

3.  na podstawie art. 85 kk, art. 86 § 1 kk i art. 91 § 2 kk wymierzył oskarżonemu J. B. kary łączne 4 lat i 6 miesięcy pozbawienia wolności oraz 150 stawek dziennych grzywny przyjmując wysokość jednej stawki dziennej na kwotę 15 złotych.

4.  oskarżonego Ł. M. za winnego popełnienia przestępstw opisanych w punktach VI, VII i VIII aktu oskarżenia z tą zmianą, że z opisu czynu z punktów VII i VIII wyeliminował współdziałanie z S. Z., zaś w czynie z punktu VI przyjął, że do spotkania z pokrzywdzonym W. L. doszło przy drodze w miejscowości W., zaś w czynie z punktu VII przyjął, że do spotkania z pokrzywdzonym W. K. (1) doszło przy ulicy (...) w O., natomiast w opisie czynu z punktu VIII przyjął, że łączna wartość skradzionego mienia wyniosła 141 000zł, zaś skradziona karta bankomatowa należała do M. W. (2), a z pokrzywdzonym M. D. udał się J. B., który w trakcie jazdy groził pokrzywdzonemu pozbawieniem życia trzymanym w dłoni niekompletnym pistoletem pneumatycznym marki W. kaliber 4,5 mm z nabojem gazowym przystawiając go do karku, a następnie przekraczając granice porozumienia, wobec podjętej ucieczki przez pokrzywdzonego posłużył się niekompletnym pistoletem marki W. jak innym niebezpiecznym narzędziem w sposób bezpośrednio zagrażający życiu bijąc pokrzywdzonego po głowie i powodując obrażenia ciała w postaci stłuczenia i zasinienia nosa z wtórnymi zsinieniami obu oczodołów, wykruszenia krawędzi siecznej zęba dolnego 3, złamania kości jarzmowej lewej, rany tłuczonej długości 5 cm we włosach nad czołem, drobnej niekształtnej rany na szczycie głowy, rany tłuczonej potylicy po stronie lewej, rany tłuczonej o typie oderwania całego płatka małżowiny usznej lewej oraz drobnych zranień wyższych części małżowiny, stłuczenia i otarcia skóry bocznej powierzchni kolana prawego, stłuczenia pleców bez widocznych śladów urazów, które to obrażenia spowodowały naruszenie czynności narządów ciała na czas powyżej siedmiu dni, tj. wypełniających dyspozycję art. 280 § 1 kk i przy przyjęciu wystąpienia ciągu przestępstw określonego w art. 91 § 1 kk na podstawie art. 280 § 1 kk, art. 33 § 2 kk i art. 91 § 1 kk wymierzył mu karę 2 lat i 6 miesięcy pozbawienia wolności oraz 100 stawek dziennych grzywny przyjmując wysokość jednej stawki dziennej na kwotę 15 złotych.

5.  oskarżonego S. Z. w miejsce zarzucanego mu przestępstwa opisanego w punkcie IV aktu oskarżenia za winnego tego, że w dniu 28 sierpnia 2012r w okolicach miejscowości O. i D., działając w celu osiągnięcia korzyści majątkowej pomógł J. B. i Ł. M. w ukryciu pochodzącego z przestępstwa samochodu osobowego marki S. (...) nr. rej. (...) 65 należącego do W. K. (1) w ten sposób, że pojechał z w/w osobami w okolice O., gdzie wysiadł, a następnie przejął od J. B. i Ł. M. w/w samochód, którym pojechał do wskazanego przez nich miejsca w miejscowości D., przy czym czynu tego dopuścił się w ciągu 5 lat od odbycia kary pozbawienia wolności orzeczonej za podobne przestępstwo umyślne, tj. popełnienia przestępstwa z art. 291 § 1 kk w zw. z art. 64 § 1 kk i za to na podstawie art. 291 § 1 kk, art. 33 § 2 kk wymierzył mu kary 1 roku i 6 miesięcy pozbawienia wolności oraz 100 stawek dziennych grzywny przyjmując wysokość jednej stawki dziennej na kwotę 10 złotych.

6.  oskarżonego S. Z. w miejsce zarzucanego mu przestępstwa opisanego w punkcie V aktu oskarżenia za winnego tego, że w dniu 7 września 2012r w okolicach miejscowości P. działając w celu osiągnięcia korzyści majątkowej udzielił pomocy J. B. i Ł. M. co najmniej w dokonaniu kradzieży samochodu marki A. (...) na szkodę M. D. poprzez wyrażenie zgody na udanie się do P. i przejęcie od nich w/w samochodu, który miał zaprowadzić do wskazanego przez nich miejsca w A. na terenie karczmy przy wyjeździe w kierunku P., przy czym czynu tego dopuścił się w ciągu 5 lat od odbycia kary pozbawienia wolności orzeczonej za podobne przestępstwo umyślne, tj. popełnienia przestępstwa z art. 18 § 3 kk w zw. z art. 278 § 1 kk w zw. z art. 64 § 1 kk i za to na podstawie art. 19 § 1 kk, art. 278 § 1 kk, art. 33 § 2 kk wymierzył mu kary 1 roku pozbawienia wolności oraz 80 stawek dziennych grzywny przyjmując wysokość jednej stawki dziennej na kwotę 10 złotych.

7.  na podstawie art. 85 kk i art. 86 § 1 kk w miejsce orzeczonych kar jednostkowych oskarżonemu S. Z. wymierzył kary łączne 2 lat pozbawienia wolności oraz 100 stawek dziennych grzywny przyjmując wysokość jednej stawki dziennej na kwotę 10 złotych.

8.  oskarżonego P. S. uznał za winnego popełnienia przestępstwa opisanego w punkcie IX aktu oskarżenia z tą zmianą, iż przyjął, że do popełnienia tego przestępstwa doszło w dniu 19 sierpnia 2012r, wypełniającego dyspozycję art. 306 kk i za to na podstawie art. 306 kk wymierzył mu karę 6 miesięcy pozbawienia wolności,

9.  na podstawie art. 69 § 1 kk, art. 70 § 1 pkt. 1 kk wykonanie orzeczonej wobec oskarżonego P. S. kary pobawienia wolności warunkowo zawiesił na okres próby 2 lat.

10.  oskarżonego D. Ś. w miejsce zarzucanego mu czynu w punkcie X aktu oskarżenia za winnego tego, że w okresie od 20 sierpnia do 7 września 2012r w Ł. działając w celu osiągnięcia korzyści majątkowej nakłonił J. B. przez złożenie obietnicy nabycia za kwotę 8000zł samochodu marki A. (...) do popełnienia przestępstwa, które miało polegać na wyłudzeniu przez właściciela odszkodowania przez zgłoszenie kradzieży pojazdu, który faktycznie miał kupić, przy czym czynu tego dopuścił się w ciągu 5 lat od odbycia kary pozbawienia wolności orzeczonej za podobne przestępstwo umyślne, tj. popełnienia przestępstwa z art. 18 § 2 kk w zw. z art. 286 § 1 kk w zw. z art. 64 § 1 kk i za to na podstawie art. 19 § 1 kk, art. 286 § 1 kk, art. 33 § 2 kk wymierzył mu karę 1 roku pozbawienia wolności i 100 stawek dziennych grzywny przyjmując wysokość jednej stawki dziennej na kwotę 15 złotych.

11.  na podstawie art. 69 § 1 kk, art. 70 § 1 pkt. 1 kk i art. 73 § 1 kk wykonanie kary pozbawienia wolności wobec oskarżonego D. Ś. warunkowo zawiesił na okres próby 4 lat oddając go przez ten czas pod dozór kuratora sądowego.

12.  na podstawie art. 63 § 1 kk na poczet orzeczonej kary pozbawienia wolności zaliczył oskarżonym okresy rzeczywistego pozbawienia wolności:

- J. B. od dnia 20 września 2012r,

- Ł. M. od dnia 20 września 2012r do dnia 8 lipca 2013r,

- S. Z. od dnia 20 września 2012r do dnia14 czerwca 2013r.

Nadto, na podstawie art. 46 § 1 kk zasądził od oskarżonego Ł. M. kwoty po 3000zł tytułem zadośćuczynienia za doznaną krzywdę na rzecz W. L., W. K. (2) i M. D.. Na tej samej podstawie zasądził od oskarżonego J. B. kwotę 3000zł tytułem zadośćuczynienia za doznaną krzywdę na rzecz M. D.. Na podstawie art. 44 § 2 kk orzekł przepadek wskazanych w punkcie 15 dowodów rzeczowych, zaś co do wymienionych w punkcie 16 nakazał ich zwrot na podstawie art. 230 § 2 kpk. Nadto, zasądził wynagrodzenie na rzecz obrońcy z urzędu oskarżonego S. Z.. Rozstrzygnął o kosztach sądowych zasądzając opłaty od:

- J. B. w kwocie 850zł,

- Ł. M. w kwocie 600zł,

- S. Z. w kwocie 500zł,

- P. S. w kwocie 120zł,

- D. Ś. w kwocie 480zł i obciążył oskarżonych kosztami postępowania:

- J. B. w kwocie 10 828,79zł,

- Ł. M. w kwocie 10 697,04zł,

- S. Z. w kwocie 1236,52zł,

- P. S. w kwocie 110zł,

- D. Ś. w kwocie 110zł.

Od wyroku tego apelacje wnieśli obrońcy oskarżonych J. B., Ł. M., S. Z. i D. Ś..

Obrońca J. B. zarzucił wyrokowi:

1. w zakresie punktów 1-3 – co do kar jednostkowych oraz kary łącznej rażącą ich niewspółmierność,

2. w zakresie punktów 1-3 – co do kar jednostkowych oraz kary łącznej naruszenie prawa materialnego – art. 60 § 3 kk poprzez niezastosowanie obligatoryjnego nadzwyczajnego złagodzenia kary wobec J. B. jako sprawcy, który ujawnił osoby współdziałające z nim w dokonaniu przestępstw oraz istotne okoliczności dokonania tych przestępstw,

3. w zakresie punktu 2 co do winy:

- obrazę prawa procesowego mogącą mieć wpływ na treść orzeczenia, mianowicie art. 4 kpk, art. 5 § 2 kpk, art. 7 kpk, art. 143 § 1 pkt. 3 kpk poprzez:

a) dokonanie dowolnej, zamiast swobodnej, a ponadto nieobiektywnej oraz sprzecznej z zasadami logiki i doświadczenia życiowego oceny materiału dowodowego, prowadzącej do nieprawidłowego wniosku, iż J. B. wyczerpał swoim zachowaniem wobec M. D. znamiona przestępstwa stypizowanego w art. 280 § 2 kk podczas, gdy prawidłowa analiza dowodów prowadzi do wniosku, iż prawidłową kwalifikacją czynu zarzuconego oskarżonemu w punkcie III aktu oskarżenia jest art. 280 § 1 kk;

b) rozstrzygnięcie nie dających się usunąć wątpliwości zaistniałych na gruncie ustalania stanu faktycznego w zakresie czynu z punktu III aktu oskarżenia, a dotyczących dokładnego przebiegu drugiej fazy zajścia, mechanizmu powstania ran, siły zadawanych uderzeń oraz kwestii ewentualnego zagrożenia dla życia pokrzywdzonego wywołanego przez ujawnione u niego obrażenia istotnych z punktu widzenia kwalifikacji prawnej zachowania J. B. – na niekorzyść oskarżonego;

c) oparcie ustaleń w zakresie wagi atrapy pistoletu używanego przez J. B. podczas zarzuconych mu przestępstw na sporządzonej przez Sąd Okręgowy notatce urzędowej, podczas gdy tego typu czynność stanowi oględziny i zgodnie z dyspozycją art. 143 § 1 pkt. 3 kpk winien zostać sporządzony stosowany protokół;

- błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia wynikający ze wskazanych wyżej naruszeń przepisów postępowania, prowadzący do błędnego uznania, że J. B. dopuścił się typu kwalifikowanego przestępstwa rozboju,

4. w zakresie punktu 19 orzeczenia - co do kosztów w całości - naruszenie przepisów postępowania, mianowicie art. 624 § 1 kpk poprzez obciążenie oskarżonego całością kosztów sądowych w znacznej kwocie, podczas gdy większa część tych kosztów powstała w wyniku przeprowadzenia czynności procesowych całkowicie zbędnych dla postępowania z punktu widzenia postawy procesowej J. B., jak opinia z zakresu badań genetycznych, a także przez uznanie, iż oskarżony będzie w stanie uiścić koszty sądowe w znacznej kwocie pomimo orzeczenia wobec niego wieloletniej kary izolacyjnej.

Obrońca oskarżonego J. B. wniósł o:

1.  uchylenie orzeczenia o karze łącznej,

2.  w zakresie punktu 2 zmianę zaskarżonego wyroku poprzez zakwalifikowanie zarzuconego oskarżonemu czynu jako przestępstwa z art. 280 § 1 kk,

3.  w zakresie punktów 1-3 orzeczenia zmianę wyroku poprzez zastosowanie nadzwyczajnego złagodzenia kar jednostkowych oraz wymierzenie kary łącznej z warunkowym zawieszeniem jej wykonania na zasadach określonych w art. 60 § 5 kk.

Obrońca oskarżonego Ł. M. zarzucił wyrokowi:

1. obrazę prawa materialnego poprzez niezastosowanie wobec oskarżonego art. 60 § 3 kk,

2. rażącą niewspółmierność orzeczonej wobec oskarżonego za czyn opisany w punkcie 4 wyroku kary pozbawienia wolności poprzez niezasadne niezastosowanie nadzwyczajnego złagodzenia kary po myśli art. 60 § 3 kk.

Obrońca ten wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku poprzez:

1.  zastosowanie do podstawy prawnej skazania wobec oskarżonego art. 60 § 3 kk,

2.  nadzwyczajne złagodzenie wykonania kary po myśli art. 60 § 3 kk a następnie orzeczenie jej z warunkowym zawieszeniem jej wykonania,

3.  nadzwyczajne złagodzenie wykonania kary po myśli art. 60 § 2 kk i wymierzenie jej w granicach art. 60 § 6 kk oraz warunkowe zawieszenie jej wykonania,

4.  złagodzenie kary wymierzonej w punkcie 4 wyroku do 2 lat pozbawienia wolności i warunkowe zawieszenie jej wykonania.

Obrońca oskarżonego S. Z. adw. P. K. zarzucił wyrokowi:

1.  w zakresie czynu opisanego w punkcie 5 wyroku obrazę przepisów postępowania – art. 7 kpk poprzez dowolną, a nie swobodną ocenę wyjaśnień oskarżonego S. Z. potwierdzonych zebranym materiałem dowodowym, w tym wyjaśnieniami pozostałych oskarżonych, co mogło mieć wpływ na treść wyroku poprzez poczynienie błędnych ustaleń faktycznych co do sprawstwa oskarżonego w popełnieniu przestępstwa z art. 291 § 1 kk w zw. z art. 64 § 1 kk zamiast przestępstwa z art. 292 § 2 kk,

2.  w zakresie czynu opisanego w punkcie 6 wyroku obrazę przepisów postępowania – art. 4 kpk i art. 7 kpk poprzez całkowicie dowolne ustalenie roli oskarżonego w popełnieniu opisanego czynu, co mogło mieć wpływ na treść wyroku poprzez poczynienie błędnych ustaleń faktycznych co do przypisania oskarżonemu pomocnictwa do popełnienia przestępstwa z art. 278 kk,

3.  w zakresie czynu opisanego w punktach 5 i 6 wyroku błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia polegający na dowolnym ustaleniu, że oskarżony miał świadomość przestępczego pochodzenia samochodów, co mogło mieć wpływ na treśc wyroku w zakresie wypełnienia znamion strony podmiotowej przestępstwa z art. 291 § 1 kk i art. 18 § 3 kk w zw. z art. 278 kk.

Obrońca ten wniósł o:

1.  uchylenie orzeczenia o karze łącznej,

2.  w zakresie punktu 5 zmianę zaskarżonego wyroku poprzez zakwalifikowanie czynu z art. 292 § 2 kk, wyeliminowanie z kwalifikacji prawnej czynu art. 64 § 1 kk i wymierzenie oskarżonemu kary z warunkowym zawieszeniem jej wykonania,

3.  w zakresie punktu 6 zmianę wyroku poprzez uniewinnienie oskarżonego od dokonania zarzuconego mu czynu.

Obrońca oskarżonego S. Z. adw. M. S. zarzucił wyrokowi obrazę przepisów prawa procesowego – art. 4 kpk, art. 5 § 1 i 2 kpk, art. 7 kpk, art. 170 § 1 kpk. Art. 410 kpk. Art. 424 § 1 pkt. 1 i 2 kpk, która mogła mieć wpływ na treść wyroku poprzez błędną analizę zebranego w sprawie materiału dowodowego w wyniku przyjęcia, że wyjaśnienia złożone przez oskarżonego S. Z. na okoliczność braku po jego stronie świadomości, iż prowadzone przez niego w dniach 28 sierpnia 2012r i 7 września 2012r pojazdy S. (...) i A. (...) pochodziły z uprzednio popełnionych czynów zabronionych przez współoskarżonych J. B. i Ł. M., przy czym okoliczność ta nie znajduje jakiegokolwiek potwierdzenia w wyjaśnieniach złożonych przez w/w współoskarżonych i nie wynika z pozostałych faktów ustalonych w sprawie, albowiem o pochodzeniu pojazdu S. (...) z legalnej transakcji kupna – sprzedaży świadczy choćby fakt, iż do uruchomienia tego pojazdu użyto firmowych kluczy, a przyjęcie, iż oskarżony kierując pojazdem na polecenie współoskarżonych i zaprowadzając go w miejsce przez nich wskazane działał umyślnie w celu ukrycia tego pojazdu jako pochodzącego z dokonanego przestępstwa kradzieży, przy czym z uzasadnienia wyroku nie wynika wprost, czy oskarżony dopuścił się tego przestępstwa w zamiarze bezpośrednim czy ewentualnym, a ponadto przez przyjęcie, iż oskarżony świadomie udzielił pomocy w dokonaniu przestępstwa kradzieży samochodu osobowego A. (...), podczas gdy brak jest jednoznacznych dowodów wskazujących na możliwość dopuszczenia się tego przestępstwa w formie zjawiskowej pomocnictwa, przy czym ustalenia sądu I instancji w zakresie działania oskarżonego dotknięte są daleko idącą ogólnością, nie znajdują przełożenia na zebrany w sprawie materiał dowodowy, który wyklucza po stronie oskarżonego S. Z. jakiejkolwiek świadomości co do rzeczywistego źródła pochodzenia samochodu S. (...) oraz roli, jaką rzekomo miał odegrać w przypadku przestępnego działania współoskarżonych J. B. i Ł. M. w sprawie w zakresie czynu odnoszącego się do samochodu A. (...).

W konsekwencji obrońca wniósł o uniewinnienie oskarżonego od przypisanych mu przestępstw, ewentualnie o uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania sądowi I instancji.

Obrońca oskarżonego D. Ś. zarzucił wyrokowi:

I.  naruszenie przepisów postępowania – art. 14 § 1 kpk stanowiące bezwzględną przyczynę odwoławczą określoną w art. 439 § 1 pkt. 9 w zw. z art. 17 § 1 pkt. 9 kpk polegające na wydaniu skarżonego orzeczenia poza zakresem wyznaczonym granicami skargi wniesionej przez oskarżyciela publicznego, co nastąpiło poprzez zmianę opisu czynu w zakresie: kręgu osób biorących udział w zdarzeniu, strony przedmiotowej zachowania oskarżonego i przyjęcie, że miał podżegać do wyłudzenia odszkodowania przez właściciela pojazdu w sytuacji, gdy oskarżonemu zarzucono wyłącznie podżeganie J. B. do dokonania zaboru w celu przywłaszczenia tego pojazdu, kwalifikacji prawnej zachowania oskarżonego i czasu jego popełnienia, co w konsekwencji doprowadziło do wydania orzeczenia w odniesieniu do innego zdarzenia faktycznego niż to, które było zakreślone granicami skargi oskarżyciela publicznego;

II.  naruszenie przepisów postępowania mające wpływ na treść rozstrzygnięcia, mianowicie art. 413 § 3 pkt. 1 kpk poprzez:

- sprzeczność w sentencji wyroku wynikającą z przypisania oskarżonemu D. Ś. działania polegającego na nakłonieniu J. B. przez złożenie obietnicy nabycia samochodu A. (...) do popełnienia przestępstwa, które miało polegać na wyłudzeniu przez właściciela w/w pojazdu odszkodowania przez zgłoszenie jego kradzieży (który D. Ś. miał kupić), co w konsekwencji powoduje trudności w zdekodowaniu o tak przyjęty opis czynu przypisanego, do jakiego przestępstwa oskarżony D. Ś. miał faktycznie nakłaniać J. B., skoro z opisu czynu przypisanego mu w punkcie 10 oskarżonemu wynika, że przestępstwo miało być popełnione przez właściciela pojazdu nie zaś przez J. B.,

- brak zawarcia w opisie czynu przypisanego D. Ś. wymaganych przez prawo materialne znamion przestępstwa określonego w art. 286 § 1 kk, do którego miał oskarżony podżegać J. B. i ograniczenie się przez sąd do wskazania wyłącznie w tym zakresie, iż oskarżony D. Ś. nakłonił J. B. do popełnienia przestępstwa, które miało polegać na wyłudzeniu odszkodowania przez zgłoszenie kradzieży pojazdu, który faktycznie miał kupić, podczas gdy czyn przypisany oskarżonemu winien zawierać wszystkie znamiona przestępstwa oszustwa, do którego popełnienia oskarżony D. Ś. miał podżegać;

III.  błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia i mający wpływ na jego treść, a polegający na bezzasadnym przyjęciu, że oskarżony D. Ś. podżegał oskarżonego J. B. do popełnienia przestępstwa, podczas gdy z zebranego w sprawie materiału dowodowego wynika, że z propozycją nabycia przez oskarżonego D. Ś. pojazdu mającego pochodzić z tzw. zgłoszenia fikcyjnej kradzieży wystąpił J. B., zaś jednocześnie J. B. nigdy nie miał zamiaru popełnienia przestępstwa polegającego na wyłudzeniu odszkodowania i w istocie takiego przestępstwa sąd mu nie przypisał, a zatem oskarżony D. Ś. mógł utwierdzić J. B. w zamiarze popełnienia takiego czynu zabronionego.

Podnosząc te zarzuty obrońca D. Ś. wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku i uniewinnienie oskarżonego od popełnienia zarzuconego mu czynu ewentualnie o uchylenie wyroku w zaskarżonej części i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania sądowi I instancji.

Sąd Apelacyjny zważył, co następuje:

Apelacja obrońcy oskarżonego J. B. zasługuje na uwzględnienie jedynie w części, w jakiej skarżący kwestionuje ustalenie, iż użyty wobec pokrzywdzonego M. D. metalowy niekompletny pistolet pneumatyczny stanowił inny niebezpieczny przedmiot podobnie do broni lub noża w rozumieniu art. 280 § 2 kk.

Z treści pisemnych motywów zaskarżonego wyroku wynika, iż dokonując tego ustalenia, Sąd Okręgowy wskazał na właściwości pistoletu jako przedmiotu o masywnej budowie, zbudowanego z tworzywa sztucznego z elementami metalowymi, o dość znacznym ciężarze – ponad 0,6 kg. Powołał się na treść opinii biegłego chirurga, stwierdzając, iż biegły ten „zwrócił uwagę na masywną budowę” pistoletu i podkreślił „wyjątkowe” niebezpieczeństwo dla życia człowieka przy zadawaniu nim uderzeń w głowę, porównując pistolet do kamienia o takim samym ciężarze oraz do młotka, zakładając uderzanie nasadą pistoletu (strony 33-34 uzasadnienia).

Sąd odwoławczy nie podziela stanowiska i przywołanej na jego poparcie argumentacji, iż użyty przez J. B. niekompletny pistolet stanowił inny podobnie jak nóż lub broń palna niebezpieczny przedmiot w rozumieniu art. 280 § 2 kk. W pierwszym rzędzie stwierdzić należy, iż pistolet nie był bronią w rozumieniu ustawy z dnia 21 maja 1999r o broni i amunicji (Dz. U. nr 53, poz. 549 z późn. zm.) ze względu na małą energię wystrzeliwanych kulek, co wynika z opinii z zakresu badań broni (opinia k. 474-481). Nadto, zabezpieczony pistolet był niekompletny, gdyż nie posiadał trzonu imitacji zamka, sprężyny powrotnej i tylnej pokrywy rękojeści. Urządzenie nie było zdatne do wystrzelenia kulek danego kalibru z powodu braku sprężonego CO2 w zasobniku w chwycie oraz z powodu braku trzonu imitacji zamka i sprężyny powrotnej. Zdaniem sądu odwoławczego, nie sposób także uznać, że przedmiot o charakterze, kształcie i wadze takiej, jak zabezpieczony pistolet wykazuje podobieństwo z punktu widzenia „niebezpieczności” do kamienia lub młotka. W istocie poza wagą, innych cech, które upodabniałyby pod tym względem do siebie te przedmioty nie wskazał sąd I instancji. Powyższe rozumowanie, jakie przeprowadził Sąd Okręgowy prowadziłoby do wnioskowania, że każdy przedmiot o dość zwartej budowie, wykonany częściowo z tworzywa sztucznego i metalu o wadze ponad pół kilograma, byłby podobnie jak nóż czy broń palna niebezpieczny. To zaś skutkowałoby oceną tej „niebezpieczności” zależną od sposobu użycia przedmiotu, a nie ze względu na jego cechy. Tymczasem oceny, czy dany przedmiot jest „niebezpieczny” w rozumieniu art. 280 § 2 kk dokonuje się wyłącznie przez pryzmat jego właściwości, nie zaś ze względu na sposób użycia, na co wielokrotnie wskazywano w orzecznictwie sądowym i nauce prawa karnego, przy czym nie chodzi o podobieństwo do noża rozumiane w sensie potocznym, ale o podobieństwo „niebezpieczeństwa”. Ma ono wynikać przede wszystkim z charakterystycznych właściwości przedmiotu, stwarzających potencjalną możliwość spowodowania przy jego wykorzystaniu poważnego uszczerbku na zdrowiu lub śmierci człowieka. „Właściwości niebezpiecznego przedmiotu ocenić należy na podstawie jego wielkości, wymiarów, masy, tnących powierzchni” (wyrok SN z 5 lutego 1999 r., II K 231/98, OSNKW PG 1999, Nr 10 poz. 73), a także: wyrok Sądu Apelacyjnego we Wrocławiu z dnia 12 kwietnia 2012r w sprawie II AKa 95/12, Lex nr 1153764, wyrok Sądu Apelacyjnego w Gdańsku z dnia 22 listopada 2012r w sprawie II AKa 274/12, Lex nr 1254330, wyrok Sądu Apelacyjnego w Białymstoku z dnia 24 kwietnia 2003r w sprawie II AKa 81/03, publ. OSA 2003/11/09, wyrok Sądu Apelacyjnego w Katowicach z dnia 29 września 2011r w sprawie II AKa 352/11, Lex nr 1102920 i z dnia 17 lutego 2011r w sprawie II AKa 473/10, Lex nr 846491 i inne). Cechy, jakie powinien posiadać przedmiot, by mógł być uznany za podobnie niebezpieczny jak nóż, to takie cechy stanowiące o podobieństwie do noża, jak właściwości tnące, kłujące, np. ostrość krawędzi wyrażająca się w zdatności do przebijania, przecinania (typu tasak, siekiera, toporek, fragmenty stłuczonego szkła, fragmenty cienkiej blachy o ostrych krawędziach). Wykorzystanie tylko zwykłych funkcji lub działania przedmiotów tego typu przeciwko człowiekowi spowoduje powstanie realnego zagrożenia w stopniu odpowiadającym użyciu broni palnej lub noża. Jeśli chodzi o inne przedmioty mogące być uznanymi za niebezpieczne podobnie jak nóż, w judykaturze przyjmowano, że można za takie uznać np. kij bejsbolowy (w wyroku Sądu Apelacyjnego w Krakowie z dnia 25 września 2012r w sprawie II AKa (publ. 93/12 KZS 2012/10/41), śrubokręt (wyrok Sądu Apelacyjnego we Wrocławiu z dnia 8 sierpnia 2012r w sprawie II AKa 211/12, Lex nr 1216438). Zważywszy na to, iż pistolet użyty przez J. B. nie posiadał takich właściwości (tnących, kłujących, kształtu powodującego, że byłby szczególnie zdatny do zadawania urazów), które stwarzałyby przy wykorzystaniu zwykłych jego funkcji potencjalną możliwość spowodowania poważnego uszczerbku na zdrowiu lub śmierci człowieka, sąd odwoławczy wyeliminował z opisu czynu przypisanego oskarżonemu w punkcie 2 zaskarżonego wyroku zapis dotyczący posłużenia się nim jako niebezpiecznym przedmiotem w rozumieniu art. 280 § 2 kk.

Zauważyć przy tym należy, iż prezentując argumentację w pisemnych motywach zaskarżonego wyroku w omawianym zakresie, sąd I instancji nietrafnie odwołał się do wyroku Sądu Najwyższego z dnia 20 października 1988r w sprawie I KR 299/88, w którym stwierdzono, iż niebezpiecznym narzędziem w rozumieniu art. 210 § 2 kk jest każdy przedmiot, który ze względu na swe właściwości lub sposób użycia może spowodować znaczne uszkodzenie ciała lub śmierć (publ. OSNPG 1989/12/124). Orzeczenie to wydane zostało pod rządem Kodeksu Karnego z 1969r, według którego znamiona przestępstwa rozboju kwalifikowanego stypizowanego w art. 210 § 2 tego kodeksu wypełnione były, gdy sprawca posługiwał się bronią palną lub innym niebezpiecznym narzędziem albo działał wspólnie z osobą, która posługiwała się taką bronią lub takim narzędziem. Obecnie obowiązujący art. 280 § 2 kk, za rozbój kwalifikowany uznaje rozbój, w którym sprawca posługuje się bronią palną, nożem lub innym podobnie niebezpiecznym przedmiotem lub środkiem obezwładniającym albo działa w inny sposób bezpośrednio zagrażający życiu lub wspólnie z inną osobą, która posługuje się taką bronią, przedmiotem, środkiem lub sposobem. W przeciwieństwie do obowiązującego uregulowania, na gruncie dawnego stanu prawnego, brzmienie normy statuującej rozbój kwalifikowany nie stawiało więc wymogu, by „niebezpieczeństwo” tkwiące w przedmiocie, którym ma posługiwać się sprawca, było podobne do tego, jakie wiąże się z użyciem broni palnej lub noża. Termin „niebezpieczne narzędzie” według art. 210 § 1 dkk obejmował zatem znacznie szerszy krąg desygnatów w porównaniu z obecnie obowiązującym art. 280 § 2 kk.

Prawidłowo natomiast, nie naruszając obowiązujących reguł procedowania przyjął sąd I instancji, iż oskarżony J. B. uderzając pistoletem po głowie pokrzywdzonego M. D. działał w sposób bezpośrednio zagrażający jego życiu. Jak wynika z pisemnych motywów zaskarżonego wyroku, czyniąc to ustalenie, Sąd Okręgowy poza zeznaniami pokrzywdzonego i wyjaśnieniami oskarżonych J. B. i Ł. M., oparł się m. in. na dowodzie z opinii biegłego z zakresu medycyny sądowej R. K.. Zgodnie z treścią tej opinii, obrażenia ciała, jakich doznał w wyniku zadanych mu uderzeń M. D., w postaci stłuczenia, zasinienia nosa, oczodołów, wykruszenia zęba 3 dolnego, złamania kości jarzmowej lewej, ran tłuczonych: nad czołem, potylicy po stronie lewej, na szczycie głowy, o typie oderwania całego płatka małżowiny usznej, spowodowały naruszenie czynności narządów ciała na czas dłuższy niż 7 dni stanowiąc zagrożenie dla zdrowia pokrzywdzonego, ale nie spowodowały zagrożenia dla jego życia (opinia pisemna k. 41-42). Uzupełniając opinię w toku przewodu sądowego i odnosząc się do sposobu działania polegającego na użyciu pistoletu (opinia k. 1378-1379), biegły ten stwierdził, że silny uraz zadany zabezpieczonym pistoletem, jako przedmiotem stosunkowo ciężkim, z kanciastymi powierzchniami i częściowo metalowym, mógł doprowadzić do zagrożenia życia, polegającego np. na spowodowaniu wstrząśnienia mózgu, pęknięcia kości skroniowej, która jest dość krucha, czy powstania krwiaka przymózgowego. Oceniając siłę działania urazów, biegły wypowiedział się, iż rany tłuczone były zadane ze średnią siłą, a uderzenie, które doprowadziło do złamania kości jarzmowej, było „dość silne”. Treść tej opinii wprost wskazuje zatem na to, że zadawane pokrzywdzonemu pistoletem z siłą średnią lub stosunkowo znaczną urazy godzące w głowę, mogły doprowadzić do poważnego uszczerbku na zdrowiu i zagrożenia życia, skoro skutki tych działań dotyczyły mózgu i kości czaszki zawierając się w możliwości powstania krwiaków i złamań kości czaszki. Z argumentacji zawartej w uzasadnieniu apelacji wynika, iż skarżący nie kwestionuje tego, że takie obrażenia, jak pęknięcie kości skroniowej, czy krwiaki przymózgowe należą do obrażeń zagrażających życiu człowieka, podnosi natomiast, iż u pokrzywdzonego nie ujawniono śladów urazów w okolicy skroniowej, ani wstrząśnienia mózgu, jak i krwiaków, a pozostałe urazy, poza złamaniem kości jarzmowej były zadane ze średnią siłą, zaś co do złamania kości jarzmowej – nie zostało wykluczone, że był skutkiem uderzenia pięścią, nie zaś atrapą pistoletu. Odnosząc się do tej argumentacji, stwierdzić trzeba, iż biegły z zakresu medycyny sądowej choć nie wykluczył możliwości powstania złamania kości jarzmowej w wyniku uderzenia pięścią, to jednocześnie stwierdził, że złamanie to mogło powstać także wskutek urazu zadanego pistoletem. Z kolei z zeznań M. D. składanych w toku śledztwa wynika, że był „okładany” przez napastnika bronią po głowie (zeznania k. 13), został uderzony tym pistoletem od razu, gdy napastnik dobiegł do niego minimum 5-6 razy i „od tych uderzeń” ma złamaną kość jarzmową (zeznania k. 33v). Powyższe relacje pokrzywdzony częściowo powtórzył i potwierdził przed sądem, zeznając, iż sprawca bił go pistoletem po głowie, wiele razy go uderzał (zeznania k. 1326-1327). W świetle zeznań tej treści, uprawnionym było ustalenie dokonane przez sąd I instancji, iż oskarżony J. B. zadawał pokrzywdzonemu uderzenia w głowę pistoletem, a nie pięścią (strona 11 uzasadnienia). W szczególności wniosku o spowodowaniu poprzez uderzenie pięścią złamania kości jarzmowej nie sposób wyprowadzić ze stwierdzenia M. D., które padło w toku przesłuchania na rozprawie, iż „myśli”, że napastnik także uderzał go pięścią, ale tego nie pamięta - w sytuacji, gdy jednoznacznie relacjonował on o ciosach zadanych pistoletem w głowę i powstałym wskutek tego złamaniu i zeznania tej treści potwierdził przed sądem. Nie sposób też uznać za trafną tej części argumentacji prezentowanej w uzasadnieniu apelacji obrońcy oskarżonego J. B., w której powołuje się on na brak u pokrzywdzonego obrażeń w okolicy skroniowej, czy też brak objawu w postaci wstrząśnienia mózgu lub ujawnionych krwiaków. Wszak do znamion rozboju z art. 280 § 2 kk nie należą skutki w postaci powstania obrażeń zagrażających życiu pokrzywdzonego, ale sposób działania sprawcy ma bezpośrednio zagrażać życiu ofiary. Wbrew zaś zasadom logicznego myślenia i życiowego doświadczenia, jak i brak w tym względzie podstaw dowodowych, by przyjmować założenie, iż w trakcie przebiegu zdarzenia o dynamicznym charakterze, w sytuacji wielokrotnego uderzania, w tym skutkującego złamaniami kości, bijąc pistoletem po głowie M. D. oskarżony zakładałby np. ominięcie okolicy skroniowej. Natomiast dowody w postaci:

- zeznań M. D., według których oskarżony wielokrotnie bił go po głowie pistoletem,

- oględzin, załączonych fotografii i opinii biegłego z zakresu badań broni (oględziny miejsca k. 98-100, zdjęć z podziałkami centymetrowymi k. 101-103, opinii k. k. 474-481), z których wynikają takie cechy pistoletu jak jego kształt, wielkość, materiał, z którego był zbudowany, świadczące o tym, że był to przedmiot twardy i zdatny do zadawania uderzeń niezależnie od tego, iż nie stanowił przedmiotu podobnie niebezpiecznego jak nóż,

- w powiązaniu z treścią opisanej opinii biegłego z zakresu medycyny sądowej, upoważniały do ustalenia, iż sposób działania J. B. polegający na zadawaniu nim ciosów pokrzywdzonemu w głowę zagrażał bezpośrednio jego życiu w myśl art. 280 § 2 kk.

Niezasadne natomiast są zarzuty zawarte w punktach 1 i 2 apelacji obrońcy J. B..

Odnośnie do niesłusznego zdaniem obrońcy niezastosowania wobec oskarżonego nadzwyczajnego złagodzenia kary w oparciu o przepis art. 60 § 3 kk, sąd odwoławczy podziela stanowisko sądu meriti, według którego brak było podstaw do korzystania z tej instytucji. Według brzmienia art. 60 § 3 kk, obligatoryjne nadzwyczajne złagodzenie kary dotyczy sprawcy „współdziałającego” w popełnieniu przestępstwa z innymi osobami. Chodzi zatem o współdziałanie z co najmniej dwiema osobami. Wielokrotnie przy tym podkreślano w orzecznictwie sądów powszechnych i Sądu Najwyższego, że „współdziałanie” to należy rozumieć zgodnie ze znaczeniem nadanym temu pojęciu przez przepisy rozdziału II Kodeksu Karnego, obejmującym krąg współsprawców, sprawców polecających, kierowniczych, pomocników i podżegaczy. Wskazuje się też, że wszystkie te postaci współdziałania mają dotyczyć konkretnego czynu zabronionego, nie zaś pewnych wspólnych działań, w trakcie których popełniane są różne przestępstwa. Sprawca ma współdziałać z innymi osobami w popełnieniu tego przestępstwa, za które został skazany, przy czym opisy czynów przypisanych oskarżonemu winny wyraźnie zawierać informację, iż konkretnego przestępstwa dopuścił się on w jednej z form przestępczego współdziałania, w rozumieniu zjawiskowych form takiego współdziałania, co najmniej z dwoma innymi osobami (przykładowo wyroki: Sądu Apelacyjnego w Gdańsku z dnia 6 marca 2003r w sprawie II AKa 10/03 (publ. Apel, - Gda. 2003/121 oraz z dnia 19 września 2012r w sprawie II AKa 289/12, Lex nr 1236123, Sądu Apelacyjnego w Katowicach z dnia 17 lutego 2000r w sprawie II AKa 1/00 (publ. Prok. i Pr. – wkł. 2000/9/18, z dnia 20 października 2005r w sprawie II AKa 345/05 (publ. OSA 2006/9/55) i z dnia 16 czerwca 2005r w sprawie II AKa 107/05 (publ. Prok. i Pr. – wkł. 2006/4/17), Sądu Apelacyjnego we Wrocławiu z dnia 4 kwietnia 2013r w sprawie II AKa 90/13, Lex nr 1322882, postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 24 listopada 2010r w sprawie sygn. akt II KO 68/10 (publ. OSNwSK 2010/1/2336), postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 27 października 2009r w sprawie II KK 45/09 Lex nr 607837). Poglądy te Sąd Apelacyjny aprobuje, a odnosząc je do sprawy przedmiotowej stwierdzić należy, iż w zaskarżonym wyroku co do żadnego z trzech zdarzeń nie przyjęto, by J. B. współdziałał w popełnieniu przypisanych mu rozbojów z dwoma innymi osobami.

Odnosząc się natomiast do tej części argumentacji przedstawionej w uzasadnieniu apelacji obrońcy J. B., według której oskarżony składając wyjaśnienia w toku postępowania opisał okoliczności czynów zarzuconych jemu i Ł. M. oraz S. Z., które to czyny kwalifikowane były przez oskarżyciela publicznego z art. 280 kk i „nie miał powodu, aby przypuszczać…”, że kwalifikacja ta zostanie uznana przez sąd za błędną, stwierdzić należy, co następuje.

J. B. zarzucono pierwotnie popełnienie w dniu 7 września 2012r rozboju na osobie M. D. wspólnie i w porozumieniu z Ł. M. i S. Z. (postanowienie k. 142). Składając wyjaśnienia (k. 143-144) oskarżony oświadczył, że przyznaje się częściowo do popełnienia tego czynu i opisał, że po uzgodnieniu z właścicielem samochodu tj. z M. D., że przyjedzie wraz ze znajomym w celu zakupu samochodu, zatelefonował do S. Z. i powiedział mu, że „jest taki samochód” oraz poprosił go, żeby mu towarzyszył. Wyjaśniając o osobie S. Z. twierdził, że z nim „współpracował przy innych kradzieżach samochodów a jego rola była taka, że on podpisywał dokumenty jakie były brane na samochody i samochodami tymi przejeżdżał na ustalone wcześniej miejsca”. Dalej, w wyjaśnieniach tych opisywał, że dokonywali rozpoznania terenu, gdzie mieli spotkać się z pokrzywdzonym, przy czym nie miał pewności, czy S. Z. w tym uczestniczył, następnie na łuku drogi pozostawili go, miał on „czekać na samochód i przejechać nim po jego kradzieży”. Analiza tych wyjaśnień J. B. prowadzi do wniosku, że po pierwsze w żadnym miejscu oskarżony nie zaprzeczył świadomości S. Z. co do przestępczego charakteru przedsięwzięcia w odniesieniu do czynu na szkodę M. D.. Po drugie, słowa oskarżonego o „współpracy” z S. Z. „przy innych kradzieżach samochodów” w powiązaniu z opisem preparowania dokumentów dotyczących samochodu S. (...) i twierdzeniami, że S. Z. podpisał umowę kupna sprzedaży tego samochodu jako kupujący i sprzedający, nadto przejechał tym samochodem do D., mogły być ocenione jako wskazujące na współudział S. Z. co najmniej w zaborze S. (...). W toku dalszych czynności J. B. potwierdził te wyjaśnienia (k. 178, k. 395), a po uzupełnieniu postanowienia o przedstawieniu zarzutów, w którym co do czynu na szkodę W. K. (1) zarzucono mu również współdziałanie m. in. z S. Z. (postanowienie k. 741) złożył w dniu 19 listopada 2012r w obecności obrońcy wyjaśnienia, w których przyznał się do popełnienia wszystkich zarzuconych czynów i „w pełni” potwierdził wyjaśnienia składane podczas poprzednich przesłuchań (k. 743). Następnie podczas drugiego przesłuchania mającego miejsce tego samego dnia w późniejszych godzinach J. B. wyjaśnił m. in., że S. Z. „był” gdy kradli V. (...), ale „nie wiedział gdzie i po co jedzie”, jednak zanim miała miejsce sprzedaż V. (...), to „także w wyniku rozboju razem z M. i Z.” dokonali w O. kradzieży S. (...) (k. 755). W kolejnych wyjaśnieniach – z dnia 3 grudnia 2012r J. B. ponownie oświadczył, że potwierdza „w całości” wcześniejsze wyjaśnienia, a jednocześnie opisując okoliczności dotyczące sporządzania umowy odnośnie do samochodu S. (...) twierdził, że S. Z. podpisał jeden z egzemplarzy tej umowy jako kupujący wiedząc, że auto jest kupowane legalnie (k. 972-974). Przesłuchany 31 stycznia 2013r J. B. znów oświadczył, że potwierdza „w całości” wcześniejsze wyjaśnienia, a w trakcie okazywaniu mu zdjęć osób wyjaśnił, że rozpoznaje mężczyznę, „na zamówienie którego razem z M. i Z.” dokonali kradzieży A. (...) w okolicach P. (k. 1022). Analiza treści wszystkich tych relacji J. B. świadczy zatem o tym, że:

- oskarżony ten każdorazowo przyznawał się do popełnienia zarzuconych mu czynów w kształcie określonym opisem zarzutów i podtrzymywał pierwsze złożone wyjaśnienia,

- nigdy nie zaprzeczył, że S. Z. miał świadomość tego, że samochody S. (...) i A. (...), którymi w trakcie zdarzeń przemieszczał się z jednego miejsca w inne - zostały skradzione, nadto, używał sformułowań o wspólnym „z M. i Z.” dokonywaniu zaborów,

- w czasie jednego z przesłuchań dodatkowo wskazał nawet na obecność S. Z. w czasie dokonywania zaboru samochodu V. (...) należącego do W. L., przy czym wtedy miał on „nie wiedzieć gdzie i po co jedzie”.

Dlatego też dokonując analizy tych relacji, Sąd Okręgowy po pierwsze słusznie uznał, że choć nie zawierają one użytych wprost i jednoznacznych stwierdzeń pozytywnych o świadomości S. Z. co do dokonywania zaborów samochodów S. (...) i A. (...), to jednak w świetle oceny całokształtu tych treści oraz opisywanych okoliczności zdarzeń wynika z nich taka świadomość.

Nadto, zdaniem sądu odwoławczego, zważywszy na taką treść wyjaśnień J. B. złożonych w śledztwie, nie sposób mówić o tym, że oskarżony „nie miał powodu przypuszczać, że decyzja oskarżyciela publicznego…” dotycząca konstrukcji zarzutów zostanie uznana przez sąd za błędną, gdyż to właśnie wyjaśnienia samego oskarżonego z postępowania przygotowawczego, w przeciwieństwie do złożonych przed sądem - nie negowały opisu czynów sformułowanych w stosownych postanowieniach i mówiły m. in. o wspólnym „z M. i Z.” dokonywaniu zaborów samochodów. Skoro więc to oskarżony wypowiadał słowa, którym przed sądem zaprzeczył, a jednocześnie właśnie relacje jego oraz Ł. M. stanowiły istotne dowody pozwalające na odtworzenie rzeczywistości w omawianej kwestii, to nie można zasadnie twierdzić, iż J. B. nie mógł spodziewać się zmian w ocenie dowodów dokonanej przez sąd w porównaniu z oceną dokonaną przez oskarżyciela, co miało znaczenie dla ustalenia faktów i prawnej ich oceny.

Odnosząc się do zarzutu zawartego w punkcie 4 apelacji obrońcy J. B., wskazać trzeba, iż zgodnie z art. 627 kpk od skazanego w sprawach z oskarżenia publicznego sąd zasądza koszty sądowe na rzecz Skarbu Państwa oraz wydatki na rzecz oskarżyciela posiłkowego. Zasadą jest zatem obciążenie osoby skazywanej kosztami sądowymi. Niezasadny jest zarzut, iż konieczność odbywania kary pozbawienia wolności uniemożliwia uznanie, iż oskarżony będzie w stanie uiścić koszty sądowe, albowiem nie sposób jednoznacznie wnioskować o możliwościach finansowych oskarżonego na przyszłość, nadto, odpłatne zatrudnienie w warunkach izolacji penitencjarnej nie jest z góry wykluczone. Nie sposób także zgodzić się z tą częścią zarzut, w której mowa o zbędności przeprowadzanych dowodów, które wygenerowały określone koszty postępowania. Okoliczność, iż oskarżony nie kwestionował swojego sprawstwa w toku śledztwa nie eliminowała konieczności, czy też potrzeby przeprowadzenia innych dowodów poza jego i współoskarżonych wyjaśnieniami, a sposobu realizowania obrony do ukończenia postępowania nie można było a priori zakładać.

W ocenie Sądu Apelacyjnego, niezasadny jest zawarty w apelacjach obrońców oskarżonych J. B. i Ł. M. tożsamy zarzut niezastosowania wobec oskarżonych nadzwyczajnego złagodzenia kary na podstawie art. 60 § 2 kk.

Przepis art. 60 § 2 kk przewiduje możliwość nadzwyczajnego złagodzenia kary wobec sprawcy w wypadkach szczególnie uzasadnionych, kiedy nawet najniższa kara przewidziana za przestępstwo byłaby niewspółmiernie surowa, w szczególności, gdy pokrzywdzony pojednał się ze sprawcą, szkoda została naprawiona albo pokrzywdzony i sprawca uzgodnili sposób naprawienia szkody, ze względu na postawę sprawcy, zwłaszcza gdy czynił starania o naprawienie szkody lub o jej zapobieżenie oraz jeżeli sprawca przestępstwa nieumyślnego lub jego najbliższy poniósł poważny uszczerbek w związku z popełnionym przestępstwem.

Spośród trzech wymienionych w tym przepisie kategorii sytuacji w odniesieniu do oskarżonych J. B. i Ł. M. mogłaby wchodzić w grę przesłanka w postaci pojednania się oskarżonych z pokrzywdzonymi, którzy przyjęli skierowane do nich przeprosiny oraz okoliczność, że szkody zostały częściowo naprawione poprzez zwrot pokrzywdzonym samochodów będących przedmiotem zaboru, przy uwzględnieniu nadto przyznania się oskarżonych do winy i wyrażonej skruchy z powodu popełnionych przestępstw.

W nauce prawa karnego oraz orzecznictwie sądów powszechnych i Sądu Najwyższego jednolicie jednak prezentowany jest pogląd, iż rozważania związane z zastosowaniem nadzwyczajnego złagodzenia kary w oparciu o art. 60 § 2 kk muszą zawsze uwzględniać ujemną zawartość bezprawia popełnionego czynu oraz stopień winy, których ocena w konkretnej sytuacji prowadzi do wniosku, iż nie jest uzasadniony wymiar kary nawet w wysokości równej dolnej granicy ustawowego zagrożenia (K. Buchała, A. Zoll, Kodeks Karny … s. 438-439, Kodeks Karny, t. I, Warszawa 2012r, A. Zoll, s. 827, wyrok Sądu Apelacyjnego w Krakowie z dnia 28 listopada 2012r w sprawie II AKa 203/12 (Lex nr 1236881), wyrok Sądu Apelacyjnego w Katowicach z dnia 11 października 2012r w sprawie II AKa 313/12 (Prok. i Pr. – wkł. 2013/3/25), wyrok Sądu Apelacyjnego we Wrocławiu z dnia 27 września 2012r w sprawie II AKa 277/12 (Lex nr 1238650). O tym, że na decyzję o zastosowaniu nadzwyczajnego złagodzenia kary ma wpływ stopień społecznej szkodliwości czynu oceniany przez pryzmat całokształtu okoliczności przedmiotowych i podmiotowych sprawy prowadząc do konkluzji, iż tak ocenione okoliczności mają uzasadniać wniosek o nagromadzeniu się przemawiających na korzyść sprawcy przy równoczesnym braku okoliczności obciążających wielokrotnie wypowiadano się w judykaturze. I tak, w postanowieniu z dnia 24 listopada 2005r w sprawie III KO 52/04 (Lex nr 164384) Sąd Najwyższy stwierdził, iż orzeczenie w przedmiocie nadzwyczajnego złagodzenia kary jest orzeczeniem o karze, dlatego też wszystko co w ramach art. 53 k.k. decyduje o jej wymiarze ma znaczenie także i w kwestii nadzwyczajnego złagodzenia kary. Nadzwyczajne złagodzenie kary jest w procesie orzekania kary - jak sama nazwa wskazuje - czymś wyjątkowym. Wyjątkowymi zatem też okolicznościami musi się wykazać sprawca, by mógł z takiego złagodzenia kary skorzystać. Do takich zalicza przepis art. 60 § 2 k.k. w szczególności postawę sprawcy wyrażającą się zwłaszcza w staraniach o naprawienie szkody lub zapobieżenie jej powstaniu. Muszą to być zatem okoliczności odbiegające od typowych, szczególnie korzystne dla oskarżonego i to tak dalece, że nawet kara orzeczona w granicach zagrożenia byłaby w odczuciu społecznym karą nadmiernie surową. Za wyjątkowe, szczególnie uzasadnione uznać trzeba także wypadki takiego nagromadzenia się okoliczności przemawiających na korzyść oskarżonego (przy równoczesnym braku okoliczności obciążających), że przy należytym ich uwzględnieniu orzeczenie kary sprawiedliwej w granicach ustawowego zagrożenia jest niemożliwe.

W sprawie niniejszej, prawidłowo zatem sąd I instancji rozważając kwestię zastosowania wobec J. B. i Ł. M. nadzwyczajnego złagodzenia kary w oparciu o art. 60 § 2 kk uwzględnił przedmiotowo – podmiotowe okoliczności popełnionych przez oskarżonych przestępstw. Wniosek sądu meriti, iż takie okoliczności obciążające, jak planowanie i przygotowanie zaborów przed zdarzeniami (długie w czasie, szczegółowe i wymagające podjęcia wielu czynności, co wynika z ustaleń faktycznych), jak również przedmiotowe okoliczności popełnionych czynów, w tym sposób dokonywania rozbojów, (polegający m.in. na pozostawieniu pokrzywdzonych W. L. i W. K. (1) przywiązanych w lesie do drzewa, w nocy, a w przypadku M. D. także na spowodowaniu poważnych obrażeń ciała przez oskarżonego J. B.) – był w pełni prawidłowy. Skutecznej przeciwwagi dla okoliczności obciążających o takim charakterze i wadze uzasadniającej zastosowanie nadzwyczajnego złagodzenia kary w myśl art. 60 § 2 kk nie mogły stanowić przemawiające na korzyść oskarżonych przyznanie się do winy, niekaralność i pozytywnie oceniony tryb życia Ł. M., odzyskanie samochodów przez pokrzywdzonych (które wszak nastąpiło poprzez zwrot dokonany przez policję), wyrażenie skruchy przez oskarżonych i przeproszenie pokrzywdzonych. Te ostatnie w świetle wymienionych okoliczności obciążających mogły stanowić podstawę miarkowania wymiaru kar w ramach dyrektyw ogólnych wymiaru kary określonych w art. 53 § 1 i 2 kk. Zostały one w tym aspekcie należycie ocenione i uwzględnione przez Sąd Okręgowy w odniesieniu do obu w/w oskarżonych, który oskarżonemu Ł. M. wymierzył za pozostające w ciągu przestępstw rozboje z art. 280 § 1 kk karę grzywny oraz 2 lat i 6 miesięcy pozbawienia wolności, a zatem niewiele przekraczającą dolny próg ustawowego zagrożenia, zaś w przypadku J. B., zważywszy na prawidłowo ustalone przez sąd meriti dodatkowe okoliczności obciążające, (wymienione na stronie 39 pisemnych motywów wyroku) kary jednostkowe grzywny i 2 lat i 6 miesięcy pozbawienia wolności oraz grzywny i 4 lat pozbawienia wolności w odniesieniu do przypisanego rozboju na osobie M. D. oraz kary łączne grzywny i 4 lat i 6 miesięcy pozbawienia wolności, które także w niewielkim stopniu odbiegają od dolnych granic ustawowych zagrożeń i dolnej granicy kary łącznej.

W odniesieniu do zawartego w apelacji obrońcy Ł. M. zarzutu niezastosowania wobec oskarżonego nadzwyczajnego złagodzenia kary na podstawie art. 60 § 3 kk, aktualna jest przedstawiona we wcześniejszej części niniejszego uzasadnienia argumentacja dotycząca tożsamego zarzutu stawianego w apelacji obrońcy oskarżonego J. B. związana z brakiem wypełnienia warunków do skorzystania z tej instytucji. Nawiązując do argumentacji z uzasadnienia apelacji obrońcy Ł. M., jeśli chodzi o przypisane oskarżonemu S. Z. pomocnictwo w przestępstwie wskazać należy, iż oskarżonemu temu nie przypisano udzielenia pomocy w dokonaniu rozboju. Według treści zaskarżonego wyroku, zachowanie S. Z. polegało na wyrażeniu zgody na udanie się do P. i przejęcie od J. B. i Ł. M. samochodu należącego do M. D., który to samochód S. Z. miał zaprowadzić we wskazane przez nich miejsce i zakwalifikowane zostało z art. 18 § 3 kk w zw. z art. 278 § 1 kk w zw. z art. 64 § 1 kk. Jeśli chodzi o drugi przypisany S. Z. czyn, zakwalifikowano go jako paserstwo z art. 291 § 1 kk w zw. z art. 64 § 1 kk. Natomiast przywołana w uzasadnieniu apelacji argumentacja dotycząca stosowania art. 60 § 3 kk wobec sprawcy działającego w zorganizowanej grupie mającej na celu popełnianie przestępstw nie ma odniesienia do faktów ustalonych w niniejszym postępowaniu.

Niezasadne są apelacje obrońców oskarżonego S. Z..

Jak wynika z uzasadnienia zaskarżonego wyroku, Sąd Okręgowy w przypadku obu zdarzeń, w których uczestniczył oskarżony S. Z. przyjął, że zebrane w sprawie dowody dają podstawy do ustaleń, iż jadąc wraz z oskarżonymi J. B. i Ł. M. na miejsca zdarzeń, S. Z. nie był przez nich wprost informowany o tym, że będą dokonywali zaboru samochodów, jednak ustalone prawidłowo w sprawie okoliczności świadczyły o tym, że w przypadku czynu na szkodę W. K. (1) miał on wiedzę o pochodzeniu samochodu S. (...) z zaboru, zaś w przypadku czynu na szkodę M. D. wiedział już w czasie jazdy na miejsce zdarzenia, że J. B. i Ł. M. dokonają zaboru samochodu i mając świadomość swojej faktycznej przestępczej roli w tym zdarzeniu zgodził się udzielić współoskarżonym pomocy poprzez przejazd samochodem z miejsca w pobliżu zdarzenia na miejsce przez nich wskazane (strony 24-26 pisemnych motywów wyroku).

Zdaniem sądu odwoławczego, tak dokonane przez sąd I instancji oceny mają oparcie w przeprowadzonych dowodach ocenionych wszechstronnie, wedle zasad prawidłowego rozumowania, wskazań wiedzy i życiowego doświadczenia, pozostając w zgodzie z wymogami zachowania obiektywizmu i nie naruszając zasady domniemania niewinności.

Jeśli chodzi o czyn na szkodę W. K. (1), rozumowanie sądu meriti, iż takie okoliczności, jak:

- fakt, że S. Z. przeprowadzał samochód S. (...) z O. do D. i po to celowo tam pojechał, pomimo tego, że do O. poza J. B. pojechał także Ł. M., a zatem nie było żadnych przeszkód, by S. (...) (która według twierdzeń S. Z. miała być przedmiotem transakcji zakupu) po jej rzekomym zakupie kierować mógł jeden z pozostałych oskarżonych, przy czym w omawianej sytuacji nie bez znaczenia pozostaje okoliczność, że sam S. Z. nie posiadał prawa jazdy, co z kolei stanowiło przeszkodę, by to właśnie on prowadził samochód, zaś uprawnienia posiadali współoskarżeni, dodatkowo zaś ponieśli koszty płacąc S. Z. za przeprowadzenie samochodu,

- fakt, że współoskarżeni pozostawili S. Z. w innym miejscu niż miejsce rzekomej transakcji zakupu S. (...), a po przeprowadzeniu tego samochodu do D. ponownie pozostawili oskarżonego, który na nich czekał, oni zaś odjechali dwoma samochodami i następnie wrócili po niego,

nie mogły świadczyć o przeprowadzanej transakcji kupna S. (...) – podlegają zupełnej aprobacie Sądu Apelacyjnego, zaś akceptacja wyjaśnień oskarżonego S. Z. według których współoskarżeni mieli kupić samochód, a czego domagają się w apelacjach obrońcy, oznaczałaby dokonanie ocen sprzecznych z zasadami logicznego myślenia i życiowego doświadczenia. Prawidłowo także analizując omawianą kwestię, sąd I instancji przywołał wyjaśnienia J. B. i Ł. M. składane w śledztwie, z których choć wprost nie wynika, by S. Z. był informowany o dokonaniu zaboru S. (...), to jeśli chodzi o J. B., jak wyżej wskazano, oskarżony ten każdorazowo przyznawał się do popełnienia zarzuconych mu czynów w kształcie określonym opisem zarzutów i podtrzymywał pierwsze złożone wyjaśnienia i w postępowaniu przygotowawczym nigdy nie zaprzeczył, że S. Z. miał świadomość tego, że samochody, którymi w trakcie zdarzeń przemieszczał się z jednego miejsca w inne - zostały skradzione, nadto, używał sformułowań o wspólnym „z M. i Z.” dokonywaniu zaborów. Podobnie Ł. M. przyznawał się do popełnienia zarzuconych mu czynów w kształcie określonym w stosownych postanowieniach, gdzie jako współsprawcę wymieniano S. Z., a z wyjaśnień obu tych oskarżonych nie wynika, by tłumaczyli S. Z., że mają kupować samochody. W świetle tych dowodów i ustalonych okoliczności nie sposób było wyprowadzić wniosków innych niż dokonane przez sąd I instancji. Odnosząc się natomiast do podniesionego w apelacji obrońcy oskarżonego S. Z. adw. M. S. zarzutu braku określenia postaci zamiaru przypisanego mu umyślnego paserstwa, wskazać należy, iż w opisie czynu przyjęto działanie oskarżonego w celu osiągnięcia korzyści majątkowej, a więc działanie znamionowane zamiarem bezpośrednim kierunkowym w zakresie tego celu. Natomiast w zakresie wykonywanych czynności sprawczych, zdaniem sądu odwoławczego za wystarczające uznać należy określenie, że oskarżony podjął opisane w treści zarzutu działania mając świadomość i wiedzę o pochodzeniu samochodu i własnej roli w przedsięwzięciu. Zauważyć jednocześnie trzeba, iż kwestia, czy oskarżony chciał wykonywać czynności realizujące znamiona przestępstwa paserstwa czy też godził się na to, że je wykonuje, jako objęta wewnętrznymi przebiegami psychicznymi i na gruncie dowodów zebranych w sprawie nie mogła być jednoznacznie stwierdzona.

Także co do czynu przypisanego S. Z. w punkcie 6 zaskarżonego wyroku niezasadne są zarzuty podniesione w apelacjach obu obrońców. Czynności, jakie podjął oskarżony oraz miał wykonać w tym przypadku były tożsame z działaniami wykonywanymi w zakresie przypisanego czynu z punktu 5 wyroku. Tożsama była także większość okoliczności przedsięwzięcia, co skutkuje konkluzją co do ich oceny z punktu widzenia wiedzy i świadomości w nim oskarżonego jako tożsamą co do tych jednakowych okoliczności. Odnośnie do dodatkowych faktów świadczących o tym, iż oskarżony ten wiedział, że J. B. i Ł. M. mają dokonać zaboru samochodu (w przeciwieństwie do okoliczności związanych z pomocą do ukrycia samochodu S. (...), co do których brak było podstaw dowodowych, by S. B. miał szczegółową wiedzę kiedy i w jakich okolicznościach dokonano tego zaboru), prawidłowo natomiast Sąd Okręgowy ustalił, że S. Z. słyszał rozmowy telefoniczne prowadzone bezpośrednio przed zdarzeniem przez J. B. z pokrzywdzonym M. D., w których padały informacje o tym, że podający się za kupców oskarżeni jadą ze S. na spotkanie z pokrzywdzonym. Nie sposób inaczej tłumaczyć zbieżności w tym zakresie w zeznaniach M. D. i funkcjonariuszy policji legitymujących S. Z.. Słusznie też sąd I instancji nadał tej okoliczności znaczenie w kontekście możności wykazania wiedzy i świadomości oskarżonego w planie dokonaniu zaboru (strony 25-26 i 35-37 pisemnych motywów wyroku). Skoro zatem oskarżony wiedział i godził się na to, że J. B. i Ł. M. mają dokonać zaboru samochodu i przyjął w tym planie swoją uzgodnioną wcześniej rolę jako osoby mającej przeprowadzić pojazd po zaborze we wskazane przez nich miejsce, to oznacza to, że przed czynem uzgodnił ze współoskarżonymi udzielenie im pomocy w ukryciu tego pojazdu. Ocena dowodów i wnioski wyprowadzone przez sąd I instancji z prawidłowo ustalonych faktów w tym zakresie są w pełni właściwe, mieszcząc się i pozostając w zgodzie z zasadami oceny dowodów zakreślonymi art. 7 kpk. Obrońcy zaś we wniesionych apelacjach podejmując polemikę z wywodami zawartymi w uzasadnieniu zaskarżonego rozstrzygnięcia, którą ocenić trzeba jako mającą nieskuteczny charakter, nie odnoszą się do tych okoliczności pomijając je. W świetle ustalonych faktów i okoliczności jako prawidłową uznać trzeba także dokonaną przez Sąd Okręgowy ocenę prawną zachowania oskarżonego S. Z.. Odnosząc się natomiast do użytego w opisie czynu sformułowania, iż oskarżony udzielił pomocy w dokonaniu co najmniej kradzieży A. (...) i związanymi z tym argumentami zawartymi w apelacji obrońcy oskarżonego adw. M. S., wskazać trzeba, iż jak wynika z treści pisemnego uzasadnienia wyroku (strona 36), sąd I instancji przyjął, że brak podstaw dowodowych dla czynienia ustaleń, iżby wiedza i świadomość S. Z. w zakresie dokonania zaboru samochodu A. (...) sięgała dalej niż działania polegające na kradzieży, tj. by obejmowała realizację znamion rozboju i w tym kontekście użyto wskazany zwrot.

Mając na uwadze całość przedstawionej argumentacji Sąd Apelacyjny uznał, iż apelacje obrońców Ł. M. i S. Z. nie zasługują na uwzględnienie jako bezzasadne w stopniu oczywistym.

Odnosząc się do apelacji obrońcy oskarżonego D. Ś. stwierdzić należy, iż jest uzasadniona w tym znaczeniu, iż:

- dokonując istotnej zmiany w opisie czynu przypisanego temu oskarżonemu w zestawieniu z opisem czynu zarzuconego oraz zmiany kwalifikacji, Sąd Okręgowy w pisemnych motywach zaskarżonego wyroku nie poczynił żadnych rozważań związanych z tym, czy dokonanie tych odmiennych ocen mieściło się w ramach tego samego zdarzenia faktycznego, którego dotyczył akt oskarżenia, zważywszy na dokonanie w tym zakresie (poza kwalifikacją prawno – karną) zmian co do kręgu osób biorących w zdarzeniu udział, czasu popełnienie czynu i określenia strony przedmiotowej zachowania oskarżonego,

- w sposób niejasny i błędny sąd I instancji sformułował opis czynu przypisanego oskarżonemu, co skutkowało brakiem określenia, do czego, tj. do popełnienia jakiego przestępstwa miał D. Ś. nakłaniać J. B..

Nadto, nie odnosząc się szczegółowo do dalszych zarzutów sformułowanych w apelacji obrońcy oskarżonego D. Ś. (zawartych w punktach II i III), zdaniem Sądu Apelacyjnego przyjęta przez sąd I instancji subsumcja prawno – karna zachowania oskarżonego nasuwa zastrzeżenia z punktu widzenia jej prawidłowości mając na uwadze ustalone w sprawie fakty. Wszak z poczynionych w tym względzie ustaleń faktycznych wynika, iż oskarżony uzgadniał z J. B. zakup samochodu, który według wiedzy D. Ś. uzyskanej od J. B. miał pochodzić z przestępstwa wyłudzenia dokonanego przez inną osobę, zaś w rzeczywistości współoskarżeni planowali zabór samochodu odnośnie do czego D. Ś. nie posiadał świadomości. Zatem, zamiarem D. Ś. było kupno pochodzącego z przestępstwa wyłudzenia pojazdu, a do realizacji tych uzgodnień nie doszło, gdyż w efekcie J. B. po dokonaniu rozboju porzucił samochód zabrany M. D., czego co oczywiste również nie miał świadomości D. Ś. i nie od niego było to zależne. Na gruncie powyższych ustalonych faktów Sąd Okręgowy nie rozważał oceny zachowania D. Ś. w kontekście wypełnienia znamion przestępstwa umyślnego paserstwa w formie usiłowania. Nie przesądzając tej kwestii w sposób ostateczny, jak się wydaje, ocena taka w sposób najbardziej wierny odpowiada ustalonym w sprawie faktom.

Uznając zatem, iż wskazane kwestie w odniesieniu do czynu zarzuconego oskarżonemu D. Ś. wymagają dokonania rozważań i ocen przez sąd I instancji, w zakresie czynu przypisanego temu oskarżonemu zaskarżony wyrok uległ uchyleniu i sprawa została przekazana Sądowi Okręgowemu w Piotrkowie Trybunalskim do ponownego rozpoznania.

Sąd Apelacyjny procedował w oparciu art. 437 § 1 i 2 kpk i art. 438 pkt. 2 i 3 kpk. Sąd odwoławczy uznał, iż brak podstaw do zwolnienia oskarżonych J. B., Ł. M. i S. Z. od kosztów sądowych za postępowanie przed sądem II instancji i kosztami tymi ich obciążył na podstawie art. 636 § 1 kpk.