Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt IV CSK 154/12
POSTANOWIENIE
Dnia 26 czerwca 2012 r.
Sąd Najwyższy w składzie :
SSN Krzysztof Strzelczyk
w sprawie z powództwa A. D.
przeciwko K. Ł. i Skarbowi Państwa - Dowódcy Batalionu Dowodzenia
Wielonarodowej Brygady (część polska) następcy prawnemu Jednostki Wojskowej
/…/
o zadośćuczynienie, rentę i ustalenie,
na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej
w dniu 26 czerwca 2012 r.,
na skutek dwóch skarg kasacyjnych pozwanych: K. Ł. oraz Skarbu Państwa -
Dowódcy Batalionu Dowodzenia Wielonarodowej Brygady następcy prawnego
Jednostki Wojskowej /…/
od wyroku Sądu Apelacyjnego
z dnia 29 listopada 2011 r.,
1) odrzuca skargę kasacyjną Skarbu Państwa - Dowódcy
Batalionu Dowodzenia Wielonarodowej Brygady (część polska)
następcy prawnego Jednostki Wojskowej /…/ ,
2) odmawia przyjęcia skargi kasacyjnej pozwanego K. Ł.
Uzasadnienie
2
Wyrokiem z dnia 29 listopada 2011 r. Sąd Apelacyjny oddalił apelacje
pozwanych K. Ł. i Skarbu Państwa – Dowódcy Batalionu Dowodzenia
Wielonarodowej Brygady (część polska) następcy prawnemu Jednostki Wojskowej
/…/ skierowane do wyroku uwzględniającego powództwo A. D. o zadośćuczynienie
za doznaną krzywdę oraz rentę w związku z obrażeniami jakich doznał na skutek
zachowania K. Ł. w czasie odbywania zasadniczej służby wojskowej.
Od tego wyroku skargi kasacyjne wnieśli obaj pozwani. Skarga Kasacyjna
pozwanego Skarbu Państwa reprezentowanego przez Dowódcę Batalionu /…/
została sporządzona i wniesiona przez radcę prawnego ustanowionego przez tę
jednostkę organizacyjną. Pozwany K. Ł. w uzasadnieniu wniosku o przyjęcie skargi
kasacyjnej do rozpoznania wskazał, na oczywistą zasadność skargi kasacyjnej oraz
wystąpienie istotnego zagadnienia prawnego a mianowicie, czy jako kryterium
uznania sumy, którą przyznano poszkodowanemu tytułem zadośćuczynienia za
trwały uszczerbek na zdrowiu, za odpowiednią, w rozumieniu art. 445 § 1 k.c.,
może być jej porównanie z praktyką orzeczniczą sądów zagranicznych.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Kwestie zastępstwa procesowego Skarbu Państwa przed Sądem
Najwyższym reguluje art. 4 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 8 lipca 2005 r. o Prokuratorii
Generalnej Skarbu Państwa (Dz. U. Nr 169, poz. 1417 ze zm. dalej jako ustawa
o Prokuratorii). Przewiduje on wyłączne zastępstwo Skarbu Państwa przed Sądem
Najwyższym przez Prokuratorię Generalną Skarbu Państwa z zastrzeżeniem art.
8b ust. 5. W związku z wniesieniem przedmiotowej skargi kasacyjnej po wejściu
w życie ustawy z dnia 19 marca 2009 r. o zmianie ustawy o Prokuratorii Generalnej
Skarbu Państwa (Dz. U. Nr 79, poz. 660), nie wchodzą już w rachubę przewidziane
wcześniej w art. 4 ust. 4 w ustawie o Prokuratorii przedmiotowe wyłączenia tej
reprezentacji przed Sądem Najwyższym. Ponadto zgodnie z art. 8b ust. 1 ustawy
o Prokuratorii możliwość przekazania przez Prokuratorię Generalną zastępowania
Skarbu Państwa innemu podmiotowi dotyczy tylko przypadków zastępstwa
obowiązkowego, o których mowa w art. 8 ust. 1 tej ustawy, a zatem nie obejmuje
przedmiotowej sprawy. Tym samym nie ma zastosowania uregulowany w art. 8b
ust. 5 wyjątek dotyczący zastępstwa procesowego Skarbu Państwa przed Sądem
3
Najwyższym, przewidziany w art. 4 ust. pkt 1 ustawy o Prokuratorii. Oznacza to, że
w sprawie niniejszej do wniesienia skargi kasacyjnej w imieniu Skarbu Państwa
uprawniona jest wyłącznie Prokuratoria Generalna, przy czym kwestie związane ze
współdziałaniem podmiotów reprezentujących Skarb Państwa w postępowaniu
przed sądami powszechnymi z Prokuratorią Generalną reguluje art. 12 ust. 2
ustawy o Prokuratorii (zob. postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 5 listopada
2009 r. I CZ 66/09, niepubl.).
Jak przyjmuje się jednolicie w orzecznictwie Sądu Najwyższego, art. 4 ust. 1
pkt 1 ustawy o Prokuratorii przyznaje zdolność postulacyjną przed Sądem
Najwyższym wyłącznie Prokuratorii Generalnej, pozbawiając jednocześnie tej
zdolności adwokatów i radców prawnych. Przepis art. 871
§ 3 k.p.c. należy zatem
interpretować w ten sposób, że w sprawach, w których obowiązuje wyłączne
zastępstwo Skarbu Państwa przez Prokuratorię Generalną czynności
podejmowane przed Sądem Najwyższym przez inne podmioty są pozbawione
skuteczności również wówczas, gdy Prokuratoria Generalna nie wykonuje
w sposób czynny zastępstwa procesowego Skarbu Państwa (zob. m. in.
postanowienia z dnia 31 sierpnia 2006 r., I CZ 47/06, OSNC 2007/5/75; z dnia
10 listopada 2006 r., III CSK 327/06, niepubl.; z dnia 12 grudnia 2006 r., I CSK
415/06, niepubl.; z dnia 5 sierpnia 2009 r., II CSK 230/09, niepubl.; z dnia 3 grudnia
2010 r. , IV CSK 415/10, niepubl.; 13 marca 2012 r., V CSK 244/11, niepubl.)
Z tego względu należało odrzucić skargę kasacyjną Skarbu Państwa na
podstawie art. 398 6
§ 3 k.p.c.
Przechodząc do skargi kasacyjnej pozwanego i zawartego w niej wniosku
o przyjęcie jej do rozpoznania trzeba podkreślić, że jeżeli skarżący, jako
okoliczność uzasadniającą wniosek wskazał wystąpienie w sprawie istotnego
zagadnienia prawnego, to powinien to zagadnienie przedstawić przez jego
sformułowanie z przytoczeniem przepisów prawa, na tle których ono powstało,
a także w oddzielnym wywodzie prawnym powinien przytoczyć argumenty
prowadzące do rozbieżnych ocen prawnych, a ponadto powinien wykazać, że jest
to zagadnienie, którego rozwiązanie jest istotne nie tylko dla rozstrzygnięcia
rozpoznawanej sprawy, lecz także dla praktyki sądowej (postanowienia Sądu
Najwyższego z dnia 10 maja 2001 r., II CZ 35/01, OSNC 2002, nr 1, poz. 11; z dnia
4
3 października 2002 r., II CKN 447/01, nie publ.; z dnia 14 grudnia 2004 r., III CK
585/04, nie publ.; z dnia 4 sierpnia 2006 r., III CZ 47/06, nie publ.; z dnia
22 listopada 2007 r., I CSK 326/07, nie publ.; z dnia 26 czerwca 2008 r., I CSK
108/08, nie publ.; z dnia 2 grudnia 2011 r., III SK 29/11, nie publ.). Dla spełnienia
wymagań z art. 3984
§ 2 k.p.c. nie wystarczy poprzestanie na uzasadnieniu
podstaw kasacyjnych, bo choć argumenty zawarte w obu elementach skargi
kasacyjne mogą być podobne, to Sąd Najwyższy w ramach przedsądu bada tylko
wskazane w skardze okoliczności uzasadniające przyjęcie jej do rozpoznania, nie
analizuje zaś podstaw kasacyjnych i ich uzasadnienia (zob. postanowienie Sądu
Najwyższego z dnia 23 listopada 2011 r., III UK 221/10, nie publ.). Należy też mieć
na uwadze, iż Sąd drugiej instancji wskazał przyczyny, dla których uznał za
odpowiednie zadośćuczynienie w wysokości uwzględnionej przez sąd pierwszej
instancji.
W związku z oparciem wniosku o przyjęcie skargi kasacyjnej do rozpoznania
na przesłance wymienionej w art. 3989
§ 1 pkt 4 należy podnieść, że oczywista
zasadność skargi kasacyjnej w rozumieniu tego przepisu zachodzi wówczas, gdy
z treści skargi, bez potrzeby jej głębszej analizy oraz szczegółowych rozważań
prawnych wprost wynika, że przytoczone w niej podstawy uzasadniają
uwzględnienie skargi (tak np. postanowienie Sądu Najwyższego z dnia
5 października 2007 r., III CSK 216/07, niepubl; postanowienie Sądu Najwyższego
z dnia 20 czerwca 2007 r. II CSK 184/07, niepubl.).
Szczegółowa analiza uzasadnienia wniosku o przyjęcie skargi kasacyjnej do
rozpoznania, nie pozwala na uznanie, że przedmiotowa skarga jest w opisany
sposób oczywiście uzasadniona.
Brak jest podstaw do uznania, ze doszło do nieważności postępowania
przed Sądem drugiej instancji. Zważyć bowiem należy, ze przepisy aktualnie
obowiązującej ustawy z dnia 11 kwietnia 2003 r. o świadczeniach
odszkodowawczych przysługujących w razie wypadków i chorób pozostających
w związku ze służbą wojskową (Dz. U. Nr 83, poz. 670 ze zm.), a zwłaszcza jej
22 ust. 4, nie wyłączają drogi sądowej (zob. art. 20 ustawy poprzednio
obowiązującej ustawy z dnia 16 grudnia 1972 r. Dz. U. Nr 53, poz. 342 uznany
wyrokiem Trybunału Konstytucyjnego z dnia 7 października 2003 r. za niezgodny
5
z art. 77 Konstytucji RP, OTK-A 2003/8/80) w sprawach przeciwko byłym
żołnierzom o zadośćuczynienie i wyrównanie szkody powstałej w wyniku wypadku
pozostającego w związku ze służbą wojskową.
Mając powyższe na uwadze Sąd Najwyższy na podstawie art. 3989
§ 1 i 2
k.p.c. odmówił przyjęcia do rozpoznania skargi kasacyjnej pozwanego K. Ł.
db

IV CSK 154/12

Powołane przepisy:

Informacje o źródle orzeczenia:

Dodatkowe informacje:

Pełny tekst orzeczenia