Pełny tekst orzeczenia

II Ca 541/14

UZASADNIENIE

Powód G. G. wystąpił przeciwko pozwanemu (...) S.A. w W. o zapłatę 15.000 zł wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 31 stycznia 2013 r. tytułem wynagrodzenia krzywdy wynikłej wskutek śmierci brata.

Pozwany wniósł o oddalenie powództwa.

Sąd Rejonowy w Ostrowie Wielkopolskim VI Zamiejscowy Wydział Cywilny z siedzibą w K. wyrokiem z dnia 26 czerwca 2014 r. zasądził od pozwanego (...) S.A. z siedziba w W. na rzecz powoda G. G. kwotę 15.000 zł z ustawowymi odsetkami od dnia 31 stycznia 2013 r. i orzekł o kosztach postępowania. Rozstrzygnięcie swoje oparł na następujących ustaleniach:

W dniu 30 czerwca 2008 r. na drodze krajowej nr (...) miał miejsce wypadek w wyniku którego śmierć poniósł brat powoda M. G.. Sprawca tego wypadku został skazany prawomocnym wyrokiem i uznany za winnego spowodowania tego wypadku. Sprawca był ubezpieczony u pozwanego.

M. G. był jedynym starszym o rok bratem powoda G. G.. W chwili śmierci M. G. miał 30 lat. W dzieciństwie zamieszkiwał wspólnie z bratem w domu rodzinnym w K.. Powód dzielił z bratem wspólny pokój. Przez kilkanaście lat wychowywał się wspólnie z nim, razem odrabiali lekcje, razem dorastali i bawili się. Mieli ze sobą bardzo dobry kontakt. Po założeniu własnych rodzin bracia utrzymywali ze sobą bardzo zażyłe kontakty. Nadal spędzali ze sobą wolny czas, łączyły ich wspólne zainteresowania sportowe, wspólnie jeździli na mecze. Bracia i ich rodziny odwiedzali się dwa razy w tygodniu, raz na dwa tygodnie. Wspólnie spędzali święta oraz okolicznościowe uroczystości urodziny, imieniny. Pomiędzy braćmi istniała bardzo silna więź emocjonalna Nagła śmierć brata była dla powoda traumatycznym przeżyciem Sąd uznał, że odpowiednia kwota zadośćuczynienia będzie kwota 15.000 zl.

Apelację od tego rozstrzygnięcia złożył pozwany zaskarżając wyrok w całości. Zarzucił:

1.  naruszenie prawa materialnego w postaci art. 448 k.c. w zw. z art. 24 k.c. oraz art. 6 k.c. przez przyjęcie, że powodowi przysługuje roszczenie o zadośćuczynienie z tytułu naruszenia dóbr osobistych – więzi rodzinnej i to w kwocie rażąco wygórowanej,

2.  naruszenie art. 34 ust. 1 ustawy z dnia 22 maja 2003 r. o ubezpieczeniach obowiązkowych poprzez przyjęcie, że umowa obowiązkowego ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej obejmuje odpowiedzialność odszkodowawczą za naruszenie dóbr osobistych innych niż życie i zdrowie,

3.  naruszenie przepisów procesowych w postaci art. 233 § 1 k.p.c. – przekroczenie granicy swobodnej oceny dowodów i przyjęcie zawyżonej kwoty zadośćuczynienia.

W oparciu o te zarzuty wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku i oddalenie powództwa i zasądzenie kosztów.

Powód wniósł o oddalenie apelacji i zasądzenie kosztów.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja nie zasługuje na uwzględnienie.

Sąd Rejonowy nie naruszył prawa materialnego - art. 448 w zw. z art. 24 k.c. i art. 6 k.c. Interpretacja przepisów dokonana przez Sąd Rejonowy jest prawidłowa.

Stanowisko to, mimo że dyskusyjne, jest jednolicie rozstrzygnięte pozytywnie w orzecznictwie Sądu Najwyższego (por. wyrok SN z dnia 14 stycznia 2010, IV CSK 307/09; uchwała SN z dnia 22 października 2010 r., III CZP 76/10; wyrok SN z dnia 10 listopada 2010 r., II CSK 248/10; uchwała SN z dnia 13 lipca 2011 r., III CZP 32/11 – podjęta w odpowiedzi na pytanie prawne S.O. w K.; wyrok SN z dnia 5 października 2011 r., IV CSK 10/11; uchwał z dnia 7 listopada 2012 r., III CZP 67/12 i z dnia 20 grudnia 2012 r., III CZP 93/122 gdzie przesądzono odpowiedzialność ubezpieczyciela za tego rodzaju szkody; postanowienie SN z dnia 27 czerwca 2014 r. (7 sędziów) w sprawie III CZP 2/14) Nie ma ani jednego orzeczenia Sądu Najwyższego w którym prezentowałby SN stanowisko przeciwne.

Również art. 34 ust. 1 ustawy z dnia 22 maja 2003 r. o ubezpieczeniach obowiązkowych nie stoi na przeszkodzie zasądzaniu zadośćuczynienia w tego rodzaju sprawach.

Artykuł 34 ust. 1 ustawy z 22.5.2003 r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych - w brzmieniu sprzed 11.2.2012 r. - nie wyłączał z zakresu ochrony ubezpieczeniowej zadośćuczynienia za krzywdę osoby, wobec której ubezpieczony ponosił odpowiedzialność na podstawie art. 448 KC.( M .Prawn. 2013/2/58; III CZP 93/12 SN wyrok z dnia 20 grudnia 2012 r.Lex 1267081 oraz wyrok S.A. w Krakowie z dnia 6 września 2012 r., I A Ca 739/12 lex 1223205).

Również wysokość zadośćuczynienia nie może budzić zastrzeżeń.

Należy podkreślić, iż mimo że przez wiele lat orzecznictwo aprobowało zasądzanie niskich kwot zadośćuczynienia , to tendencja ta była krytykowana w doktrynie (zob. M. Nestorowicz, Zadośćuczynienie pieniężne za doznaną krzywdę w procesach lekarskich, PiP 2005, Nr 3, s. 9, gdzie autor zwraca również uwagę, że w pewnych sytuacjach zadośćuczynienie powinno spełniać także funkcję represyjną). Ostatnie orzeczenia SN są dowodem modyfikacji linii orzecznictwa w tym zakresie . W wyroku z dnia 30 stycznia 2004 r. Sąd orzekł, że powołanie się przez sąd przy ustaleniu zadośćuczynienia pieniężnego za doznaną krzywdę na potrzebę utrzymania wysokości zadośćuczynienia w rozsądnych granicach, odpowiadających aktualnym warunkom i przeciętnej stopie życiowej społeczeństwa, nie może prowadzić do podważenia kompensacyjnej funkcji zadośćuczynienia (por. wyrok SN z dnia 30 stycznia 2004 r., I CK 131/03, OSN 2005, Nr 2, poz. 40). SN silnie podkreślił kompensacyjny charakter zadośćuczynienia z art. 445 § 1 k.c. i konieczność określenia jego wysokości przede wszystkim na podstawie rozmiaru doznanej krzywdy i całokształtu okoliczności sprawy. Nie podzielił poglądu, że kwota zadośćuczynienia powinna być utrzymana w rozsądnych granicach, odpowiadających aktualnym warunkom i przeciętnej stopie życiowej społeczeństwa. Konsekwencją stosowania tej zasady była tendencja do zasądzania tytułem zadośćuczynienia sum raczej skromnych (por. wyrok SN z 10 marca 2006 r., IV CSK 80/05, OSP 2007, Nr 1, poz. 11 z glosą M. Nestorowicza; por. również Monika Walachowska, Zadośćuczynienie pieniężne za doznaną krzywdę, Toruń 2007, s. 129-130).

Analiza powołanego orzecznictwa również pod względem przyznawanych sum zadośćuczynienia przy określonym rozmiarze krzywd wskazuje, że kwota zadośćuczynienia uznana przez Sąd Rejonowy za odpowiednią nie jest wygórowana .

Mając na uwadze powyższe okoliczności należało, zgodnie z art. 385 k.p., orzec jak w sentencji. O kosztach orzeczono z godnie z art. 98 k.p.c.