Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 27 listopada 2015 roku

Sąd Okręgowy w Piotrkowie Trybunalskim, Wydział V Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w składzie:

Przewodniczący SSR del. Marzena Foltyn-Banaszczyk

Protokolant stażysta Iwona Jasińska

po rozpoznaniu w dniu 27 listopada 2015 roku w Piotrkowie Trybunalskim na rozprawie

sprawy z wniosku M. Z.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Z.

o prawo do emerytury górniczej

na skutek odwołania M. Z.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Z.

z dnia 19 grudnia 2014 r. sygn. (...) -SP- (...)

oddala odwołanie.

Sygn. akt VU 329/15

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 19 grudnia 2014 roku Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział
w Z. na podstawie przepisów ustawy z dnia 17 grudnia 1998 roku o emeryturach
i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (tekst jednolity Dz. U. z 2013 roku, poz. 1440 z późniejszymi zmianami) odmówił M. Z. przyznania prawa do emerytury górniczej wskazując, że nie spełnił on warunków do jej uzyskania, ponieważ udokumentował jedynie 20 lat, 4 miesiące i 18 dni pracy górniczej wraz z okresem półtorakrotnym, w tym 17 lat, 2 miesiące i 16 dni pracy górniczej określonej w art. 50c ust. 1. Ubezpieczonemu nie zaliczono do stażu pracy w wymiarze półtorakrotnym okresu zatrudnienia od dnia 7 czerwca 1977 roku do dnia 14 stycznia 1978 roku na stanowisku ślusarz, od dnia 27 lipca 1979 roku do dnia 1 lipca 1987 roku i od dnia 22 marca 1988 roku do dnia 6 grudnia 1988 roku na stanowisku ślusarz – wulkanizator taśm, od dnia 10 lipca 2006 roku do dnia 16 listopada 2006 roku na stanowisku wulkanizator taśm ponieważ stanowiska te nie są wymienione w załączniku numer 3 Rozporządzenia (...) z dnia 23.12.1994 roku oraz okresu od dnia 17 listopada 2006 roku do dnia 14 stycznia 2007 roku na stanowisku górnik kopalni odkrywkowej, gdyż wnioskodawca wykonywał te same czynności co przed zmianą nazewnictwa stanowiska pracy.

Powyższą decyzję zaskarżył wnioskodawca w dniu 21 stycznia 2014 roku. Wnioskodawca wniósł o zmianę zaskarżonej decyzji i przyznanie mu emerytury górniczej. Zaskarżonej decyzji wnioskodawca zarzucił naruszenie:

1.  Art. 7,8,77 § 1 i 80 k.p.a. w związku z art. 124 ustawy emerytalnej poprzez niewszechstronne, wybiórcze potraktowanie dowodów w sprawie i nie uwzględnienie dowodów uzasadniających zaliczenie odwołującemu się do stażu pracy w wymiarze półtorakrotnym wskazanych okresów;

2.  § 22 Rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 11 października 2011 roku w sprawie postępowania o świadczenia emerytalno-rentowe poprzez nieuwzględnienie do stażu pracy odwołującego się w wymiarze półtorakrotnym wskazanych okresów na podstawie świadectwa pracy z dnia 11 września 2014 roku;

3.  Regulacji Rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 23 grudnia 1994 roku w sprawie określenia niektórych stanowisk pracy górniczej oraz stanowisk pracy zaliczanej w wymiarze półtorakrotnym przy ustalaniu prawa do górniczej emerytury i renty, poprzez ich błędne nie zastosowania i nie zaliczenie do stażu pracy odwołującego się w wymiarze półtorakrotnym wskazanych okresów mino treści świadectwa pracy z dnia 11 września 2014 roku oraz innych dokumentów w sprawie;

4.  Art. 107 § 1 k.p.a. w związku z art. 124 ustawy emerytalnej poprzez brak wskazania dlaczego organ rentowy odmówił wiarygodności i mocy dowodowej świadectwa pracy z dnia 11 września 2014 roku.

Organ rentowy wnosił o oddalenie odwołania.

Postanowieniem z dnia 23 lutego 2015 roku Sąd Okręgowy – Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w Gliwicach w sprawie VIII U 244/15 uznał się niewłaściwym do rozpoznania sprawy z odwołania M. Z. od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Z. i przekazał ją do rozpoznania Sądowi Okręgowemu w Piotrkowie Tryb. Wydziałowi Pracy i Ubezpieczeń Społecznych zgodnie z właściwością miejscową i rzeczową.

Na rozprawie pełnomocnik wnioskodawcy podtrzymał stanowisko w sprawie.

Sąd Okręgowy – Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

ustalił co następuje :

Wnioskodawca M. Z. urodzony w dniu (...) 1956 roku, w dniu
22 września 2014 roku wystąpił do organu rentowego z kolejnym wnioskiem o przyznanie prawa do emerytury górniczej. Wnioskodawca nie jest członkiem otwartego funduszu emerytalnego.

(dowód: wniosek o emeryturę k. 2-5 akt emerytalnych)

Organ rentowy w decyzji z dnia 19 grudnia 2014 roku uznał za udowodniony okres 20 lat, 4 miesiące i 18 dni pracy górniczej wraz z okresem półtorakrotnym, w tym 17 lat, 2 miesiące i 16 dni pracy górniczej określonej w art. 50c ust. 1.

Organ rentowy nie zaliczył wnioskodawcy do stażu pracy w wymiarze półtorakrotnym okresu zatrudnienia od dnia 7 czerwca 1977 roku do dnia 14 stycznia 1978 roku na stanowisku ślusarz, od dnia 27 lipca 1979 roku do dnia 1 lipca 1987 roku i od dnia 22 marca 1988 roku do dnia 6 grudnia 1988 roku na stanowisku ślusarz – wulkanizator taśm, od dnia 10 lipca 2006 roku do dnia 16 listopada 2006 roku na stanowisku wulkanizator taśm ponieważ stanowiska te nie są wymienione w załączniku numer 3 Rozporządzenia (...) z dnia 23.12.1994 roku oraz okresu od dnia 17 listopada 2006 roku do dnia 14 stycznia 2007 roku na stanowisku górnik kopalni odkrywkowej, gdyż wnioskodawca wykonywał te same czynności co przed zmianą nazewnictwa stanowiska pracy.

(dowód: decyzja z dnia 19.12.2014 roku k. 47 akt emerytalnych; pismo k. 43-45 akt emerytalnych; odpowiedź na odwołanie k. 17-18)

M. Z. w dniu 4 listopada 1976 roku złożył podanie o przyjęcie go do pracy po odbyciu służby wojskowej. Wnioskodawca został zatrudniony w (...) w budowie Zakład (...) w R.
z siedzibą w R. na podstawie umowy o pracę jako ślusarz na oddziale (...) od dnia 12 listopada 1976 roku. Na oddziale tym pracował do dnia 14 stycznia 1978 roku .

Od dnia 21 stycznia 1978 roku do dnia 30 czerwca 1979 roku wnioskodawca był zatrudniony na stanowisku ślusarz remontowy, operator urządzeń przenośnikowo-załadunkowych w Zakładzie (...) w Ś. Zarząd (...).

Od dnia 27 lipca 1979 roku wnioskodawca został zatrudniony w (...) w budowie Zakład (...) w R.
z siedzibą w R. na podstawie umowy o pracę na okres próbny, a od dnia 10 sierpnia 1979 roku na czas nieokreślony, w pełnym wymiarze czasu pracy na stanowisku ślusarz – wulkanizator (taśm przenośnikowych) na oddziale (...) .

Od dnia 1 września 1980 roku wnioskodawca pracował na oddziale (...), zaś od dnia 1 grudnia 1982 roku na oddziale (...) . Stanowisko pozostało bez zmian.

W angażach z tego okresu u wnioskodawcy wskazywano stanowisko pracy – ślusarz remontowy, ślusarz – wulkanizator, wulkanizator, wulkanizator taśm.

W okresie od dnia 2 lipca 1987 roku do dnia 17 lutego 1988 roku wnioskodawca przebywał na kontrakcie w Libii na stanowisku wulkanizatora. Przebywał wówczas na urlopie bezpłatnym.

Od dnia 22 marca 1988 roku po powrocie z kontraktu z Libii wnioskodawca został przyjęty do pracy na poprzedni oddział (...) na poprzednio zajmowane stanowisko wulkanizatora taśm przenośnikowych, gdzie pracował do dnia 6 grudnia 1988 roku.

W dniu 7 grudnia 1988 roku wnioskodawca złożył podanie o przeniesienie go z oddziału (...) na oddział (...), gdzie pracował jako wulkanizator.

W okresie od dnia 7 lipca 1989 roku do dnia 31 stycznia 1990 roku wnioskodawca przebywał na kontrakcie w Czechosłowacji jako pomocnik murarza. Po powrocie z kontraktu pracował nadal na oddziale (...) jako wulkanizator regeneracji taśm. Od dnia 1 września 1994 roku pracował jako spawacz na oddziale (...).

Z dniem 10 lipca 2006 roku M. Z. został przeniesiony z oddziału (...) na oddział (...) na stanowisko wulkanizatora taśm przenośnikowych.

W dniu 10 lipca 2006 roku wnioskodawca odbył szkolenie stanowiskowe, w którym przedmiotem była organizacja prac wulkanizacyjnych na ciągach technologicznych, przebieg procesu prac na stanowiskach w zależności od rodzaju wykonywanych prac wulkanizacyjnych, zmiany położenia maszyn podstawowych na ciągach technologicznych i na drogach transportu na terenie odkrywki, przygotowywanie sprzętu wulkanizacyjnego na wydłużenie – prace na jednym stanowisku, przygotowanie przenośnika do wymiany taśmy bądź wydłużenia, skrótu.

Od dnia 17 listopada 2006 roku pracodawca zmienił nazwę stanowiska pracy wnioskodawcy z wulkanizatora taśm przenośnikowych na stanowisko górnik kopalni odkrywkowej.

Z dniem 15 stycznia 2007 roku pracodawca wskazał, iż wnioskodawca zmienia wykonywanie pracy górniczej na stanowisku roboczym zgodnie z Rozporządzenie MPi PS z dnia 23.12.1994 roku na stanowisku górnik kopalni odkrywkowej.

Od dnia 1 stycznia 2009 roku wnioskodawca został zatrudniony na oddziale (...) oddział (...) P/S..

(dowód: podanie k. 2 w aktach osobowych część A; kwestionariusz osobowy k.1 w aktach osobowych część A; świadectwo pracy z dnia 14.01.1978 roku k. 7 w aktach osobowych część A; świadectwo pracy z dnia 14.07.1979 k.8 w aktach osobowych część A; umowa o pracę z dnia 27.07.1979 roku k. 1 w aktach osobowych część B; oświadczenie k. 2, k. 3 w aktach osobowych część B; badania nowowstępującego k.4 w aktach osobowych część B; karta obiegowa k.5, k. 7, k. 8, k. 10, k. 12, w aktach osobowych część B; umowa o pracę z dnia 9.08.1979 roku k. 6 w aktach osobowych część B; angaże k. 9, k. 10, k. 11, k. 13-16, k. 21-22, k. 26 w aktach osobowych część B; wniosek k. 17 w aktach osobowych część B; orzeczenie psychologiczne k. 18 w aktach osobowych część B; oświadczenie k. 23 w aktach osobowych część B; potwierdzenie gotowości wyjazdu k. 29 w aktach osobowych część B, rozwiązanie umowy k. 30 w aktach osobowych część B; zaświadczenie o pracy k. 32 w aktach osobowych część B; orzeczenie psychologiczne k. 33 w aktach osobowych część B; karta skierowania do lekarza k. 34 w aktach osobowych część B; karta kandydata k. 35 w aktach osobowych część B; oświadczenie k. 36, k. 37 w aktach osobowych część B; karta obiegowa k. 38 w aktach osobowych część B;pismo z dnia 22.03.1988 roku k. 39 w aktach osobowych część B; angaże k. 40-41, k. 43 w aktach osobowych część B; podanie k. 42 w aktach osobowych część B; podanie k. 44 w aktach osobowych część B; karta obiegowa k. 45 w aktach osobowych część B; umowa o pracę za granicą k. 46 w aktach osobowych część B; angaż k. 47w aktach osobowych część B; zaświadczenie k. 48 w aktach osobowych część B; karta obiegowa k. 49 w aktach osobowych część B; pismo z dnia 8.09.1990 k. 52 w aktach osobowych część B; angaż k. 52, k. 55 w aktach osobowych część B; orzeczenie psychologiczne k. 54 w aktach osobowych część B; podanie k. 56 w aktach osobowych część B; orzeczenie psychologiczne k. 57 w aktach osobowych część B; badanie pracownika k. 58 w aktach osobowych część B; angaże k. 59-60, k. 62, k. 64, k. 66-67, k. 69, k. 71, k. 77, k. 82 w aktach osobowych część B; zaświadczenie lekarskie k. 80 w aktach osobowych część B; podanie k. 83 – załącznik w aktach osobowych część B; angaż k. 83-załącznik w aktach osobowych część B; zawiadomienie o zmianie stanowiska pracy k. 83 w aktach osobowych część B; karta obiegowa k. 84 w aktach osobowych część B; protokół egzaminacyjny z instruktażu stanowiskowego k. 85 w aktach osobowych część B; wniosek o zmianę nazwy stanowiska pracy k.90 załącznik w aktach osobowych część B; zgłoszenie zmiany wykonywania pracy górniczej k. 90 – załącznik w aktach osobowych część B; angaż k. 90, k. 92, k. 98, k. 100,k. 102 w aktach osobowych część B; zaświadczenie lekarskie k. 93, k. 96, k. 101 w aktach osobowych część B; angaż k. 103 w aktach osobowych część B; zawiadomienie o zmianie miejsca pracy k. 103 załącznik w aktach osobowych część B; angaże k. 107, k. 110, k. 113, k. 118, k. 121-123, k. 126, k. 128 w aktach osobowych część B; zaświadczenie lekarskie k. 106, k. 112, k. 117, k. 125, k. 127, k. 130 w aktach osobowych część B)

Wnioskodawca w okresie zatrudnienia od dnia 12 listopada 1976 roku do dnia 14 stycznia 1978 roku w (...) w B. (obecnie w (...) z siedzibą w R.) pracował na (...) ( Oddziale (...)) jako ślusarz.

Wnioskodawca w ww. okresie jako ślusarz wykonywał prace remontowe na przenośnikach taśmowych i innych urządzeniach pomocniczych. Prace te na ww. maszynach polegały na demontażu i montażu bębnów: napędowych, zwrotnych, napinających, rewersyjnych, zrzutowych; demontażu i montażu przekładni napędów głównych i pomocniczych; demontażu i montażu podzespołów układów napinania taśm; demontażu i montażu silników napędów głównych i pomocniczych; wymianie i regeneracji uszkodzonych podzespołów maszyn typu: skrobaki, odbojnice, wciągarki, przenośniki ścierowe, podesty, drabiny, leje przesypowe itp.; naprawy układów hydrauliki siłowej oraz układów smarowniczych. Praca była wykonywana w przodku albo na wyrobisku albo na zwałowisku. Wnioskodawca wykonywał pracę wyłącznie na przenośnikach. Nie pracował na koparkach wielonaczyniowych czy zwałowarkach.

(dowód: zeznania świadka Z. K. -– protokół rozprawy z dnia 27 listopada 2015 roku k. 68v-69 od minuty 00.02.37 do minuty 00.18.12 nagranie płyta k. 71; zeznania wnioskodawcy -– protokół rozprawy z dnia 27 listopada 2015 roku k. 69-70 od minuty 00.22.45 do minuty 00.50.14 nagranie płyta k. 71;charakterystyka stanowiska k. 43-43v)

Od dnia 27 lipca 1979 roku wnioskodawca pracował na stanowisku ślusarz – wulkanizator (taśm przenośnikowych) na oddziale (...) (...) . Od dnia 1 września 1980 roku wnioskodawca pracował na oddziale (...) , zaś od dnia 1 grudnia 1982 roku do 1 lipca 1987 roku i od dnia 23 marca 1988 roku do 6 grudnia 1988 roku na oddziale (...) .

Z dniem 10 lipca 2006 roku M. Z. został przeniesiony z oddziału (...) na oddział (...) na stanowisko wulkanizatora taśm przenośnikowych, gdzie pracował do dnia 31 grudnia 2008 roku.

Na ww. oddziałach wulkanizacyjnych wnioskodawca wykonywał prace wulkanizacyjne. Do stałych obowiązków wnioskodawcy należało:

- wymiana, montaż (naciąganie) nowych taśm i demontaż zużytych taśm na maszynach podstawowych, tj. koparkach wielonaczyniowych, zwałowarkach i przenośnikach przesuwnych;

- uwalnianie z taśmy (ściąganie taśmy) i oplatanie (zakładanie nowej) taśmą stacji napędowych, stacji zwrotnych, wózków zrzutowych, mostów, które znajdują się na maszynach podstawowych układu (...);

- demontaż taśm z demontowanych przenośników i montaż taśm na przenośnikach nowopowstających;

- naprawy uszkodzeń na taśmach przenośnikowych układu (...);

- zwijanie taśm po przeprowadzonych demontażach i wymianach taśm na ciągach układu (...).

Wnioskodawca wykonywał ww. prace po uprzednim przygotowaniu stanowiska pracy – stołów wulkanizacyjnych na maszynach podstawowych do zabudowy pras wulkanizacyjnych i po założeniu płyt grzewczych na potrzeby prac wulkanizacyjnych. Polegało to na demontażu nurt przeciwbryłowych, aby utworzyć miejsce pracy do ułożenia prasy. Prace wulkanizacyjne wykonywane były w terenie. Na stołach następowała naprawa uszkodzeń taśm poprzez wykonanie złączy taśmy z taśmą. Był to proces technologiczny polegający na zespojeniu części taśm, po wystygnięciu taśma montowana. Do pracy wnioskodawca wykorzystywał prasy wulkanizacyjne. Po wykonaniu czynności stanowiska pracy były demontowane i następował montaż boczków, oboczy. Wnioskodawca nie pracował w warsztacie. W trakcie wykonywania prac wulkanizacyjnych maszyny podstawowe – koparki, zwałowarki czy przenośnik przesuwny nie pracowały. Dopiero po zdemontowaniu pras i miejsc pracy maszyny były uruchamiane. W przeważającej części prace wnioskodawcy dotyczyły prac na przenośniku przesuwnym.

W trakcie przesuwek wnioskodawca uwalniał z taśm przenośnik, a następnie po dokonanej przesuwce ponownie montował taśmę. Wykonywał wówczas prace polegające na łącznemu taśm i ich przedłużeniu w związku z technologicznym wydłużeniem przenośników lub wykonywał w razie potrzeby skróty taśm w wyniku technologicznych skrótów przenośników.

Wnioskodawca wykonywał również prace polegające na ściągnięciu taśm z demontowanych przenośników, uwalniał wówczas z taśmy przenośnik, stacje napędową. Wówczas maszyny nie pracują. Stare przenośniki były demontowane w miarę postępu robót. Montowane były też nowe przenośniki. Wówczas zanim rozpoczęła pracę koparka wielonaczyniowa wnioskodawca montował taśmy, wykonywał ich łącznie i wciągał na przenośniki.

Wnioskodawca wykonywał również prace polegające na czyszczeniu taśm. Zimą wykonywał prace polegające na czyszczeniu pojazdów gąsienicowych maszyn podstawowych. Czyszczenie odbywało się ręcznie, chodziło o czyszczenie konstrukcji w okresie od listopada do kwietnia.

Obowiązki te wnioskodawca wykonywał na odkrywce w obrębie układu (...). Obowiązki wulkanizatora taśm przenośnikowych wykonywał stale i w pełnym wymiarze czasu pracy, nie wykonywał prac ślusarskich. Pracownicy oddziału wulkanizacyjnego wykonywali na odkrywce te same prace wulkanizacyjne, bez względu na to czy posiadali uprawnienia wulkanizatora taśm przenośnikowych, czy też posiadali inne angaże.

Wnioskodawca nie wykonywał prac polegających na obsłudze, konserwacji, przeglądach, naprawach, montażu, transporcie koparek i zwałowarek, przy montażu, likwidacji i transporcie obudów, maszyn urabiających, ładujących czy transportujących. Nie pracował przy urabianiu i ładowaniu urobku. Nie pracował bezpośrednio na koparce wielonaczyniowej. Praca wnioskodawcy była jednozmianowa, brygada nie była brygadą stykową i wnioskodawca nie otrzymywał dodatku stykowego.

(dowód: zeznania świadka W. B. -– protokół rozprawy z dnia 2 października 2015 roku k. 62v-63 od minuty 00.04.28 do minuty 00.19.52 nagranie płyta k. 66; zeznania świadka M. G. -– protokół rozprawy z dnia 2 października 2015 roku k. 63v-64 od minuty 00.19.52 do minuty 00.36.59 nagranie płyta k. 66; zeznania świadka H. M. -– protokół rozprawy z dnia 2 października 2015 roku k. 64 od minuty 00.37.21 do minuty 00.43.41 nagranie płyta k. 66; zeznania świadka M. W. -– protokół rozprawy z dnia 2 października 2015 roku k. 64-64v od minuty 00.43.58 do minuty 00.57.48 nagranie płyta k. 66; zeznania świadka Z. K. -– protokół rozprawy z dnia 27 listopada 2015 roku k. 68v-69 od minuty 00.02.37 do minuty 00.18.12 nagranie płyta k. 71; zeznania wnioskodawcy -– protokół rozprawy z dnia 27 listopada 2015 roku k. 69-70 od minuty 00.22.45 do minuty 00.50.14 nagranie płyta k. 71;charakterystyka stanowiska k. 43-43)

Powołana przez pracodawcę wnioskodawcy Komisja Weryfikacyjna w oparciu o dokumenty i zeznania świadków określiła, że M. Z.:

- od dnia 27 lipca 1979 roku do dnia 31 sierpnia 1980 roku jako ślusarz pracował na stanowisku wymienionym w załączniku 2, poz. 32;

- od dnia 1 września 1980 roku do dnia 30 listopada 1982 roku jako wulkanizator pracował na stanowisku wymienionym w załączniku 2, poz. 30;

- od dnia 1 grudnia 1982 roku do dnia 1 lipca 1987 roku jako wulkanizator pracował na stanowisku wymienionym w załączniku 2, poz. 30.

(dowód: protokoły z posiedzenia k.2 w aktach osobowych część C)

Powołana przez pracodawcę wnioskodawcy Komisja Weryfikacyjna na posiedzeniu w dniu 17 lipca 2007 roku w oparciu o dokumenty i zeznania świadków określiła, że M. Z.:

- od dnia 12 listopada 1976 roku do dnia 14 stycznia 1978 roku jako ślusarz na oddziale (...) w okresie od dnia 7 czerwca 1977 roku do dnia 14 stycznia 1978 roku stale przez 165 dniówek pracował jako rzemieślnik zatrudniony na odkrywce bezpośrednio w przodku stale i w pełnym wymiarze czasu pracy w układzie (...) wykonując prace mechaniczne wskazane w rozporządzeniu z dnia 23 grudnia 1994 roku załącznik 3 dział III poz. 7.

(dowód: protokół z posiedzenia z wykazem dniówek k.3 w aktach osobowych część C)

Powołana przez pracodawcę wnioskodawcy Komisja Weryfikacyjna na posiedzeniu w dniu 18 lipca 2007 roku w oparciu o dokumenty i zeznania świadków określiła, że M. Z.:

- od dnia 27 lipca 1979 roku do dnia 1 lipca 1987 roku jako ślusarz – wulkanizator taśm przenośnikowych na oddziale (...) (...)/(...) stale przez 2077,1 dniówek pracował jako górnik kopalni odkrywkowej tj. na stanowisku wyniesionym w dziale III pkt 1 załącznika 3;

- od dnia 22 marca 1988 roku do dnia 6 grudnia 1988 roku jako ślusarz – wulkanizator taśm przenośnikowych na oddziale (...) stale przez 181 dniówek pracował jako górnik kopalni odkrywkowej tj. na stanowisku wyniesionym w dziale III pkt 1 załącznika 3;

- w okresie od dnia 10 lipca 2006 roku do dnia 14 stycznia 2007 roku jako wulkanizator taśm przenośnikowych na oddziale w-2 stale przez 131 dniówek pracował jako górnik kopalni odkrywkowej tj. na stanowisku wyniesionym w dziale III pkt 1 załącznika 3.

(dowód: protokół z posiedzenia k. 4 w aktach osobowych część C, k. 10-13)

W dniu 11 września 2014 roku (...) z siedzibą w R. wystawił wnioskodawcy świadectwo wykonywania pracy górniczej, w którym wskazał, że wnioskodawca wykonywał stale i w pełnym wymiarze czasu pracy pracę górniczą:

- w okresie od dnia 12 listopada 1976 roku do dnia 6 czerwca 1977 roku na stanowisku mechanik maszyn i urządzeń górniczych na odkrywce oraz mechanik zatrudniony w stałej grupie remontowej na odkrywce Rozporządzenie (...) z dnia 23.12.1994 roku załącznik 2 poz. 11;

- w okresie od dnia 7 czerwca 1977 roku do dnia 14 stycznia 1978 roku na stanowisku rzemieślnik zatrudniony na odkrywce bezpośrednio w przodku stale i w pełnym wymiarze czasu pracy na koparkach i zwałowarkach wykonujący prace mechaniczne wskazane w Rozporządzenie (...) z dnia 23.12.1994 roku załącznik 3 dział III poz. 7;

- w okresie od dnia 27 lipca 1979 roku do dnia 1 lipca 1987 roku jako górnik kopalni odkrywkowej Rozporządzenie (...) z dnia 23.12.1994 roku załącznik 3 dział III poz. 1;

- w okresie od dnia 22 marca 1988 roku do dnia 6 grudnia 1988 roku jako górnik kopalni odkrywkowej Rozporządzenie (...) z dnia 23.12.1994 roku załącznik 3 dział III poz. 1;

- w okresie od dnia 10 lipca 2006 roku do nada jako górnik kopalni odkrywkowej Rozporządzenie (...) z dnia 23.12.1994 roku załącznik 3 dział III poz. 1.

Wnioskodawca przebywał na urlopach bezpłatnych:

- od dnia 2 lipca 1987 roku do dnia 17 lutego 1988 roku – kontrakt;

- od dnia 18 lutego 1988 roku do dnia 21 marca 1988 roku – art. 174 k.p.;

-od dnia 7 lipca 1989 roku do dnia 9 sierpnia 1990 roku – kontrakt;

- od dnia 10 sierpnia 1990 roku do dnia 20 sierpnia 1990 roku, 27 grudnia 1996 roku – art. 174 k.p.

(dowód: świadectwo z wykazem dniówek k.7 w aktach osobowych część C, k. 14-16)

Pracodawca wskazał okresy pobierania przez wnioskodawcę zasiłku chorobowego - okresy nieskładkowe.

(dowód: zaświadczenie k. 8, k. 11 w aktach osobowych część C)

Sąd Okręgowy

dokonał następującej oceny dowodów i zważył co następuje :

Odwołanie nie zasługuje na uwzględnienie.

Przesłanki nabycia prawa do emerytury górniczej określa ustawa z dnia
17 grudnia 1998 roku o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (tekst jednolity: Dz. U. z 2013 roku, poz. 1440 z późniejszymi zmianami).

Zgodnie z art. 50 a ust 1 i 2 ustawy górnicza emerytura przysługuje pracownikowi, który spełnia łącznie następujące warunki:

1) ukończył 55 lat życia;

2) ma okres pracy górniczej wynoszący łącznie z okresami pracy równorzędnej
co najmniej 20 lat dla kobiet i 25 lat dla mężczyzn, w tym co najmniej 10 lat pracy górniczej określonej w art. 50c ust. 1;

3) nie przystąpili do otwartego funduszu emerytalnego albo złożyli wniosek
o przekazanie środków zgromadzonych na rachunku w otwartym funduszu emerytalnym, za pośrednictwem Zakładu, na dochody budżetu państwa.

Wiek emerytalny wymagany od pracowników: kobiet mających co najmniej
20 lat, a mężczyzn co najmniej 25 lat pracy górniczej i równorzędnej, w tym
co najmniej 15 lat pracy górniczej, o której mowa w art. 50c ust. 1, wynosi 50 lat.

Po myśli art. 50 b w/w ustawy przy ustalaniu prawa do emerytury górniczej uwzględnia się okresy pracy górniczej i pracy równorzędnej z pracą górniczą, będące okresami składkowymi lub nieskładkowymi w rozumieniu ustawy, z tym że okresy pracy górniczej i pracy równorzędnej z pracą górniczą uwzględnia się, jeżeli praca
ta wykonywana była co najmniej w połowie wymiaru czasu pracy.

Z kolei zgodnie z art. 50 c ust. 1 pkt 4 za pracę górniczą uważa się zatrudnienie na odkrywce w kopalniach siarki i węgla brunatnego przy ręcznym lub zmechanizowanym urabianiu, ładowaniu oraz przewozie nadkładu i złoża, przy pomiarach w zakresie miernictwa górniczego oraz przy bieżącej konserwacji agregatów i urządzeń wydobywczych, a także w kopalniach otworowych siarki oraz w przedsiębiorstwach i innych podmiotach wykonujących roboty górnicze dla kopalń siarki i węgla brunatnego, na stanowiskach określonych w drodze rozporządzenia przez ministra właściwego do spraw zabezpieczenia społecznego, w porozumieniu z ministrem właściwym do spraw gospodarki i ministrem właściwym do spraw Skarbu Państwa.

Zgodnie z treścią pkt 32 Załącznika nr 2 do Rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 23 grudnia 1994 roku w sprawie określenia niektórych stanowisk pracy górniczej oraz stanowisk pracy zaliczanej w wymiarze półtorakrotnym przy ustalaniu prawa do górniczej emerytury lub renty (Dz.U. z 1995 roku, Nr 2, poz. 8 ) zawierającego wykaz stanowisk pracy, na których zatrudnienie na odkrywce w kopalniach węgla brunatnego oraz przedsiębiorstwach i innych podmiotach wykonujących roboty górnicze dla kopalń węgla brunatnego uważa się za pracę górniczą takimi stanowiskami są: rzemieślnicy i inni robotnicy zatrudnieni na stale na odkrywce przy wykonywaniu bieżących robót montażowych, konserwacyjnych i remontowych: ślusarze, spawacze, elektrycy, mechanicy, monterzy, wulkanizatorzy, automatycy, cieśle. Zgodnie zaś z pkt 2 załącznika 11 takim stanowiskiem jest stanowisko – mechanik maszyn i urządzeń górniczych na odkrywce oraz mechanik zatrudniony w stałej grupie remontowej na odkrywce ; zgodnie z pkt 30 –wulkanizator taśm przenośnikowych na odkrywce i jego pomocnik

Natomiast stosownie do treści pkt 7 dział III Załącznika nr 3 ww. Rozporządzenia zawierającego wykaz stanowisk pracy, na których okresu w kopalniach węgla brunatnego zalicza się w wymiarze półtorakrotnym osobą spełniającą warunki do uznania jej pracy za pracę górniczą w wymiarze półtorakrotnym jest: rzemieślnik zatrudniony na odkrywce bezpośrednio w przodku stale i w pełnym wymiarze czasu pracy na koparkach i zwałowarkach, wykonujący prace górnicze, mechaniczne, elektryczne i hydrauliczne przy obsłudze, konserwacji, montażu i demontażu tych maszyn i urządzeń.

Należy tym miejscu jednocześnie z całą mocą podkreślić, iż zgodnie z art. 50d ust. 1 pkt 1 ww. ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, przy ustalaniu prawa do emerytury górniczej półtorakrotnemu przeliczeniu podlegają tylko okresy pracy górniczej wykonywanej "w przodkach bezpośrednio przy urabianiu i ładowaniu urobku oraz przy innych pracach przodkowych, przy montażu, likwidacji i transporcie obudów, maszyn urabiających, ładujących i transportujących w przodkach oraz przy głębieniu szybów i robotach szybowych".

Wykaz stanowisk pracy wykonywanej w przodkach uwzględnianej w rozmiarze półtorakrotnym, powinno ustalić rozporządzenie wydane na podstawie delegacji ustawowej z art. 50d ust. 3. Ponieważ rozporządzenie takie nie zostało wydane, obowiązuje nadal (z mocy art. 194 wskazanej ustawy) wykaz stanowisk zawarty w załączniku nr 2 i 3 do ww.rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 23 grudnia 1994 roku w sprawie określenia niektórych stanowisk pracy górniczej oraz stanowisk pracy zaliczanej w wymiarze półtorakrotnym przy ustalaniu prawa do górniczej emerytury lub renty (Dz. U. z 1995 roku Nr 2, poz. 8), wydanego na podstawie upoważnienia zawartego w art. 5 ust. 5 i art. 6 ust. 3 ustawy z dnia 1 lutego 1983 roku o zaopatrzeniu emerytalnym górników i ich rodzin (tekst jedn.: Dz. U. z 1995 roku, Nr 30, poz. 154).

Z zestawienia powyższych przepisów jednoznacznie wynika, że nie każda praca wykonywana na odkrywce, może być zaliczona do pracy górniczej, chodzi bowiem wyłącznie o prace wymienione jako górnicze w art. 50c.

Z przepisów wynika również, że nie każda praca górnicza, nawet wykonywana w obrębie przodków eksploatacyjnych na stanowiskach określonych w ww. rozporządzeniu Ministra Pracy i Polityki Socjalnej, może być kwalifikowana jako zaliczana w wymiarze półtorakrotnym. W judykaturze podkreśla się bowiem konieczność odróżnienia „zwykłej” pracy górniczej górnika kopalni węgla brunatnego wykonywanej na stanowiskach określonych w załączniku nr 2 do ww. Rozporządzenia od kwalifikowanej pracy górniczej wykonywanej na stanowiskach wymienionych w załączniku nr 3 do ww. Rozporządzenia. Rodzaj zaś prac podlegających zaliczeniu w wymiarze pótoraktrotnym zasadniczo został scharakteryzowany w przepisie art. 50d ust. 1. pkt 1 ustawy emerytalnej. Z treści załącznika nr 3 do ww. rozporządzenia z dnia 23 grudnia 1994 roku wynika bowiem, iż w wymiarze półtorakrotnym mogą być uznane tylko czynności wykonywane przez górnika, które zostały wskazane w tym załączniku i na wskazanych tam stanowiskach oraz jednocześnie tylko takie, które spełniają warunki przepisu art. 50 d ust. 1 pkt 1 ustawy, tj. bezpośrednio są związane z robotami prowadzonymi w przodkach przy urabianiu i ładowaniu urobku oraz przy montażu, likwidacji i transporcie obudów, maszyn urabiających, ładujących i transportujących w przodkach oraz inne prace przodkowe, a zatem takie, które należy wiązać z bezpośrednim i zasadniczym procesem produkcyjnym zakładu górniczego polegającym na urobku i wydobywaniu kopalin. Chodzi wyłącznie o czynności stanowiące element ciągu technologicznego bezpośrednio związany z procesem wydobycia węgla. Wykaz stanowisk pracy, określony pomocniczo w załączniku nr 3 do rozporządzenia odnosi się zatem wyłącznie do wykonywanych zdań górnika, jeżeli spełniają one kryterium miejsca wykonywania pracy i jej charakteru określonego w przepisie art. 50 d ust. 1 pkt 1 ustawy. Wykładnia przepisów załącznika nr 3 do ww. rozporządzenia dokonywana w oderwaniu od unormowania ustawowego prowadziłaby do sytuacji, w której każdą pracę górnika kopalni odkrywkowej wykonywaną na terenie wyrobiska należałoby uwzględniać w takim korzystnym wymiarze. Tymczasem przeczy temu jednoznacznie treść ww. przepisów. A contrario – jako prace wymienione w załączniku nr 3 do rozporządzenia mogą być uznane tylko takie czynności wykonywane przez górnika, które bezpośrednio związane są z robotami prowadzonymi w przodkach przy urabianiu i ładowaniu urobku oraz przy montażu, likwidacji i transporcie obudów, maszyn urabiających, ładujących i transportujących w przodkach. Z kolei użyte pojęcie inne prace przodkowe należy wiązać z bezpośrednim i zasadniczym procesem produkcyjnym zakładu górniczego, polegającym na urobku i wydobywaniu kopalin (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 11 lutego 2010 roku, I UK 236/09; z dnia 22 kwietnia 2011 roku, I UK 360/10; z dnia 16 czerwca 2011 roku, IUK 381/10; 4 kwietnia 2012 roku, I UK 440/11; z dnia 28 kwietnia 2010 roku, I UK 339/09; opubl LEX; z dnia 18 marca 2015 roku, I UK 280/14, L. i wskazane w nim orzecznictwo).

Dla oceny, czy ubezpieczony M. Z. pracował na stanowisku uprawniającym do przeliczenia spornych okresów pracy w wymiarze półtorakrotnym, istotne znaczenie miał przede wszystkim rodzaj powierzonej mu pracy (rzeczywiście wykonywanych zadań pracowniczych), tj. rodzaj wykonywanych czynności związanych z obsługą konkretnych wskazanych w przepisach urządzeń i maszyn oraz miejsce ich wykonywania.

W sprawie w celu zaliczenia prac wnioskodawcy do prac wskazanych w pkt 7 dział III załącznika nr 3 ww. rozporządzenia musiałyby być to prace mechaniczne wykonywane w pełnym wymiarze czas pracy i stale w przodku na koparce wielonaczyniowej lub zwałowarce, przy obsłudze, konserwacji, demontażu i montażu maszyn – koparki wielonaczyniowej, zwałowarki, zaś do prac wskazanych w pkt 1 dział III złącznika nr 3 ww. rozporządzenia praca górnika kopalni odkrywkowej, które to prace są jednocześnie pracami bezpośrednio przy urabianiu i ładowaniu urobku lub innymi pracami przodkowymi, tj. również łączącymi się z bezpośrednimi i zasadniczymi procesami produkcyjnymi zakładu górniczego, a związanymi z pozyskaniem węgla czyli z procesami urabiania lub ładowania urobku – por. wyroki Sądu Najwyższego z dnia 21 lutego 2012 roku, I UK 295/11, OSNPUiSP 2013,nr 3-4, poz. 38; z dnia 28 kwietnia 2010 roku, I UK 339/09, LEX; wyroki SA w Katowicach z dnia 22 listopada 2012 roku, IIIAUa 437/12, LEX: z dnia 25 marca 2010 roku, IIIAUa 3150/09, LEX; z dnia 30 stycznia 2013 roku, IIIAUa 832/12,LEX; z dnia 28 czerwca 2013 roku, IIIAUa 1952/12, LEX; z dnia 18 marca 2015 roku, I UK 280/14, Legalis i wskazane w nim orzecznictwo.

W pierwszej kolejności należy podnieść, iż kluczową kwestią jest pojęcie przodka. Przepisy nie definiują pojęcia przodka i prac przodkowych. Jednocześnie z potocznego rozumienia tego pojęcia, w tym także używanego przez świadków, wnioskodawcę, czy pracodawcę w charakterystyce stanowiska pracy wnioskodawcy, wynikało, iż osoby te pojmują przodek jako miejsce pracy całego układu (...).

Przyjęcie ogólnej tezy, że przodkiem w kopalni węgla brunatnego jest każde miejsce prowadzenia robót górniczych związanych z odwadnianiem, udostępnianiem i eksploatacją złoża kopaliny, jej transportem i transportem nadkładu, a nadto zwałowaniem nadkładu, a następnie rekultywacją wyrobisk i zwałowisk, (związane z pracą koparek, spycharek, ładowarek, zwałowarek, taśmociągów-przenośników przesuwnych czy stałych) nie odpowiada pojęciu "pracy przodkowej", wynikającej z wykładni przepisów art. 50d ust. 1 pkt 1 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych. (tak por. wyrok SA w Katowicach z dnia 16 kwietnia 2014 roku, IIIAUa 1121/13, LEX). W orzecznictwie SN kwestionuje się również zasadność rozszerzania samego pojęcia przodka wydobywczego, zauważając, że nie do zaakceptowania jest zapatrywanie, żeby miejsce przodka rozciągać na całą linię taśmociągów transportujących urobek, gdyż pojecie przodka straciłoby swe znaczenie i tym sposobem nie można zaakceptować definicji "przodka", która wynika z opinii naukowo-technicznej i obejmuje wszystkie czynności związane z transportem kopaliny, realizowane w ramach ruchu zakładu górniczego (tak wyrok SN z 5 maja 2011 roku, I UK 395/10, Legalis).

Z powyższego wynika, iż pojęcie przodka musi być wykładane przez Sąd w sposób ścisły i ograniczać się wyłącznie do miejsca pracy koparek wielonaczyniowych, albo jej bezpośredniego sąsiedztwa, w którym wydobywa się urobek. Praca przodowa polega zaś na urabianiu i ładowaniu urobku lub nakładu, albo jest bezpośrednio związana z procesem urabiania urobku.

Jednocześnie w związku z ustawowym określeniem pojęcia pracy w przodkach należy stwierdzić, że dla zaliczenia pracy do stażu w wymiarze półtorakrotnym nie chodzi o jakąkolwiek pracę w przodku przy maszynach ładujących i transportujących, a wyłącznie o pracę, która polega na montażu, likwidacji i transporcie obudów maszyn ładujących i transportujących w przodkach. Pod określeniem "inne prace przodkowe" należy zaś rozumieć inne prace górnicze w przodku, jednakże rodzajowo nie mniej obciążające niż wymienione w powołanym przepisie ustawy art. 50d ust. 1 pkt 1. Stąd różnego rodzaju inne prace górnicze związane z eksploatacją, konserwacją i remontami urządzeń będących częścią składową układu technologicznego: koparka, taśmociąg, zwałowarka węgla nie mieszczą się w definicji pracy w przodkach z art. 50d ust. 1 pkt 1 ustawy. ( tak por. SA w Katowicach w wyroku z dnia 22 listopada 2012 roku, IIIAUa 437/12, LEX; wyrok Sądu Najwyższego z dnia 18 marca 2015 roku, I UK 280/14, Legalis i wskazane w nim orzecznictwo).

Z powyższych rozważań wynika zatem, iż przy ustalaniu prawa do górniczej emerytury pracownikom w kopalni węgla brunatnego zalicza się w wymiarze półtorakrotnym czas pracy górniczej w przodku tylko wówczas, gdy spełnia łącznie wszystkie wskazane w powołanych przepisach przesłanki: co do miejsce wykonywania, co do rodzaju czynności , co do obsługi wskazanych w tym przepisie maszyn i urządzeń . Wypełnienie np. jedynie warunku pracy w przodku nie jest zatem wystarczające do uznania, że praca ta spełnia definicję z art. 50 d ust. 1 pkt 1 i znajduje się w wykazie III załącznika 3 poz. 7 czy poz. 1 rozporządzenia.

Okoliczności faktyczne były w istocie niesporne. Niesporne było bowiem zatrudnienie wnioskodawcy we wskazanych okresach na ujawnionych w dokumentach stanowiskach oraz wykonywanie prac ustalonych niespornie przy pomocy zeznań świadków, wnioskodawcy oraz na podstawie dokumentów. Spór dotyczył oceny wykonywanych czynności czy spełniły one podaną definicję prac zaliczanych do prac górniczych w wymiarze półtorakrotnym. Tylko bowiem zaliczenie ww. okresów w wymiarze półtorakrotnym w brakującym zakresie pozwoliłoby przyjąć, iż wnioskodawcy przysługuje prawo do emerytury górniczej.

Odnośnie zatrudnienia wnioskodawcy w okresie od dnia 12 listopada 1976 roku do dnia 14 stycznia 1978 roku na oddziale (...) Sąd poczynił ustalenia faktyczne w sprawie w oparciu o zeznania świadka Z. K., zeznania wnioskodawcy oraz charakterystykę pracy wnioskodawcy na tym oddziale sporządzoną przez pracodawcę. Z dowodów tych wynika, że M. Z. był w tym okresie zatrudniony na oddziale (...) ( Oddziale (...)) jako ślusarz. Wnioskodawca jako ślusarz w całym ww. okresie wykonywał prace remontowe na przenośnikach taśmowych i innych urządzeniach pomocniczych. Prace te na ww. maszynach polegały na demontażu i montażu bębnów: napędowych, zwrotnych, napinających, rewersyjnych, zrzutowych; demontażu i montażu przekładni napędów głównych i pomocniczych; demontażu i montażu podzespołów układów napinania taśm; demontażu i montażu silników napędów głównych i pomocniczych; wymianie i regeneracji uszkodzonych podzespołów maszyn typu: skrobaki, odbojnice, wciągarki, przenośniki ścierowe, podesty, drabiny, leje przesypowe itp.; naprawy układów hydrauliki siłowej oraz układów smarowniczych. Praca była wykonywana w przodku albo na wyrobisku albo na zwałowisku. Wnioskodawca wykonywał pracę wyłącznie na przenośnikach.

B. były okoliczności, iż praca brygada, w której pracował wnioskodawca nie była brygadą stykową i wnioskodawca nie otrzymywał dodatku stykowego.

Z poczynionych na podstawie ww. materiały dowodowego ustaleń faktycznych Sądu wynikało jednoznacznie, iż praca wnioskodawcy w okresie zatrudnienia na oddziale (...) nie spełniała wymogów zaliczenia jej w wymiarze półtorakrotnym.

W szczególności należy podnieść, iż swojej pracy wnioskodawca nie wykonywał stale i w pełnym wymiarze czasu pracy w przodku. Z zeznań świadka, samego wnioskodawcy, opisu charakteru pracy przez pracodawcę wynikało bowiem, iż prace były wykonywane w miejscu gdzie pracowały przenośniki, gdyż wyłącznie na przenośnikach były wykonywane prace remontowe przez wnioskodawcę. Z zeznań świadka Z. K. wynikało, iż prace te były zatem wykonywane na wyrobisku lub zwałowisku. Przodek eksploatacyjny jest zaś częścią wyrobiska. Z pojęcia przodka przedstawionego przez świadka i samego wnioskodawcy wynikało, iż rozumieją oni przodek jako teren pracy całego układu (...). Wnioskodawca zaś przyznał, że na poziomach aż do dna wyrobiska jest wyłącznie przodek, tj. nawet do 1 km od miejsca gdzie koparka wielonaczyniowa urabia urobek. Jak wyżej wskazano pojęcie przodka należy wykładać ściśle. Chodzi wyłącznie o miejsce, gdzie koparka wielonaczyniowa urabia urobek. Tak przyjęte znaczenie przodka w rozumieniu ustawowym i orzeczniczym jest skorelowane z pojęciem prac górniczych kwalifikowanych w rozumieniu art. 50 d ust. 1 ustawy, chodzi bowiem o prace bezpośrednio prowadzone w przodkach przy urabianiu i ładowaniu urobku oraz przy montażu, likwidacji i transporcie obudów, maszyn urabiających, ładujących i transportujących w przodkach oraz inne prace przodkowe. Tylko zatem miejsce, w których prace z wiązane z bezpośrednim i zasadniczym procesem produkcyjnym zakładu górniczego polegającym na urobku i wydobywaniu kopalin są wykonywane może być uznane za przodek.

Powyższego nie mogła zmienić opinia, którą wnioskodawca wnosił o dopuszczenie do materiału dowodowego w sprawie, a która odnosiła się do pojęcia przodka. Stanowi zatem wyłącznie dokument prywatny. Opinia taka zatem jako dowód prywatny stanowi wyłącznie dowód na to, że osoba która ją sporządziła złożyła oświadczenie zawarte w jej treści. Należy również podkreślić, iż opinia ta dotyczy również wykładni przepisów prawa, a tych Sąd władny jest dokonywać samodzielnie. Sąd w niniejszej sprawie nie jest zatem związany opinią co do wykładni przepisów prawa. Z tych względów Sąd oddalił wniosek dowodowy pełnomocnika wnioskodawcy, gdyż opinia nie miała znaczenia dla sprawy.

Mając na uwadze powyższe należało uznać, iż wnioskodawca w ww. okresie nie wykonywał prac wyłącznie w przodku.

Niezależnie od powyższego należało podkreślić, iż prace, które wnioskodawca faktycznie wykonywał, nie były pracami mechanicznymi na koparkach i zwałowarkach przy ich obsłudze, konserwacji i montażu czy demontażu tych maszyn. Wnioskodawca bowiem zajmował się remontami przenośników, demontażem i montażem uszkodzonych, pracami smarowniczymi. Wnioskodawca zatem nie wykonywał prac mechanicznych na koparkach i zwałowarkach, o których mowa w wykazie III, załącznik 3 pkt 7 rozporządzenia. Prace, które wnioskodawca wykonywał jak wyżej wskazano były zlokalizowane nie tylko w przodku, ale w miejscu pracy całego układu (...). Z całą zaś pewnością urządzenia, przy których wnioskodawca pracował nie były pracami na koparkach czy zwałowarkach przy obsłudze, konserwacji, montażu czy demontażu koparek czy zwałowarek. Prace te nie polegały również na montażu czy transporcie obudów maszyn ładujących, urabiających czy transportujących w przodkach. Wnioskodawca bowiem nie wykonywał żadnych prac remontowych, konserwacyjnych, montażowych czy polegających na obsłudze maszyn – koparki wielonaczyniowej czy zwałowarki. Zaś prace na przenośnikach przesuwnych nie mieszczą się w pracach wymienionych w art. 50 d ust. 1 ustawy emerytalnej w związku z załącznikiem 3 dział III, poz. 7 ww. Rozporządzenia.

Tymczasem jak wyżej wskazano, w związku z ustawowym określeniem pojęcia pracy w przodkach nie chodzi o jakąkolwiek pracę w przodku i nawet nie chodzi o jakąkolwiek pracę przy maszynach urabiających, ładujących i transportujących urobek, a wyłącznie o pracę, która polega na montażu, likwidacji i transporcie obudów maszyn urabiających, ładujących i transportujących w przodkach, zaś pod określeniem "inne prace przodkowe" należy rozumieć inne prace górnicze w przodku, rodzajowo nie mniej obciążające niż wymienione w powołanym przepisie ustawy. Muszą to być zatem zarówno prace na wskazanych maszynach podstawowych, jak również muszą to być prace związane bezpośrednio z procesem urabiania i ładowania urobku. Wnioskodawca nie wykonywał również prac, o których mowa w załączniku nr 3 dział III poz. 7, gdzie wskazano prace na koparkach i zwałowarkach w postaci prac mechanicznych przy obsłudze, konserwacji, montażu i demontażu maszyn – tj. wyłącznie koparki i zwałowarki. Wnioskodawca bowiem nie wykazał, aby takie prace na koparkach czy zwałowarkach wykonywał w trakcie zatrudnienia ww. okresie.

Odnosząc powyższe uwagi do okoliczności rozpoznawanej sprawy należało zatem uznać, że praca ubezpieczonego w spornym okresie, jako ślusarza wykonywana na oddziale (...) w spornym okresie nie była pracą przodkową w omówionym wyżej rozumieniu. Wynikało to zarówno z analizy zeznań świadka, samego wnioskodawcy, z akt osobowych wnioskodawcy, w tym z charakterystyki stanowiska pracy.

Poczynione ustalenia odnośnie wykonywanych przez wnioskodawcę czynności ww. okresie pozwalają na zakwalifikowanie stanowiska pracy ubezpieczonego według poz. 11 lub 32 załącznika nr 2 do rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 23 grudnia 1994 r. powołanego wyżej, lecz z pewnością nie według poz. 7 działu III załącznika nr 3.

Dodatkowo zatem tylko należy podnieść, iż w zakresie kwalifikacji prac wnioskodawcy w ww. okresie na oddziale (...) sam pracodawca w protokole Komisji Weryfikacyjnej w oparciu o dokumenty i zeznania świadków określiła, że M. Z. od dnia 27 lipca 1979 roku do dnia 14 stycznia 1978 roku jako ślusarz pracował na stanowisku wymienionym w załączniku 2, poz. 32. Dopiero w protokole z posiedzenia z dnia 17 lipca 2007 roku wskazano, że M. Z. w okresie od dnia 7 czerwca 1977 roku do dnia 14 stycznia 1978 roku stale przez 165 dniówek pracował jako rzemieślnik zatrudniony na odkrywce bezpośrednio w przodku stale i w pełnym wymiarze czasu pracy w układzie (...) wykonując prace mechaniczne wskazane w rozporządzeniu z dnia 23 grudnia 1994 roku załącznik 3 dział III poz. 7. Sporny okres zatem przez samego pracodawcę był kwalifikowany w różnych sposób.

Tymczasem, co należy podkreślić, wnioskodawca nie wykazał, że doszło od dnia 7 czerwca 1977 roku do zmiany charakteru pracy wnioskodawcy. Wnioskodawca bowiem wykonywał w spornym okresie takie same czynności i o takim samym charakterze, co w poprzedzającym ten okres zatrudnienia okresie do dnia 6 czerwca 1977 roku. Powyższe wynikało nie tylko z charakterystyki pracy (k. 43-43v), akt osobowych, ale również zeznań świadków i wnioskodawcy. Niespornym zaś było, że okres do 6 czerwca 1977 roku pracodawca w protokołach komisji weryfikacyjnej, jak i w świadectwie wykonywania pracy górniczej z dnia 11 września 2014 roku określił jako prace na stanowisku mechanik maszyn i urządzeń górniczych na odkrywce oraz mechanik zatrudniony w stałej grupie remontowej na odkrywce Rozporządzenie (...) z dnia 23.12.1994 roku załącznik 2 poz. 11. Wnioskodawca okoliczności tej nie kwestionował, nie kwestionował również okoliczności, że okres do 6 czerwca 1977 roku nie jest okresem w którym wykonywał pracę górniczą kwalifikowaną i do którego w konsekwencji również należy zastosować przelicznik 1,8.

Mając powyższe na uwadze należało uznać w tym zakresie zarzut wskazany w pkt 2 i 3 odwołania za całkowicie nie zasadny.

Ww. okresie wnioskodawca nie wykonywał zatem pracy górniczej kwalifikowanej w rozumieniu art. 50 d ust. 1 ustawy.

Odnośnie zatrudnienia wnioskodawcy w pozostałym spornym okresie z ustaleń dokonanych w niniejszej sprawie przez Sąd w oparciu o wiarygodne zeznania wnioskodawcy i wszystkich świadków oraz na postawie dokumentów z akt osobowych i charakterystyki pracy wnioskodawcy na tym oddziale wynika, że M. Z. był w tym okresie zatrudniony od dnia 27 lipca 1979 roku na oddziale (...) (...) jako ślusarz – wulkanizator (taśm przenośnikowych), o d dnia 1 września 1980 roku na oddziale (...) , zaś od dnia 1 grudnia 1982 roku do 1 lipca 1987 roku i od dnia 23 marca 1988 roku do 6 grudnia 1988 roku na oddziale (...) . Z dniem 10 lipca 2006 roku M. Z. został przeniesiony z oddziału (...) na oddział (...) na stanowisko wulkanizatora taśm przenośnikowych, gdzie pracował do dnia 31 grudnia 2008 roku.

Były to oddziały wulkanizacji taśm przenośnikowych, na których wnioskodawca wykonywał prace wulkanizacyjne. Do stałych obowiązków wnioskodawcy należała zatem wymiana, montaż (naciąganie) nowych taśm i demontaż zużytych taśm na maszynach podstawowych, tj. koparkach wielonaczyniowych, zwałowarkach i przenośnikach przesuwnych; uwalnianie z taśmy (ściąganie taśmy) i oplatanie (zakładanie nowej) taśmą stacji napędowych, stacji zwrotnych, wózków zrzutowych, mostów, które znajdują się na maszynach podstawowych układu (...); demontaż taśm z demontowanych przenośników i montaż taśm na przenośnikach nowopowstających; naprawy uszkodzeń na taśmach przenośnikowych układu (...); zwijanie taśm po przeprowadzonych demontażach i wymianach taśm na ciągach układu (...). Wnioskodawca wykonywał ww. prace po uprzednim przygotowaniu stanowiska pracy – stołów wulkanizacyjnych na maszynach podstawowych do zabudowy pras wulkanizacyjnych i założeniu płyt grzewczych na potrzeby prac wulkanizacyjnych. Polegało to na demontażu nurt przeciwbryłowych, aby utworzyć miejsce pracy do ułożenia prasy. Prace wykonywane były na tych stołach w terenie. Na tych stołach następowała naprawa uszkodzeń taśm poprzez wykonanie złączy taśmy z taśmą. Był to proces technologiczny polegający na zespojeniu części taśm, po wystygnięciu taśma montowana. Do swojej pracy wykorzystywał prasy wulkanizacyjne. Po wykonaniu czynności stanowiska pracy były demontowane i następował montaż boczków, oboczy. Wnioskodawca nie pracował w warsztacie. W trakcie wykonywania prac wulkanizacyjnych maszyny podstawowe – koparki, zwałowarki czy przenośnik przesuwny nie pracowały. Dopiero po zdemontowaniu pras i miejsc pracy maszyny były uruchamiane. Z materiały dowodowego wynikało przy tym, iż w przeważającej części prace wnioskodawcy dotyczyły prac na przenośniku przesuwnym.

Wnioskodawca wykonywał również prace wulkanizacyjne w trakcie przesuwek Uwalniał wówczas z taśm przenośnik, a następnie po dokonanej przesuwce ponownie montował taśmę. Wykonywał wówczas prace polegające na łącznemu taśm i ich przedłużeniu w związku z technologicznym wydłużeniem przenośników lub wykonywał w razie potrzeby skróty taśm w wyniku technologicznych skrótów przenośników.

Wnioskodawca wykonywał również prace polegające na ściągnięciu taśm z demontowanych przenośników, uwalniał wówczas z taśmy przenośnik, stacje napędową. Wówczas maszyny nie pracują. W miarę postępu robót stare przenośniki są demontowane. Montowane były też nowe przenośniki. Wówczas zanim rozpocznie pracę koparka wielonaczyniowa wnioskodawca montował taśmy, wykonywał ich łącznie i wciągał na przenośniki.

Ponadto wnioskodawca wykonywał również inne prace, w tym prace polegające na czyszczeniu taśm. Zimą wykonywał prace polegające na czyszczeniu pojazdów gąsienicowych maszyn podstawowych. Czyszczenie odbywało się ręcznie, chodziło o czyszczenie konstrukcji w okresie od listopada do kwietnia.

Z jednoznacznych zeznań świadków i samego wnioskodawcy wynikało pryz tym, iż swoje obowiązki M. Z. wykonywał na odkrywce w obrębie układu (...). Sąd również ustalił, iż wnioskodawca wykonywał obowiązki wulkanizatora taśm przenośnikowych stale i w pełnym wymiarze czasu pracy, nie wykonywał prac ślusarskich.

Materiał dowodowy był spójny i logiczny. Okoliczności te nie były sporne.

W oparciu o niesporny materiał dowodowy Sąd uznał zatem, iż wnioskodawca nie wykonywał prac polegających na obsłudze, konserwacji, przeglądach, naprawach, montażu, transporcie koparek i zwałowarek, przy montażu, likwidacji i transporcie obudów, maszyn urabiających, ładujących czy transportujących. Nie pracował przy urabianiu i ładowaniu urobku. Nie pracował bezpośrednio na koparce wielonaczyniowej. Praca wnioskodawcy była jednozmianowa, brygada nie była brygadą stykową i wnioskodawca nie otrzymywał dodatku stykowego.

Z poczynionych na podstawie ww. materiały dowodowego ustaleń faktycznych Sądu wynikało zatem jednoznacznie, iż praca wnioskodawcy w okresie zatrudnienia na oddziałach z-2, g- 3, 7-3 nie spełniała wymogów zaliczenia jej w wymiarze półtorakrotnym.

W szczególności należy podnieść, iż swojej pracy wnioskodawca nie wykonywał stale i w pełnym wymiarze czasu pracy w przodku. Z zeznań świadków, samego wnioskodawcy, opisu charakteru pracy przez pracodawcę wynikało bowiem, iż prace były wykonywane zarówno w przodku w miejscu gdzie pracowała koparka wielonaczyniowa, jak i w oddaleniu od przodka w miejscu pracy całego układu (...). Powyższe znalazło potwierdzenie w zeznaniach świadków i samego wnioskodawcy, którzy opisywali czynności wnioskodawcy wykonującego prace wulkanizatora taśm przenośnikowych dotyczyły w znaczącej części taśm przenośników przesuwnych. Jak wyżej zaś wskazano cały układ (...) nie może być utożsamiany z przodkiem w rozumieniu powołanych przepisów ustawy i rozporządzenia.

Z powyższego wynikało zatem, iż wnioskodawca pracując na ww. oddziałach wulkanizacyjnych nie wykonywał stale i w pełnym wymiarze czasu pracy bezpośrednio w przodku.

Niezależnie od powyższego należało podkreślić, iż prace, które wnioskodawca faktycznie wykonywał w przodku, nie były pracami górnika kopalni odkrywkowej w rozumieniu art. 50 d ust. 1 ustawy w związku z poz. 1 działu III załącznika nr 3 do ww. Rozporządzenia. Pojęcie górnik kopalni jest szerokie, jednakże nie jest dopuszczalna interpretacja, iż każdy pracownik kopalni, którego praca jest związana z eksploatacją kopaliny, to górnik kopalni odkrywkowej w rozumieniu tego przepisu. Z wykazu stanowisk pracy wymienionych we wspomnianym załączniku nr 3, dziale III rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 23 grudnia 1994 roku wynika bowiem, że prace przodkowe są wykonywane w obrębie koparek i zwałowarek. Tylko prace przodkowe zaś i to ściśle scharakteryzowane w wyżej cytowanych przepisach ustawy i Rozporządzenia w zakresie w jakim są zgodne z przepisem art. 50 d ust.1 ustawy można uznać za prace górnicze kwalifikowane (prace górnika kopalni odkrywkowej). Ubezpieczony wykonywał pracę także na przenośnikach taśmowych. Gdyby autor przepisów chciał objąć pojęciem prac przodkowych prace na przenośniku, uczyniłby to tak jak w przypadku prac na zwałowarce. Zebrany w sprawie materiał dowodowy nie daje przy tym jakichkolwiek podstaw do uznania, iż w objętych sporem okresach będące udziałem ubezpieczonego, jako wulkanizatora taśm przenośnikowych na odkrywce, tj. czynności związane z montażem, konserwacją i naprawą taśm na przenośnikach znajdujących się na koparkach wielonaczyniowych i przenośnikach przesuwnych, uprawniają do zakwalifikowania jego pracy jako górnika kopalni odkrywkowej. Przede wszystkim, uwzględniając treść załącznika nr 2 i 3 wspomnianego rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 23 grudnia 1994 roku, nie sposób postawić znaku równości pomiędzy wymienionym w załączniku nr 2 stanowiskiem wulkanizatora taśm przenośnikowych na odkrywce, a widniejącym w załączniku nr 3 stanowiskiem górnika kopalni odkrywkowej. Gdyby bowiem zakresy czynności pracowników zatrudnionych na powyższych stanowiskach pracy były tożsame, zbędnym byłoby wskazywanie w pkt 30 załącznika nr 2 stanowiska wulkanizatora taśm przenośnikowych na odkrywce i jego pomocnika, przy jednoczesnym wymienieniu w jego pkt 1 stanowiska górnika na odkrywce.

Należy w tym miejscu podkreślić, iż w wykazie stanowiącym załącznik nr 2 do tego rozporządzenia wymieniono 32 stanowiska pracy w kopalniach węgla brunatnego oraz w przedsiębiorstwach i innych podmiotach wykonujących roboty górnicze dla kopalń węgla brunatnego, na których zatrudnienie uważa się za pracę górniczą. Wśród tych stanowisk wymieniono pod pozycją 30 wulkanizatora taśm przenośnikowych na odkrywce. Natomiast wykaz stanowiący załącznik nr 3 do tego rozporządzenia w części III zawierający wymienienie stanowisk pracy, na których okresy pracy zalicza się w wymiarze półtorakrotnym w kopalniach węgla brunatnego obejmuje tylko 8 stanowisk. Nie ma wśród nich stanowiska wulkanizatora. Ubezpieczony twierdził, że dotyczy go stanowisko wymienione pod pozycją 1 tego wykazu to znaczy stanowisko górnika kopalni odkrywkowej. Taki pogląd nie może być zaakceptowany. Gdyby tak rozumieć stanowisko pracy wymienione pod pozycją 1, wszyscy objęci załącznikiem nr 2 mogliby być uważani za wykonujący pracę zaliczaną w wymiarze półtorakrotnym. Wszyscy wykonywali w pewnym sensie pracę górnika kopalni odkrywkowej, skoro zostali objęci wykazem stanowisk pracy górniczej w kopalni węgla brunatnego. Tymczasem tylko nieliczne spośród stanowisk pracy górniczej uzasadniają zaliczenie pracy na nich w wymiarze półtorakrotnym. Przykładowo można podać, że załącznik nr 2 obejmuje trzy stanowiska pracy górnika (górnik na odkrywce, górnik - odwadniacz złóż na odkrywce, górnik strzałowy na odkrywce i jego pomocnik). Załącznik nr 3 obejmuje dwa stanowiska pracy górnika: górnika kopalni odkrywkowej i górnika strzałowego kopalni odkrywkowej. Pominięte zostało stanowisko górnika odwadniacza. Spośród 12 stanowisk pracy operatorów zamieszczonych w załączniku nr 2 tylko cztery znalazły się w załączniku nr 3.

Stanowisko pracy wnioskodawcy, zostało ujęte wprost w załączniku nr 2 poz. 30 rozporządzenia – wulkanizator taśm przenośnikowych na odkrywce. Z ustalonych okoliczności faktycznych wynika, iż charakter pracy i wykonywanych czynności odpowiada nazwie zajmowanego przez wnioskodawcę stanowiska pracy wskazanego ww. rozporządzeniu. Nie ma zatem możliwości, aby jednoczenie tę samą pracę zakwalifikować jako pracę górniczą zwyczajną, o której mowa w art. 50 c pkt 4 ustawy (w zw. z załącznikiem 2 poz. 8) i jednocześnie jako pracę górniczą kwalifikowana, o której mowa w art. 50 d ust 1 ustawy ( w zw. z działem III poz. 1 załącznika numer 3). W sytuacji gdy charakter pracy ubezpieczonego odpowiada pracy górniczej zwyczajnej, nie może ona jednocześnie być zakwalifikowana jako praca z przelicznikiem 1,8. Prace wnioskodawcy były pracami górniczymi zwykłymi jako wulkanizatora taśm przenośnikowych. Skoro zatem stanowisko pracy wulkanizatora taśm przenośnikowych na odkrywce zawarte w wykazie stanowiącym załącznik nr 2 nie zostało objęte wykazem - załącznikiem nr 3, to oznacza to niemożliwość zaliczenia pracy wykonywanej na tym stanowisku w wymiarze półtorakrotnym. Stanowisko górnika kopalni odkrywkowej wymienione pod pozycją 1 załącznika nr 3 nie obejmuje zatem stanowiska pracy wulkanizatora taśm przenośnikowych z pozycji nr 30 załącznika nr 2. (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 5 maja 2011 roku, I UK 395/2010, Lex; z dnia 29 maja 2011 roku, IUK 50/11,Lex; z dnia 10 października 2012 roku, IBU 4/12,Lex; z dnia 5 kwietnia 2013 roku, I BU 1/13,Lex).

Z przedstawionych poglądów Sądu Najwyższego, które Sąd Okręgowy w pełni podziela, wynika po pierwsze, że do pracy związanej z przelicznikiem 1,8 można kwalifikować jedynie te prace wykonywane przez górnika, które związane są z wykonywaniem czynności w przodkach, czyli w miejscu, gdzie bezpośrednio pozyskiwana jest kopalina oraz przy montażu, likwidacji i transporcie obudów, maszyn urabiających, ładujących i transportujących w przodkach oraz przy głębieniu szybów i robotach szybowych. Po drugie, wymienienie określonego stanowiska pracy górniczej w załączniku 2 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 23 grudnia 1994 r. i nieujęcie go w załączniku nr 3, dziale III rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 23 grudnia 1994 r. wyklucza zaliczenie pracy na nim w wymiarze półtorakrotnym.

Należy w tym miejscu pokreślić, iż Sąd Najwyższy w wielu sprawach zajmował się kwestią prawidłowej kwalifikacji pracy wykonywanej przez ubezpieczonych (pracowników) i dał wyraz temu, że pozwany organ rentowy zasadnie podważał dokumenty Kopalni o wykonywaniu przez nich pracy przodkowej. Sąd Najwyższy rozpoznawał sprawy w których stwierdzał, że pozwany nie bezpodstawnie kwestionował pracę górniczą podaną przez Kopalnię w świadectwach pracy górniczej (por. wyroki: z 12 grudnia 2011 roku, I UK 120/2011, Lex; z 28 kwietnia 2010 roku, I UK 339/2009, Lex; i I UK 337/2009, Lex; z 22 kwietnia 2011 roku, I UK 360/2010, Lex; z 2 czerwca 2010 roku, I UK 25/2010, z 16 marca 2011 roku, I UK 331/2010, Lex; z 24 marca 2011 roku, I UK 328/2010 Lex; z 5 maja 2011 roku, I UK 382/2010, Lex). W wielu rozpoznawanych sprawach odnosił się również do kwalifikacji stanowiska wulkanizatora taśm przenośnikowych (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 5 maja 2011 roku, I UK 395/2010, Lex; z dnia 29 maja 2011 roku, IUK 50/11,Lex; z dnia 10 października 2012 roku, IBU 4/12,Lex; z dnia 5 kwietnia 2013 roku, I BU 1/13,Lex), w których potwierdzono, że znaczenie ma faktycznie wykonywana praca, a nie nazwa stanowiska. W zakresie prawa materialnego zaś wskazano, iż praca górnicza z przelicznikiem 1,8 to szczególna praca w przodku, a do takiej nie należy praca wulkanizatora taśm przenośnikowych na odkrywce. W tym zakresie bowiem decyduje w pierwszej kolejności rozumienie pracy przodkowej określone w art. 50 d ust. 1 pkt 1 ustawy emerytalnej, z którą nie mogą być sprzeczne przepisy rozporządzenia z 23 grudnia 1994 roku w sprawie określenia niektórych stanowisk pracy górniczej oraz stanowisk pracy zaliczanej w wymiarze półtorakrotnym przy ustalaniu prawa do górniczej emerytury lub renty, a tym bardziej nomenklatura w Kopalni odnoszona do stanowisk.

Należy również pokreślić, że czynności opisane przez pracodawcę w przedstawionej charakterystyce stanowiska pracy, a także omówione przez występujących w sprawie świadków oraz samego ubezpieczonego, dają jednoznaczne podstawy do przyjęcia, iż M. Z. w przedmiotowym okresie zajmował się wyłącznie czynnościami charakterystycznymi dla wulkanizatora taśm przenośnikowych na odkrywce, niezależnie od miejsca wykonywania tych czynności. Tym bardziej, iż odwołujący podnoszony przez siebie fakt wykonywania pracy górniczej zaliczanej w wymiarze półtorakrotnym wiązał jedynie z miejscem realizowania obowiązków wulkanizatora taśm przenośnikowych znajdujących się na koparkach i przenośnikach przesuwnych, tj. elementach układu (...), nie podejmując jakiejkolwiek inicjatywy zmierzającej do wykazania, iż w istocie zajmował się czynnościami związanymi z pracą na stanowisku górnika kopalni odkrywkowej.

Dodatkowo jedynie w tym stanie rzeczy należy podnieść, że przeciwko uznaniu, iż w omawianym okresie odwołujący się pracował na stanowisku górnika na odkrywce, przemawia także treść znajdującego się w jego aktach osobowych protokołu z posiedzenia komisji weryfikacyjnej (k.2 cześć C akt osobowych), która uznała, iż , M. Z.:

- od dnia 27 lipca 1979 roku do dnia 31 sierpnia 1980 roku jako ślusarz pracował na stanowisku wymienionym w załączniku 2, poz. 32;

- od dnia 1 września 1980 roku do dnia 30 listopada 1982 roku jako wulkanizator pracował na stanowisku wymienionym w załączniku 2, poz. 30;

- od dnia 1 grudnia 1982 roku do dnia 1 lipca 1987 roku jako wulkanizator pracował na stanowisku wymienionym w załączniku 2, poz. 30.

Tym samym, uznanie na posiedzeniu kolejnej komicji weryfikacyjnej i obecnie w świadectwie wykonywania pracy górniczej przez pracodawcę, iż we wskazanym okresie odwołujący wykonywał pracę górnika kopalni odkrywkowej, uznać należy za niekonsekwentne i sprzeczne z wcześniejszą aktualną dla danego okresu czasu kwalifikacją prac wnioskodawcy i jako takie, nie mogło stanowić podstawy do przyjęcia, iż w omawianym okresie ubezpieczony faktycznie wykonywał pracę górniczą zaliczaną - przy ustalaniu prawa do górniczej emerytury, w wymiarze półtorakrotnym.

Należy podkreślić, że o wykonywaniu pracy górniczej nie decyduje nazwa zajmowanego stanowiska pracy, ale rodzaj faktycznie wykonywanej pracy. Z ustaleń faktycznych poczynionych w sprawie wynikało jednoznacznie, iż wnioskodawca wykonywał prace wulkanizacyjne na odkrywce w kopalni węgla brunatnego. Prace te mieszczą się w zakresie prac przy bieżącej konserwacji agregatów i urządzeń wydobywczych wymienionych w art. 50c ust 4 ustawy o emeryturach i rentach z FUS. Stanowisko wulkanizatora taśm przenośnikowych na odkrywce i jego pomocnika jest wymienione jako praca górnicza w pkt 30 załącznika nr 2 do rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 23 grudnia 1994r. zawierającego wykaz stanowisk pracy, na których zatrudnienie na odkrywce w kopalniach węgla brunatnego oraz przedsiębiorstwach i innych podmiotach wykonujących roboty górnicze dla kopalń węgla brunatnego uważa się za pracę górniczą. Pracą górniczą w myśl pkt 32 w/w załącznika jest także praca rzemieślników i innych robotników zatrudnionych stale na odkrywce przy wykonywaniu bieżących robót montażowych, konserwacyjnych i remontowych: ślusarze, spawacza, elektrycy, mechanicy, monterzy, wulkanizatorzy, automatycy ( punkt 32).

Poczynione ustalenia odnośnie wykonywanych przez wnioskodawcę czynności ww. okresie pozwalają na zakwalifikowanie stanowiska pracy ubezpieczonego według poz. 30 ew. poz. 32 załącznika nr 2 do rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 23 grudnia 1994 r. powołanego wyżej, lecz z pewnością nie według poz. 1 działu III załącznika nr 3.

Powyższego nie mogła zmienić opinia, którą wnioskodawca wnosił o dopuszczenie do materiału dowodowego w sprawie. Stanowi zatem wyłącznie dokument prywatny. Opinia taka zatem jako dowód prywatny stanowi wyłącznie dowód na to, że osoba która ją sporządziła złożyła oświadczenie zawarte w jej treści. Jak wyżej wskazano również opinia ta dotyczy również wykładni przepisów prawa, a tych Sąd władny jest dokonywać samodzielnie. Sąd w niniejszej sprawie nie jest zatem związany opinią co do wykładni przepisów prawa. Z tych względów Sąd oddalił wniosek dowodowy pełnomocnika wnioskodawcy, gdyż opinia nie miała znaczenia dla sprawy.

Należy w tym miejscu podkreślić, iż o uznaniu konkretnej pracy za pracę górniczą zaliczaną w wymiarze półtorakrotnym – zgodnie z utrwalonym stanowiskiem Sądu Najwyższego – decyduje charakter czynności faktycznie wykonywanych przez pracownika, a nie treść umowy o pracę łączącej go z pracodawcą ani nazwa zajmowanego stanowiska pracy określona w angażach czy zaświadczeniu o wykonywaniu pracy w warunkach szczególnych (por. wyroki SN z dnia 25 marca 1998 roku, II UKN 570/98; z dnia 22 marca 2001 roku, IIUKN 262/00; z dnia 2 czerwca 2010 roku, I UK 25/10; publ. LEX). Nie mają również znaczenia zakładowe wykazy stanowisk oraz protokoły komisji weryfikacyjnej kwalifikujące określone stanowisko. Przepisy normujące nabywanie prawa do emerytury górniczej muszą być bowiem wykładane w sposób ścisły, a dla oceny charakteru pracy górniczej, nie mogą mieć decydującego znaczenia protokoły komisji weryfikacji (por. wyrok SA w Katowicach z dnia 28 czerwca 2013 roku, IIIAUa 1127/12, LEX). Tym bardziej, że sam pracodawca w protokołach z posiedzeń raz uznał prace wnioskodawcy jako prace górnicze zwykłe wskazane w załączniku numer 2 pod poz. 30 i 32. Aby na kolejnym posiedzeniu zaliczyć te same prace do prac górniczych kwalifikowanych.

Dokonana przez pracodawcę w świadectwie pracy kwalifikacja zajmowanego przez pracownika stanowiska, jak i kwalifikacja tego stanowiska na podstawie protokołu komisji weryfikacyjnej nie może zatem przesądzać o zaliczeniu zatrudnienia na tymże stanowisku do pracy górniczej, w tym pracy kwalifikowanej w wymiarze półtorakrotnym. O uznaniu pracy za pracę górniczą w rozumieniu przepisów o emeryturach i rentach nie decyduje bowiem treść tych dokumentów, ale charakter czynności faktycznie wykonywanych przez pracownika (por. wyroki Sądu Najwyższego z dnia 25 marca 1998 r., II UKN 570/97, OSNAPiUS 1999 Nr 6, poz. 213; z dnia 22 marca 2001 r., II UKN 263/00, OSNAPiUS 2002 Nr 22, poz. 553; z dnia 2 czerwca 2010 r., I UK 25/10, LEX nr 621137).

Zarzuty wskazane w pkt 2 i 3 odwołania również w tym zakresie były niezasadne i całkowicie chybione.

W konsekwencji, ani rozporządzenie wykonawcze do ustawy, ani tym bardziej wewnętrzne zarządzenia pracodawcy nie mogą przyznawać ubezpieczonym większych uprawnień, niż uczynił to ustawodawca. Przepisy ustawy o emeryturach i rentach stanowią pozycję wyjściową do oceny zasadności roszczeń emerytalnych wnioskodawcy.

Należy w tym miejscu podkreślić, iż ZUS doznaje tu w stosunku do postępowania sądowego istotnych ograniczeń. W świetle bowiem § 22 ustęp 1 Rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 11 października 2011 roku w sprawie postępowania o świadczenia emerytalno-rentowe (Dz.U. z 2011 roku Nr 237, poz. 1412) obowiązującego od dnia 23 listopada 2011 roku, jeżeli ustawa nie stanowi inaczej, środkiem dowodowym stwierdzającym okresy zatrudnienia na podstawie umowy o pracę, powołania, wyboru, mianowania oraz spółdzielczej umowy o pracę jest: świadectwo pracy, zaświadczenie płatnika składek lub innego właściwego organu, wydane na podstawie posiadanych dokumentów lub inny dokument, w tym w szczególności:

1)legitymacja ubezpieczeniowa;

2)legitymacja służbowa, legitymacja związku zawodowego, umowa o pracę, wpis w dowodzie osobistym oraz pisma kierowane przez pracodawcę do pracownika w czasie trwania zatrudnienia.

Oznacza to, iż organ rentowy może dopuścić dowód z zeznań świadków na okoliczność okresu składkowego, charakteru pracy ubezpieczonego, od którego zależy prawo lub wysokość świadczenia, tylko wówczas gdy ustawa przewiduje taką możliwość. Dowód ten dopuszcza się pod warunkiem złożenia przez zainteresowanego oświadczenia w formie pisemnej lub ustnej do protokołu, że nie może przedłożyć odpowiedniego dokumentu potwierdzającego ten okres (§ 22 ustęp 2 rozporządzenia).

Jednocześnie brak jest podstaw do przyjęcia, że stwierdzenie zakładu pracy w przedmiocie wykonywania przez pracownika pracy w warunkach szczególnych/wykonywania pracy górniczej ma charakter wiążący i nie podlega kontroli organów przyznających świadczenia i zastosowania określonego przelicznika do okresów stażu pracy górniczej. Brak zatem takiego świadectwa lub jego zakwestionowanie przez organ rentowy, nie wyklucza dokonania ustalenia zatrudnienia w warunkach szczególnych innymi środkami dowodowymi, ale już na etapie postępowania sądowego.

Podnoszone zatem przez wnioskodawcę zarzuty naruszenia przepisów wskazane w pkt 1 odwołania były chybione. Organ rentowy miał prawo kwestionować złożone dokumenty, tym bardziej, że były one w treści wewnętrznie sprzeczne. Weryfikacja dokumentów, w tym w oparciu o zeznania świadków nie mogło się odbyć na etapie postępowania administracyjnego. Stanowisko takie wielokrotnie zajmował również Sąd Najwyższy, który między innymi w wyroku z dnia 2 lutego 1996 roku, II URN 3/95, OSNAP 1996/16/239 stwierdził, że w postępowaniu przed sądami pracy i ubezpieczeń społecznych okoliczności mające wpływ na prawo do świadczeń lub ich wysokości mogą być udowadniane wszelkimi środkami dowodowymi, przewidzianymi w kodeksie postępowania cywilnego. Ograniczenia dowodowe zawarte w rozporządzeniu Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 roku w sprawie postępowania o świadczenia emerytalno-rentowe i zasad wypłaty tych świadczeń (Dz. U. Nr 10, poz. 49 ze zm.) dotyczą wyłącznie postępowania przed tymi organami.

W tym miejscu należy również podnieść, iż podnoszone w odwołaniu zarzuty dotyczące naruszenia przepisów postępowania administracyjnego (art. 7, 8, 77 § 1 k.p.a., art. 80 k.p.a., 107 § 1 k.p.a.) pozostają poza postępowaniem sądowym w sprawach z zakresu ubezpieczeń społecznych. Postępowanie sądowe skupia się bowiem na wadach wynikających z naruszenia prawa materialnego, a co za tym idzie formalne wady decyzji administracyjnych wynikające z naruszenia przepisów postępowania administracyjnego nie mają wpływu na rozstrzygnięcie odwołania.

Na marginesie zatem należy tylko podnieść, iż okoliczność zaliczenia wnioskodawcy przez organ rentowy do stażu pracy w wymiarze półtorakrotnym okresu zatrudnienia od dnia 15 stycznia 2007 roku do dnia 1 stycznia 2009 roku, w którym wnioskodawca wykonywał te same czynności, nie znajduje żadnego uzasadnienia. Organowi nie może nie być wiadomym, z uwagi na wielość spraw, że pracodawca zmienił w roku 2007 angaże pracowników zatrudnionych na odkrywce i zwałowisku. Zmiana ta polegała na tym, iż osoby tam zatrudnione zostały zakwalifikowane jako osoby wykonujące pracę górniczą, w tym w wymiarze półtorakrotnym. Nie oznacza to jednak, że wnioskodawca taką pracę faktycznie wykonuje, skoro nadal wykonywał prace na oddziale w-2 jako wulkanizator taśm przenośnikowych.

Biorąc wszystkie powyższe względy pod uwagę Sąd Okręgowy na mocy art. 477 ¹⁴ § 1 k.p.c. orzekł, jak w sentencji wyroku.