Pełny tekst orzeczenia

Sygnatura akt II Cz 19/16

POSTANOWIENIE

K., dnia 23 lutego 2016r.

Sąd Okręgowy w Kaliszu, Wydział II Cywilny

w składzie:

Przewodniczący: SSO Marian Raszewski

Sędziowie: SSO Barbara Mokras

SSO Janusz Roszewski – spr.

po rozpoznaniu w dniu 23 lutego 2016 r. w Kaliszu

na posiedzeniu niejawnym

sprawy z powództwa E. J., T. J.

przeciwko (...) S.A. w W., (...) sp.z o.o., A. J., D. J.

o zwolnienie od egzekucji

na skutek zażalenia pozwanego (...) S.A. w W.

od postanowienia o umorzeniu postepowania oraz o kosztach zawarte w wyroku Sądu Rejonowego w Jarocinie z dnia 7 października 2015 r., sygn. akt I C 344/15

postanawia:

uchylić punkt I ppkt 2 i 3, punkt II ppkt 2 i 3, pkt III ppkt 3, pkt IV ppkt 2 i 3, pkt V ppkt 3, pkt VI ppkt 3, pkt VII ppkt3, pkt VIII ppkt 2 i 3, pkt IX ppkt 2 i 3 zaskarżonego wyroku i w tym zakresie sprawę przekazać Sądowi Rejonowemu w Jarocinie do ponownego rozpoznania i rozstrzygnięcia o kosztach postępowania zażaleniowego.

SSO Barbara Mokras SSO Marian Raszewski SSO Janusz Roszewski

Sygnatura akt II Cz 19/16

UZASADNIENIE

Postanowieniami zawartymi w wyroku z dnia 7 października 2015r. Sad Rejonowy
w J. umorzył wobec pozwanego (...) S.A. w W. połączone do wspólnego rozpoznania postępowania wszczęte z powództwa E. J. i T. J. o zwolnienie zajętych przedmiotów w egzekucji prowadzonej przez Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym w Jarocinie J. K. w sprawie Km 1805/14 oraz obciążały pozwanego kosztami procesu obejmującymi poniesione w tych sprawach przez powodów koszty sądowe. Z uzasadnienia tych rozstrzygnięć wynika, że prowadzona
z wniosku tego wierzyciela egzekucja z ruchomości przewłaszczonych na rzecz powodów, została prawomocnie umorzona. Wskazując na art. 355 §1 k.p.c. Sad I instancji wskazał, że umorzeniem to powoduje, że postepowanie niniejsze ze względów proceduralnych toczyć się nie może. Brak jest równie podstaw do zasadzenia na rzecz pozwanego zwrotu kosztów procesu, bowiem umorzenie nastąpiło na żądanie tego wierzyciela, które było konsekwencja uznania zasadności żądania pozwu. Powodowie nie są zatem strona przegrywającą sprawę.

Zażalenie na zawarte w powyższym wyroku postanowienia o umorzeniu postępowań oraz o rozstrzygnięciu o kosztach procesu wniósł pozwany (...) S.A. w W. zaskarżając jego punkt I ppkt 2 i 3, punkt II ppkt 2 i 3, pkt III ppkt 3, pkt IV ppkt 2 i 3, pkt V ppkt 3, pkt VI ppkt 3, pkt VII ppkt3, pkt VIII ppkt 2 i 3, pkt IX ppkt 2 i 3 w całości.

Zaskarżonym postanowieniom pozwany zarzucił naruszenie przepisów prawa procesowego, a mianowicie art. 328 § 2 k.p.c. w zw. z art. 361 k.p.c. poprzez niedostateczne wyjaśnienie podstawy prawnej i faktycznej orzeczeń, w odniesieniu do orzeczeń zawartych
w pkt 1.2, II.2, IV.2, V.2, IX2 wyroku, poprzez błędne przyjęcie, że zachodzą przesłanki do umorzenia postępowania; art. 316 § 1 k.p.c. w odniesieniu do orzeczeń zawartych w pkt I.2, I1.2, IV.2, VIII.2, 1X2 wyroku, art. 98 § 1 i § 3 k.p.c. w odniesieniu do orzeczeń zawartych
w pkt 1.3, n.3, IV.3, (...),1X3 wyroku; art. 101 k.p.c. poprzez niezastosowanie. Wskazując na powyższe uchybienia skarżący wniósł o zmianę przez oddalenie powództw przeciwko (...) S.A. w W. co do spraw w punktach I,II,IV,VII i IX oraz zmianę rozstrzygnięć
o kosztach w punktach I-IX wyroku przez zasądzenie na rzecz pozwanego solidarnie od powodów koszty procesu, w tym koszty zastępstwa procesowego, z uwzględnieniem wydatków oraz zasądzenie kosztów postepowania zażaleniowego według norm prawem przewidzianych, ewentualnie uchylenie zaskarżonych orzeczeń i przekazanie Sądowi pierwszej instancji do ponownego rozstrzygnięcia z uwzględnieniem kosztów postępowania zażaleniowego.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje.

Zażalenie pozwanego jest uzasadnione.

Analiza akt sprawy daje podstawy do stwierdzenia, że jej rozpoznaniem
i rozstrzygnięciem objęte są także sprawy z powództwa E. J. i T. J. przeciwko (...) S.A.w W. o zwolnienie zajętych przedmiotów
w egzekucji prowadzonej przez Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym w Jarocinie J. K. w sprawie Km 1805/14 połączone do wspólnego rozpoznania oznaczone sygnaturami I C 346/14 oraz I C 347/14 postanowieniami z dnia 12.05.2015r.
W toku rozpoznawania sprawy I C 346/14 SądI instancji postanowieniem z dnia 30.12.2014r. połączył do wspólnego z nią rozpoznania także sprawy I C 348/14, IC 349/14 oraz I C 350/14. Powodowie pismem z dnia 13.01.2015r. cofnęli pozew w tej sprawie, jak
i w sprawach z nią połączonych. Pozwany w tych sprawach nie złożył oświadczenia o braku zgody na cofnięcie pozwu zaś na rozprawie w dniu 12.02.2015r. wniósł pismo z dnia 13.02.2015r. o przyznanie kosztów.

Z postanowienia komornika z dnia 18.12.2014r., dołączonego do pisma pozwanego
z dnia 13.02.2015r. w sprawie I C 346/14. wynika, że na wniosek wierzyciela z dnia 16.12. (...). zostało umorzone postępowanie egzekucyjne w zakresie zajętych ruchomości, których dotyczą pozwy w sprawach IC 344/14, IC 351/14, IC 350/14, I C 349/14, I C 348/14, I C 346/14, I C 345/14 lecz z wyłączeniem egzekucji z telewizora (...) objętego powództwem w sprawie IC 347/14.

Wobec wskazania przez Sąd I instancji powyższej decyzji komornika, jako podstawy do umorzenia postępowania we wszystkich połączonych sprawach, należy rozważyć zasadność podniesionego zarzutu pozwanego naruszenia art. 355 §1 k.p.c., który upatruje go
w przyjętej niedopuszczalności wydania wyroku w stosunku do wszystkich przedmiotów. Przede wszystkim zważyć należy, że powództwo z art. 841 k.p.c. jest powództwem
o ukształtowanie prawa, które ma charakter procesowy. Przedmiotem badania sądu będzie zatem istnienie materialnoprawnych uprawnień powoda do zajętego przedmiotu w toku egzekucji. Przez umorzenie egzekucji w stosunku do spornych przedmiotów doszło do zaspokojenia roszczeń powodów w toku postępowania rozpoznawczego. Umorzenie egzekucji w toku rozpoznawania sprawy jest okolicznością wypływającą jednak wyłącznie na ocenę zasadności żądania, nie stanowi natomiast sytuacji w której wydanie wyroku staje się niedopuszczalne. Osiągnięcie celu procesu w stosunku do niektórych przedmiotów, gdy powód nie cofa pozwu (pozwów) nie prowadzi też do uznania, że wydanie wyroku ( jako aktu rozstrzygającego o prawach lub obowiązkach stron bądź też ich braku) stało się zbędne.

W tej sytuacji Sad I instancji winien odmiennie odnieść się do skutków cofnięcia pozwu w sprawie I C 346/14 obejmującej także sprawy I C 348/14, IC 349/14 oraz I C 350/14, które zostało objęte rozstrzygnięciami w punkcie III ppkt 3, V ppkt 3, VI ppkt 3 i VII ppkt3, oraz w zakresie rozstrzygnięcia o kosztach procesu, dokonując oceny żądania pozwanego opartej na podstawie art. 101 k.p.c.

Odmiennie natomiast winno być ocenie osiągnięcie przez powodów celu postepowania w pozostałych połączonych sprawach obejmujących rozstrzygnięcia
w punktach I ppkt 2, II ppkt 2, IV ppkt 2, VIII ppkt 2 i IX ppkt 2 skarżonych postanowień. Wobec braku oświadczeń o cofnięciu pozwu brak było podstawy do wydawania orzeczeń
o tym samym charakterze formalnym, jak również opartego na tej podstawie rozstrzygnięć
o kosztach procesu.

Powyższe uchybienia uzasadniały uchylenie w całości zaskarżonych orzeczeń
i przekazanie sprawy w tym zakresie do dalszego rozpoznania Sądowi I instancji.

W toku dalszego procedowania Sąd I instancji rozpoznając sprawę winien zgodnie
z art. 361 §1 k.p.c. uwzględnić stan faktyczny istniejący w chwili orzekania, który może on różnić się od tego, który istniał w momencie wnoszenia powództwa i był wyznaczony pozwem (art. 187 § 1 k.p.c.), tym bardziej że zostały podjęte przez strony czynności mające wpływ na żądanie, zakres oraz na okoliczności faktyczne przytoczone na uzasadnienie żądania pozwu, co ze względu na ostateczny wynik winno znaleźć odzwierciedlenie także
w rozstrzygnięciu o kosztach procesu.

Zważyć także należy, że w sporach wytoczonych na podstawie art. 841 k.p.c. nie należą się powodowi koszty procesu w myśl art. 101 k.p.c., jeżeli pozwany wierzyciel egzekwujący nie był przed wniesieniem pozwu przez powoda o jego roszczeniu powiadomiony w sposób dający temu wierzycielowi możność sprawdzenia zasadności tego roszczenia, a pozwany zaraz przy pierwszej czynności procesowej uznał żądanie pozwu, chyba że wierzyciel jeszcze przed wniesieniem pozwu wiedział z innych źródeł o roszczeniu powoda, a pomimo to nie postarał się bezzwłocznie o umorzenie postępowania egzekucyjnego (uchwała całej Izby Cywilnej SN z dnia 25 maja 1936 r., C. P.. 21/35, Zb. Urz. 1936, poz. 407).

Mając powyższe na uwadze należało, zgodnie z art. 385 w zw. z art. 397 § 2 k.p.c., orzec jak w sentencji.

SSO Barbara Mokras SSO Marian Raszewski SSO Janusz Roszewski

SSO Janusz Roszewski

II Cz 19/16

Powołane przepisy:

Korekty wprowadzone przez SAOS:

Informacje o źródle orzeczenia:

Dodatkowe informacje:

Pełny tekst orzeczenia

POSTANOWIENIE

UZASADNIENIE