Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt III AUa 1489/16

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 18 stycznia 2017 r.

Sąd Apelacyjny w Gdańsku - III Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący:

SSA Jerzy Andrzejewski

Sędziowie:

SA Maria Sałańska - Szumakowicz

SA Iwona Krzeczowska - Lasoń (spr.)

Protokolant:

sekr. sądowy Anna Kowalewska

po rozpoznaniu w dniu 18 stycznia 2017 r. w Gdańsku

sprawy R. K.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w G.

o wznowienie postępowania w sprawie o świadczenie przedemerytalne

na skutek apelacji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w G.

od wyroku Sądu Okręgowego w Gdańsku VII Wydziału Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

z dnia 11 lipca 2016 r., sygn. akt VII U 285/16

I.  zmienia zaskarżony wyrok i oddala odwołanie;

II.  odstępuje od obciążania R. K. kosztami zastępstwa procesowego za II instancję.

SSA Maria Sałańska – Szumakowicz SSA Jerzy Andrzejewski SSA Iwona Krzeczowska - Lasoń

Sygn. akt III AUa 1489/16

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 30 grudnia 2015 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział
w G. odmówił ubezpieczonemu R. K. prawa do wznowienia postępowania w sprawie ustalenia prawa do świadczenia przedemerytalnego uznając, iż w sprawie nie zostały przedłożone nowe dowody lub ujawniono okoliczności istniejące przed wydaniem tej decyzji, które mają wpływ na prawo do wnioskowanego świadczenia.

Ubezpieczony odwołał się od powyższej decyzji wnosząc o przyznanie mu prawa
do wnioskowanego świadczenia. Wniósł również o przeprowadzenie dowodu ze świadectwa pracy na okoliczności przyczyn rozwiązania stosunku pracy oraz dopuszczenie dowodu
z zeznań członka zarządu byłego pracodawcy – (...) sp. z o.o. - K. K. (1)
na okoliczność przyczyn likwidacji zakładu pracy.

Organ rentowy w odpowiedzi na odwołanie wniósł o jego oddalenie powołując się
na argumentację wskazaną w zaskarżonej decyzji.

Sąd Okręgowy w Gdańsku - VII Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych wyrokiem z dnia 11 lipca 2016 r. w sprawie VII U 285/16 zmienił zaskarżoną decyzję i przyznał wnioskodawcy R. K. prawo do świadczenie przedemerytalnego od dnia
15 grudnia 2015 r.

Podstawę tego rozstrzygnięcia stanowiły następujące ustalenia i rozważania Sądu pierwszej instancji. Ubezpieczony R. K., urodzony dnia (...), pierwszy wniosek o świadczenie przedemerytalne złożył w organie rentowym w dniu
16 czerwca 2015 r. Wówczas decyzją z dnia 20 sierpnia 2015 r. organ rentowy odmówił
mu prawa do wnioskowanego świadczenia wskazując, iż ze zgromadzonych dokumentów nie wynika, aby w dniu rozwiązania stosunku pracy wszczęto postępowanie likwidacyjne lub wystąpiła niewypłacalność pracodawcy (...) sp. z o.o. w G. w rozumieniu przepisów o ochronie roszczeń pracowniczych, albowiem świadectwo pracy z dnia 1 grudnia 2014 r. nie zostało podpisane ani przez likwidatora, ani przez syndyka masy upadłościowej. Organ wskazał, iż w wyniku postępowania wyjaśniającego ustalił również, że po dniu rozwiązania z ubezpieczonym stosunku pracy spółka nie wyrejestrowała działalności
w związku z likwidacją. W dniu 14 grudnia 2015 r. ubezpieczony wystąpił z ponownym wnioskiem o świadczenie przedemerytalne. Ubezpieczony do dnia 31 grudnia 2013 r., tj.
do końca roku poprzedzającego rozwiązanie stosunku pracy wykazał 40 lat, 6 miesięcy
i 4 dni okresów składkowych i nieskładkowych. W okresie od dnia 1 stycznia 2012 r. do dnia 30 listopada 2014 r. ubezpieczony był zatrudniony w pełnym wymiarze czasu pracy
na stanowisku dozorcy w Przedsiębiorstwie Produkcyjno-Handlowym (...) sp. z o.o.
w G.. Stosunek pracy łączący ubezpieczonego ustał w związku z wypowiedzeniem ubezpieczonemu umowy o pracę, w którym jako przyczyna wypowiedzenia została wskazana likwidacja pracodawcy (art. 30 § 1 pkt 2 k.p.). Przedmiotem działalności spółki (...) było Centrum (...), które miało siedzibę w G. O. na ul. (...). Spółka zatrudniała 17 osób w pełnym wymiarze czasu pracy. W związku
z wypowiedzeniem spółce przez Miasto G. umowy dzierżawy, centrum ogrodnicze całkowicie przestało funkcjonować w grudniu 2014 r. Informacja o nieprzedłużeniu przez miasto umowy dzierżawy pojawiła się już w październiku 2014 r. w związku z czym część pracowników sama zrezygnowała z zatrudnienia, pozostali otrzymali wypowiedzenia. Spółka nie została postawiona w stan likwidacji z powodu posiadania na stanie towaru. Spółka zakończyła rok 2014 ze stratą 248.848,49 zł. Od dnia 12 grudnia 2014 r. ubezpieczony jest zarejestrowany w Powiatowym Urzędzie Pracy w G. jako osoba bezrobotna. Sześciomiesięczny okres pobierania zasiłku upłynął w dniu 12 czerwca 2015 r. W okresie pobierania zasiłku ubezpieczony nie odmówił bez uzasadnionej przyczyny przyjęcia propozycji odpowiedniego zatrudnienia, innej pracy zarobkowej, wykonywania prac interwencyjnych lub robót publicznych albo udziału w szkoleniu lub przygotowaniu zawodowym w miejscu pracy w rozumieniu art. 33 ust. 4 pkt 3 ustawy z dnia 20 kwietnia
2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy
(Dz. U. z 2008 r., Nr 69, poz. 415 ze zm.).

Sąd Okręgowy analizując art. 114 ust. 1 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r.
o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych
(t.j. Dz.U. z 2016 r., poz. 887 ze zm.; dalej ustawa emerytalna) uznał, że ubezpieczony zaproponował nowe dowody
w postaci zeznań świadka K. K. (1), a zatem zachodziły okoliczności, o których mowa w art.114 ust. 2 pkt 2 ww. ustawy. Sąd I instancji dokonał również analizy przesłanek świadczenia przedemerytalnego, o których mowa w art. 2 ust. 1 pkt 6, art. 2 ust. 3, art.
7 ust. 3 ustawy z dnia 30 kwietnia 2004 r. o świadczeniach przedemerytalnych
(t.j. Dz.U.
z 2013 r., poz. 170 ze zm.; dalej ustawa świadczeniach przedemerytalnych). Bezspornym było, iż upłynął 180 - dniowy okres pobierania zasiłku dla bezrobotnych, w którym ubezpieczony R. K. nie odmówił bez uzasadnionej przyczyny przyjęcia propozycji odpowiedniego zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej, w rozumieniu ustawy o promocji zatrudnienia, albo zatrudnienia w ramach prac interwencyjnych lub robót publicznych albo udziału w szkoleniu lub przygotowaniu zawodowym w miejscu pracy – co potwierdza stosowne zaświadczenie z Powiatowego Urzędu Pracy w G. z dnia 15 maja 2015 r. Niewątpliwie także wnioskodawca był zatrudniona u pracodawcy przez okres nie krótszy niż 6 miesięcy, pozostaje zarejestrowany jako bezrobotna, jak również złożył wniosek
o przyznanie świadczenia przedemerytalnego w terminie nieprzekraczającym 30 dni od dnia wydania przez Powiatowy Urząd Pracy dokumentu poświadczającego 180-dniowy okres pobierania zasiłku dla bezrobotnych. Ponadto Sąd I instancji uznał, że ubezpieczony R. K. zdołał wykazać, iż do rozwiązania z nim stosunku pracy doszło z powodu likwidacji pracodawcy. Z dokumentów wynika, iż w okresie od dnia 1 stycznia 2012 r. do dnia 30 listopada 2014 r. ubezpieczony zatrudniony był w Przedsiębiorstwie Produkcyjno-Handlowym (...) sp. z o.o. w G. na stanowisku dozorcy – co było okolicznością
w sprawie de facto bezsporną. Spółka, mająca siedzibę w G.-O. przy ul. (...), zajmowała się ogrodnictwem i zatrudniała w ww. okresie kilkanaście osób. Informacja o likwidacji zakładu pracy pojawiła się w październiku 2014 r., przy czym
do grudnia 2014 r. spółka nie zatrudniała już żadnego pracownika i całkowicie zaprzestała działalności. Obecnie na terenie przedsiębiorstwa nie pozostało nic z majątku pracodawcy. Zdaniem Sądu Okręgowego likwidacja zakładu pracy nastąpiła w związku z upływającym okresem, na jaki nastąpiła na rzecz spółki umowna dzierżawa gruntu, na którym działało przedsiębiorstwo ogrodnicze w G.-O.. W styczniu 2015 r. nie była już prowadzona sprzedaż – wyłącznie porządkowano teren przedsiębiorstwa. Pracodawca ubezpieczonego nie kontynuuje prowadzenia działalności gospodarczej i nie zatrudnił żadnych nowych pracowników – istnieje wyłącznie formalnie, albowiem posiada na stanie pozostałości towaru. Istotne jest również, iż spółka zakończyła rok 2014 ze stratą 248.848,49 zł. Argumentacja pozwanego w zakresie odmowy skarżącemu prawa do świadczenia przedemerytalnego opierało się wyłącznie na kwestii tego, iż przedsiębiorstwo Produkcyjno-Handlowe (...) sp.
z o.o. w G. nie zostało wykreślone z Krajowego Rejestru Sądowego, w rejestrze tym brak jest również adnotacji odnośnie otwarcia likwidacji przedsiębiorstwa. Nadal widnieje ono również w Kompleksowym Systemie Informatycznym pozwanego jako podmiot prowadzący działalność. Mając na uwadze dokumentację akt rentowych, wątpliwości powyższe należało uznać za uzasadnione – jednakże przeprowadzone sądowe postępowanie odwoławcze daje podstawy, aby rozwiać je na korzyść wnioskodawcy. Domniemanie oparte na informacji
z Krajowego Rejestru Sądowego (art. 17 ust. 1 ustawy z dnia 20 sierpnia 1997 r. o Krajowym Rejestrze Sądowym /Dz. U. z 2015 r. poz. 1142 j.t. ze zm./) zostało przez ubezpieczonego skutecznie podważone i obalone na skutek przedłożenia nowych dokumentów - oświadczenia członka zarządu i rachunku zysków i strat za 2014 r. oraz na skutek zeznania świadka K. K. (1), z których w sposób jednoznaczny i nie budzący wątpliwości Sądu wynika, iż Przedsiębiorstwo Produkcyjno-Handlowe (...) sp. z o.o. w G. zaprzestało działalności w związku z likwidacją, uprzednio wypowiedziawszy umowy o pracę wszystkim pracownikom i nie zatrudniając następnie w ich miejsce żadnych innych pracowników, jak również zlikwidowane zostało fizycznie całe gospodarstwo ogrodnicze mieszczące się dotychczas w G.-O. przy ul. (...), gdzie obecnie znajduje się pusty i niezagospodarowany teren. Pracownik nie ma wpływu na działanie i ewentualne zaniechania pracodawcy – w szczególności nie ponosi odpowiedzialności za to, iż spółka nie dopełniła formalności w zakresie zgłoszenia zaprzestania prowadzenia działalności gospodarczej. Postępowanie takowe ma zaś kluczowe znaczenie w zakresie umożliwienia pracownikom skutecznego ubiegania się o prawo do świadczeń emerytalno-rentowych. Sąd nie ma zatem wątpliwości, iż powyżej ustalony stan faktyczny odpowiada trwałemu, i de facto całkowitemu, zaprzestaniu prowadzenia działalności gospodarczej – oznaczając w dalszej kolejności, iż rozwiązanie stosunku pracy ubezpieczonego, kwestionowane w zakresie przyczyny przez pozwanego, nastąpiło z powodu likwidacji pracodawcy – zatem w taki sposób, jak ustawodawca przewidział w art. 2 ust. 1 pkt 6 ustawy o świadczeniach przedemerytalnych. Biorąc powyższe pod uwagę Sąd Okręgowy działając na podstawie art. 477 14 § 2 k.p.c. w zw. z art. 7 ust. 1 ustawy o świadczeniach przedemerytalnych orzekł, jak
w sentencji.

Apelację od wyroku wywiódł organ rentowy zaskarżając go w całości i zarzucając naruszenie przepisów:

- prawa materialnego, to jest: art. 114 ust. 1 ustawy emerytalnej w związku z art. 11 ustawy
o świadczeniach przedemerytalnych
poprzez przyjęcie, iż ubezpieczony przedłożył nowe dowody istniejące przed wydaniem zaskarżonej decyzji, które mają wpływ na prawo
do świadczenia; art. 114 ust. 2 pkt 2 ustawy emerytalnej w związku z art. 11 ustawy
o świadczeniach przedemerytalnych
poprzez przyjęcie, że w niniejszej sprawie zaszły okoliczności, o którym mowa w tym przepisie; art. 2 ust. 1 pkt 6 ustawy o świadczeniach
przedemerytalnych poprzez uznanie, że ubezpieczonemu przysługuje prawo do świadczenia przedemerytalnego, pomimo, że nie została spełniona przesłanka rozwiązania stosunku pracy z powodu likwidacji pracodawcy.

- prawa procesowego, to jest: art. 321 § 1 k.p.c. poprzez wyrokowanie co do przedmiotu, który nie był treścią zaskarżonej decyzji i przyznanie ubezpieczonemu prawa do świadczenia przedemerytalnego pomimo, że przedmiotem zaskarżonej decyzji była odmowa wznowienia postępowania zakończonego prawomocną decyzją; art. 233 § 1 k.p.c. poprzez przekroczenie granic swobodnej oceny dowodów polegającej m.in. na dokonaniu błędnej oceny materiału dowodowego oraz przyjęciu, iż stosunek pracy z pracodawcą został rozwiązany z przyczyn dotyczących zakładu pracy.

Wskazując na powyższe pozwany wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku w całości
i oddalenie odwołania, ewentualnie uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy
do ponownego rozpoznania przez Sąd I instancji oraz zasądzenie na rzecz pozwanego kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

W uzasadnieniu apelacji pozwany wskazał, że w niniejszej sprawie nie zaszły okoliczności, o których mowa w art. 114 ust. 2 pkt 2 ustawy emerytalnej, albowiem w sprawie nie ustalono prawa do świadczenia orzeczeniem organu odwoławczego. Decyzją z dnia
20 sierpnia 2015 r. organ rentowy odmówił ubezpieczonemu prawa do świadczenia przedemerytalnego na podstawie przepisów art. 2 ust. 1 pkt 6 ustawy o świadczeniach przedemerytalnych. Od powyższej decyzji ubezpieczony nie wniósł odwołania, wobec czego decyzja ta jest prawomocna. Zdaniem organu rentowego nie zachodzą również okoliczności, o których mowa w art. 114 ust. 1 ustawy emerytalnej, ponieważ załączone do wniosku z dnia 14 grudnia 2015 r. o świadczenie przedemerytalne zaświadczenie z Powiatowego Urzędu Pracy w N. z dnia 14 grudnia 2015 r. o okresie pobierania zasiłku dla bezrobotnych nie jest nowym dowodem, które ma wpływ na prawo do świadczenia. Organ rentowy wskazał, że ubezpieczony składając wniosek o świadczenie przedemerytalne w dniu 16 czerwca 2015 r., który został rozpoznany prawomocną decyzją z dnia 20 sierpnia 2015 r., przedłożył zaświadczenie z PUP w N. z dnia 15 czerwca 2015 r.
o takiej samej treści, jak zaświadczenie z dnia 14 grudnia 2015 r. Również dowód z zeznania świadka, który został przeprowadzony dopiero w postępowaniu sądowym, nie może stanowić nowego dowodu w sprawie, ponieważ zeznania świadków nie są środkiem dowodowym
w postępowaniu przed organem rentowym. Zdaniem organu rentowego Sąd I instancji skoncentrował się na stwierdzeniu zakończenia działalności pracodawcy w danym miejscu. Zebrane dowody, w szczególności prawdopodobny brak przedłużenia dzierżawy nieruchomości gruntowej, na której prowadzono działalność oraz sprzedaż, pozbycie się sprzętu, wskazują z dużym prawdopodobieństwem, że w tamtym miejscu działalność prowadzona już nie będzie. Nie jest jednak przesądzone, czy Spółka nie rozpoczęła prowadzenia działalności w innym miejscu, po ponownym zatrudnieniu pracowników - bez informowania o tym Zakładu. Tym bardziej, że nie została zgłoszona likwidacja spółki.

R. K. w odpowiedzi na apelację pozwanego wniósł o jej oddalenie.

Sąd Apelacyjny zważył, co następuje:

Apelacja organu rentowego, po uzupełnieniu postępowania dowodowego, skutkowała zmianą zaskarżonego wyroku i oddaleniem odwołania.

Postępowanie apelacyjne polega na merytorycznym rozpoznaniu sprawy przez sąd drugiej instancji na skutek apelacji strony i w jej granicach, a jego celem jest ponowne i wszechstronne rozpoznanie sprawy na podstawie własnych i samodzielnych ustaleń faktycznych, opartych na materiale dowodowym zebranym w postępowaniu przed sądem pierwszej i drugiej instancji (art. 382 k.p.c.). Sąd odwoławczy nie wyrokuje na gruncie ustaleń faktycznych dokonanych przez sąd pierwszej instancji, lecz czyni własne ustalenia, które ocenia z punktu widzenia prawa materialnego.

Taka sytuacja miała miejsce w niniejszej sprawie, albowiem Sąd Apelacyjny mając na uwadze materiał dowodowy zebrany w postępowaniu przed Sądem Okręgowym dokonał własnych ustaleń i ich subsumcji pod normy prawa materialnego. W związku z powyższym tracą na znaczeniu zarzuty podniesione w apelacji dotyczące naruszenia przepisów postępowania.

Ubezpieczony R. K., urodzony dnia (...), pierwszy wniosek o świadczenie przedemerytalne złożył w organie rentowym w dniu
16 czerwca 2015 r. Ubezpieczony do dnia 31 grudnia 2013 r., tj. do końca roku poprzedzającego rozwiązanie stosunku pracy wykazał 40 lat, 6 miesięcy
i 4 dni okresów składkowych i nieskładkowych. Do wniosku ubezpieczony załączył m.in. świadectwo pracy z dnia 1 grudnia 2014 r., z którego wynika, że ubezpieczony był zatrudniony w (...) sp. z o.o. w G. w okresie od dnia 1 stycznia 2012 r. do dnia 30 listopada 2014 r. na stanowisku dozorcy, a stosunek pracy ustał na podstawie art. 30 § 1 pkt 2 (wniosek – k. 1-2 a.r. p. I, świadectwo pracy – k. 14-15 a.r. p. I). Pracodawca rozwiązał z nim umowę o prace z zachowaniem 1 – miesięcznego okresu wypowiedzenia, który upłynął dnia 30 listopada 2014 r., wskazując jako przyczynę – likwidacja pracodawcy (oświadczenie o rozwiązaniu – k. 20 a.r. p. I). Zaświadczeniem wystawionym przez Powiatowy Urząd Pracy w N. G. z dnia 15 czerwca 2015 r. ubezpieczony wykazał, że od dnia 12 grudnia 2014 r. jest zarejestrowany w Urzędzie Pracy jako bezrobotny. W okresie od dnia 12 grudnia 2014 r. do dnia 11 grudnia 2015 r. pobiera zasiłek dla bezrobotnych. Sześciomiesięczny okres pobierania zasiłku upłynął w dniu 12 czerwca 2015 r. W okresie pobierania zasiłku ubezpieczony nie odmówił bez uzasadnionej przyczyny przyjęcia propozycji odpowiedniego zatrudnienia, innej pracy zarobkowej, wykonywania prac interwencyjnych lub robót publicznych (k. 26 a.r. p. I). Decyzją z dnia 20 sierpnia 2015 r. organ rentowy odmówił wnioskodawcy prawa do świadczenia wskazując, że z przedłożonych dokumentów nie wynika, aby w dniu rozwiązania stosunku pracy wszczęto postępowanie likwidacyjne lub wystąpiła niewypłacalność pracodawcy (...) sp. z o.o. w G. w rozumieniu przepisów o ochronie roszczeń pracowniczych, albowiem świadectwo pracy z dnia 1 grudnia 2014 r. nie zostało podpisane ani przez likwidatora, ani przez syndyka masy upadłościowej. Organ wskazał, że w wyniku postępowania wyjaśniającego ustalił również, że po dniu rozwiązania z ubezpieczonym stosunku pracy spółka nie wyrejestrowała działalności w związku z likwidacją (decyzja – k. 63-63v a.r.p. I). Ubezpieczony nie wniósł odwołania od ww. decyzji.

W dniu 14 grudnia 2015 r. ubezpieczony wystąpił z ponownym wnioskiem o świadczenie przedemerytalne. Do wniosku ubezpieczony załączył zaświadczenie z Powiatowego Urzędu Pracy w N. G. z dnia 14 grudnia 2015 r., z którego wynika, że od dnia 12 grudnia 2014 r. jest zarejestrowany w Urzędzie Pracy jako bezrobotny. W okresie od dnia 12 grudnia 2014 r. do dnia 11 grudnia 2015 r. pobierał zasiłek dla bezrobotnych. Dwunastomiesięczny okres pobierania zasiłku upłynął w dniu 12 grudnia 2015 r. Od dnia rejestracji nie odmówił przyjęcia odpowiedniej oferty pracy i form wsparcia (akta ZUS plik II).

Nadto Sąd Apelacyjny ustalił, że w okresie od dnia 1 stycznia 2012 r. do dnia 30 listopada 2014 r. ubezpieczony był zatrudniony w pełnym wymiarze czasu pracy na stanowisku dozorcy w Przedsiębiorstwie Produkcyjno-Handlowym (...) sp. z o.o. w G.. Stosunek pracy łączący ubezpieczonego uległ rozwiązaniu w związku z wypowiedzeniem ubezpieczonemu umowy o pracę (art. 30 § 1 pkt 2 k.p.). Przedmiotem działalności spółki (...) było Centrum (...), które miało siedzibę w G. O. na ul. (...). Spółka zatrudniała 17 osób w pełnym wymiarze czasu pracy. W związku z wypowiedzeniem spółce przez Miasto G. umowy dzierżawy, stosunki pracy uległy rozwiązaniu bądź z inicjatywy pracowników bądź w wyniku wypowiedzenia przez pracodawcę. Spółka nie została wyrejestrowana i nadal figuruje w obrocie prawnym jako osoba prawna. W marcu 2016 r. Spółka złożyła sprawozdanie finansowe za 2014 r. We wprowadzeniu do sprawozdania finansowego wskazano jedynie, że jednostka sporządzająca
to sprawozdanie za rok 2014 rozważa likwidację działalności ze względu na brak odpowiedniego miejsca na prowadzenie tego rodzaju działalności. Spółka jest reprezentowana przez zarząd, w skład którego wchodzi jego prezes - W. K.
i dwóch członków: A. O. i K. K. (1). Spółka nadal posiada towar o wartości około 80.000 zł i jest on w depozycie w drugiej spółce w R. (zeznania świadka K. K. – k. 45-46, zapis na płycie CD 00:01:16-00:16:33, płyt CD – k. 47 a.s. oraz dokumentacja KRS k. 98-130 a.s. i wniosek o zmianę wpisu – k. 99-102 a.s., sprawozdanie k. 107-112 a.s.).

Przedmiotem sporu w niniejszej sprawie było zbadanie wystąpienia przesłanek wznowienia postępowania o świadczenie przedemerytalne i podważenia decyzji organu rentowego z dnia 20 sierpnia 2015 r., i w konsekwencji przyznanie ubezpieczonemu prawa do świadczenia przedemerytalnego.

W ocenie Sądu Apelacyjnego nie zostały spełnione zostały przesłanki z art. 114 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (tekst jedn. na datę zaskarżonej decyzji: Dz. U. z 2015 r. poz. 748 z późn. zm., dalej: "ustawa emerytalna") związku z art. 11 ustawy z dnia 30 kwietnia 2004 r. o świadczeniach przedemerytalnych (jednolity tekst: Dz.U z 2013 r., poz. 170 ze zm.) pozwalające na wznowienie postępowania zakończonego prawomocną decyzją z dnia 20 sierpnia 2015 r., wzruszenie prawomocnej decyzji z dnia 20 sierpnia 2015 r. i przyznanie ubezpieczonemu prawa do świadczenia przedemerytalnego. Ubezpieczony nie przedstawił nowych dowodów, ani nowych okoliczności podważających wiarygodność uprzednio zgromadzonego materiału dowodowego, ani też wcześniejsza decyzja organu rentowego z dnia 20 sierpnia 2015 r. nie opierała się na błędnej wykładni przepisu normującego warunki do nabycia prawa do świadczenia emerytalnego – nie było oczywistej wadliwości tej decyzji, która wymagałaby jej zmiany i przyznania prawa do ww. świadczenia.

Ustawa emerytalna zawiera przepisy stanowiące podstawę prawną weryfikacji
i wzruszalności decyzji organów rentowych, w których zawarto ustalenia pozostające
w obiektywnej sprzeczności z ukształtowanym ex lege stanem uprawnień emerytalno-rentowych ubezpieczonych. Podstawę tę stanowi przepis art. 114, określający tryb ponownego ustalenia prawa do świadczeń emerytalno-rentowych lub ich wysokości. Przepis powyższy znajduje zastosowanie do świadczeń przedemerytalnych na podstawie art. 11 pkt 1 ustawy z 2004 r. o świadczeniach przedemerytalnych.

W doktrynie oraz judykaturze przyjmuje się, że postępowanie w sprawie ponownego ustalenia prawa do świadczeń lub ich wysokości stanowi nadzwyczajną kontynuację postępowania przed organem rentowym w tej samej sprawie wskutek przedłożenia nowych dowodów lub ujawnienia nowych okoliczności istniejących przed wydaniem tej decyzji, które miały wpływ na prawo do określonego świadczenia (R. Babińska: Wzruszalność prawomocnych decyzji rentowych, Warszawa 2007; K. Antonów: Ponownie ustalanie prawa do świadczeń z ubezpieczeń społecznych, Przegląd Sądowy 2009 nr 1, s. 59 oraz
K. Antonów, M. Bartnicki, B. Suchacki: Ustawa o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych. Komentarz, Warszawa 2009, a nadto uchwała Sądu Najwyższego z dnia 3 października 1996 r., II UZP 18/96, OSNAPiUS 1997 Nr 7, poz. 117 oraz wyroki Sądu Najwyższego z dnia 15 listopada 2000 r., II UKN 41/00, Prokuratura
i Prawo 2001 nr 6 - dodatek, poz. 39; z dnia 21 września 2010 r., III UK 94/09, LEX
nr 621346 i z dnia 24 marca 2011 r., I UK 317/10, LEX nr 811823). Ponowne ustalenie w trybie przepisu art. 114 ustawy o emeryturach i rentach z FUS zmierza zatem do podważenia decyzji organu rentowego, niezależnie od tego, czy uprawomocniła się ona na skutek upływu terminu odwołania, czy też rozstrzygnięcia sądu. To swoiste „wznowienie postępowania”
w takich sprawach w sposób oczywisty ogranicza bowiem prawomocność, czy też niewzruszalność decyzji organu rentowego.

Okoliczności stanowiące przesłankę weryfikacji prawomocnych decyzji rentowych nie powinny być znane organowi rentowemu w chwili rozstrzygania sprawy. Wskazuje
na to użyty w art. 114 ust. 1 ustawy emerytalnej zwrot „ujawniono”. Jak zauważono
w uchwale Sądu Najwyższego z dnia 5 czerwca 2003 r. (III UZP 5/03, OSP 2004, z. 7-8,
s. 363) ujawnić można tylko to, co do tej pory nie było znane. A skoro tak, to oczywiste jest, że odmienna ocena treści dowodów dołączonych do wniosku emerytalnego nie jest ujawnieniem okoliczności istniejących przed wydaniem tej decyzji – te bowiem były znane organowi i stanowiły podstawę wydania decyzji – a tym samym nie daje podstaw
do ponownego ustalenia prawa do świadczenia. Jeżeli dana okoliczność faktyczna była ustalana przez organ rentowy, to podniesienie zarzutu, że okoliczność ta przedstawia się inaczej, nie spełnia znamion przesłanki ujawnienia okoliczności istniejących przed wydaniem decyzji. Fakt, że ubezpieczony nie spełnił wymaganego warunku nabycia uprawnień emerytalnych, wbrew odmiennym ustaleniom organu rentowego, może zostać stwierdzony jedynie na podstawie nowego dowodu przedłożonego po uprawomocnieniu się decyzji. Znamiona tej przesłanki spełnia także ujawnienie okoliczności faktycznej w postaci nieustalonego przez organ rentowy warunku nabycia prawa, wynikającego jednak
znanych (będących w jego dyspozycji) lub nieznanych mu dowodów. W tym ostatnim przypadku ujawnieniu okoliczności faktycznych powinno towarzyszyć przedłożenie nowych dowodów. W istocie zachodzi wówczas przesłanka w postaci przedłożenia nowych dowodów, ujawnionych lub uzyskanych po wydaniu decyzji, z których wynikają nieustalone przez organ rentowy wymagane warunki nabycia prawa do świadczenia. Ponadto, przedłożenie po uprawomocnieniu się decyzji nowych dowodów może stanowić podstawę odmiennej oceny dowodów, na podstawie których wydano odmowne lub ustalające decyzje rentowe (tak: R. Babińska, Wzruszalność prawomocnych decyzji rentowych, Wolters Kluwer, 2007, str. 131 i n.).

Organ rentowy bez przedstawienia nowych dowodów nie ma prawa do zmiany decyzji pierwotnej, jedynie na podstawie odmiennej oceny dowodów. Przedstawienie nowych dowodów, aby mogło być skuteczne, to jest aby mogło doprowadzić do przyznania prawa
do świadczenia, powinno prowadzić do zmiany ustalonych poprzednio ustaleń faktycznych. Na podstawie nowych dowodów powinno dojść do uzupełnienia okoliczności faktycznych
o nowe nieprzedstawione - nierozważane uprzednio lub zmiany poprzednich ustaleń, poprzez ponowną ocenę dowodów. Wzruszenie poprzedniego rozstrzygnięcia może nastąpić w sytuacji przedstawienia nowych dowodów, podważających wiarygodność uprzednio zgromadzonego materiału dowodowego (wyrok Sądu Apelacyjnego w Białymstoku z dnia
21 kwietnia 2016 r., III AUa 1216/15, LEX nr 2065054).

Ponadto Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 17 sierpnia 2016 r., I UK 333/15, LEX
nr 2120891 wyjaśnił, że skoro niekwestionowanym celem art. 114 ustawy emerytalnej jest podważenie obiektywnie wadliwej decyzji organu rentowego, to zakres jego zastosowania nie może ograniczać się tylko do tych przypadków, gdy organ rentowy wydał obiektywnie wadliwą decyzję na korzyść zainteresowanej osoby (która potwierdziła deklaratywnie prawo do emerytury mimo niespełnienia przez nią przesłanek nabycia tego prawa). Przepis ten tym bardziej powinien znajdować zastosowanie do eliminacji z obrotu takich wadliwych decyzji organu rentowego, które w wyniku błędnej (ze strony organu rentowego) wykładni przepisów prawa lub błędnego zastosowania przepisów prawa do prawidłowo ustalonego stanu faktycznego, doprowadziły do pozbawienia jednostki możliwości faktycznego korzystania
z przysługujących jej z mocy samego prawa świadczeń emerytalnych. Użyty w art. 114 ustawy emerytalnej słowo „okoliczności” występuje w dwóch znaczeniach: 1) okoliczności faktycznych oraz 2) okoliczności sprawy. Kontekst przepisu art. 114 ust. 1 ustawy emerytalnej nie stwarza podstaw do ograniczenia znaczenia występującego w nim zwrotu „okoliczności” wyłącznie do „okoliczności faktycznych”. Dlatego nie można przypisywać pojęciu „okoliczności: wyłącznie wąskiego znaczenia. Dążąc do ustalenia znaczenia zwrotu „okoliczności”, należy uwzględnić szerszy kontekst użycia analizowanego pojęcia w przepisie art. 114 ust. 1 ustawy emerytalnej. Ten kontekst determinowany jest przez wspomnianą wcześniej funkcję art. 114 ustawy emerytalnej, jaką jest zmiana treści decyzji organu rentowego sprzecznych z ukształtowanymi z mocy prawa uprawnieniami osób ubezpieczonych.

Sąd Apelacyjny miał na względzie, że ubezpieczony prawomocną decyzją z dnia z dnia 20 sierpnia 2015 r. organ rentowy odmówił wnioskodawcy prawa do świadczenia ponieważ uznał, że stosunek pracy wnioskodawcy z (...) sp. z o.o. w G. nie uległ rozwiązaniu z powodu likwidacji pracodawcy lub niewypłacalność pracodawcy w rozumieniu przepisów o ochronie roszczeń pracowniczych w razie niewypłacalności pracodawcy. W dniu 14 grudnia 2015 r. ubezpieczony wystąpił z ponownym wnioskiem o świadczenie przedemerytalne, składając nowy dokument - zaświadczenie Powiatowego Urzędu Pracy w N. z dnia 14 grudnia 2015 r. Prawidłowo organ rentowy decyzją z dnia 30 grudnia 2015 r. odmówił R. K. prawa do wznowienia postępowania w sprawie ustalenia prawa do świadczenia przedemerytalnego uznając, że w sprawie ani nie zostały przedłożone nowe dowody, ani nie ujawniono okoliczności istniejące przed wydaniem tej decyzji, które mają wpływ na prawo do wnioskowanego świadczenia. Zaświadczenie z PUP z dnia 14 grudnia 2015 r. pozostawało bez wpływu na prawo do świadczenia przedemerytalnego, albowiem okoliczności istotne do przyznania mu prawa do świadczenia wynikały z zaświadczenia Powiatowego Urzędu Pracy w N. G. z dnia 15 czerwca 2015 r. Również postępowanie dowodowe przeprowadzonego przez Sąd Okręgowy nie dawało podstaw do wznowienia postępowania, stwierdzenia wadliwości decyzji z dnia 20 sierpnia 2015 r. i przyznania prawa do dochodzonego świadczenia.

Sąd Apelacyjny uznał, że likwidacja Centrum (...) w G. spowodowana faktycznym zakończeniem okresu dzierżawy gruntu przez pracodawcę nie oznacza, że nastąpiła likwidacja pracodawcy (...) sp. z o.o. w G. jako podmiotu prawnego w rozumieniu obowiązujących przepisów prawa. Likwidacja pracodawcy jest pojęciem prawnym niezdefiniowanym w ustawie o świadczeniach przedemerytalnych. Sięgając jednak pomocniczo do orzecznictwa dotyczącego pojęcia "likwidacji pracodawcy" na gruncie art. 41 1 k.p. można stwierdzić, że skutkiem likwidacji pracodawcy w znaczeniu przedmiotowym jest jego unicestwienie, zaś w znaczeniu podmiotowym - zakończenie jego bytu prawnego, co oznacza, że przestaje istnieć podmiot, który mógłby dokonywać czynności prawnych wobec pracowników (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 25 września 2008 r., II PK 44/08, OSNP 2010/5-6/58). W uzasadnieniu do wyroku z dnia 10 września 1998 r. (I PKN 310/98, OSNAPiUS 1999, Nr 19, poz. 614) SN uznał, że likwidacja pracodawcy z istoty rzeczy dotyczy utraty przez niego bytu prawnego i wobec tego zawsze jest likwidacją "w całości" (całego podmiotu prawnego); nie ma częściowej likwidacji podmiotu prawnego (podmiot ten istnieje albo nie). Jest to jednocześnie likwidacja stała i faktyczna, gdyż zlikwidowany pracodawca przestaje istnieć jako jednostka organizacyjna zatrudniająca pracowników. (...) z art. 41 1 k.p. dotyczy zatem pracodawcy, a więc jednostki organizacyjnej zatrudniającej pracowników (art. 3 k.p. ), to jest jednego z podmiotów (strony) stosunku pracy. Nie odnosi się ona natomiast do zakładu pracy (w znaczeniu przedmiotowym), a to oznacza, iż w przepisie tym idzie o prawne "zlikwidowanie" (utratę bytu prawnego) danego pracodawcy (jako jednostki organizacyjnej zatrudniającej w sensie "prawnym" pracowników) nie zaś o likwidację zakładu pracy (placówek zatrudnienia), który on prowadzi.

Aby mówić o likwidacji pracodawcy w rozumieniu art. 41 1 § 1 KP, działaniom formalno-prawnym zmierzającym do zniesienia bytu prawnego pracodawcy (np. wykreślenie z rejestru działalności gospodarczej, wykreślenie z KRS) musi towarzyszyć całkowite faktyczne unieruchomienie działalności prowadzonej przez pracodawcę.

W art. 270 i 271 k.s.h. wskazane są przyczyny rozwiązywania spółki. Zdarzenia tam wymienione powodują wszczęcie postępowania likwidacyjnego, które, jeżeli zostanie zakończone, skutkuje wykreśleniem spółki z rejestru. Chwilą rozwiązania spółki jest więc nie moment zaistnienia przyczyny, ale wykreślenie z rejestru jako następstwo postępowania likwidacyjnego lub upadłościowego. Byt prawny spółki ustaje więc z chwilą jej wykreślenia z rejestru przedsiębiorców (zob. A. Szajkowski, M. Tarska (w:) Kodeks, 2005, t. II, s. 854). Bez względu na przyczynę (art. 270, 271 czy 21 k.s.h.) postępowanie likwidacyjne musi być przeprowadzone (nie dotyczy to spółki w organizacji, gdy doszło do rozliczeń ze wspólnikami i wierzycielami). Postępowanie likwidacyjne rozpoczyna się od chwili otwarcia likwidacji (art. 274 k.s.h.), tj. uprawomocnienia się orzeczenia o rozwiązaniu spółki przez sąd, powzięcia przez wspólników uchwały o rozwiązaniu spółki lub zaistnienia innej przyczyny.

Zgodnie z przepisem art. 274 § 1 k.s.h. otwarcie likwidacji spółki z ograniczoną odpowiedzialnością następuje z dniem uprawomocnienia się orzeczenia o rozwiązaniu spółki przez sąd, powzięcia przez wspólników uchwały o rozwiązaniu spółki lub zaistnienia innej przyczyny jej rozwiązania

K.s.h rozróżnia pojęcie rozwiązania spółki od jej likwidacji. Rozwiązanie spółki polega na zakończeniu prawnego po przeprowadzeniu postępowania likwidacyjnego (lub postępowania upadłościowego zakończonego upadłością spółki). Po otwarciu likwidacji spółka wchodzi w specyficzny stan działalności, który nie powoduje utraty osobowości prawnej. Jeśli wszczęcie postępowania likwidacyjnego następuje w skutek podjęcia przez wspólników uchwały o rozwiązaniu spółki, z tym dniem następuje otwarcie likwidacji, lecz w wyniku spełnienia przez spółkę - konkretnie przez likwidatorów - obowiązku zgłoszenia likwidacji do Sądu Rejestrowego art. 277 k.s.h. spółka występuje w obrocie jako podmiot w likwidacji. Zgodnie z art. 277 k.s.h. przestaje działać zarząd spółki, a jego funkcje przejmują likwidatorzy. Taka sytuacja nie zachodziła w przypadku (...) sp. z o.o. w G.. Brak jest zatem podstaw, by uznać, że wypowiedzenie umowy nastąpiło w trybie uzasadniającym przyjęcie, że rozwiązanie stosunku pracy jaki łączył ubezpieczonego z (...) sp. z o.o. w G. nastąpiło wskutek likwidacji pracodawcy. Nie zostało wydane orzeczenie o rozwiązaniu spółki przez sąd, wspólnicy nie podjęli uchwały o rozwiązaniu spółki. Z odpisu pełnego KRS nie wynika, aby toczyło się postępowanie likwidacyjne i spółka nie jest wykreślona z rejestru przedsiębiorców.

Okoliczności rozpoznawanej sprawy nie wskazują również wskazują, że powodem rozwiązania stosunku pracy przez odwołującego się nie była niewypłacalność w rozumieniu art. 3 ustawy z dnia 13 lipca 2006 r. o ochronie roszczeń pracowniczych w razie niewypłacalności pracodawcy (Dz.U. Nr 158, poz. 1121 ze zm.). Przepis ten stanowi, że niewypłacalność pracodawcy, o którym mowa w art. 2 ust. 1, zachodzi, gdy sąd upadłościowy, na podstawie przepisów Prawa upadłościowego i naprawczego, wyda postanowienie o: 1) ogłoszeniu upadłości pracodawcy obejmującej likwidację majątku dłużnika; 2) ogłoszeniu upadłości pracodawcy z możliwością zawarcia układu; 3) zmianie postanowienia o ogłoszeniu upadłości z możliwością zawarcia układu na postanowienie o ogłoszeniu upadłości obejmującej likwidację majątku dłużnika; 4) oddaleniu wniosku o ogłoszenie upadłości pracodawcy, jeżeli jego majątek nie wystarcza na zaspokojenie kosztów postępowania; 5) oddaleniu wniosku o ogłoszenie upadłości w razie stwierdzenia, że majątek dłużnika jest obciążony hipoteką, zastawem, zastawem rejestrowym, zastawem skarbowym lub hipoteką morską w takim stopniu, że pozostały jego majątek nie wystarcza na zaspokojenie kosztów postępowania. Datą niewypłacalności jest data wydania postanowienia sądu upadłościowego o ogłoszeniu upadłości pracodawcy w przypadkach, o których mowa w ust. 1 pkt 1 i 2, data postanowienia sądu upadłościowego o oddaleniu wniosku o ogłoszenie upadłości pracodawcy w przypadkach, o których mowa w ust. 1 pkt 4 i 5, data uprawomocnienia się postanowienia o zmianie sposobu prowadzenia postępowania upadłościowego, o którym mowa w ust. 1 pkt 3.

Zwrócić należy uwagę, że przesłanki niewypłacalności pracodawcy nie zostały zdefiniowane wyłącznie w art. 3 ustawy o ochronie roszczeń pracowniczych w razie niewypłacalności pracodawcy. Cały rozdział II ustawy dotyczy zagadnień niewypłacalności, o której również jest mowa w treści art. 4 (wszczęcie postępowania upadłościowego, postępowania układowego lub innego podobnego postępowania w państwach członkowskich Unii Europejskiej lub w państwach członkowskich Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu -EFTA-), art. 5, art. 6 i 8, w tym także w art. 8a ustawy. Ostatni z powołanych przepisów przewiduje, że niewypłacalność pracodawcy zachodzi również w razie niezaspokojenia roszczeń pracowniczych z powodu braku środków finansowych w przypadku faktycznego zaprzestania działalności przez pracodawcę, trwającego dłużej niż 2 miesiące. W tym wypadku warunkiem niewypłacalności jest niezaspokojenie roszczeń pracowniczych z uwagi na brak środków finansowych z powodu faktycznego zaprzestania działalności przez pracodawcę. Ubezpieczony nie wskazywał jednak na tę okoliczność, a okoliczności sprawy również nie wskazują występowanie tych okoliczności.

Brak jest zatem podstaw do przyjęcia, że w okolicznościach przedmiotowej sprawy zostały spełnione przesłanki wymagane do nabycia prawa do świadczenia przedemerytalnego, bowiem rozwiązanie stosunku pracy nie nastąpiło z powodu likwidacji, bądź niewypłacalności pracodawcy. W ocenie Sądu Apelacyjnego pomimo zakończenia przez spółkę prowadzenia działalności gospodarczej - Centrum (...) w G. O. na ul. (...) w związku z wypowiedzeniem spółce przez Miasto G. umowy dzierżawy z dniem 31 grudnia 2014 r., a więc zakończenia działalności w miejscu zatrudnienia wnioskodawcy – nie można uznać, że rozwiązanie stosunku pracy nastąpiło z powodu likwidacji pracodawcy.

W związku z tym ubezpieczony nie spełnił jedynej spornej przesłanki warunkującej nabycie prawa do świadczenia przedemerytalnego (art. 2 ust. 1 pkt 6 w zw. z art. 2 ust.
3 ustawy z dnia 30 kwietnia 2004 r. o świadczeniach przedemerytalnych
).

W ocenie Sądu drugiej instancji brak jest podstaw do uznania obiektywnej wadliwości decyzji z dnia 20 sierpnia 2015 r. i przyznania ubezpieczonemu prawa do świadczenia przedemerytalnego.

Mając na uwadze wszystkie omówione okoliczności sprawy Sąd Apelacyjny uznał,
że zaszły podstawy do zmiany zaskarżonego wyroku i oddalenia odwołania od decyzji z dnia 30 grudnia 2015 r., o czym orzeczono na podstawie art. 386 § 1 k.p.c., jak w punkcie pierwszym sentencji wyroku.

Sąd Odwoławczy na podstawie art. 102 k.p.c. odstąpił od obciążania ubezpieczonego kosztami zastępstwa procesowego za II instancję.

Zgodnie z art. 98 k.p.c. strona przegrywająca sprawę obowiązana jest zwrócić przeciwnikowi na jego żądanie koszty niezbędne do celowego dochodzenia praw i celowej obrony (koszty procesu). Stosownie zaś do art. 100 k.p.c., w razie częściowego tylko uwzględnienia żądań koszty będą wzajemnie zniesione lub stosunkowo rozdzielone; sąd może jednak włożyć na jedną ze stron obowiązek zwrotu wszystkich kosztów, jeżeli jej przeciwnik uległ tylko, co do nieznacznej części swego żądania albo, gdy określenie należnej mu sumy zależało od wzajemnego obrachunku lub oceny sądu. Z kolei według art. 102 k.p.c., w wypadkach szczególnie uzasadnionych sąd może zasądzić od strony przegrywającej tylko część kosztów albo nie obciążać jej w ogóle kosztami. Przepis wyraża zasadę słuszności w orzekaniu o kosztach, stanowiąc wyjątek od zasady odpowiedzialności za wynik procesu.

Zastosowanie przepisu art. 102 k.p.c. stanowi wyraz dobrodziejstwa względem jednej strony i łączy się ze swoistą restrykcją w stosunku do przeciwnika procesowego, który sprawę wygrał. Tak też przy zastosowaniu art. 102 k.p.c. strona, przeciwko której zostało wytoczone nieuzasadnione powództwo i która poniosła nie tylko trud własnego zaangażowania w proces, ale także nakłady finansowe na swą obronę zostanie pozbawiona prawa zwrotu tych nakładów od przegrywającego proces przeciwnika. W konsekwencji stosowanie art. 102 k.p.c. musi się odbywać z bardzo dużą ostrożnością. Zakwalifikowanie konkretnego przypadku, jako „szczególnie uzasadnionego” wymaga rozważenia całokształtu okoliczności sprawy, łączących się z charakterem żądania poddanego pod osąd, przy uwzględnieniu zasad współżycia społecznego. Kwestia zastosowania art. 102 k.p.c. pozostawiona jest orzekającemu sądowi z odwołaniem się do jego kompetencji, bezstronności, doświadczenia i poczucia sprawiedliwości. Ocena w tym zakresie
ma charakter dyskrecjonalny, oparty na swobodnym uznaniu, kształtowanym własnym przekonaniem oraz oceną okoliczności i może być podważona przez sąd wyższej instancji
w zasadzie jedynie wtedy, gdy jest rażąco niesprawiedliwa (por. postanowienia Sądu Najwyższego z dnia 19 września 2013 r., I CZ 183/12, LEX nr 1388472 oraz z dnia
10 października 2012 r., I CZ 66/12, LEX nr 1232749).

W ocenie Sądu Apelacyjnego okoliczności rozpoznawanej sprawy przemawiają
za odstąpieniem od obciążania ubezpieczonego kosztami zastępstwa procesowego pozwanego organu rentowego na postawie art. 102 k.p.c. w całości.

W świetle utrwalonego w orzecznictwie i doktrynie stanowiska, okoliczności,
o których mowa w art. 102 k.p.c., dotyczą nie tylko samego przebiegu procesu, lecz także okoliczności pozostających poza postępowaniem, np. takich jak stan majątkowy, czy sytuacja życiowa stron.

Sąd Apelacyjny z jednej strony uwzględnił trudną sytuację majątkową wnioskodawcy, który nie otrzymuje żadnych świadczeń, jak również skomplikowany charakter sprawy oraz poszukiwanie przez ubezpieczonego ochrony swoich interesów w postępowaniu
o wznowieniu postępowania w sprawie, w sytuacji, gdy jego stanowisko znalazło akceptację w zaskarżonym wyroku Sądu I instancji.

SSA Jerzy Andrzejewski SSA Maria Sałańska-Szumakowicz SSA Iwona Krzeczowska-Lasoń