Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt I C 371/14

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 8 marca 2017 roku

Sąd Rejonowy dla Łodzi Widzewa w Łodzi I Wydział Cywilny

w składzie:

Przewodnicząca: SSR Emilia Racięcka

Protokolant: stażysta Agnieszka Kostrzewa

po rozpoznaniu w dniu 22 lutego 2017 roku w Łodzi

sprawy z powództwa K. R.

przeciwko (...) S.A. w W.

o zapłatę :

1.  zasądza od pozwanego na rzecz powódki:

a.  kwotę 30.000 (trzydzieści tysięcy) złotych tytułem zadośćuczynienia wraz z odsetkami:

- od kwoty 9.500 złotych (dziewięć tysięcy pięćset) z ustawowymi odsetkami od dnia 24.12.2012 roku do dnia 31.12.2015 roku i z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 1 stycznia 2016 roku do dnia zapłaty;

- od kwoty 20.500 złotych (dwadzieścia tysięcy pięćset) z ustawowymi odsetkami od dnia 25.11.2015 roku do dnia 31.12.2015 roku i z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 1 stycznia 2016 roku do dnia zapłaty;

b.  kwotę 3.420 złotych (trzy tysiące czterysta dwadzieścia) złotych tytułem odszkodowania wraz z odsetkami:

- od kwoty 600 złotych (sześćset) z ustawowymi odsetkami od dnia 24.12.2012 roku do dnia 31.12.2015 roku i z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 1 stycznia 2016 roku do dnia zapłaty;

- od kwoty 2.820 złotych (dwa tysiące osiemset dwadzieścia) z ustawowymi odsetkami od dnia 25.11.2015 roku do dnia 31.12.2015 roku i z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 1 stycznia 2016 roku do dnia zapłaty;

c.  kwotę 3.605 (trzy tysiące sześćset pięć) złotych tytułem zwrotu kosztów procesu.

1.  obciąża pozwanego obowiązkiem zwrotu na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego dla Łodzi Widzewa w Łodzi kwoty 1.741,06 złotych (tysiąc siedemset czterdzieści jeden 6/100) tytułem nieuiszczonych kosztów sądowych poniesionych tymczasowo przez Skarb Państwa;

2.  zwraca pozwanemu ze Skarbu Państwa - kasy Sądu Rejonowego dla Łodzi - Widzewa w Łodzi kwotę 145,20 złotych (sto czterdzieści pięć 20/100) z zaliczki uiszczonej w dniu 07.12.2015 roku i zaksięgowanej pod pozycją 2411 151231 i kwotę 341,38 złotych (trzysta czterdzieści jeden 38/100) z zaliczki uiszczonej w dniu 08.04.2016 roku i zaksięgowanej pod pozycją 2411 160410.

Sygn. akt I C 371/14

UZASADNIENIE

W pozwie z dnia 16 kwietnia 2014 roku K. R. reprezentowana przez pełnomocnika będącego adwokatem wniosła o zasądzenie na swoją rzecz od pozwanego (...) Spółki Akcyjnej z siedzibą w W. kwoty 10.100 zł, w tym kwoty 9.500 zł tytułem zadośćuczynienia oraz kwoty 600 zł tytułem odszkodowania obejmującego koszty leczenia rehabilitacji oraz opieki osób trzecich z ustawowymi odsetkami od dnia 24 grudnia 2012 roku do dnia zapłaty oraz kosztów procesu wraz z kosztami zastępstwa procesowego według norm przepisanych i opłaty skarbowej od pełnomocnictwa. W uzasadnieniu wskazano, że w dniu 21 października 2012 roku miał miejsce wypadek drogowy, w którym powódka doznała obrażeń ciała. Powódka jest zmuszona do kontynuowania leczenia, co negatywnie wpływa na jej psychikę. Powódka nadal odczuwa dolegliwości bólowe związane z wypadkiem. Powódka w związku z leczeniem powypadkowym poniosła koszty leków, opieki osób trzecich i dojazdów do placówek medycznych.

/pozew k. 2-4/

W odpowiedzi na pozew z dnia 28 maja 2014 roku (...) Spółka Akcyjna z siedzibą w W. reprezentowany przez pełnomocnika wniósł o oddalenie oraz o zasądzenie od powódki na rzecz pozwanego kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego wraz z opłatą od pełnomocnictwa według norm przepisanych. W uzasadnieniu podniesiono, że po rozpatrzeniu roszczeń powódki w postepowaniu likwidacyjnym pozwany przyznał na jej rzecz kwotę 12.000 zł tytułem zadośćuczynienia, kwotę 30 zł tytułem zwrotu kosztów leczenia oraz kwotę 200 zł tytułem ryczałtu na koszty związane z leczeniem. W ocenie pozwanego wypłacona tytułem zadośćuczynienia kwota spełnia swą rolę kompensacyjną. Pozwany zakwestionował wysokość roszczenia dochodzonego tytułem odszkodowania oraz datę początkową od której mają biec odsetki.

/odpowiedź na pozew k. 48-49/

W piśmie procesowym z dnia 27 października 2015 roku doręczonym pełnomocnikowi pozwanego w dniu 24 listopada 2015 roku pełnomocnik powódki rozszerzył żądanie pozwu w ten sposób, że wniósł o zasądzenie od pozwanego na rzecz powódki kwoty 30.000 zł tytułem zadośćuczynienia oraz kwoty 3.420 zł tytułem odszkodowania obejmującego koszt opieki osób trzecich z ustawowymi odsetkami od dnia 24 grudnia 2012 roku do dnia zapłaty. Z uzasadnienia pisma wynika, że przyczyną rozszerzenia powództwa jest treść opinii biegłych ortopedy i neurologa. Jako miarodajną do oceny wysokości kosztów opieki osób trzecich przyjęto stawkę opieki w wysokości 9,50 zł. obowiązującą w (...) Komitecie Pomocy (...).

/pismo procesowe z dnia 27 października 2015 roku k. 120-121, potwierdzenie odbioru k. 133a/

W piśmie procesowym z dnia 8 grudnia 2015 roku stanowiącym odpowiedź na pismo pełnomocnika powoda rozszerzające powództwo pełnomocnik pozwanego wniósł o jego oddalenie oraz o zasądzenie na rzecz pozwanego kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych oraz kosztów opłaty skarbowej od pełnomocnictwa. W uzasadnieniu pełnomocnik pozwanego uznał roszczenie o zadośćuczynienie za rażąco wygórowane. W odniesieniu do stawki 9,50 zł za godzinę opieki pozwany podniósł, że są to stawki dotyczące pomocy świadczonej przez pracowników MOPS lub fachowej opieki pielęgniarskiej zaś powódka nie korzystała z fachowej opieki. W jego ocenie powszechnie akceptowane są stawki wyliczane w oparciu o kryterium najniższego wynagrodzenia. Pozwany kwestionował także żądanie powódki w zakresie odsetek.

/pismo procesowe z dnia 8 grudnia 2015 roku k. 127-128/

Na rozprawie bezpośrednio poprzedzającej wydanie wyroku pełnomocnik powoda popierał powództwo. W imieniu pozwanego nikt się nie stawił – wezwanie dla pełnomocnika doręczone.

Nadto na rozprawie Przewodnicząca poinformowała, że z urzędu znana jest Sądowi okoliczność, iż stawka za usługi opiekuńcze z pomocy społecznej w Ł. wynosi 9,50 zł.

/protokół rozprawy z dnia 22 lutego 2017 roku – zapis na płycie CD k. 185 adnotacja 00:00:21-00:01:19, elektroniczne potwierdzenie odbioru k. 181/

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 21 października 2012 roku w Ł. na skrzyżowaniu ulic (...) z N. doszło do wypadku drogowego. Samochód marki O. (...) o numerze rejestracyjnym (...) kierowany przez M. P. stający przed wyznaczonym dla pieszych przejściem dla pieszych uderzony został od tytułu przez samochód marki R. (...) o numerze rejestracyjnym (...), w wyniku czego samochód marki O. (...) przesunął się do przodu i dokonał potrącenia przechodzącej po wyznaczonym przejściu dla pieszych K. R., w wyniku czego doznała ona obrażeń ciała.

/bezsporne, w tym zaświadczenie o ruchu drogowym k. 43, postanowienie o umorzeniu dochodzenia k. 34-43, druk zgłoszenia szkody k. 62-65/

Sprawca zdarzenia posiadał obowiązkowe ubezpieczenie od odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych w pozwanym Zakładzie (...).

/okoliczność bezsporna/

Na miejscu wypadku powódce założono kołnierz Schanza. Powódka została przewieziona do III Szpitala Miejskiego im. dr K. J. w Ł.. U powódki rozpoznano złamanie wyrostka kolczystego kręgu C 6, złamanie łuku kręgu C 7, złamanie łuku kręgu Th 1 po stronie lewej, stłuczenie barku lewego i klatki piersiowej po stronie lewej. W rtg klatki piersiowej i barku lewego nie stwierdzono kostnych zmian pourazowych. W Izbie Przyjęć wykonano toaletę wielomiejscowych otarć naskórka, podano ketonal i anatoksynę tężcową. Następnie powódkę przewieziono do dalszego leczenia na Oddział Ortopedyczny I Szpitala Miejskiego im. dr E. Sonnenberga w Ł., na którym przebywała od dnia wypadku do dnia 26 października 2012 roku. W badaniu neurologicznym nie stwierdzono wystąpienia cech uszkodzeń układu nerwowego. W badaniu rtg górnej części kręgosłupa Th nie stwierdzono zmian urazowych. Również w badaniu rtg miednicy ze stawami biodrowymi nie stwierdzono widocznych zmian urazowych w układzie kostnym. W dniu 24 października 2012 roku powódce zmieniono unieruchomienie kręgosłupa szyjnego na kołnierz ortopedyczny Philadelphia. Przy wypisie powódce zalecono powódce dalszą opiekę w Poradni Ortopedyczno – Urazowej, noszenie kołnierza ortopedycznego przez 3 miesiące. Powódce wystawiono skierowanie na Oddział Neurochirurgii zalecając wizytę neurologiczną w przypadku utrzymywania się dolegliwości bólowych głowy. Wydano jej recepty na leki: Fraxiparine, Tolperis, Zaldiar. Nadto powódce zalecono kontynuację szczepień przeciwtężcowych II i III dawki w warunkach gabinetu zabiegowego POZ. W dniu wypisu to jest w dniu 26 października 2012 roku powódka badana była przez neurochirurga w Izbie Przyjęć SPZOZ (...) Szpitala (...) im. N. B. w Ł.. Badający powódkę specjalista - neurochirurg nie stwierdził wskazań na obecnym etapie do interwencji neurochirurgicznej.

W styczniu 2013 i w lutym 2015 roku powódka korzystała z serii zabiegów fizjoterapeutycznych w ramach NFZ.

Po wypadku powódka leczyła się neurologicznie w O. (...) G. S. w Ł. oraz (...) w Ł.. Powódka pozostawała również pod opieką neurochirurgiczną w Poradni Neurochirurgicznej Wojewódzkiego Szpitala (...) w Ł..

Wykonane w dniu 17 maja 2013 roku u powódki badanie NMR wykazało obecność przepukliny dyskowej na poziomie C5-C6iC6-C7, oraz zmiany zwyrodnieniowe na krawędziach trzonów kręgowych.

Ponowne badanie rezonansu magnetycznego wykonane w dniu 24 sierpnia 2013 roku wykazało obecność zmian zwyrodnieniowych na odcinku C4 - C 7 z uciskiem na nerwy rdzeniowe na poziomie C 6 oraz obniżenie wysokości przestrzeni m - kręgowych C 5 - C 7.

W wyniku badania neurochirurgicznego w dniu 10 grudnia 2013 roku u powódki rozpoznano stan po urazie kręgosłupa C 6, C 7 i TH1. Powódka zgłaszała bóle kręgosłupa szyjnego z przemieszczeniami do kręgosłupa lędźwiowego. Lekarz neurochirurg zakwalifikował powódkę do operacji.

W okresie od dnia 25 marca do dnia 28 marca 2014 roku powódka była hospitalizowana w Oddziale Neurochirurgii i Nowotworów Układu Nerwowego Wojewódzkiego Szpitala (...) w Ł.. Podczas pobytu w dniu 26 marca 2014 roku wykonano u powódki usztywnienie przednie odcinka C 5 - C 6 po uprzednim usunięciu przepukliny dyskowej na tym poziomie i założeniu implantu LFC – Dero 5mm. Przebieg operacyjny był nie powikłany, rana goiła się prawidłowo. Powódce założono kołnierz szyjny. Powódkę wypisano do domu w stanie ogólnym dobrym z zaleceniem oszczędnego trybu życia i utrzymaniem kołnierza szyjnego na okres 6 tygodni. Powódka miała zgłosić się do Poradni Neurochirurgicznej w dniu 2 kwietnia 2014 roku na zdjęcie szwów. Zabieg operacyjny przyniósł poprawę stanu zdrowia powódki. Dolegliwości bólowe kręgosłupa szyjnego i lewej kończyny górnej ustąpiły jednakże po kilku miesiącach wystąpiły ponownie choć w mniejszym nasileniu i obecnie pojawiają się okresowo. Powódka przestała odczuwać drętwienie ciała. Powódka bardzo przeżywała tą operację. Po tej operacji lekarz dopuścił powódkę do pracy z zastrzeżeniem, że może ona dźwigać tylko do 5 kg.

Po wypisaniu ze szpitala powódka kontynuowała leczenie ambulatoryjne w Poradni Neurochirurgicznej Wojewódzkiego Szpitala (...) w Ł. do dnia 29 sierpnia 2014 roku. W badaniu przedmiotowym z dnia 29 sierpnia 2014 roku w odnotowano, iż stan zdrowia powódki uległ nieznacznej poprawie.

/dokumentacja lekarska k. 15-28, 31-32, 91-96, k.112 w związku z pisemną opinią biegłego z zakresu ortopedii J. F. k. 109-111 oraz w związku z opinią pisemną biegłego z zakresu neurologii A. N. k. 89-90, zeznania świadka P. R. k. 84-85, zeznania powódki – zapis na płycie CD k. 185 adnotacja 00-04:32-00:11:53/

Na wizyty lekarskie powódkę często zawoził mąż P. R..

/zeznania świadka P. R. k. 84-85/

Powódka w okresie od 21 października 2012 roku do dnia 28 lutego 2013 roku przebywała na zwolnieniu lekarskim.

/zaświadczenie lekarskie k. 8, k. 30, zeznania świadka P. R. k. 84-85, zeznania powódki – zapis na płycie CD k. 185 adnotacja 00-04:32-00:11:53/

Z tytułu zakupu kołnierza ortopedycznego P. powódka poniosła koszt w wysokości 22,50 zł. Jego zakup był z punktu widzenia ortopedycznego uzasadniony.

/faktura VAT nr (...) k. 11, opinia pisemna biegłego z zakresu ortopedii J. F. k. 109-111/

Powódka z tytułu dwóch prywatnych konsultacji neurologicznych w O. (...) G. S. w Ł. poniosła wydatek w łącznej wysokości 300 zł.

/rachunek nr (...) k. 12, rachunek (...) k.14/

W związku wykonaniem prywatnego badania rezonansu magnetycznego – kanału kręgowego i rdzenia kręgowego w odcinki C Centrum (...) z ograniczoną odpiwiedzialnością Oddział Ł. powódka poniosła koszt w wysokości 400 zł.

/faktura VAT (...) k. 13/

Z tytułu zakupu dwóch szczepionek przeciwko WZW typu (...) powódka poniosła wydatek w wysokości łącznej 110 zł. Z punktu widzenia ortopedycznego był to wydatek uzasadniony.

/KP nr 22 k. 7, KP nr 15 k. 7, opinia pisemna biegłego z zakresu ortopedii J. F. k. 109-111/

Powódka korzystała z prywatnej pomocy medycznej, bo czas oczekiwania na wizytę w ramach refundacji NFZ był odległy.

/zeznania świadka P. R. k. 84-85/

Po wyjściu ze Szpitala powódką opiekował się mąż P. R., który w tym celu wziął urlop wypoczynkowy w wymiarze 17 dni. P. J. pomagał powódce przez okres 3 miesięcy , w czasie którym nosiła kołnierz. P. R. pomagał powódce wstać z łóżka, doprowadzał powódkę do łazienki do toalety, przygotowywał posiłki, robił zakupy, sprzątał. Jak kołnierz został zdjęty, to powódka stawała się coraz bardziej samodzielna, ale P. J. nadal jej towarzyszył przy zakupach czy na spacerze. Taka sytuacja trwała przez około 7 miesięcy od wypadku. Powódce po wypadku drętwiała lewa strona ciała, co groziło jej upadkiem, dlatego P. R. towarzyszył powódce.

Powódka wróciła do pracy po 6 miesiącach od wypadku. Powódka jest sprzedawcą w markecie Alma. Przed operacją pracowała w dziale piekarnia, a obecnie pracuje na dziale garmaż. Na tym dziale jest mniej dźwigania. Ujemnych następstw tej zmiany nie ma.

Przed wypadkiem powódka nie leczyła się w związku z kręgosłupem.

Powódka nie odzyskała pełnej sprawności. Na większe zakupy musi jeździć z mężem. Powódka nadal odczuwa bóle szyi, odczuwa drętwienie lewej ręki i bóle głowy. Powódka ma problemy ze spaniem ponieważ drętwieją jej ręce i boli ją kręgosłup. Do chwili obecnej powódka pozostaje pod opieką neurologa. Powódka do chwili obecnej korzysta z rehabilitacji.

/zeznania świadka P. R. k. 84-85, zeznania powódki – zapis na płycie CD k. 185 adnotacja 00-04:32-00:11:53/

W wyniku wypadku w dniu 21 października 2012 roku powódka doznała złamania wyrostka kolczystego kręgu C 6, złamania łuku kręgu C 7 i Th 1 bez przemieszczenia, stłuczenia lewego barku i klatki piersiowej, mnogich otarć naskórka oraz powierzchniowego urazu głowy. Po urazie doszło do przepukliny dyskowej jądra miażdżystego C5 – C6 i C 6 – C7.

/opinia pisemna biegłego z zakresu ortopedii J. F. k. 109-111 wraz z opinią pisemną uzupełniającą k. 153, opinia pisemna biegłego z zakresu neurologii A. N. k. 89-90, wraz z opinią pisemną uzupełniającą k. 139/

Z ortopedycznego punktu widzenia trwały uszczerbek na zdrowiu powódki związany z uszkodzeniami kręgosłupa szyjnego wynosi 9 % i został określony na podstawie punktu 91 tabeli uszczerbków stanowiącej załącznik do Rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 18 grudnia 2002 r. w sprawie szczegółowych zasad orzekania o stałym lub długotrwałym uszczerbku na zdrowiu, trybu postępowania przy ustalaniu tego uszczerbku oraz postępowania o wypłatę jednorazowego odszkodowania - Dz.U.2002.234.1974 ze zm.) Ocena ta jest uzasadniona faktem, iż u powódki doszło do złamań w obszarze 3 kręgów.

Z ortopedycznego punktu widzenia cierpienia fizyczne powódki były dość znaczne w okresie pierwszych dwóch miesięcy po wypadku. Po tym czasie dolegliwości przeszły w formę przetrwałych, uciążliwych bólów karku z promieniowaniem do lewej kończyny górnej będące podstawą do ustalenia wskazań do zabiegu operacyjnego.

Z ortopedycznego punktu widzenia powódka wymagała pomocy osób trzecich. Zakres pomocy osób trzecich wynosił około 2 godziny dziennie w okresie pierwszych trzech miesięcy po wypadku. Po tym czasie powódka nie wymagała już pomocy w podstawowych czynnościach życia codziennego. Ponownie po zabiegu operacyjnym powódka wymagała dodatkowej pomocy w wymiarze około 2 godzin dziennie podczas 3 miesięcy.

Z ortopedycznego punktu widzenia w rokowaniu na przyszłość należy uwzględnić powolny rozwój zmian zwyrodnieniowych kręgosłupa szyjnego, których pierwsze oznaki odnotowano już w obrazie MRI.

/opinia pisemna biegłego z zakresu ortopedii J. F. k. 109-111 wraz z opinią pisemną uzupełniającą k. 153, opinia wspólna uzupełniająca biegłych ortopedy J. F. i biegłego neurologa A. N. k. 172, 172 odwrót//

Z punktu widzenia neurologicznego powódka doznała trwałego uszczerbku na zdrowiu w wysokości 10 % który został ustalony na podstawie punktu 94 a tabeli uszczerbków stanowiącej załącznik do Rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 18 grudnia 2002 r. w sprawie szczegółowych zasad orzekania o stałym lub długotrwałym uszczerbku na zdrowiu, trybu postępowania przy ustalaniu tego uszczerbku oraz postępowania o wypłatę jednorazowego odszkodowania - Dz.U.2002.234.1974 ze zm.) Stwierdzony uszczerbek uwzględnia zabieg operacyjny z dnia 26 marca 2014 roku. Trwały uszczerbek na zdrowiu wynikał z istnienia szyjnego zespołu korzeniowego powstałego na skutek urazu kręgosłupa szyjnego oraz wtórnej przepukliny jądra miażdżystego na poziomie C5-C6 wymagającej leczenia operacyjnego.

Z neurologicznego punktu widzenia cierpienia fizyczne mogły mieć znaczne nasilenie przez okres 8 tygodni. Później mogły mieć nasilenie umiarkowane i utrzymywały się w różnym nasileniu do czasu zabiegu operacyjnego w dniu 26 marca 2014 roku. Po zabiegu dolegliwości bólowe kręgosłupa szyjnego i lewek kończyny górnej ustąpiły , ale po kilku miesiącach pojawiły się ponownie i występują okresowo.

Z neurologicznego punktu widzenia powódka wymagała pomocy osób trzecich przy wykonywaniu cięższych prac domowych, robienia zakupów przez okres 6 tygodni 2 godziny dziennie, później przez okres 4 tygodni przez 1 godzinę dziennie. Powódka w okresie pooperacyjnym przez okres 3 miesięcy ponownie wymagała opieki przez okres 3 miesięcy przez 2 godziny dziennie przy wykonywaniu cięższych prac domowych jak pranie, prasowanie, sprzątanie, robienie zakupów.

Z neurologicznego punktu widzenia rokowania co do stanu zdrowia powódki na przyszłość są pomyślne.

/opinia pisemna biegłego z zakresu neurologii A. N. k. 89-90, wraz z opinią pisemną uzupełniającą k. 139, wspólna uzupełniająca biegłych ortopedy J. F. i biegłego neurologa A. N. k. 172, 172 odwrót/

Powódka doznała dwóch różnych uszczerbków z dwóch różnych punktów t abeli uszczerbków stanowiącej załącznik do Rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 18 grudnia 2002 r. w sprawie szczegółowych zasad orzekania o stałym lub długotrwałym uszczerbku na zdrowiu, trybu postępowania przy ustalaniu tego uszczerbku oraz postępowania o wypłatę jednorazowego odszkodowania - Dz.U.2002.234.1974 ze zm. ) . Jeden jest to uszczerbek natury ortopedycznej i został ustalony na podstawie punktu 91 tabeli stanowiącej załącznik do ww. Rozporządzenia oraz drugi natury neurologicznej i został ustalony na podstawie punktu 94a tabeli stanowiącej załącznik do ww. Rozporządzenia . Uszczerbki te dotycząc innych obszarów kręgosłupa i innych skutków powinny ulec zsumowaniu mimo, że mogła być jedna przyczyna powstania tych uszkodzeń.

/opinia pisemna biegłego z zakresu ortopedii J. F. k. 109-111 wraz z opinią pisemną uzupełniającą k. 153, opinia biegłego z zakresu neurologii A. N. k. 89-90 wraz z opinią pisemną uzupełniającą k. 139, opinia wspólna uzupełniająca biegłych ortopedy J. F. i biegłego neurologa A. N. k. 172, 172 odwrót/

Prokuratura Rejonowa Ł. w Ł. prowadziła w sprawie potrącenia powódki przez samochód marki O. (...) o numerze rejestracyjnym (...) kierowany przez M. P. dochodzenie o czyn z art. 177 § 1 k.k., które postanowieniem z dnia 28 sierpnia 2013 roku zostało umorzone wobec braku danych dostatecznie uzasadniających podejrzenie popełnienia przestępstwa.

/postanowienie z dnia 24 października 2012 roku k. 33, postanowienie z dnia 28 sierpnia 2013 roku k. 34-43/

W dniu 26 listopada 2012 roku powódka reprezentowana przez pełnomocnika w sobie adwokata D. K. zgłosiła pozwanemu szkodę i wezwała go do zapłaty na swoją rzecz kwoty 40.000 zł tytułem zadośćuczynienia i kwoty 1.000 zł tytułem odszkodowania.

/zgłoszenie szkody k. 129-131/

Po przeprowadzeniu postępowania likwidacyjnego pozwany decyzją z dnia 12 grudnia 2012 roku wypłacił na rzecz powódki kwotę 12.200 zł w tym kwotę 12.000 zł tytułem zadośćuczynienie oraz kwotę 200 zł tytułem ryczałtu na koszty związane z leczeniem.

/decyzja z dnia 12 grudnia 2012 roku k. 68/

Następnie decyzją z dnia 30 kwietnia 2013 roku pozwany przyznał na rzecz powódki dodatkowo kwotę 191,85 zł tytułem zwrotu kosztów leczenia.

/decyzja z dnia 30 kwietnia 2013 roku k. 71-72/

W piśmie z dnia 23 stycznia 2014 roku doręczonym pozwanemu w dniu 23 stycznia 2014 roku powódka reprezentowana przez A. R. Kancelarie Adwokackie adwokata D. K. podtrzymała żądanie zapłaty zadośćuczynienia w wysokości 40.000 zł.

/pismo zatytułowane „odwołanie” k. 69-70/

Stawka za usługi opiekuńcze z pomocy społecznej w Ł. wynosi 9,50 zł.

/fakt znany sądowi urzędowo - protokół rozprawy z dnia 22 lutego 2017 roku – zapis na płycie CD k. 185 adnotacja 00:00:21-00:01:19/

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie powołanych dokumentów znajdujących się w aktach sprawy – tj. dokumentacji medycznej powódki, dokumentów zgromadzonych w aktach szkody, jak również w oparciu dowód z przesłuchania powódki i świadka P. R.. Dokumenty złożone do akt nie były kwestionowane przez żadną ze stron, a w ocenie Sądu nie było podstaw, by poddawać w wątpliwość okoliczności faktyczne wynikające z ich treści. Z uwagi na powyższe Sąd uznał, że dowody z tych dokumentów tworzą spójny, nie budzący wątpliwości w świetle wskazań wiedzy i doświadczenia życiowego, a przez to w pełni zasługujący na wiarę, materiał dowodowy.

Sąd pominął natomiast dokument w postaci karty informacyjnej pomocy doraźnej z dnia 21 października 2012 roku (k. 29) gdyż dotyczą leczenia Z. R. i okoliczności z nich wynikające nie mają istotnego znaczenia dla rozstrzygnięcia sprawy.

W zakresie ustaleń faktycznych odnośnie skutków zdarzenia z dnia 21 października 2012 roku dla zdrowia powódki, w szczególności doznanego uszczerbku na zdrowiu Sąd w głównej mierze oparł się na opiniach biegłego ortopedy J. F. i neurologa A. N.. Ponadto opinie te po ich uzupełnieniu nie były ostatecznie kwestionowane przez żadną ze stron. Uwzględniając powyższe Sąd uznał opinie biegłego ortopedy J. F. i opinię neurologa A. N. za pełnowartościowe źródło informacji specjalnych.

Sąd zważył co następuje:

Niniejszym pozwem K. R. dochodziła od pozwanego (...) Spółki Akcyjnej z siedzibą w W. kwoty 30.000 zł tytułem zadośćuczynienia oraz kwoty 3.420 zł tytułem odszkodowania obejmującego koszt opieki osób trzecich z ustawowymi odsetkami od dnia 24 grudnia 2012 roku do dnia zapłaty oraz kosztów procesu. Dochodzone roszczenie miało wynikać ze szkody materialnej i niematerialnej jaką powódka poniosła w związku z wypadkiem któremu uległa w dniu 21 października 2012 roku.

Art. 822 § 1 k.c. przewiduje, iż przez umowę ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej ubezpieczyciel zobowiązuje się do zapłacenia określonego w umowie odszkodowania za szkody wyrządzone osobom trzecim, wobec których odpowiedzialność za szkodę ponosi ubezpieczający albo ubezpieczony. Suma ubezpieczenia ustalona w umowie stanowi górną granicę odpowiedzialności ubezpieczyciela, chyba, że umówiono się inaczej (art. 824 § 1 k.c.). Stosownie do treści art. 824 1 § 1 k.c., o ile nie umówiono się inaczej, suma pieniężna wypłacona przez ubezpieczyciela z tytułu ubezpieczenia nie może być wyższa od poniesionej szkody, a zatem wysokość odszkodowania powinna jednocześnie odpowiadać rzeczywistym, uzasadnionym skutkom zdarzenia, z którego wyniknęła szkoda.

Pozwany nie kwestionował zasady swojej odpowiedzialności podnosił natomiast zarzut nieudowodnienia przez powódkę dochodzonego roszczenia. W związku z powyższym spór koncentrował się wokół zasadności i wysokości poszczególnych roszczeń zgłoszonych przez powódkę.

Zgodnie z treścią przepisu art. 444 § 1 k.c. w razie uszkodzenia ciała lub wywołania rozstroju zdrowia naprawienie szkody obejmuje wszelkie wynikłe z tego powodu koszty. Przepis art. 445 k.c. stanowi z kolei, że w przypadkach przewidzianych w art. 444 k.c., Sąd może przyznać poszkodowanemu odpowiednią sumę tytułem zadośćuczynienia pieniężnego za doznaną krzywdę czyli szkodę niemajątkową, wyrażającą się w doznanym bólu, cierpieniu, ujemnych doznaniach psychicznych.

Sąd zawsze jest zobligowany badać okoliczności każdej konkretnej sprawy,
a w szczególności cierpienia fizyczne i psychiczne poszkodowanego, ich intensywność, czas trwania, nieodwracalność następstw wypadku, ale także trwałość obrażeń, prognozy na przyszłość, wiek poszkodowanego, skutki w zakresie życia osobistego oraz zawodowego, konieczność wyrzeczenia się określonych czynności życiowych, korzystania z pomocy innych osób, czy wreszcie stopień przyczynienia się poszkodowanego i winy sprawcy szkody (por. wyrok SN z dnia 9.11.2007 r., V CSK 245/07 i orzeczenia tam przywołane, wyrok Sądu Apelacyjnego w Poznaniu z dnia 21.02.2007 r., I ACa 1146/06). Charakter krzywdy co do zasady jest niemierzalny, zatem ścisłe określenie jej rozmiaru,
a tym samym wysokości zadośćuczynienia, pozostawione zostało ocenie Sądu. Jedyną dyrektywą wprowadzoną przez ustawodawcę jest wymóg zasądzenia „sumy odpowiedniej”. Podkreślenia wymaga, iż owa zasada umiarkowanej wysokości zadośćuczynienia, czy też utrzymania go w rozsądnych granicach, ma charakter uzupełniający w stosunku do kwestii zasadniczej, jaką jest rozmiar szkody niemajątkowej. Wysokość zadośćuczynienia winna zatem uwzględniać rozmiar cierpień fizycznych
w postaci bólu i innych dolegliwości oraz rozmiar cierpień psychicznych polegających na ujemnych, subiektywnych uczuciach przeżywanych, bądź w związku z cierpieniami fizycznymi, bądź w związku z następstwami uszkodzenia ciała lub rozstroju zdrowia, zwłaszcza trwałymi lub nieodwracalnymi. Podstawową funkcją zadośćuczynienia jest funkcja kompensacyjna. W judykaturze podkreśla się, iż zadośćuczynienie nie może stanowić wyłącznie wartości symbolicznej, ale winno stanowić odczuwalną wartość ekonomiczną niwelującą przynajmniej w części niekorzystne skutki zdarzenia, któremu uległ poszkodowany. W szczególności zasada umiarkowanej wysokości zadośćuczynienia nie może oznaczać przyzwolenia na lekceważenie takich bezcennych wartości, jak zdrowie, czy integralność cielesna, a okoliczności wpływające na określenie tej wysokości oraz kryteria ich oceny muszą być zawsze rozważane indywidualnie (por. wyrok SN z dnia 13.12.2007 r., I CSK 384/07; wyrok SN z dnia 2.02.2008 r., III KK 349/07; wyrok SN z dnia 29.05.2008 r., II CSK 78/08).

W wyroku z dnia 28.06.2005 r. (I CK 7/05, publ. LEX nr 153254), Sąd Najwyższy wskazał, iż „na rozmiar krzywdy, a w konsekwencji wysokość zadośćuczynienia, składają się cierpienia fizyczne i psychiczne, których rodzaj, natężenie i czas trwania należy każdorazowo określić w okolicznościach konkretnej sprawy. Mierzenie krzywdy wyłącznie stopniem uszczerbku na zdrowiu stanowiłoby niedopuszczalne uproszczenie nie znajdujące oparcia w treści art. 445 § 1 k.c. Nadmienić też trzeba, że kwoty zadośćuczynienia zasądzane w innych sprawach mogą stanowić jedynie wskazówkę dla sądu rozpoznającego daną sprawę, natomiast w żadnym stopniu sadu tego nie wiążą”. Podobne stanowisko wyraził Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 29.09.2004 r. (sygn. I CK 531/03, publ. LEX nr 137577), zgodnie z którym „zadośćuczynienie należne osobie pokrzywdzonej deliktem ma na celu złagodzenie doznanych cierpień fizycznych i moralnych. Wysokość zadośćuczynienia musi zatem pozostawać w zależności od intensywności tych cierpień, czasu ich trwania, ujemnych skutków zdrowotnych, jakie osoba poszkodowana będzie zmuszona znosić w przyszłości.”

Ustalając wysokość adekwatnego zadośćuczynienia, Sąd kierował się powyższymi kryteriami. Sąd wziął pod uwagę rodzaj doznanych przez powódkę urazów w tym fakt, że w następstwie doznanego w wypadku urazu kręgosłupa szyjnego u powódki powstała przepuklina jądra miażdżystego C5/C6 i C6/C7 wymagająca przeprowadzenia operacji i założenia implantu, rodzaj doznanego przez powódkę uszczerbku i jego wysokość (łącznie 19 % trwałego uszczerbku na zdrowiu), okres hospitalizacji, zakres cierpień fizycznych i czas ich trwania, proces leczenia i rehabilitacji i czas ich prowadzenia, obiektywną potrzebę noszenia kołnierza ortopedycznego i jego czasookres, obiektywną potrzebę korzystania z pomocy osób trzecich i jej wymiar czasowy, długotrwały okres przebywania na zwolnieniu lekarskim, dolegliwości odczuwane do chwili obecnej oraz rokowania na przyszłość.

Po uwzględnieniu wszystkich powyższych okoliczności Sąd doszedł do przekonania, iż kwota 30.000 zł tytułem dalszego zadośćuczynienia (ponad kwotę 12.000 złotych już wypłaconą) będzie odpowiednia do rozmiaru doznanej przez powódkę krzywdy i taką też kwotę zasądził na jej rzecz od pozwanego (...) Spółki Akcyjnej z siedzibą w W. (punkt 1a sentencji wyroku).

Niniejszym pozwem K. R. dochodziła również odszkodowania na zwiększone potrzeby obejmującej koszty opieki osób trzecich w wysokości 3.420 zł.

Zgodnie z art. 444 § 1 zd. I k.c. w razie uszkodzenia ciała lub wywołania rozstroju zdrowia naprawienie szkody obejmuje wszelkie wynikłe z tego powodu koszty. Stosownie do § 2 cytowanego przepisu w sytuacji gdy poszkodowany utracił całkowicie lub częściowo zdolność do pracy zarobkowej albo jeżeli zwiększyły się jego potrzeby lub zmniejszyły widoki powodzenia na przyszłość, może żądać od zobowiązanego do naprawienia szkody odpowiedniej renty. Obowiązek kompensaty kosztów obejmuje wszelkie koszty wywołane uszkodzeniem ciała lub rozstrojem zdrowia, a więc wszystkie niezbędne i celowe wydatki, bez względu na to, czy podjęte działania przyniosły poprawę zdrowia (por. wyrok SN z dnia 9 stycznia 2008 r., II CSK 425/07, Mon. Praw. 2008, nr 3, s. 116). W szczególności będą to koszty leczenia, a więc wydatki związane z postawieniem diagnozy, terapią i rehabilitacją poszkodowanego (Olejniczak A., komentarz do art. 444 k.c. [w:] Kidyba A. (red.), Gawlik Z., Janiak A., Kozieł G., Olejniczak A., Pyrzyńska A., Sokołowski T., Kodeks cywilny. Komentarz. Tom III. Zobowiązania - część ogólna., LEX, 2014). Nadto jeżeli w wyniku uszkodzenia ciała lub rozstroju zdrowia poszkodowanemu potrzebna jest opieka (stała, tymczasowa) odszkodowanie obejmuje także koszty tej opieki. Nie jest konieczne aby poszkodowany rzeczywiście opłacił koszty takiej opieki , bowiem stanowią one element należnego mu odszkodowania nawet wtedy jeśli opieka była sprawowana przez członków rodziny poszkodowanego nieodpłatnie (tak SN m.in. w wyroku z 4.03.1969 r., I PR 28/69,OSNCPiUS 1969, Nr 12, poz.229, w wyroku z 4.10.1973 r., II CR 365/73, OSNCPiUS 1974, Nr 9, poz.147). Szkodą jest już bowiem konieczność zapewnienia opieki, natomiast zapewnienie sobie przez poszkodowanego taniej lub nawet nieodpłatnej opieki nie zmniejsza szkody. Zaprezentowane stanowisko jest zgodne z ogólnymi zasadami szacowania odszkodowania i naprawienia szkody – samodzielne usunięcie skutków zdarzenia szkodzącego przez poszkodowanego nie zmniejsza należnego poszkodowanemu odszkodowania.

Powódka udowodniła, że na skutek czynu niedozwolonego poniosła szkodę polegającą na potrzebie korzystania z opieki osoby trzeciej. Rozmiar niezbędnej opieki został określony przez wydającego opinię w niniejszej sprawie biegłego ortopedę i biegłego neurologa. Z ustalonego stanu faktycznego wynika, że z powodu doznanego uszczerbku ortopedycznego powódka wymagała opieki w wymierzę większym niż w przypadku uszczerbku natury neurologicznej. Uwzględniając zatem tę okoliczność powódka na skutek przedmiotowego wypadku z ortopedycznego punktu widzenia wymagała pomocy osób trzecich w wymiarze 2 godzin dziennie przez okres 3 miesięcy po wypadku oraz w wymiarze 2 godzin dziennie przez okres 3 miesięcy po zabiegu operacyjnym z dnia 26 marca 2014 roku.

Ustalając wysokość stawki za godzinę opieki pomocniczo należy wspierać stawkami usług opiekuńczych stosowanych przez ośrodki opieki społecznej. Zabieg ten jest uprawniony w świetle art. 322 k.p.c. Powódka dochodziła zwrotu kosztów opieki w oparciu o stawkę 9,50 zł. na podstawie stawek stosowanych przez (...) Komitet Pomocy (...). Pozwany nie kwestionował istnienia stawki w takiej wysokości podnosząc jedynie, iż ona nie powinna być w sprawie zastosowana gdyż powódka nie korzystała z fachowej opieki. Nadto wysokość tej stawki znana jest Sądowi z urzędu o czym na rozprawie w dniu 22 lutego 2017 roku Przewodnicząca poinformowała strony .

W tej sytuacji Sąd przyjął, iż koszty opieki osób trzecich w tym okresie wyniosły łącznie 3.420 zł [(90 dni x 2 godziny x 9,50 zł = 1.710 zł) + (90 dni x 2 godziny x 9,50 zł = 11.710 zł ł)]. Uwagi co do zasadności zastosowania stawki 9,50 zł poczyniono powyżej.

Biorąc pod uwagę fakt, iż w toku postępowania likwidacyjnego pozwany nie wypłacił z tego tytułu na rzecz powódki żadnej kwoty Sąd zasądził od pozwanego na rzecz powódki kwotę 3.420 zł tytułem odszkodowania (punkt 1b. sentencji wyroku).

Dłużnik popada w opóźnienie, jeżeli nie spełnia świadczenia w terminie, w którym stało się ono wymagalne. Termin wymagalności świadczeń przysługujących poszkodowanemu od ubezpieczyciela z tytułu obowiązkowego ubezpieczenia posiadaczy pojazdów mechanicznych za szkody powstałe w związku z ruchem tych pojazdów określa art. 817 § 1 k.c. Jest to termin 30 dni od dnia otrzymania przez ubezpieczyciela zawiadomienia o wypadku. Gdyby wyjaśnienie w powyższym terminie okoliczności koniecznych do ustalenia odpowiedzialności ubezpieczyciela lub wysokości odszkodowania okazało się niemożliwe, jest to termin 14 dni od wyjaśnienia tych okoliczności (art. 817 § 2 k.c.). Również zgodnie z art. 14 ust. 1 ustawy z dnia 22 maja 2003 r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych (Dz.U. z 2003 r. Nr 124, poz. 1152 z zm.) ubezpieczyciel wypłaca odszkodowanie w terminie 30 dni licząc od dnia złożenia przez poszkodowanego lub uprawnionego zawiadomienia o szkodzie. Niespełnienie świadczenia w terminie rodzi po stronie ubezpieczyciela konsekwencje przewidziane w art. 481 § 1 k.c., zgodnie z którym, jeżeli dłużnik opóźnia się ze spełnieniem świadczenia pieniężnego, wierzyciel może żądać odsetek za czas opóźnienia, chociażby nie poniósł żadnej szkody i chociażby opóźnienie było następstwem okoliczności, za które dłużnik odpowiedzialności nie ponosi. Jeżeli stopa odsetek za opóźnienie nie była z góry oznaczona, należą się odsetki ustawowe (art. 481 § 2 k.c.).

W niniejszej sprawie jak wynika z ustaleń faktycznych powódka zgłosiła szkodę pozwanemu wzywając go do zapłaty kwot z tytułu zadośćuczynienia i odszkodowania w dniu 26 listopada 2012 roku. W tej sytuacji termin na spełnienie świadczenia w pełnej wysokości upływał pozwanemu w dniu 23 grudnia 2014 roku. Mając na uwadze powyższe Sąd zasądził odsetki od kwoty 9.500 zł pierwotnie dochodzonej pozwem tytułem zadośćuczynienia oraz od kwoty 600 zł dochodzonej pierwotnie tytułem odszkodowania od dnia następującego po dniu upływu 30 dniowego terminu na spełnienie świadczenia, to jest od dnia 24 grudnia 2014 roku do dnia 31 grudnia 2015 roku i odsetki ustawowe za opóźnienie od dnia 1 stycznia 2016 roku do dnia zapłaty.

W zakresie rozszerzenia powództwa o kwotę 20.500 zł tytułem zadośćuczynienia oraz o kwotę 2.820 zł tytułem odszkodowania Sąd zasądził odsetki od dnia następującego po dniu doręczenia pozwanemu odpisu pisma pełnomocnika powódki zawierającego rozszerzenie powództwa , to jest od dnia 25 listopada 2015 roku do dnia 31 grudnia 2015 roku i odsetki ustawowe za opóźnienie od dnia 1 stycznia 2016 roku do dnia zapłaty.

O kosztach procesu w punkcie 1c sentencji wyroku Sąd orzekł na podstawie art. 98 § 1 k.p.c. statuującego zasadę odpowiedzialności stron za wynik procesu. Powódka wygrała proces w całości a zatem pozwany zobowiązany jest do zwrotu na jej rzecz kosztów procesu w wysokości 3.605 zł. Na kwotę tę składają się: koszt zastępstwa procesowego ustalony w oparciu o § 6 pkt 5 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 roku w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu (Dz.U. z 2013 r. poz. 461) – 2.400 zł. oraz koszty wynagrodzenia biegłych w łącznej wysokości 1.205 zł.

Na podstawie art. 113 ust.1 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych – zwanej dalej u.k.s.c. (- t.j. Dz.U. za 2010 r., Nr 90, poz. 594 ze zm.) w zw. z art. 98 § 1 i 3 k.p.c. Sąd obciążył pozwanego obowiązkiem zwrotu na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego dla Łodzi – Widzewa w Łodzi kwotę 1.741,06 zł tytułem nieuiszczonych kosztów sądowych poniesionych tymczasowo przez Skarb Państwa. Powyższe koszty stanowią: opłatę sądową od rozszerzonej części powództwa w wysokości 1.166 zł oraz zwrot wydatków poniesionych na przeprowadzenie dowodu z opinii biegłego J. F. – 575,06 zł. (punkt 2 sentencji wyroku).

Na podstawie art. 80 ust. 1 u.k.s.c. nakazał zwrócić pozwanemu ze Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego dla Łodzi – Widzewa w Łodzi kwotę 145,20 zł z zaliczki uiszczonej w dniu 7 grudnia 2015 roku i zaksięgowanej pod pozycją 2411 151231 i kwotę 341,38 zł z zaliczki uiszczonej w dniu 8 kwietnia 2016 roku i zaksięgowanej pod pozycją 2411 160410 tytułem niewykorzystanej zaliczki na wynagrodzenie biegłych (punkt 3 sentencji wyroku).