Pełny tekst orzeczenia

POSTANOWIENIE

Dnia 13 lutego 2017 roku

Sąd Rejonowy w Dzierżoniowie I Wydział Cywilny

w składzie:

Przewodniczący: SSR Leszek Kawecki

Protokolant: Marta Chęcińska

po rozpoznaniu w dniu 01 lutego 2017 roku w Dzierżoniowie

na rozprawie

sprawy z wniosku E. M.

przy uczestnictwie J. M. i Gminy B.

o podział majątku wspólnego

p o s t a n a w i a:

I/ ustalić, że w skład majątku wspólnego wnioskodawczyni E. M. i uczestnika postępowania J. M. wchodzą następujące przedmioty majątkowe:

1) prawo najmu lokalu mieszkalnego położonego w B. przy ulicy (...), o wartości 42 729 zł,

2) ruchomości znajdujące się na wyposażeniu lokalu mieszkalnego położonego w B. przy ulicy (...) w postaci: meblościanki, kanapy, foteli, stolika, mebli kuchennych na wymiar, lodówki i kuchenki gazowej, o łącznej wartości 1 500 zł,

o ogólnej wartości 44 229 zł (czterdzieści cztery tysiące dwieście dwadzieścia dziewięć złotych);

II/ dokonać podziału majątku wspólnego opisanego w punkcie I postanowienia w ten sposób, że:

1) prawo najmu lokalu mieszkalnego położonego w B. przy ulicy (...), o wartości 42 729 zł,

2) ruchomości znajdujące się na wyposażeniu lokalu mieszkalnego położonego w B. przy ulicy (...) w postaci: meblościanki, kanapy, foteli, stolika, mebli kuchennych na wymiar, lodówki i kuchenki gazowej, o łącznej wartości 1 500 zł,

o ogólnej wartości 44 229 zł (czterdzieści cztery tysiące dwieście dwadzieścia dziewięć złotych), przyznać uczestnikowi postępowania J. M.;

III/ zasądzić od uczestnika postępowania J. M. na rzecz wnioskodawczyni E. M. kwotę 22 114,50 zł (dwadzieścia dwa tysiące sto czternaście złotych i pięćdziesiąt groszy) tytułem spłaty jej udziału w majątku wspólnym, płatną w terminie 3 (trzech) miesięcy od daty uprawomocnienia się postanowienia, z odsetkami ustawowymi za opóźnienie w razie zwłoki w płatności;

IV/ oddalić wniosek wnioskodawczyni E. M. o zasądzenie od uczestnika postępowania J. M. kosztów postępowania;

V/ przyznać ze Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego w Dzierżoniowie na rzecz adwokata K. B. z Kancelarii Adwokackiej w D. kwotę 2 952 zł tytułem zwrotu kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej uczestnikowi postępowania J. M. z urzędu.

Sygn. akt I Ns 1213/15

UZASADNIENIE

Wnioskodawczyni E. M. wniosła o dokonanie podziału majątku wspólnego jej i uczestnika postępowania J. M. składającego się z prawa najmu lokalu mieszkalnego położonego w B. przy ulicy (...) o wartości 81 600 zł oraz ruchomości w postaci: meblościanki, kanapy, foteli, stolika, mebli kuchennych na wymiar, pralki, lodówki i gazówki o łącznej wartości 5 000 zł przez przyznanie przedmiotowego prawa najmu oraz ruchomości wyłącznie na rzecz uczestnika postępowania za spłatą na jej rzecz kwoty 43 300 zł w terminie 14 dni od daty uprawomocnienia się postanowienia.

W uzasadnieniu wniosku podała, że małżeństwo jej i uczestnika postępowania zostało rozwiązane przez rozwód wyrokiem Sądu Okręgowego w Świdnicy z dnia 23 października 2008 r. Wskazała, że w skład ich majątku wspólnego wchodzi określone w żądaniu wniosku prawo najmu lokalu mieszkalnego, którego wartość wyliczyła w oparciu o uchwałę Sądu Najwyższego z dnia 24 maja 2002 r. (III CZP 28/02) oraz znajdujące się w tym lokalu rzeczy ruchome. Dodała, że lokal ten zajmuje uczestnik postępowania, a zatem wnosi by to jemu przyznać przedmiotowe prawo najmu wraz ze znajdującymi się w nim ruchomościami ze spłatą połowy ich wartości na jej rzecz.

Na rozprawie w dniu 16 marca 2016 r. uczestnik postępowania oświadczył w szczególności, iż jest zainteresowany przejęciem spornego prawa najmu do lokalu mieszkalnego, jednakże za spłatą 10 000 zł, gdyż prawo to nie ma takiej wartości jak podaje wnioskodawczyni. Dodał również, że łączna wartość ruchomości wchodzących w skład majątku wspólnego nie przekracza kwoty 1500 zł, w związku z czym może przejąć także te ruchomości ze spłatą na rzecz wnioskodawczyni kwoty 750 zł.

Na rozprawie w dniu 07 grudnia 2016 r. wnioskodawczyni podała, że gotowa jest zawrzeć ugodę sądową i spłacić uczestnika postępowania kwotą 10 750 zł. Uczestnik postepowania oświadczył natomiast, że zmienia swoje stanowisko w ten sposób, że wnosiłby o podwyższenie wskazanej przez niego kwoty spłaty do 43 000 zł. W tej sytuacji, postanowieniem z dnia 07 grudnia 2016 r. Sąd postanowił na podstawie art. 510 § 2 k.p.c. wezwać do wzięcia udziału w sprawie w charakterze uczestnika postępowania Gminę B..

W piśmie przygotowawczym z dnia 05 listopada 2015 r. wnioskodawczyni podtrzymała wniosek o dokonanie podziału majątku wspólnego, przy czym ostatecznie wniosła o pozostawienie do wyłącznego użytkowania prawa najmu spornego lokalu mieszkalnego uczestnikowi postępowania z jednoczesnym ustaleniem spłaty na jej rzecz kwoty 40 800 zł oraz kwoty 750 zł tytułem wyrównania udziałów w ruchomościach znajdujących się w przedmiotowym mieszkaniu, w terminie14 dni od daty uprawomocnienia się postanowienia.

Na rozprawie w dniu 01 lutego 2017 r. pełnomocnik wnioskodawczyni wniósł jak dotychczas oraz o zasądzenie kosztów postępowania według norm przepisanych. Z kolei pełnomocnik uczestnika postępowania oświadczył, że uczestnik wyraża zgodę na przyznanie mu ruchomości wskazanych we wniosku ze spłatą na rzecz wnioskodawczyni połowy ich wartości oraz na przyznanie prawa najmu lokalu mieszkalnego opisanego we wniosku, ale pod warunkiem że kwota spłaty z tego tytułu na rzecz wnioskodawczyni nie przekroczy kwoty 10 000 zł. Nadto wniósł o zasądzenie od Skarbu Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej uczestnikowi postępowania z urzędu oświadczając, że koszty te nie zostały zapłacone w całości lub w części.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Małżeństwo wnioskodawczyni E. M. i uczestnika postępowania J. M., zawarte dnia 27 grudnia 1980 r. w B., zostało rozwiązane przez rozwód wyrokiem Sądu Okręgowego w Świdnicy z dnia 23 października 2008 r.

Wyrok ten uprawomocnił się w dniu 14 listopada 2008 r.

Dowód: kserokopia wyroku Sądu Okręgowego w Świdnicy z dnia 23 października 2008 r., sygn. akt I C 1569/08.

W czasie trwania związku małżeńskiego wnioskodawczyni i uczestnik postępowania nie zawierali żadnych umów majątkowych.

Okoliczność bezsporna.

W dniu 06 sierpnia 2001 r. małżonkowie zawarli z (...)Spółką z ograniczoną odpowiedzialnością w B. umowę najmu lokalu mieszkalnego położonego w B. przy ulicy (...), składającego się z dwóch pokoi, kuchni z używalnością przedpokoju, WC i łazienki o łącznej powierzchni użytkowej 52,43 m ².

W dniu zawierania umowy lokal ten był wyposażony w instalację wodno-kanalizacyjną, elektryczną i gaz. W tym też czasie był wykonany jedyny remont tego lokalu.

Obecnie standard tego lokalu można określić jako średni, przy czym w lokalu tym założone jest centralne ogrzewanie. Budynek, w którym lokal ten się znajduje, ma około 150 lat.

Dowód: kserokopia umowy o najem lokalu mieszkalnego z dnia 06 sierpnia 2001 r., przesłuchanie uczestnika postępowania, przesłuchanie wnioskodawczyni.

Obecnie wysokość czynszu za przedmiotowy lokal mieszkalny wynosi kwotę 163,14 zł.

Stawki rynkowe za czynsz najmu lokali mieszkalnych położonych w B., składających się dwóch pokoi, kuchni z używalnością przedpokoju, WC i łazienki, o powierzchni użytkowej około 52 m ², o średnim standardzie (wyposażonych w instalacje wodno-kanalizacyjną, elektryczną, gazową i centralne ogrzewanie wahają się w granicach od 700-1000 zł.

Najniższa stawka czynszu najmu lokali mieszkalnych o wysokim standardzie o powierzchni powyżej 40 m ² do 60 m ² położonym w budynku o dobrym stanie technicznym wybudowanym w latach 1971-2002 nienależących do publicznego zasobu mieszkaniowego na obszarze Gminy B. za II półrocze 2015 r. wynosi natomiast kwotę 7,73 zł za 1 m ² powierzchni użytkowej lokalu (Dziennik Urzędowy Województwa (...) z dnia 15 kwietnia 2016 r., poz. 2062).

Dowód: pismo Biura (...) w (...) z dnia 20 kwietnia 2016 r., pismo Biura (...) z dnia 19 kwietnia 2016 r., pismo P. (...) M. P. z dnia 20 kwietnia 2016 r., pismo Urzędu Miejskiego w B. z dnia 21 kwietnia 2016 r., pismo Miejskiego Zarządu Budynków Mieszkalnych Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w B. z dnia 12 stycznia 2017 r.

W trakcie małżeństwa wnioskodawczyni i uczestnik postępowania nabyli nadto meblościankę, kanapę, fotele, stolik, meble kuchenne na wymiar, lodówkę i kuchenkę gazową o łącznej wartości 1500 zł. Ruchomości te znajdują się przy tym na wyposażeniu lokalu mieszkalnego położonego w B. przy ulicy (...).

Byli małżonkowie w trakcie małżeństwa kupili również pralkę, jednakże wiele lat temu została zezłomowana.

Dowód: przesłuchanie wnioskodawczyni, przesłuchanie uczestnika postępowania.

Wnioskodawczyni po orzeczeniu rozwodu tj. w 2008 r. wyprowadziła się z przedmiotowego lokalu mieszkalnego. W mieszkaniu tym pozostał natomiast uczestnik postepowania wraz z ich synem.

Opłaty związane z korzystaniem z tego lokalu ponosi wyłącznie uczestnik postępowania.

Dowód: przesłuchanie wnioskodawczyni, przesłuchanie uczestnika postępowania.

Uczestnik postępowania nadal zajmuje przedmiotowy lokal mieszkalny wraz z synem stron.

Gdy idzie o jego sytuację materialną, to utrzymuje się z wynagrodzenia za pracę w kwocie 1700 zł netto miesięcznie. Ponadto niedawno pracę podjął również syn wnioskodawczyni i uczestnika postepowania.

Dowód: przesłuchanie uczestnika postępowania.

Wnioskodawczyni podnajmuje natomiast pokój u swojego znajomego. Utrzymuje się z emerytury w kwocie 1 600 zł netto miesięcznie.

Dowód: przesłuchanie wnioskodawczyni.

Sąd zważył, co następuje:

Małżeństwo wnioskodawczyni i uczestnika postępowania, zawarte dnia 27 grudnia 1980 r., zostało rozwiązane przez rozwód z dniem 14 listopada 2008 r., z tą datą więc ustała między nimi również wspólność ustawowa.

Zgodnie zaś z przepisem art. 31 ust. 1 k.r. i o. z chwilą zawarcia małżeństwa powstaje między małżonkami z mocy ustawy wspólność majątkowa (wspólność ustawowa) obejmująca przedmioty majątkowe nabyte w czasie jej trwania przez oboje małżonków lub przez jednego

z nich (majątek wspólny), przedmioty majątkowe nieobjęte zaś wspólnością ustawową należą do majątku osobistego każdego z małżonków. Na majątek wspólny zatem składają się przedmioty majątkowe nabyte w czasie trwania wspólności ustawowej. Jedynie w ściśle i wyczerpująco wymienionych przez Kodeks rodzinny i opiekuńczy wypadkach, nabyty w czasie trwania ustroju wspólności ustawowej przedmiot majątkowy nie zwiększa stanu majątku wspólnego, lecz staje się z mocy art. 33 k.r.o. przedmiotem majątku osobistego. Artykuł 31 k.r.o. wyraża zasadę ogólną,

a art. 33 pkt 1-10 k.r.o. wyjątki od tej zasady. Taki rozkład zasady i wyjątków rozstrzyga wszelkie wątpliwości co do tego, czy konkretny przedmiot majątkowy należy zaliczyć do majątku wspólnego, czy też osobistego. Ponadto należy zaznaczyć, że Kodeks rodzinny i opiekuńczy

w zasadzie nie zawiera własnych unormowań dotyczących podziału majątku, który był objęty wspólnością ustawową, w art. 46 k.r.o. znajduje się jedynie odesłanie do przepisów o dziale spadku. Problematykę wspólności majątku wspólnego i jego sądowego podziału normują zatem

w sferze materialnoprawnej art. 1035-1046 k.c., przy czym art. 1035 k.c. zawiera kolejne odesłanie, nakazując stosować odpowiednio przepisy o współwłasności w częściach ułamkowych, a w sferze proceduralnej art. 566 i 567 k.p.c. oraz art. 680-689 k.p.c. W art. 688 k.p.c. znajduje się zaś kolejne odesłanie do odpowiedniego stosowania przepisów o zniesieniu współwłasności, w szczególności do art. 618 § 2 i 3 k.p.c.

Podstawową kwestią w sądowym podziale majątku wspólnego jest zatem ustalenie składu majątku podlegającego podziałowi. Przedmiotem tego podziału winien być, zgodnie z art. 1038 § 1 k.c. w zw. z art. 46 k.r.o., cały majątek objęty wspólnością. W myśl art. 684 k.p.c. skład i wartość tego majątku ustala sąd, który określa, jakie przedmioty majątkowe podlegają podziałowi, przy czym zauważyć należy, iż norma art. 684 k.p.c. nie stwarza dla sądu uprawnień do prowadzenia

z urzędu dochodzenia mającego na celu ustalenie, czy i jakie składniki majątku podlegają jeszcze podziałowi oprócz tych wskazanych przez zainteresowanych w sprawie.

W rozpoznawanej sprawie spór pomiędzy byłymi małżonkami dotyczył w istocie jedynie wartości prawa najmu lokalu mieszkalnego położnego w B. przy ulicy (...). Wnioskodawczyni twierdziła bowiem, że wartość tego prawa wynosi 81 600 zł, uczestnik postępowania zarzucał natomiast, że wartość ta oscyluje granicach 20 000 zł. Byli małżonkowie nie byli również zgodni co do tego, komu ewentualnie miałoby przypaść w wyniku podziału majątku prawo najmu do tego lokalu. Wnioskodawczyni wnosiła bowiem, aby przyznać ten składnik majątku wspólnego uczestnikowi postepowania za spłatą na jej rzecz kwoty 40 800 zł, uczestnik postępowania wnosił natomiast o przyznanie jemu spornego prawa najmu lokalu mieszkalnego opisanego we wniosku, ale pod warunkiem że kwota spłaty z tego tytułu na rzecz wnioskodawczyni nie przekroczy kwoty 10 000 zł.

Poza sporem pozostawała natomiast okoliczność, że w skład majątku wspólnego wchodzą prawo najmu lokalu mieszkalnego położonego w B. przy ulicy (...) oraz ruchomości znajdujące się na wyposażeniu lokalu mieszkalnego położonego w B. przy ulicy (...) w postaci: meblościanki, kanapy, foteli, stolika, mebli kuchennych na wymiar, lodówki i kuchenki gazowej o łącznej wartości tych ruchomości w kwocie 1500 zł. Byli małżonkowie zgodni byli również co do tego, że wskazana we wniosku pralka nie wchodzi w skład majątku wspólnego.

W związku z powyższym Sąd ustalił, że w skład majątku wspólnego podlegającego sądowemu podziałowi wchodzą wyżej wymienione prawa i przedmioty majątkowe. Ustalając zaś wartość wyżej wymienionych ruchomości Sąd oparł się na zgodnym stanowisku wnioskodawczyni i uczestnika postępowania, którzy twierdzili, iż ruchomości te mają łączną wartość 1500 zł.

Z kolei wartość prawa najmu przedmiotowego lokalu mieszkalnego Sąd wyliczył

w sposób wskazany w uchwale Sądu Najwyższego z dnia 09 maja 2008 r. (III CZP 33/08, OSNC 2009/6/86). W uchwale tej Sąd Najwyższy przyjął zaś, że wartość najmu lokalu komunalnego, za który opłacany jest czynsz w wysokości ustalonej w uchwale rady gminy, wydanej na podstawie art. 8 pkt 1 ustawy z dnia 21 czerwca 2001 r. o ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym zasobie gminy i o zmianie Kodeksu cywilnego (jedn. tekst: Dz.U. z 2005 r. Nr 31, poz. 266 ze zm.), objętego podziałem majątku wspólnego, odpowiada różnicy pomiędzy czynszem opłacanym a czynszem wolnym, z uwzględnieniem, w konkretnych okolicznościach, okresu prawdopodobnego trwania stosunku najmu. Należy przy tym wskazać, że o ile nie było wątpliwości co do wysokości czynszu opłacanego, o tyle Sąd zobowiązany był ustalić wysokość czynszu wolnego. W tym też celu zwrócono się do miejscowych biur pośrednictwa w sprzedaży nieruchomości o informację dotyczącą obecnych stawek rynkowych czynszu najmu lokali mieszkalnych położonych w B., składających się z dwóch pokoi, kuchni z używalnością przedpokoju, WC i łazienki, o powierzchni użytkowej około 52 m ², o średnim standardzie (wyposażonych w instalacje wodno-kanalizacyjną, elektryczną, gazową i centralne ogrzewanie), a także do Urzędu Miasta w B. o nadesłanie danych dotyczących czynszów najmu lokali mieszkalnych nienależących do publicznego zasobu mieszkaniowego, położonych na obszarze Gminy B., wskazanego w art. 4a ustawy o ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym zasobie gminy i o zmianie Kodeksu cywilnego. Analizując zaś powyższe dane, Sąd doszedł do przekonania, iż w niniejszej sprawie z uwagi na standard i położenie spornego lokalu mieszkalnego, a także wysokość aktualnie uiszczanego czynszu najmu oraz treść wyżej wspomnianej uchwały Sądu Najwyższego, ustalając wartość prawa najmu należy oprzeć się na tych ostatnich danych, a mianowicie tych dotyczących czynszów najmu lokali mieszkalnych nienależących do publicznego zasobu mieszkaniowego, położonych na obszarze Gminy B.. Jak wynika zaś ogłoszenia nr (...) Burmistrza Miasta B. z dnia 14 kwietnia 2016 r. (Dziennik Urzędowy Województwa (...) z dnia 15 kwietnia 2016 r., poz. 2062), najniższa stawka czynszu najmu lokali mieszkalnych o wysokim standardzie o powierzchni powyżej 40 m ² do 60 m ² położonym w budynku o dobrym stanie technicznym wybudowanym w latach 1971-2002 nienależących do publicznego zasobu mieszkaniowego na obszarze Gminy B. za II półrocze 2015 r. wynosi kwotę 7,73 zł za 1 m ² powierzchni użytkowej lokalu. Stawkę tę, zdaniem Sądu należało obniżyć o 20% z uwagi na fakt, iż sporny lokal mieszkalny jest lokalem o średnim standardzie (a nie wysokim), położny jest w budynku ok.150-letnim, a co więcej – ostatnio był remontowany w 2001 r. Wszystkie te okoliczności spowodowały natomiast, iż stawkę czynszu wolnego za 1 m ² powierzchni użytkowej lokalu należało ustalić na poziomie 6,18 zł, a zatem wysokość czynszu wolnego za lokal mieszkalny o powierzchni 52,43 m ² wynosi kwotę 324,02 zł (52,43 m ² x 6,18 zł). Mając więc powyższe na uwadze, w oparciu o powołaną wyżej uchwałę Sądu Najwyższego, Sąd wyliczył wartość prawa najmu przedmiotowego lokalu mieszkalnego w następujący sposób:

- czynsz wolny – 324,02 zł,

- czynsz opłacany – 163,14 zł.

- różnica pomiędzy czynszem wolnym a opłacanym – 160,88 zł,

- obecny wiek wnioskodawczyni – 51 lat i 8 miesięcy, tj. 620 miesięcy,

- średnie dalsze trwanie życia uczestnika postępowania (mającego 59 lat i 4 miesiące) – 265,6 (Komunikat Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego z dnia 25 marca 2016 r. w sprawie tablicy średniego dalszego trwania życia kobiet i mężczyzn, /M.P.z 2016, poz. 291/),

- okres prawdopodobnego trwania stosunku najmu – 265,6 miesięcy

- wartość prawa najmu przedmiotowego lokalu mieszkalnego (po zaokrągleniu) – 42 729 zł (265,6 miesięcy x 160,88 zł).

Marginalnie należy zaznaczyć, że zgodzić należało się z uczestnikiem postępowania, że wartość prawa najmu ustalona przez wnioskodawczynię na kwotę 81 600 zł jest zbyt wysoka. Sąd zwraca bowiem uwagę na fakt, iż ustalając wartość prawa najmu należy mieć na uwadze, ażeby wartość ta nie była wyższa od wartości rynkowej lokalu. Tymczasem wnioskodawczyni próbowała ustalić tą wartość właśnie na poziomie ceny rynkowej, na co Sąd nie mógł wyrazić zgody.

Reasumując zatem, wartość majątku wspólnego wnioskodawczyni i uczestnika postępowania wynosi kwotę 44 229 zł (42 729 zł + 1500 zł).

Dlatego też, na podstawie powołanych przepisów, orzeczono jak w punkcie

I postanowienia.

Dokonując zaś podziału majątku wspólnego (punkt II postanowienia) Sąd miał na względzie aktualny stan posiadania wszystkich składników tego majątku przez uczestnika postępowania, jego możliwości finansowe, by spłacić udział wnioskodawczyni w tym majątku, a także stanowisko byłych małżonków w tym zakresie. Według art. 212 § 2 k.c. rzecz, która nie daje się podzielić, może być przyznana stosownie do okoliczności jednemu ze współwłaścicieli z obowiązkiem spłaty pozostałych. Podobną regulację zawiera art. 623 k.p.c. który stanowi, że sąd dokonuje podziału na części odpowiadające wartością udziałom współwłaścicieli z uwzględnieniem wszelkich okoliczności, zgodnie z interesem społeczno – gospodarczym, a różnice wartości wyrównuje się przez dopłaty pieniężne. Sąd uznał zatem za uzasadnione przyznanie uczestnikowi postępowania wszystkich składników majątku wspólnego znajdujących się w jego posiadaniu skoro wnioskodawczyni nie chce ich w ogóle przejąć, a dodatkowo od prawie 10 lat nie mieszka w spornym lokalu mieszkalnym.

Dlatego też, orzeczono jak w punkcie II postanowienia.

Biorąc natomiast pod uwagę fakt, iż łączna wartość przedmiotów majątkowych przyznanych uczestnikowi postępowania wyniosła kwotę 44 229 zł, uzasadnione było przyznanie spłaty na rzecz wnioskodawczyni w kwocie 22 114,50 zł w celu wyrównania jej udziału w majątku wspólnym. Zdaniem Sądu przy tym najwłaściwszym terminem ustalenia spłaty jest okres 3-miesięczny, w szczególności biorąc pod uwagę sytuację majątkową uczestnika postępowania, który zapewne będzie musiał w tym celu zaciągnąć pożyczkę w banku, gdyż nie dysponuje taką kwotą. Ponadto biorąc pod uwagę wysokość tej kwoty oraz to, że wnioskodawczyni nie ma swojego mieszkania zasadnym było przyjąć, iż uczestnik postępowania winien jest uiścić tę kwotę jednorazowo. O zasądzeniu odsetek od wyżej wskazanej kwoty Sąd orzekł z urzędu na podstawie art. 212 § 3 k.c. (uchwała Izby Cywilnej SN z dnia 15 grudnia 1969 r., III CZP 12/69, OSNCP 1970, nr 3, poz. 39).

Mając powyższe na uwadze, na mocy powołanych przepisów, orzeczono jak w punkcie IIII postanowienia.

W niniejszej sprawie z wnioskodawczyni złożyła wniosek o zasądzenie kosztów postępowania, a co za tym idzie wniosła o odstąpienie od reguły wyrażonej w przepisie art. 520 § 1 k.p.c. Przepis art. 520 § 1 k.p.c. stanowi zaś, że każdy uczestnik postępowania ponosi koszty postępowania związane ze swym udziałem w sprawie. Od tej zasady przepisy § 2 i 3 art. 520 k.p.c. przewidują wyjątki. Wedle przepisów pierwszego z tych paragrafów, jeżeli uczestnicy są w różnym stopniu zainteresowani w wyniku postępowania lub interesy ich są sprzeczne, sąd może stosunkowo rozdzielić obowiązek zwrotu kosztów lub włożyć go na jednego z uczestników w całości, przy czym to samo dotyczy zwrotu kosztów postępowania wyłożonych przez uczestników. Z kolei przepisy drugiego z paragrafów stanowią, że jeżeli interesy uczestników są sprzeczne, sąd może włożyć na uczestnika, którego wnioski zostały oddalone lub odrzucone, obowiązek zwrotu kosztów postępowania poniesionych przez innego uczestnika, przy czym wskazaną regulację stosuje się odpowiednio, jeżeli uczestnik postępował niesumiennie lub oczywiście niewłaściwie.

W rozpoznawanej sprawie nie ma wątpliwości, że uczestnicy postępowania byli w równym stopniu zainteresowani wynikiem postępowania, a ich interesy nie były sprzeczne, albowiem zgodnie wystąpili o podział majątku wspólnego i jedynie spierały się w pewnym zakresie (por. uzasadnienie postanowienia Sądu Najwyższego z dnia 19 listopada 2010 roku, III CZ 46/10, OSNC 2011, nr 7-8, poz. 88). Tym samym nie było podstaw prawnych do odstąpienia od zasady wyrażonej w przepisie art. 520 § 1 k.p.c. i w związku z tym należało oddalić wniosek wnioskodawczyni o zasądzenie kosztów postępowania.

Mając powyższe na uwadze, w oparciu o przytoczone przepisy, Sąd orzekł jak w punkcie IV postanowienia.

Zgodnie natomiast z przepisem art. 29 ust. 1 ustawy z dnia 26 maja 1982 roku – Prawo o adwokaturze, koszty nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu ponosi Skarb Państwa. Obowiązek pokrycia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej nie jest obowiązkiem mieszczącym się w formule obowiązku zwrotu kosztów postępowania miedzy stronami, lecz ma charakter publicznoprawny i subsydiarny, gdyż powstaje dopiero wówczas, gdy egzekucja kosztów zasądzonych od przeciwnika procesowego uczestnika postępowania korzystającego z pomocy prawnej udzielonej z urzędu okazała się bezskuteczna albo gdy kosztami postępowania został obciążony przeciwnik procesowy korzystający z pomocy prawnej z urzędu, czy też jeżeli koszty postępowania zostały stosunkowo rozdzielone, a opłaty z tytułu udzielonej pomocy prawnej nie zostały zapłacone w całości lub w części. Skarb Państwa nie będzie więc nimi obciążony jedynie w sprawie, w której kosztami postępowania obciążony został przeciwnik procesowy strony korzystającego z pomocy udzielonej przez adwokata ustanowionego z urzędu (por. uzasadnienie wyroku Sądu Apelacyjnego w Gdańsku z dnia 10 października 2013 roku, I ACa 23/13, LEX nr 1386079). Taka natomiast sytuacja nie zaistniała w niniejszej sprawie.

W tym wypadku wynagrodzenie należne pełnomocnikowi z urzędu wyniosło 2400 zł zgodnie z obowiązującym w dniu wniesienia wniosku § 7 ust. 1 pkt. 10 w zw. z § 6 pkt 5 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 roku w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej z urzędu, przy czym należało podwyższyć je o podatek VAT zgodnie § 2 ust. 3 powołanego rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 roku tj. o kwotę 552 zł, co daje łącznie kwotę 2952 zł.

Dlatego też, na podstawie powołanych przepisów, orzeczono jak w punkcie V sentencji.