Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 20 grudnia 2017 r.

Sąd Apelacyjny w Warszawie V Wydział Cywilny w składzie następującym:

Przewodniczący: SSA Przemysław Kurzawa

Sędziowie: SA Edyta Jefimko (spr.)

SO del. Bernard Chazan

Protokolant: sekr. sądowy Dorota Jędrak

po rozpoznaniu w dniu 20 grudnia 2017 r. w Warszawie

na rozprawie

sprawy z powództwa: Z. R., S. G., A. S., T. S., D. G., T. D. i A. D.

przeciwko Spółdzielni Mieszkaniowej (...) w W.

o uchylenie lub stwierdzenie nieważności Uchwały numer (...) Walnego Zgromadzenia Członków Spółdzielni Mieszkaniowej A. w W. z dnia
24 czerwca 2015 roku w części obejmującej postanowienia zawarte w § 1 ustępie
2 litera d Uchwały

na skutek apelacji pozwanej

od wyroku Sądu Okręgowego Warszawa-Praga w Warszawie

z dnia 31 maja 2016 r., sygn. akt II C 840/15

zmienia zaskarżony wyrok w punkcie 1 (pierwszym) w ten sposób, że oddala powództwo;

oddala apelację w pozostałej części;

oddala wniosek pozwanej o zasądzenie zwrotu kosztów postępowania apelacyjnego.

Edyta Jefimko Przemysław Kurzawa Bernard Chazan

Sygn. akt V ACa 222/17

UZASADNIENIE

Zaskarżonym wyrokiem z dnia 31 maja 2016 r. wydanym w sprawie z powództwa Z. R., S. G., A. S., T. S., T. D., D. G., A. D. skierowanego przeciwko Spółdzielni Mieszkaniowej (...) w W. o uchylenie lub stwierdzenie nieważności uchwały numer (...) Walnego Zgromadzenia Członków Spółdzielni Mieszkaniowej (...) w W. z dnia 24 czerwca 2015 r. w części obejmującej postanowienia zawarte w § 1 ustępie 2 litera d uchwały - Sąd Okręgowy Warszawa-Praga w Warszawie:

uchylił uchwałę numer (...) Walnego Zgromadzenia Członków Spółdzielni Mieszkaniowej (...) w W. z dnia 24 czerwca 2015 r. w części obejmującej postanowienia zawarte w § 1 ustępie 2 litera d uchwały,

zasądził od Spółdzielni Mieszkaniowej (...) w W. na rzecz powodów solidarnie - Z. R., S. G., A. S., T. S., T. D., D. G., A. D. kwotę 200 zł tytułem zwrotu kosztów procesu.

Powyższy wyrok Sąd Okręgowy wydał na podstawie następujących ustaleń faktycznych i wniosków.

Wszyscy powodowie są członkami Spółdzielni Mieszkaniowej (...) w W.. Części z nich nadal przysługują prawa spółdzielcze do lokali, natomiast dwóch powodów pozostawało członkami wspólnot mieszkaniowych. Spółdzielnia Mieszkaniowa (...) w W. powstała w wyniku działań podjętych przez osoby powiązane ze sobą na płaszczyźnie zawodowej. Aktualnie wszystkie budynki, wchodzące w skład zasobów spółdzielni, są związane zarówno infrastrukturą, jak i gruntem, który strona pozwana nadal posiada. Przed pojęciem uchwały stanowiącej przedmiot postępowania, zgodnie z § 9 Statutu Spółdzielni Mieszkaniowej (...) w W., członkostwo w spółdzielni mogło ustać na skutek wystąpienia za wypowiedzeniem, wykluczenia członka, wykreślenia członka, śmierci członka a w przypadku osoby prawnej utraty przez nią bytu prawnego. W dniu 24 czerwca 2015 r. została podjęta przez Walne Zgromadzenie Członków Spółdzielni Mieszkaniowej (...) w W. uchwała nr (...), która w §1 ustępu 2 wprowadziła zmiany do § 12 Statutu poprzez dodanie do jego treści postanowienia zamieszczonego pod lit. d, przewidującego jako podstawę wykreślenia członka spółdzielni sytuację, gdy lokal, z którego własnością związane było członkostwo, wszedł w skład wspólnoty mieszkaniowej. Sąd Okręgowy uznał, iż brak było podstaw z art. 42 § 2 ustawy z dnia 16 września 1982 r. ( t.j. Dz.U. z 2017 r., poz. 1560, z późn.zm.), dalej powoływanej jako „pr. spółdz.”do stwierdzenia nieważności takiej uchwały. Nie narusza bowiem przepisów prawa spółdzielczego uchwała, mocą której wprowadzono do statutu szerszy katalog podstaw wykreślenia członka ze spółdzielni w związku z utrata przez niego praw do lokalu wchodzącego w skład zasobów spółdzielni.. Sąd Okręgowy odwołał się do treści wyroku Trybunału Konstytucyjnego z dnia 5 lutego 2015 r. K 60/13, w którym Trybunał stwierdził, że art. 3 ustęp 1 i 3 ustawy z dnia 15 grudnia 2000 r. o spółdzielniach mieszkaniowych (t.j. Dz.U.2013, poz. 1222, z późn.zm.), dalej powoływanej jako „u.s.m.” w zakresie, w jakim dopuszcza członkostwo w spółdzielni mieszkaniowej podmiotów, którym nie przysługuje spółdzielcze lokatorskie prawo do lokalu, spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu, prawo odrębnej własności lokalu, ekspektatywa odrębnej własności lokalu jest niezgodny z art. 64 ustęp 1 Konstytucji RP oraz nie jest niezgodne z art. 32 ustęp 1 i art. 64 ustęp 2 Konstytucji RP. Natomiast Sąd Okręgowy stwierdził, że zaistniały przesłanki z art. 42 § 3 pr. spółdz. do uchylenia spornej uchwały z powodu jej sprzeczności z dobrymi obyczajami oraz godzeniem w interesy poszczególnych członków spółdzielni. Treść uchwały była nieprecyzyjna, co powoduje zagrożenie możliwości nadużywania przez pozwaną spółdzielnię instytucji wykreślenia członka. Ponadto skoro wspólnota mieszkaniowa .powstaje już z chwilą wyodrębnienia pierwszego lokalu mieszkalnego, to na podstawie podjętej uchwały wykreślenie członka spółdzielni mogłoby nastąpić jeszcze zanim wszystkie lokale w budynku zostałyby wyodrębnione. Sąd uwzględnił także charakter i specyfikę Spółdzielni Mieszkaniowej (...) w W.. W jego ocenie nawet wyodrębnienie wszystkich lokali w ramach jednego z budynków, który wchodził w skład spółdzielni, nie pozbawia właścicieli odrębnych lokali związków z pozwaną osoba prawną. Zgodnie z art. 26 u.s.m. właściciele lokali, będący członkami wspólnoty mieszkaniowej, są obowiązani uczestniczyć w wydatkach związanych z eksploatacją i utrzymaniem nieruchomości stanowiącej mienie spółdzielni, które są przeznaczone do wspólnego korzystania przez osoby zamieszkujące w określonych budynkach. Jak wynikało z oświadczeń powodów nadal uiszczają oni należności na rzecz pokrywania kosztów związanych z działalnością spółdzielni a nie tylko i wyłącznie koszty, które wiążą się z utrzymaniem ich nieruchomości. W tej sytuacji Sąd Okręgowy uznał, że uchwała narusza prawa powodów jako członków spółdzielni i dlatego podlegała uchyleniu.

Apelację od powyższego wyroku złożyła Spółdzielnia Mieszkaniowa (...) w W. zaskarżając orzeczenie Sądu Okręgowego w całości na podstawie następujących zarzutów:

- naruszenia przepisów postępowania poprzez oddalenie wniosków dowodowych strony pozwanej z zeznań świadków, którzy jako członkowie pozwanej spółdzielni na Walnym Zgromadzeniu w dniu 24 czerwca 2015 r. mieli pełne prawo przedstawić, tak jak powodowie, swój punkt widzenia na kwestię członkostwa w spółdzielni osób, które mając lokale poza spółdzielnią, zachowują prawa członkowskie i mogą swoimi głosami wpływać na żywotne interesy majątkowe spółdzielni i jej członków, nie ponosząc z tego tytułu żadnego ryzyka ani odpowiedzialności,

- naruszenia przepisów prawa materialnego w postaci:

a) art. 18 § 1pr. spółdz. stanowiącego, że prawa i obowiązki członków spółdzielni są równe - poprzez nieuzasadnione przyznanie powodom praw większych niż mają inni członkowie, mający lokale w budynkach spółdzielni przy braku po stronie powodów obowiązków,

b) dyspozycji wynikającej z orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego z dnia 5 lutego 2015 r. K 60/13, w którym stwierdzono niezgodność z Konstytucja RP przepisu pozwalającego na członkostwo w spółdzielni mieszkaniowej osobom, które nie mają praw majątkowych do lokali w danej spółdzielni,

c) art. 24 § 3 pr. spółdz., który przewiduje, że statut spółdzielni określa bliżej przyczyny wykreślenia,

d) art. 42 § 2 i § 3pr. spółdz. poprzez bezpodstawne przyjęcie, jakoby zaskarżona uchwała była sprzeczna ze statutem spółdzielni, z dobrymi obyczajami bądź godziła w interesy spółdzielni lub miała na celu pokrzywdzenie jej członków,

e) art. 26 ust. 1 u.s.m. poprzez uznanie, że z chwilą wyodrębnienia w budynku spółdzielni mieszkaniowej pierwszego lokalu powstaje ex lege wspólnota mieszkaniowa.

W oparciu o powyższe zarzuty skarżący wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku poprzez oddalenie powództwa w całości wraz z zasądzeniem od powodów na jego rzecz zwrotu kosztów postępowania, ewentualnie uchylenie w całości zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy Sądowi Okręgowemu Warszawa - Praga w Warszawie do ponownego rozpoznania.

Sąd Apelacyjny zważył, co następuje:

Apelacja jest zasadna, chociaż z innych przyczyn niż podniesione przez skarżącego w zarzutach apelacyjnych.

W obowiązującym systemie apelacyjnym zasada aktualności orzeczenia sądowego ma zastosowanie do sądów obu instancji, gdyż instancja odwoławcza jest przede wszystkim sądem merytorycznym, a nie tylko kontrolnym (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 8 lutego 2006 r., II CSK 153/05, LEX nr 192012). Zgodnie z art. 316 § 1 k.p.c., który ma zastosowanie również w postępowaniu odwoławczym przez odesłanie z art. 382 k.p.c., po zamknięciu rozprawy sąd wydaje wyrok, biorąc za podstawę stan rzeczy istniejący w chwili zamknięcia rozprawy; w szczególności zasądzeniu roszczenia nie stoi na przeszkodzie okoliczność, że stało się ono wymagalne w toku sprawy. Pojęcie „stan rzeczy” oznacza okoliczności faktyczne ustalone przed zamknięciem rozprawy oraz stan prawny, to jest obowiązujące przepisy, które mogą stanowić podstawę rozstrzygnięcia. O naruszeniu art. 316 § 1 k.p.c. można mówić wówczas, gdy wydając orzeczenie sąd nie uwzględnił między innymi zmiany stanu faktycznego zaistniałego w toku postępowania odwoławczego (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 28 listopada 2016 r., II PK 238/15, LEX nr 2188225).

W rozpoznawanej sprawie po wydaniu zaskarżonego wyroku nastąpiła zmiana stanu faktycznego wynikająca z (bezspornego pomiędzy stronami) faktu, iż w dniu 24 czerwca 2016 r. Walne Zgromadzenie Członków Spółdzielni Mieszkaniowej (...) w W. podjęło uchwałę nr (...) r., mocą której dokonano zmian Statutu Spółdzielni Mieszkaniowej (...) w W. poprzez nadanie nowego brzemienia § 12 ust. 2 tego statutu, eliminując z jego treści postanowienie wprowadzone uchwałą nr (...) z dnia 24 czerwca 2015 r. Zmiany statutu wynikające z uchwały nr (...) zostały zarejestrowane w Krajowym Rejestrze Sądowym. Oznacza to, iż zaskarżona przez powodów uchwała została wyeliminowana z obrotu prawnego przez stronę pozwaną, a zatem nie istnieje w dacie orzekania przez sąd drugiej instancji. Powodowie, poinformowali o powyższy fakcie Sąd Apelacyjny (pismo z dnia 15 lutego 2017 r. k- 260), ale nie dokonali czynności procesowej w postaci cofnięcia powództwa. Powództwo wytoczone przez nich w dniu 3 sierpnia 2015 r. (pozew k. 3) zawierało dwa roszczenia. Pierwsze - o uchylenie uchwały nr (...) r. Walnego Zgromadzenia Członków Spółdzielni Mieszkaniowej (...) w W. z dnia 24 czerwca 2015 r. oraz drugie o - stwierdzenie nieważności tej uchwały.

Sposób sformułowania powództwa („o uchylenie lub stwierdzenie nieważności”) wskazuje, iż powodowie zgłosili żądanie ewentualne - o stwierdzenie nieważności uchwały na wypadek nieuwzględnienia przez sąd roszczenia postawionego na pierwszym miejscu, tj. roszczenia o uchylenie uchwały. Żądanie sformułowane w sposób ewentualny może występować w powództwach o zasądzenie, jak i dotyczyć ustalenia czy ukształtowania prawa lub stosunku prawnego (por. A. Tyrluk, Instytucja żądań ewentualnych, M. Praw. 1995, nr 1, s. 7). W takim wypadku sąd rozstrzyga o żądaniu ewentualnym dopiero po oddaleniu pierwszego żądania (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 12 stycznia 2012 r., IV CSK 219/11, LEX nr 1130303; postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 4 października 2012 r., I CSK 100/12, LEX nr 1231300). Pomiędzy żądaniem głównym a ewentualnym musi zachodzić związek przedmiotowy. Jeśli nie zasługuje na uwzględnienie ani żądanie pierwsze, ani ewentualne - powództwo podlega oddaleniu bez rozróżnienia na pierwsze i ewentualne.

Jednak bez względu na kolejność przedstawionych przez powodów w pozwie żądań należy wskazać, iż co do zasady o uchyleniu zaskarżonej uchwały sąd może orzec tylko w razie uprzedniego oddalenia powództwa o stwierdzenie nieważności uchwały. Roszczenie ewentualne wchodzi w miejsce roszczenia głównego, gdy uwzględnienie tego pierwszego z przyczyn prawnych czy faktycznych nie jest możliwe (por. wyrok Sądu Apelacyjnego w Szczecinie z dnia 14 grudnia 2015 r., I ACa 574/15, LEX nr 2026439).

Jeśli w danym postępowaniu nie ma podstaw do przyjęcia, że uchwały walnego zgromadzenia członków spółdzielni są nieistniejące albo bezwzględnie nieważne, to należy rozważyć, czy uchwały te podlegały uchyleniu jako względnie nieważne (unieważnialne) na podstawie art. 42 § 3 pr. spółdz. (por. wyrok Sądu Najwyższego z 8 stycznia 2010 r., IV CSK 310/09, OSNC 2010, nr C, poz. 89). W razie zbiegu podstaw z art. 42 § 2 pr. spółdz. z art. 42 § 3 pr. spółdz. pierwszeństwo ma nieważność bezwzględna będąca wynikiem sprzeczności uchwały z ustawą. Oznacza to, że sprzeczność uchwały ze statutem może stanowić podstawę uchylenia uchwały tylko wówczas, gdy nie jest ona równocześnie sprzeczna z ustawą (por. wyrok Sądu Apelacyjnego w Krakowie z dnia 14 września 2012 r., I ACa 784/12, LEX nr 1223212).

Sąd Okręgowy, stwierdziwszy brak podstaw do uznania zaskarżonej uchwały za bezwzględnie nieważną, trafnie rozważył, czy uchwała podlegała uchyleniu na podstawie art. 42 § 3 pr. spółdz. Podkreślić trzeba, iż zgodność uchwały organu spółdzielni z ustawą ocenia się według prawa obowiązującego w dniu podjęcia uchwały (por. wyrok Sądu Najwyższego z 18 marca 2010 r., V CSK 260/09, OSNC 2010, nr D, poz. 106). Podnoszona przez obie strony w postępowaniu apelacyjnym okoliczność wejścia w życie ustawy z dnia 20 lipca 2017 r. o zmianie ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych, ustawy - Kodeks postępowania cywilnego oraz ustawy - Prawo spółdzielcze (Dz.U.2017.1596), której przepisy, zgodnie z art. 10, mają zastosowanie do spraw sądowych wszczętych i niezakończonych prawomocnym orzeczeniem przed dniem jej wejścia w życie, co do zasady mogłaby mieć wpływ na wynik postepowania. Art. 4 tej ustawy przewiduje bowiem, że członek spółdzielni, któremu w dniu wejścia w życie ustawy nie przysługuje spółdzielcze lokatorskie prawo do lokalu mieszkalnego, spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu albo prawo odrębnej własności lokalu oraz któremu nie przysługuje roszczenie o ustanowienie prawa odrębnej własności lokalu lub roszczenie o ustanowienie spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego, traci z tym dniem członkostwo w spółdzielni. Fakt utraty członkostwa w pozwanej spółdzielni mógłby spowodować utratę przez powodów legitymacji czynnej. Ustawodawca w art. 42 § 4 pr. spółdz. przyznał legitymację czynną wyłącznie członkowi spółdzielni, a z uwagi na treść art. 316 § 1 k.p.c. legitymacja ta musi przysługiwać w chwili wyrokowania (por. wyrok Sąd Najwyższy z dnia 28 lipca 1998 r., I CKN 794/97, OSNC 1999/3/51).

Powództwo o uchylenie uchwały, przewidziane w art. 42 § 3 pr. spółdz., należy do kategorii powództw o ukształtowanie prawa. Osoba wnosząca takie powództwo nie zmierza ani do zasądzenia od spółdzielni na jej rzecz oznaczonego świadczenia (np. pieniężnego), ani do stwierdzenia, że oznaczone prawo lub oznaczony stosunek prawny istnieje lub nie istnieje, lecz dąży do powstania nowego stanu prawnego przez mający zapaść wyrok sądowy. Ten rodzaj powództwa nie wymaga od powoda wykazywania swego interesu prawnego. Natomiast były członek, który dochodzi uchylenia uchwały, powinien wykazać, iż ma interes prawny w jej zaskarżeniu. Legitymacja czynna przysługuje tylko tym byłym członkom spółdzielni, których praw uchwała dotyka mimo ustania członkostwa. Zauważyć jednak trzeba, iż apelujący, powołując się na powyższą okoliczność na rozprawie apelacyjnej w dniu 20 grudnia 2017 r., nie wskazał wobec których powodów, (a jak sam stwierdził nie dotyczyło to wszystkich przeciwników procesowych), podnosi zarzut utraty legitymacji czynnej.

Okoliczność ewentualnej utraty legitymacji czynnej nie była przyczyną uwzględnienia apelacji. Był nią natomiast fakt wyeliminowania przez pozwaną spółdzielnię, już w toku postępowania sądowego, zaskarżonej uchwały z obrotu prawnego. Fakt ten spowodował wygaśnięcie roszczenia powodów o uchylenie uchwały, a w sytuacji gdy powództwo o stwierdzenie nieważności spornej uchwały było, jak trafnie uznał Sąd Okręgowy, niezasadne, skutkować musiało oddaleniem powództwa.

Sąd Apelacyjny podziela pogląd prawny wyrażony przez Sąd Okręgowy w Warszawie w wyroku z dnia 19 listopada 2015 r., sygn. akt XX GC 1174/14, niepubl., że nie jest dopuszczalne uchylenie uchwały przez sąd, w sytuacji gdy w toku postępowania sądowego uczyniła to sama strona pozwana. Kompetencja organu, który podjął zaskarżoną uchwałę obejmuje także prawo do wyeliminowania z obrotu prawnego dokonanej czynności, co należy traktować analogicznie jak spełnienie przez dłużnika świadczenia w toku postępowania.

Jednak „zaspokojenie roszczenia” w toku postępowania sądowego - bez cofnięcia pozwu - wcale nie oznacza, że merytoryczne rozstrzygnięcie sprawy (wydanie wyroku) staje się z innych przyczyn zbędne lub niedopuszczalne w rozumieniu art. 355 § 1 k.p.c. (por. uchwała Sądu Najwyższego z dnia 6 lutego 1996 r., III CZP 6/96, OSNC 1996/7-8/95 oraz wyrok Sądu Najwyższego z dnia 11 grudnia 2007 r., I PK 155/07, OSNP 2009/1-2/10). W orzecznictwie Sądu Najwyższego wielokrotnie prezentowano pogląd (który należy uznać za utrwalony), że zaspokojenie powoda przez pozwanego w toku procesu, jeśli powód nie cofnie pozwu, nie czyni zbędnym wyrokowania (nie stanowi podstawy umorzenia postępowania z art. 355 § 1 k.p.c.) a może prowadzić do oddalenia powództwa z racji jego bezzasadności (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 9 czerwca 1999 r., III CKN 936/98, LEX nr 1213021 uzasadnienie uchwał Sądu Najwyższego z dnia 18 czerwca 2002 r., III PZP 10/02, OSNAPiUS 2002/21/514 i z dnia 26 lutego 2014 r., III CZP 119/13, OSNC 2015/1/1 oraz uzasadnienie wyroku Sądu Najwyższego z dnia 7 kwietnia 2016 r., III KRS 45/12, LEX nr 2288955).

Przedmiotem postępowania sądowego jest roszczenia procesowego, czyli skierowane do sądu i oparte na przytoczonych okolicznościach faktycznych żądanie udzielenia ochrony prawnej poprzez wydanie rozstrzygnięcia konkretyzującego normę prawną indywidualno-konkretną. Żądanie to uruchamia działalność rozpoznawczą i orzeczniczą sądu, co oznacza, że dopóki roszczenie procesowe jest popierane przez powoda, a przy tym nie jest dotknięte przeszkodą procesową, dopóty sąd ma obowiązek w przedmiocie tego roszczenia prowadzić postępowanie i merytorycznie się o nim wypowiedzieć. O zbędności lub niedopuszczalności rozstrzygania sprawy decydują bowiem przyczyny formalne, a nie zdarzenia ze sfery materialnoprawnej. Zdarzenie samoistnie mające wyłącznie skutki materialnoprawne, któremu nie towarzyszy adekwatna reakcja procesowa (tj. cofnięcie pozwu), nie zwalnia sądu z obowiązku osądzenia sprawy, czyli wypowiedzenia się o zasadności żądania (por. E. Gapska Glosa do uchwały Sądu Najwyższego z dnia 26 lutego 2014 r., III CZP 119/13, LEX nr 1430260).

Uchylenie spornej uchwały należy uznać za równoznaczne z „odpadnięciem podstawy do uwzględnienia powództwa o uchylenie uchwały". Skoro zaś za podstawy te uznaje się okoliczności, które w świetle prawa materialnego stanowią materialno-prawne warunki poszukiwania ochrony prawnej na drodze sądowej, oznacza to, że ich brak wymusza oddalenie powództwa. Uwzględniając nie tylko stan faktyczny, ale i stan prawny istniejący w chwili zamknięcia rozprawy, Sąd Apelacyjny nie może bowiem uwzględnić roszczenia materialnoprawnego, które istniało wprawdzie w dacie wyrokowania przez Sąd I, jednakże wygasło w toku postępowania apelacyjnego. Sąd nie może także dokonywać wstecznej oceny zasadności takiego powództwa, a więc badać, czy gdyby uchwała nie została przez pozwaną wyeliminowana z obrotu prawnego, to powództwo o jej uchylenie zasługiwałoby na uwzględnienie, czego oczekuje apelujący.

Bezzasadność zgłoszonego roszczenia czyni bezprzedmiotowym ustosunkowanie się do zgłoszonych zarzutów apelacyjnych. Sąd odwoławczy w uzasadnieniu wydanego orzeczenia ma bowiem obowiązek zamieścić tylko takie elementy, które ze względu na treść apelacji i zakres rozpoznania sprawy w postepowaniu apelacyjnym, były potrzebne do wydania rozstrzygnięcia (por. wyroki Sądu Najwyższego z dnia 18 sierpnia 2010 r., II PK 46/10, Lex nr 685589 i z dnia 9 września 2010 r., I CSK 679/09, Lex nr 622199).

Uznając apelację za częściowo uzasadnioną Sąd Apelacyjny, na podstawie art. 386 § 1 k.p.c., zmienił zaskarżony wyrok w punkcie 1 w ten sposób, że oddalił powództwo. Natomiast apelacja, w części dotyczącej orzeczenia o kosztach procesu za I instancję, na podstawie art. 385 k.p.c., podlegała oddaleniu. Rozstrzygniecie o kosztach procesu wydane przez Sąd Okręgowy, na podstawie art. 98 k.p.c., a zawarte w punkcie 2 zaskarżonego wyroku, pozostało prawidłowe także w zamienionych okolicznościach faktycznych sprawy. Zaspokojenie przez pozwanego roszczenia po wytoczeniu powództwa jest równoznaczne z przegraną przez niego postępowania, co oznacza, iż musi zwrócić przeciwnikowi koszty procesu (por. uchwała składu siedmiu sędziów Sądu Najwyższego – zasada prawna z dnia 23 czerwca 1951 r., C 67/51, OSN(C) 1951/3/63; orzeczenie Sądu Najwyższego z dnia 21 lipca 1951 r., C 593/51, OSN(C) 1952/2/49; orzeczenie Sądu Najwyższego z dnia 27 sierpnia 1962 r., II CZ 103/62, OSNC 1963/7–8/171; postanowienia Sądu Najwyższego z dnia 10 września 1963 r., I CZ 97/63, OSNC 1964/4/85 i z dnia 10 listopada 2010 r., III PZ 5/10, LEX nr 686071).

O kosztach postępowania apelacyjnego Sąd Apelacyjny rozstrzygnął w oparciu o art. 100 k.p.c. w zw. z art. 108 § 1 k.p.c. i art. 391 § 1 k.p.c. uznając, iż powinien ponieść je w całości skarżący, pomimo tego, że jego apelacja została uwzględniona prawie w całości. Jednak wygranie postępowania w II instancji wynikało z faktu dobrowolnego zaspokojenia przez pozwaną spółdzielnię roszczeń powodów już po wydaniu zaskarżonego wyroku. Zatem to pozwaną trzeba uznać za przegrywająca sprawę, dlatego jej wniosek o zasądzenie od powodów zwrotu kosztów postepowania apelacyjnego został oddalony.

Bernard Chazan Przemysław Kurzawa Edyta Jefimko