Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 7 grudnia 2017 roku znak: OU210100/D/2017-002196/001 Zakład Ubezpieczeń Społecznych,
I Oddział w Ł., na podstawie art. 83 ust. 1 pkt 3 w zw. z art. 18 ust. 1 i ust. 2, art. 20 ust. 1 ustawy z dnia 13 października 1998 roku o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz. U. z 2016 r., poz. 963, ze zm.) stwierdził, że miesięczną podstawę wymiaru składek na obowiązkowe ubezpieczenia społeczne, tj. ubezpieczenie emerytalne, rentowe, chorobowe i wypadkowe, M. D., jako pracownika płatnika składek A. D., stanowi od 5 kwietnia 2017 roku kwota 2.000,00 zł, tj. kwota minimalnego wynagrodzenia obowiązującego w tym okresie. W uzasadnieniu decyzji, organ rentowy wskazał, iż przedłożona dokumentacja, potwierdza okoliczność wykonywania pracy przez ubezpieczoną jednakże wątpliwości budzi wysoka podstawa wymiaru składek na obowiązkowe ubezpieczenia społeczne. Ponadto, poprzednio zatrudniony pracownik, wykonujący obowiązki na tożsamym stanowisku co wnioskodawczyni,
był zatrudniony z minimalną podstawą wymiaru składek. Jednocześnie brak jest wyjaśnień
co do zasadności tak znacznego wzrostu wynagrodzenia. Organ rentowy wskazał również,
że wnioskodawczyni, przed zgłoszeniem do ubezpieczeń, przez płatnika składek, podlegała ubezpieczeniom społecznym jako osoba prowadząca pozarolniczą działalność gospodarczą
i opłacała składki na ubezpieczenia społeczne od minimalnej podstawy ich wymiaru,
tj. w 2017 roku była to kwota wynosząca 2.557,80 zł. Dodatkowo, z przedłożonych do akt sprawy dokumentów księgowych wynika, że płatnika nie było stać na zatrudnienie pracownika z tak wysokim wynagrodzeniem. Tym samym, w ocenie organu rentowego, brak było przesłanek do ustalenia wynagrodzenia w wysokości 7.100 zł brutto miesięcznie. Ubezpieczona została zatrudniona 5 kwietnia 2017 roku, natomiast, niezdolność do pracy
z powodu choroby w okresie ciąży, powstała od 11 września 2017 roku. Zawarcie przedmiotowej umowy o pracę, z tak wysokim wynagrodzeniem, miało na celu uzyskanie prawa do wysokich świadczeń z ubezpieczenia społecznego – zasiłku chorobowego,
a następnie zasiłku macierzyńskiego i nosiło znamiona czynności pozornej.

( decyzja – k. 109 – 111 akta ZUS)

Odwołanie od powyższej decyzji złożyła wnioskodawczyni, żądając jej zmiany poprzez ustalenie, iż miesięczną podstawę wymiaru składek na obowiązkowe ubezpieczenia społeczne, od 5 kwietnia 2017 roku, stanowi kwota 7.100 zł brutto. Odwołująca wskazała,
że ustalenie wysokości wynagrodzenia na poziomie 7.100 zł brutto, należało do woli stron stosunku pracy i mieściło się w graniach wynagrodzenia, przyznawanego na tego typu stanowisku pracy na rynku, a ocena wysokości wynagrodzenia wnioskodawczyni przez organ rentowy jest w tym zakresie całkowicie dowolna i oderwana od obowiązujących stawek. Ponadto, organ rentowy nie wziął pod uwagę kwalifikacji i doświadczenia, jakie posiadała poprzednio zatrudniona osoba, a jakimi dysponuje wnioskodawczyni, co miało wpływ na wysokość ustalonego wynagrodzenia. W zakresie wcześniejszego prowadzenia działalności gospodarczej przez odwołującą, podkreślono, że powyższa argumentacja jest pozbawiona znaczenia prawnego w sprawie, zatem nie zasługuje na uwzględnienie. Ubezpieczona zaznaczyła również, że skoro umowa o pracę była faktycznie wykonywana to nie może być mowy o pozorności w rozumieniu przepisów Kodeksu cywilnego. Mając na uwadze powyższe, odwołująca uznała przedmiotową decyzję za krzywdzącą.

(odwołanie – k. 3 – 10)

W odpowiedzi na odwołanie Zakład Ubezpieczeń Społecznych, I Oddział w Ł., wniósł o oddalenie odwołania. W uzasadnieniu organ rentowy przytoczył argumentację jak
w zaskarżonej decyzji.

(odpowiedź na odwołanie – k. 13 – 14)

Na rozprawie poprzedzającej wydanie wyroku pełnomocnik wnioskodawczyni poparł odwołanie. Płatnik składek przyłączyła się do stanowiska pełnomocnika wnioskodawczyni. Pełnomocnik organu rentowego wniósł o oddalenie odwołania oraz o zasądzenie kosztów zastępstwa procesowego biorąc pod uwagę kwotę 19.443 złotych, jako wartość przedmiotu sporu.

(e – protokół rozprawy z 14 maja 2018 roku – 00:25:21 – 00:47:08 – k. 121, płyta CD)

Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny

M. D. urodziła się (...). W dniu 11 marca 2010 roku ukończyła studia wyższe w Uniwersytecie Przyrodniczym we W. na kierunku weterynaria, uzyskując tytuł lekarza weterynarii.

(dyplom ukończenia studiów wyższych – k. 98 akta ZUS)

Wnioskodawczyni, w okresie od 15 lipca 2010 roku do 31 stycznia 2013 roku, była zatrudniona w (...) Szpital dla koni lekarzy weterynarii, Złoto – S. Sp. p. na stanowisku asystenta lekarza weterynarii w pełnym wymiarze czasu pracy. Ubezpieczona otrzymywała wynagrodzenie w wysokości minimalnego wynagrodzenia za pracę.

W okresie od 18 października 2010 roku do 28 lutego 2017 roku wnioskodawczyni świadczyła usługi dla Powiatowego Lekarza Weterynarii w K. na podstawie umów zlecenia. Do obowiązków M. D. należało między innymi sprawowanie nadzoru nad ubojem zwierząt rzeźnych, ocena mięsa i nadzoru nad przestrzeganiem przepisów o ochronie zwierząt w trakcie uboju.

Wnioskodawczyni z tytułu usług świadczonych na podstawie umów zlecenia zyskała dochody wynoszące:

- 22.074,40 zł w 2010 roku;

- 92.051,51 zł w 2011 roku;

- 5.147,87 zł oraz 7.177,39 zł w 2012 roku;

- 67.227,20 zł w 2013 roku;

- 84.206,90 zł w 2014 roku;

- 71.629,08 zł oraz 13.181,26 zł w 2015 roku;

- 76.393,27 zł w 2016 roku.

W okresie od 1 marca 2013 roku do 5 kwietnia 2017 roku M. D. prowadziła działalność gospodarczą. Przez pierwsze dwa lata prowadzenia działalności gospodarczej, wnioskodawczyni korzystała z preferencyjnych składek na ubezpieczenia społeczne czyli w niższej wysokości. Następnie zadeklarowała najniższą podstawę wymiaru składek.

(świadectwo pracy – k. 94 akta ZUS informacja z (...) k. 37, umowy zlecenia –
k. 71 – 107, informacja o dochodach oraz pobranych zaliczkach na podatek dochodowy – PIT-11 – k. 53 – 70, zeznania wnioskodawczyni – e – protokół rozprawy z dnia 9 kwietnia 2018 roku – 00:03:03 – 00:27:40 – k. 50, płyta CD w zw. z e – protokołem rozprawy z dnia 14 maja 2018 roku – 00:03:09 – 00:16:36 – k. 121, płyta CD)

A. D. prowadzi działalność gospodarczą od 26 maja 2016 roku.

(informacja z (...) k. 46)

M. D. została zatrudniona w Gabinecie Weterynaryjnym A. D. na stanowisku lekarza weterynarii. Umowa została zawarta 5 kwietnia 2017 roku na okres próbny, tj. od 5 kwietnia 2017 roku do 4 maja 2017 roku. Jako miejsce wykonywania pracy wskazano siedzibę gabinetu weterynaryjnego, tj. adres Plac (...)
w K.. Wynagrodzenie zasadnicze brutto wynosiło 7.100,00 zł brutto, przy pełnym wymiarze czasu pracy. Ubezpieczona przedstawiła także orzeczenie lekarskie stwierdzające brak przeciwwskazań do wykonywania pracy na stanowisku lekarza weterynarii.

W dniu 5 maja 2017 roku strony zawarły umowę o pracę na czas nieokreślony. Wnioskodawczyni pracowała na tożsamym stanowisku. Nie uległy zmianie warunki zatrudnienia, tj. wysokość wynagrodzenia oraz wymiaru czasu pracy.

(umowa o pracę – k. 28 i 34, orzeczenie lekarskie – k. 29)

Do zakresu obowiązków odwołującej należało:

- badanie i ocena stanu zdrowia zwierząt;

- rozpoznawanie i leczenie chorób zwierząt;

- przeprowadzanie zabiegów chirurgicznych;

- prowadzenie dokumentacji;

- sprzedaż preparatów weterynaryjnych i artykułów zoologicznych;

- utrzymywanie porządku na stanowisku pracy;

- wyjazdy w teren oraz przeprowadzanie wizyt domowych;

- przeprowadzanie zabiegów pielęgnacyjnych zwierząt.

(pisemny zakres obowiązków – k. 23)

Wnioskodawczyni poznała A. D. podczas świadczenia usług dla Powiatowego Lekarza Weterynarii w ubojni (...). Powodem zatrudnienia ubezpieczonej było rozwiązanie umowy z poprzednim pracownikiem, A. S..

(świadectwo pracy A. S. – k. 110, dokumentacja osobowa pracownika, zeznania płatnika składek A. D. – e – protokół rozprawy z dnia 9 kwietnia 2018 roku – 00:27:40 – 00:54:40 – k. 50, płyta CD w zw. z e – protokołem rozprawy z dnia 14 maja 2018 roku – 00:18:52 – 00:24:54 – k. 121, płyta CD, zeznania wnioskodawczyni – e – protokół rozprawy z dnia 9 kwietnia 2018 roku – 00:03:03 – 00:27:40 – k. 50, płyta CD w zw. z e – protokołem rozprawy z dnia 14 maja 2018 roku – 00:03:09 – 00:16:36 – k. 121, płyta CD)

Wnioskodawczyni otrzymywała wynagrodzenie w formie gotówkowej. Swoją obecność w pracy potwierdzała podpisami na liście obecności.

(zeznania płatnika składek A. D. – e – protokół rozprawy z dnia 9 kwietnia 2018 roku – 00:27:40 – 00:54:40 – k. 50, płyta CD w zw. z e – protokołem rozprawy z dnia 14 maja 2018 roku – 00:18:52 – 00:24:54 – k. 121, płyta CD)

Wnioskodawczyni o ciąży dowiedziała się 18 marca 2017 roku. Była wtedy
w czwartym tygodniu ciąży. Z uwagi na stan zdrowia od 11 września 2017 roku wnioskodawczyni była niezdolna do pracy. Dziecko urodziła 16 listopada 2017 roku.

(karta ciąży – k. 40 – 41, zeznania wnioskodawczyni – e – protokół rozprawy z dnia
9 kwietnia 2018 roku – 00:03:03 – 00:27:40 – k. 50, płyta CD w zw. z e – protokołem rozprawy z dnia 14 maja 2018 roku – 00:03:09 – 00:16:36 – k. 121, płyta CD)

W okresie ciąży wnioskodawczyni nie jeździła do trudnych i wymagającychzabiegów.

Ze względu na niezdolność do pracy wnioskodawczyni, płatnik składek A. D., nie zatrudniła żadnego pracownika na czas jej nieobecności. Czynności wnioskodawczyni wykonywała płatniczka.

(zeznania płatnika składek A. D. – e – protokół rozprawy z dnia 9 kwietnia 2018 roku – 00:27:40 – 00:54:40 – k. 50, płyta CD w zw. z e – protokołem rozprawy z dnia 14 maja 2018 roku – 00:18:52 – 00:24:54 – k. 121, płyta CD)

A. D. w ramach prowadzonej działalności gospodarczej rozlicza się na podstawie księgi przychodów i rozchodów. W 2016 roku wykazana została strata
w wysokości -15.660,11 zł.

(podsumowanie księgi przychodów i rozchodów za 2016 rok – k. 33)

W latach 2015 – 2017 w Gabinecie Weterynaryjnym A. D. zatrudnione były poza wnioskodawczynią następujące osoby:

- J. R. na stanowisku technika weterynarza w okresie od 7 stycznia 2015 roku do 31 lipca 2015 roku, w wymiarze ¼ etatu, na podstawie umowy o pracę,
z wynagrodzeniem w wysokości ¼ najniższego wynagrodzenia za pracę;

- A. S. na stanowisku lekarza weterynarii w okresie od 24 czerwca 2015 roku do 31 grudnia 2016 roku, w pełnym wymiarze czasu pracy, na podstawie umowy
o pracę, z wynagrodzeniem minimalnym za pracę.

(wykaz zatrudnionych pracowników – k. 32)

A. S. , urodzona (...), uzyskała prawo do wykonywania zawodu lekarza weterynarii w dniu 19 maja 2005 roku.

(uchwała – k. 110, dokumentacja osobowa pracownika- k. 110 )

W dniu 24.06.2015. płatnik przeprowadziła szkolenie A. S., w godzinach 10-12, z zakresu przepisów bhp i zasad udzielania pierwszej pomocy.

(dokumentacja osobowa - , zaświadczenie o ukończeniu szkolenia w dziedzinie bhp z dnia 24.06.2015r. k. 110)

Średnie miesięczne wynagrodzenie, brutto, na stanowisku lekarza weterynarii wynosi 3.649,00 zł.

(zestawienie zarobków – wydruk z internetu k. 117)

Przedstawiony powyżej stan faktyczny został ustalony w oparciu o dokumenty, znajdujące się w aktach sprawy oraz aktach organu rentowego, których prawdziwość oraz wiarygodność, nie została zakwestionowana przez żadną ze stron postępowania, a także częściowo na podstawie zeznań ubezpieczonej oraz zainteresowanej.

Oceniając, zebrany w sprawie materiał dowodowy, Sąd nie dał wiary zeznaniom wnioskodawczyni oraz płatniczki, w zakresie, w jakim uzasadniały przyznanie wynagrodzenia za pracę w wysokości 7.100,00 zł brutto. W ocenie Sądu, w świetle zgromadzonego w postępowaniu, materiału dowodowego, brak jest – racjonalnego, uzasadnienia podwyższenia wynagrodzenia wnioskodawczyni, do
wysokości, stwierdzonej, w łączącej strony umowie.

Należy podkreślić, że poprzednio zatrudniona osoba, na tożsamym stanowisku co wnioskodawczyni – lekarz weterynarii, zatrudniona została ze znacznie niższym wynagrodzeniem. Co prawda, zarówno wnioskodawczyni jak i płatnik, w toku procesu próbowały wykazać,
że poprzedni pracownik wymagał odpowiedniego przeszkolenia oraz nie wykonywał trudnych zabiegów, jednakże trudno zgodzić się z powyższym stwierdzeniem. Bezspornym jest, że A. S. uzyskała prawo do wykonywania zawodu już w 2005 roku, podczas, gdy wnioskodawczyni ukończyła studia na kierunku weterynarii w 2010 roku. A. S. posiadała, zatem, znacznie większe doświadczenie zawodowe, a mimo to otrzymywała wynagrodzenie w wysokości najniższego wynagrodzenia za pracę. Tym samym, przedstawiona argumentacja nie zasługuje na uwzględnienie. Ponadto, średnie zarobki na stanowisku lekarza weterynarii w skali kraju, jak wskazują statystyki, również znacznie odbiegają od wysokości wynagrodzenia zaoferowanego wnioskodawczyni.

Sąd Okręgowy odmówił wiary zeznaniom zainteresowanej w zakresie, w jakim argumentowała, że zaproponowała odwołującej, atrakcyjne wynagrodzenie w celu zachęcenia jej do pracy. Powyższe zeznania są niewiarygodne także z uwagi na analizę sytuacji finansowej, prowadzonej przez płatnika, działalności gospodarczej. W załączonym do akt sprawy podsumowaniu księgi przychodów i rozchodów za 2016 rok widnieje znaczna strata co poddaje w wątpliwość możliwości finansowe zainteresowanej do opłacania tak wysokiego wynagrodzenia dla pracownika. Ponadto, w okresie niezdolności do pracy wnioskodawczyni nikt nie został zatrudniony na jej miejsce co jedynie utwierdza Sąd Okręgowy w przekonaniu, że po stronie pracodawcy nie istniała potrzeba ekonomiczna zatrudniania pracownika a już tym bardziej za tak wysoką stawkę, odbiegającą znacząco od stawek rynkowych.

Kolejnym argumentem jest również okoliczność, iż w okresie prowadzenia działalności gospodarczej przez wnioskodawczynię zadeklarowała ona najniższą podstawę wymiaru składek. Oczywiście można podnieść, że na podstawie umów zlecenia
z Powiatowym Lekarzem Weterynarii uzyskiwała wynagrodzenie zbliżone do tego jakie widnieje w przedmiotowej umowie o pracę zawartej z zainteresowaną, jednakże w ocenie Sądu rozbieżność ta wynika z całkowicie odmiennego charakteru pracy oraz zakresu obowiązków. Dodatkowo, gdy wnioskodawczyni podjęła pracę w (...) Szpital dla koni, gdzie została zatrudniona na podstawie umowy o pracę, również otrzymywała wynagrodzenie w wysokości wynagrodzenia minimalnego za pracę.

Znamiennym jest także fakt, że ubezpieczona podpisała umowę o pracę w okresie,
w jakim wiedziała, że jest w ciąży a ponadto znała już wcześniej zainteresowaną z innego miejsca pracy. Należy podkreślić, że samo podjęcie zatrudnienia w okresie ciąży nie jest
w żaden sposób zabronione, a także organ rentowy nie zakwestionował samego wykonywania pracy przez wnioskodawczynię. Wątpliwości budzi natomiast wysokość wynagrodzenia, które w niedługim czasie miało stanowić podstawę do uzyskania świadczeń z tytułu ubezpieczeń społecznych na znacznie wyższym poziomie niż z tytułu prowadzonej działalności gospodarczej.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje

Odwołanie jest niezasadne i nie zasługuje na uwzględnienie.

Zgodnie z treścią art. 6 ust. 1 pkt 1, art. 8 ust. 1, art. 11 ust. 1, art.12 ust. 1 i art. 13 ustawy z dnia 13 października 1998 roku o systemie ubezpieczeń społecznych (t. j. Dz. U. z 2017 r., poz. 1778) pracownicy, to jest osoby fizyczne pozostające w stosunku pracy, podlegają obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym: emerytalnemu, rentowym, chorobowemu
i ubezpieczeniu wypadkowemu w okresie od nawiązania stosunku pracy do dnia jego ustania.

Stosownie do treści art. 1 ust. 1 ustawy z dnia 25 czerwca 1999 roku o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (t. j. Dz. U.
z 2017 r., poz. 1368) osobom tym, w razie choroby lub macierzyństwa, przysługują świadczenia pieniężne na warunkach i w wysokości określonych ustawą.

Na mocy art. 18 ust. 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe ubezpieczonych wymienionych w art. 6 ust. 1 pkt 1-3 i pkt 18a stanowi przychód, o którym mowa w art. 4 pkt 9 i 10, z zastrzeżeniem
ust. 1a i 2, ust. 4 pkt 5 i ust. 12. Podstawę wymiaru składek na ubezpieczenie chorobowe oraz ubezpieczenie wypadkowe stanowi podstawa wymiaru składek na ubezpieczenie emerytalne
i ubezpieczenia rentowe, z zastrzeżeniem ust. 2 i ust. 3. (art. 20 ust. 1 powołanej ustawy).

Jak wynika z powołanych wyżej przepisów wysokość wynagrodzenia uzgodnionego przez strony stosunku pracy ma na gruncie prawa ubezpieczeń społecznych istotne znaczenie z uwagi na to, że ustalanie podstawy wymiaru składki z tytułu zatrudnienia
w ramach stosunku pracy następuje w oparciu o przychód, o którym mowa w ustawie
o podatku dochodowym od osób fizycznych, a więc w oparciu o wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne, a w szczególności wynagrodzenie zasadnicze, wynagrodzenie za godziny nadliczbowe, czy różnego rodzaju dodatki, nagrody, premie itp. Umowa o pracę wywołuje zatem nie tylko skutki bezpośrednie, dotyczące wprost wzajemnych relacji między pracownikiem i pracodawcą, lecz także dalsze, pośrednie, również w dziedzinie ubezpieczeń społecznych, kształtując stosunek ubezpieczenia społecznego, w tym wysokość składki,
co w konsekwencji prowadzi do uzyskania odpowiednich świadczeń. Oznacza to, że ocena postanowień umownych może i powinna być dokonywana także z punktu widzenia prawa ubezpieczeń społecznych, a więc nie tylko z punktu widzenia interesu pracownika (ubezpieczonego), ale także przez pryzmat interesu publicznego.

Według art. 83 ust. 1 pkt 3 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, ZUS wydaje decyzje w zakresie indywidualnych spraw, dotyczących w szczególności ustalania wymiaru składek i ich poboru, a także umarzania należności z tytułu składek.

Zgodnie z utrwalonym stanowiskiem Sądu Najwyższego, Zakład Ubezpieczeń Społecznych może kwestionować wysokość wynagrodzenia stanowiącego podstawę wymiaru składek, jeżeli okoliczności sprawy wskazują, że zostało wypłacone na podstawie umowy sprzecznej z prawem, zasadami współżycia społecznego lub zmierzającej do obejścia prawa ( por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 19 maja 2009 roku, III UK 7/09, LEX nr 509047,
a także uchwała Sądu Najwyższego z dnia 27 kwietnia 2005 roku, II UZP 2/05, OSNP 2005, Nr 21, poz. 338 oraz wyrok Sądu Najwyższego z dnia 19 września 2007 roku, III UK 30/07, publ. LEX nr 896060).

Oczywiście, stanowisko organu rentowego podlega kontroli sądowej, w ramach postępowania w sprawach z zakresu ubezpieczeń społecznych.

W rozpoznawanej sprawie, wnioskodawczyni w dniu 5 kwietnia 2017 roku zawarła
z A. D. umowę o pracę na okres próbny, a następnie na czas nieokreślony,
na stanowisku lekarza weterynarii, z wynagrodzeniem 7.100,00 zł brutto. Postępowanie,
w rozpoznawanej sprawie, zmierzało do ustalenia, czy w rzeczywistości tak wysokie wynagrodzenie, było wypłacane oraz czy istniały podstawy ekonomiczne do zaoferowania wnioskodawczyni wynagrodzenia na takim poziomie.

W tym miejscu wskazać należy, że ustalenie w umowie o pracę, rażąco wysokiego wynagrodzenia za pracę, może być w konkretnych okolicznościach, uznane za nieważne jako dokonane z naruszeniem zasad współżycia społecznego, polegającym na świadomym osiąganiu, nieuzasadnionych korzyści z systemu ubezpieczeń społecznych kosztem innych uczestników tego systemu - art. 58 § 3 k. c. w związku z art. 300 k. p. ( tak też SN w: wyroku
z dnia 9 sierpnia 2005 roku, sygn. akt III UK 89/05, OSNP 2006/11-12/192, LEX nr 182780; wyroku z dnia 4 sierpnia 2005 roku, II UK 16/05, opubl. OSNP 2006/11-12/191, LEX
nr (...), wyroku z dnia 19 maja 2009 roku, III UK 7/09, LEX nr 509047).

Celem sądu było, zatem, ustalenie prawidłowości określenia wysokości wynagrodzenia wnioskodawczyni.

Sąd Okręgowy dokonał tego, na podstawie dokumentacji, znajdującej się
w aktach sprawy, w tym w aktach ZUS, a także na podstawie zeznań wnioskodawczyni oraz płatnika składek. W ocenie Sądu Okręgowego, ustalona przez strony wysokość wynagrodzenia rażąco odbiega od stawek rynkowych oraz stoi w opozycji do wysokości wynagrodzenia, jakie otrzymywał poprzedni pracownik na tożsamym stanowisku, wykonując, podobne czynności
a posiadający dłuższe doświadczenie zawodowe.

Ponadto, w czasie niezdolności do pracy wnioskodawczyni, nikt nie został zatrudniony na czas jej nieobecności, co przy ustaleniu, iż działalność gospodarcza prowadzona przez zainteresowaną przynosiła znaczące straty, utwierdza Sąd w przekonaniu, że nie było ekonomicznej potrzeby zatrudniania pracownika za tak wysokie wynagrodzenie.

Powyższe oznacza, że celem stron było uzyskanie możliwie jak najwyższych świadczeń z ubezpieczeń społecznych, bowiem, w momencie zawierania przedmiotowej umowy o pracę odwołująca wiedziała, że jest w ciąży. Dodatkowo, wnioskodawczyni z tytułu prowadzonej działalności gospodarczej, zadeklarowała najniższą podstawę wymiaru składek, zatem nie mogłaby liczyć na tak wysokie świadczenia, jak na podstawie, zawartej umowy
o pracę z płatnikiem.

Kwestią sporną w sprawie pozostawało zatem, czy zachodziły przesłanki do ustalenia, że M. D., powinna być objęta ubezpieczeniem społecznym z podstawą wymiaru składek, od jakiej płatnik rozliczył składki, czy też jak chciał tego organ rentowy
– podstawa wymiaru składek powinna zostać obniżona do wysokości 2.000,00 zł.

Należało zatem ustalić, czy postanowienia umowy o pracę z 5 kwietnia 2017 roku były sprzeczne z zasadami współżycia społecznego, tym samym czy były nieważne (art. 58 § 2 k. c.). Powyższe sprowadza się do rozstrzygnięcia podstawowej kwestii – czy wysokość wynagrodzenia wypłacona wnioskodawczyni za jej pracę była godziwa, to znaczy czy wynagrodzenie to stanowiło ekwiwalentne wynagrodzenie do rodzaju, ilości i jakości pracy oraz wymaganych kwalifikacji.

Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 4 sierpnia 2005 roku ( II UK 320/04, OSNP 2006 nr 7-8, poz. 122) stwierdził, że cel zawarcia umowy o pracę w postaci osiągnięcia świadczeń
z ubezpieczenia społecznego nie jest sprzeczny z ustawą (art. 58 § 1 k. c.). Natomiast
w wyroku z dnia 25 stycznia 2005 roku ( II UK 141/04, OSNP 2005 Nr 15, poz. 235) Sąd Najwyższy wskazał, że stronom umowy o pracę, na podstawie której rzeczywiście były wykonywane obowiązki i prawa płynące z tej umowy, nie można przypisać działania w celu obejścia ustawy (art. 58 § 1 k.c. w zw. z art. 300 k. p.).

Zgodnie bowiem z art. 58 § 2 k. c. nieważna jest czynność prawna sprzeczna
z zasadami współżycia społecznego, wyrażająca się m.in. poprzez ustanowienie rażąco wygórowanego, a zatem niegodziwego wynagrodzenia. Tym samym, uzasadnionym jest twierdzenie, że ustanowienie, w umowie o pracę, nadmiernie wysokich wynagrodzeń, może być sprzeczne z zasadami współżycia społecznego, bowiem fakt, że cel zawarcia umowy o pracę, w postaci osiągnięcia świadczeń z ubezpieczenia społecznego, nie jest sprzeczny z ustawą, nie może oznaczać akceptacji dla nagannych i nieobojętnych społecznie, zachowań, korzystania ze świadczeń z ubezpieczeń społecznych, przy zawieraniu umów o pracę na stosunkowo krótki okres, przed zajściem zdarzenia generującego uprawnienie do świadczenia z ubezpieczenia społecznego, lub ustaleniu wysokiego wynagrodzenia w celu uzyskania przez osobę ubezpieczoną, naliczonych, od takiej podstawy, świadczeń z ubezpieczenia społecznego.

Mając na uwadze powyższe, należy podkreślić, że co do zasady, z jednej strony wynagrodzenie za pracę ma stanowić wartość godziwą, z drugiej zaś, ma odpowiadać rodzajowi pracy, kwalifikacjom wymaganym przy jej wykonywaniu i ma stanowić ekwiwalent za ilość i jakość świadczonej pracy.

Odnosząc powyższe rozważania do ustalonego w sprawie stanu faktycznego, Sąd stwierdza, że ustalona wysokość wynagrodzenia ubezpieczonej M. D. może zostać uznana za wygórowaną, bowiem było to wynagrodzenie, znacznie odbiegające od stawek rynkowych oraz wynagrodzenia poprzedniego pracownika, jak również wynagrodzenia, jakie otrzymywała wnioskodawczyni w poprzednim miejscu pracy, będąc zatrudnioną na podstawie umowy o pracę.

Sąd miał na uwadze, obowiązującą, w systemie ubezpieczeń społecznych, zasadę solidaryzmu, i uwzględniając , opisane i ocenione przez Sąd, podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne, uiszczane , w trakcie – aktywności zawodowej, przez wnioskodawczynię i podstawę , zadeklarowaną w trakcie zatrudnienia u płatniczki, i uwzględniając te wysokości podstaw, Sąd uznał naruszenie zasady solidaryzmu – art. 2a z dnia 13 października 1998 roku o systemie ubezpieczeń społecznych (t. j. Dz. U. z 2017 r., poz. 1778).

Mając powyższe na uwadze, na podstawie (...) § 2 k. p. c. Sąd zmienił zaskarżoną decyzję i stwierdził, że miesięczną podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne M. D. z tytułu zatrudnienia na podstawie umowy o pracę z A. D. stanowi, od 5 kwietnia 2017 roku, kwota 2.000,00 złotych.

W przedmiocie kosztów Sąd orzekł na podstawie art. 98 § 1 i § 3 k. p. c. w zw. z art. 100 k. p. c. Sąd Okręgowy zasądził od wnioskodawczyni oraz zainteresowanej na rzecz Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, I Oddziału w Ł., kwotę po 3.600,00 złotych tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego – stosownie do treści § 2 pkt 5 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych (t. j. Dz. U. z 2018 r., poz. 265 ), uwzględniając uchwałę Sądu Najwyższego z dnia 20.07.2016r. III U ZP 2/16..

ZARZĄDZENIE

Odpis wyroku wraz z uzasadnieniem doręczyć pełnomocnikowi organu rentowego.

K. J.