Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 16 października 2018 r.

Sąd Rejonowy w Ciechanowie I Wydział Cywilny

w składzie:

Przewodniczący – SSR Lidia Kopczyńska

Protokolant - Elżbieta Marciniak

po rozpoznaniu w dniu 2 października 2018 r. w Ciechanowie

na rozprawie

sprawy z powództwa M. J.

przeciwko A. A.

o zadośćuczynienie

orzeka

I.  zasądza od pozwanego A. A. na rzecz powoda M. J. kwotę 8000 zł (osiem tysięcy złotych) z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od uprawomocnienia się wyroku do dnia zapłaty;

II.  nakazuje Skarbowi Państwa (Sądowi Rejonowemu w Ciechanowie) wypłacenie adwokatowi J. P. kwotę 1200 zł (jeden tysiąc dwieście złotych) tytułem wynagrodzenia za reprezentowanie pozwanego A. A.;

III.  zasądza od pozwanego A. A. na rzecz powoda M. J. kwotę 2104,58 zł (dwa tysiące sto cztery złote pięćdziesiąt osiem groszy) tytułem zwrotu kosztów procesu.

Sygn. akt I C 856/15

UZASADNIENIE

Powód M. J., reprezentowany przez adwokata G. R., w pozwie z dnia 8 września 2015 r. wnosił o zasądzenie od pozwanego A. A. kwoty 4000 zł z ustawowymi odsetkami od dnia uprawomocnienia się wyroku do dnia zapłaty tytułem zadośćuczynienia pieniężnego za doznaną krzywdę na podstawie art. 445§1 k.c.. Ponadto wnosił o zasądzenie kosztów procesu.

W trakcie procesu, pismem z dnia 2 października 2018 r., powód rozszerzył powództwo i ostatecznie wnosił o zasądzenie od pozwanego kwoty 8000 zł tytułem zadośćuczynienia (pismo k. 107 akt).

W uzasadnieniu pozwu powód wskazał, że w dniu 5 września 2015 r. na ul (...) w G. A. A. uderzył pięścią w okolice prawej części twarzy i prawego ucha M. J., wówczas 16 letniego. W wyniku uderzenia powód doznał rozstroju zdrowia. Ponieważ pozwany do chwili obecnej nie wypłacił stosownego zadośćuczynienia, powód wniósł niniejszy pozew.

Pozwany A. A. wnosił o oddalenie powództwa w całości. Pozwany nie kwestionował faktu, iż na skutek uderzenia powód doznał rozstroju zdrowia. Przyznał również, że do chwili obecnej nie zapłacił zadośćuczynienia. A. A. wnosił o oddalenie powództwa z tego względu, iż obrażenia powoda nie były znaczne, a ponadto zły stan majątkowy pozwanego nie pozwala mu na wypłatę zadośćuczynienia. Pozwany wnosił także o przyznanie pełnomocnika z urzędu.

Postanowieniem z dnia 18 sierpnia 2017 r. dla pozwanego A. A. został ustanowiony pełnomocnik z urzędu. Dziekan Okręgowej Rady Adwokackiej w P. wyznaczył adwokat J. P. do reprezentowania pozwanego (postanowienie k. 43 akt, pismo k. 52 akt).

Pełnomocnik pozwanego wnosił o oddalenie powództwa w całości oraz przyznanie należności za reprezentowanie pozwanego oświadczając, że należność nie została uiszczona w całości ani w części.

Na podstawie zgromadzonego materiału dowodowego Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 5 września 2015 r. w G. A. A. uderzył nieletniego M. J. pięścią w głowę, w wyniku czego powód doznał obrażeń ciała w postaci perforacji błony bębenkowej ucha prawego skutkującego rozstrojem zdrowia na okres powyżej siedmiu dni. Wyrokiem z dnia 22 listopada 2016 r. Sąd Rejonowy w Ciechanowie II Wydział Karny uznał za winnego A. A. tego że poprzez swoje zawinione działanie – uderzenie pięścią w głowę M. J. - spowodował uszczerbek na jego zdrowiu tj. popełnienia przestępstwa z art. 157§1 k.k. Wyrok jest prawomocny (dowód: wyrok k. 97 akt II K 24/16 tutejszego Sądu).

Z powodu doznanego urazu u M. J. doszło do stłuczenia tkanek miękkich około policzka prawego oraz pourazowego pęknięcia błony bębenkowej ucha prawego, co spowodowało dolegliwości w postaci niewielkiego niedosłuchu w tym uchu oraz subiektywnie odczuwany szum uszny. Uszkodzenie błony bębenkowej nie było trwałe ponieważ nastąpiło pełne zarośnięcie perforacji bez powikłań. Pozostałością po tym zdarzeniu jest niewielki niedosłuch w uchu prawym oraz trwałe niewielkie uszkodzenie słuchu w uchu prawym. Trwały uszczerbek na zdrowiu wynosi 5% (dowód: opinia biegłego laryngologa S. K. k. 82-85 akt).

Powód M. J. ma obecnie 19 lat, w chwili zdarzenia miał 16 lat. Jest uczniem Technikum w C. i ma zamiar pracować w zawodzie mechanika samochodowego. Doznany uraz ogranicza powoda w prowadzeniu aktywnego życia, w szczególności uprawiania sportu (dowód: zeznania powoda M. J. k. 68-69, 111-112 akt).

Pozwany A. A. obecnie ma lat 38, jest żonaty, ma na utrzymaniu czworo dzieci. Jest z zawodu stolarzem i pracuje na pół etatu w zakładzie stolarskim. Leczy się psychiatrycznie z powodu choroby afektywnie dwubiegunowej. Pozwany nie ma żadnego majątku. Do chwili obecnej pozwany nie zapłacił powodowi żadnego zadośćuczynienia (dowód: zeznania pozwanego A. A. k. 35, 70-71, 112 akt, zaświadczenia k. 108-110 akt).

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił w oparciu o dokumenty w aktach sprawy II K 24/16 tutejszego Sądu, dokumenty znajdujące się w aktach niniejszej sprawy, zeznania powoda M. J. k. 68-69, 111-112 akt, zeznania pozwanego A. A. k. 35, 70-71, 112 akt oraz opinię biegłego laryngologa S. K. k. 82-85 akt.

Sąd uwzględnił dokumenty znajdujące się w dołączonych aktach sprawy i zebrane w sprawie niniejszej. Prawdziwość zgromadzonych w sprawie dokumentów nie była przez strony kwestionowana i nie budzi wątpliwości.

Sąd dał wiarę zeznaniom powoda i pozwanego, są one ze sobą zgodne, wzajemnie się uzupełniają i znalazły one potwierdzenie w zebranych w sprawie dokumentach. Pozwany nie kwestionował swojej odpowiedzialności co do zasady oraz skutków w postaci uszkodzenia ciała powoda. Fakt popełnienia przestępstwa został stwierdzony prawomocnym wyrkiem z dnia 22 listopada 2016 r.. wydanym w sprawie II K 86/17 tutejszego Sądu. Zgodnie z 11 k.p.c. ustalenia wydanego w postępowaniu karnym prawomocnego wyroku skazującego co do popełnienia przestępstwa wiążą sąd w postępowaniu cywilnym. W sprawie stan faktyczny, odnośnie zdarzenia i jego skutków dla powoda, był niesporny pomiędzy stronami. Przedmiotem sporu był stopień trwałego uszczerbku na zdrowiu powoda i wynikająca z tego wysokość zadośćuczynienia.

Stopień uszczerbku na zdrowiu powoda Sąd ustali w oparciu o opinię biegłego laryngologa S. K.. Sporządzona dla potrzeb niniejszej sprawy opinia zasługiwała na walor wiarygodności, gdyż sporządzona została przez osobę dysponującą odpowiednią wiedzą, poprzedzona analizą dokumentów. Opinię sporządzono w sposób rzeczowy i merytorycznie poprawny. Należy podkreślić, że strony nie zgłosiły zastrzeżeń do opinii.

Sąd zważył, co następuje:

Bezspornym w niniejszej sprawie jest, że miało miejsce zdarzenie skutkujące uszkodzeniem ciała u powoda, jak również to, że obowiązek naprawienia powstałej w wyniku tego wypadku szkody majątkowej spoczywa na pozwanym, jako sprawcy szkody. Pozwany zresztą nie kwestionował podstawy swej odpowiedzialności w toku niniejszego postępowania, a jedynie twierdził, iż jego sytuacja majątkowa jest na tyle zła, iż nie może spełnić świadczenia w wysokości żądanej przez powoda.

Kwestią nie budzącą wątpliwości i bezsporną pomiędzy stronami jest również rodzaj obrażeń jakich doznał powód i jego konsekwencji zdrowotnych. Pozwany nie kwestionował związku tych obrażeń z zadanym ciosem w głowę powodowi. Jak wynika z wyroku Sądu Rejonowego w Ciechanowie A. A. został uznany winnym popełnienia zarzucanego czynu i został za niego skazany.

Zgodnie z art. 11 k.p.c. ustalenia wydanego w postępowaniu karnym prawomocnego wyroku skazującego co do popełnienia przestępstwa wiążą sąd w postępowaniu cywilnym.

Odnosząc się do kwestii żądanego przez powoda zadośćuczynienia wskazać należy co następuje.

Zgodnie z treścią art. 445 § 1 k.c. oraz 444 k.c. sąd uprawniony jest do przyznania poszkodowanemu w sytuacji, w której doszło do uszkodzenia ciała lub rozstroju zdrowia odpowiedniej sumy stanowiącej rekompensatę za doznaną krzywdę (zadośćuczynienie). Ustawodawca poza wskazaniem, iż kwota przyznana tytułem zadośćuczynienia winna być wymierna do powstałej szkody nie wskazuje innych zasad ustalenia jej wysokości. Bogate orzecznictwo Sądu Najwyższego w tym zakresie wskazuje natomiast, iż przy ustaleniu wysokości zadośćuczynienia należy mieć na uwadze całokształt okoliczności sprawy nie wyłączając takich czynników jak wiek poszkodowanego, rozmiar doznanej krzywdy, nieodwracalność następstw wypadku, stopień cierpień fizycznych i psychicznych, ich intensywność, czas trwania, długotrwałość i przebieg procesu leczenia. Rolą zadośćuczynienia jest bowiem złagodzenie doznanej niewymiernej krzywdy poprzez wypłacenie nie nadmiernej lecz odpowiedniej sumy, w stosunku do doznanej krzywdy. Ustalenie jej wysokości powinno być, jak wielokrotnie wskazywał Sąd Najwyższy, dokonane w ramach rozsądnych granic, odpowiadających aktualnym warunkom i sytuacji majątkowej społeczeństwa przy uwzględnieniu, iż wysokość zadośćuczynienia musi przedstawiać ekonomicznie odczuwalną wartość.

Przenosząc powyższe rozważania na grunt niniejszej sprawy, Sąd uznał, iż co do zasady żądanie zadośćuczynienia jest zasadnym.

Oczywistym jest, iż doznane przez powoda urazy były tak rozległe, że nie tylko mają ale i będą mieć, nadal wpływ na psychiczną i fizyczną sferę życia powoda. Z opinii biegłego laryngologa wynika, że z powodu doznanego urazu u M. J. doszło do stłuczenia tkanek miękkich około policzka prawego oraz pourazowego pęknięcia błony bębenkowej ucha prawego, co spowodowało dolegliwości w postaci niewielkiego niedosłuchu w tym uchu oraz subiektywnie odczuwany szum uszny. Uszkodzenie błony bębenkowej nie było trwałe ponieważ nastąpiło pełne zarośnięcie perforacji bez powikłań. Pozostałością po tym zdarzeniu jest niewielki niedosłuch w uchu prawym oraz trwałe niewielkie uszkodzenie słuchu w uchu prawym. Trwały uszczerbek na zdrowiu wynosi 5%.

W wyroku Sąd Apelacyjny w Katowicach z dnia 30 stycznia 2013 r. (I ACa 917/12 , LEX nr 1271838) stwierdził, że wysokość sumy pieniężnej stanowiącej zadośćuczynienie za krzywdę, powinna być ustalona po uwzględnieniu wszelkich zachodzących okoliczności, zwłaszcza mających wpływ na rozmiar doznanej krzywdy. Określenie wysokości zadośćuczynienia powinno być więc dokonane z uwzględnieniem wszystkich zachodzących okoliczności danego przypadku. Tymi okolicznościami są, między innymi, nasilenie cierpień, długotrwałość choroby, stan ogólny poszkodowanego i jego trwałe następstwa. Poza tym, dla ustalenia wysokości zadośćuczynienia będzie mieć znaczenie wiek poszkodowanego, jego zawód, stosunki majątkowe stron, zachowanie się i postawa osoby odpowiedzialnej. Wszystkie te okoliczności muszą być analizowane indywidualnie w związku z osobą poszkodowanego. W sytuacji, gdy ze względu na ratowanie życia poszkodowanego nie gromadzono rachunków i faktur, a ścisłe udowodnienie wysokości żądania jest niemożliwe lub co najmniej nader utrudnione, uzasadnione jest zastosowanie art. 322 k.p.c. Jeżeli ścisłe udowodnienie wysokości renty w zakresie zwiększonych potrzeb poszkodowanego i zmniejszenia się jego powodzenia na przyszłość (art. 444 § 2 k.c.) jest niemożliwe lub nader utrudnione, to uzasadnione jest zastosowanie art. 322 k.p.c.

Powyższe orzeczenia mają zastosowanie do niniejszej sprawy. Ustalony stan faktyczny w niniejszej sprawie wskazuje, iż powód nie pogodził się z zaistniałym stanem rzeczy. Niewątpliwie pogodzenie się z taką sytuacją było dla powoda trudne tym bardziej, iż wypadek wydarzył się w momencie kiedy powód miał zaledwie 16 lat i był pełną życia osobą, która chciała podnosić swoje kwalifikacje zawodowe i miał plany zawodowe, które wymagały dobrego słuchu. Zdaniem Sądu powyższe okoliczności skutkują uznaniem, iż powodowi przysługuje zadośćuczynienie. Przy uwzględnieniu faktu, iż powód doznał trwałego 5% uszczerbku na zdrowiu, żądanie zasądzenia zadośćuczynienia w kwocie 8000 zł nie jest wygórowane. Uzyskana w ten sposób kwota zadośćuczynienia, w ocenie Sądu, jest świadczeniem na tyle wymiernym ekonomicznie, aby zrekompensować powodowi jego krzywdę. Trudna sytuacja majątkowa pozwanego nie powinna wpłynąć na obniżenie zadośćuczynienia z tego względu, iż pozwany może podjąć zatrudnienie na pełen etat w celu spłacenia zobowiązania, a nie pracować tak jak obecnie na pół etatu. Ponadto będąc osobą dorosłą, bo w chwili czynu mającą 38 lat, powinien liczyć się z konsekwencjami wynikającymi z pobicia nieletniego, bo 16 letniego powoda. Z tych względów Sąd uznał za zasadne przyznanie zadośćuczynienia w kwocie żądanej przez powoda.

Jeśli chodzi o początek daty płatności odsetek od zasądzonej kwoty z tytułu zadośćuczynienia, to stosownie do treści art. 481 § 1 k.c. wierzyciel może żądać odsetek za czas opóźnienia jeżeli dłużnik opóźnia się ze spełnieniem świadczenia, które jest wymagalne. Ponieważ powód wnosił o zasądzenie odsetek od dnia uprawomocnienia się orzeczenia, Sąd w tym zakresie roszczenie powoda uwzględnił.

O kosztach postępowania Sąd orzekł w oparciu o art. 98 k.p.c. obciążając nimi pozwanego w całości, ze względu na przegranie przez niego procesu. Na koszty składają się koszty poniesione wyłącznie przez powoda: opłata sądowa 400 zł, koszty związane ze sporządzeniem opinii 487,58 zł oraz koszty zastępstwa adwokackiego ustalone w oparciu o §6 pkt 4 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielone z urzędu (Dz.U.z 2013 poz. 461 z póź. zm.).

Ponieważ pozwany reprezentowany przez pełnomocnika z urzędu przegrał proces, Sąd zasądził od Skarbu Państwa na rzecz adwokata J. P. wynagrodzenie w wysokości określonej w §6 pkt 4 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 3 października 2016 r. w sprawie ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej przez adwokata z urzędu. Koszty nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu poniósł Skarb Państwa zgodnie z art. 29 ust. 1 pr. adw., art. 22 ³ ust. 1 u.r.p.

Z tych względów Sąd orzekł jak w wyroku.

Zarządzenie:(...)