Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 13 czerwca 2018 r. – Zakład Ubezpieczeń Społecznych I Oddział w Ł. stwierdził, że K. G. jako pracownik u płatnika składek Ł. G. nie podlega obowiązkowo ubezpieczeniom: emerytalnemu, rentowym, chorobowemu i wypadkowemu od dnia 4 stycznia 2018 r.

W uzasadnieniu decyzji ZUS podniósł, że dnia 6 stycznia 2018r. płatnik składek złożył za K. G. dokument zgłoszeniowy (...) z datą zgłoszenia do ubezpieczeń społecznych oraz ubezpieczeni zdrowotnego z tytułu zatrudnienia od 4 stycznia 2018r.

Z dokumentów zaewidencjonowanych w systemie informatycznym Zakładu wynika, iż płatnik składek od stycznia 2018r. do marca 2018r. złożył za ww imienne raporty miesięczne o należnych składkach i wypłaconych świadczeniach ZUS RCA, w których została wykazana podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne za miesiąc styczeń 2018r. w kwocie 1 900,00zł, za luty 2018r. w kwocie 2100,00zł oraz za marzec 2018r. w kwocie 770,00zł.

Ponadto w złożonych imiennych raportach miesięcznych o wypłaconych świadczeniach i przerwach w opłacaniu składek (...) płatnik składek wskazał wynagrodzenie za czas niezdolności do pracy od 13 marca 2018r. do 26 marca 2018r.

W dniu 6 kwietnia 2018r. płatnik składek wystąpił do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych I Oddział w Ł. z wnioskiem o wypłatę zasiłku chorobowego dla K. G. od 27 marca 2018r.

Z zapisów znajdujących się na indywidualnym koncie K. G. jako osoby ubezpieczonej wynika, że przed zgłoszeniem ww do ubezpieczeń społecznych jako pracownika przez wskazanego płatnika składek K. G. nie posiadał tytułu do ubezpieczeń społecznych.

Biorąc powyższe pod uwagę Inspektorat powziął wątpliwości co do faktycznego świadczenia przez K. G. pracy u płatnika składek Ł. G. i pismami z 7 maja 2018r. znak (...) - (...)-MK oraz (...) - (...)-MK poinformował o wszczęciu postępowania administracyjnego w sprawie zgłoszenia do ubezpieczeń z tytułu zatrudnienia na podstawie umowy o pracę u w/w płatnika od 4 stycznia 2018r.

W toku postępowania K. G. oświadczył, że jest ojcem Ł. G..

Wskazał, że Ł. G. zaproponował mu zatrudnienie na stanowisku asystenta biura, ponieważ potrzebował osoby do prowadzenia biura podczas jego spotkań z klientami. K. G. wyjaśnił, że przed zatrudnieniem u syna był zarejestrowany jako osoba bezrobotna i ze względów finansowych zdecydował się na zatrudnienie u ww. płatnika składek.

Z przedstawionej w toku postępowania administracyjnego umowy o pracę wynika, że została ona zawarta na czas określony od 4 stycznia 2018 r. do 4 stycznia 2019r., w pełnym wymiarze czasu pracy, z wynagrodzeniem 2 100,00zł. brutto miesięcznie. Jako rodzaj umówionej pracy wskazano - asystent biura. K. G. miał wykonywać swoje obowiązki od poniedziałku do piątku w godzinach od 8.00 do 16.00 w punkcie sprzedaży przy ul. (...) w K.. Pracę miał wykonywać pod nadzorem płatnika składek lub będąc sam w biurze. Do obowiązków, K. G. które wymienione zostały w złożonym piśmie, należało obsługiwanie sprzętów biurowych, rozmowy telefoniczne z klientami, odbiór przesyłek, wstępne przygotowanie dokumentacji. K. G. oświadczył, że nie posiada zakresu czynności na piśmie, oraz że został on ustalony w formie ustnej. Wskazał też, że lista obecności znajdowała się w biurze i była przez niego codziennie podpisywana. Z pisma K. G. wynika nadto, że w firmie oprócz niego nie były zatrudniane inne osoby. Na dowód zatrudnieniz wnioskodawca przedstawił kserokopie: umowy o pracę, dwóch świadectw pracy, rejestru wydanych zaświadczeń z zakresu BHP dla pracowników administracyjno-biurowych zaświadczenia o ukończeniu szkolenia w dziedzinie bezpieczeństwa i higieny pracy dla pracowników administracyjno-biurowych, karty szkolenia wstępnego w dziedzinie bezpieczeństwa i higieny pracy oraz orzeczenia lekarskiego o braku przeciwwskazań do pracy na stanowisku asystent biura.

Z kolei Ł. G. w piśmie z 15 maja 2018 r. (wpływ do Inspektoratu w Ł. 18 maja 2018r.) wyjaśnił, iż przedmiotem prowadzonej pozarolniczej działalności gospodarczej jest sprzedaż produktów telekomunikacyjnych firmy (...) oraz kompleksowa obsługa posprzedażowa klientów biznesowych. Ww. oświadczył, że w związku z rozwojem firmy i ciągłym wzrostem ilości klientów zdecydował się zatrudnić pracownika. Przy tym w toku postępowania administracyjnego nie przedstawione dokumentów potwierdzających rozwój firmy. Nadto z wyjaśnień wynika, że w styczniu 2018r. płatnik otrzymał dużą ilość zleceń spotkań biznesowych i nie był w stanie jednocześnie przebywać w stacjonarnym punkcie sprzedaży oraz spotykać się z klientami. Wskazano też iż płatnik zaproponował K. G. pracę ponieważ darzy go zaufaniem, a potrzebował osoby, która będzie zajmowała się punktem podczas jego spotkań z klientami.

Z akt sprawy wynika, że umowa została zawarta na czas określony od 4 stycznia 2018r. do 4 stycznia 2019r., w pełnym wymiarze czasu pracy, z wynagrodzeniem 2 100,00zł. brutto miesięcznie. Jako rodzaj umówionej pracy wskazano - asystent biura.

Ł. G. oświadczył w piśmie, że K. G. posiada odpowiednie kwalifikacje i predyspozycje do pracy na stanowisku asystenta biurowego. Płatnik wyjaśnił, że pracę wnioskodawca wykonywał w godzinach od 8.00 do 16.00 w punkcie sprzedaży przy ul. (...) w K.. Do obowiązków K. G. jako pracownika miała należeć ogólna obsługa biura, odbiór przesyłek, wstępne przygotowanie dokumentacji, kontakty z klientami za pomocą telefonu. Na potwierdzenie zatrudnienia została przedłożona wyłącznie dokumentacja kadrowo-płacowa, w tym kserokopia: umowy o pracę, kwestionariusza osobowego dla pracownika, kwestionariusza osobowego dla osoby ubiegającej się o zatrudnienie, dwóch świadectw pracy, rejestru wydanych zaświadczeń z zakresu BHP dla pracowników administracyjno-biurowych zaświadczenia o ukończeniu szkolenia w dziedzinie bezpieczeństwa i higieny pracy dla pracowników administracyjno-biurowych, karty szkolenia wstępnego w dziedzinie bezpieczeństwa i higieny pracy oraz orzeczenia lekarskiego o braku przeciwwskazań do pracy na stanowisku asystent biura, list płac od stycznia 2018r. do marca 2018r., list obecności od stycznia 2018r. do marca 2018r., wydruk komputerowy zatytułowany "Rozliczenie dochodu z remanentu za (...). - (...).2018", wydruk komputerowy zatytułowany "Podsumowanie księgi przychodów i rozchodów za (...). - (...).2018", wydruki komputerowe zatytułowane "Księga P. o Rozchodów" od stycznia 2018r. do kwietnia 2018r., PIT-36- zeznanie o wysokości osiągniętego dochodu (poniesionej straty) w roku podatkowym 2017 wraz z PIT/B - informacją o wysokości dochodu (straty) działalności gospodarczej w roku podatkowym 2017 i PIT/O- informacją o odliczeniach od dochodu (przychodu) i od podatku w roku podatkowym 2017, PIT-4- deklaracje na zaliczkę miesięczną na podatek dochodowy od łącznej kwoty dokonanych wypłat od stycznia 2018r. do marca 2018r.,VAT-7- deklaracja dla podatku od towarów i usług od stycznia 2018r. do kwietnia 2018r.

Ł. G. oświadczył, też że K. G. nie podpisywał żadnych dokumentów firmowych, ponieważ nie posiada do tego stosownych pełnomocnictw.

W ocenie organu rentowego przedstawione przez płatnika składek dokumenty na okoliczność wykonywania przez K. G. pracy, m.in. umowa o pracę oraz dokumentacja kadrowo-płacowa w ocenie Inspektoratu nie mogą być potwierdzeniem wykonywania pracy, a potwierdzają jedynie fakt formalnego ich sporządzenia w celu uwiarygodnienia nie istniejącego stosunku pracy na bardzo krótko przed złożeniem wniosku o wypłatę świadczeń z ubezpieczenia społecznego w razie choroby. Biorąc powyższe pod uwagę można przyjąć, że dokumentacja przedstawiona do kontroli na okoliczność wykonywania pracy u płatnika Ł. G., została sporządzona na potrzeby prowadzonego postępowania wyjaśniającego.

Ponadto odmowa uznania pracowniczego charakteru pracy wynika z oceny rodzaju i rozmiaru wykonywanych czynności, które nie stanowiły o realnym wykonywaniu zobowiązania pracowniczego w rozumieniu art.22 §1 Kodeksu Pracy. Z ustaleń Inspektoratu w Ł. wynika, że płatnik składek Ł. G. posiada wpis do Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej z datą rozpoczęcia wykonywania działalności gospodarczej 3 stycznia 2017 r. Płatnik wyjaśnił, iż zatrudnienie K. G. na umowę o pracę od 4 stycznia 2018r. było spowodowane rozwojem firmy i ciągłym wzrostem ilości klientów. Z akt sprawy wynika, że od 13 marca 2018r., tj. po 68 dniach od zgłoszenia do ubezpieczenia społecznego oraz ubezpieczenia zdrowotnego, zostały wystawione zaświadczenia o niezdolności do pracy wnioskodawcy .

Z powyższego zdaniem organu rentowego wynika, że w okresie, w którym K. G. miałby być zatrudniony przez płatnika składek, m.in. aby usprawnić pracę, przeważający okres czasu był niezdolny do pracy. Ł. G. oświadczył, że zarówno przed zgłoszeniem K. G. do ubezpieczeń jak i w okresie niezdolności do pracy nie został zatrudniony inny pracownik, a obowiązki powierzone realizowane są przez niego osobiście. Płatnik wyjaśnił, że w związku z nieobecnością nie zatrudnił kolejnej osoby, ponieważ liczy szybką poprawę zdrowia pracownika i jego powrót do pracy. Organ rentowy podkreślił, że na dzień wystawienia decyzji posiada zaświadczenie o niezdolności do pracy do 1czerwca 2018r.

W ocenie Inspektoratu uzasadnione wątpliwości budzi zgłoszenie K. G. ubezpieczeń społecznych oraz ubezpieczenia zdrowotnego, ponieważ jak wynika i powyższego, ww miał zostać zatrudniony jako asystent biura w celu usprawnienia pracy w firmie, a ostatecznie obowiązki mu powierzone są wykonywane przez płatnika składek. Z powyższego wynika, że w okresie, w którym wnioskodawca miałby być zatrudniony przez: płatnika składek, m.in. aby odciążyć płatnika składek w związku z obowiązkami związanym z rozwojem firmy przeważający okres czasu był niezdolny do pracy. W trakcie trwającej od 13 marca 2018r. niezdolności do pracy do dnia wydania decyzji płatnik nie zatrudnił asystenta biurowego.

W krótkim okresie od zgłoszenia K. G. do ubezpieczeń jako pracownika płatnik wystąpił do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych I Oddział w Ł. z wnioskami o wypłatę dla ww świadczeń z ubezpieczenia społecznego w razie choroby. Biorąc powyższe pod uwagę uzasadnioną wątpliwość budzi fakt, że u płatnika składek Ł. G., zaistniała potrzeba utworzenia stanowiska asystenta biura i zatrudnienia K. G., ojca, na krótki okres przed niezdolnością do pracy. Wobec powyższego przesłanka zatrudnienia w ocenie Inspektoratu jest mało wiarygodna, tym bardziej, iż K. G. miał zostać zgłoszony do ubezpieczeń, aby usprawnić pracę w biurze, a ostatecznie obowiązki wykonuje płatnik składek. Powyższe świadczy o tym, że nie było faktycznej potrzeby stworzenia stanowiska pracy asystenta biura.

Ponadto organ rentowy wskazał, iż z przedstawionego w toku postępowania wyjaśniającego PIT-36 - zeznanie o wysokości osiągniętego dochodu (poniesionej straty) za 2017r. wynika, iż płatnik składek z tytułu prowadzenia pozarolniczej działalności gospodarczej osiągnął dochód w kwocie 34 598,53zł. Natomiast z wydruku komputerowego zatytułowanego "Rozliczenie dochodu z remanentem za (...). (...).2018" wynika, że od stycznia 2018r. do kwietnia 2018r. z tytułu prowadzenia pozarolniczej działalności gospodarczej płatnik osiągnął stratę w kwocie 1 552,80zł. Tym samym nie może być mowy o rozwoju firmy i potrzebie zatrudnienia pracownika.

W ocenie Inspektoratu wnioskodawca miałby zostać zatrudniony na specjalnie utworzonym stanowisku pracy pomimo, iż w firmie nie był faktycznej potrzeby zatrudnienia pracownika. Tym bardziej, że przed zatrudnieniem ww jak i w trakcie niezdolności płatnik nie zatrudnił kolejnego pracownika na stanowisko asystenta biura. Trudno więc uznać istnienie potrzeby gospodarczej zatrudnienia pracownika

Znamiennym jest też fakt, iż bezpośrednio przed zgłoszeniem wnioskodawcy do ubezpieczeń społecznych i ubezpieczenia zdrowotnego jako pracownika od 4 stycznia 2018 r. przez płatnika składek ww nie posiadał żadnego tytułu do ubezpieczeń społecznych, z którego nabywa się prawo do świadczeń w postaci zasiłku chorobowego.

Analizując całokształt dokumentów zgromadzonych w sprawie Inspektorat stwierdził więc, iż K. G. nie świadczył pracy na rzecz płatnika Ł. B. wystarczających dowodów świadczenia pracy, nie zatrudnienie nikogo na zastępstwo świadczy o chęci świadomego osiągnięcia nieuzasadnionych korzyści z systemu ubezpieczeń społecznych oraz o pozornym charakterze umowy o pracę. Zatem na podstawie art. 83 § 1 Kodeksu cywilnego w związku z art. 300 Kodeksu pracy należało stwierdzić, że umowa o pracę zawarta między ww. płatnikiem składek, a K. G. jako zawarta dla pozoru, jest nieważna, a zatem z tytułu zawartej umowy o pracę wnioskodawca nie podlega, ubezpieczeniom społecznym od 4 stycznia 2018r.

/ decyzja k. 64-68 akt ZUS/

Odwołanie od powyższej decyzji w dniu 9 lipca 2018 r. wniósł K. G. wnosząc o jej zmianę i ustalenie iż podlega obowiązkowemu ubezpieczeniu z tytułu zatrudnienia jako pracownik w firmie 4 (...) Ł. G. od 4 stycznia 2018 r. W uzasadnieniu swego stanowiska podniósł iż w okresie zatrudnienia pracę na rzecz wskazanego podmiotu faktycznie wykonywał.

/ odwołanie k. 3-4 akt VIII U 1598/18/

W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wniósł o jego oddalenie podnosząc argumentacje tożsamą jak w zaskarżonej decyzji.

/ odpowiedź na odwołanie k. 5 -6 v. akt VIII U 1598/18/

Odwołanie od powyższej decyzji w całości w dniu 10 lipca 2018 r. wniósł też płatnik składek Ł. G. domagając się jej zmiany i wskazując, iż K. G. faktycznie pracę wykonywał a zaskarżona decyzja została podjęta pochopnie i bez głębszej analizy.

/ odwołanie k. 1-4 akt VIII U 1599/18 /

W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wniósł o jego oddalenie podnosząc iż zawarcie stosunku pracy miedzy płatnikiem a wnioskodawcą miało charakter pozorny.

/ odpowiedź na odwołanie k. 18-19v. akt VIII U 1599/18/

Postanowieniem z dnia 28 września 2018 r. Sąd Okręgowego w Łodzi VIII Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych na podstawie art. 219 kpc połączył sprawę o sygnaturze VIII U 1599/18 ze sprawą o sygn akt VIII U 1598/19 i nakazał ich łączne rozpoznanie pod numerem sprawy VIII U 1598/18

/ postanowienie k 22 akt VIII U 1599/18/

Na rozprawie w dniu 24 września 2019 r. poprzedzającej wydanie wyroku wnioskodawcy poparli odwołania, pełnomocnik ZUS wniósł o oddalenie odwołań.

/stanowiska stron z dnia 24 września 2019 r. – 00:16:09 – 00:31:08/

Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny:

Wnioskodawca K. G. posiada wykształcenie zawodowe- rzeźnik wędliniarz. Dotychczas pracował jako krojczy, rozbieracz wykrawacz mięsa drobiowego nadto prowadził własną działalność gospodarczą- prowadził sklep z odzieżą .

/ kwestionariusz osoby ubiegającej się o zatrudnienie k. 56 akt ZUS, świadectwa pracy k. 16 -19 akt ZUS, k. 186 -189 nadto wskazana dokumentacja w aktach osobowych koperta k. 194, zeznania wnioskodawcy protokół z rozprawy z dnia 21 maja 2019 r. 00:07:50 - 00:19:06 protokół z rozprawy z dnia 24 września 2019 r. 00 :08:01 - 00:16:09 /

Przedmiotem działalności płatnika Ł. G. pod firmą 4 P. Ł. G. od 3.01.2017 r. jest sprzedaż produktów telekomunkacyjnych firmy (...) oraz kompleksowa obsługa posprzedażowa klientów biznesowych – działalność w zakresie telekomunikacji bezprzewodowej z wyłączeniem telekomunikacji satelitarnej. Wyżej wymieniony prowadzi punkt usługowy przy ul. (...) w K..

/ wypis z (...) k. 44 akt ZUS, bezsporne/

K. G. jest ojcem Ł. G..

/ bezsporne/

W dniu 3 stycznia 2018 r. strony tj. K. G. oraz Ł. G. prowadzący działalność gospodarczą pod firmą 4 P. Ł. G. nawiązały stosunek pracy zawierając pisemną umowę o pracę na czas określony od 04.01.2018 r. do 04.01.2019 r. w pełnym wymiarze czasu pracy za wynagrodzeniem 2100,00 zł brutto. W ramach zawartej umowy powierzono wnioskodawcy stanowisko: asystenta biura.

/ umowa o pracę k. 45, 58 akt ZUS, 170 oraz w aktach osobowych pracownika koperta k. 194/

Wnioskodawca został dopuszczony do ww pracy przez lekarza orzecznika w dniu 3 stycznia 2018 r.

/orzeczenie lekarskie k. 46 akt ZUS k. 158/

Dnia 6 stycznia 2018r. płatnik składek Ł. G. złożył za K. G. dokument zgłoszeniowy (...) z datą zgłoszenia do ubezpieczeń społecznych oraz ubezpieczenia zdrowotnego z tytułu zatrudnienia od 4 stycznia 2018r.

/ bezsporne , notatka k. 6 akt ZUS . (...) P (...) k. 183/

Przed zgłoszeniem ww do ubezpieczeń społecznych jako pracownika przez wskazanego płatnika składek K. G. nie posiadał tytułu do ubezpieczeń społecznych. Pracował na rok przed podjęciem zatrudnienia potem był na zasiłku dla bezrobotnych. Nigdy wcześniej nie pracował w biurze.

/ bezsporne, dane o zgłoszeniach ubezpieczonego k 2 akt ZUS zeznania wnioskodawcy protokół z rozprawy z dnia 21 maja 2019 r. 00:07:50 - 00:19:06 protokół z rozprawy z dnia 24 września 2019 r. 00 :08:01 - 00:16:09 /

Do obowiązków K. G. w ramach zatrudnienia na stanowisku asystenta biura należało odbieranie telefonów od interesantów, paczek od kurierów, telefonów, sprawdzanie czy telefony nie są uszkodzone, zamawianie telefonów, przyjmowanie telefonów do naprawy. Jest wiele paczek przychodzących i wychodzących. Firma współpracuje z firmą (...). Wnioskodawca miał ciągłą styczność z klientami. Było ich od 3 do 6 dziennie. Wnioskodawca umawiał ich z doradcą - płatnikiem bo nie maił odpowiednich uprawnień. Wnioskodawca zapisywał numery klientów, po czym albo płatnik jechał do klienta albo klient ponownie przychodził do salonu. Początkowo wnioskodawca nie miał pełnomocnictwa, robił najprostsze rzeczy. Jak przychodzili klienci wnioskodawca robił im kawę.

/zeznania wnioskodawcy protokół z rozprawy z dnia 21 maja 2019 r. 00:07:50 -00:19:06 protokół z rozprawy z dnia 24 września 2019 r. 00 :08:01 - 00:16:09, zeznania płatnika Ł. G. protokół z rozprawy z dnia 21 maja 2019 r. 00:19:06 -00:29:05 protokół z rozprawy z dnia 24 września 2019 r. 00 :08:01 - 00:16:09/

K. G. odbierał lub przekazywał paczki kurierowi (...) w okresie od stycznia do marca 2018 r. i od czerwca 2018 r. w godzinach od 10 do 13.

/ zeznania świadka D. K. protokół z rozprawy z dnia 1 sierpnia 2019 r. 00:07:19 00:12:41/

Wnioskodawca w punkcie obsługi przy ul. 11 listopada w spornym okresie umówił płatnika Ł. G. w sprawach ofert biznesowych firmy (...) między innymi z następującymi klientami: A. C. (koniec stycznia 2018 r.), S. J. (1) ( w połowie roku 2018 r.), W. K. (miedzy 5-10 lipca 2018 r.), nadto był obecny przy zawieraniu umowy z klientem S. M. (w lutym 2018 r.) M. K. (we wrześniu 2018 r.).

/ zeznania świadka A. C. protokół z rozprawy z dnia 1 sierpnia 2019 r. 00:12:41-00:16:55, zeznania świadka S. J. (2) protokół z rozprawy z dnia 1 sierpnia 2019 r. 00:20:18-00:25:05, zeznania świadka S. M. protokół z rozprawy z dnia 24 września 2019 r. 00:01:43 – 00:08:01, zeznania świadka W. K. protokół z rozprawy z dnia 1 sierpnia 2019 r. 00:25:05 -00:31:01 /.

Wnioskodawca był w biurze codziennie otwierał je o godzinie 8, a po pracy zamykał . Gdy przychodził płatnik to wydawał ubezpieczonemu bieżące polecenia dotyczące pracy. Niekiedy polecenia zostawiał na kartce. W ten sposób informował też że przyjdzie paczka, którą należy odebrać. Płatnik przez większość czasu jeździł do klientów.

/zeznania wnioskodawcy protokół z rozprawy z dnia 21 maja 2019 r. 00:07:50 -00:19:06 protokół z rozprawy z dnia 24 września 2019 r. 00 :08:01 - 00:16:09/

Przed zatrudnieniem wnioskodawcy jego obowiązkami zajmował się Ł. G.. Płatnik budował firmę od zera i na początku nie miał dużej liczby klientów bo musiał ich szukać. Obecnie dużo pracuje w terenie.

/zeznania wnioskodawcy protokół z rozprawy z dnia 21 maja 2019 r. 00:07:50 -00:19:06 protokół z rozprawy z dnia 24 września 2019 r. 00 :08:01 - 00:16:09 zeznania płatnika Ł. G. protokół z rozprawy z dnia 21 maja 2019 r. 00:19:06 -00:29:05 protokół z rozprawy z dnia 24 września 2019 r. 00 :08:01 - 00:16:09/

Stanowisko asystenta w biurze jest wymagane przez firmę (...).

/zeznania płatnika Ł. G. protokół z rozprawy z dnia 21 maja 2019 r. 00:19:06 -00:29:05 protokół z rozprawy z dnia 24 września 2019 r. 00 :08:01 - 00:16:09/

Płatnik zatrudnił ojca bo w 2018 r. miał więcej pracy oprócz utrzymania dotychczasowych klientów musiał zdobyć nowych. Zatrudnił ojca bo miał do niego zaufanie ponadto doceniał predyspozycje, które ten zdobył przy prowadzeniu własnego sklepu.

/zeznania płatnika Ł. G. protokół z rozprawy z dnia 21 maja 2019 r. 00:19:06 -00:29:05 protokół z rozprawy z dnia 24 września 2019 r. 00 :08:01 - 00:16:09/

Płatnik utworzył dokumentację pracowniczą dotyczą ubezpieczonego, w której m.in. znalazły się następujące dokumenty: umowa o pracę, kwestionariusz osobowy dla pracownika, kwestionariusza osobowy dla osoby ubiegającej się o zatrudnienie, świadectwa pracy, rejestr wydanych zaświadczeń z zakresu BHP dla pracowników administracyjno-biurowych, zaświadczenie o ukończeniu szkolenia w dziedzinie bezpieczeństwa i higieny pracy dla pracowników administracyjno-biurowych, karta szkolenia wstępnego w dziedzinie bezpieczeństwa i higieny pracy, orzeczenie lekarskie o braku przeciwwskazań do pracy na stanowisku asystent biura, listy płac od stycznia 2018r. do marca 2018r., listy obecności od stycznia 2018r. do marca 2018r., wydruk komputerowy zatytułowany "Rozliczenie dochodu z remanentu za (...). - (...).2018", wydruk komputerowy zatytułowany "Podsumowanie księgi przychodów i rozchodów za (...). - (...).2018", wydruki komputerowe zatytułowane "Księga P. o Rozchodów" od stycznia 2018r. do kwietnia 2018r., PIT-36- zeznanie o wysokości osiągniętego dochodu (poniesionej straty) w roku podatkowym 2017 wraz z PIT/B - informacją o wysokości dochodu (straty) działalności gospodarczej w roku podatkowym 2017 i PIT/O- informacją o odliczeniach od dochodu (przychodu) i od podatku w roku podatkowym 2017, PIT-4- deklaracje na zaliczkę miesięczną na podatek dochodowy od łącznej kwoty dokonanych wypłat od stycznia 2018r. do marca 2018r.,VAT-7- deklaracja dla podatku od towarów i usług od stycznia 2018r. do kwietnia 2018r.

/ umowa o pracę k. 45, 58 akt ZUS k. 170, kwestionariusz osobowy dla pracownika k. 57 akt ZUS, kwestionariusz osobowy dla osoby ubiegającej się o zatrudnienie k. 65 akt ZUS, świadectwa pracy k. 16-19 akt ZUS, rejestr wydanych zaświadczeń z zakresu BHP dla pracowników administracyjno-biurowych k. 49 akt ZUS k.168, zaświadczenie o ukończeniu szkolenia w dziedzinie bezpieczeństwa i higieny pracy dla pracowników administracyjno-biurowych k. 48 akt ZUS k. 169, k. 175, karta szkolenia wstępnego w dziedzinie bezpieczeństwa i higieny pracy k. 10 i 47 akt ZUS, orzeczenie lekarskie o braku przeciwwskazań do pracy na stanowisku asystent biura k. 11 i46 akt ZUS, listy płac k. 53 – 55 akt ZUS k. 146-148, listy obecności k. 50-52. k 149 -151 akt ZUS, wydruk komputerowy zatytułowany "Rozliczenie dochodu z remanentu za (...). - (...).2018" k. 43 akt ZUS, wydruk komputerowy zatytułowany "Podsumowanie księgi przychodów i rozchodów za (...). - (...).2018" k. 42 kt ZUS, wydruki komputerowe zatytułowane "Księga P. o Rozchodów" od stycznia 2018r. do kwietnia 2018r. k. 37 – 41 akt ZUS, PIT-36- zeznanie o wysokości osiągniętego dochodu (poniesionej straty) w roku podatkowym 2017 wraz z PIT/B - informacją o wysokości dochodu (straty) działalności gospodarczej w roku podatkowym 2017 i PIT/O- informacją o odliczeniach od dochodu (przychodu) i od podatku w roku podatkowym 2017 k. 31 -36 akt ZUS k. 18 -23 v. 121- 126 v., PIT-4- deklaracje na zaliczkę miesięczną na podatek dochodowy od łącznej kwoty dokonanych wypłat od stycznia 2018r. do marca 2018r. k. 28-29 akt ZUS,VAT-7- deklaracja dla podatku od towarów i usług od stycznia 2018r. do kwietnia 2018r. k. 22-27 akt ZUS nadto cześć wskazanej dokumentacji w aktach osobowych koperta k. 194/

K. G. stał się niezdolny do pracy w okresie od 13 marca 2018r. do 18.06.2018 r.

/ zwolnienia lekarskie k. 156. 157,165, 166, zaświadczenie lekarskie k. 17 akt VIII U 1599/18/

Wówczas leczył się na dnę moczanową. Spuchł mu palec nie mógł chodzić. Wskazane dolegliwości wystąpiły wtedy u wnioskodawcy po raz pierwszy Wcześniej leczył się z innych przyczyn.

/ dokumentacja medyczna k. 32-36, 40-84, 87-89, zeznania wnioskodawcy protokół z rozprawy z dnia 21 maja 2019 r. 00:07:50 -00:19:06 protokół z rozprawy z dnia 24 września 2019 r. 00 :08:01 - 00:16:09

Przed zwolnieniem lekarskim wnioskodawca przepracował u płatnika 68 dni

/ bezsporne/

Podczas nieobecności wnioskodawcy spowodowanej chorobą zastępował go syn licząc na jego szybki powrót do pracy.

/zeznania płatnika Ł. G. protokół z rozprawy z dnia 21 maja 2019 r. 00:19:06 -00:29:05 protokół z rozprawy z dnia 24 września 2019 r. 00 :08:01 - 00:16:09/

Płatnik składek od stycznia 2018r. do marca 2018r. złożył za K. G. imienne raporty miesięczne o należnych składkach i wypłaconych świadczeniach ZUS RCA, w których została wykazana podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne za miesiąc styczeń 2018r. w kwocie 1 900,00zł, za luty 2018r. w kwocie 2100,00zł oraz za marzec 2018r. w kwocie 770,00zł. Ponadto w złożonych imiennych raportach miesięcznych o wypłaconych świadczeniach i przerwach w opłacaniu składek (...) płatnik składek wskazał wynagrodzenie za czas niezdolności do pracy od 13 marca 2018r. do 26 marca 2018r.

/ dane o podstawach wymiaru składek , dane o pobranych świadczeniach i przerwach w zatrudnieniu k. 1 akt ZUS/

W dniu 6 kwietnia 2018r. płatnik składek wystąpił do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych I Oddział w Ł. z wnioskiem o wypłatę zasiłku chorobowego dla K. G. od 27 marca 2018r.

/ zaświadczenie k. 3 – 5 akt ZUS, k. 160 -164/

Wnioskodawca po okresie niezdolności do pracy powrócił do pracy na dawne stanowisko pracy.

/zeznania wnioskodawcy protokół z rozprawy z dnia 21 maja 2019 r. 00:07:50 -00:19:06 protokół z rozprawy z dnia 24 września 2019 r. 00 :08:01 - 00:16:09 zeznania płatnika Ł. G. protokół z rozprawy z dnia 21 maja 2019 r. 00:19:06 -00:29:05 protokół z rozprawy z dnia 24 września 2019 r. 00 :08:01 - 00:16:09/

W dniu 18.06. 2018 r. wnioskodawca otrzymał pełnomocnictwo do występowania w imieniu Ł. G. w sprawach związanych z prowadzoną działalnością w tym wystawiania faktur, prowadził korespondencję mailową z kontrahentami, oddawał i odbierał sprzęt do naprawy, umawiał klientów, odbierał i nadawał przesyłki .

/ pełnomocnictwo k. 152, k. 5 akt VIII U 1599/18 protokół k. 153 -154, k. 6-7 akt VIII U 1599/18, faktura k. 155, potwierdzenie odbioru przesyłki k. 8 akt VIII U 1599/18, korespondencja mailowa k. 9-16 akt VIII U 1599/18 zeznania płatnika Ł. G. protokół z rozprawy z dnia 21 maja 2019 r. 00:19:06 -00:29:05 protokół z rozprawy z dnia 24 września 2019 r. 00 :08:01 - 00:16:09 zeznania świadka D. K. protokół z rozprawy z dnia 1 sierpnia 2019 r. 00:07:19 00:12:41 zeznania świadka S. J. (2) protokół z rozprawy z dnia 1 sierpnia 2019 r. 00:20:18-00:25:05, zeznania świadka W. K. protokół z rozprawy z dnia 1 sierpnia 2019 r. 00:25:05 -00:31:01/

Oprócz wnioskodawcy w spornym okresie tj od 4 stycznia 2018 r. do dnia wydania zakażonej decyzji płatnik 4 P. Ł. G. nikogo nie zatrudniał. Od dnia 4 stycznia 2019 r. to jest po wygaśnięciu umowy o pracę K. G. z upływem okresu na, który została zawarta, płatnik zatrudnił na podstawie umowy o pracę na czas określony do dnia 4.04.2019 r. N. J. w charakterze asystenta biura. Wyżej wymieniona zrezygnowała z pracy po okresie próbnym z uwagi na zbyt niskie wynagrodzenie , które odpowiadało wynagrodzeniu K. G..

/ zestawienie k. 119, świadectwo pracy k. 184-185 nadto w aktach osobowych wnioskodawcy k. 194, umowa o pracę k. 133, dokumentacja osobowa k. 127 -144, zeznania płatnika Ł. G. protokół z rozprawy z dnia 21 maja 2019 r. 00:19:06 -00:29:05 protokół z rozprawy z dnia 24 września 2019 r. 00 :08:01 - 00:16:09/

W chwili obecnej płatnik poszukuje pracownika na stanowisko asystenta biura.

/zeznania płatnika Ł. G. protokół z rozprawy z dnia 21 maja 2019 r. 00:19:06 -00:29:05 protokół z rozprawy z dnia 24 września 2019 r. 00 :08:01 - 00:16:09/

Płatnik nie kontynuował zatrudnienia z ojcem gdyż bał się sprawy z ZUS.

/zeznania płatnika Ł. G. protokół z rozprawy z dnia 21 maja 2019 r. 00:19:06 -00:29:05 protokół z rozprawy z dnia 24 września 2019 r. 00 :08:01 - 00:16:09 zeznania wnioskodawcy protokół z rozprawy z dnia 21 maja 2019 r. 00:07:50 -00:19:06 protokół z rozprawy z dnia 24 września 2019 r. 00 :08:01 - 00:16:09 /

Z tytułu prowadzonej działalności gospodarczej płatnik składek 4 P. Ł. G.:

- w 2017 r. osiągnął dochód 34 598,53zł

- w 2018 r. osiągnął dochód 68 696,40 zł. (razem przychód minus razem wydatki)

/wydruk komputerowy zatytułowany "Rozliczenie dochodu z remanentem za (...). - (...).2018" k. 43 akt ZUS, wydruk komputerowy zatytułowany "Podsumowanie księgi przychodów i rozchodów za (...). - (...).2018" k. 42 akt ZUS, wydruki komputerowe zatytułowane "Księga P. o Rozchodów" od stycznia 2018r. do kwietnia 2018r. k. 37 – 41 akt ZUS, PIT-36- zeznanie o wysokości osiągniętego dochodu (poniesionej straty) w roku podatkowym 2017 wraz z PIT/B - informacją o wysokości dochodu (straty) działalności gospodarczej w roku podatkowym 2017 i PIT/O- informacją o odliczeniach od dochodu (przychodu) i od podatku w roku podatkowym 2017 k. 31 -36 akt ZUS k. 18 -23 v. 121- 126 v., PIT-4- deklaracje na zaliczkę miesięczną na podatek dochodowy od łącznej kwoty dokonanych wypłat od stycznia 2018r. do marca 2018r. k. 28-29 akt ZUS,VAT-7- deklaracja dla podatku od towarów i usług od stycznia 2018r. do kwietnia 2018r. k. 22-27 akt ZUS, podsumowanie księgi przychodów i rozchodów styczeń - czerwiec 2018 r. k. 24 podsumowanie księgi przychodów i rozchodów styczeń - grudzień 2018 r. k. 120, podsumowanie księgi przychodów i rozchodów 01-12.2017 r. w rozbiciu na miesiące k. 193/

Powyższych ustaleń Sąd Okręgowy dokonał na podstawie dowodów z dokumentów zawartych w aktach organu rentowego i załączonych do akt sprawy, których żadna ze stron nie kwestionowała a także w oparciu o zeznania świadków: D. K. A. S. J. S. M. W. K. oraz zeznania wnioskodawców K. G. i Ł. G.

Sąd uznał, iż zarówno zeznania K. G. i Ł. G. oraz świadków są spójne, konsekwentne, logiczne i znajdują potwierdzenie w dokumentach załączonych do akt. Z zeznań tych wynika wprost czym zajmował się wnioskodawca w trakcie wykonywania pracy u płatnika. Nie budzą również zastrzeżeń Sądu okoliczności jakie legły u podstaw zatrudnienia oraz rozwiązania umowy o pracę z K. G.. Zeznania wnioskodawców oraz przesłuchanych w sprawie świadków są spójne , konsekwentne i logiczne. Zeznania świadków potwierdzają zeznania wnioskodawców, w zakresie w jakim twierdzili oni ,że K. G. pracował w biurze syna. Sąd nie dopatrzył się żadnych okoliczności aby odmówić wiary zeznaniom wnioskodawców. Podnieść należy ,że twierdzenia Ł. G. ,że potrzebował osoby do pomocy w prowadzeniu biura w konfrontacji z potrzebą jego częstych wyjazdów i pracy w terenie uzasadniają zatrudnienie K. G.. Z racji specyfiki usług jakie oferował Ł. G. świadkowie przychodzili do biura jednorazowo a ich wizyty nie trwały długo. Nie zmienia to jednak okoliczności, że osoby odwiedzające biuro potwierdzają obecność w nim wnioskodawcy i charakter wykonywanych czynności. Okoliczność potrzeby zatrudnienia w biurze pracownika potwierdza też fakt ,że płatnik zatrudnił na jego miejsce inną osobą ale z uwagi na niskie zarobki pracownica zrezygnowała z zatrudnienia.

Sąd Okręgowy w Łodzi zważył co następuje:

Odwołania zasługują na uwzględnienie.

Zgodnie z art. 6 ust. 1 pkt 1, art. 11 ust. 1 i art. 12 pkt 1 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz. U. z 2017 r., poz. 1778), obowiązkowym ubezpieczeniom emerytalnym, rentowym, chorobowym i wypadkowym – podlegają osoby fizyczne, które na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej są pracownikami w okresie od nawiązania stosunku pracy do dnia jego ustania.

Zgodnie z art. 9 ust. 4 w/w ustawy, osoby, o których mowa w art. 6 ust. 1 pkt 1, 3 i 22, mające ustalone prawo do emerytury lub renty podlegają obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym.

W myśl art. 36 ust. 1 w/w ustawy, każda osoba objęta obowiązkowo ubezpieczeniami emerytalnym i rentowymi podlega zgłoszeniu do ubezpieczeń społecznych.

Ustęp 2 stanowi, że obowiązek zgłoszenia do ubezpieczeń społecznych osób określonych w art. 6 ust. 1 pkt 1 (pracowników), należy do płatnika składek.

W myśl ustępu 11 w/w przepisu, każda osoba, w stosunku do której wygasł tytuł do ubezpieczeń społecznych, podlega wyrejestrowaniu z tych ubezpieczeń. Zgłoszenie wyrejestrowania płatnik składek jest zobowiązany złożyć w terminie 7 dni od daty zaistnienia tego faktu.

Zgodnie z treścią art. 17 ust. 1, składki na ubezpieczenia emerytalne, rentowe, wypadkowe oraz chorobowe za ubezpieczonych, o których mowa w art. 16 ust. 1 (za pracowników), obliczają, rozliczają i przekazują co miesiąc do Zakładu w całości płatnicy składek.

W niniejszej sprawie organ rentowy podważał skuteczność umowy o pracę zawartej między ubezpieczoną a płatnikiem składek, wskazując na jej pozorny charakter.

Należy wskazać, że organ rentowy ma prawo do badania a także kwestionowania podstaw ubezpieczenia w tym umów o pracę, ponieważ rodzą one skutki w dziedzinie ubezpieczeń społecznych.

Jednak w takiej sytuacji to na organie rentowym spoczywa obowiązek udowodnienia pozorności umowy lub jej sprzeczności z zasadami współżycia społecznego, w myśl art. 6 k.c. Stanowisko takiej zajął także Sąd Najwyższy np. w wyroku z dnia 15 lutego 2007 r., I UK 269/06, OSNP 2008 nr 5-6, poz. 78 oraz w wyroku z dnia 24 sierpnia 2010 r. I UK 74/10, w którym stwierdził, iż:

„1. Na organie rentowym, który przyjął zgłoszenie do ubezpieczenia pracowniczego i nie kwestionował tytułu tego zgłoszenia oraz przyjmował składki, spoczywa ciężar dowodu, że strony umowy o pracę złożyły fikcyjne oświadczenia woli.

2. Podstawą ubezpieczenia społecznego jest rzeczywiste zatrudnienie, a nie sama umowa o pracę (art. 22 k.p., art. 6 ust. 1 pkt 1 i art. 13 pkt 1 ustawy z 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych). Umowa o pracę nie jest czynnością wyłącznie kauzalną, gdyż w zatrudnieniu pracowniczym chodzi o wykonywanie pracy. B. pracy podważa umowę o pracę. Innymi słowy jej formalna strona, nawet połączona ze zgłoszeniem do ubezpieczenia społecznego, nie stanowi podstawy takiego ubezpieczenia.” (LEX nr 653664)

Zdaniem Sądu Okręgowego, organ rentowy w żaden sposób nie udowodnił, iż zakwestionowana przez niego umowa o pracę miała charakter pozorny, co zarzucał stronom umowy o pracę. Pełnomocnik reprezentujący ZUS nie zgłosił, w toku procesu, żadnych wniosków dowodowych, za pomocą których w sposób przekonywujący wykazałby pozorność zawartej między stronami umowy.

Sąd ocenił zatem zasadność decyzji w oparciu o zebrany w sprawie materiał dowodowy, który okazał się wystarczający do wydania orzeczenia.

Wskazać należy, że ingerencja sądu w kierunku przejęcia od strony inicjatywy dowodowej mogłaby się spotkać ze skutecznie podniesionym przez drugą stronę słusznym zarzutem naruszenia zasady bezstronności. Faktem jest, że postępowanie w sprawach z zakresu ubezpieczeń społecznych wiąże się z pewnymi odrębnościami również w tej sferze, jednakże Sąd nie może zastępować działaniem z urzędu strony procesowej tym bardziej wówczas, gdy jest ona reprezentowana przez profesjonalnego pełnomocnika procesowego- por. wyrok Sądu Apelacyjnego w Gdańsku z dnia 21 marca 2013 r. III AUa 1011/12 LEX nr 1298879.

Strona, która nie przytoczyła wystarczających dowodów na poparcie swoich twierdzeń, ponosi ryzyko niekorzystnego dla siebie rozstrzygnięcia, o ile ciężar dowodu, co do tych okoliczności na niej spoczywał, a Sąd musi wyciągnąć ujemne konsekwencje z braku udowodnienia faktów przytoczonych na uzasadnienie żądań lub zarzutów – por. wyrok Sądu Apelacyjnego w Białymstoku z dnia 28 lutego 2013 r. I ACa 613/12 LEX nr 1294695.

Stosownie do treści art. 22 §1 kp, przez nawiązanie stosunku pracy pracownik zobowiązuje się do wykonywania pracy określonego rodzaju na rzecz pracodawcy i pod jego kierownictwem oraz w miejscu i czasie wyznaczonym przez pracodawcę, a pracodawca - do zatrudniania pracownika za wynagrodzeniem.

Do cech pojęciowych pracy stanowiącej przedmiot zobowiązania pracownika w ramach stosunku pracy należą osobiste i odpłatne jej wykonywanie w warunkach podporządkowania. Zgodnie ze stanowiskiem judykatury stosunek ubezpieczeniowy jest następczy wobec stosunku pracy i powstaje tylko wówczas, gdy stosunek pracy jest realizowany. Jeżeli stosunek pracy nie powstał bądź też nie jest realizowany, wówczas nie powstaje stosunek ubezpieczeniowy, nawet jeśli jest odprowadzana składka na ubezpieczenie społeczne (wyrok Sądu Apelacyjnego w Lublinie z dnia z dnia 17 stycznia 2006 roku III AUa 433/2005, Wspólnota (...)). Podleganie pracowniczemu tytułowi ubezpieczenia społecznego jest uwarunkowane nie tyle opłacaniem składek ubezpieczeniowych, ile legitymowaniem się statusem pracownika rzeczywiście świadczącego pracę w ramach ważnego stosunku pracy (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 18 października 2005 roku o sygn. akt II UK 43/05, OSNAPiUS rok 2006/15 – 16/251).

W przedmiotowej sprawie organ rentowy stanął na stanowisku, iż umowa o pracę z dnia 4 stycznia 2018 r. zawarta między ubezpieczonym, a płatnikiem składek, jest nieważna, bowiem została zawarta dla pozoru.

Zgodnie z art. 83 § 1 k.c. nieważne jest oświadczenie woli złożone drugiej stronie za jej zgodą dla pozoru.

Z czynnością prawną pozorną mamy do czynienia wówczas, gdy występują, łącznie, następujące warunki: oświadczenie woli musi być złożone tylko dla pozoru, oświadczenie woli musi być złożone drugiej stronie, adresat oświadczenia woli musi zgadzać się na dokonanie czynności prawnej jedynie dla pozoru, czyli być aktywnym uczestnikiem stanu pozorności. Pierwsza i zasadnicza cecha czynności pozornej wyraża się brakiem zamiaru wywołania skutków prawnych, jakie prawo łączy z tego typu i treścią złożonego oświadczenia. Jest to zatem z góry świadoma sprzeczność między oświadczonymi a prawdziwymi zamiarami stron, czyli upozorowanie stron na zewnątrz i wytworzenie przeświadczenia dla określonego kręgu (otoczenia), nie wyłączając organów władzy publicznej, że czynność o określonej treści została skutecznie dokonana. Jednakże zgodnie ze stanowiskiem Sądu Najwyższego, wyrażonym w wyroku z 14 marca 2001 roku (sygn. akt III UKN 258/00, opubl. OSNAP 2002/21/527), nie można przyjąć pozorności oświadczeń woli o zawarciu umowy o pracę, gdy pracownik podjął pracę i ją wykonywał, a pracodawca świadczenie to przyjmował. Nie wyklucza to rozważenia, czy w konkretnym przypadku zawarcie umowy zmierzało do obejścia prawa (art. 58 § 1 k.c. w związku z art. 300 k.p.).

O czynności prawnej mającej na celu obejście ustawy można mówić wówczas, gdy czynność taka pozwala na uniknięcie zakazów, nakazów lub obciążeń wynikających z przepisu ustawy i tylko z takim zamiarem została dokonana. Nie jest natomiast obejściem prawa dokonanie czynności prawnej w celu osiągnięcia skutków, jakie ustawa wiąże z tą czynnością prawną. Skoro z zawarciem umowy o pracę ustawa o systemie ubezpieczeń społecznych wiąże obowiązek ubezpieczenia emerytalno-rentowego, chorobowego i wypadkowego, podjęcie zatrudnienia w celu objęcia ubezpieczeniem i ewentualnego korzystania ze świadczeń z tego ubezpieczenia nie może być kwalifikowane jako obejście prawa.

W sytuacji, gdy wolą stron zawierających umowę było faktyczne nawiązanie stosunku pracy i doszło do świadczenia pracy za wynagrodzeniem, sama świadomość jednej ze stron umowy, a nawet obu stron, co do wystąpienia w przyszłości zdarzenia uprawniającego do świadczeń z ubezpieczenia społecznego, nie daje podstawy do uznania, że umowa miała na celu obejście prawa (wyrok SN z dnia 2 lipca 2008 roku, sygn. akt II UK 334/07, opubl. L.).

Sąd Okręgowy w Łodzi podziela również pogląd Sądu Najwyższego (wyrok z dnia 25 stycznia 2005 roku, II UK 141/04, OSNP 2005/15/235), w którym to SN stwierdza, iż stronom umowy o pracę, na podstawie której rzeczywiście były wykonywane obowiązki i prawa płynące z tej umowy, nie można przypisać działania w celu obejścia ustawy (art. 58 § 1 k.c. w zw. z art. 300 k.p.).

Nadto nadmienić należy, iż w niniejszej sprawie to na organie rentowym spoczywał ciężar dowodu, że strony umowy o pracę złożyły fikcyjne oświadczenia woli, a więc, że nie miały zamiaru wywołania żadnych skutków prawnych, gdyż pracownik nie podjął wykonywania pracy, a pracodawca świadczenia tego nie przyjmował. Z tych bowiem faktów organ rentowy wywodzi skutki prawne (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 15 lutego 2007 roku, I UK 269/2006, LEX nr 328015).

Sąd Okręgowy w całości podziela stanowisko Sądu Najwyższego wyrażone w wyroku z dnia 24 lutego 2010 roku w sprawie o sygn. akt II UK 204/09 (lex nr 590241), iż o tym czy strony istotnie nawiązały stosunek pracy stanowiący tytuł ubezpieczeń społecznych nie decyduje samo formalne zawarcie umowy o pracę, wypłata wynagrodzenia, przystąpienie do ubezpieczenia i opłacenie składki, wystawienie świadectwa pracy, ale faktyczne i rzeczywiste realizowanie elementów charakterystycznych dla stosunku pracy, a wynikających z art. 22 § 1 k.p. Istotne więc jest, aby stosunek pracy zrealizował się przez wykonywanie zatrudnienia o cechach pracowniczych.

W uzasadnieniu wyroku Sądu Najwyższego z dnia 21 maja 2010 roku w sprawie o sygn. akt I UK 43/10 (Lex nr 619658) można wyczytać, że umowa o pracę jest zawarta dla pozoru, a przez to nie stanowi tytułu do objęcia ubezpieczeniami społecznymi, jeżeli przy składaniu oświadczeń woli obie strony mają świadomość, że osoba określona w umowie jako pracownik nie będzie świadczyć pracy, a podmiot wskazany jako pracodawca nie będzie korzystać z jej pracy, czyli strony z góry zakładają, iż nie będą realizowały swoich praw i obowiązków wypełniających treść stosunku pracy. Skoro z zawarciem umowy o pracę ustawa z dnia 13 października 1998 roku o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz. U. z 2009 roku, Nr 205, poz. 1585 ze zm.) wiąże obowiązek ubezpieczenia emerytalnego i rentowych oraz wypadkowego i chorobowego, to podjęcie zatrudnienia w celu objęcia tymi ubezpieczeniami i ewentualnie korzystania z przewidzianych nimi świadczeń nie jest obejściem prawa.

W wyroku Sądu Najwyższego z dnia 24 sierpnia 2010 roku w sprawie o sygn. akt I UK 74/10 (Lex numer 653664) stwierdzono zaś, że podstawą ubezpieczenia społecznego jest rzeczywiste zatrudnienie, a nie sama umowa o pracę (art. 22 k.p., art. 6 ust. 1 pkt 1 i art. 13 pkt 1 w/w ustawy). Umowa o pracę nie jest czynnością wyłącznie kauzalną, gdyż w zatrudnieniu pracowniczym chodzi o wykonywanie pracy. B. pracy podważa sens istnienia umowy o pracę. Innymi słowy jej formalna strona, nawet połączona ze zgłoszeniem do ubezpieczenia społecznego, nie stanowi podstawy takiego ubezpieczenia.

Z powyższego jednoznacznie wynika, że motywacja skłaniająca do zawarcia umowy o pracę nie ma znaczenia dla jej ważności przy tym wszak założeniu, że nastąpiło rzeczywiste jej świadczenia zgodnie z warunkami określonymi w art. 22 § 1 k.p. Tym samym nie można byłoby czynić odwołującemu zarzutów, że zawarł umowę o pracę jedynie w celu uzyskania świadczeń z ubezpieczeń społecznych, pod tym wszakże warunkiem, że na podstawie kwestionowanej umowy realizowałby zatrudnienie o cechach pracowniczych.

Mając na uwadze dotychczas poczynione rozważania prawne należy podkreślić, że w realiach niniejszej sprawy Sąd Okręgowy w celu dokonania kontroli prawidłowości zaskarżonej decyzji organu rentowego musiał zatem badać, czy pomiędzy ubezpieczonym a płatnikiem składek istotnie doszło do nawiązania i realizacji stosunku pracy w warunkach określonych w art. 22 § 1 k.p.

W tej sytuacji do Sądu należało przeprowadzenie oceny, czy analizowany stosunek prawny nosił konstytutywne cechy stosunku pracy.

W tym celu Sąd zbadał, czy odwołujący się osobiście świadczył pracę podporządkowaną pracodawcy (pod kierownictwem pracodawcy) w sposób ciągły, odpłatny, na rzecz i ryzyko pracodawcy. Dokonanie powyższego ustalenia miało bowiem znaczenie dla objęcia wnioskodawcy obowiązkowymi ubezpieczeniami społecznymi: emerytalnym, rentowymi, chorobowym oraz wypadkowym z tytułu zatrudnienia na podstawie umowy o pracę.

Zdaniem Sądu analiza zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego prowadzi do wniosku, że ubezpieczony na rzecz płatnika składek w spornym okresie wykonywał umówioną pracę. Przy wykonywaniu obowiązków był bezpośrednio podporządkowany płatnikowi składek. Zeznania świadków oraz pozostały zebrany w sprawie materiał dowodowy jednoznacznie wskazuje, że ubezpieczony wykonywał szereg czynności związanych z prowadzeniem biura i przyjmowaniem klientów zgodnie z poleceniami, swojego pracodawcy, w ustalonym czasie pracy, warunkowanym godzinami otwarcia salonu, za co otrzymywał wynagrodzenie.

W sprawie niniejszej zostały stwierdzone omówione powyżej elementy świadczące o tym, iż ubezpieczony wykonywał pracę na podstawie umowy o pracę i łączył go z płatnikiem stosunek pracy. Zeznania K. G., Ł. G., oraz świadków wskazują, że ubezpieczony wykonywał swoje obowiązki jako pracownik biurowy – odbierał paczki umawiał klientów dbał o prządek w biurze, które otwierał i zamykał. Robił to stale w spornym okresie czasu. Nieistotne jest przy tym, iż niektórzy klienci widzieli wnioskodawcę przy pracy tylko raz. Podnieść należy iż umowy o świadczenie usług telekomunikacyjnych – co wynika z jej natury -nie zawiera się codziennie, z tych też względów częstotliwość z jaką świadkowie widzieli wnioskodawcę przy pracy – z jaką umawiał ich na spotkanie celem zawarcia takiej umowy, nie może podważać poczynionych powyżej ustaleń. Ponadto co znamienne świadek D. K. pracujący jako kurier (...) potwierdził systematyczne odbieranie i nadawanie przesyłek przez wyżej wymienionego w spornym okresie. Tym samym stałe i osobiste wykonywanie pracy przez K. G. nie budzi zastrzeżeń.

Zostało też wykazane, co również jest składnikiem stosunku pracy, podporządkowanie wnioskodawczy poleceniom pracodawcy. Ustawodawca zastrzegł w przepisie art. 22 § 1 k.p., że pracownik wykonuje pracę pod kierownictwem pracodawcy, przy czym nie zdefiniował tej cechy zatrudnienia. W literaturze przedmiotu wyinterpretowano, że kierownictwo pracodawcy przejawia się w poleceniach, podporządkowaniu organizacyjnym oraz podporządkowaniu represywnym i dystrybutywnym. Powyższe niewątpliwie miało miejsce na gruncie rozpatrywanego przypadku. Przede wszystkim należy zwrócić uwagę na to, że zgromadzony w sprawie materiał dowodowy potwierdza, że płatnik składek kierował pracą ubezpieczonego gdyż decydował o czasie pracy i wykonywanych czynnościach a także zakresie uprawnień jakie ten posiadał na stanowisku asystenta biura.

Płatnik oczekiwał też od pracownika obecności w biurze i jego bieżącej obsługi zapewniającej wykonywanie przez niego obowiązków jako przedstawiciela handlowego firmy (...) w terenie. Jest to istotne, jeżeli uwzględni się, że zatrudnienie pracownicze odwołuje się do staranności, a nie rezultatu. Zatrudnienie wnioskodawcy było również ekonomicznie uzasadnione i oparte na rzeczywistej potrzebie pracodawcy wynikającej zarówno z warunków prowadzenia działalności przez niego samego jak i wymogów firmy (...).

Z powyższych względów, Sąd Okręgowy uznał, że strony były związane umową o pracę, gdyż sporny stosunek prawny nosił konstytutywne cechy umowy o pracę, wynikające z art. 22 § 1 k.p.

Natomiast z uzyskaniem przez K. G. statusu pracownika wiązał się skutek w postaci nabycia przez niego uprawnień do świadczeń ubezpieczenia społecznego. Skutek ten nie został wywołany działaniem niezgodnym z przepisami obowiązującego prawa, ale wynika z obowiązującego systemu prawnego. W ocenie Sądu, z zebranego w sprawie materiału dowodowego wynika, iż umowa o pracę zawarta przez płatnika z K. G. była realizowana. K. G. wykonywał pracę na podstawie umowy o pracę, a Ł. G. pracę przyjmował. Podkreślić należy, że z żadnego z dowodów nie wynika, że zamiarem K. G. nie było świadczenie pracy, a jedynie stworzenie pozorów jej wykonywania, w celu uzyskania w przyszłości świadczeń z ubezpieczenia społecznego w postaci zasiłku chorobowego. Fakt, że K. G. w wkrótce po rozpoczęciu pracy – po przepracowaniu 68 dni – stał się niezdolny z powodu choroby do jej wykonywania - sam w sobie nie może stanowić podstawy uznania zatrudnienia za pozorne, jeżeli umowa o pracę jest faktycznie realizowana, a tak było w rozpatrywanej sprawie.

Mając powyższe na uwadze, Sąd Okręgowy na podstawie art. 477 ¹⁴ § 2 k.p.c. orzekł jak w sentencji wyroku.

J.L.