Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt III AUa 2053/15

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 29 czerwca 2016 r.

Sąd Apelacyjny w Katowicach

Wydział III Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący

SSA Maria Małek - Bujak (spr.)

Sędziowie

SSA Krystyna Merker

SSA Jolanta Ansion

Protokolant

Sebastian Adamczyk

po rozpoznaniu w dniu 29 czerwca 2016 r. w Katowicach

sprawy z odwołania M. K. (M. K. )

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Z.

o prawo do emerytury górniczej

na skutek apelacji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Z.

od wyroku Sądu Okręgowego - Sądu Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w Gliwicach

z dnia 12 sierpnia 2015 r. sygn. akt VIII U 728/15

1. oddala apelację,

2. zasądza od Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Z. na rzecz ubezpieczonego M. K. kwotę 120 zł (sto dwadzieścia złotych) tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego w postępowaniu apelacyjnym.

/-/SSA K. Merker /-/SSA M. Małek-Bujak /-/SSA J. Ansion

Sędzia Przewodniczący Sędzia

Sygn. akt III AUa 2053/15

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 26 marca 2015r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Z. odmówił ubezpieczonemu M. K. prawa do nowej emerytury górniczej na podstawie art. 50a ustawy emerytalnej i przeliczenia świadczenia wskazując, że decyzją
z dnia 22 stycznia 2010r. ubezpieczonemu ustalono już prawo do emerytury górniczej, brak zatem było podstaw do przyznania drugiej emerytury górniczej.

W odwołaniu od powyższej decyzji ubezpieczony wniósł o jej zmianę i przyznanie mu prawa do emerytury górniczej w oparciu o inną podstawę prawną. Wskazał, iż ukończył
50 lat, po przyznaniu prawa do emerytury górniczej przepracował 30 m-cy, a zatem zachodzą przesłanki do przyznania mu prawa do nowej emerytury górniczej i ustalenie jej wysokości przy zastosowaniu art. 53 ust. 4 ustawy o emeryturach i rentach z FUS.

Organ rentowy wniósł o oddalenie odwołania, podtrzymując dotychczasowe stanowisko.

Wyrokiem z dnia 12 sierpnia 2015r., sygn. akt VIII U 728/15 Sąd Okręgowy
w Gliwicach w punkcie 1 zmienił zaskarżoną decyzję w ten sposób, że przyznał ubezpieczonemu prawo do emerytury górniczej od dnia 1 marca 2015r. i zobowiązał organ rentowy do wyliczenia jej wysokości z zastosowaniem 24% kwoty bazowej,
tj. 3.308,33 zł w części socjalnej świadczenia, a w punkcie 2 zasądził od Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Z. na rzecz ubezpieczonego kwotę 60 zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego

Sąd Okręgowy ustalił, że ubezpieczony (ur. (...)) na mocy decyzji ZUS
z dnia 22 stycznia 2010r. otrzymał z dniem 1 października 2009r. tj. od osiągnięcia okresu uprawniającego do świadczenia, prawo do emerytury górniczej na podstawie art. 50e ustawy emerytalnej, zgodnie z wyrokiem Sądu Okręgowego w Gliwicach z dnia 8 grudnia 2009r., a wypłatę świadczenia zawieszono z uwagi na kontynuowanie zatrudnienia. Wypłatę emerytury podjęto na mocy decyzji dnia 31 marca 2010r., od dnia 1 marca 2010r., a kolejnymi decyzjami ZUS dokonywał waloryzacji świadczenia oraz przeliczenia jego wysokości z uwagi na doliczanie stażu pracy.

Ubezpieczony w dniu 12 marca 2015r. złożył wniosek o prawo do emerytury górniczej na podstawie art. 50a ust. 2 ustawy emerytalnej w miejsce dotychczas pobieranej emerytury górniczej, a w dacie złożenia wniosku obowiązywała kwota bazowa w wysokości 3.308,33 zł.

Zaskarżoną decyzją z dnia 26 marca 2015r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział
w Z. odmówił ubezpieczonemu prawa do emerytury górniczej na podstawie art. 50a ustawy emerytalnej tj. po osiągnięciu wieku 50 lat. W uzasadnieniu decyzji ZUS wskazał,
iż ubezpieczonemu już ustalono prawo do emerytury górniczej, brak zatem podstaw do przyznania kolejnej emerytury górniczej.

Po uzyskaniu prawa do emerytury górniczej w październiku 2009r., ubezpieczony nie wykonywał pracy górniczej, pracował w zasadniczej szkole górniczej na podstawie umów
o pracę, z tytułu których odprowadzano składki na ubezpieczenia społeczne.

W dacie złożenia wniosku o przyznanie prawa do nowej emerytury górniczej i jej ponownego przeliczenia, ubezpieczony miał ukończone 50 lat, udowodnił 25 lat pracy górniczej.

W oparciu o dokonane ustalenia Sąd Okręgowy uznał odwołanie ubezpieczonego za zasadne.

Stąd stan faktyczny w przedmiotowej sprawie jest bezsporny. Przedmiotem sporu jest natomiast interpretacja przepisów ustawy emerytalnej - prawo ubezpieczonego do kolejnej emerytury tj. emerytury górniczej przyznanej na innej podstawie prawnej niż uprzednio przyznane mu świadczenie, z zastosowaniem nowej kwoty bazowej do części socjalnej świadczenia (24% kwoty bazowej).

Sąd I instancji wskazał, że przesłanki nabycia prawa do emerytury górniczej
określa ustawa z dnia 17 grudnia 1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (t.j. Dz. U. z 2015r. poz. 748). Ubezpieczony nabył prawo do emerytury górniczej na podstawie art. 50e ustawy emerytalnej.

Z kolei zgodnie z art. 50e ust. 1 ustawy emerytalnej, prawo do górniczej emerytury, bez względu na wiek i zajmowane stanowisko, przysługuje pracownikom, którzy pracę górniczą wykonywali pod ziemią stale i w pełnym wymiarze czasu pracy przez okres wynoszący co najmniej 25 lat, z uwzględnieniem ust. 2.

Obecnie natomiast ubezpieczony zgłosił wniosek o prawo do „nowej” emerytury górniczej w wieku 50 lat.

Zgodnie z art. 50a ust. 1 ustawy z dnia 17 grudnia 1998r. o emeryturach i rentach
z FUS prawo do emerytury górniczej, przysługuje pracownikowi, który spełnia łącznie następujące warunki: ukończył 55 lat życia, ma okres pracy górniczej, wynoszący łącznie z okresami pracy równorzędnej co najmniej 25 lat dla mężczyzn, w tym co najmniej 10 lat pracy górniczej, o której mowa w art. 50c ust. 1, nie przystąpił do OFE albo złożył wniosek
o przekazanie środków zgromadzonych na rachunku w otwartym funduszu emerytalnym, za pośrednictwem Zakładu, na dochody budżetu państwa.

Zgodnie z ust. 2 wiek emerytalny wymagany od pracowników: mężczyzn co najmniej 25 lat pracy górniczej i równorzędnej, w tym co najmniej 15 lat pracy górniczej, o której mowa w art. 50c ust. 1, wynosi 50 lat.

Sąd I instancji wskazał, że przewidziana w art. 50a ustawy emerytalnej górnicza emerytura, której nabycie ustawodawca wiąże z osiągnięciem stosownego wieku, uzależnionego od określonego okresu pracy górniczej przewidzianej w art. 50c ust. 1 ustawy emerytalnej – pomimo, że warunki do jej uzyskania określono w dwóch odrębnych ustępach tego przepisu – faktycznie stanowi rodzajowo tożsame świadczenie.

Jednak przesłanki nabycia emerytury górniczej odnosiły się do dwóch ustępów tego samego przepisu tj. art. 50a ust. 1 i 2 ustawy z dnia 17 grudnia 1998r. Tym samym emerytura górnicza przewidziana na podstawie art. 50a ust. 1 jest świadczeniem tożsamym rodzajowo z emeryturą górniczą przewidzianą w art. 50a ust. 2, oba te przepisy regulują bowiem nabycie prawa do emerytury górniczej po ukończeniu wymaganego wieku tj. 55 i 50 lat życia.

Ustawa o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych – wśród rodzajów emerytur górniczych rozróżnia emeryturę górniczą bez względu na wiek i zajmowane stanowisko w przypadku wykonywania pracy górniczej pod ziemią stale i w pełnym wymiarze czasu pracy, przez co najmniej 25 lat przyznawaną na podstawie jej art. 50e ust. 1 oraz przewidzianą w art. 50a emeryturę górniczą w obniżonym wieku 55 lub 50 lat przy 10 lub 15-letnim okresie pracy górniczej określonej w art. 50c ust. 1 w ogólnym okresie ubezpieczenia górnika (20/25 lat). Są to zatem dwa różne świadczenia.

Stanowisko takie znalazło odzwierciedlenie w orzecznictwie Sądu Najwyższego wskazującym, że obecny art. 50e ustawy o emeryturach i rentach z FUS, będący odpowiednikiem dawnego art. 48 tej ustawy, statuuje własny, odrębny od art. 50a układ warunkujący nabycie uprawnień do emerytury górniczej, rezygnując z przesłanki wieku emerytalnego na rzecz dłuższego, bo 25-letniego stażu kwalifikowanej pracy górniczej (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 17 grudnia 2014r. sygn. I UK 169/14, z dnia 1 kwietnia 2014r., sygn. I UK 366/13).

Przepisy te różnią się zatem w zakresie koniecznych przesłanek zarówno okresami wymaganej pracy górniczej: art. 50a ust. 1 i 2 ustawy wymaga legitymowania się odpowiednio okresem 20 i 25 lat pracy górniczej i równorzędnej, w tym okresem odpowiednio 10 i 15 lat pracy górniczej określonej w art. 50c ust. 1, art. 50e ust. 1 wymaga wykazania 25 lat pracy górniczej wykonywanej pod ziemią stale i w pełnym wymiarze czasu pracy (z uwzględnieniem ust. 2), jak też różnią się co do przesłanki osiągnięcia wymaganego wieku w art. 50a ust. 1 i 2 i jej braku w art. 50e ust. 1.

Nie podzielił Sąd I instancji stanowiska ZUS, że po stronie ubezpieczonego nie wystąpiły jakiekolwiek przesłanki, uzasadniające uzyskanie prawa do kolejnego świadczenia.

Okoliczności faktyczne sprawy nie były sporne. Odwołujący udowodnił
30 miesięczny okres podlegania ubezpieczeniom społecznym po przyznaniu prawa do emerytury górniczej w 2009r., posiada wymagany w art. 50a ust. 2 okres pracy górniczej, osiągnął również wiek 50 lat, co w ocenie Sądu należy uznać za spełnienie przesłanek z
art. 50a ust. 2 ustawy, a zatem spełnienie przesłanek z przepisu, który w sposób odrębny statuuje nabycie prawa do emerytury górniczej od art. 50e ust. 1, na podstawie którego ubezpieczony nabył uprzednio emeryturę górniczą. Spełnieniu tych przesłanek nie stoi na przeszkodzie fakt, że od czasu nabycia uprawnień do emerytury górniczej w 2009r. odwołujący nie posiada nowych okresów pracy górniczej.

Jak wyżej wskazano, w okolicznościach przedmiotowej sprawy nie było sporne, że ubezpieczony spełnia przesłanki wskazane w art. 50a ust. 2 ustawy tak w zakresie wymaganego okresu pracy górniczej, jak i wieku.

Stąd też ubezpieczony spełnił przesłanki do przyznania mu prawa do emerytury górniczej w oparciu o inną podstawę prawną niż dotychczas przyznane świadczenie.

Stosownie do przepisu art. 53 ust. 3 omawianej ustawy emeryturę, której podstawę wymiaru stanowi podstawa wymiaru świadczenia, o którym mowa w art. 21 ust. 1 pkt 1 i
ust. 2, oblicza się od tej samej kwoty bazowej, którą ostatnio przyjęto do ustalenia podstawy wymiaru, a następnie emeryturę podwyższa się w ramach waloryzacji przypadających do dnia nabycia uprawnień do emerytury. Zgodnie z ust. 4 przepisu ust. 3 nie stosuje się, jeżeli zainteresowany po nabyciu uprawnień do świadczenia, którego podstawę wymiaru wskazał
za podstawę wymiaru emerytury, podlegał co najmniej przez 30 miesięcy ubezpieczeniu społecznemu lub ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym. Natomiast ust. 5 tego przepisu stanowi, że przepisy ust. 3 i 4 stosuje się odpowiednio, jeżeli podstawę wymiaru
emerytury stanowi podstawa wymiaru emerytury przyjętej do obliczenia świadczenia przedemerytalnego.

Dlatego, by uzyskać prawo do wyliczenia wysokości świadczenia zgodnie ze swoim wnioskiem, ubezpieczony winien w pierwszej kolejności spełniać warunki do przyznania prawa do emerytury na innej podstawie prawnej, niż dotychczas przyznane świadczenia.

Przeliczenie określone w art. 53 ust. 4 w związku z ust. 3 ustawy dotyczy bowiem tylko sytuacji, gdy ubezpieczony pobierał wcześniej emeryturę, po czym osiąga warunki do emerytury na innej podstawie prawnej i występuje o przeliczenie emerytury w trybie art. 53 ust. 3 i 4. Powołany przepis nie znajduje zastosowania po podleganiu co najmniej przez
30 miesięcy ubezpieczeniu społecznemu lub ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym
po nabyciu prawa do emerytury, bez równoczesnego spełnienia warunków ustawowych do kolejnej emerytury. Wynika to jednoznacznie z odwołania się przez art. 53 ust. 3, a co za tym idzie także ust. 4, do sytuacji, o których mowa w art. 21 ust. 1 pkt 1 i ust. 2 ustawy.

Możliwość uwzględnienia nowej kwoty bazowej do tzw. "części socjalnej" świadczenia istnieje tylko wówczas gdy po nabyciu prawa do świadczenia zainteresowany podlega przez okres co najmniej 30 miesięcy ubezpieczeniu społecznemu. Zwrot "po nabyciu prawa do świadczenia" nie oznacza każdego dowolnie wybranego okresu podlegania ubezpieczeniu społecznemu, ale tylko okresu przypadającego pomiędzy nabyciem prawa do emerytury w obniżonym wieku emerytalnym a nabyciem prawa do emerytury w związku z osiągnięciem powszechnego wieku emerytalnego. Przepis art. 53 ust. 4 u.e.r.f.u.s. nie stanowi samoistnej podstawy do obliczenia wysokości emerytury, ale jest związany z ustaleniem prawa do świadczenia. Tylko zatem przy ustalaniu prawa do emerytury (kolejnej) jest możliwe zastosowanie tego przepisu.

Dlatego uznać należało, że ubezpieczony spełnia przesłanki niezbędne do przyznania mu prawa do emerytury górniczej na innej podstawie prawnej, a mianowicie art. 50a ustawy
z dnia 17 grudnia 1998r. o emeryturach i rentach z FUS, pozwalające na przyznanie mu prawa do tego świadczenia. Skoro zatem może mu zostać przyznane nowe świadczenie, to może
być również na nowo ustalona jego wysokość, w sposób określony w art. 53 ust. 4 w zw. z ust. 3 tej ustawy z dnia 17 grudnia 1998r. o emeryturach i rentach z FUS.

Apelację od wyroku wniósł organ rentowy.

Zaskarżając w całości wyrok Sądu Okręgowego apelujący zarzucił naruszenie przepisów prawa materialnego:

- art. 50a ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z FUS, poprzez błędne przyznanie odwołującemu prawa do emerytury górniczej począwszy od
1 marca 2015r.

- art. 53 ustawy z dnia 17 grudnia 1998r. o emeryturach i rentach z FUS, poprzez
błędne zobowiązanie organu rentowego do ustalenia wysokości emerytury górniczej z zastosowaniem 24% kwoty bazowej 3.308,33 zł w części socjalnej świadczenia.

W oparciu o podniesione zarzuty apelujący wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku
w całości i oddalenie odwołania.

W apelacji organ rentowy podtrzymał swoje dotychczasowe stanowisko, zawarte w uzasadnieniu zaskarżonej decyzji wskazując, że ustalił już odwołującemu prawo do emerytury górniczej na podstawie art. 50e ustawy emerytalnej, a ponieważ prawo do emerytury można uzyskać tylko raz, dlatego nie ma możliwości ponownego ustalenia prawa do emerytury górniczej.

W odpowiedzi na apelację pełnomocnik odwołującego wniósł o jej oddalenie i zasądzenie od organu rentowego na rzecz odwołującego się zwrotu kosztów postępowania,
w tym kosztów zastępstwa adwokackiego, według norm prawem przepisanych podzielając stanowisko zawarte w uzasadnieniu zaskarżonego wyroku Sądu I instancji.

Wskazał, że w dodanym od dnia 1 lipca 2004 r., do art. 53 ustępie 3 mówi się, że
przy obliczaniu emerytury - której podstawę wymiaru stanowi podstawa wymiaru ustalonej dawniej renty z tytułu niezdolności do pracy (art. 21 ust. 1 pkt 1) lub emerytury (art. 21 ust. 2 pkt 1) - stosuje się kwotę bazową ostatnio (czyli pierwotnie) przyjętą do ustalenia podstawy wymiaru, a następnie świadczenie podwyższa się, przy uwzględnieniu wszystkich terminów waloryzacji, do dnia nabycia prawa do emerytury. Aktualną kwotę bazową przyjmuje się tylko wtedy, gdy zainteresowany - po nabyciu uprawnień do świadczeń (tj. renty z tytułu niezdolności do pracy lub emerytury), których podstawę wymiaru wskazał za podstawę wymiaru emerytury - podlegał co najmniej przez 30 miesięcy ubezpieczeniu społecznemu lub emerytalnemu i rentowym (art. 53 ust. 4), co zostało ocenione przez TK w wyroku z dnia
24 kwietnia 2006r., sygn. P 9/05 (OTK-A 2006, nr 4, poz. 46) jako zgodne z konstytucyjnymi zasadami równości i sprawiedliwości społecznej. Odrębnego wyjaśnienia wymaga natomiast kwestia ustalania wysokości emerytury, do obliczenia której uwzględniono podstawę wymiaru innej emerytury (art. 53 ust. 3-4 w zw. z art. 21 ust. 2 pkt 1). W tej sytuacji podstawę wymiaru nowego świadczenia (np. emerytury w wieku powszechnym 60/65 lat) stanowi zwaloryzowana podstawa wymiaru poprzednio przyznanej emerytury (np. wcześniejszej w wieku 55/60 lat), zaś część socjalną ustala się jako 24% kwoty bazowej obowiązującej w dacie nabycia prawa do nowej emerytury, o ile zainteresowany posiada 30-miesięczny
okres ubezpieczenia następujący po dacie przyznania pierwotnego świadczenia (szerzej zob. A. Kuchowicz, Jak podwyższyć (...), op. cit., s. 24 i n.). Nie można tu jednak - tak jak w przypadku przejścia z renty na emeryturę - ustalić wysokości (podstawy wymiaru) emerytury na nowo.

Taką interpretację omawianych przepisów przedstawił Sąd Najwyższy w uchwale
z dnia 14 czerwca 2006r., sygn. I UZP 3/06 (OSNPUSiSP 2007, nr 1-2, poz. 22), choć zastrzeżenia w tej mierze wyrażał wcześniej Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 20 stycznia 2005r., sygn. I UK 120/04 (OSNPUSiSP 2005, nr 16, poz. 257) stwierdzając, że nabycie świadczenia w wieku powszechnym wiąże się z ponownym ustaleniem uprawnień emerytalnych (m.in. w zakresie kwoty bazowej), czyli wszczęciem postępowania w nowej sprawie z zakresu ubezpieczeń społecznych (por. też orzeczenia Sądu Najwyższego zapadłe pod rządami starego prawa emerytalnego: uchwałę z dnia 12 maja 1993r., sygn. II UZP 2/93, OSNCAPiUS 1993, nr 12, poz. 220 oraz potwierdzający ją wyrok z dnia 17 kwietnia 1998r., sygn. II UKN 607/97, OSNAPiUS 1999, nr 7, poz. 255, notka). Wątpliwości dotyczą natomiast tego, czy - tak jak w przypadku przejścia z renty na emeryturę - można ustalić wysokość (podstawę wymiaru) emerytury na nowo. Do negatywnej odpowiedzi na to
pytanie skłaniał się Sąd Najwyższy w powołanej powyżej uchwale w sprawie I UZP 3/06, argumentując, że emerytura w wyższym wieku emerytalnym nie jest świadczeniem nowym w stosunku do emerytury (np. wcześniejszej) przyznanej po raz pierwszy (zob. też wyrok Sądu Najwyższego z dnia 28 października 2008r., sygn. I UK 85/08, LEX nr 490379 oraz wyroki Sądu Apelacyjnego we Wrocławiu z dnia 14 lutego 2012r., sygn. III AUa 1736/11, LEX
nr 1120473 i Sądu Apelacyjnego w Lublinie z dnia 30 stycznia 2013r.,sygn. III AUa 1120/12, LEX nr 1271914), choć zastrzeżenia w tej mierze zgłosił wcześniej Sąd Najwyższy w
wyroku z dnia 20 stycznia 2005r., sygn. I UK 120/04 (OSNPUSiSP 2005, nr 16, poz. 257), stwierdzając, że nabycie świadczenia w wieku powszechnym wiąże się z ponownym ustaleniem uprawnień emerytalnych (m.in. w zakresie kwoty bazowej), czyli wszczęciem postępowania w nowej sprawie z zakresu ubezpieczeń społecznych (por. też orzeczenia Sądu Najwyższego zapadłe pod rządami starego prawa emerytalnego: uchwałę z dnia 12 maja 1993r., sygn. II UZP 2/93, OSNCAPiUS 1993, nr 12, poz. 220 oraz potwierdzający ją wyrok z dnia 17 kwietnia 1998r., sygn. II UKN 607/97, OSNAPiUS 1999, nr 7, poz. 255, notka).

Sprawę tę rozstrzygnął Sąd Najwyższy - rozpatrując zagadnienie prawne przekazane mu postanowieniem Sądu Apelacyjnego w Katowicach z dnia 9 stycznia 2008r., sygn.
III AUa 240/07 - w uchwale z dnia 8 maja 2008r., sygn. I UZP 1/08 (LEX nr 375565), w której zgodził się wprawdzie z poglądem, iż emerytura obliczana na nowo nie stanowi nowego świadczenia, lecz uznał jednocześnie, że przy ustalaniu wysokości takiej emerytury uwzględnia się kwotę bazową z dnia zgłoszenia wniosku o przeliczenie świadczenia zarówno w zakresie tzw. części socjalnej, jak i stażowej emerytury, pod warunkiem podlegania przez co najmniej 30 miesięcy ubezpieczeniu społecznemu lub ubezpieczeniom emerytalnemu
i rentowym (art. 53 ust. 4 w zw. z art. 110).

W konsekwencji Sąd Najwyższy dopuścił więc do ustalania podstawy wymiaru emerytury, w sytuacji, o której mowa w art. 21 ust. 2 pkt 1, na nowo (tj. na podstawie art. 15), choć nie wynika to z powyższej regulacji prawnej, zwłaszcza zaś z jej powiązania z art. 53 ust. 3-4. Jednakże w uzasadnieniu powołanej uchwały zwrócono uwagę, że art. 53 ust. 4 ma charakter przepisu szczególnego (dotyczy tylko części socjalnej świadczenia) wobec art. 110, na mocy którego wysokość emerytury można obliczyć ponownie od podstawy wymiaru ustalonej w sposób określony w art. 15, o ile nowy WWPW jest wyższy od poprzedniego. Innymi słowy, Sąd Najwyższy uznał, że reguła art. 53 ust. 3 (przyjęcie pierwotnej kwoty bazowej w części socjalnej świadczenia) obowiązuje wtedy, gdy ubezpieczony nie może wykazać 30-miesięcznego okresu podlegania ubezpieczeniu, natomiast reguła art. 53 ust. 4 (przyjęcie nowej kwoty bazowej w części socjalnej świadczenia) stosowana jest w razie wykazania co najmniej 30-miesięcznego okresu podlegania ubezpieczeniu, z zastrzeżeniem, że w tej drugiej sytuacji obliczanie wysokości świadczenia może nastąpić również
przy uwzględnieniu nowej kwoty bazowej (zarówno w części socjalnej, jak i stażowej świadczenia) w razie spełnienia przesłanek określonych w art. 110.

Ostatecznie jednak - na skutek rozpoznania zagadnienia prawnego przedstawionego przez Sąd Najwyższy postanowieniem z dnia 20 marca 2009r., sygn. I UZP 7/08, LEX
nr 658174 - Sąd Najwyższy uznał, że nową kwotę bazową, z zastrzeżeniem wykazania
30-miesięcznego podlegania ubezpieczeniu społecznemu lub ubezpieczeniom emerytalnemu
i rentowym, uwzględnia się tylko do obliczenia części socjalnej później ustalanej emerytury (uchwała 7 sędziów z dnia 10 września 2009r., I UZP 6/09, OSNPUSiSP 2010, nr 5-6,
poz. 72). W szczególności zwrócił uwagę, że przepisy art. 53 i 110 są od siebie niezależne
i nie jest możliwe ich jednoczesne zastosowanie, gdyż art. 53 dotyczy sytuacji, gdy podstawa wymiaru jest już ustalona i przyjmuje się ją z poprzedniej emerytury, zaś przeliczenie podstawy wymiaru z art. 110 odnosi się wyłącznie do emerytury już przyznanej, a nie dopiero ustalanej. Przy czym odrębność obu przepisów nie oznacza, że w konkretnym stanie faktycznym nie będą one mogły zostać odpowiednio wykorzystane - art. 110 do przeliczenia podstawy wymiaru pierwotnej (np. wcześniejszej) emerytury, a art. 53 ust. 4 do ustalenia wysokości nowej emerytury (tj. uwzględnienia kwoty bazowej w części socjalnej świadczenia z dnia złożenia wniosku o emeryturę w wieku powszechnym). Stanowisko to zostało zaakceptowane w judykaturze - zob. wyroki SN: z dnia 1 czerwca 2010r., sygn. II UK 397/09, LEX nr 611419 i z dnia 10 sierpnia 2010r., sygn. I UK 21/10, LEX nr 653660 oraz wyroki SA: we Wrocławiu z dnia 23 lutego 2012r., sygn. III AUa 1781/11, LEX nr 1238754;
w Krakowie z dnia 27 marca 2013r., sygn. III AUa 1331/12, LEX nr 1298940 i w Łodzi
z dnia 15 października 2013r., sygn. III AUa 36/13, LEX nr 1383462.

Sąd Apelacyjny zważył, co następuje:

Apelacja organu rentowego podlega oddaleniu.

Przede wszystkim podkreślenia wymaga, że zgodnie z art. 387 § 2 1 k.p.c. jeżeli
sąd drugiej instancji nie przeprowadził postępowania dowodowego ani nie zmienił ustaleń faktycznych sądu pierwszej instancji, a w apelacji nie zgłoszono zarzutów dotyczących tych ustaleń, uzasadnienie wyroku może zawierać jedynie wyjaśnienie podstawy prawnej wyroku z przytoczeniem przepisów prawa.

Sąd drugiej instancji nie przeprowadził zatem postępowania dowodowego ani nie zmienił ustaleń faktycznych sądu pierwszej instancji z uwagi na brak podstaw ku temu, dokonując jedynie oceny stanu faktycznego ustalonego przed Sądem I instancji oraz prawidłowości subsumpcji, albowiem apelujący nie kwestionował ustaleń.

Stąd kwestią sporną była jedynie ocena zgromadzonego i niekwestionowanego przez strony materiału dowodowego.

W tym zakresie Sąd Apelacyjny w całości podzielił ustalenia oraz stanowisko
zawarte w uzasadnieniu zaskarżonego orzeczenia, a to wobec trafności ustaleń oraz oceny dokonanych przez Sąd I instancji, zawartych w obszernym i precyzyjnym pisemnym uzasadnieniu.

Przedstawione przez apelujący organ rentowy argumenty nie wnoszą do sprawy żadnych nowych okoliczności faktycznych ani prawnych, mogących stanowić podstawę zmiany zaskarżonego orzeczenia, a stanowią wyłącznie powtórzenie wcześniejszych argumentów, których nie podzielił Sąd I instancji oraz stanowią polemikę z dokonaną przez Sąd I instancji w ramach swobodnej oceny dowodów interpretacją przepisów ustawy, wspartą przytoczonym orzecznictwem Sądu Najwyższego tak w uzasadnieniu zaskarżonego wyroku, jak i odpowiedzi na apelację organu rentowego.

Mając powyższe na uwadze Sąd Apelacyjny, na mocy art. 385 k.p.c. orzekł o oddaleniu apelacji jako bezzasadnej.

O kosztach postępowania Sąd Apelacyjny orzekł na mocy art. 98 § 1 i 3 k.p.c. w zw.
z § 12 ust. 2 i § 13 ust. 1 pkt 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002r. w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu (t.j. Dz.U.2013.461, ze zm.) w zw. z § 22 rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015r. w sprawie ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej przez adwokata z urzędu (Dz.U.2015.1801).

/-/SSA K. Merker /-/SSA M. Małek-Bujak /-/SSA J. Ansion

Sędzia Przewodniczący Sędzia

MP