Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 13 czerwca 2019 r.

Sąd Okręgowy Warszawa – Praga w Warszawie VII Wydział Pracy
i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący SSO Dorota Michalska

Sędziowie SO Monika Rosłan – Karasińska

SO Małgorzata Jarząbek (spr.)

Protokolant st. sekr. sądowy Mariusz Żelazek

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 13 czerwca 2019 r. w Warszawie

sprawy R. N.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych (...) Oddział w W.

o zasiłek chorobowy

na skutek apelacji wniesionej przez organ rentowy

od wyroku Sądu Rejonowego dla Warszawy Pragi-Południe w Warszawie
VI Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych z dnia 15 stycznia 2019 roku sygn. akt VI U 248/18

1.  oddala apelację,

2.  zasądza od Zakładu Ubezpieczeń Społecznych (...) Oddział w W. na rzecz odwołującego R. N. kwotę 120 zł (sto dwadzieścia złotych) tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego w instancji odwoławczej.

SSO Małgorzata Jarząbek SSO Dorota Michalska SSO Monika Rosłan – Karasińska

UZASADNIENIE

Sąd Rejonowy dla Warszawy Pragi-Południe w Warszawie VI Wydział Pracy
i Ubezpieczeń Społecznych wyrokiem z dnia 15 stycznia 2019 r. zmienił zaskarżoną decyzję Zakładu Ubezpieczeń Społecznych (...) Oddział w W. z dnia 28 czerwca 2018 r., znak: (...) w ten sposób, że przyznał odwołującemu R. N. prawo do zasiłku chorobowego za okres od dnia
1 maja 2018 r. do dnia 31 lipca 2018 r.

Sąd I instancji ustalił, że odwołujący był niezdolny do pracy w okresie od dnia 23 kwietnia 2018 r. do dnia 31 lipca 2018 r. Ubezpieczony w okresie od dnia 1 sierpnia 2015 r. do dnia 30 kwietnia 2018 r. był zatrudniony w (...) Sp. z o.o.
z siedzibą w W. Oddział w K.. Odwołujący w dniu 18 kwietnia
2018 r. założył własną działalność gospodarczą pod firmą (...) usługi konsultingowe, ponieważ szukał alternatywy dla wykorzystania swojej wiedzy po zwolnieniu z pracy. W związku z niezdolnością do pracy wnioskodawca nie wykonywał żadnych czynności w ramach założonej działalności w okresie od dnia 23 kwietnia
2018 r. do dnia 31 lipca 2018 r. oraz nie uzyskał żadnych przychodów. W deklaracjach dla podatku od towarów i usług za okres od dnia 1 kwietnia 2018 r. do dnia 31 lipca 2018 r. ubezpieczony wykazywał dostawy towarów/świadczenia usług w wysokości 0,00 złotych. Dopiero po odzyskaniu zdolności do pracy odwołujący podjął działalność gospodarczą. Zakład Ubezpieczeń Społecznych (...) Oddział w W. decyzją z dnia 28 czerwca 2018 r., znak: (...) odmówił R. N. prawa do zasiłku chorobowego za okres od dnia 1 maja 2018 r. do dnia 31 lipca 2018 r. W uzasadnieniu decyzji organ rentowy wskazał, że tytuł ubezpieczenia odwołującego ustał z dniem 30 kwietnia 2018 r. po zakończeniu stosunku pracy
w (...) Sp. z o.o. z siedzibą w W. Oddział w K.. Jednocześnie stwierdzono, że po zakończeniu trwania umowy o pracę, ubezpieczony kontynuuje podjętą w dniu 23 kwietnia 2018 r. działalność gospodarczą, która stanowi tytuł do dobrowolnego ubezpieczenia chorobowego.

Powyższy stan faktyczny Sąd I instancji ustalił w oparciu o dokumenty zgromadzone w aktach sprawy, których wiarygodności strony skutecznie nie zakwestionowały w toku postępowania. Sąd Rejonowy oparł się również na zeznaniach odwołującego, które zostały uznane za wiarygodne w całości, bowiem znajdują oparcie w pozostałym materiale dowodowym.

Sąd I instancji zważył, że odwołanie zasługiwało na uwzględnienie. W toku postępowania organ rentowy nie kwestionował niezdolności odwołującego do pracy
w okresie od dnia 1 maja 2018 r. do dnia 31 lipca 2018 r. Sąd Rejonowy przytaczając treść art. 7 pkt 1 ustawy z dnia 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych
z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (zwanej dalej ,,ustawą zasiłkową’’) wskazał, że zasiłek chorobowy przysługuje również osobie, która stała się niezdolna do pracy po ustaniu tytułu ubezpieczenia chorobowego, jeżeli niezdolność do pracy trwała bez przerwy co najmniej 30 dni i powstała nie później niż w ciągu 14 dni od ustania tytułu ubezpieczenia chorobowego. Organ rentowy odmawiając ubezpieczonemu przyznania prawa do zasiłku chorobowego powołał się na art. 13 ust. 1 pkt 2 ustawy zasiłkowej, zgodnie z którym zasiłek chorobowy z tytułu niezdolności do pracy powstałej w czasie trwania ubezpieczenia chorobowego, jak
i z tytułu niezdolności do pracy powstałej po ustaniu tytułu ubezpieczenia nie przysługuje za okres po ustaniu tytułu ubezpieczenia chorobowego, jeżeli osoba niezdolna do pracy kontynuuje działalność zarobkową lub podjęła działalność zarobkową stanowiącą tytuł do objęcia obowiązkowo lub dobrowolnie ubezpieczeniem chorobowym albo zapewniającą prawo do świadczeń za okres niezdolności do pracy
z powodu choroby. W ocenie organu rentowego odwołujący po ustaniu tytułu ubezpieczenia kontynuował działalność gospodarczą, która stanowiła tytuł do objęcia jego dobrowolnym ubezpieczeniem chorobowym. Z ustaleń Sądu Rejonowego wynika, że faktycznie po ustaniu tytułu ubezpieczenia chorobowego z dniem 30 kwietnia 2018 r. odwołujący miał zarejestrowaną działalność gospodarczą, której nie zawiesił. Prowadzenie zaś pozarolniczej działalności gospodarczej stanowi tytuł do objęcia dobrowolnym ubezpieczeniem chorobowym. W ocenie Sądu I instancji wprowadzenie regulacji z art. 13 ust. 1 pkt 2 ustawy zasiłkowej przez ustawodawcę miało na celu wyeliminowanie sytuacji, w której dana osoba zachowuje prawo do zasiłku chorobowego z tytułu poprzedniego zatrudnienia, a jednocześnie ma inne źródło dochodu w okresie objętym zwolnieniem lekarskim, umożliwiające jej opłacenie składek na dobrowolne ubezpieczenie chorobowe. Stąd też niezwykle istotnym jest ustalenie nie tyle, czy dana osoba miała w okresie niezdolności do pracy zarejestrowaną działalność gospodarczą, ale czy w jej ramach uzyskiwała wówczas jakiekolwiek dochody, z których mogłaby opłacić składki. W toku postępowania odwołujący udowodnił, że w okresie od dnia 1 maja 2018 r. do dnia 31 lipca 2018 r. nie podejmował jakichkolwiek działań związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej. Ubezpieczony w szczególności przedłożył zaświadczenie z Urzędu Skarbowego, z którego wynika, że w tym okresie nie odnotował on żadnego obrotu, co jest równoznaczne z brakiem faktycznego prowadzenia działalności oraz uzyskania jakiegokolwiek przychodu. Treść wynikająca z przedstawionego dokumentu oznacza, że odwołujący faktycznie nie kontynuował innej działalności zarobkowej, która stanowiłaby dla niego tytuł do objęcia ubezpieczeniem. Tym samym nie sposób uznać, aby spełniona została przesłanka z art. 13 ust. 1 pkt 2 ustawy zasiłkowej. W związku
z tym Sąd Rejonowy przyznał odwołującemu prawo do zasiłku chorobowego za okres od dnia 1 maja 2018 r. do dnia 31 lipca 2018 r.

Zakład Ubezpieczeń Społecznych w dniu 27 lutego 2019 r. wniósł apelację, zaskarżając wyrok Sądu I instancji w całości i zarzucając mu:

- naruszenie przepisu prawa materialnego art. 13 ust. 1 pkt 2 ustawy zasiłkowej poprzez jego błędną wykładnię i w konsekwencji błędne uznanie, że przepis wiąże się
z ustaleniem, czy odwołujący posiadał inne źródła dochodu w okresie objętym zwolnieniem lekarskim i, czy faktycznie w ramach swojej działalności gospodarczej podejmował jakąkolwiek aktywność, podczas, gdy zgodnie z tym przepisem, przesłanką odmowy prawa do zasiłku chorobowego po ustaniu zatrudnienia jest samo posiadanie innego tytułu do ubezpieczenia chorobowego i nie ma znaczenia, czy z drugiego tytułu są, czy były uzyskiwane jakieś dochody i, czy w jego ramach jest faktycznie wykonywana praca;

- naruszenie przepisu postępowania, które miało istotny wpływ na wyniku sprawy, art. 233 § 1 k.p.c. poprzez dokonanie dowolnej, a nie swobodnej oceny zgromadzonych w sprawie dowodów i przyjęcie, że po ustaniu tytułu ubezpieczenia w dniu 30 kwietnia 2018 r. odwołujący nie kontynuował wcześniej podjętej działalności gospodarczej w dniu 23 kwietnia 2018 r., podczas gdy przez cały okres niezdolności opłacał składkę zdrowotną i zgłosił się do ubezpieczeń społecznych od dnia 23 kwietnia 2018 r. a zerowy przychód za dany okres rozliczeniowy nie stanowi dowodu na niewykonywanie w tym czasie działalności gospodarczej tym bardziej, że Sąd I instancji nie ustalił, czy odwołujący podejmował inne czynności związane z osiąganiem zarobków w ramach prowadzonej firmy.

Na podstawie tych zarzutów organ rentowy wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku i oddalenie odwołania, ewentualnie jego uchylenie i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi Rejonowemu oraz zasądzenie od odwołującego na swoją rzecz kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych za instancję odwoławczą.

W uzasadnieniu apelacji organ rentowy wskazał, że kontynuowania albo podjęcia działalności zarobkowej w myśl art. 13 ust. 1 pkt 2 ustawy zasiłkowej nie należy rozumieć jako faktyczne i osobiste wykonywanie czynności składających się na działalność zarobkową. W jego ocenie zapis ten należy interpretować jako samo istnienie określonej działalności w postaci stosunku pracy, umowy cywilnoprawnej, czy pozarolniczej działalności gospodarczej. Skarżący podkreślił, że ustawodawca wprowadzając tą regulację miał na względzie wykluczenie prawa do świadczeń po ustaniu tytułu ubezpieczenia innych osób niż faktycznie osobiście podejmujących czynności zawodowe. Jego zdaniem, do tego katalogu należy zaliczyć osoby, które formalnie prowadzą działalność w postaci pozostawania w zatrudnieniu, czy posiadania zarejestrowanej i niezawieszonej działalności. Organ rentowy podniósł, że dyspozycja w/w przepisu dotyczy osób posiadających podstawę prawną stanowiącą tytuł do objęcia obowiązkowo lub dobrowolnie ubezpieczeniem chorobowym. Apelujący podkreślił, że zerowy przychód za dany okres rozliczeniowy nie stanowi dowodu na niewykonywanie w tym czasie działalności gospodarczej.

R. N. w dniu 12 kwietnia 2019 r. w odpowiedzi na apelację z dnia 27 lutego 2019 r. wniósł o jej oddalenie oraz o zasądzenie na jego rzecz kosztów postępowania apelacyjnego, w tym kosztów zastępstwa prawnego. Jego zdaniem art. 13 ust. 1 pkt 2 ustawy zasiłkowej przewiduje obowiązek kumulatywnego spełnienia dwóch przesłanek prowadzących do uznania, że nie przysługuje mu prawo do świadczenia. Odwołujący wskazał, że musiałby nie tylko posiadać inny tytuł ubezpieczenia, wynikający z zarejestrowania własnej działalności gospodarczej, ale również w jej ramach wykonywać pracę i otrzymywać jakikolwiek przychód. Ubezpieczony uznał, że w okresie korzystania ze zwolnienia lekarskiego nie wykonywał działalności zarobkowej i nie prowadził jakichkolwiek czynności zmierzających do osiągnięcia dochodu. Odwołujący stwierdził, że orzecznictwo powoływane przez organ rentowy dotyczy spraw o odmiennym charakterze. W jego ocenie wyrok Sądu Najwyższego
z dnia 9 stycznia 2012 r. w sprawie o sygn. akt I UK 212/11 dotyczy pobierania wynagrodzenia, po ustaniu stosunku pracy przez pracownika wykonywującego obowiązki członka rady nadzorczej.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja organu rentowego jako niezasadna podlegała oddaleniu.

Na wstępie Sąd II instancji ustalił na podstawie apelacji, że w sprawie nie było kwestionowane, iż odwołujący był zatrudniony w okresie od dnia 1 sierpnia 2015 r. do dnia 30 kwietnia 2018r., jak również nie była sporna jego niezdolność do pracy, która miała miejsce w okresie od dnia 23 kwietnia 2018 r. do dnia 31 lipca 2018 r. Ponadto
z dokumentów znajdujących się w aktach sprawy wynika, że ubezpieczony założył własną działalność gospodarczą w dniu 15 kwietnia 2018 r.

Skarżący w treści apelacji zarzucił naruszenie przepisów zarówno prawa procesowego, jak i materialnego. W pierwszej kolejności dla rozważenia zasadności środka zaskarżenia organu rentowego należało przytoczyć przepisy ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych ( Dz. U. z 2017 r. poz. 1778), zwanej dalej ,,ustawą systemową’’ .

Zgodnie z art. 6 ust. 1 pkt 5 ustawy systemowej obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym podlegają, z zastrzeżeniem art. 8 i 9, osoby fizyczne, które na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej są osobami prowadzącymi pozarolniczą działalność oraz osobami z nimi współpracującymi.

Zdaniem organu rentowego, Sąd I instancji wydając wyrok zmieniający zaskarżoną decyzję i przyznając ubezpieczonemu prawo do zasiłku chorobowego naruszył art. 233 § 1 k.p.c.. Apelujący stwierdził, że wbrew ustaleniom Sądu Rejonowego, odwołujący po ustaniu tytułu ubezpieczenia w dniu 30 kwietnia 2018 r. kontynuował działalność gospodarczą podjętą w dniu 23 kwietnia 2018 r.

W utrwalonym orzecznictwie dominują poglądy, że obowiązek ubezpieczenia osoby prowadzącej pozarolniczą działalność gospodarczą wynika każdorazowo
z faktycznego prowadzenia tej działalności. Tym samym do powstania obowiązku ubezpieczenia wymagane jest rzeczywiste wykonywanie działalności zarobkowej, realizowanej w sposób zorganizowany i ciągły. Rozpoczęcie działalności gospodarczej polega na podjęciu w celu zarobkowym działań określonych we wpisie do ewidencji działalności gospodarczej ( wyrok Sądu Najwyższego z dnia 21 czerwca 2001 r., sygn. akt II UK 428/00). Samo zaś wykonywanie działalności gospodarczej obejmuje nie tylko faktyczne wykonywanie w celu zarobkowym czynności należących do zakresu tej działalności, lecz także czynności zmierzające do zaistnienia takich czynności gospodarczych, jak np. poszukiwanie nowych klientów, zamieszczanie ogłoszeń
w prasie, załatwianie spraw urzędowych. Wszystkie te czynności pozostają w ścisłym związku z działalnością gospodarczą, zmierzają bowiem do stworzenia właściwych warunków do jej wykonywania ( wyroki Sądu Najwyższego z dnia 25 listopada 2005 r., sygn. akt I UK 80/05; z dnia 23 marca 2006 r., sygn. akt I UK 220/05; z dnia 18 października 2011 r., sygn. akt II UK 51/11).

Sąd Okręgowy zważył, że domniemanie wynikające z istniejącego we wpisie
w Centralnej Ewidencji Informacji o Działalności Gospodarczej może być obalone, co wymaga przeprowadzenia przeciwdowodu. Wpis do ewidencji działalności gospodarczej stanowi tylko podstawę rozpoczęcia działalności gospodarczej
w rozumieniu jej legalizacji i nie można utożsamiać go z podjęciem takiej działalności. Jeżeli więc, mimo formalnego figurowania w ewidencji działalności gospodarczej, ubezpieczony nie wykonywał żadnych usług lub sprzedaży, czy innych czynności, które wchodzą w zakres przedmiotowy działalności ujawnionej w ewidencji, ani nawet nie podejmował takich czynności jak zamawianie towarów, rekrutacja pracowników, poszukiwanie kontrahentów itp., to w konsekwencji należy uznać, że nie do utrzymania jest domniemanie wynikające z wpisu do ewidencji działalności gospodarczej, iż działalność tą ubezpieczony wykonuje, a zatem nie może też dojść do objęcia go ubezpieczeniem społecznym w myśl art. 6 ust. 1 pkt 5 oraz art. 13 pkt 4 ustawy
o systemowej ( wyrok Sądu Apelacyjnego w Gdańsku z dnia 10 marca 2015 r., sygn. akt III AUa 1687/14).

W niniejszej sprawie należało rozważyć, czy organ rentowy zasadnie odmówił odwołującemu prawa do zasiłku chorobowego za okres od dnia 1 maja 2018 r. do dnia 31 lipca 2018 r. Orzecznictwo wskazuje jednoznacznie, że zasiłek chorobowy zastępuje utracony zarobek. Ryzykiem chronionym jest w tym przypadku niemożność wykonywania, kontynuowania lub podjęcia każdej działalności zarobkowej. Do tych pojęć zalicza się wykonywanie działalności dającej tytuł do objęcia ubezpieczeniem, czy wykonywanej równolegle z nią a nadto jakiejkolwiek nowej dającej źródło utrzymania ( wyrok Sądu Najwyższego z dnia 4 czerwca 2012 r., sygn. akt I UK 13/12).

W ocenie Sądu Okręgowego, Sąd I instancji nie naruszył art. 233 § 1 k.p.c., ponieważ odwołujący faktycznie nie prowadził działalności gospodarczej po zakończeniu stosunku pracy. Sąd Rejonowy prawidłowo ocenił materiał zgromadzony w sprawie i nie dokonał dowolnej oceny dowodów. Ubezpieczony w toku postępowania sądowego należycie wykazał, że w okresie korzystania ze zwolnienia lekarskiego nie prowadził swojej firmy. R. N. za pomocą deklaracji dla podatku od towarów i usług obejmującej okres od dnia 1 kwietnia 2018 r. do dnia 31 lipca 2018 r. udowodnił, że w tym okresie nie uzyskał żadnego przychodu. Wykazał on koszty dostaw towarów / świadczenia usług w kwocie 0,00 złotych. Należy jednocześnie podkreślić, że organ rentowy nie dysponował żadnym dowodem wskazującym, aby odwołujący faktycznie prowadził działalność gospodarczą w okresie spornym. Do takiego dowodu nie można zaliczyć dokumentu ZUS ZUA, ponieważ samo przystąpienie do ubezpieczeń z tytułu prowadzenia działalności gospodarczej nie oznacza jeszcze, że ta działalność jest w rzeczywistości wykonywana. Skarżący nie udowodnił, aby R. N. prowadził założoną przez siebie firmę po ustaniu w dniu 30 kwietnia 2018 r. tytułu ubezpieczenia z powodu zakończenia stosunku pracy w (...) Sp. z o.o. z siedzibą w W. Oddział w K.. Z zeznań ubezpieczonego wynikało, że zarejestrował działalność gospodarczą, ponieważ dzięki nabyciu odpowiedniej wiedzy, miał na celu uzyskiwanie dodatkowego źródła dochodu. Ubezpieczony nie poniósł żadnych strat ani kosztów i nie dokonał żadnych czynności mających na celu podjęcie działalności gospodarczej. Ponadto nie uzyskał on żadnego przychodu oraz nie zatrudniał żadnych pracowników. Odwołujący stwierdził również, że w trakcie korzystania ze zwolnienia lekarskiego nie dokonywał żadnych czynności mogących świadczyć o faktycznym prowadzeniu swojej firmy. Te wszystkie okoliczności prowadzą do wniosku, że w okresie korzystania ze zwolnienia lekarskiego ubezpieczony nie podejmował żadnych czynności związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej.

Sąd Okręgowy zważył, że organ rentowy również niezasadnie wskazywał na naruszenie art. 13 ust. 1 pkt 2 ustawy zasiłkowej, zgodnie z którym zasiłek chorobowy
z tytułu niezdolności do pracy powstałej w czasie trwania ubezpieczenia chorobowego, jak i z tytułu niezdolności do pracy powstałej po ustaniu tytułu ubezpieczenia nie przysługuje za okres po ustaniu tytułu ubezpieczenia chorobowego, jeżeli osoba niezdolna do pracy kontynuuje działalność zarobkową lub podjęła działalność zarobkową stanowiącą tytuł do objęcia obowiązkowo lub dobrowolnie ubezpieczeniem chorobowym albo zapewniającą prawo do świadczeń za okres niezdolności do pracy
z powodu choroby. Sąd I instancji prawidłowo nie zastosował wspomnianego przepisu, gdyż jak już wskazano przy analizowaniu zasadności naruszenia art. 233 § 1 k.p.c., odwołujący nie wykonywał działalności gospodarczej, zatem jest on osobą uprawnioną do otrzymania zasiłku chorobowego za okres od dnia 1 maja 2018 r. do dnia 31 lipca 2018 r.

W art. 13 ust. 1 pkt 2 ustawy zasiłkowej ustawodawca zrezygnował z określenia "podjęcie innej działalności zarobkowej" na rzecz "podjęcia lub kontynuowania działalności zarobkowej". Wynika z tego, że aktualnie ryzykiem chronionym jest niemożność wykonywania (kontynuowania lub podjęcia) każdej działalności zarobkowej, zarówno tej, której wykonywanie dawało tytuł do objęcia ubezpieczeniem, jak i wykonywanej równolegle z taką działalnością, a ponadto jakiejkolwiek nowej działalności dającej źródło utrzymania. Odpowiada temu § 3 pkt 2 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 27 lipca 1999 r. w sprawie określenia dochodów stanowiących podstawę przyznania i wypłaty zasiłków z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa, uznający za dowód przyznania prawa do omawianego zasiłku tylko oświadczenie wnioskodawcy ( uchwała Sądu Najwyższego
z dnia 30 sierpnia 2001 r., sygn. akt III ZP 11/01).

Sąd Okręgowy podkreśla, że w świetle aktualnego orzecznictwa stanowisko organu rentowego jest błędne. Samo posiadanie innego tytułu do ubezpieczenia nie może odbierać ubezpieczonym prawa do pobierania zasiłku chorobowego. Zgodnie z aktualnym poglądem wyrażonym przez Sąd Najwyższy, obowiązek podlegania ubezpieczeniom społecznym wynika z ustawy, a nie z czynności prawnej. Oznacza to, że wniosek zainteresowanego o objęcie ubezpieczeniem rodzi stosunek prawny dobrowolnego ubezpieczenia chorobowego tylko wtedy, gdy zainteresowany spełnia ustawowe warunki podlegania ubezpieczeniom społecznym, a więc gdy taka działalność jest przez niego faktycznie prowadzona. Faktyczne kontynuowanie lub podjęcie działalności zarobkowej stanowiącej tytuł do objęcia dobrowolnym ubezpieczeniem chorobowym powoduje z jednej strony pozbawienie prawa do zasiłku chorobowego z tytułu niezdolności do pracy powstałej w czasie trwania ubezpieczenia chorobowego i trwającej po jego ustaniu, a z drugiej strony - objęcie ubezpieczeniem chorobowym z nowego tytułu. Wówczas zdarzenie ubezpieczeniowe w postaci choroby będzie pozostawać w związku z tym nowym tytułem ubezpieczenia ( postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 18 lipca 2018 r., sygn. akt III UZP 2/18).

Sąd zważył, że ubezpieczony nie prowadził działalności gospodarczej od dnia 1 maja 2018 r. do dnia 31 lipca 2018 r. Materiał dowodowy zebrany w sprawie nie daje podstaw do uznania, aby odwołujący podejmował jakiekolwiek czynności związane z prowadzeniem działalności gospodarczej, nastawione na uzyskanie przychodu. Samo założenie działalności gospodarczej również nie stanowiło podstawy do odmowy przyznania prawa do świadczenia. Organ rentowy poprzestał jedynie na ustaleniu, że został dokonany przez ubezpieczonego wpis w ewidencji działalności gospodarczej i na tej podstawie uznał, że ubezpieczony nie jest uprawniony do pobierania zasiłku chorobowego. Uszło uwadze organu rentowego, że odwołujący założył działalność gospodarczą w dniu 18 kwietnia 2018 r. z datą rozpoczęcia jej prowadzenia określoną na 23 kwietnia 2018r. Już tydzień po dacie rozpoczęcia prowadzenia działalności był niezdolny do pracy. Jego firma nie została w żaden sposób rozwinięta, ponieważ ubezpieczony nie dokonał w tym celu żadnych czynności. Celem odwołującego było dopiero stworzenie podstaw do prowadzenia działalności gospodarczej, co uniemożliwiła mu choroba. Ubezpieczony w pierwszym okresie po założeniu działalności był jeszcze zatrudniony na podstawie umowy o pracę, która została rozwiązana w dniu 30 kwietnia 2018 r., co zapewne powodowało trudności w dokonywaniu czynności związanych z rozpoczęciem faktycznego prowadzenia firmy. W spornym okresie, objętym decyzją organu rentowego, ubezpieczony nie podejmował żadnych czynności, które skutkowałyby rozpoczęciem prowadzenia firmy. Odwołujący nie podpisywał żadnych umów, nie zatrudnił żadnego pracownika na podstawie umowy o pracy ani umowy cywilno-prawnej i nie osiągał żadnych przychodów związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej. Ponadto, w ocenie Sądu, ubezpieczony nie mógł realnie prowadzić działalności gospodarczej ze względu na chorobę i korzystanie ze zwolnień lekarskich.

Sąd II instancji podkreśla, że organ rentowy nie przedstawił dowodów, które w sposób niebudzący wątpliwości świadczyłyby o prowadzeniu działalności gospodarczej przez odwołującego. Zgodnie z wyrokiem Sądu Apelacyjnego w Warszawie, to organ rentowy w myśl art. 6 k.c. jest obowiązany do przedstawienia dowodów, które będą potwierdzać lub zaprzeczać prowadzeniu działalności gospodarczej przez przedsiębiorcę. ,,Obowiązek udowodnienia okoliczności, zgodnie z ogólnymi regułami wynikającymi z art. 6 k.c., spoczywa na organie rentowym, który jest uprawniony i jednocześnie zobowiązany do wykazania fikcyjności tytułu ubezpieczenia.’’ ( wyrok Sądu Apelacyjnego w Warszawie z dnia 26 sierpnia 2015 r., sygn. akt III AUa 1073/14)

Sąd Okręgowy zważył, że działalność gospodarcza odwołującego w spornym okresie była pozbawiona cech, na które składa się jej faktyczne prowadzenie. W ocenie Sądu II instancji nie zostały spełnione przesłanki wskazane w art. 2 ustawy
o swobodzie działalności gospodarczej. Odwołujący w trakcie korzystania ze zwolnienia lekarskiego nie uzyskał żadnego dochodu, a jego działalność nie była wykonywana w sposób zorganizowany i ciągły.

Mając na uwadze powyższe, Sąd Okręgowy oddalił apelację na podstawie art. 385 k.p.c. o czym orzekł w punkcie 1 wyroku.

O kosztach zastępstwa procesowego za instancję odwoławczą Sąd

Okręgowy orzekł w punkcie 2 wyroku na podstawie art. 98 k.p.c. i zasądził od organu rentowego na rzecz odwołującego kwotę 120 złotych na podstawie § 9 ust. 2 w związku z § 10 ust. 1 pkt 1 rozporządzenia z dnia 22 października 2015r. w sprawie opłat za czynności adwokackie ( Dz. U. z 2018 r., poz. 265).

SSO Małgorzata Jarząbek (spr.) SSO Dorota Michalska SSO Monika Rosłan - Karasińska

(...)